Raad en Daad. Coaching Verhalen van leerlingen en coaches

Raad en Daad Coaching 2005-2006

pms

full-color

zwart/wit

A+O fonds Rijk Lange Voorhout 13 Postbus 556 2501 CN Den Haag 070 – 376 57 59 www.aofondsrijk.nl [email protected]

Verhalen van leerlingen en coaches

Raad en Daad Coaching 2005-2006

pms

full-color

zwart/wit

A+O fonds Rijk Lange Voorhout 13 Postbus 556 2501 CN Den Haag 070 – 376 57 59 www.aofondsrijk.nl [email protected]

Verhalen van leerlingen en coaches

Coaches en leerlingen: bedankt! Het schooljaar 2006 is ten einde en daarmee is ook een einde gekomen aan het coachingsproject ‘Raad en Daad’ waaraan jullie het afgelopen jaar hebben meegedaan. Met dit boekje willen wij, het A+O fonds Rijk en Radar, jullie hartelijk bedanken voor jullie inzet. Aan dit boekje hebben een aantal leerlingen en coaches meegewerkt. Zij hebben ons het verhaal gestuurd van hun persoonlijke ervaringen. Ook komt één van de begeleiders die de coaches heeft bijgestaan vanuit de school aan het woord. Het is een leuke verzameling van verhalen geworden. Ook daarvoor: bedankt! Het project ‘Raad en Daad’ Aan ‘Raad en Daad’ hebben leerlingen meegedaan die in de derde klas van het vmbo zitten. Tijdens het derde leerjaar moeten zij zich oriënteren op een keuze voor een beroep of vervolgopleiding. Een belangrijk jaar, want in de vierde klas maken leerlingen een definitieve keuze. Niet alle leerlingen krijgen vanuit hun omgeving voldoende ondersteuning bij de keuzes waar ze voor staan. Deze leerlingen kunnen profijt hebben van een coach. Iemand die met hen praat over loopbaankeuzes, meedenkt en helpt bij het vinden van een stageplek. Een persoonlijke coach die, naast begeleiding vanuit de school, er alleen maar is voor de leerling en deze leerling bijstaat met: raad en daad. ‘Raad en Daad’ gaat om de leerlingen, maar ook om rijksambtenaren die actief willen participeren in de samenleving. Mensen die de tijd nemen om naar een leerling te luisteren en zich in te leven. Personen die niet het beste van zichzelf in de ander stoppen, maar het beste uit de ander halen. Coaching is daarmee een unieke combinatie van een leerling die een positief rolmodel kan gebruiken en een coach die dat biedt. De initiatiefnemers en uitvoerders Initiatiefnemer van het coachingsproject ‘Raad en Daad’ is het A+O fonds Rijk. Als samenwerkingsverband van werkgevers en werknemers zet het fonds zich in voor het HRM- en arbeidsmarktbeleid binnen de rijksoverheid.

1

Door rijksambtenaren te koppelen aan een vmbo-leerling wil het fonds de maatschappelijke betrokkenheid van de sector Rijk laten zien. Radar, adviesbureau voor sociale vraagstukken, is door het A+O fonds Rijk gevraagd dit project te begeleiden en de coachtrajecten te organiseren. Drie Haagse scholen hebben deelgenomen aan het project: het Hofstad Heldring college, Scholengemeenschap Westhage en Scholengroep Den Haag Zuid-West. Volgend schooljaar Er is veel gebeurd tijdens het project. Mooie ontmoetingen tussen leerlingen en coaches, maar ook trajecten die minder soepel verliepen. Van al deze ervaringen kunnen wij weer leren voor het vervolg op dit project. Want we zijn zo enthousiast dat we volgend schooljaar doorgaan! En daar hebben alle leerlingen en coaches die dit jaar meededen aan bijgedragen. Namens het A+O fonds Rijk en Radar, Inge Jansen

-

Yvonne Salden

-

A+O fonds Rijk A+O fonds Rijk

Daniëlle Chevalier

-

Radar Advies

Marieke Megens

-

Radar Advies

2

Leerling Hasibe Vmbo Westhage Richting Handel & Administratie

Coach Helma Fokkink Ministerie van Onderwijs Cultuur en Wetenschap Projectleider/adviseur

In haar vrije tijd werkt Hasibe bij een supermarkt (Plus) en doet ze aan Thai Boksen. Helma, haar coach, heeft na het Atheneum de Dansacademie in Arnhem gevolgd. Na een aantal jaren dansen en balletles geven is Helma in deeltijd Rechten gaan studeren aan de Universiteit van Leiden. Tijdens haar studie heeft ze drie zonen gekregen. Coaching heeft voor Haisbe en Helma veel opgeleverd: Hasibe: ‘Eerlijk gezegd heb ik veel te danken aan mij coach Helma Fokkink, ik heb veel geleerd en gezien. Ik ben meer gaan denken over wat ik later eigenlijk wil doen, wat mij leuk zou lijken. Samen onderzoeken we dingen en bespreken we daarna wat het beste voor mij is en wat mij het leukste lijkt. Langzamerhand komen we tot een resultaat. Te danken aan mij coach.’ Helma: ‘Ik vond het heel leuk om Hasibe te coachen. We zijn echt een aantal flinke stappen verder gekomen, vind ik. Ik heb geen dochters, maar wel twee zonen in de leeftijd van Hasibe. Ik vond het daarom interessant om op deze manier in contact te komen met de belevingswereld van meisjes op de middelbare school. Ook was ik niet erg bekend met het vmbo en de verschillende vervolgopleidingen. Daar heb ik me in moeten verdiepen en dat was leerzaam.’ Open dag Hasibe: ‘We hebben een open dag van een school bezocht in Rotterdam. Het was best leuk om daar een keer te zijn. Ik heb veel geleerd en leerlingen en docenten gesproken over hoe het daar is. Ik heb ook de lokalen gezien

3

en de studieboeken. Eerlijk gezegd leken de boeken mij echt moeilijk en de opleiding daardoor ook.’ Helma: ‘We zijn naar de open dag geweest van de mbo-opleiding ´Hospitality medewerker´. Na die opleiding kun je bijvoorbeeld gaan werken bij een hotel, bij een reis- of vliegorganisatie als hostess, receptionist of stewardess. En je gebruikt dan verschillende talen. Tijdens de open dag had de school vooral pittige studieboeken van hun hbo-opleiding uitgestald, waardoor je de indruk kreeg dat de mbo-opleiding ook moeilijk zou zijn. Ik denk dat dit wel meevalt en Hasibe zo´n opleiding best aan zou kunnen als ze klaar is met haar vmbo. In de afgelopen periode hebben we natuurlijk veel met elkaar gesproken over school, hobby’s, thuis en de toekomst. Ook hebben we een stageplaats geregeld voor volgend schooljaar.’ Toekomstplannen Hasibe weet nog niet wat haar plannen voor de toekomst zijn, maar denkt dat ze toch iets met talen wil gaan doen. ‘Dat dacht ik ook voordat ik samen ging werken met mijn coach, maar nu weet ik zeker dat ik dat wil doen. Mijn coach heeft mij geholpen met wat ik echt graag zou willen doen.’ Helma vond het ‘een leuk, nuttig en dankbaar traject, omdat ik resultaat zie bij Hasibe en het me goed doet iets voor haar te kunnen betekenen. Ik ben wel benieuwd hoe zij zich zal ontwikkelen en welke opleiding ze uiteindelijk zal kiezen. Ik zit bij een coachpool van het Ministerie van OCW en VWS en coach dus al collega´s. Wellicht dat ik in de toekomst weer een ander coachtraject buiten het ministerie zal doen.’

4

Leerling Deniz Westhage Advies Vmbo

Coach Petra Bakker Immigratie en Naturalisatie Dienst

Petra heeft Deniz als iemand leren kennen die heel goed in staat is plannen te maken: ‘Dit in tegenstelling tot het beeld dat vaak gegeven wordt van vmbo-leerlingen. Ik ben blij dat ik een positiever beeld heb. We hebben samen eens in de twee weken een gesprek van ongeveer een uur gevoerd. Daarbij hebben we uiteenlopende onderwerpen besproken. Over welke mogelijkheden Deniz heeft en enkele vragen die hij had op praktisch gebied en ook wel over zijn nog jonge hond.’ Deniz vindt dat Petra hem vooral geholpen heeft bij het nadenken over zijn toekomst: ‘Eerst dacht ik alleen stomweg boekhouder te worden zonder te kijken wat ik eigenlijk nog meer voor opties had. Toen heb ik de raad van mijn coach toch maar opgevolgd en ben naar een open dag gegaan. Dat was een ICT school. Waar ik ook interesse in had. Waarschijnlijk ga ik nu naar die ICT school.’ Petra gaf hem ook praktische tips voor zijn huiswerk. ‘Mijn coach heeft mij ook tips gegeven voor bij het maken van een boekverslag of een werkstuk. Ik weet nooit hoe je moet beginnen. Zij had er een oplossing voor, omdat ze daar zelf ook af en toe problemen mee heeft.’ Tijdens hun gesprekken gingen Deniz en Petra vooral wandelen. In de zomer zijn ze van plan dit nog een keer over te doen met hun honden erbij. Ook een bezoek aan de IND stond op het programma. Na afloop van het project is Petra tot de conclusie gekomen dat ze coachen erg leuk vindt en dit graag nog eens zou doen. En ook Deniz is positief: ‘Ik heb eigenlijk best veel aan mijn coach gehad. We gingen samen steeds praten over wat ik nou eigenlijk wil doen na deze school. Daar heb ik echt veel aan gehad. Er is voor de rest niemand met wie ik hierover eigenlijk kan praten.’

5

Leerling Steven Suliman Vmbo Westhage Richting Handel Administratie

Coach Adrie Steenbrink Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap Senior beleidsmedewerker bij de directie Hoger Onderwijs

Steven ziet door de korte gesprekken die hij met zijn coach Adrie voerde vooral de noodzaak in van het vinden van een stageplaats na de zomer. Maar Steven maakt zich daar niet zo heel druk over. Hij weet wat hij wil gaan doen: het liefst iets met autotechniek. Via leeftijdgenoten hoopt hij een stage te vinden. Door de coaching heeft Adrie, de coach, vooral een inkijkje gekregen in het reilen en zeilen van een vmbo-school. Hij heeft bijvoorbeeld een beter idee gekregen hoe het lesprogramma in elkaar zit, wat leerlingen te wachten staat na het vierde jaar en waar de mogelijke knelpunten bij de overgang naar mbo en bbl kunnen liggen. Ook is zijn inzicht vergroot in de leef- en beleveniswereld van jongeren. Over het vervolg van de coaching zijn Steven en Adrie duidelijk: er zijn geen plannen de coaching na afloop van dit schooljaar voort te zetten. Steven weet al wat hij wil gaan doen. Daar heeft coaching niet iets aan toegevoegd of afgedaan. Ze verwachten wel tot het einde van het jaar nog een aantal korte gesprekken te voeren.

6

Leerling Abdel Achalhi Vmbo Zuid-West Richting Administratie

Coach Els Hubert Ministerie van Onderwijs Cultuur en Wetenschappen Fysiotherapeute en supervisor ‘Begeleiding op de Gropius’

Tijdens het coachsproject hebben Abdel en Els samen veel gedaan. Ze zijn naar een mbo- vervolgopleiding geweest, hebben bedrijven besproken, een cv gemaakt, sterke en zwakke punten besproken, het internet afgespeurd, op het ministerie afgesproken, leerproblemen met wiskunde aan de kaak gesteld en zelfs een snuffelstage gevonden. Abdel heeft hierdoor makkelijker een stageplek gevonden en meer vertrouwen in zichzelf gekregen. Gedurende het project is zijn toekomstbeeld sterker geworden en heeft hij het gevoel gekregen dat hij er niet alleen voor staat. Els vond het leuk om te coachen en haar coachvaardigheden zijn toegenomen. Ook heeft ze gemerkt dat ze tegen vooroordelen aan kan lopen. Mede hierdoor is haar kijk op het vmbo positief bijgesteld.

7

Leerling Hassan Amlou, Vmbo Zuid-West Richting Economie & Adiministratie.

Coach Els Ramak Ministerie Onderwijs, Cultuur en Wetenschap Loopbaanadviseur

Els: ‘Ik heb door Hassan te coachen een goede kijk gekregen op de school en op leerlingen van de leeftijdscategorie van Hassan. Ik vond het erg leuk om met Hassan bezig te zijn en het was goed om te zien hoe hij bepaalde zaken oppakte en ermee aan de slag ging.’ Els en Hassan oefenden situaties die tijdens het zoeken naar en lopen van een stage kunnen voorkomen: hoe benader je bedrijven als je een stageplaats wilt krijgen? En hoe pak je bijvoorbeeld een telefoongesprek aan? Of hoe presenteer je jezelf? Verder heb ik met hem het basisprincipe van netwerken doorgenomen omdat veel van de banen (en stageplaatsen) op die manier gevonden worden. Hassan: ‘We hebben het vooral gehad over stage’s omdat ik binnenkort stage moet lopen. Ik had wel wat plekken gevonden maar daar hadden ze geen mensen nodig. We hebben hard gewerkt om toch een stageplek te vinden. Leerlingen die deelnamen aan het coachsproject gingen een dag bij het Ministerie van OCW op bezoek. Hassan had het daar naar zijn zin. ‘Ik vond het wel leuk zo’ n rondleiding door het gebouw en de minister van onderwijs te zien en te horen praten. Er kwamen ook van andere scholen leerlingen. Ik vind het nuttig zo’n coachsproject voor leerlingen die hulp nodig hebben. Els hoopt dat Hassan wat aan de coaching heeft gehad. ‘Wat mij betreft mag hij volgend jaar weer meedoen’. En ook Hassan staat hier positief tegenover: ‘We hebben niet echte plannen gemaakt voor de toekomst omdat we met de stage bezig waren. Ik denk dat ik iets met mijn handen wil gaan doen. Misschien komt dat wel later als ik weer een coach krijg. Wie weet !!!!’

8

Leerling Selahatin Arslan Vmbo Zuid-West Richting administratie

Coach Evelyn van den Boom Ministerie van Justitie Projectsecretaris

‘Ergens in januari, hebben we elkaar voor het eerst op school ontmoet. Het was een leuke, prettige eerste kennismaking’, vertelt Evelyn. Ondanks dat het een tijdje duurt voordat ze elkaar weer zien bespreken ze tijdens hun ontmoetingen belangrijke zaken. ‘We hebben het over zijn thuissituatie, zijn schoolervaringen en vrijetijdsbesteding, dat hij een dagje bij OCW heeft rond mogen kijken en natuurlijk over wat we van elkaar verwachten. Ik vertel ook over mijzelf, mijn werk en interesses. ‘Het was een goed gesprek waarin we weer meer over elkaar te weten zijn gekomen en waaruit al naar voren is gekomen wat hij van mij, als nieuwbakken coach, verwacht. Hij zou erg graag een sollicitatiegesprek willen oefenen en meer open willen staan in zo’n gesprek. Een prima onderwerp voor de volgende afspraak! Hij zal het gesprek voorbereiden en ik zal voor hem nagaan of er stagemogelijkheden zijn binnen Justitie.’ Selahatin heeft nog geen concrete plannen voor een opleiding na het vmbo. Evelyn heeft met hem afgesproken dat hij wat voorwerk hiervoor zal doen, zoals informatie opzoeken op internet. Evelyn vindt het lastig om op basis van een paar gesprekken aan te geven wat ze aan elkaar hebben, of hebben gehad. ‘Het voorbereiden en oefenen van een gesprek is zeker zinvol geweest voor hem. Voor mij geldt dat het even wennen is aan deze rol, maar dat het enorm leuk is om te doen! We gaan dan ook beiden met veel plezier, maar ook met enige schroom, op de foto!‘

9

Leerling Hugo Frias, Vmbo Zuid- West Richting Administratie

Coach Fons Coenegracht Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Accountmanager/ plaatsvervangend hoofd bij de directie Arbeidsmarkt en Personeelsbeleid

Iedere twee weken kwamen Hugo en Fons bij elkaar. Op school of bij OCW. Ze praatten over hun interesses, mogelijke interessante opleidingen en beroepen, hobbys, hoe je in elkaar steekt, waar je aan kunt of wilt werken en over tips en trucs die van pas kunnen komen tijdens een stage en in het werk ná de opleiding. Ze werkten samen aan opdrachten in het stageboek als voorbereiding op de stage en zochten naar informatie over vervolgopleidingen en stagemogelijkheden. Hugo is ook met medeleerlingen op werkbezoek geweest bij OCW en heeft daar gesproken met verschillende OCW-medewerkers over hun werk. Hugo: ‘Ik vond het wel prettig om met iemand te praten over school en stage en welke richting ik wil doen. Het heeft wel geholpen, omdat ik nu meer begrijp wat ze doen bij OCW. En ik leer ook hoe ik me moet voorbereiden op een sollicitatiegesprek.’ Een beter beeld Fons: ‘Door de gesprekken met Hugo en de bezoeken aan de school heb ik een beter beeld gekregen van de praktijk in het vmbo en de leefwereld van de vmbo-leerlingen. Het valt me op dat ze al op jonge leeftijd een aantal belangrijke vragen over zichzelf moeten beantwoorden: over een (vervolg)opleiding en een toekomstig beroep. En tegelijkertijd over zichzelf: hoe steek in elkaar, waar ben ik goed en slecht in en hoe presenteer ik mezelf.

10

De toekomstplannen van Hugo zijn niet veranderd door de coaching, maar hij zegt zelf: ‘Ik wou iets met ICT doen. Door coaching heb ik geleerd dat ik eerst moet uitzoeken wat het is en wat het inhoudt voor ik iets uitzoek. In de toekomst wil ik nog wel steeds iets met computers doen of op een kantoor werken.’ Fons: ‘Ik hoop dat Hugo tijdens het coachtraject een aantal zaken heeft opgepikt die hem later van pas kunnen komen. Belangrijk is volgens mij het bewust worden van waar je mee bezig bent en waar je naar toe wilt (al is dat op die leeftijd wel lastig!). Door coaching van Hugo is me wel duidelijk geworden dat het moeilijk is om betrokken te zijn, maar toch afstand te bewaren. Je wilt graag meer concreet helpen, maar Hugo moet het zelf doen. Je kunt wel de richting samen bepalen, afspraken maken over acties en feedback geven.’

11

Leerling Stephany Filiciana Vmbo Hofstad Heldring College Richting Economie

Coach Jaap Doeven Belastingdienst in Utrecht

‘Stephany dacht in het begin geen coach nodig te hebben’, vertelt Jaap. Van te voren had ze het idee dat een coach haar alleen zou helpen met het vinden van een stageplek. Zonder een coach had ze zelf al twee stageplaatsen gevonden. Maar Jaap heeft toch meer voor haar betekend: ‘We hebben samen een aantal gesprekken gevoerd en op het eerste stageadres een gesprek met de stage-begeleider gehad.’ Stephany geeft aan dat haar zelfvertrouwen door de coaching is gegroeid. En volgens Jaap heeft ze geleerd hoe ze op sommige dingen moet reageren, bijvoorbeeld in de omgang met een klant. ‘Ook ze heeft geleerd dat ze iets wat ze niet leuk vindt toch beter maar wel kon doen.’ Jaap geeft aan dat hij vmbo’ers beter is gaan begrijpen. Hij omschrijft Stephany als doelbewust: ‘Ze maakt keuzes in haar leven en gaat onverwachte dingen niet uit de weg’. Stephany wil graag een vervolgopleiding doen. Jaap vindt dat zij met haar doorzettingsvermogen en ambities deze kans zeker moet gaan wagen.

12

Leerling Cansu Hofstad Heldring College Richting Zorg en welzijn

Coach ChristeI Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap

‘Cansu is een slimme, gevoelige dame die graag alles goed op een rij wil krijgen. Ze begrijpt heel goed dat ze in een leerproces zit.’ Coach Christel is enthousiast over haar leerling. Cansu heeft zelf om een coach gevraagd en volgens Christel is dit enorm motiverend. ‘Cansu heeft het gevoel steeds wat meer vooruit te komen wat betreft familie, school, vrienden en haar eigen zelfontwikkeling: Cansu wil graag kraamverzorgster worden. Op dit moment zijn we er nog niet aan toe gekomen om dit uit te diepen.’ Cansu en Christel zoeken vooral de buitenlucht op tijdens hun ontmoetingen. ‘We hebben bijvoorbeeld een sessie in het Haagse bos gedaan. Dit werkt positief. Lekker weer, rust, groen en frisse lucht. We zijn van plan om de sessies in het bos door te zetten, maar het kan best zijn dat we eens naar het strand gaan bijvoorbeeld. Het is belangrijk om rust en de buitenlucht te voelen en in te ademen. Natuurlijk kunnen we met wat slechter weer ook een rustig cafeetje binnen gaan om daar onze gesprekken voort te zetten.’ Cansu en Christel zijn nog niet van plan de coaching te beëindigen: ‘We zijn eigenlijk net begonnen, dus ons coachtraject loopt nog wel even door.’

13

Leerling Germawith Baryagabr Vmbo Westhage Richting Handel & Administratie

Coach Lidia Heppe, Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap Coördinerend beleidsmedewerker directie primair onderwijs, afdeling begroting en verantwoording.

‘Dankzij het coachtraject weet ik nu beter hoe ik zelf ben’, zegt Christina. En Lidia heeft als coach meer voor haar kunnen doen. ‘Lidia heeft mij geholpen met de opleiding om te kijken wat het beste is. Zij heeft mij ook geholpen met het vinden van een bijbaan.’ Lidia, de coach, heeft nieuwe dingen geleerd die ze kan gebruiken op twee fronten: binnen haar privé-leven en op het werk. ‘Door Christina weet ik nu meer over de manier waarop jongeren denken, daardoor begrijp ik ze beter. Dat kan mij ook weer helpen bij de opvoeding van mijn eigen kinderen van twaalf en tien jaar. Christina leert mij ook een andere manier van coachen. Tot nu toe coachte ik volwassenen, vaak in de eigen werksfeer. Een leerling vergt een andere manier van benaderen, veel meer praktijkgericht’. Naast dat Christina en Lidia veel hebben gepraat besteedden ze veel aandacht aan de toekomstplannen van Christina. ‘We hebben samen een leerstijlentest gedaan. En een spelletje gedaan waarbij we ons de vraag stelden: Stel dat er vannacht een wonder gebeurd is, hoe ziet de wereld van Christina er dan uit? Christina wilde grondstewardess worden. We hebben samen besproken wat daarvoor nodig is. Dat leidde ertoe dat Christina toch liever een opleiding wilde doen die meer mogelijkheden biedt. We gaan nog samen een beroepskeuzetest doen om te kijken welke richting het beste aansluit bij haar wensen. Lidia wil in de toekomst door opleiding en training nog bekwamer worden als coach. ‘En het coachtraject met Christina heeft mij heel veel geleerd, vooral in de aanpak van jongeren. Ik vond het vooral heel fijn dat, na een lastige start, het coachtraject toch nog goed van de grond is gekomen.’

14

Leerling Valuela Valpoort Vmbo Hofstad Heldring College Richting economie

Coach Jaap Haenen, Ministerie van Financiën Leidinggevende van medewerkers op het gebied van administratie, personeelszaken en automatisering

Valuela: ‘Ik heb veel aan mijn coaching gehad omdat ik nu beter weet welke opleidingen ik kan kiezen. Ik vond de afspraken onder en na schooltijd leuk en ook de bezoeken aan het ministerie van Financiën. We hebben veel gepraat. We hebben niet alleen op school, maar ook verschillende keren op het ministerie afgesproken. Ik heb er ook een dagje stage gelopen. En we hebben op beroepensites gekeken om te zoeken naar een bepaald beroep.’ Jaap: ‘Door Valuela ben ik aan het chatten gegaan. Mijn kinderen zijn net iets jonger en ik weet nu veel beter waar scholieren van 16 mee bezig zijn. Op mijn werk probeer ik meer stageplaatsen te regelen.’ Valuela en Jaap: ‘Voorlopig gaan we nog even door met onze gesprekken, ook al is misschien het formele coachingstraject afgelopen.’

15

Leerling Caglar Ada Vmbo Westhage Richting Handel & Administratie.

Coach Linda Witte Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieu Adviseur op het gebied van loopbaan en opleidingen, coach, trainer en geeft workshops.

Linda vond het leuk een jongere aan het begin van haar keuzes te mogen begeleiden omdat de ontwikkeling van mensen haar fascineert. Daaraan levert ze graag een bijdrage. Linda en Caglar zijn enthousiast over elkaar: ‘Met Caglar als leerling om te coachen heb ik enorm geboft. Ze is leergierig, vriendelijk en staat positief in haar leventje. Ze is ambitieus en wil wat van haar toekomst maken! Door haar kreeg ik inzichten hoe een studieprogramma op een vmbo-school verloopt. Dat is van belang wanneer ik mijn peetkinderen hierover op een gegeven moment moet adviseren’ Calgar vertelt dat ze veel van haar coach heeft geleerd: ‘Zoals dat ik nu weet dat er best wel veel beroepen zijn die ik kan kiezen voor later. En dat is heel belangrijk voor mij. Nu heb ik meer kans dat ik een beroep kies dat goed bij me past.’ Ofschoon ze te laat begonnen zijn met coaching om samen naar een open studiedag te gaan, is Caglar regelmatig op het ministerie geweest en Linda bij haar op school, verteld Calgar. ‘De eerste keer dat we elkaar ontmoetten was bij mij op school. Daarna spraken we af bij het ministerie van Vrom. We hebben ook een gebakje gegeten voor mijn verjaardag. En ik heb een beroepskeuzetest gedaan op het ministerie. ’ Toerisme en talen Calgar weet inmiddels wat voor soort werk ze later wil gaan doen: ‘Ik wil iets met toerisme en talen doen. Daar hebben we het ook over gehad en ook welke voor opleiding ik eigenlijk moet volgen. Dus ik hoef me niet zo druk

16

meer te maken. Ik weet het nu beter. Als ik er echt voor ga weet ik zeker dat ik het ook haal. En mijn coach heeft me daarbij veel geholpen. En ik ben heel blij dat ik een coach heb genomen. Het heeft alleen maar voordelen.’ Linda wil zich blijven inzetten als coach. ‘Wat mij betreft houdt ons contact niet op. Ik ben blij als Caglar een fijne stageplek weet te krijgen. Mooiste is als ze haar interesse kan combineren met haar opleiding. Daar gaan we voor, om dat voor elkaar te krijgen’.

17

Leerling Eyup Vmbo Zuid-West Richting Administratie

Coach Saakje Bakker Ministerie van Justitie, Teamleider Controle

‘Ik heb geleerd dat je met jezelf regels moet maken. En kijken of je jezelf aan de regels kunt houden. En meer tijd besteden aan mijn huiswerk’ vertelt Eyup. En ook Saakje heeft nieuwe inzichten gekregen als coach: ‘Ik heb van Eyup vooral veel geleerd over de verschillen tussen de Turkse en de Nederlandse cultuur en hoe het is om in deze situatie op te groeien en keuzes te maken. Daarnaast heb ik door de gesprekken meer begrip gekregen voor de zaken die belangrijk zijn voor iemand in deze leeftijdscategorie.’ Saakje en Eyup hebben samen in elk gesprek de stand van zaken op school besproken, wat er goed gaat en wat nog niet en wat daaraan te doen valt. Daarnaast is Eyup ook langsgekomen op het ministerie om een indruk te krijgen van de werkzaamheden op de afdeling van Saakje. En als voorbereiding op het stagegesprek hebben ze een rollenspel op het gebied van solliciteren gespeeld. Over zijn plannen voor de toekomst zegt Eyup: Ik wist al een beetje wat ik wilde doen in de toekomst. Het bedrijf van zijn vader overnemen. ‘Mijn plannen kunnen nog altijd veranderen. Maar eerst wil ik mijn school afmaken en dan pas gaan werken.’

18

Leerling Sammy Jo van der Toorn

Coach Gerard Kruit Leidinggevende Belastingdienst

Sammy: ‘Door mijn coach heb ik gezien welke beroepen wel en welke beroepen niet echt bij mij passen. Ik ben naar het bedrijf van mijn coach geweest en heb gezien hoe de mensen daar werken en wat voor werk zij doen en heb een rondleiding gekregen. Mijn plan voor de toekomst is een goeie baan te vinden. Ik wil misschien grondstewardess worden, omdat het me een leuk beroep lijkt.’ Gerard: ‘Door mijn contact met Sammy Jo heb ik meer zicht gekregen in de belevingswereld van jongeren. Het is Sammy Jo gelukt mij aan de MSN te krijgen. Ik heb genoten van haar reacties en we hebben best gelachen. Ze was in ieder geval gemotiveerd, want zelfs in haar vrije tijd hebben we afspraken gehad. Goed om op terug te kijken.’

19

Leerling Ezequiel Henriques Vmbo Westhage Richting Handel & Administratie

Coach Nils Vermeire Ministerie van Onderwijs Cultuur en Wetenschap Webadviseur

‘Het coachtraject betekent veel voor ons, vertellen Ezequiel en Nils. Ezequiel heeft in Nils iemand gevonden waarmee hij vrij over school kan praten en die hem steun geeft om door te gaan en minder te verzuimen. Nils leert door Ezequiel veel over het hedendaagse schoolleven en met welke dilemma’s de jongeren kampen. We hebben veel samen ondernomen. Bijvoorbeeld het bezoek aan de beroepenmanifestatie en ons kennismakingsgesprek, dat zo gezellig was dat de conciërge ons haast het gebouw uit moest zetten. Ezequiel bezoekt regelmatig het ministerie voor onze gesprekken en heeft ook een korte rondleiding gekregen, waarbij het uitzicht over de stad vanaf de 29ste verdieping het hoogtepunt was. Ook onderhouden we veelvuldig contact met elkaar via de telefoon, sms, msn en writely. De laatste manier van contact is een online samenwerkruimte waar we gezamenlijk aan een logboek schrijven. In de meivakantie gaan we samen een aantal architectenbureaus bezoeken. Later wil Ezequiel graag technisch tekenaar of architect worden. Hij beseft dat hij een lange en mogelijk ingewikkelde weg te gaan heeft, maar dat de keuzes die hij nu maakt het eenvoudiger voor hem kunnen maken. Nils heeft er als zijn coach erg mee geholpen. Nils denkt daarnaast dat een coach veel voor jongeren kan betekenen en hoopt dat er in de toekomst meer coaches beschikbaar zullen zijn voor alle scholieren die daar behoefte aan hebben. Het zijn tenslotte echt niet alleen de vmbo-leerlingen die worstelen met keuzes in hun leven. We willen het onderlinge contact ook na het coachtraject voortzetten.’

20

Ervaringen van een coachbegeleider Anneke ter Haar en Urmila Rambaran waren de coachbegeleiders vanuit Westhage en Zuid-West. Marja Lagendijk was coachbegeleider vanuit de school Hofstad Heldring. Ze heeft ervoor gezorgd dat de school meedeed aan het coachproject Raad en Daad, heeft meegeholpen met het

Anneke ter Haar, Marja Lagendijk, Urmila Rambaran

koppelen van de leerlingen aan de coaches en de eerste ontmoetingen voor haar leerlingen geregeld. Ook was zij het aanspreekpunt voor coaches en leerlingen tijdens het project. Kortom, een belangrijke rol. Hieronder zijn kort haar ervaringen te lezen. Het afgelopen schooljaar hebben 23 leerlingen van het Hofstad Heldring een coach gehad. Nadat zij gekoppeld waren aan een coach, ging voor de leerlingen het traject van start. Dit traject bestond uit een matchgesprek en vervolgafspraken. De leukste ervaringen waren de bezoeken aan de diverse werkplekken, het bezoek aan het ministerie, de lunches, opleidingsmarkten en natuurlijk niet te vergeten de diverse stageplekken,waar een aantal coaches voor zorgde. De meeste afspraken vonden op school plaats en werden door coach en leerling zelf geregeld. Soms kwam het wel eens voor dat leerlingen afspraken vergaten en coaches voor niets naar school kwamen. Leerlingen zijn daar natuurlijk op aangesproken, maar het blijft vervelend. Coaches steken toch tijd en energie in leerlingen. Ik wil hier met deze groep leerlingen over spreken en dit als speerpunt bij bijvoorbeeld de les maatschappijleer onderbrengen. Aan de andere kant waarderen leerlingen het zeer dat er tijd en aandacht aan hen werd besteed.

21

Een ander aandachtspunt is, dat sommige leerlingen te enthousiast waren en bij nader inzien het toch niet nodig vonden zich aan een coach te binden. In enkele gevallen gaven leerlingen direct na het matchgesprek aan, niet verder te willen gaan. Waar mogelijk is toen een andere leerling gezocht. Al met al is het een geslaagd project geweest, met als belangrijkste conclusie, dat het negatieve beeld van het vmbo voor een groot gedeelte is bijgesteld. Marja Lagendijk Hofstad Heldring

22