Met Raad en Daad. Coaches en jongeren uit coachingsproject Raad en Daad aan het woord

Met Raad en Daad Coaches en jongeren uit coachingsproject Raad en Daad aan het woord

‘Ik moest van de meester... ok, misschien had ik ook wel een beetje hulp nodig.’ • ‘Het is moeilijk als de coach vraagt wat zullen we volgende keer doen?’ • ‘Met je coach praat je over je studie, maar ook over andere dingen en dat is juist zo leuk.’ • ‘Mijn coach heeft mij geleerd te werken met een planning, om uit de problemen te blijven, niet nonchalant te zijn, ‘gewoon doen’.’ • ‘De mijne is heel modern, die kan ook chatten.’ • ‘Mijn vader vond het eerst niet goed dat ik een coach kreeg, maar toen hij wist wat een coach deed en hij de coach had gezien vond hij het wel goed.’ • ‘Een coach moet spontaan zijn, gewoon praten en niet droog reageren.’

Met Raad en Daad Coaches en jongeren uit coachingsproject Raad en Daad aan het woord

Voorwoord



Elke gemeente kent jongeren die problemen hebben of maken. Beleidsmakers spreken van risico­ jongeren. Het gaat om meisjes en jongens die niet lekker in hun vel zitten, spijbelen of moeilijk werk vinden. Het kan gaan om een jongen die twijfelt tussen school en foute vrienden. Of om een meisje dat het prima doet in de klas, maar worstelt met haar strenge opvoeding thuis. Veel risicojongeren hebben weinig goede voorbeelden in hun omgeving. Ouders bieden te weinig steun en in de wijk zijn er nauwelijks succesverhalen. Deze jongeren kunnen baat hebben bij een positief rolmodel, een persoonlijke coach of mentor die er alleen voor hen is. Iemand die het goede voorbeeld geeft. Niet omdat er wat mis is met de jongere. Wel om zijn of haar talenten te ontwikke­ len en de negatieve spiraal te doorbreken. Een rooskleurig perspectief door mentoring Mentoring of coaching kan het verschil uitmaken tussen een somber of rooskleurig toekomst­ perspectief voor jongeren. De afgelopen jaren is daarom een groot aantal coachingsprojecten van start gegaan. Ze worden ook wel mentorprojecten genoemd. In veel van de projecten begeleidt de ene, vaak wat oudere en succesvolle jongere, een andere jongere. Ook in het jeugdwerk, maatschap­ pelijk werk, integratiebeleid en bij loopbaanbegeleiding komen steeds meer coachingsprojecten. Jongeren die meededen aan dergelijke projecten, zijn over het algemeen erg positief over hun ervaringen. Coaching levert een belangrijke bijdrage in het behalen van succes.

Rijksambtenaren coachen vmbo-leerlingen Radar deed de afgelopen jaren ervaring op met diverse varianten van coaching en mentoring. In Leiden, Den Haag en Roermond startten we met het koppelen van een jongere aan een enkele jaren oudere mentor met dezelfde (allochtone) achtergrond. Deze variant bleek na evaluatie zeer succesvol te zijn. In Amsterdam is gekozen voor een gemixte aanpak, omdat de gemeente in principe jongeren en coaches met verschillende achtergronden de kans wil geven om mee te doen aan het project. In dit boekje leest u een aantal praktijkverhalen van coaches en leerlingen die het afgelopen jaar hebben deelgenomen aan het project Raad en Daad. In dit project coachen rijksambtenaren één op één vmbo-leerlingen Het is een leuke verzameling geworden vanuit de verschillende scholen. Haal het beste uit de ander Als coach stop je niet het beste van jezelf in een ander, maar haal je het beste uit de ander. Coaching is dus een unieke combinatie van een jongere die een positief rolmodel nodig heeft en een mentor die dat biedt. Dat dit leidt tot een prachtige wisselwerking en een beter toekomst­perspectief, leest u in de interviews. RadarAdvies, Danielle Chevalier, Mari Louise de Wilde en Marieke Megens



Het coachingsproject Raad en Daad



Het Arbeidsmarkt- en Opleidingsfonds voor de Rijksoverheid (A+O fonds Rijk) heeft in het schooljaar 2005-2006 het initiatief genomen tot het coachingsproject Raad en Daad en het project gefinan­cieerd. In het project coachen rijksambtenaren één op één vmbo-leerlingen. Radar heeft het project opgezet en uitgevoerd. Daarbij maakte Radar gebruik van een methodiek, waarbij het veld nauw betrokken werd bij het coachingstraject. Deze methodiek heeft Radar de afgelopen jaren in 20 coachingsprojecten toegepast. Keer op keer heeft dit zijn nut bewezen. Het eerste jaar van Raad en Daad was een succes. Oorspronkelijk waren er 25 coachingstrajecten voorzien, maar door een grote belangstelling bij de aanmelding tot coach is dit aantal uiteindelijk verhoogd naar 60. Het bestuur van het A+O fonds Rijk besloot het coachingsproject in het school­ jaar 2006-2007 voort te zetten. Het project werd niet alleen gecontinueerd, maar ook uitgebreid naar andere regio’s. In het tweede jaar werden 160 coaches en leerlingen aan elkaar gekoppeld op acht verschillende scholen; 7 vmbo-scholen in Den Haag (Montaigne, Zuid-West, Westhage en Hofstad Heldering), Rijswijk (IMC), Utrecht (Liefland College en Vader Rijncollege) en één mbo-school in Heerlen (Arcus College). De meeste coaches vonden deelname aan het project een verrijking, ‘een cadeautje’, zoals een coach het uitdrukte. Naast de verrijking op het persoonlijke vlak zat de meerwaarde ook in de kennis­ making met de maatschappelijke realiteit, de leefwereld van een groep die veelal enkel een slechte pers krijgt. Dit maakte het voor de deelnemende scholen ook een geslaagd project. De beeldvorming

van hun leerlingen en instellingen is zeer positief bijgesteld. Voor de leerlingen was de extra aandacht van een betrokken buitenstaander een enorme stimulans. De coachingstrajecten waren opgehangen aan het zoeken naar een stage en/of nadenken over een vervolgopleiding. In veel gevallen hebben de coaches de leerlingen in hun oriëntatie daarop verder kunnen helpen. Doel van het project Niet alle leerlingen krijgen vanuit hun thuissituatie of omgeving voldoende ondersteuning bij de keuzes waar ze voor staan. Deze leerlingen kunnen profijt hebben van een coach, die met hen praat over loopbaankeuzes, meedenkt over een stageplek en helpt bij het zoeken hiervan. De persoonlijke coach is iemand die er alleen maar is voor de leerling is en hem of haar bijstaat; met Raad en Daad. De coach is nadrukkelijk geen hulpverlener, maar een actieve burger die de jongeren helpt hun eigen talenten te ontwikkelen. De jongeren hebben thuis en in de buurt soms te weinig goede voorbeel­ den. De coaches dienen als positief rolmodel. Voor de ambtenaren die coachen, is het vaak een blik­ verruimende ervaring. De koppels bespreken niet alleen de vervolgopleiding of voorkomen voortijdig schoolverlaten, maar doen ook leuke dingen samen. Om de doelstellingen te realiseren werkt Raad en Daad met coaches die de jongeren bijstaan. Coaches zijn rijksambtenaren die worden bijgestaan door coachbegeleiders. De coachbegeleiders zijn docenten en mentoren op de deelnemende scholen en vertrouwd met de omgeving van de jongeren. De coachbegeleider is verantwoordelijk voor de werving van jongeren.





Raad en Daad berust op de drie peilers: Jongeren, coaches en coachbegeleiders: • Jongeren worden begeleid door coaches en geselecteerd door de coachbegeleider van school; • Coaches begeleiden jongeren één op één. Coaches zijn rijksambtenaren die een training ontvangen van Radar en begeleid worden door coachbegeleiders. • Coachbegeleiders ondersteunen de coaches door onder andere intervisiebijeenkomsten. Zij werven jongeren en bestendigen de match tussen coach en jongere.

Interviews



‘Het is fijn om te kunnen praten’ Rania Hamed Scholengemeenschap Westhage, richting Handel en Administratie. Bernadette van der Waart Ministerie van Financiën, onderzoek werktevredenheid en arbeidsmotivatie.



Rania en coach Bernadette ontmoeten elkaar eens in de twee weken. Tijdens hun ontmoetingen praten ze over van alles en nog wat. Rania heeft veel steun aan Bernadette. Bernadette heeft weer veel geleerd over de leefwereld van een vmbo-leerling.

Rania | “Ik wilde graag aan coaching meedoen, hoewel ik niet echt een duidelijke vraag had. Het is gewoon fijn om met iemand over van alles te kunnen praten. Ik en mijn coach Bernadette hebben veel gesproken over allerlei dingen, zoals school, hobby’s, stageplaatsen en werk. We kunnen het goed met elkaar vinden en ik heb veel steun aan haar. Ze helpt me ook met het zoeken naar een stageplek. Ik weet niet precies wat ik later wil worden. Ik denk dat ik iets in de richting van handel ga doen. Hier hebben we het dan ook veel over gehad. Binnenkort gaan we samen lunchen op het ministerie.” Bernadette | “Op het ministerie coach ik ook en het leek me interes­ sant om dit ook buiten mijn werk te doen. Het was erg leuk om Rania te begeleiden, maar ook wel anders dan ik had verwacht. Rania was erg geïnteresseerd in mij persoonlijk, iets wat ik leuk vond.”

“Ik weet door het traject meer over het vmbo en ook iets meer over de leefwereld van een vmbo-leerling. We hebben elkaar vanaf begin januari zo eens in de twee à drie weken ontmoet, vaak op school en enkele keren daarbuiten. Na de meivakantie gaan we verder kijken naar stagemogelijkheden voor Rania.”

‘Een positieve instelling is belangrijk’ Jordy Scholengemeenschap Westhage, richting Handel en Administratie. Bob Vink Ministerie van Volksgezondheid, Ruimtelijke Ordening en Milieu.

Coach Bob en leerling Jordy spraken af om tijdens het coachingstraject over alle belangrijke zaken in het leven van Jordy te praten. Ze stelden hier zelfs een contract voor op. Bob vertelt over zijn ervaringen als coach.

Bob | “De leerling die ik onder mijn hoede kreeg was Jordy. Een Haagse jongen van 15. Vanaf het eerste gesprek werd mij duidelijk dat Jordy geen directe hulp nodig had bij het oplossen van brandende problemen of vragen. Eigenlijk loopt het wel op rolletjes met hem. Dat was duidelijk te zien als ik het klaslokaal binnen kwam. Jordy was dan meestal bezig op de pc of aan het geinen met zijn klas­ genoten. Hij is wat verlegen, maar heeft gevoel voor humor, een goed verstand en een scherpe blik.”

“We hebben een contract getekend, waarin we hebben afgesproken dat we over alles zouden praten wat de gemoederen bezig hield. Hier hebben we ons allebei aan gehouden. Het leukste was om een snuffelcontact bij het inkoopbureau van het ministerie van VROM te regelen. Zo kreeg Jordy voor het eerst een blik in de logi­stieke keuken van een miljoenenbedrijf. Jordy heeft bij de bestudering van een inkoopformulier VROM zelfs kun­

nen behoeden voor een fout. Dat gaat dus goed!”

“Ik heb door het contact met Jordy geleerd dat succes in je leven en op school veel te maken heeft met vertrouwen in mensen waar je dagelijks mee werkt. Hoe belangrijk een positieve instelling en een vriendelijke omgang zijn. Het was dan ook mooi om te zien dat deze positiviteit aanwezig is op het Westhage-vmbo, alle sombere persberichten over het vmbo ten spijt!”



‘Ik heb meer inzicht in mijzelf’ Alex van der Meijden Arcus College, richting Handel en Administratie. Brigitte van Berlo Rijkswaterstaat Limburg, adviseur HRM.

10

Alex is door Brigitte gaan nadenken over zaken waar hij nog niet eerder bij stil had gestaan. Brigitte kwam er achter dat er een groot verschil is tussen het coachen van een mbo-leerling en coachen op de werkplek.

Brigitte | “We hebben gesprekken gevoerd over allerlei ervaringen, bevindingen en denkbeelden van Alex, die betrekking hadden op zijn studie en de stage. Aan de hand daarvan hebben we verkend wat de sterke punten van Alex zijn. De focus leggen op ‘wat gaat goed en hoe komt dat’, was voor hem een nieuwe invalshoek. Deze aanpak leidt tot andere inzichten en meer zelfvertrouwen dan uitgaan van wat niet goed gaat.” Alex | “Door de vragen van Brigitte ging ik nadenken over zaken waar­ bij ik eerder nog niet heb stilgestaan. Het resultaat is dat ik meer inzicht heb gekregen over hoe ik in elkaar zit.” Brigitte | “Ik heb ervaren dat het coachen van een mbo-leerling iets heel anders is dan coachen in de werksituatie. In mijn werksituatie ligt veel nadruk op resultaatgerichtheid. In het begin van het traject heb ik voor mezelf de lat behoorlijk hoog gelegd voor wat

betreft het te bereiken resultaat. Ik kwam er al snel achter dat ik mijn ambitie vooral los moest laten. Mijn leidinggevende heeft wel eens tegen me gezegd: ‘Het voordeel van de lat hoog leggen, is dat je er gemakkelijk onderdoor kunt lopen.’ In dit coachingstraject heb ik daarmee kunnen oefenen.”

‘Leuk om in haar wereld te duiken’ Irina Moroz Hofstad Heldring College, richting Zorg. Chantal Wibier-Albers Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Adviseur diversiteit en gender.

Irina kwam er tijdens het coachingstraject achter dat werken op kantoor haar saai lijkt en dat de zorg de beste studierichting voor haar is. Chantal wist al haar contacten en kennis in te zetten om Irina te helpen met bijlessen Engels. Met een geweldig resultaat.

Chantal | “We hebben veel gesproken over het vinden van een stage, al kon ik haar daar niet echt mee helpen. Voor een leerling met de studierichting zorg is dit ministerie niet de meest voor de hand liggende plek om een stage te vinden.”

Met de stage is het door hulp van Irina’s vader overigens wel goed gekomen. De tweede afspraak van Irina en Chantal was bijzonder. Omdat het kerstvakantie was, had Irina haar logé en vriendinnetje meegenomen. Niet heel erg handig, vandaar dat ze met zijn drieën appeltaart zijn gaan eten.

Chantal | “Het was erg leuk om weer in de wereld van een 15-jarige scholier te duiken. Daarnaast kon ik de ervaring die ik al met coachen had weer eens toepassen. De bijles Engels was best lastig. Ik heb bij bekenden die in het onderwijs zitten, nagevraagd hoe ze dit het beste aan kon pakken. Daarnaast heb ik uit eigen ervaringen

met het leren van talen geprobeerd te werken. En het resultaat mag er zijn, Irina had voor haar proefwerk Engels een 8,5! We hebben besloten nog een tijdje door te gaan met coaching, omdat er nog een proefwerkweek aankomt. Als afsluiter lijkt het me leuk om samen naar een dansvoorstelling te gaan!” Irina | “Door de bezoeken aan het ministerie van Binnenlandse Zaken ben ik erachter gekomen dat werken op een kantoor mij saai lijkt. De studierichting zorg die ik gekozen heb, blijkt dan ook een goede keus te zijn geweest. Tijdens mijn stage heb ik gewerkt met kinde­ ren uit groep 2 en 3. Dit was zo leuk dat ik later het liefst een baan wil waarin ik met kinderen werk. Om dit te bereiken wil ik zelfs nog wel een tijd doorleren.”

11

‘Fijn te weten wat je wél en níet wilt’ Samira Fares IMC, richting Zorg en Welzijn. Eveline Kardoes Ministerie van Verkeer en Waterstaat.

12

Eén van de doelen van het coachingstraject Raad en Daad hebben Samira en Eveline al gehaald. Namelijk het vinden van een stageplek voor Samira. Op deze stageplek was men zelfs zo enthousiast over Samira dat ze twee weken eerder mocht beginnen.

Samira en Eveline | “Wij willen ons graag voorstellen! We hebben elkaar ontmoet tijdens de kennismakingsavond voor coaches en leerlingen – onder het genot van heerlijk eten – op het IMC. Daar was ook Samira’s moeder bij. Het was heel gezellig en we hadden direct het gevoel dat het klikte. We boften allebei dat Samira al duidelijk weet dat ze met kinderen wil werken. Alleen het ‘hoe en wat’ en of ze met kleuters of baby’s wil werken is nog een vraag voor later. Voordat ze een keuze maakt wil Samira beide mogelijk­ heden goed onderzoeken. We schrijven dit verhaal op het ministe­ rie, waar Samira op bezoek is. Samira weet zeker dat ze geen kantoorbaan ambieert en dat hoeft natuurlijk ook niet. Het is fijn om te weten wat je wel en niet wilt.” Eveline | “Tijdens onze eerste ontmoetingen hebben we veel gepraat om elkaar wat beter te leren kennen, soms gingen de gesprekken heel diep. We hebben het gehad over onderwerpen die ons bezig

hielden en interesseerden. Soms zaten we op school, soms ergens waar we koffie en cola konden drinken. Op een gegeven moment kwam de stage aan bod. Samira kon op een basisschool in Delft stage lopen in groep 1 en 2. Samen zijn we een ochtend gaan kijken. We mochten gewoon met alle lessen meedoen. We hebben gegymd, spelletjes gedaan en pauze gehouden met de klas. Het was ontzettend leuk! Het was zelfs zo succesvol dat Samira twee weken eerder mocht beginnen met haar stage. Een geschikte stageplek vinden was één van de doelen van dit coachingstraject, dus hier zijn we ontzettend tevreden over.”

‘Raza is een echte wereldburger’ Raza Sarwar Hofstad Heldring College, richting Handel en Administratie. Herman Schartman Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties.

Herman heeft genoten van Raza’s enthousiaste verhalen over het bedrijf van zijn broer en het geboorteland van zijn ouders, Pakistan. Dankzij zijn coach heeft Raza nu een stageplek bij het ministerie van Binnenlandse Zaken.

Herman | “Raza is iemand die goed weet wat hij wil en daar ook hard aan werkt. Hij gaat recht op zijn doel af. Ik heb hem praktisch geholpen door iemand binnen het ministerie te bellen voor een stageplek. De stagebegeleider bij personeelszaken was meteen enthousiast.” Raza | “Herman en ik hebben veel met elkaar gepraat. Ik had niet echt een probleem, maar een coach leek me handig bij het zoeken van een stageplek. Het is moeilijk om administratieve stages te vinden. Dankzij Herman heb ik een stageplek bij het ministerie van Binnen­ landse Zaken gekregen.” Herman | “Ik vond het interessant om te horen hoe Raza – die met zijn familie volledig in Nederland leeft –, ook de banden met Pakistan, het geboorteland van Raza’s ouders, onderhoudt. Ook de enthousiaste verhalen over het bedrijf van zijn broer waren leuk

om te horen. Raza is een echte wereldburger. Ons coachingstraject is nu voorbij, maar hij mag me altijd bellen voor praktische infor­ matie. Ik zal het leuk vinden om te horen hoe het met hem gaat.” Raza | “Ik ga mijn coach zeker een kerstkaartje sturen. Je moet relaties goed onderhouden, heeft mijn vader mij geleerd. Ik wil uiteindelijk een hbo-opleiding gaan doen en daarna administratief werk. Of misschien ga ik wel de handel in, een eigen bedrijf beginnen lijkt mij ook wel wat. Wat ik ook doe, mijn familie staat altijd achter mij.”

13

‘Gesprek over wat ons voor ogen staat’ Mike Sprenkels Montaigne Lyceum, vmbo, richting Commercie. Jolande Schuurman Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, coördinator managementondersteuning.

14

Een rondleiding op het ministerie van OC&W, gesprekken met medewerkers én genieten van het uitzicht, Jolande en Mike hebben na drie ontmoetingen al veel ondernomen. Jolande vertelt over haar ervaringen tot nu toe.

Jolanda | “Na een korte kennismaking met de leerlingen van het Montaigne lyceum, bleek dat het goed klikte tussen Mike en mij. In januari 2007 hadden wij onze eerste afspraak op Mike’s school. Tijdens dit gesprek hebben we het gehad over wie we zijn en wat ons voor ogen staat, we moeten elkaar immers eerst leren kennen. Het tweede gesprek hebben we gebruikt om te kijken wat Mike moeilijk vindt en waar ik hem bij zou kunnen helpen. Hierbij gaat het niet over de vakken die op school worden gegeven, maar over het voeren van een telefoongesprek of het maken en nakomen van afspraken. Tot op heden hebben we elkaar nog maar drie keer ontmoet, we zijn er daarom nog niet aan toegekomen om deze vaardigheden te oefenen. Het begin is er en we kunnen dus aan de slag! Mike heeft nog geen duidelijke keuze kunnen maken wat betreft de toekomst, we gaan hier snel verder over praten.”

Jolanda | “In april hebben we een bezoek gebracht aan het ministerie waar ik werk. Mike heeft kennis gemaakt met de directie Facilitair Management. Een aantal medewerkers hebben verteld waar ze zich mee bezig houden. Daarna heeft Mike een rondleiding gehad door het gebouw. We bezochten de fitnessruimte, het Grand Café en de verdieping waar de bewindslieden zitten. We hebben zelfs van het uitzicht op de 29ste verdieping kunnen genieten. In mei gaat Mike stage lopen bij Intratuin. Voordat hij begint, is er een gesprek tussen Mike, een andere leerling en een medewerker van Intratuin. Ik heb aangeboden om dit gesprek voor te bereiden met Mike.”

‘Ik ben trots op de coach die ik heb’ Claire de Jong Vader Rijn College, vmbo, richting Zorg en Welzijn. Larry Schouten Belastingdienst Amsterdam.

Claire heeft duidelijke plannen voor de toekomst; ze wil fitnessbegeleidster en sportmasseuse worden en een eigen fitnesszaal hebben. Door de gesprekken met coach Larry, ook een sportieveling, is ze zekerder van zichzelf geworden.

Larry | “Tijdens de eerste kennismaking met de leerlingen op het Vader Rijn College viel mijn oog op de bijzondere brief van Claire. Een brief met een foto van een meisje in taekwondokleding. Als actief sporter sprak mij dit gelijk aan. Onze ‘klik’ werd tijdens het eerste gesprek alleen maar bevestigd. Claire is een sportieve meid, die weet wat ze wil en die er voor zal gaan.”

Larry | “De coachingsgesprekken vinden meestal plaats op school. We beginnen vaak over de sportieve activiteiten van Claire, zoals taekwondo. Maar meestal gaat het al snel over andere zaken, zoals school en de toekomst. We hebben nog een paar afspraken staan, zoals kennismaken met mijn werk en meedraaien met lessen op een sportschool.”

Claire | “Ik wil graag richting sport en beweging om later fitness­ begeleidster en sportmasseuse te worden. Larry heeft mij met veel dingen ondersteund. Hij heeft mij een aantal goede tips gegeven om verder te komen in wat ik wil. Verder heeft hij mij geholpen met Engels, een vak dat ik moeilijk vind. Ik ben door onze gesprekken zekerder van mezelf geworden, ook op school. We zijn ook nog samen naar Bodies, the Exhibition in Amsterdam geweest.”

Claire | “Mijn plannen voor de toekomst zijn: vmbo afmaken, mijn diploma halen en doorstromen naar een goede ROC met een sport­ afdeling. Verder wil ik proberen later een eigen fitnesszaal te openen. Ik ben erg trots op de coach die ik heb gekregen!”

15

‘Mijn coach boeit mij heel erg’ Birsen Gocmen Scholengemeenschap Westhage, richting Handel en Administratie. Mariette Biesheuvel Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, adviseur HRM.

16

Mariette leerde door haar contact met Birsen het verschil tussen haar eigen opvoeding en de Turkse opvoeding van haar leerling. Birsen raakte zo geboeid door het werk en leven van haar coach, dat ze later hetzelfde wil gaan doen.

Birsen | “Ik heb heel veel geleerd van Mariette. Ze leidt een druk leventje en dat is eigenlijk best leuk. In de toekomst wil ik graag het zelfde werk doen als Mariette. Het lijkt me heel erg leuk om, net als haar, met veel mensen om me heen te werken en iets te doen voor het ministerie van Sociale Zaken. Het leven en het werk van mijn coach boeit mij heel erg.” Mariette | “Het is voor mij al weer even geleden dat ik op school zat. Het systeem is sindsdien helemaal veranderd. Door het contact met Birsen begrijp ik nu beter hoe het onderwijsstelsel tegenwoordig in elkaar steekt. Ik heb zelf geen kinderen, maar door de gesprekken met Birsen heb ik weer kennis mogen maken met de wereld van een 15-jarige. Dus ook met de bijbehorende opvoedingsvragen, zoals wat mag wel en niet en welke opleiding past het beste bij mij.”

Birsen | “We hebben een heel gezellige tijd met elkaar doorgebracht, vooral toen we naar Rotterdam gingen voor een beurs. Het was een hele grote beurs en er waren heel veel mensen. Ik vond het heel gezellig, vooral omdat Jacqueline en Selmin, ook coach en leerling, erbij waren. Mariette was natuurlijk ook mee. We hebben die dag een heel leuk concert gezien van bekende artiesten en we hebben veel stands bezocht. De stand van het CWI sprak mij heel erg aan.” Mariette | “Het meest bijzondere was, doordat Birsen van Turkse afkomst is, dat ik van haar heb geleerd wat de verschillen zijn in onze opvoeding. Ik ben van mening dat we het in de maatschappij met een gevarieerde bevolkingssamenstelling ‘samen’ moeten doen. Het draagt dan bij om meer te weten over de achtergronden van andere mensen.”

‘Hoop lang contact te blijven houden’ Imane El Haddad Vader Rijn College, richting Economie. Mirella de Groot Belastingdienst, Centrum voor Proces- en Productontwikkeling, adviseur HRM.

Mirella en Imane hopen dat ze het coachingstraject nog een jaar voort kunnen zetten. Mirella kan Imane dan helpen bij het maken van een goede studiekeuze.

Mirella | “Ik vond het ontzettend leuk om samen met Imane dit traject te doorlopen. De voortgangsgesprekken voerden we om de twee of drie weken. Ik heb nu een goede indruk van haar school en het nieuwe lesprogramma van het vmbo. Ook heb ik een zeer positieve indruk van het Vader Rijn College gekregen, de school investeert veel in de leerlingen. Dit is te merken aan de houding tussen docenten en leerlingen. Daarnaast stelt de school veel middelen beschikbaar om de leerlingen voor te bereiden op de volgende opleidingsstap.” Imane | “Ik ben een paar dagen op Mirella’s werk geweest. Toen heeft zij mij alles verteld over de verschillende administraties bij de Belastingdienst. We zijn ook de stad in geweest, hebben koffie met gebak genomen en zijn uit eten geweest. Het was echt leuk om met Mirella het traject te doorlopen. Ik hoop dat we lang contact blij­ ven houden.”

Mirella | “Het is ontzettend leuk om Imane te begeleiden bij haar ontwikkelingsvragen. Ik hoop dan ook dat de begeleiding dit jaar niet ophoudt en dat we volgend jaar gewoon verder kunnen gaan. Ik kan haar dan helpen bij het maken van een goede studiekeuze.”

17

‘Ter afsluiting gaan we wat drinken’ Hakima Adarghal Vader Rijn College, richting Zorg en Welzijn. Mieke Schook Belastingdienst Rijnmond, vertrouwenspersoon integriteit en ongewenste omgangsvormen.

18

Tijdens Raad en Daad heeft Mieke zich verbaasd over de jongerencultuur. Hakima heeft tijdens het coachingstraject gekozen voor de studierichting Zorg. Dit inspireerde Mieke weer om parttime als woongroepbegeleidster te gaan werken.

Hakima | “Ik en mijn coach hebben goed samengewerkt. Zij heeft mij geholpen met informatie zoeken over het beroep verpleegkundige. We hebben hiervoor regelmatig van internet gebruik gemaakt. We zijn ook naar een open dag geweest van het ROC. Daar hebben we een presentatie bijgewoond over het werken als verzorgende in de zorg. Deze opleiding wil ik volgend jaar gaan doen. Na dit coachings­traject heb ik niet veel vragen meer aan Mieke. Ter afsluiting gaan we een keer wat drinken in de stad.” Mieke | “Door het coachen werd mij een kijkje in de wereld van het vmbo gegund. Zowel de cultuur als de diversiteit bij jongeren vond ik interessant en leerzaam. Ik omschrijf mezelf als een echt ‘mensen-mens’ en heb ook affiniteit met de zorgsector. Door het coachen ben ik zelf ook weer over het werken in de zorg gaan nadenken. Het leuke is dat ik binnenkort als parttime woongroep­ begeleidster in een verpleeghuis ga werken.

De combinatie van werken bij de Belastingdienst en werken in de zorg lijkt mij bijzonder leuk.”

‘Haar hulp is goud waard!’ Ewin Akpinar Hofstad Heldring College, vmbo-basis. Maud Haanraadts Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap.

Voor Ewin was de periode waarin ze gecoacht werd door Maud erg waardevol. Ze kan nu beter met andere mensen praten en heeft geleerd te solliciteren. Coach Maud voelde de klik tussen haar en Ewin al tijdens het eerste gesprek.

Maud | “We spraken altijd aan het begin van een dag af, onder school­ tijd. Dat vonden we allebei het prettigst. De volgende keer hebben we afgesproken bij het ministerie van OCW. Ik ga ook nog langs bij Ewin haar 2e stageplek, waar ze klassenassistente is op de basis­ school Max Velthuis. In het eerste gesprek werd al duidelijk dat Ewin graag verloskundige wil worden. Daarbij realiseert ze zich dat na het vmbo, nog het mbo én hbo volgen. Daar gaat ze voor en dat vind ik hartstikke goed van haar. Mijn zus is verloskundige en via haar heb ik contact gelegd met een verloskundigenpraktijk in Den Haag. In principe is het mogelijk dat Ewin een dagdeel meekijkt of meeloopt met een verloskundige. Ewin heeft hier wel oren naar.” Ewin | “Ik kan nu, gelukkig, veel beter met andere mensen praten die ik niet ken en kan makkelijker solliciteren. Ik vind het héél leuk dat Maud me wil helpen met stages en andere dingen, bijvoorbeeld langs gaan bij een verloskundige. Haar hulp is GOUD waard!!!”

Maud | “Ik heb goede ervaringen opgedaan tijdens de gesprekken met Ewin. Het klikte vanaf het begin. Ewin weet goed wat ze wil en dat hield ons gesprek scherp. Haar enthousiasme en positieve instelling gaven energie aan de gesprekken. Ze had bij het begin al een duidelijk beeld van haar stageplekken (verzorgingshuis en klassen­ assistente basisschool). Hier hebben we het onder andere over gehad. Ewin was ook altijd erg geïnteresseerd naar wat ik zoal had gedaan in de afgelopen weken of in het weekend. Dat ik een zoon van ongeveer haar leeftijd heb, was ook leuk. Wanneer ik door de school liep op weg naar een ruimte voor het coachingsgesprek, viel het mij op dat er een goede sfeer hangt. Geen poortjes of camera’s; wel veel leerlingen die praten, lachen en gewoon jongeren zijn. Op mij kwam het over als een veilige en prettige school. In gesprekken met familie en vrienden kan ik over mijn positieve ervaringen vertellen en dat is leuk.”

19

‘Ik zal er voor Johan zijn’ Johan Rensen Hofstad Heldring College, richting Economie kaderniveau. Nathan Soomer Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap.

20

Nathan herkende veel van zich zelf in Johan. Hij wil hem dan ook graag volgend jaar begeleiden met de keuze voor een vervolgopleiding. Coach Nathan vond het erg leuk om Johan te leren kennen.

Nathan | “We moesten allebei een beetje loskomen, maar volgens mij kunnen we veel van elkaar leren. Naast serieuze gesprekken hebben we het veel gehad over voetbal en ADO Den Haag. Tijdens het coachingstraject is Johan zelfstandig op zoek gegaan naar een stageplek. Binnen no-time had hij deze gevonden bij Albert Heijn. Hier mocht hij zelfs na zijn stageperiode blijven om wat bij te verdienen.”

Nathan | “Johan is heel actief op school, net als ik toen ik nog op de middelbare school zat. Hij is een open, vriendelijke jongen met heel veel capaciteiten. Hij moest wel even loskomen. Dat is natuur­ lijk ook niet zo gek, als een vreemde meneer van het ministerie allemaal persoonlijke vragen gaat stellen. Af en toe is Johan een beetje vergeetachtig en chaotisch, maar ja: iedereen heeft zijn mindere kanten.

Johan | “We hebben veel gesprekken gehad, mijn coach heeft me ge­ holpen met mijn stage en ik ben op zijn werk geweest. Ik heb met een collega van hem een gesprek gehad over school en de leer­ plicht. Later wil ik iets met computers doen, ook hier heeft Nathan mij mee geholpen.”



“Het lijkt mij heel leuk om de gesprekjes voort te zetten”, zegt Nathan over de toekomst. “Volgend jaar zit Johan in zijn eind­ examenjaar en zal hij moeten kiezen welke vervolgopleiding hij gaat doen. Het lijkt me leuk om hem daar mee te helpen. We heb­ ben afgesproken om samen naar informatiedagen te gaan. Zolang Johan daar behoefte aan heeft, zal ik er voor hem zijn.”

‘De samenwerking was prettig’ Niezaam Ghauharali IMC, vmbo kaderklas. Peter van Wijk Ministerie van Volksgezondheid, Ruimtelijke Ordening en Milieu, senior functioneel beheerder ICT.

Peter en Niezaam hebben veel over de toekomst gepraat. Niezaam heeft hierdoor besloten verder te gaan leren. Ondertussen kwamen ze samen ook nog tot een belangrijke conclusie; het is beter voor Niezaam’s Engels om een dag eerder te beginnen met leren.

Peter | “In het begin kwamen we eens in twee weken bij elkaar, de laatste maanden minder. Onze gesprekken vonden altijd plaats op het ministerie van VROM. We spraken over hobby’s, interesses, capaciteiten en alles wat Niezaam verder bezig houdt. Al snel gin­ gen de gesprekken over de toekomst en wat Niezaam later wil gaan doen. We hebben het gehad over werken bij de politie, sportleraar, administratieve functies of werken in de ICT. Over deze beroepen hebben we op internet informatie gezocht. We hebben doorgespro­ ken wat er leuk is aan deze beroepen en welke vervolgopleiding ervoor vereist is. Niezaam, op zijn beurt, nam onze bevindingen door met zijn ouders.” Niezaam | “Ik en mijn coach hebben veel gepraat over wat ik wil gaan doen in de toekomst. We hebben op het ministerie van VROM gegeten en twee mensen van de ICT-afdeling hebben mij hun werk laten zien. Zij waren verantwoordelijk voor de wachtwoorden van de

financiële en administratieve afdelingen. Ik en Peter hebben zelfs samen in ‘Tellus’, het blaadje van VROM gestaan. Ik wil na de middelbare school het Mondriaan College richting Administratie gaan doen. Ik denk erover om na het Mondriaan nog door te leren.” Peter | “Niezaam gaf aan dat hij moeite had met Engels. We hebben doorgenomen op welke manier hij zich voorbereidt en zijn tot de conclusie gekomen dat het beter is als hij een dag eerder begint met leren. Door de coaching heb ik kunnen zien wat het vmbo is en hoe jongeren zich hierin bewegen. Het heeft me meer gebracht dan ik had durven denken. De samenwerking met Niezaam is prettig. Ik hoop dat hij er écht iets aan heeft gehad.”

21

‘Gesprek over ons dagelijkse leven’ Sadia Hussein Scholengemeenschap Westhage, richting Handel en Administratie. Rita Avontuur Ministerie van Verkeer en Waterstaat, adviseur Opleiding en Ontwikkeling.

22

Coach Rita heeft Sadia geholpen met wiskunde, met als resultaat dat ze nu eindelijk ook zelf de percentageberekening begrijpt. Hun gesprekken voerden ze meestal op Sadia’s school, deze waren altijd gezellig en gemoedelijk.

Rita | “Het leukste van Raad en Daad was dat ik een beetje heb mogen ruiken aan en proeven van het dagelijkse leven op de school van Sadia. Stoere jongens, die heel beleefd ‘dag mevrouw’ zeggen. Ik heb haar ook geholpen met wiskunde, waardoor ik nu zelf de percentage­berekening beter begrijp! Sadia heeft verder geen pro­ blemen waar ze mijn hulp bij nodig heeft. De gesprekken verlopen altijd heel gemoedelijk en gaan over ons dagelijkse leven. Meestal ontmoeten we elkaar op school, maar we zijn ook wel eens iets gaan drinken in de stad.” Sadia | “Ik ben op het werk van mevrouw Avontuur geweest en daar was het erg leuk. Ik heb het hele gebouw gezien en ik ben bij de administratie geweest. Daar hebben ze mij uitgelegd wat hun werk inhield. Mevrouw Avontuur helpt mij nu met mijn stage. We kijken wat ik leuk vind en in welke administratieve en financiële taken ik goed ben. Ze heeft me ook met wiskunde geholpen. Daar was ik

niet goed in, maar dat is gelukkig beter geworden. In de toekomst wil ik graag verder studeren aan het mbo.” Rita | “Binnenkort gaan we samen naar een bank om te onderzoeken of daar mogelijkheden zijn voor een stage. Sadia komt ook nog een keer bij mij op kantoor. Ze kan dan bij een andere afdeling snuffe­ len aan het werk van de administratieve ondersteuning.”

‘Voor mij is dit echt een verrijking’ Ikram El Haddad Vader Rijn College, vmbo, richting Zorg en Welzijn. Sam Hermans Ministerie van Buitenlandse Zaken, adviseur organisatie en ontwikkeling.

Ikram is met de hulp van Sam meer te weten gekomen over het beroep dat ze later wil uitoefenen. Voor Sam was Raad en Daad een prettige manier om haar vaardigheden in coaching uit te breiden.

Ikram | “Ik wil later kinderverpleegkundige worden en mijn coach Sam heeft mij geholpen om alles hierover te weten te komen. Zij heeft mij gemotiveerd om veel informatie op te zoeken over dit beroep. Ik ben blij dat ik een coach heb, want als ik die niet had dan wist ik nog steeds niets over kinderverpleegkundigen. Wij zijn van plan om samen nog een aantal open dagen te bezoeken.” Sam | “Ik vind het leuk om coach te zijn voor Ikram. Ze is erg enthou­ siast en heeft zich in korte tijd helemaal verdiept in het beroep kinderverpleegkundige. We hebben vooral vaak met elkaar gespro­ ken. We hebben veel gelachen, maar zijn ook serieus bezig geweest. Tussendoor heeft Ikram allerlei opdrachten gedaan. Ik ben bij Buitenlandse Zaken ook coach, maar dat is alleen voor volwasse­ nen. Ik vond dit een prettige manier om mijn vaardigheden uit te breiden. En natuurlijk is het leuk om iemand te begeleiden die zo jong is en aan het begin van haar loopbaan staat.

Voor mij is dit echt een verrijking.”

23

‘Fijn dat iemand met je meedenkt’ Melanie Kleuters Arcus College, richting administratief juridisch medewerker openbaar bestuur. Wilma Snels Ministerie van Volksgezondheid, Ruimtelijke Ordening en Milieu.

24

Melanie heeft door het coachingstraject een duidelijk beeld gekregen over haar toekomst. Coach Wilma vond het fijn dat ze Melanie hier mee kon helpen en tegelijk kon oefenen voor haar opleiding tot coach.

Melanie | “Ik heb met mijn coach kunnen praten over mijn toekomst­ plannen. We hebben gekeken wat voor vacatures er zijn in mijn opleidingsrichting. Hierdoor weet ik hoeveel werk er is en bij welke bedrijven. Ik weet nu ook een stuk beter wat het werk inhoudt dat ik later wil gaan doen. Het is fijn dat iemand met je meedenkt over je toekomst. Mijn coach heeft me goed geholpen om alles uit te zoeken over wat ik later wil.” Wilma | “Ik volg een opleiding om te leren coachen. Het coachen van Melanie was voor mij dan ook een mooie gelegenheid om in de praktijk te oefenen. Het was een leerzame periode. Bedankt Melanie! Ik heb geleerd hoe de opleiding van een jonge studente eruit ziet. Melanie moet keuzes maken met het zicht op de toe­ komst en het vinden van een geschikte baan. Ik ben blij dat ik haar hierbij heb kunnen helpen. We hebben besproken wat zij een geschikte baan vindt en wat daarin belangrijk is. Daarnaast hebben

we het gehad over de dingen waar Melanie goed in is en wat ze leuk vindt om te doen. We gaan samen nog aan de slag met het schrijven van een goede brief om een stage of baan te krijgen. Het oefenen van een sollicitatiegesprek staat ook op het programma.” Melanie | “Ik vind het fijn dat Wilma me helpt met mijn vragen en beslissingen én mij raad kan geven. Mijn toekomstplannen zijn om eerst mijn opleiding af te maken en stage te lopen en uiteindelijk te gaan werken. De coaching heeft daarbij zeker geholpen. Ik had deze plannen al, maar door de coaching is alles veel duidelijker geworden. Ik heb gemerkt dat het ‘werken en studeren’ waar ik mee bezig was toch niet zo ging als ik had gehoopt. Er waren namelijk te weinig banen die ik met school kon combineren. Nu zijn we dan ook meer gericht op stage lopen, welke stageplekken er zijn en stagebrieven schrijven. Dankzij de gesprekken met Wilma weet ik nu beter wat ik zoek in een baan.”

‘Je verbreedt de horizon van iemand’ Michael IMC. Manon de Vries Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap.

Coach Manon heeft ervan genoten dat ze Michael de aandacht kon geven die hij nodig had. Ze vindt dan ook dat iedereen wel eens tijd mag vrij maken om aan een project als Raad en Daad mee te werken.

Manon | “Ik kwam op het idee om een leerling te coachen, omdat een aantal van mijn collega’s dat ook hadden gedaan. Zij waren hier heel erg enthousiast over, omdat je een steentje bijdraagt aan de ontwikkeling van een leerling. Je verbreedt de horizon van iemand door te laten zien wat deze maatschappij te bieden heeft. Tijdens de introductie heb ik kennisgemaakt met Michael. Een leuke, spontane jongeman van veertien. Michael is absoluut niet verlegen en heeft altijd wel iets te vertellen over zijn ervaringen en plannen. Tijdens onze eerste kennismaking heeft hij mij de hele school laten zien en uitgelegd welke lessen hij heeft. Ik kreeg het gevoel dat er een prettige sfeer op zijn school hangt.” “Tijdens het coachingstraject zijn we twee keer op het ministerie van OCW geweest. We hebben tijdens deze bezoeken het gebouw bekeken, genoten van het uitzicht over Den Haag en iets gegeten en gedronken. We hebben ook een aantal keer op school afgespro­

ken en daar gebakjes gegeten.”

“Michael weet nog niet precies wat hij in de toekomst wil gaan doen. Het lijkt hem leuk om beveiliger te zijn of in een winkel te werken. Een duidelijke keuze heeft hij echter nog niet gemaakt. Volgend jaar gaat Michael stage lopen om een betere indruk te krij­ gen van wat hij wil.” “Door mijn deelname aan het traject Raad en Daad heb ik meer in­ zicht gekregen in de verschillende soorten onderwijs in Nederland. Daarnaast vond ik het fijn om Michael net dat stukje extra aandacht te geven die hij nodig had. Iedereen zal tijd vrij moeten maken om mee te werken aan dit soort projecten. Met z’n allen kunnen we de jongeren, die het nodig hebben, helpen met het vormgeven van een mooie toekomst.”

25

‘Ik moet niet te snel opgeven’ Ferda Koc Scholengemeenschap Westhage, richting Handel en Administratie. Chantal Olffers Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap.

26

Een carrière als zangeres is wat Ferda het liefste wil. Coach Chantal heeft haar geholpen met het zoeken van vervolgopleidingen hiervoor. De motivatie en enthousiasme van Ferda vond Chantal erg aantrekkelijk.

Chantal | “Ferda en ik hebben gepraat over school en haar toekomst. Ze wil graag iets met zingen doen, maar secretaresse lijkt haar een leuke tweede optie. We zijn op mijn werk langs geweest bij mijn secretaresse. Zo kon Ferda zien en horen wat het werk ongeveer inhoudt.” Ferda | “Chantal heeft mij rondgeleid op haar werkplek. Ik vond het echt leuk en leerzaam, want ik wil later misschien zelf in een kantoor werken als assistent. Mijn coach heeft mij laten zien wat haar secretaresse allemaal voor haar doet en wat ze allemaal moet onthouden. Ik heb hierdoor al een beetje een beeld gekregen van het werk. Ik heb veel geleerd van Chantal. Ze heeft me niet alleen laten zien wat assisteren inhoudt, maar ook dat ik nooit moet opgeven.”

Chantal | “Ferda heeft mij laten zien dat zij heel gemotiveerd is om iets goeds te maken van haar opleiding. Ze is ook heel gedreven om iets met zingen te gaan doen. We hebben gekeken wat voor oplei­ dingen ze daarvoor kan gaan doen na het vmbo. Naast het zingen hebben we ook gekeken naar andere optie’s, dat leek haar wel handig. Ferda’s enthousiasme vind ik heel erg aanstekelijk. Komend jaar moet ze stage lopen. Ik heb aangeboden haar te helpen met het vinden van een geschikte plek.”

‘Door het traject een stuk wijzer’ Frank Rijn Montaigne Lyceum. Trudy de Wit Ministerie van Justitie, directie Sanctie- en Preventiebeleid.

Frank vond het coachingstraject eerst maar raar. Dit veranderde toen hij zag dat zijn schoolresultaten verbeterden. Coach Trudy vindt dat Frank trots mag zijn op de resultaten.

Trudy | “Ik en Frank hadden ongeveer een keer in de twee weken con­ tact, soms op Frank’s school, soms op het ministerie. Bespreken wat Frank later wil doen was niet nodig, dat stond al vast: hij wil naar het mbo om daar Commercie, Handel en Techniek te doen. Waar we het wel over hadden waren zijn schoolresultaten. Bij de start van het coachingstraject waren zijn punten niet echt om over naar huis te schrijven. Ze zijn nu stukken beter. Frank heeft er dan ook hard voor gewerkt.” Frank | “Ik heb veel geleerd van Trudy. Bijvoorbeeld hoe ik een sollici­ tatiegesprek moet voeren en het maken en bijhouden van mijn leer­ schema. Ik weet meer over de richting die ik op wil dankzij Trudy. Het coachingstraject leek mij eerst dom en raar, maar het is inte­ ressant en ik ben blij dat Trudy mijn coach was. Ik vond het leuk om haar te ontmoeten en ben door het traject veel wijzer gewor­ den.”

Trudy | “Ik wist weinig van het vmbo en van het nieuwe, competentie­ gerichte leren. Dat gat heeft Frank mij helpen vullen. Het was erg leuk om Frank te leren kennen en met hem te praten over wat hem bezig hield. Het leukste aan het traject was om te zien hoe Frank zijn achterstanden omzette in voorliggen op zijn schema. Daar was hij terecht trots op!”

27

‘Dat laatste steuntje in haar rug’ Fadoua Vader Rijn College, richting Zorg en Welzijn. Marlijn van der Hoeven Ministerie van Volksgezondheid, Ruimtelijke Ordening en Milieu.

28

Fadoua zag tijdens het speeddaten op school gelijk dat Marlijn dé coach voor haar was. Ze zijn nu zes afspraken verder en leren allebei evenveel van het coachingstraject.

Fadoua | “Ik moet over een jaar kiezen welke vervolgopleiding ik ga doen. Toen mijn docent kwam vertellen over de coaches, gaf ik mij op. We hebben elkaar voor het eerst ontmoet tijdens het speed­ daten. Ik heb mijn coach als eerste aangesproken, omdat ik meteen kon zien dat ze geschikt voor me was. Ze had ook veel contact met dokters, dat leek mij handig want ik wil kinderverpleegkundige worden. Ik dacht dat een coach me zou kunnen helpen bij het kiezen van een opleiding en stage. Dat is gelukt, ik ben dan ook erg tevreden!” Marlijn | “Ik houd mij bezig met het Grotestedenbeleid en kom op die manier regelmatig in aanraking met verschillende scholen en hun problematiek. Het is interessant om met een schooldirecteur te pra­ ten, maar door ook een leerling te coachen krijg ik een andere kijk op de zaak. Met Fadoua klikte het direct. Tot nu toe ken ik Fadoua als een heel lieve, behulpzame, slimme en assertieve meid die goed

weet wat ze wil. Ik hoop dat ik haar de komende tijd kan helpen met haar vragen en soms het laatste steuntje in de rug kan zijn.” Fadoua | “We hebben nu zes afspraken gehad. Meestal ontmoeten we elkaar op school. We gaan binnenkort – samen met een vriendin en haar coach – een dagje naar Den Haag om te kijken waar onze coaches werken. We gaan ook oefenen voor een sollicitatiegesprek, om te kijken naar waar ik goed in ben en wat ik nog moet leren.” Marlijn | “Het voorbereiden op lastige telefoongesprekken, het bezoek aan een kinderafdeling, samen kijken naar verslagen, ik leer er net zoveel van als Fadoua! Ik vind haar enthousiasme, haar verhalen en de wil om echt kinderverpleegkundige te worden het allerleukst. Ik zou het jammer vinden als het coachen na een jaar stopt. Het lijkt me heel leuk om Fadoua wat langer te volgen en te zien waar ze uiteindelijk terecht komt.”

‘Volg je hart als je iets wilt bereiken’ Kenny van Dijk Montaigne Lyceum, vmbo kader, richting Commercie en Technologie. Adrina Geragossian Ministerie van SZW, Sociale Inlichtingen- en Opsporingsdienst, juridisch beleidsmedewerker.

Adrina begon met coachingstraject omdat ze een positieve bijdrage wilde leveren aan iemands ontwikkeling. Kenny hoopt dat Adriana volgend jaar nog steeds zijn coach is.

Adrina | “Onze eerste ontmoeting vond plaats op school. Dat verliep enigszins onwennig, omdat ik mij moest verplaatsen in de wereld van een 14-jarige. Gelukkig duurde dat maar even. Kenny bleek een rustige jongen met een enorme passie voor voetbal en Ado Den Haag, niet mijn club by the way. In het gesprek dat volgde, werd duidelijk dat hij geen ideeën had over een vervolgopleiding of richting. Voor mij is het een uitdaging om iemand te motiveren, te coachen en te begeleiden. Zo wil ik een positieve bijdrage leveren aan iemands ontwikkeling.” Kenny | “Voor de eerste afspraak was ik wel een beetje zenuwachtig. Ik wist niet precies wat er ging gebeuren. Maar na een kwartiertje praten, was de klik er zeker. Ik verwacht dat Adrina er altijd voor mij is als ik dat nodig heb. En dat ze me goed helpt met het kiezen van mijn vervolgopleiding. Ik vind een coach super fijn, ik hoop dat ik die volgend jaar nog heb. En het allerliefst Adrina.”

Adrina | “Kenny heeft een ochtend een kijkje genomen op het departe­ ment. Daarvoor heb ik een introductieprogramma in elkaar gezet. We hebben een film gekeken over het werk van de SIOD. Vervolgens was er een gesprek met een collega van de Criminele Inlichtingen Eenheid; dat is een vrij geheim clubje binnen de SIOD. Deze een­ heid maakt gebruik van informanten, mensen die anoniem informa­ tie aan de politie verstrekken. Daarna volgde een ontmoeting met een teamleider bij de recherche en een bezoek aan de afdeling Analyse. Tijdens deze sessie zijn we meegevoerd in de wereld van de misdaadanalyse. We namen een kijkje in gespreksverslagen van een telefoontap en het netwerk van een georganiseerde misdaadorganisatie. Het doel was om Kenny duidelijk te maken dat werken binnen de overheid of een departement als SZW ontzettend dyna­ misch en afwisselend kan zijn. Ik hoop dat ik Kenny kan helpen en ondersteunen bij het kiezen van een vervolgopleiding. Volg je verstand en hart als je iets wil bereiken in het leven!”

29

‘Ik zie dat ze gegroeid is’ Tuba Ciftci Hofstad Heldring College, richting Verzorging. Janneke Buur Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, bureau strategische kennisontwikkeling.

30

Tuba en Janneke werden bij toeval aan elkaar gekoppeld. Dit bleek een gelukkige match. Tuba heeft geleerd anders naar mensen te kijken en Janneke heeft haar zien groeien sinds hun eerste gesprek.

Tuba | “Ik weet nu duidelijker wat ik later wil gaan doen. Na mijn sta­ ge op een basisschool weet ik waarschijnlijk beter of ik met kinde­ ren of met mode en kleding wil gaan werken. Misschien ga ik leren voor kinderjuf en in mijn vrije tijd iets met mode doen. Ik vind het bijvoorbeeld erg leuk om mijn eigen kleding te maken.” Janneke | “Tuba en ik zijn bij toeval aan elkaar gekoppeld; de aan mij toegewezen leerling kwam niet opdagen en Tuba moest nablijven. Tuba kwam dus eigenlijk onverwachts met het coachingstraject in aanraking. Hierdoor was het wel spannend of ze gemotiveerd zou blijven tijdens het traject. Al snel bleek dat ze het heel prettig vond.” Tuba | “Ik heb geleerd dat ik niet meer voor de kortste weg moet kie­ zen. Ik ben geduldiger, het heeft namelijk geen nut om direct boos te worden. Nu denk ik: laat ze maar en trek ik me er minder van aan. Zelf laat ik mensen meer in hun waarde. Voor het coachings­

traject wilde ik niet naar school, ik wilde alleen maar slapen en al­ leen zijn. Nu merk ik dat alles beter gaat als ik mijn best doe. Ik kende nooit mensen zoals Janneke en ging niet altijd met mensen om die goed voor mij waren. Nu heb ik ook andere vriendinnen, meisjes waarvan ik eerst dacht dat ik daar nooit mee om zou gaan. Ik heb dus anders naar mensen leren kijken.” Janneke | “Het is voor mij een verrijking om de leef- en denkwereld van Tuba te leren kennen. Tijdens de eerste ontmoetingen zag ik een heel impulsieve en bijdehante dame, maar ik zie dat ze ge­ groeid is de afgelopen tijd. Volgend jaar zal Tuba haar laatste jaar in gaan. Ze heeft aangegeven dan juíst mijn hulp te kunnen gebrui­ ken. We plakken er dus nog minstens een jaar aan vast. We zullen naar open dagen gaan en uitzoeken welke opleiding ze het best kan gaan volgen. De afspraak om uit eten te gaan, het liefst Chinees, blijft ook staan!”

Tot slot

Waarom een coach?

Aantal

%

Praten over problemen 14 20,3 Praten over toekomst 34 49,3 Vinden stageplek 24 34,8 Kiezen vervolgopleiding 18 26,1 Kiezen beroep 16 23,2 (dacht dat) het moest 10 14,5 Andere reden 15 21,7

De voorgaande interviews geven slechts een deel van de in totaal 160 trajecten weer. Het project Raad en Daad is daarnaast ook breder geëvalueerd. Door middel van vragenlijsten, interviews en kringgesprekken is aan de betrokkenen gevraagd hoe zij het coachproject hebben ervaren. Meer inzicht in leefwereld Op de vraag wat het belangrijkste is dat de coaches hebben geleerd van het traject geeft 46% aan dat ze meer inzicht hebben gekregen in de leefwereld en problemen van een vmbo-leerling. Hoewel er ook trajecten zijn geweest die minder goed zijn verlopen, blijkt uit de cijfers dat de coaches over het algemeen tevreden waren over hun traject. Knelpunten lijken vooral te zitten in het nakomen van afspraken door leerlingen en het feit dat een aantal coaches de duur van het project te kort vonden. Positief over de coach De meeste leerlingen gaven aan voor een coach te hebben gekozen omdat ze graag met iemand wilde praten over de toekomst, hulp zochten bij het vinden van een stageplek en/of bij het kiezen van een vervolgopleiding. Naast deze doelen gaven leerlingen aan dat er binnen het coachingstraject ook was gewerkt aan andere zaken, zoals het verbeteren van cijfers en het omgaan met conflict­situaties. Over het algemeen waren de leerlingen erg positief over hun coach en tevreden over wat ze geleerd hadden. Meer informatie? Voor meer informatie over het project Raad en Daad of coachingsprojecten in het algemeen kunt u contact opnemen met RadarAdvies, (020) 463 50 50.

31

32

De RadarGroep bestaat uit RadarAdvies, RadarUitvoering, RadarOpleidingen, RadarDetachering en bureau Seinpost. Hiermee hebben wij alle ‘radars’ in huis, om innovatieve oplossingen te bedenken voor maatschappelijke problemen. RadarAdvies zorgt voor een gedegen analyse van sociale vraagstukken, een inhoudelijk doortimmerd advies en interim-management. Onze accenten liggen op integratie, re-integratie, jeugd, veiligheid, zorg, gezondheid, sociale zekerheid, arbeidsmarkt en onderwijs. RadarUitvoering voert projecten uit en levert uitvoerende projectteams. Om bijvoorbeeld ‘kansloze’ jongeren toe te leiden naar werk. Ook de gezinscoach, die letterlijk ingrijpt in probleemgezinnen, is een mooi voorbeeld. RadarOpleidingen verzorgt opleidingen en trainingen voor publieke professionals. De uitvoerders van sociale diensten, CWI en UWV zijn afnemers van deze praktische trainingen. RadarDetachering levert professionele uitvoerders voor de sociale sector. Stuk voor stuk mensen met praktijkervaring in de publieke sector. Seinpost is een bureau voor stedelijke economie en leefbaarheid. Het A+O fonds Rijk is een samenwerkingsverband van werkgevers- en werknemers­ organisaties en heeft als doel vernieuwingen op de arbeidsmarkt te stimuleren. Het A+O fonds Rijk is initiatiefnemer, financier en mede-uitvoerder van het project Raad en Daad.

© Juni 2007 RadarGroep | Bureau voor sociale vraagstukken Veemarkt 83, 1019 DB Amsterdam T (020) 463 50 50 F (020) 463 50 51 www.radaradvies.nl Tekst Marieke Megens, RadarAdvies Redactie Christina Koops, Amsterdam Eindredactie Karin de Ruiter, RadarGroep Vormgeving DATBureau, Amsterdam Druk Koopmans Drukkerij, Hoorn

’Een coach moet niet te oud zijn, maar ook niet te jong. Anders heeft de coach geen ervaring.’ • ‘Als een coach heel serieus en zakelijk is, dan vertel je minder dan als je ook plezier met je coach kan hebben.’ • ‘Een coach moet zelf veel ervaring hebben, maar ook begrip voor mijn omgeving en mijn problemen. Niet alleen maar voor de Nederlandse omgeving.’ • ‘Als meisje is het leuker om een vrouw als coach te hebben. Dan kan je winkelen en praten over kleren en zo. Een man snapt dat niet.’ • ‘Een coach moet kunnen luisteren, kunnen lachen en ook zelf praten.’ • ’Ouderen zijn ongeduldig, ze worden snel boos en praten telkens over het verleden.’