Rapportage Risicomanagement Nederlands Adviesbureau Risicomanagement
Ervaar zelf de voordelen van NARIS
Gratis demo Neem direct contact met ons op!
1
Maak zelf ook kennis met NARIS Risicomanagement Deze rapportage biedt u enkele voorbeelden uit de vele mogelijkheden van NARIS. Zo kunt u onder meer:
Word- en Excelrapportages van uw analyses maken. Indien gewenst worden zij automatisch doorgestuurd naar het management;
verschillende dwarsdoorsneden van uw organisatie in beeld brengen. Bijvoorbeeld het aantal risico’s per organisatieonderdeel of afdeling;
risicomanagement op structurele wijze borgen. NARIS Risicomanagement geeft u een goed overzicht van de historie van risico’s. Zo heeft uw organisatie altijd zicht op hoe risico’s zich over een bepaalde periode hebben ontwikkeld.
Wilt u meer weten over risicomanagement? Volg dan onze blogs:
Erikvanmarle.risicomanagement.nl Robertthart.risicomanagement.nl
2
Inhoudsopgave Risicomatrix ............................................................................................................................................................. 4 Stijgers en dalers van de laatste drie maanden ...................................................................................................... 5 Stijgers ................................................................................................................................................................. 5 Dalers .................................................................................................................................................................. 6 Top 10 financiële risico’s ......................................................................................................................................... 7 Top 5 risico’s die van invloed zijn op doelstellingen ............................................................................................... 8 Risicosimulatie ........................................................................................................................................................ 9 Risicokaart financieel ............................................................................................................................................ 10 Beheersmaatregelen ............................................................................................................................................. 11 Schades ................................................................................................................................................................. 11 Risico’s per afdeling .............................................................................................................................................. 12 Bestuur en management................................................................................................................................... 12 HRM .................................................................................................................................................................. 13 ICT ..................................................................................................................................................................... 14 Sales .................................................................................................................................................................. 15 Risico’s per project ................................................................................................................................................ 16 Project Woonwijk Gaastermaas ........................................................................................................................ 16 Project Gaasterduin .......................................................................................................................................... 17
3
Risicomatrix Risicomanagement gaat over integraal dezelfde risicotaal spreken. Hieronder wordt duidelijk dat verschillende risicogebieden (activiteiten aangestuurd door de manager) verschillende typen risico’s identificeren. De matrix bevat het aantal risico’s en geeft inzicht in de vraag of en waar zich blinde vlekken in het risicoprofiel bevinden. De lege vlakken (bijvoorbeeld lege rijen of kolommen) geven aan waar mogelijk risico’s over het hoofd zijn gezien.
Totaal
7 1 9 6
5 1 1
2 2
4 9 2
1 1
3 5 1
1 3
1 1
1
4
7
2
4 1
6
5
14
14
10
2
5
6
12
8
Totaal
Strategie / Beleid
Product
1 5
Proces
5 4
1
4
33
2 1
Personeel / Arbo
Juridisch / Aansprake lijkheid Letsel / Veiligheid 1 1
Milieu
5
Materieel
Financiën ICT Inkoop Innovatie Logistiek Management Ondersteunende diensten Ontwikkeling Personeel Public Relations Verkoop
Imago
Risicogebied / Risicocategorie
Financieel
Elke manager is verantwoordelijk voor zijn doelen en risico’s en moet zich kunnen vinden in zijn eigen risicoprofiel met zijn eigen top 10 van risico’s.
25 23 11 5 16 10 20 1 16
24
127
4
Stijgers en dalers van de laatste drie maanden Stijgers Nr.
Risicogebeurtenis
Kans (begin)
Financieel (begin)
Imago (begin)
Score (begin)
Kans (eind)
Financieel (eind)
Imago (eind)
Score (eind)
Verschil
R1
Onvoldoende inzicht in redenen van win/loss van een opdracht
4
3
3
0
5
5
5
75
75
R2
Geen/onvoldoende afstemming tussen deelprojecten (intern)
4
4
4
0
4
4
4
52
52
R3
Niet optimaal functioneren ICT-infrastructuur
4
4
3
0
4
4
3
48
48
R4
Fiscaal niet in control zijn
2
2
4
0
5
2
4
45
45
R5
Ontbreken van beleid in de vorm van een gedragscode
3
5
5
0
3
5
5
42
42
5
Dalers
Nr.
Risicogebeurtenis
Kans (begin)
Financieel (begin)
Imago (begin)
Score (begin)
Kans (eind)
Financieel (eind)
Imago (eind)
Score (eind)
Verschil
R6
Mislopen van substantiële subsidies
4
4
2
24
2
4
2
4
-20
R7
Onjuist toepassen van (fiscale) wet- en regelgeving
4
5
2
28
4
5
2
8
-20
R8
Onvoldoende interne communicatie
4
5
2
28
4
5
2
8
-20
R9
Hoog/bovengemiddeld ziekteverzuim
5
5
0
25
4
5
5
20
-5
R10
Structurele onderbezetting van de personeelsformatie
5
5
0
25
4
5
5
20
-5
6
Top 10 financiële risico’s In onderstaande tabel zijn, op basis van de risicosimulatie, de tien risico’s opgenomen met de grootste invloed op het totale financiële risicoprofiel van GaasterBusiness B.V.. Per risico zijn de risicogebeurtenis, een omschrijving van de gevolgen, de inschatting van de kans, de inschatting van de maximale financiële gevolgen en de invloed van het betreffende risico op het totale financiële risicoprofiel van GaasterBusiness B.V. weergegeven.
Nr.
Risicogebeurtenis
Gevolgen
Afdeling
Kans
R10
Structurele onderbezetting van de personeelsformatie Mislopen van substantiële subsidies Onvoldoende interne communicatie Ontbreken van beleid in de vorm van een gedragscode Fiscaal niet in control zijn
Financieel - Hogere kosten
Financiën
Financieel - Financiële schade Financieel - Inefficiënte bedrijfsprocessen Financieel - Minder omzet
R6 R8 R5
R4
R2
R1
R9
Geen/onvoldoende afstemming tussen deelprojecten (intern) Onvoldoende inzicht in redenen van win/loss van een opdracht Hoog/bovengemiddeld ziekteverzuim
R7
Onjuist toepassen van (fiscale) wet- en regelgeving
R3
Niet optimaal functioneren ICTinfrastructuur
Invloed
90%
Maximaal financieel gevolg € 1.600.000
Financiën
90%
€ 1.500.000
24.85%
Communicatie
90%
€ 1.250.000
12.73%
HRM
90%
€ 1.000.000
9.77%
Financieel - Onjuiste aangifte; Conflict met de fiscus Financieel - Vertraging voor het project als geheel Financieel - Inefficiëntie; Minder omzet
Financiën
70%
€ 1.000.000
5.01%
Project Gaasterduin
70%
€ 1.000.000
4.44%
Sales
50%
€ 800.000
4.43%
Financieel - Hoge kosten voor vervanging; Imago - Imagoschade Financieel - Mislopen inkomsten; Boetes bij het onjuist toepassen van regelgeving; Imago - Imagoschade Financieel - Uitval van systemen in primaire en ondersteunende processen
HRM
50%
€ 750.000
2.48%
Financiën
40%
€ 750.000
2.45%
ICT
30%
€ 500.000
1.78%
32.05%
7
Top 5 risico’s die van invloed zijn op doelstellingen In onderstaande tabel zijn op basis van de risicoscore de vijf risico’s opgenomen met de grootste invloed op het bereiken van de doelstellingen van de organisatie. Per risico zijn de risicogebeurtenis, de inschatting van de kans (zowel het percentage als de klasse), de inschatting van de impact op doelstellingen en de risicoscore, kansklasse * impact op doelstellingen, opgenomen. Nr.
Risicogebeurtenis
Afdeling
Kans
R10
Structurele onderbezetting van de personeelsformatie Onvoldoende interne communicatie
Financiën
R8
90%
Kansklasse 5
Gevolg doelstellingen 4
Risicoscore doelstellingen 20
Communicatie
90%
5
4
20
R4
Fiscaal niet in control zijn
Financiën
70%
4
4
16
R9
Hoog/bovengemiddeld ziekteverzuim Onjuist toepassen van (fiscale) wet- en regelgeving
HRM
50%
3
5
15
Financiën
40%
3
5
15
R7
8
Risicosimulatie Onderstaande grafiek geeft de uitkomsten weer van een financiële analyse van alle risico’s met behulp van een Monte Carlo-simulatie. Niet alle risico’s zullen zich immers tegelijkertijd en in volle omvang voordoen. Op basis van 10.000 trekkingen wordt een verwacht schadebedrag berekend voor het gehele risicoprofiel. De rode lijn in de grafiek geeft de uitkomsten van deze verwachting weer. De blauwe lijn is een (afgevlakte) trendlijn voor dezelfde gegevens. In de tabel onder de grafiek is bij verschillende percentages een zekerheid weergegeven. Deze zekerheid laat zien welk bedrag voldoende is om de risico’s in financiële zin op te vangen. 90% zekerheid betekent hierbij dat in 90% van de gevallen het totale geschatte schadebedrag niet hoger is geweest dan het bijbehorende bedrag. Bij 100% zekerheid zijn de maximale financiële gevolgen van alle risico’s opgeteld.
Percentage
Percentage
Bedrag
10%
€ 21.838.536
25%
€ 23.472.242
50%
€ 25.265.528
75%
€ 27.148.255
90%
€ 28.841.373
9
Risicokaart financieel De risicokaart geeft inzicht in de spreiding van de risico’s naar kans en gevolg. De nummers in de risicokaart corresponderen met het aantal risico’s dat zich in het desbetreffende vak van de risicokaart bevindt. Een risico dat zich in het groene gebied bevindt, vormt geen direct gevaar voor de continuïteit van de organisatie. Een risico met een score in het oranje gebied vraagt om aandacht. Een risico met een risicoscore in het rode gebied vereist directe aandacht om te voorkomen dat de continuïteit van de organisatie in gevaar komt. Er wordt onderscheid gemaakt tussen bruto en netto risico’s. Het bruto risico geeft de situatie weer voordat er maatregelen zijn getroffen.
10
Beheersmaatregelen Nr.
Beheersmaatregel
Uitvoerende persoon
3
Wervingscampagne
5
9 10 12
Fase
Incidentele kosten
Structurele kosten
Kans
Financieel
Imago
Mieke Jansen
€ 10.000
€ 125
30%
2
1
Opleidingsprogramma samenstellen
Dirk van der Laan
€ 500
€ 2.500
70%
2
1
Communicatieplan opstellen Aansprakelijkheidsverzekering Inhuren externe hulp
Dick Jansen
€ 1.000
€ 1.500
30%
1
-
Dick Jansen
€ 5.000
€ 1.500
30%
1
-
Mieke Jansen
€ 8.500
€ 1.000
10%
1
-
Schades Nr.
Schadedatum
Omschrijving
Status
Bedrag
2012.1
01-09-2011
Lopend
€ 25.000
2012.2
17-04-2012
Lopend
€ 10.000
2012.3
07-07-2012
Botsing tussen auto’s op de parkeerplaats Motor van de snijmachine in de productiehal is kapot Schade als gevolg van sneeuw
Lopend
€ 25
11
Risico’s per afdeling Bestuur en management Nr.
Risicogebeurtenis
Gevolgen
Risicogebied
Risicocategorie
Invloed (%)
R26
Prijsaanpassingen van producten De doelen van de organisatie veranderen, zijn onduidelijk of niet volledig
Financieel - De marges worden krapper Imago - Het niet behalen van doelstellingen die reeds gecommuniceerd zijn met de omgeving; Financieel - Niet binnen budget blijven Financieel - Financieel gevolg is berekend op basis van ingevulde vragenlijst
Verkoop
Financieel
8.28%
Management
Strategie / beleid
3.36%
Ontwikkeling
Financieel
1.02%
Imago - Niet voldoen aan wetgeving; Financieel - Processen anders inrichten, onderzoeken mogelijkheden, Imago - Imago schade; Financieel Selectieprocedure/inwerktijd Financieel - Minder inkomsten
Management
Imago
0.99%
Management
Personeel / arbo
0.12%
Management
Financieel
0.01%
Financieel - Claims
Management
Juridisch / Aansprakelijkheid
0.00%
R2
R25
R22
R3
R1
R14
[Innovatie: Product X op de markt brengen] Financieel risico Nieuwe eisen van de overheid aan het te leveren product (wijziging wet- en regelgeving) Vroegtijdig aftreden bestuurslid Afnemende hoeveelheid opdrachten Aansprakelijkheid van bestuurders
12
HRM
Nr.
Risicogebeurtenis
Gevolgen
Risicogebied
Risicocategorie
Invloed (%)
R61
Onvoldoende doorstroming van personeel Ontbreken van beleid in de vorm van een gedragscode (normen en waarden) Beoordeling van personeel gebeurt niet (voldoende) objectief Langdurig contracteren van freelancers waardoor contracten juridisch als vast dienstverband worden beschouwd (Structurele) onderbezetting van de personeelsformatie Hoog/bovengemiddeld ziekteverzuim
Financieel - Kwaliteit van de dienstverlening komt in gevaar
Personeel
Proces
1.99%
Financieel - Niet bereiken van eenheid; Minder omzet
Personeel
Strategie / beleid
1.40%
Financieel - Demotivatie bij medewerkers
Personeel
Personeel / arbo
1.01%
Financieel - Extra kosten i.v.m. nabetaling sociale lasten, premieafdrachten
Personeel
Personeel / Arbo
0.90%
Financieel - Hogere kosten
Personeel
Personeel / Arbo
0.59%
Financieel - Hoge kosten voor vervanging; Hogere kans op een malus (boete); Imago Imagoschade Imago - Kwaliteit van geleverd werk is minder, waardoor klanten minder tevreden zijn; Financieel - Vaker wisselingen van personeel, kosten voor wervingscampagnes Financieel - Extra kosten door inhuur specialisten Financieel - Extra kosten dan geraamd
Personeel
Proces
0.58%
Personeel
Personeel / Arbo
0.20%
Personeel
Personeel / Arbo Personeel / Arbo
0.10%
R62
R64
R16
R63
R48
R4
Niet kunnen aantrekken van geschikt personeel
R5
Onvoldoende kennis en vaardigheden personeel Aannemen van personeel buiten budget om
R6
Personeel
0.08%
13
ICT
Nr.
Risicogebeurtenis
Gevolgen
Risicogebied
Risicocategorie
Invloed (%)
R77
Niet optimaal functioneren ICTinfrastructuur
ICT
Proces
3.03%
R76
Virussen en/of hacking
ICT
Proces
1.78%
R75
Langdurige uitval ICTsysteem Uitlekken van vertrouwelijke informatie Toegang tot het netwerk met laptops van buiten de organisatie Onduidelijkheid over ITprocedures bij personeel
Financieel - Uitval van systemen in primaire en ondersteunende processen; Imago - Imagoschade Financieel - Verstoring van het bedrijfsproces en/of uitlekken van vertrouwelijke informatie Financieel - Vertraging in het bedrijfsproces Financieel - Misbruik van gegevens en claims
ICT
Proces
0.48%
ICT
Proces
0.24%
Financieel - Virussen in het interne netwerk; Imago - Imagoschade
ICT
Proces
0.04%
Financieel - Inefficiëntie; Imago - Imagoschade
ICT
Proces
0.01%
R78
R80
R79
14
Sales
Nr.
Risicogebeurtenis
Gevolgen
Risicogebied
Risicocategorie
Invloed (%)
R55
Verliezen van een aanbesteding Salesafdelingen van verschillende regio's werken onvoldoende samen Onvoldoende inzicht in de profijtelijkheid van de doelgroep(en) Verliesgevende no cure no pay afspraken gemaakt Sales sluit verliesgevende deals Geen gebruik maken van standaardoffertes
Financieel - Extra kosten
Verkoop
Product
1.01%
Financieel - Minder omzet
Verkoop
Strategie / beleid
0.99%
Financieel - Minder omzet dan verwacht
Verkoop
Strategie / beleid
0.60%
Financieel - Minder omzet
Verkoop
Financieel
0.58%
Financieel - Minder omzet dan verwacht Financieel - Meer werk in uitvoering; Grote kans op fouten; Imago - Imagoschade Financieel - Minder omzet dan verwacht Financieel - Minder omzet
Verkoop
Financieel
0.58%
Verkoop
Proces
0.37%
Verkoop
Financieel
0.21%
Verkoop
Financieel
0.20%
Financieel - Contract sluiten met slecht betalende klant; Imago - Afsluiten van contracten met negatief effect op imago Financieel - Minder omzet
Verkoop
Proces
0.20%
Verkoop
Financieel
0.20%
R53
R59
R49
R56 R51
R58 R57
R50
R54
Terugtrekken van aanbesteding door klant Bonusregelingen zorgen voor kwalitatief minder goede klanten Niet goed screenen van klanten voor het sluiten van het contract Geplande instroom van nieuwe klanten wordt niet gehaald vanwege te weinig (ervaren) salesmedewerkers
15
Risico’s per project Project Woonwijk Gaastermaas Nr.
Risicogebeurtenis
Gevolgen
Risicogebied
Risicocategorie
Invloed (%)
R47
Hoge concentraties fijnstof maken het noodzakelijk om sloop op minder grote schaal plaats te laten vinden Herhuisvesting kan bij (de start van) projecten niet tijdig plaatsvinden
Financieel - Vertraging bij de sloop
Ontwikkeling
Proces
2.06%
Financieel - Vertraagde realisatie van projecten en daaraan verbonden reductie van opbrengsten en mogelijk hogere kosten Financieel - Schadeclaims
Ontwikkeling
Proces
1.42%
Ontwikkeling
Proces
1.41%
Financieel - Gat in de financiering Financieel - Mogelijke negatieve rente invloeden, marktinvloeden en imagoschade Financieel - Het niet optimaal kunnen afwerken van de woonomgeving
Ontwikkeling
Proces
0.99%
Ontwikkeling
Proces
0.59%
Ontwikkeling
Proces
0.20%
Financieel - Vertraging voor het project als geheel
Ontwikkeling
Proces
0.12%
Financieel - Vertraging
Ontwikkeling
Proces
0.04%
Financieel - Financiële schade
Ontwikkeling
Proces
0.02%
R41
R42
R39 R46
R45
R40
R43
R44
Schade aan eigendommen van derden Investeringspartner trekt zich terug Projecten worden verlaat gerealiseerd Gemeente heeft tekort/geen budget voor infrastructuur in nieuwbouwproject Geen / onvoldoende afstemming tussen deelprojecten (intern) Monumentenzorg tekent beroep aan tegen de plannen voor het slopen van een monumentenpand Faillissement of terugtrekking van samenwerkingspartner
16
Project Gaasterduin
Nr.
Risicogebeurtenis
Gevolgen
Risicogebied
Risicocategorie
Invloed (%)
R30
Hoge concentraties fijnstof maken het noodzakelijk om sloop op minder grote schaal plaats te laten vinden Herhuisvesting kan bij (de start van) projecten niet tijdig plaatsvinden
Financieel - Vertraging bij de sloop
Ontwikkeling
Proces
2.00%
Financieel - Vertraagde realisatie van projecten en daaraan verbonden reductie van opbrengsten en mogelijk hogere kosten Financieel - Schadeclaims
Ontwikkeling
Proces
1.42%
Ontwikkeling
Proces
1.38%
Financieel - Gat in de financiering Financieel - Mogelijke negatieve rente invloeden, marktinvloeden en imagoschade Financieel - Het niet optimaal kunnen afwerken van de woonomgeving
Ontwikkeling
Proces
0.97%
Ontwikkeling
Proces
0.60%
Ontwikkeling
Proces
0.20%
Financieel - Vertraging voor het project als geheel
Ontwikkeling
Proces
0.12%
Financieel - Vertraging
Ontwikkeling
Proces
0.04%
Financieel - Financiële schade
Ontwikkeling
Proces
0.02%
R36
R35
R38 R31
R32
R37
R34
R33
Schade aan eigendommen van derden Investeringspartner trekt zich terug Projecten worden verlaat gerealiseerd Gemeente heeft tekort/geen budget voor infrastructuur in nieuwbouwproject Geen / onvoldoende afstemming tussen deelprojecten (intern) Monumentenzorg tekent beroep aan tegen de plannen voor het slopen van een monumentenpand Faillissement of terugtrekking van samenwerkingspartner
17
Meer weten? Ga naar www.naris.nl Bel 088-430 01 02 Mail naar
[email protected] Of vraag een gratis demo aan!
18