PVF – 23 FEBRUARI 2016 – VRAGEN EN ANTWOORDEN
1
Algemeen ................................................................................................................................................... 2 Wat is Perspectief 2020? ........................................................................................................................... 2 Wat is Persoonsvolgende Financiering (PVF)? .......................................................................................... 2 Wanneer start het nieuwe PVF-systeem? ................................................................................................. 2 Wat zijn de 5 cirkels? ................................................................................................................................. 3
2
Basisondersteuningsbudget (BOB) ............................................................................................................ 4 Wat is een Basisondersteuningsbudget (BOB)? ........................................................................................ 4 Wie komt in aanmerking voor een BOB? .................................................................................................. 4 Vanaf wanneer wordt het BOB uitbetaald? .............................................................................................. 4 Hoe krijg ik een BOB? ................................................................................................................................ 4 Wat kan ik doen met een BOB? ................................................................................................................. 4
3
Persoonsvolgend Budget (PVB) ................................................................................................................. 5 Wat is een Persoonsvolgend Budget (PVB)? ............................................................................................. 5 Wat is het verschil tussen een cashbudget en een voucher? ................................................................... 5 Wie komt in aanmerking voor een PVB? ................................................................................................... 5 Hoe vraag ik een PVB aan? ........................................................................................................................ 6 Wat kan ik doen met een PVB? ................................................................................................................. 6 Vanaf wanneer wordt het PVB uitbetaald? ............................................................................................... 6 Wie kan mij helpen om mijn PVB goed te besteden? ............................................................................... 6
4
Overgaan naar het nieuwe systeem .......................................................................................................... 7 Ik zit in een voorziening. Wat verandert er voor mij? ............................................................................... 7 Ik heb een PAB of PGB. Wat verandert er voor mij? ................................................................................. 7 Ik maak gebruik van hulpmiddelen of aanpassingen. Wat verandert er voor mij? .................................. 7 Ik sta met een actieve vraag geregistreerd op de Centrale Registratie van Zorgvragen (CRZ). Wat verandert er voor mij? ............................................................................................................................... 7 Heeft het nog zin om via de huidige procedure ondersteuning aan te vragen? ....................................... 8 Wat gebeurt er met de andere tegemoetkomingen (FOD Sociale Zekerheid, RIZIV …)? .......................... 8
5
Meer informatie over het nieuwe systeem PVF ........................................................................................ 8
pagina 1
1 ALGEMEEN Wat is Perspectief 2020? Perspectief2020 is het plan dat minister Jo Vandeurzen heeft opgesteld om de sector voor personen met een handicap grondig te hervormen. Hij wil ondersteuning voor personen met een handicap vraaggestuurd maken. Dat wil zeggen dat de zorg en ondersteuning moet aangepast zijn aan wat de persoon in kwestie precies nodig heeft. Daarnaast gaat de minister tegen 2020 ook voor een inclusieve samenleving en een garantie op ondersteuning voor iedereen die het echt nodig heeft. De invoering van de Persoonsvolgende Financiering (PVF) is een belangrijke pijler van het Perspectiefplan 2020. Andere pijlers zijn de vermaatschappelijking van de zorg en het feit dat de budgettaire middelen moeten blijven groeien.
Wat is Persoonsvolgende Financiering (PVF)? De Persoonsvolgende Financiering (PVF) is het nieuwe financieringssysteem voor personen met een handicap. Het gaat uit van een vraaggestuurde ondersteuning. Dat wil zeggen dat cliënten van het VAPH voortaan een eigen (persoonsvolgend) budget krijgen op maat van hun vraag en ondersteuningsnood. Met dat budget kan de persoon met een handicap de ondersteuning die nodig is, inkopen bij de diensten en/of aanbieders van zijn keuze. Daarbij kan ook gebruik worden gemaakt van het aanbod van diverse diensten (bv. inclusieve kinderopvang, thuishulp …) en hoeft de persoon zich dus niet noodzakelijk te wenden tot handicapspecifieke diensten. De Persoonsvolgende Financiering bestaat uit twee trappen: 1. Het Basisondersteuningsbudget (B0B) en Rechtstreeks Toegankelijke Hulp (RTH) 2. Het Persoonsvolgend Budget (PVB) voor niet-rechtstreeks toegankelijke hulp Meer uitleg over BOB en PVB kunt u vinden onder de punten 2 en 3.
Wanneer start het nieuwe PVF-systeem? De invoering van het nieuwe systeem zal in verschillende fasen verlopen. Vanaf 1 april 2016 zullen de eerste aanvragen voor Persoonsvolgende Budgetten (PVB) ingediend kunnen worden. Voor een BOB kan geen aanvraag worden ingediend. Een BOB wordt automatisch toegekend op basis van bepaalde voorwaarden. Vanaf september 2016 is de uitkering voorzien van de eerste Basisondersteuningsbudgetten en de eerste Persoonsvolgende Budgetten. Geleidelijk aan zullen meer mensen starten met het nieuwe systeem. Bij de overschakeling van het huidige systeem naar het persoonsvolgende systeem, garanderen we continuïteit van de ondersteuning voor die personen die vandaag een PAB gebruiken, of een plaats in een voorziening hebben. De zorg en ondersteuning die ze vandaag krijgen, kan in het nieuwe systeem anders georganiseerd worden, maar zal wel nog steeds geboden kunnen worden.
pagina 2
Wat zijn de 5 cirkels? Veel personen met een handicap wensen vaak zo lang mogelijk in hun eigen omgeving te blijven. Om dat mogelijk te maken, zijn er verschillende opties om de ondersteuning te organiseren. Dat wordt uitgebeeld door 5 cirkels. Daarin staat de persoon met een handicap centraal.
Elke cirkel staat dan voor een partij die ondersteuning kan bieden. Perspectief 2020 vertrekt vanuit een nieuwe visie op personen met een handicap. Het legt de basis voor een nieuw beleid voor personen met een handicap. Visie en beleid vertrekken vanuit het uitgangspunt dat zorg en ondersteuning voor personen met een handicap een gedeelde verantwoordelijkheid is. De concentrische cirkels visualiseren die gedeelde verantwoordelijkheid: rond de persoon met een handicap zitten verschillende mogelijke ondersteuningsbronnen die elkaar aanvullen. Die kunnen door elkaar en onafhankelijk van elkaar ingezet worden. Er zal daarbij gewerkt worden met ondersteuningsplannen. In een ondersteuningsplan wordt samen met de persoon bekeken welke cirkel ondersteuning kan bieden. Het is daarbij niet zo dat de binnenste cirkels eerst ‘uitgeput’ moeten worden alvorens iemand gebruik kan maken van een van de buitenste cirkels. Cirkel 1
Zelfzorg: de zorg en ondersteuning die de persoon zelf opneemt
Persoon zelf
Cirkel 2
Gebruikelijke zorg: de dagelijkse zorg en ondersteuning die gezinsleden die bij elkaar wonen aan elkaar geven
Het gezin
Cirkel 3
Zorg en ondersteuning van familie, vrienden en kennissen die niet bij elkaar wonen
Vrienden, kennissen, verder familie, buren (mantelzorgers)
Cirkel 4
Professionele zorg en ondersteuning voor alle burgers
Centra Algemeen Welzijnswerk (CAW), gezinszorg, poetshulp, kinderopvang …
Cirkel 5
Professionele zorg en ondersteuning die het VAPH vergoedt
Professionele diensten en organisaties voor personen met een handicap
pagina 3
2 BASISONDERSTEUNINGSBUDGET (BOB) Wat is een Basisondersteuningsbudget (BOB)? Het BOB is een maandelijks bedrag van 300 euro. Dat zal uitbetaald worden door de zorgkassen.
Wie komt in aanmerking voor een BOB? Het BOB is bedoeld voor personen:
met een erkende handicap, met een vastgestelde ondersteuningsnood, die geen gebruik maken van niet-rechtstreeks toegankelijke VAPH-ondersteuning
U moet aan elk van deze voorwaarden voldoen om in aanmerking te komen voor een BOB.
Vanaf wanneer wordt het BOB uitbetaald? De eerste BOB’s zullen worden uitbetaald vanaf september 2016. In eerste instantie zal het BOB uitgekeerd worden aan meerderjarigen die al lang op de Centrale Registratie voor Zorgvragen (CRZ) geregistreerd staan. Dit biedt hen al een zekere verlichting in afwachting van een antwoord op hun zorgvraag. In een volgende fase zullen de andere mensen die recht hebben op een BOB, een BOB uitgekeerd krijgen. De uitbetaling zal automatisch gebeuren. Daarvoor moeten geen extra stappen voor ondernomen worden.
Hoe krijg ik een BOB? Voor het BOB is er (alvast tot 2018) geen aanvraagprocedure. Het is de bedoeling het BOB zoveel mogelijk automatisch toe te kennen. Dit om onnodige administratieve last te vermijden. Vanaf september 2016 krijgen personen die op 31 december 2014 en op 1 januari 2016 met een actieve vraag op de Centrale Registratie Zorgvragen stonden, automatisch een BOB. Vanaf 2017 en in de jaren nadien krijgen verschillende groepen een BOB toegekend (voorlopige fasering):
minderjarigen die op 30 juni 2015 een jeugdhulpverleningsvoorstel hebben minderjarigen die op 30 juni 2015 een indicatiestellingsverslag waaruit blijkt dat de gebruiker in aanmerking komt voor een PAB minderjarigen die beschikken over een attest verhoogde kinderbijslag en geen gebruik maken van niet-rechtstreeks toegankelijke hulp jongvolwassenen van 21 tot 25 jaar met een attest integratietegemoetkoming van minimaal categorie 3 en die ook geen gebruik maken van niet-rechtstreeks toegankelijke hulp
Wat kan ik doen met een BOB? Het BOB biedt u veel mogelijkheden om uw ondersteuning te organiseren. U kunt het besteden aan poetshulp, de vergoeding van vrijwilligers, speciaal vervoer of dienstencheques. Of u kunt het gebruiken om uw eigen bijdrage voor de Rechtstreeks Toegankelijke Hulp (RTH) te betalen.
pagina 4
Het gebruik van een BOB hoeft u niet te verantwoorden. Hebt u nood aan hulpmiddelen? Dan kunt u tegemoetkomingen voor hulpmiddelen aanvragen bij het VAPH. Dat mag gecombineerd worden met een BOB.
3 PERSOONSVOLGEND BUDGET (PVB) Wat is een Persoonsvolgend Budget (PVB)? Hebt u nood aan meer ondersteuning dan wat je met een BOB en RTH kan organiseren, dan kunt u een Persoonsvolgend Budget (PVB) aanvragen. Dat is een budget voor mensen die nood hebben aan meer intensieve en frequente ondersteuning. Het PVB bestaat in 3 vormen: 1. Cashbudget, waarmee u uw ondersteuning zelf kunt organiseren 2. Voucher, om uw ondersteuning bij door het VAPH vergunde voorzieningen te betalen. Een voucher is een soort bon of cheque, waarmee u terecht kunt in een voorziening voor opvang of begeleiding. U kiest zelf bij welke voorziening u terecht wil, het VAPH zorgt dan voor de betaling van de voorziening. Een budget in voucher hoeft u dus niet zelf te beheren. 3. Combinatie van cash en voucher. U krijgt dan een deel van uw budget in cash, een ander deel in voucher.
Wat is het verschil tussen een cashbudget en een voucher? Het PVB kan uitbetaald worden in cash, via een voucher of met de combinatie van beide. Het cashbudget is een bedrag dat het VAPH rechtstreeks aan u betaalt. Dat bedrag kunt u besteden aan de ondersteuning die u zelf organiseert, bijvoorbeeld aan assistenten die u aanwerft of diensten die u inkoopt (bij door het VAPH vergunde of bij andere organisaties). In het beheer van uw cashbudget kunt u u laten bijstaan door daarvoor vergunde organisaties, de bijstandsorganisaties. Een voucher kunt u enkel gebruiken om ondersteuning te krijgen van diensten die door het VAPH vergund zijn. Bij dit systeem krijgt u een bepaald pakket aan middelen (een voucher) toegewezen in functie van de ondersteuning die u nodig hebt. U kiest zelf de vergunde VAPH-zorgaanbieder waar u daarvoor terecht wilt. Het VAPH vergoedt die diensten rechtstreeks. U moet het voucher-deel van het PVB dus niet zelf beheren. De voucher heeft ook als voordeel dat het administratief veel eenvoudiger is, zowel voor u, als voor de voorziening. Binnen PVF wordt er gewerkt met 12 budgetcategorieën. Die budgetcategorieën worden uitgedrukt in euro’s (variërend van 10.000 tot 85.000 euro) en personeelspunten. Specifieke regels voor de besteding van het budget worden momenteel voorbereid.
Wie komt in aanmerking voor een PVB? Personen voor wie het Basisondersteuningsbudget niet voldoende is, kunnen een Persoonsvolgend Budget aanvragen. Dat is voor mensen voor wie rechtstreeks toegankelijke hulp (RTH) niet voldoende is. Als de ondersteuning langduriger, frequenter en intensiever moet zijn dan bij RTH, dan kan een PVB aangevraagd worden.
pagina 5
Hoe vraag ik een PVB aan? Vanaf april 2016 zullen alle nieuwe aanvragen voor ondersteuning via een nieuwe aanvraagprocedure verlopen. Voor personen die eerder al een procedure hebben doorlopen, komen er overgangsmaatregelen. Hoe verloopt de nieuwe aanvraagprocedure? U hebt meerdere documenten nodig: 1. Ondersteuningsplan PVB (OP PVB): dit is een document waarin vermeld staat welke ondersteuning u wenst. U kunt dit OP PVB zelf opmaken of u kunt u laten helpen door bv. een Dienst Ondersteuningsplan (DOP), een dienst maatschappelijk werk van de mutualiteit, een gebruikersorganisatie. 2. Het OP PVB dient u op papier of elektronisch in (via mijn.vaph.be) bij het VAPH. Wanneer het VAPH uw OP PVB goedkeurt, wordt uw vraag geregistreerd. 3. Daarna moet u een multidisciplinair verslag (MDV) laten opmaken bij een multidisciplinair team (MDT). In dat verslag beschrijven zij op een objectieve manier uw handicap en uw ondersteuningsnoden. Ze stellen ook een budgetcategorie voor en geven informatie om de prioriteit te beoordelen. 4. De Regionale Prioriteitencommissie zal oordelen over de prioriteit van uw vraag op basis van de informatie in het MDV. U krijgt dan een prioriteitengroep toegekend. 5. Op basis van de voorgaande stappen met bijhorende documenten zal het VAPH ten slotte een beslissing nemen over: a. uw erkenning als persoon met een handicap b. of u voldoet aan de voorwaarden om in aanmerking te komen voor een persoonsvolgend budget c. de toegewezen budgetcategorie d. uw prioriteitengroep
Wat kan ik doen met een PVB? Met een PVB kunt u zorg, ondersteuning en assistentie inkopen. U kunt uw ondersteuning inkopen over de vijf cirkels. In tegenstelling tot het BOB moet u in het systeem van het PVB uw uitgaven verantwoorden.
Vanaf wanneer wordt het PVB uitbetaald? Het is de bedoeling dat de eerste PVB’s vanaf september 2016 uitbetaald worden. Aanvankelijk zullen enkel personen die nieuw instromen een PVB krijgen (of ze nu van de wachtlijst komen of helemaal nieuw zijn). Tegen 2017 krijgen de mensen die vandaag al ondersteuning krijgen, een PVB toegekend.
Wie kan mij helpen om mijn PVB goed te besteden? Als u dat wenst, dan kunt u beroep doen op bijstandsorganisaties. Zij helpen u om uw budget goed te beheren, uw ondersteuning goed te organiseren en eventueel bij het afsluiten van overeenkomsten met zorgaanbieders.
pagina 6
4 OVERGAAN NAAR HET NIEUWE SYSTEEM Ik zit in een voorziening. Wat verandert er voor mij? Voor u verandert er voorlopig niets. U kunt in de voorziening blijven. In 2016 zal er voor elke gebruiker binnen de voorzieningen bepaald worden met hoeveel personeelspunten het realiseren van zijn ondersteuning overeenkomt. Voor elke cliënt wordt tegen eind 2016 een nieuwe dienstverleningsovereenkomst opgemaakt waarin vermeld wordt welke ondersteuningsfuncties met welke frequentie geboden worden en hoeveel personeelspunten daar tegenover staan. Op die manier wordt voor elk van de huidige gebruikers verderzetting van de huidige ondersteuning geboden. Op 1 januari 2017 wordt er omgeschakeld naar PVF en wordt voor u een PVB ter beschikking gesteld. Uw ondersteuning verandert daardoor niet, tenzij u dat zelf wilt. Kiest u ervoor uw huidige situatie te behouden, dan betekent het enkel dat u nu zelf uw budget in handen krijgt. Kiest u voor een voucher, dan zal het VAPH de betalingen aan de vergunde zorgaanbieder voor u uitvoeren. Kiest u voor de cashvariant, dan staat u zelf in voor de betalingen. En u kunt ook kiezen voor een combinatie van cash en voucher. Hebt u een vraag naar meer ondersteuning, dan kan u een herziening van uw PVB vragen. Daarvoor dient u de nieuwe aanvraagprocedure te doorlopen. Daarbij wordt enkel de extra gevraagde ondersteuning in een prioriteitengroep ondergebracht. U behoudt intussen de ondersteuning die u al hebt.
Ik heb een PAB of PGB. Wat verandert er voor mij? Voorlopig verandert er voor u niets. Bij de invoering van PVF voor meerderjarigen (01/01/2017) wordt er overgeschakeld naar het nieuwe systeem. U krijgt dan een Persoonsvolgend Budget ter beschikking. Daarmee kunt u uw ondersteuning verder zetten en dus bijvoorbeeld uw persoonlijk assistent betalen.
Ik maak gebruik van hulpmiddelen of aanpassingen. Wat verandert er voor mij? Voor u verandert er niets. Het huidige systeem van de hulpmiddelen blijft bestaan. Tegemoetkoming voor hulpmiddelen kan via de aanvraagprocedure van het VAPH aangevraagd worden. Hulpmiddelen kunnen worden gecombineerd met het BOB, met het PVB of met tegemoetkomingen van de federale overheid.
Ik sta met een actieve vraag geregistreerd op de Centrale Registratie van Zorgvragen (CRZ). Wat verandert er voor mij? Samen met uw contactpersoon zet het VAPH uw huidige CRZ-vraag om in een vraag in termen van ondersteuningsfuncties: woonondersteuning, dagondersteuning, individuele praktische hulp, psychosociale begeleiding, globale individuele ondersteuning en oproepbare permanentie. Per functie wordt een frequentie aangegeven: aantal dagen/nachten/uren per week. Uw vraag krijgt ook een bepaalde prioriteit toegekend. Nog voor de zomer stuurt het VAPH u een voorstel van de omzetting van uw vraag in termen van ondersteuningsfuncties en frequenties. U krijgt drie maanden de tijd om daarop te reageren. Het VAPH zal dan uw reactie verwerken en u uw definitief geregistreerde vraag bezorgen.
pagina 7
De datum van aanvraag en de toegekende prioriteit zijn bepalend voor het moment waarop u een budget kan toegekend worden. Op het moment dat uw budget ter beschikking gesteld wordt, krijgt u één jaar de tijd om de nieuwe aanvraagprocedure die in een vorige vraag beschreven wordt, te doorlopen. Tijdens die periode van één jaar ontvangt u het budget zoals vastgesteld op basis van de vertaling van uw vraag.
Heeft het nog zin om via de huidige procedure ondersteuning aan te vragen? Tot en met 31 maart 2016 kunt u ondersteuning aanvragen via de huidige procedure en via de CRZ. Het VAPH zal uw ‘oude’ vraag omzetten in een vraag in termen van ondersteuningsfuncties en frequenties. Dat gebeurt met de hulp van uw contactpersoon. Het VAPH stuurt u een voorstel van de omzetting van uw vraag in termen van ondersteuningsfuncties en frequenties. U krijgt drie maanden de tijd om daarop te reageren. Het VAPH zal dan uw reactie verwerken en u uw definitief geregistreerde vraag bezorgen. Vanaf 1 april geldt de nieuwe aanvraagprocedure.
Wat gebeurt er met de andere tegemoetkomingen (FOD Sociale Zekerheid, RIZIV …)? Het BOB en PVB zullen nog steeds combineerbaar zijn met tegemoetkomingen van andere instanties zoals de Federale Overheidsdienst Sociale Zekerheid of het ziekenfonds.
5 MEER INFORMATIE OVER HET NIEUWE SYSTEEM PVF Om geïnformeerd te blijven, kunt u steeds terecht op de website www.vaph.be of kunt u het gratis magazine ST*RK lezen. U kunt u abonneren op ST*RK door contact op te nemen met de communicatiedienst van het VAPH:
[email protected] 02 225 85 97
pagina 8