RAPPORT KWALITEITSONDERZOEK NTC-PO STICHTING NEDERLANDS ONDERWIJS PRAAG 'T NOPJE
School Plaats BRIN-nummer Onderzoeksnummer
: : : :
ntc-PO Stichting Nederlands Onderwijs Praag 't Nopje PRAAG - TSJECHIË 28HM 127561
Datum schoolbezoek Datum vaststelling
: 5, 6 en 7 november 2012 : 28 januari 2013
Rapport kwaliteitsonderzoek ntc | PO Stichting Nederlands Onderwijs Praag 't Nopje | 5 | 6 en 7 november 2012
Inhoud 1
Inleiding 5
2
Kwaliteitsprofiel 7
3
Beschouwing 11
4
Vervolg van het toezicht 15
pagina 3 van 15
Rapport kwaliteitsonderzoek ntc | PO Stichting Nederlands Onderwijs Praag 't Nopje | 5 | 6 en 7 november 2012
1
Inleiding
De Inspectie van het Onderwijs bezocht ntc-PO Stichting Nederlands Onderwijs Praag 't Nopje in het kader van een kwaliteitsonderzoek (KO). Daarbij heeft een onderzoek plaatsgevonden naar de indicatoren van kwaliteitsaspecten op grond van het door de inspectie gehanteerde Toezichtkader PO/VO 2011. Bij dit KO doet de inspectie onderzoek naar de kwaliteit van het onderwijs door zich te richten op de kern van goed onderwijs op de school. Het gaat hierbij om indicatoren die betrekking hebben op de kwaliteitszorg, het aanbod, de onderwijstijd, het pedagogisch handelen van leraren, het didactisch handelen van leraren, de afstemming op de onderwijsbehoeften van leerlingen, de actieve rol van leerlingen, het schoolklimaat, de begeleiding, de zorg, de resultaten en de ontwikkeling van leerlingen. Op grond van het kwaliteitsprofiel van de school dat naar aanleiding van een vorig inspectiebezoek is opgemaakt, op basis van risicofactoren die bij de inspectie bekend zijn of afspraken die met de school zijn gemaakt, of op basis van de informatie die door de school is toegestuurd kan de inspectie besluiten om niet alle indicatoren bij het onderzoek te betrekken. Dit is bij uw school niet aan de orde geweest. Indien de school in het kader van zelfevaluatie over een bepaalde indicator of over een bepaald kwaliteitsaspect voldoende betrouwbare en valide gegevens heeft verzameld kan in overleg tussen school en inspectie besloten worden om de oordelen uit de zelfevaluatie alleen te verifiëren en deze niet zelf opnieuw te onderzoeken. Zo sluit de inspectie niet alleen aan bij de specifieke situatie van de school, maar wordt de school bovendien niet onnodig belast. Uw school heeft naast de schoolgids en het schoolplan een document ingestuurd dat op uw zelfevaluatie-activiteiten betrekking heeft. Het betrof het volgende document: zelfevaluatie instrument volgens het format van de stichting NOB. Op grond van de gegevens uit dit document heeft de inspectie om de volgende redenen besloten om toch alle kernindicatoren te onderzoeken: de zelfevaluatie die is toegestuurd, is begin 2011 afgenomen en is te beperkt onderbouwd om de oordelen over te kunnen nemen. De opzet van het onderzoek Het kwaliteitsonderzoek bestond uit de volgende activiteiten: • Onderzoek en analyse van documenten en gegevens over de school die bij de inspectie aanwezig zijn. • Analyse van documenten die betrekking hebben op zelfevaluatieactiviteiten van de school en van andere documenten die de school voorafgaand aan het schoolbezoek heeft toegestuurd. • Schoolbezoek, waarbij in een aantal groepen de onderwijspraktijk is geobserveerd door het bijwonen van lessen Nederlandse taal. Deze lesbezoeken vonden plaats op twee locaties, op de locatie van de International School of Prague (ISP) in de groepen 1 en 5, op de locatie van de English International School of Prague (EISP) in de groepen 3-4, 56 en 7-8. • Gesprekken met de directeur/leerkracht over de kwaliteit van de indicatoren. • Gesprekken met leerlingen, leraren en ouders evenals een kort gesprek met de directeur van de ISP. pagina 5 van 15
Rapport kwaliteitsonderzoek ntc | PO Stichting Nederlands Onderwijs Praag 't Nopje | 5 | 6 en 7 november 2012
Aan het eind van het schoolbezoek heeft de inspectie de kwaliteitsoordelen en de conclusies van het schoolbezoek besproken met het bestuur, de directeur en enkele leerkrachten. De inhoud van het rapport Het onderzoek naar de kwaliteit van het onderwijs levert een kwaliteitsprofiel op van de school (hoofdstuk 2). In hoofdstuk 3 wordt een beschouwing gegeven over de geconstateerde kwaliteit en wordt deze onder andere bezien in relatie tot de context of uitgangssituatie van de school. Indien van toepassing worden in deze beschouwing ook de toegevoegde indicatoren betrokken. In hoofdstuk 4 is het vervolgtoezicht aangegeven en worden, indien noodzakelijk, afspraken vermeld met betrekking tot wettelijke bepalingen waaraan de school niet voldoet.
pagina 6 van 15
Rapport kwaliteitsonderzoek ntc | PO Stichting Nederlands Onderwijs Praag 't Nopje | 5 | 6 en 7 november 2012
2
Kwaliteitsprofiel
Het kwaliteitsprofiel geeft een overzicht van de waarderingen die de inspectie heeft toegekend aan indicatoren die betrekking hebben op belangrijke kenmerken van goed onderwijs. In de waardering is tot uitdrukking gebracht in welke mate de indicatoren bijdragen aan de kwaliteit van het onderwijs: 1. draagt niet of nauwelijks bij; 2. draagt onvoldoende bij; 3. draagt voldoende bij; 4. draagt in hoge mate bij; 5. niet te beoordelen (alleen bij Resultaten en Ontwikkeling van leerlingen). Deze waardering is gegeven indien de school over bepaalde indicatoren geen betrouwbare en valide gegevens beschikbaar heeft. Het kwaliteitsprofiel van ntc-PO Stichting Nederlands Onderwijs Praag 't Nopje Kwaliteitsaspect 1: De opbrengsten liggen op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie verwacht mag worden. 1.1 * De resultaten van de leerlingen voor Nederlandse taal aan het eind van de schoolperiode liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht. 1.2 * De resultaten van de leerlingen voor Nederlandse taal tijdens de schoolperiode liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht. 1.4 Leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften ontwikkelen zich naar hun mogelijkheden.
1
2
3
4
5 z
z z
Kwaliteitsaspect 2: De aangeboden leerinhouden bereiden de leerlingen voor op het vervolgonderwijs en de samenleving. 2.1 * Bij de aangeboden leerinhouden voor Nederlandse taal betrekt de school de kerndoelen als te bereiken doelstellingen. 2.2 * De leerinhouden voor Nederlandse taal worden aangeboden tot en met het niveau van leerjaar 8. 2.3 De leerinhouden in de verschillende leerjaren sluiten op elkaar aan.
1
2
3
z z z
Kwaliteitsaspect 3: De leraren geven de leerlingen voldoende tijd om zich het leerstofaanbod eigen te maken. 3B De school heeft voldoende onderwijstijd voor Nederlandse taal gepland (120 uur). 3.1 De leraren maken efficiënt gebruik van de geplande onderwijstijd. 3.3 De uitval van geplande onderwijsactiviteiten blijft beperkt. 3.4 Het ongeoorloofd verzuim van leerlingen blijft beperkt.
4
1
2
3
4
z z z z
pagina 7 van 15
Rapport kwaliteitsonderzoek ntc | PO Stichting Nederlands Onderwijs Praag 't Nopje | 5 | 6 en 7 november 2012
Kwaliteitsaspect 4: Het schoolklimaat wordt gekenmerkt door veiligheid en respectvolle omgangsvormen. 4.1 Ouders zijn betrokken bij de school door de activiteiten die de school daartoe onderneemt. 4.7 Het personeel van de school zorgt ervoor dat de leerlingen op een respectvolle manier met elkaar en anderen omgaan.
1
2
3
4
z z
Kwaliteitsaspect 5: De leraren leggen duidelijk uit, organiseren de onderwijsactiviteiten efficiënt en houden de leerlingen taakbetrokken 5.1 De leraren geven duidelijke uitleg van de leerstof. 5.2 De leraren realiseren een taakgerichte werksfeer. 5.3 De leerlingen zijn actief betrokken bij de onderwijsactiviteiten.
1
2
3 z
4 z z
Kwaliteitsaspect 6: De leraren stemmen aanbod, instructie, verwerking en leertijd af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen 6.1 De leraren stemmen de aangeboden leerinhouden af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen. 6.2 De leraren stemmen de instructie af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen. 6.3 De leraren stemmen de verwerkingsopdrachten af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen.
1
2
3
4
z z z
Kwaliteitsaspect 7: De leraren volgen systematisch de vorderingen van de leerlingen. 7.1 * De school gebruikt een samenhangend systeem van genormeerde instrumenten en procedures voor het volgen van de prestaties en de ontwikkeling van de leerlingen. 7.2 De leraren volgen en analyseren systematisch de voortgang in de ontwikkeling van de leerlingen. 7.5 De school gebruikt de informatie van scholen en instellingen waar de leerlingen vandaan komen voor de begeleiding van de leerlingen.
1
2
z z
1
2
3
4 z
z z z
Kwaliteitsaspect 9: De school heeft een systeem voor kwaliteitszorg. 9.1 De school heeft inzicht in de onderwijsbehoeften van haar leerlingenpopulatie. 9.2 De school evalueert jaarlijks de resultaten van de leerlingen. 9.3 De school evalueert regelmatig het onderwijsleerproces. 9.4 De school werkt planmatig aan verbeteractiviteiten. 9.5 De school borgt de kwaliteit van het onderwijsleerproces. 9.6 De school verantwoordt zich aan belanghebbenden over de gerealiseerde onderwijskwaliteit.
4
z
Kwaliteitsaspect 8: De leerlingen die dat nodig blijken te hebben, krijgen extra zorg. 8.1 De school signaleert vroegtijdig welke leerlingen zorg nodig hebben. 8.2 Op basis van een analyse van de verzamelde gegevens bepaalt de school de aard van de zorg voor de zorgleerlingen. 8.3 * De school voert de zorg planmatig uit. 8.4 De school evalueert regelmatig de effecten van de zorg.
3
1
2
3
4 z
z z z z z
pagina 8 van 15
Rapport kwaliteitsonderzoek ntc | PO Stichting Nederlands Onderwijs Praag 't Nopje | 5 | 6 en 7 november 2012
Naleving N1B De door of namens het bestuur vastgestelde schoolgids bevat de verplichte onderdelen. N2B Het door of namens het bestuur vastgestelde schoolplan bevat de verplichte onderdelen
ja
nee
z z
pagina 9 van 15
Rapport kwaliteitsonderzoek ntc | PO Stichting Nederlands Onderwijs Praag 't Nopje | 5 | 6 en 7 november 2012
3
Beschouwing
Dit hoofdstuk beschrijft het oordeel van de inspectie over de kwaliteit van het primair onderwijs op ntc-PO Stichting Nederlands Onderwijs Praag 't Nopje en geeft een toelichting op het kwaliteitsprofiel. Daarbij legt de inspectie zo mogelijk verbanden tussen de verschillende onderzochte indicatoren onderling en - voor zover relevant - tussen de indicatoren en de schoolcontext, de specifieke doelstellingen van de school en eerdere inspectieonderzoeken. Uitgangssituatie De stichting Nederlands Onderwijs Praag, 't Nopje is opgericht in 1994 voor onderwijs in de Nederlandse taal en cultuur aan leerlingen in de basisschoolleeftijd. Sinds een aantal jaren biedt de school ook onderwijs aan de onderbouw van het voortgezet onderwijs. Op dit moment bezoeken 82 leerlingen de school, 66 in het primair onderwijs en 16 in het voortgezet onderwijs. Het leerlingaantal wisselt per jaar maar is de laatste jaren tussen de 80 en 90 leerlingen. De school biedt onderwijs aan richting-1 (75 procent) en richting-2 leerlingen (25 procent). De leerlingen volgen overdag lessen aan een diversiteit van niet-Nederlandse scholen: één van de drie internationale Engelstalige scholen, de Franse school, de Duitse school of een lokale Tsjechische school. Het onderwijs wordt sinds dit jaar gegeven op twee locaties, de locaties betreffen de Amerikaanse internationale school (International School of Prague ISP), met 55 ntc-leerlingen en de Engelse internationale school (English International School of Prague EISP), met 27 leerlingen. Tot en met vorig schooljaar waren de lessen verspreid over drie locaties. De twee locaties liggen aan tegenovergestelde kanten van de stad. Op de ISP maakt 't Nopje gebruik van drie lokalen verspreid over het gebouw en heeft daarnaast een kleine kamer in de bibliotheek, die als Nederlandse bibliotheek ingericht is. In alle lokalen zijn moderne ICT voorzieningen aanwezig waar 't Nopje gebruik van kan maken. Op de EISP beschikt de school over een eigen lokaal, inclusief bibliotheek, en maakt daarnaast gebruik van twee lokalen die op dezelfde gang liggen. Op beide locaties vinden de lessen na schooltijd plaats, op de locatie EISP waren de Nederlandse lessen tot vorig schooljaar nog geïntegreerd in het lesprogramma van de school. Aan de school zijn vijf leerkrachten verbonden en een directeur onderwijs, die tevens leerkracht is van de bovenbouw van het primair onderwijs en van het voortgezet onderwijs. De directeur onderwijs en één van de leerkachten zijn al meerdere jaren aan 't Nopje verbonden. Het bestuur bestaat uit vier leden, die allen de afgelopen twee jaren zijn toegetreden tot het bestuur. Een relatief groot aantal Belgische kinderen bezoekt de school. De Nederlandse en Belgische expatgezinnen zijn met name werkzaam in de financiële sector en het bedrijfsleven. Een kwart van de leerlingen komt uit gezinnen met één Tsjechische en één Nederlandstalige ouder. Dit rapport gaat over het primair onderwijs. In december 2008 bezocht de inspectie het primair onderwijs van 't Nopje voor het laatst. Destijds was de kwaliteit van het onderwijs voldoende tot goed en werden er twee verbeterpunten geconstateerd. Over het inspectiebezoek aan ntc-voortgezet onderwijs van de school verschijnt een apart rapport. Het is de eerste keer dat de inspectie hier de kwaliteit beoordeelt.
pagina 11 van 15
Rapport kwaliteitsonderzoek ntc | PO Stichting Nederlands Onderwijs Praag 't Nopje | 5 | 6 en 7 november 2012
Algemeen beeld De inspectie beoordeelt de kwaliteit van het onderwijs op ntc-PO Stichting Nederlands Onderwijs Praag 't Nopje als voldoende tot goed. Waar in 2008 nog twee indicatoren als onvoldoende werden beoordeeld, is tijdens dit bezoek geen enkele indicator van onvoldoende niveau. Wel ziet de inspectie nog enkele aandachtspunten voor de school. Sterke punten zijn de resultaten, de taakgerichte werksfeer, de betrokkenheid van de leerlingen en de mate waarin de leerkrachten er in slagen differentiatie aan te brengen in aanbod, instructie en verwerking van de leerstof aansluitend op verschillen in ontwikkeling van de leerlingen. Dit is essentieel in ntconderwijs waar leerkrachten over het algemeen les moeten geven aan groepen waarin leerlingen met veel verschillende niveau's zitten. De goede differentiatie en het nauwgezet volgen van de resultaten van de leerlingen uit zich ook in een vroegtijdige signalering van leerlingen die extra zorg nodig hebben. Als aandachtspunten ziet de inspectie de continuïteit van het onderwijs en de uniformiteit en overdraagbaarheid van de werkwijze van de verschillende leerkrachten. Meer en beter benutten van ICT-mogelijkheden kan hierbij helpen. Veel taken zijn belegd bij de directeur Onderwijs, die tevens leerkracht is. Vanwege veel wisselingen in het team en in het bestuur is zij de continue factor van 't Nopje, mede door het recente vertrek van een 'oudgediende' leerkracht. Dat opgeteld bij het feit dat de manier van werken nu erg leerkrachtafhankelijk is, maakt de positie van de school kwetsbaar. Het bestuur is zich hier van bewust. Daarnaast is de kwaliteitszorg als voldoende beoordeeld maar kan deze concreter en planmatiger worden opgezet en uitgevoerd. Hier ligt mede een taak voor het bestuur voor het nieuwe schoolplan dat in 2013 zal verschijnen. Gezien het kwaliteitsprofiel valt de school onder de reguliere toezichtssystematiek van de inspectie. Dit betekent dat de inspectie de school over vier jaar weer bezoekt met een kwaliteitsonderzoek. Toelichting Opbrengsten De inspectie kan de leerresultaten aan het einde van de basisschoolperiode niet beoordelen omdat er van de laatste schooljaren te weinig toetsresultaten van leerlingen in groep 8 beschikbaar zijn om een oordeel op te baseren. Voor de beoordeling van de tussenresultaten kijkt de inspectie naar de recente resultaten op begrijpend lezen en technisch lezen in de midden- en bovenbouw. Op beide taaldomeinen haalt de school voldoende tot goede resultaten. Voor deze onderdelen, evenals voor woordenschat en spelling, neemt de school twee keer per jaar bij alle leerlingen een landelijk genormeerde toets af op de zogenaamde toetszaterdagen. Onderwijspraktijk Het leerstofaanbod is actueel en dekkend voor de kerndoelen. In groep 3 wordt sinds vorig schooljaar met een nieuwe methode gewerkt. De doorgaande lijn naar groep 4 is daarmee verbeterd evenals de aansluiting van groep 2 op groep 3. De school heeft de vereiste 120 lesuren op jaarbasis gepland, inclusief enkele cultuurdagen. Er is geen uitval en weinig ongeoorloofd verzuim van leerlingen. De school maakt gebruik van vaste invallers die inzetbaar zijn bij onverwachte uitval. Het verzuim van leerlingen wordt wekelijks bijgehouden en bij ongeoorloofd verzuim worden ouders hierop aangesproken, evenals bij het regelmatig niet of in onvoldoende mate maken van het huiswerk. Ondanks de wisselingen in personeel, beoordeelt de inspectie het didactisch handelen als voldoende tot goed. In de groepen heerst een prettig werkklimaat. De lessen zijn goed voorbereid en verlopen gestructureerd. De leerlingen zijn actief betrokken en krijgen op hen afgestemde leerinhouden, instructie en verwerking.
pagina 12 van 15
Rapport kwaliteitsonderzoek ntc | PO Stichting Nederlands Onderwijs Praag 't Nopje | 5 | 6 en 7 november 2012
Alle indicatoren van de leerlingenzorg zijn als voldoende beoordeeld waarbij de signalering van leerlingen die extra zorg nodig hebben, het oordeel 'goed' krijgt. Bij iedere nieuwe zogenaamde zij-instromende leerling worden instaptoetsen afgenomen om het niveau te bepalen en aan de hand daarvan ook het aanbod en de aanpak. Met methodegebonden en methodeonafhankelijke toetsen wordt de ontwikkeling van elke leerling nauwgezet gevolgd en geanalyseerd. Het primaire proces van leren en lesgeven is nauw verweven met de zorg die leerlingen individueel nodig hebben. In vergelijking met het vorige inspectiebezoek wordt de zorg op 't Nopje nu planmatig opgezet en uitgevoerd, waar nodig en mogelijk in overleg met de dagschool. Hier zijn wel verschillen waargenomen in de mate waarin de leerkrachten dit uitwerken. Ook zoekt de school nog naar de meest effectieve manier van vastleggen. Een aantal leerkrachten werkt met groepsoverzichten, dit wordt als goed bruikbaar en overzichtelijk ervaren. Als alle leerkrachten hiermee gaan werken en het team dit op dezelfde manier gaat invoeren met gebruik van ict-mogelijkheden, neemt de uniformiteit van werken toe en kan de afhankelijkheid van de directeur afnemen. De lijnen tusssen de ouders en de directeur en leerkrachten zijn kort. De communicatie vanuit school verloopt vlot en goed. Ouders voelen zich betrokken en zijn tevreden over de lessen en over de resultaten van hun kinderen. Kwaliteitszorg Voor het systeem van kwaliteitszorg geldt dat alle indicatoren minimaal van voldoende niveau zijn. Hierin heeft met name de directeur, met ondersteuning van het nieuwe bestuur, de afgelopen periode geïnvesteerd. Verbeteringen zijn duidelijk zichtbaar. De school heeft goed inzicht in haar leerlingenpopulatie en verbindt hieraan concrete conclusies voor de inrichting van haar onderwijs. De gekozen methodes, de uitbreiding naar voortgezet onderwijs en de duidelijke keuze voor richting-1 en richting-2 leerlingen zijn hier voorbeelden van. De resultaten worden door de directeur systematisch vastgelegd en geanalyseerd met het team. Het leerlingvolgsysteem dat aangeschaft is om dit proces te vergemakkelijken, is door ict-problemen nog niet actief in gebruik genomen. De school evalueert het onderwijsleerproces met jaarlijkse ouderenquêtes en met behulp van het zelfevaluatie-instrument van de Stichting NOB. Komend schooljaar staan ook klassenbezoeken van leerkrachten onderling en van de directeur gepland. Tevens zijn recent functioneringsgesprekken ingevoerd. De school werkt planmatig aan verbeteractiviteiten. Jaarlijks maakt zij hiervoor een verbeterplan en een activiteitenkalender. Het evalueren en werken aan verbeteringen kan aan kracht winnen als het meer in samenhang en concreter wordt gepland en uitgevoerd. Het nieuwe schoolplan aan het eind van dit schooljaar biedt hiervoor kansen. De school verantwoordt zich schriftelijk voldoende over de kwaliteit en resultaten van haar onderwijs met de schoolgids, de nieuwsbrieven, het activiteitenverslag en de website.
pagina 13 van 15
Rapport kwaliteitsonderzoek ntc | PO Stichting Nederlands Onderwijs Praag 't Nopje | 5 | 6 en 7 november 2012
4
Vervolg van het toezicht
Bij dit kwaliteitsonderzoek heeft de inspectie ook een onderzoek gedaan naar de naleving van een aantal wettelijke voorschriften, zoals die voor scholen in Nederland gelden. Dit betreft de wettelijke voorschriften over de door het bestuur vastgestelde schoolgids en het schoolplan. De inspectie concludeert dat de school aan deze wettelijke bepalingen voldoet. Conclusie De bevindingen van dit kwaliteitsonderzoek leiden tot het volgende arrangement voor het vervolg van het toezicht (toezichtarrangement): De aangetroffen kwaliteit van het onderwijs op de school vraagt geen aanpassing van de reguliere onderzoeksplanning van de inspectie. In beginsel volgt over vier jaar opnieuw een kwaliteitsonderzoek. In de tussenliggende periode kan de school in de steekproef van de jaarlijkse digitale bevraging van de eindtoets vallen.
pagina 15 van 15