RAPPORT Marktverkenning Inkopen Biobased Kantoormeubilair
Klant:
Ministerie van Infrastructuur en Milieu
Referentie: P&SBC5932P001F01 Versie:
02/Final
Datum:
12 november 2014
Project gerelateerd
HASKONINGDHV NEDERLAND B.V.
Laan 1914 no.35 3818 EX Amersfoort Netherlands Planning & Strategy Trade registration number: 56515154 +31 88 348 20 00 +31 88 348 28 01
[email protected] royalhaskoningdhv.com
Titel document: Marktverkenning Inkopen Biobased Kantoormeubilair Ondertitel: Referentie: P&SBC5932P001F01 Versie: 02/Final Datum: Januari 2015 Projectnaam: Marktverkenning Inkopen Biobased Kantoormeubilair Projectnummer: BC5932 Auteur(s): Mark de Groot
Opgesteld door: Mark de Groot Gecontroleerd door: Jan Bart Jutte Datum/Initialen: 12 november 2014 Goedgekeurd door: Hanneke van der Ven Datum/Initialen: 12 november 2014
Classificatie Project gerelateerd
Disclaimer No part of these specifications/printed matter may be reproduced and/or published by print, photocopy, microfilm or by any other means, without the prior written permission of HaskoningDHV Nederland B.V.; nor may they be used, without such permission, for any purposes other than that for which they were produced. HaskoningDHV Nederland B.V. accepts no responsibility or liability for these specifications/printed matter to any party other than the persons by whom it was commissioned and as concluded under that Appointment. The quality management system of HaskoningDHV Nederland B.V. has been certified in accordance with ISO 9001, ISO 14001 and OHSAS 18001.
28 juli 2015
P&SBE1959P001F01
i
T F E W
HaskoningDHV Nederland B.V.
INHOUD BLAD
1
Inleiding
2
2
Resultaten Marktverkenning
4
2.1
Opbouw resultaatbeschrijving
4
2.2
Beschrijving scope marktverkenning
4
2.3
Resultaten marktverkenning biobased kantoormeubilair
5
2.4
Overige bevindingen marktverkenning en aandachtspunten
7
2.5
Conclusies en aanbevelingen
8
Error! Reference source not found.
12 november 2014, Error! Reference source not found. 2
HaskoningDHV Nederland Niets uit dit bestek/drukwerk Error! B.V. Reference source not found. mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt d.m.v. drukwerk, fotokopie, microfilm of op welke andere - 1 - wijze ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van HaskoningDHV Nederland B.V., noch mag het zonder een dergelijke toestemming worden gebruikt voor enig ander werk dan waarvoor het is vervaardigd. Het kwaliteitssysteem van HaskoningDHV Nederland B.V. is gecertificeerd volgens ISO 9001. ©
HaskoningDHV Nederland B.V.
1
Inleiding
De overheid (rijk, provincies, waterschappen en gemeenten) koopt jaarlijks voor bijna 60 miljard euro producten, diensten en werken in. De Rijksoverheid wil zelf ook bijdragen aan de verduurzaming van de maatschappij ondermeer door zelf duurzame producten in te kopen. De overheid bevordert bij haar inkopen duurzame oplossingen door naast prijs en kwaliteit ook sociale en milieuaspecten mee te nemen in de afweging. Er wordt gestreefd naar goed onderbouwde en algemeen toepasbare criteria. Deze ‘inkoopmacht’ kan de overheid eveneens aanwenden om de biobased economy te stimuleren. Deze marktverkenning schetst de mogelijkheden om bij aanbesteding voor kantoormeubilair het inkopen van biobased producten te stimuleren. De marktverkenning is stapsgewijs uitgevoerd: 1. Vastlegging van de scope van deze marktverkenning m.b.t. biobased inkopen van kantoormeubilair; 2. Inventarisatie van producenten/leveranciers, waarvan op dit moment het meest verwacht wordt wat betreft het toepassen van biobased materialen in haar producten 3. Analyse van de leveringsmogelijkheden van en ontwikkelingen in biobased producten bij de geselecteerde producenten/leveranciers Biobased grondstoffen of producten Er bestaat een uitgebreid aantal biobased producten en grondstoffen, waarvoor niet altijd een eenduidige definitie aanwezig is. Over het algemeen kan echter het volgende gesteld worden: “Biobased zijn producten en/of grondstoffen die (gedeeltelijk) opgebouwd zijn uit hernieuwbare plantaardige stoffen” Hierbij kan gedacht worden aan traditionele producten zoals hout, stro en ander plantenmateriaal maar ook aan nieuwe producten zoals melkzuur kunststoffen en hoogwaardige vezels uit specifieke planten zoals vlas en hennep. In veel gevallen worden producten gemaakt uit verschillende grondstoffen. Hierdoor is het mogelijk dat maar een gedeelte van een product biobased is. Hierbij kan gedacht worden aan houten tafelbladen of leuningen en zittingen/zitschalen, die van biobased plastics gemaakt zijn. Stalen poten of frames zijn echter niet biobased. Dit percentage kan variëren van 0,1% tot 100% biobased. Duurzaamheidsvoordelen biobased producten Afhankelijk van de specifieke toepassing van het biobased product kunnen er vanuit het oogpunt van duurzaamheid verschillende drijfveren zijn om fossiele grondstoffen voor producten te vervangen door biobased grondstoffen. Hieronder volgt een (niet uitputtend) overzicht van duurzaamheidaspecten die voordelig kunnen uitpakken voor biobased producten ten opzichte van hun fossiele equivalent: Gebruik van hernieuwbare grondstoffen: biobased producten zijn gemaakt uit biogrondstoffen (biomassa). Deze kunnen oneindig opnieuw geteeld worden mits de teeltgronden op de juiste wijze worden onderhouden. Vanwege deze eigenschap is biomassa een hernieuwbare grondstof. Geen beslag op fossiele grondstoffen: door biogrondstoffen te gebruiken wordt geen aanspraak gemaakt op fossiele grondstoffen. Biobased producten veroorzaken daarmee geen uitputting van fossiele grondstofvoorraden. Lagere CO2-footprint: de CO2-footprint van biobased producten is (in potentie) lager dan de CO2footprint van producten gebaseerd op fossiele grondstoffen. Dit is echter niet per definitie het geval, vanwege soms nog benodigde opschaling en optimalisatie van biobased procestechnieken (deze staan vaak nog in de kinderschoenen, terwijl fossiele procestechnieken al vele tientallen jaren zijn geoptimaliseerd).
28 juli 2015
P&SBE1959P001F01
2
HaskoningDHV Nederland B.V.
Biologische afbreekbaarheid: biologische afbreekbaarheid ofwel composteerbaarheid is een kenmerk van een aantal biobased producten. Biobased producten zijn overigens lang niet allemaal bio-afbreekbaar.
De voorgaande generieke eigenschappen doen zich doorgaans voor bij biobased producten. Echter, per product zal moeten worden gekeken of deze duurzaamheidsvoordelen daadwerkelijk optreden. Ongewenste effecten Uit ervaringen met biobrandstoffen blijkt dat er ook ongewenste effecten kunnen optreden wanneer biomassa gebruikt wordt voor biobased producten. Voorbeelden hiervan zijn ontbossing, stijgende voedselprijzen en indirecte veranderingen van landgebruik (ILUC). Borging en certificering Borging kan ervoor zorgen dat biomassa ingezet voor biobased producten daadwerkelijk op duurzame wijze wordt geteeld, geproduceerd en verwerkt. De afgelopen jaren zijn verschillende certificatiesystemen ontwikkeld om de duurzaamheid van biomassa aan te tonen, vooral in het kader van de EU Renewable Energy Directive. Het gaat dan om toepassingen in bio-energie en biobrandstoffen. Voor toepassing van biomassa in biobased producten bestaan op dit moment echter nog geen afdoende certificatiesystemen. Hieraan wordt in het kader van de Green Deal 'Groencertificaten' wel gewerkt. Daar komt bij dat voor veel bedrijven startend in de biobased economy certificeren momenteel te vroeg komt. Om toch nu al de duurzaamheid van biobased producten op een minimumniveau te kunnen borgen, hebben vertegenwoordigers van marktpartijen en de overheid een handreiking ontwikkeld. Hiervoor wordt verwezen naar de Wegwijzer Biobased Inkopen: http://www.pianoo.nl/themas/duurzaam-inkopen/biobased-inkopen/wegwijzer-biobased-inkopen.
28 juli 2015
P&SBE1959P001F01
3
HaskoningDHV Nederland B.V.
2
Resultaten Marktverkenning
2.1 Opbouw resultaatbeschrijving De wijze van uitvoering en de resultaten van de marktverkenning zijn in navolgende paragrafen beschreven: In paragraaf 2.2 is de scope van deze marktverkenning beschreven. In paragraaf 2.3 is de analyse van de leverbaarheid en relevantie van diverse biobased producten en materialen voor kantoormeubilair weergegeven. Paragraaf 2.4 beschrijft enkele aanvullende bevindingen en aandachtspunten. De resultaatbeschrijving wordt in paragraaf 2.5 afgesloten met de conclusies en aanbevelingen.
2.2 Beschrijving scope marktverkenning In deze marktverkenning wordt m.b.t. de scope van de te onderzoeken productgroep aangesloten bij het criteriadocument voor duurzaam inkopen van Kantoormeubilair van het Ministerie van Infrastructuur en Milieu: http://www.pianoo.nl/sites/default/files/documents/documents/volledigecriteriadocumentkantoormeubilair.pdf In dit criteriadocument worden verschillende productgroepen (met cpv-code) benoemd als kantoormeubilair (niet uitsluitend). Op basis van deze productgroepen worden voor deze marktverkenning de volgende producten onderscheiden: 1. Tafels (bureau-, schrijf-, computer-, sorteer-); 2. Kasten (boeken-, archief-, dossier-, uitstal-, computer-, sorteer-); 3. Archiefrekken en magazijnstellingen; 4. Legplanken en werkbladen; 5. Stoelen (bureau-, kantine-, vergader-); 6. Meubels (bureau-, computer-). Er is al een groot scala aan kantoormeubelen beschikbaar met plaatmateriaal op basis van hout (tafels, legbladen, werkbladen enz.) en die dus “biobased” geproduceerd zijn. In deze marktverkenning is daarom beperkt aandacht besteed aan hout. Indien innovatieve toepassingen worden geïdentificeerd zijn deze wel meegenomen. In iets mindere mate doet zich een vergelijkbare situatie voor bij textiel. Textiel kan gefabriceerd zijn van vezels van plantaardige of dierlijke afkomst (bijvoorbeeld hennep, katoen of wol) of van kunstmatige afkomstig (fossiele of synthetische oorsprong). In veel gevallen is textiel, toegepast in kantoormeubilair, van plantaardige of dierlijke afkomst en daarmee biobased. Hier is in de marktverkenning nader aandacht aan besteed. In de marktverkenning is vooral aandacht gegeven aan beschikbaarheid van kantoormeubilair, waarbij biobased kunststoffen, biocomposieten en biobased verven en lakken zijn toegepast, en de ontwikkelingen die daarbij in de komende jaren verwacht worden. Tevens is in de uitgevoerde marktverkenning aandacht besteed aan de mogelijkheden voor “End of use”, die producenten/leveranciers bieden voor het kantoormeubilair. Op basis van de kennis opgedaan tijdens eerder uitgevoerde projecten en een internet search, is een tiental producenten/leveranciers geselecteerd als meest kansrijk voor levering van biobased kantoormeubilair en benaderd voor deze marktverkenning. Tevens zijn de Kamer van Koophandel en de organisatie Sustainable office 1 benaderd. 1
Sustainable Office is een branchebreed initiatief van de commissie Sustainable Office om duurzame kantoorartikelen onder de aandacht te brengen en eindgebruikers beter te informeren over deze producten. De Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) en MVO Nederland zijn agendalid van deze commissie. 28 juli 2015
P&SBE1959P001F01
4
HaskoningDHV Nederland B.V.
2.3 Resultaten marktverkenning biobased kantoormeubilair Algemeen Van de 10 benaderde producten/leveranciers hebben 3 producenten geen interesse getoond in het leveren van een bijdrage aan dit onderzoek en heeft 1 producent aangegeven huiverig te zijn voor grootschalige aanbestedingen en daarom geen interesse te hebben. De overige 6 waren zeer geïnteresseerd in het onderwerp. Van 2 van deze 6 producenten is geen informatie ontvangen omdat zij hiervoor afhankelijk zijn van hun buitenlandse productielocaties en binnen het tijdbestek van deze verkenning geen informatie verkregen kon worden. Verslagen van de gevoerde gesprekken met 4 producenten in het kader van deze marktverkenning zijn omwille van vertrouwelijkheid separaat opgeleverd. In de navolgende paragrafen zijn de bevindingen samengevat. Het gaat daarbij om de volgende onderwerpen: De producten die geheel of gedeeltelijk op basis van biobased materialen geleverd kunnen worden. Hierbij wordt tevens toegelicht om welk deel van het product (incl. gewichtspercentage) dit gaat en welke biobased materialen daarbij worden toegepast. De prijsconsequenties van het leveren van biobased producten. De consequenties op het onderhoudsregime, gebruiksmogelijkheden en levensduur van het toepassen van biobased materialen in het kantoormeubilair. De ontwikkelingen met betrekking tot het produceren van biobased kantoormeubilair en de termijn waarop deze producten op de markt verwacht worden. De mogelijkheden voor “End of use”, voor kantoormeubilair (al dan niet geproduceerd op basis van biobased materialen) Producten geheel of gedeeltelijk geproduceerd op basis van biobased materialen Alle productgroepen, die onder kantoormeubilair onderscheiden worden, kunnen (deels) geproduceerd op basis van biobased materialen geleverd worden. Het vormt niet altijd een basis onderdeel van het leveringspakket, maar kan dan wel op aanvraag geleverd worden. Enkele producenten richten zich in een aantal productlijnen specifiek op de verdere ontwikkeling van meer biobased georiënteerde producten. Vooralsnog is de toepassing van biobased materialen bij de geïnterviewde producenten voornamelijk beperkt tot inzet van duurzaam geproduceerd hout en wol. Het hout is toegepast in plaatmateriaal voor kasten, tafels, bureaus, planken en in tafelpoten. Wol is toegepast in de stoffering van stoelen. Opvallend is het verschil in mening bij de verschillende producenten over de geschiktheid van andere biobased materialen (bioplastics/biocomposieten, biobased toplagen, biobased vezels voor stoffering en biolakken) bij de productie van kantoormeubilair. Enkele producenten hebben vooralsnog hun bedenkingen op dit vlak. Dit betreft vooral de technische kwaliteit (kracht en slijtvastheid) en esthetica van de materialen. Bij de productie van bioplastics/biocomposieten bestaan bij deze producenten ook twijfels over de mate van duurzaamheid van de materialen. Bij twee van de vier producenten zijn mondjesmaat producten verkrijgbaar met andere biobased materialen, zoals bamboe, rubberwood en biobased toplagen. De inzet van biobased plastics en biocomposieten vindt nog nauwelijks plaats. Verwacht wordt dat de mogelijkheden voor inzet van bioplastics en biocomposieten in eerste instantie ligt bij onderdelen, die minder aan krachten en slijtage onderhevig zijn. Prijsconsequenties van biobased De prijsstelling van biobased producten is op dit moment nog niet gelijk aan die van reguliere producten door de beperkte marktomvang van biobased producten. De meerkosten voor biobased zijn sterk afhankelijk van de aantallen en kunnen per product sterk verschillen. Ook de productiekosten van 28 juli 2015
P&SBE1959P001F01
5
HaskoningDHV Nederland B.V.
biobased materialen zijn vaak hoger dan van reguliere materialen. Materiaalkosten vormen echter slechts een beperkt deel van de marktprijzen van de producten. De bewerkingskosten van de materialen hoeft niet te verschillen. Afhankelijk van het gekozen circulaire scenario, stimulans in de transitiefase naar biobased en de regelgeving voor het afvoeren van niet-biobased materialen aan het einde van de levensduur, zal deze verhouding te zijner tijd veranderen. Hoeveel duurder biobased materialen zijn, is afhankelijk van het vergelijkingskader. Zo zijn compact/volkern duurzaam geproduceerde houten bureaubladen even duur als bamboe bureaubladen. Beiden zijn echter zes maal zo duur als spaanplaat melamine. De houten en bamboe bureaubladen gaan echter wel veel langer mee. Bioplastics zullen in eerste instantie een factor 2 tot 4 duurder zijn dan de regulier kunststoffen. Dit zal pas veranderen als grote plasticgebruikers zoals de elektronicaproducenten en de automobielindustrie over stappen op bioplastics. Bij toenemende vraag en stijging van de olie- en staalprijzen door schaarste zullen de kosten van biobased producten en reguliere producten naar elkaar toe groeien. Dit kan echter wel vele jaren in beslag nemen. Consequenties op onderhoudsregime, gebruiksmogelijkheden en levensduur van biobased Ook met betrekking tot de gevolgen op het onderhoudsregime, gebruiksmogelijkheden en levensduur bij toepassing van biobased materialen in kantoormeubilair verschillen de meningen bij de verschillende producenten. Enkele producenten gaan er vooralsnog vanuit dat toepassing van biobased materialen (anders dan hout en wol) in kantoormeubilair meer onderhoud en een kortere levensduur (hogere slijtage) tot gevolg zal hebben. Daarnaast is er naar hun mening op dit moment onvoldoende duidelijkheid over de gevolgen van toepassing van biobased kunststoffen op het noodzakelijke onderhoud, toepassingsmogelijkheden en de levensduur van het materiaal. Testen conform EN standaarden zullen moeten worden uitgevoerd om vast te stellen of bioplastics toegepast kunnen worden in kantoormeubilair Andere producenten staan hier enigszins anders in. Zij verwachten overall gezien geen grote verschillen op het gebied van onderhoudsregime, gebruiksmogelijkheden en levensduur. 100% Biobased is een natuurproduct, een hernieuwbare grondstof. Sommige van deze materialen kunnen in een kantooromgeving tot problemen leiden als er geen aandacht is voor het binnenklimaat. In bepaalde periodes van het jaar is de luchtvochtigheid in gebouwen namelijk zo laag (ook voor mens niet optimaal) dat materialen meer gaan werken dan wenselijk is. Het onderhoud van deze materialen kan in sommige gevallen meer aandacht vragen in andere gevallen ook minder. Ontwikkelingen Twee van de benaderde producenten verwachten in de komende 5 jaar aanzienlijke ontwikkelingen op het gebied van vervanging van traditionele materialen door biobased materialen in het kantoormeubilair. Ontwikkelingen betreffen onder andere: Verdere inzet van duurzaam geproduceerd populieren hout, rubberwood en bamboe als vervanging van spaanplaat melamine. Inzet van biopolymeren als toplaag. Toepassing van biocomposieten in bureau-, werk- en legbladen. Vervanging van bestaande kunststoffen in producten door biobased plastics. Ontwikkeling van meubelstoffen bestaande uit de combinaties hennep/wol en brandnetelvezels/wol.
28 juli 2015
P&SBE1959P001F01
6
HaskoningDHV Nederland B.V.
Deze ontwikkelingen betreffen het hele scala aan producten, waarbij alternatieven voor rekken, stellingen, legplanken en werkbladen eerder beschikbaar zullen zijn voor totaal oplossingen voor meubels en kasten. Er zijn ook enkele producenten die minder optimistisch zijn. Zij beperken zich tot de huidige inzet van duurzaam geproduceerd hout en wol als biobased materialen. Verdere ontwikkelingen op het gebied van biobased materialen heeft voor hen geen grote prioriteit. Alle vier de partijen gaan wel verder met de ontwikkeling van hun “end of use” aanbod. Mogelijkheden voor “End of use” Alle vier de producenten, die een bijdrage aan de marktverkenning hebben geleverd, bieden “end of use” opties voor kantoormeubilair. Deze opties worden steeds uitgebreider omdat de technische levensduur in toenemende mate de economische levensduur overschrijdt. Ook een aantal andere producenten, waarvan geen informatie is verkregen, maken op hun website melding van “end of use” mogelijkheden. De “end of use” opties variëren van verschillende leaseconstructie tot aanschaf en terugname met revitalisatie of recycling opties. Hergebruik kan hierbij onder andere omvatten: direct hergebruik bij een andere gebruiker als het meubilair er nog goed uitziet; hergebruik na revitalisatie (ontlakken, herlakken, herstofferen enz.) bij de oorspronkelijke of een nieuwe gebruiker; hergebruik van onderdelen materiaal hergebruik Het al dan niet toepassen van biobased materialen lijkt geen invloed te hebben op de “end of use” mogelijkheden. Als het biobased materiaal betreft kan het zijn dat het materiaal uiteindelijk terug de biologische kringloop in kan.
2.4 Overige bevindingen marktverkenning en aandachtspunten Ervaringen van producenten met inkoopprocedures Door alle producenten, die informatie hebben geleverd, wordt aangegeven een gevoel van onvrede te hebben overgehouden aan grotere inkoopprocedures, waar zij bij betrokken zijn geweest en waar duurzaamheid een plek had gekregen in het Programma van Eisen. In de beoordelingscriteria van deze aanbestedingen speelde duurzaamheid namelijk nauwelijks een rol. De beoordeling wordt bijna volledig gedomineerd door de prijsstelling. Aanpassing van het productieproces van de producenten van kantoormeubilair aan de Circulaire Economie levert op dit moment slechts sporadisch een voorsprong. Recent pas zijn enkele grote partijen duurzaamheid en CE in de aanbiedingen gaan belonen. Om stappen te maken in circulaire (en biobased) aanbestedingen zullen meer grote inkoopprocedures de beoordelings-criteria richting duurzaamheid moeten aanpassen. De (rijks-)overheid kan daar een sturende rol in nemen. Andere initiatieven Sustainable Office is een branchebreed initiatief van de commissie Sustainable Office om duurzame kantoorartikelen onder de aandacht te brengen en eindgebruikers beter te informeren over deze producten. Op hun website www.sustainable-office.eu zijn kantoorproducten opgenomen die voldoen aan de criteria van de productgroep kantoorartikelen, zoals deze zijn opgesteld door de gezamenlijke overheden in opdracht van het Ministerie van Infrastructuur en Milieu. Kantoormeubilair is nog niet opgenomen op deze website. Momenteel voert men gesprekken met verschillende producenten om ook informatie met betrekking tot duurzaam geproduceerd kantoormeubilair op de site op te nemen. Naar verwachting zal deze informatie in het voorjaar van 2015 op de site beschikbaar komen. RvO Nederland is agendalid van de Commissie Sustainable Office en zijn bij deze gesprekken betrokken geweest. 28 juli 2015
P&SBE1959P001F01
7
HaskoningDHV Nederland B.V.
Syntens/Kamer van Koophandel heeft in februari 2012 een workshop/greenlab georganiseerd met betrekking tot het Biobased Kantoor. Deze was bedoeld voor ondernemers, die kansen zagen voor biobased kantoorproducten zoals: fabrikanten en groothandel van kantoormeubilair, producenten/ leveranciers van kantoorartikelen, ontwerpers, kantoorarchitecten, decoratiebedrijven, kennisinstellingen, toeleveranciers biobased materialen, enz. De opzet was toen om met 10 tot 12 bedrijven daadwerkelijk een biobased kantoor in te richten. Dit is echter niet van de grond gekomen.
2.5 Conclusies en aanbevelingen De volgende conclusies worden getrokken en aanbevelingen gedaan naar aanleiding van deze marktverkenning: De marktverkenning heeft een beperkte respons opgeleverd van de benaderde producenten van kantoormeubilair. Dit is in een aantal gevallen het gevolg van gebrek aan interesse, maar wordt deels ook veroorzaakt door het feit dat de producent niet bekend is met het onderwerp of omdat de kennis bij productielocaties buiten Nederland aanwezig is en men moeite heeft om deze kennis te ontsluiten. Alle productgroepen, die onder kantoormeubilair onderscheiden worden, kunnen (deels) geproduceerd op basis van biobased materialen geleverd worden. Het vormt niet altijd een basis onderdeel van het leveringspakket, maar kan dan wel op aanvraag geleverd worden. De toegepaste biobased materialen blijven voornamelijk beperkt tot hout en wol. Slechts een enkele producent experimenteert op dit moment al met alternatieven voor hout en wol. Er bestaan tussen de verschillende producenten grote verschillen van mening over de geschiktheid van bioplastics/biocomposieten, biobased toplagen en biolakken bij de productie van kantoormeubilair. Onderzoek en ontwikkelingen in de komende jaren zullen moeten uitwijzen welke producenten het gelijk aan hun zijde hebben. Voorwaarde is hierbij wel dat er vraag naar biobased producten uit de markt komt, anders zullen deze ontwikkelingen stil komen te liggen. Informatieverstrekking naar de producenten over de ontwikkelingen en de mogelijkheden op het gebied van bioplastics en biocomposieten zou stimulerend kunnen werken op de toepassing van biobased materialen. Producenten, die zich aan hebben gesloten bij consortia die bezig zijn met deze ontwikkelingen, blijken positiever te denken over de mogelijke inzet daarvan in hun producten. De kosten voor inzet van biobased materialen zijn over het algemeen hoger dan reguliere materialen. Daardoor zijn de kosten voor biobased kantoormeubilair op dit moment ook hoger. De verwachting is dat prijzen naar elkaar toe zullen kruipen als meer markt, meer waardering in inkoopprocedures en hogere fossiele grondstofprijzen. Bij toenemende vraag, betere waardering in inkoopprocedures en stijging van de fossiele grondstof (olie- en staal) prijzen door schaarste zullen de kosten van biobased producten en reguliere producten naar elkaar toe groeien. Er is een ruim aanbod aan De producenten/leveranciers die “end of use” opties voor het kantoormeubilair aanbieden. De mogelijkheden variëren sterk in wijze van uitvoering. Hier kan per situatie een keuze in worden gemaakt. De mogelijkheden variëren van terugname en revitalisatie van producten tot materiaalhergebruik en alles ertussenin. Om stappen te maken in circulaire (en biobased) aanbestedingen zullen bij meer grote inkoopprocedures de beoordelingscriteria richting duurzaamheid moeten worden aangepast. Producenten melden dat de waardering voor onderwerpen als CE, “end of use”, biobased in de criteria te beperkt is om invloed te kunnen hebben op keuzes. De waardering voor lagere kosten zijn nauwelijks te compenseren op het gebied van duurzaamheid. De (rijks-)overheid zou daar een sturende rol in moeten spelen.
28 juli 2015
P&SBE1959P001F01
8
With its headquarters in Amersfoort, The Netherlands, Royal HaskoningDHV is an independent, international project management, engineering and consultancy service provider. Ranking globally in the top 10 of independently owned, nonlisted companies and top 40 overall, the Company’s 6,500 staff provide services across the world from more than 100 offices in over 35 countries.
Our connections Innovation is a collaborative process, which is why Royal HaskoningDHV works in association with clients, project partners, universities, government agencies, NGOs and many other organisations to develop and introduce new ways of living and working to enhance society together, now and in the future.
Memberships Royal HaskoningDHV is a member of the recognised engineering and environmental bodies in those countries where it has a permanent office base. All Royal HaskoningDHV consultants, architects and engineers are members of their individual branch organisations in their various countries.
royalhaskoningdhv.com
