Rabin Baldewsingh. 27 juni SBR congres

G emeente D en H aag

Samen op weg naar een klimaatneutraal Den Haag Rabin Baldewsingh

wethouder duurzaamheid gemeente Den Haag 27 juni SBR congres


Den Haag


Ambitie Den Haag klimaatneutraal in 2040 CO2-emissie reduceren door: Energie besparen Duurzaam opwekken


Wat is de opgave?

Ieder jaar stoot Den Haag 3.200 kton CO2 uit. Dat is weinig voor een stad van deze omvang, omdat Den Haag weinig zware industrie heeft.


CO2 uitstoot per bron (in kton per jaar) totale uitstoot rugwind Wonen 1.100 -400 Werken 1.200 -450 Mobiliteit 900 -520 Totaal 3.200 -1.370 Kosten in €

opgave 700 750 380 1.830

per jaar (27x) 26 28 14 68

3,8 miljard

140 miljoen


Successen: er waren veel initiatieven... Duurzaam de wijk in: Duurzaamheidskringen/ Duurzaam Den Haag Warmte Koude Opslag

40 projecten multiplier 10 werkgelegenheid groene sector groeit 50 grote & 1.000 kleine panden: potentie 25% Subsidie groene daken: 5 voetbalvelden Subsidie dak- vloerisolatie: 1.000 aanvragen Subsidie glasisolatie: 350 aanvragen Subsidie zonnepanelen: van 2 naar 4 voetbalvelden Duurzame mobiliteit elektrisch vervoer en gas


Successen: grote slagen… Grote energieprojecten Windmolen Duurzaamheidscentrum: DuurzaamDenHaag.nl Uitbreiding warmtenetten Lage temperatuur-netten

Energierijk-Den Haag, Geothermie ADH Ceva logistics wil om samen te werken aan duurzaamheid: concrete businesscases ontwikkelingen WFCC, ZKD, ICC Zeewatercentrale Spoorwijk


Aardwarmte Den Haag


CO2 neutraal 2040: Zonder inzet: stijging CO2 ! In 1990-2013: Aantal inwoners groeit van 440.000  506.000 Elektriciteitsgebruik van 100 %  150 %

Tot 2010 geremde stijging 2011 & 2012: daling CO2 ! Crisis (2008) beperkte invloed: weinig productie in Den Haag.


Van koplopers naar peloton CO2 emissie Den Haag 5% koplopers Koplopers, individu, pilot, kleinschalig

140 120

85% meerderheid grote projecten, wijkaanpak,consortia sociale energie

100 80 60 40

10% achterblijvers financiële argument

20 0 1990

2000

2010

2020

2030

2040


Benodigde bijdrage gemeente Investeringen in de stad Multiplier van 10: gemeente moet per jaar € 14 miljoen investeren Multiplier van 3: gemeente moet € 47 miljoen per jaar investeren Huidige ervaringen: multiplier van 3 is reëler is dan een multiplier van 10


1 Participatie bewoners Bestaande woningen, duurzame woningen Duurzaam de wijk in, meeschakelen met wijkenergie Subsidieprojecten Uitbreiden (participatie)projecten

Indicatie: 330 ton CO2


2 Participatie bedrijven

Indicatie: 900 ton CO2

Duurzaam Den Haag

Duurzaamheidscentrum: Duurzaam Den Haag: Bundeling kennis, ervaring en businesscases: Duurzaamheidskringen: nu 3 kringen 30 ondernemers Verduurzaming bedrijventerreinen en kantoren Stadsdialoog MKB


3 Stimuleren zonnestroom Herhaling subsidieregeling: ook in 2013 één voetbalveld erbij (7000 panelen). Verkenning mogelijkheid grootschalig inkopen in 2014 Indicatie: 600 ton CO2


4 Uitbreiden warmtenet Aardwarmte  ZKD Stadsverwarming  WFCC WKO  ICC Nieuwe zeewatercentrale Duurzame warmteinfrastructuur in EnergieRijk DH Indicatie: 1.500 ton CO2


Geprogrammeerde inzet per jaar Opgave jaarlijkse extra reductie = 68.000 ton – – – – –

Participatie van bewoners: Participatie van bedrijven: Stimuleren zonnestroom: Uitbreiden warmtenetten: OV en duurzaam vervoer:

Totaal

-330 ton -900 ton -670 ton -1.500 ton -500 ton -4.000 ton per jaar


Geschatte inzet bedrijven/particulieren Maatregelen bewoners en bedrijven zonder dat de gemeente dat subsidieert.

Inschatting 4.000 ton per jaar


Opgave vs. resultaat per jaar Opgave per jaar Resultaat inzet gemeente Resultaat buiten gemeente om

68.000 ton -4.000 ton -4.000 ton

Nog nodig per jaar

60.000 ton


Het beleidseffect moet factor 8-10 omhoog Ieder jaar terugkerend Huidige subsidieprogramma Isolatiekaravaan ≥10.000 particuliere woningen / jaar Isolatiekaravaan bedrijven Extra stimuleren zonnestroom Aanleg stadsverwarming Éénmalig realiseerbaar 4 x diepe geothermie (stroom/warmte) Uitbouwen zeewaterwarmtecentrale Investeren in .. windmolens


CO2 reductie: Op gebouwniveau flink besparen Op gebiedsniveau Duurzame energie produceren Van gebouw naar gebiedsniveau opschalen. Voorbeeld: EnergieRijk Den Haag Rijk clustert en bezuinigt, ook op huisvesting en heeft duurzame doelstelling Gemeente idem. Samenwerking 2 overheden.


Haagse warmte-infrastructuur


Verbinden energiestromen en bronnen


Voorbeeld EnergieRijk Den Haag


EnergieRijk Den Haag


Doelen EnergieRijk Den Haag Schone, betrouwbare energievoorziening, die prijsstabiel, kosteneffectief en van voldoende capaciteit is voor het centrumgebied van Den Haag. Dit past in het duurzaamheidsbeleid, is flexibel en uitbreidbaar in techniek en besturing. Inspireert als voorbeeld naar andere gebieden. Innovatieve kracht van de markt inschakelen Onderzoek of een aanbesteding van deze opdracht haalbaar is.


EnergieRijk Den Haag Stappen in de samenwerking: Intentieovereenkomst september 2012 Rijk - Gemeente Gegevensverzameling Marktverkenning Meer gegevens verzamelen Marktconsultatie juli 2013 Aanbesteding najaar 2013


Cijfers EnergieRijk Den Haag 16 tot 20 gebouwen van het Rijk en de Gemeente De energievraag is: Warmte en koude: ruim 200.000 GJ Elektriciteit: 100 mln KWh en zeer weinig gas. De energierekening: meer dan € 15 mln per jaar.


EnergieRijk Den Haag Plaatje interferentie WKO en stadsverwarming in centrum bron: IF Technology en Deerns, 2013


Mogelijke oplossing Indicatie van een lage temperatuur-net en WKO’s Bron: IF Technology en Deerns, 2013


EnergieRijk Den Haag


Conclusies

De klimaatopgave is groot Met het effect van het huidige beleid halen we het niet Het effect moet 8-10 x hoger Er is geen keuze meer, alle zeilen bijzetten Samenwerking op alle vlak is nodig. Voorbeelden geven hoop en inspireren.


Dank u voor de aandacht!

Rabin Baldewsingh. 27 juni SBR congres

Recommend Documents