Rapportage leerlingenuitwisseling Breda - Berlijn BAND project
Projectnummer BAND NL / 09 / 022L
Frank Michielsen, docent Etten-Leur, augustus 2010
█
Pagina 1 van 1 7
Rapportage leerlingenuitwisseling Breda-Berlijn Bandproject Verloop van het project. ·
Wijze van voorbereiding op schrijven/spreken van de vreemde taal:
In een aantal lessen is er aandacht besteed aan de uitspraak van de Duitse taal. Voor de woordenkennis en voor korte alledaagse eenvoudige zinnen hadden de leerlingen de beschikking over een eenvoudig Nederlands – Duits en een Duits – Nederlands woordenboek voor bouwvakkers en voor het beroepsonderwijs. ·
Wijze van voorbereiding/kennisoverdracht met betrekking tot het verblijf in het buitenland (kennis van het land en de cultuur):
Hiervoor hebben we op school aan de betrokken leerlingen uitgelegd waar ze hun stage zouden doorbrengen. Via een paar korte documentaire filmpjes over Duitsland en over Berlijn kregen zij indruk over Duitse gewoonten, cultuur, arbeidsmoraal en andere normen en waarden. Tevens hebben we uitgelegd hoe men in Duitsland op de bouw met elkaar omgaat, vooral wat betreft de verschillen in omgang (rang of aanzien, verhouding baas - werknemer, etc.) ·
Vakinhoudelijke voorbereiding:
Vakinhoudelijk kregen de leerlingen uitleg over de verschillen met Nederland wat betreft de werkzaamheden in het beroep. Bv. het verschil tussen een Maler en een Lackierer. Maar ook de overeenkomsten, zoals witte werkkleding en veiligheidswerkschoenen, verplicht gebruik van veiligheidsmiddelen wanneer voorgeschreven (Arbo). Verders werd er ook aandacht besteed aan de Duitse opleidingsstructuur, de leerlingen kregen hiervan een schematisch overzicht. (zie bijlage 1) Voor de meest gebruikte gereedschappen kregen ze een overzichtslijstje met de Nederlandse en daarachter de Duitse benaming van het betreffende gereedschap, handeling of materiaal. Bv kwast = Pinsel, ladder = Leiter, aflakken = lackieren, verf = Farbe, enz.
█
Pagina 2 van 2 7
·
Opzet/organisatie van het inhoudelijke en het culturele programma.
Het inhoudelijke vakprogramma bestond uit een drietal praktische trainingen in de schilderwerkplaats van SOS – Kinderdorf met de bedoeling om de leerlingen bepaalde typische Duitse vakhandelingen en uitdrukkingen aan te leren. Het aanbrengen van Spachtelputz, Tupftechnik, Pinsellasurtechnik, Spachteltechnik e.d. werd hier geoefend. De eerste keer op maandag en vervolgens op de dinsdag in elke volgende week werd dit gedaan. Zie programma (voorafgaand aan Aktivitaten, bijlage 2). Op de stageplaatsen werkten de leerlingen gewoon mee met hun Duitse collega’s. Dit ging zonder noemenswaardige problemen en men was zeer tevreden over de inbreng en de prestaties van de Nederlandse leerlingen. Onze deelnemers werden in wisselende koppels bij de diverse bedrijven geplaatst en bewust gerouleerd, om hun zoveel mogelijk met wisselende werkzaamheden en ervaringen in contact te laten komen (zie voorbeeld Praktikum Austausch, bijlage 3). Het culturele programma bestond uit een aantal zeer uiteenlopende onderdelen. Zo werd er een bezoek gebracht aan musea, winkels, Rijksdaggebouw, De Nederlandse ambassade, Checkpoint Charlie, stadswandeling Dresden met diverse hoogtepunten, een glasblazerij, paleizen en Nederlandse wijk in Potsdam, voetbalwedstrijd Hertha – Schalke 04, Concentratiekamp Sachsenhausen, een bowlingavond met de Duitse Azubis ter afsluiting, en nog veel meer (zie programma, bijlage 2).
Inhoudelijke zwaartepunten 1. Met betrekking tot het onderwijs: welke vakinhoudelijke onderdelen zijn er behandeld? Vakinhoudelijk zijn er zeer veel verschillende onderdelen aan bod gekomen. Vernoemd zijn reeds de geoefende technieken op het schildervakcentrum van SOS – Kinderdorf: Het aanbrengen van Spachtelputz, Tupftechnik, Pinsellasurtechnik, Spachteltechnik e.d. werd hier geoefend. De eerste keer op maandag en vervolgens op de dinsdag in elke volgende week werd dit gedaan. Verder kwamen er bij de diverse bedrijven zeer veel verschillende vakhandelingen voor, o.a. aanbrengen van met kunststofnetwerk gewapend pleisterwerk, diverse soorten Spachtelputz, aanbrengen van grond- en laklagen op allerlei onderdelen, reinigen en van behang- en verflagen ontdoen van wanden en houten kozijnen, ramen en deuren, Lasurlagen aanbrengen op aangekleurde grondlagen, aanbrengen van muurverven op wanden en plafonds, enz., enz.
█
Pagina 3 van 3 7
2. Welke vakoverstijgende onderdelen waren deel van het programma? Het aanbrengen van met kunststofvlies gewapend pleisterwerk was een echt vakoverstijgend onderdeel. Hier in Nederland komt dit bijna niet voor en wordt alleen door zeer gespecialiseerde vaklieden gedaan. Niettegenstaande dat hadden onze leerlingen dit onderdeel snel onder de knie en leverden voortreffelijk werk. Dit zeer tot volle tevredenheid van de Duitse schildersgezellen en hun bazen..! Op de Caparol Akademie (zie bijlage 2 op 28april) kregen zowel de Duitse alsook de Nederlandse deelnemers een workshop Warmedammverbundsystem (WDVS, zie bijlage 4) aangeboden. Dit behelsde het aanbrengen van een isolatielaag bestaande uit isolatieplaten op de buitenmuren van gebouwen. Deze isolatielaag werd dan weer afgewerkt met een Fassadenputz of een andere decoratieve afwerking. 3. Welke activiteiten zijn uitgevoerd om de zelfstandigheid van de leerlingen te bevorderen? Om de leerlingen in een stad als Berlijn zelfstandiger te maken vonden we het belangrijk dat ze binnen de kortste keren zelf overal hun weg konden vinden. Daarom hebben we ze al op de allereerste dag geleerd hoe het openbaar vervoer in Berlijn werkte en hoe ze zich het snelst van punt A naar punt B konden begeven. Dit was essentieel, want je kunt niet elke dag 8 leerlingen verdeeld over 4 of 5 groepjes tegelijk op hun werkadres afzetten, laat staan ook nog eens ’s avonds weer ophalen. In eerste instantie werden er een of twee Duitse leerlingen bij gezet die de weg al wisten. Maar na de eerste week moesten ze op eigen kracht maar wel met een Fahrplanauskunft (zie bijlage 5) op het werkadres zien te komen omdat deze leerlingen toen theorielessen bij SOS – Kinderdorf hadden.
Mondelinge communicatie 1. Hoe is de mondelinge en schriftelijke communicatie tussen de leerlingen verlopen?
█
Pagina 4 van 4 7
(voor/tijdens en na het project). Voor het traject hadden de Duitse leerlingen zich via een persoonlijke brief (zie voorbeeld bijlage 6) voorgesteld aan hun Nederlandse leerlingen. De Nederlandse leerlingen zijn zelf naar Duitsland gegaan (Vorbesuch) en hebben zich daar persoonlijk voorgesteld aan de Duitse begeleiders en leerlingen. Tijdens het project verliep de communicatie zeer goed. Zowel de Nederlandse als de Duitse leerlingen hadden we op het hart gedrukt om vooral duidelijk en langzaam te spreken. Dit lost vaak al veel problemen op. Daarnaast hadden ze dan ook nog hun Nederlands – Duits en Duits – Nederlandse bouwvakwoordenboek bij, en ook nog eens pen en papier om bepaalde dingen als het nodig was even uit te tekenen. En vervolgens was er dan ook nog hun kennis van de Engelse taal, deze was zowel bij de Duitse als bij de Nederlandse leerlingen redelijk tot goed. Het contact werd verder ook nog onderhouden met SMS-en via de mobiele telefoon. Een aantal van de Nederlandse leerlingen had ook nog een laptop bij en hiermee werd elke avond tot in de late uurtjes met iedereen gecommuniceerd. Sommigen hebben op deze manier nog steeds contact. 2. Indien er problemen zijn opgetreden: wat was de aard van deze problemen? Hoe zouden deze een volgende keer kunnen worden voorkomen? Veel problemen zijn er niet voorgekomen. Zoals reeds gezegd, het meeste op gebied van communicatie werd vaak letterlijk en figuurlijk met handen en voeten opgelost. Ongelooflijk zoals jongelui elkaar kunnen verstaan. Het is wel voorgekomen dat er miscommunicatie was over een bepaalde afspraak op een bepaald tijdstip. Dan zat een leerling te wachten en de afspraak kwam niet opdagen. De oplossing in zulke gevallen was meestal de telefoon. Het eerste wat de jeugd tegenwoordig doet is telefoonnummers uitwisselen en het SMS-en kan dan beginnen.
Verblijf in het buitenland 1. Waar en hoe zijn de leerlingen ondergebracht? De leerlingen waren ondergebracht in hotel Steps, op een steenworp afstand van SOS - Kinderdorf. Dit ging op volpension-basis: ’s morgens ontbijten, broodjes smeren voor tussen de middag en ’s avonds gezamenlijk warm eten in het hotel. De accommodatie bestond uit meerpersoonskamers voor twee of drie leerlingen. Er was een meisje bij en zij sliep op een eenpersoonskamer. 2. Hoe hebben de leerlingen dit ervaren? Over het algemeen positief.
█
Pagina 5 van 5 7
Aanvankelijk waren er wel klachten, zoals het tijdstip van slapen gaan, snurken, badkamergebruik, sleutel vergeten weg te leggen bij de receptie, opruimen van de spullen, enz. Na enig gemopper en wat gebakkelei is de groep hiermee toch tot een bevredigende oplossing gekomen en verliep alles verder op rolletjes.
Samenvatting en perspectief
1. Hoe beoordelen u en uw partner het project? Wij beschouwen de uitwisseling/stage als een succes. Vooral de leerlingen “groeien “ tijdens zo’n periode. Ze krijgen meer zelfvertrouwen en zijn bewuster met hun vak bezig. Voor ons zelf is het zeer leerzaam. Je kijkt met andere ogen naar de leerlingen, ontdekt vaak competenties bij hen die je niet verwacht had. Het is ook zeer leerzaam om bij een ander in de keuken te kunnen kijken, welke werkmethoden men hanteert, oplossingen voor bepaalde problemen, hoe men bedrijven benadert voor stages, enz.
2. Wat kan er in de samenwerking nog worden verbeterd? Vooral de voorbereiding, de planning in de periode vooraf, overleg met medewerkers van stagebedrijven kan ons inziens nog beter en zal dan ook nog beter aangepakt gaan worden. In 1e instantie realiseer je je niet wat er allemaal exact bij komt kijken, het was voor ons dan ook de eerste keer dat we hiermee te maken hadden. Daarom zien wij ook uit naar een voortzetting van het project.
3. Zijn er nieuwe mogelijkheden voor samenwerking vastgesteld? Ja, dat is gebeurd. Zowel van de Duitse partner alsook van onze kant is er de wens om het project een vervolg te geven. Er wordt nu ook nog bekeken om stageplaatsen in Berlijn te vinden voor leerlingen restauratieschilder niveau 4.
4. Wanneer is het vervolg van dit project gepland? Het vervolg van dit project is gepland in 2011/2012.
█
Pagina 6 van 6 7
5. Zijn er voor uw instelling nieuwe of aanvullende vakinhoudelijke onderwerpen aan bod gekomen? Ja, bv. de wandafwerking met allerlei decoratieve materialen was zeer de moeite waard. Deze vakvaardigheden gaan bij ons nu ook onderwezen en geoefend worden. Het hiervoor beschreven Warmedammverbundsystem (WDVS) is voor ons een totaal nieuw vakinhoudelijk gebied, waaraan we in de toekomst zeer zeker aandacht aan zullen schenken.
6. Zijn er nog zaken die u met nadruk naar voren wilt brengen? Nee.
7. Hoe kunnen anderen profiteren van uw ervaringen? Wat doet u om uw resultaten onder de aandacht te brengen, binnen en buiten uw eigen instelling? Er is een documentaire gemaakt door een filmploeg van onze school. Deze komt, mits toestemming, op de website van onze instelling (ROC West Brabant). Verder willen wij een website maken voor onze schilderafdeling, waarop dit filmpje, het verslag van de excursie en een aantal foto’s, die door de verschillende deelnemers gemaakt zijn, gepubliceerd gaan worden (Radius College ROC West Brabant) En natuurlijk kunnen anderen, die een soortgelijke uitwisseling gaan organiseren, zich tot ons wenden voor inlichtingen en raad.
█
Pagina 7 van 7
