PROVINCIE. blz.2 Fotomuseum viert 50ste verjaardag blz.7 Kom deze winter gezellig buiten. Extra bijlage: Jobs met toekomst

e j d n o R E

I C N I OV

© Jesse Willems

PR

blz.2 Fotomuseum viert 50ste verjaardag blz.7 Kom deze winter gezellig buiten Extra bijlage: Jobs met toekomst

2 RONDJE

RONDJE 3

PROVINCIE

PROVINCIE

standigheden te kunnen bewaren, is de provincie Antwerpen in september gestart met de bouw van de Lieven Gevaerttoren. Hiermee vervullen de provincie en het FOMU een pioniersrol, want dit wordt het allereerste low energy climate control depot voor fotografie in Europa. De toren beslaat zes verdiepingen, met een bruikbare oppervlakte van ca. 100 m2 per verdieping en zal eind 2016 klaar zijn voor gebruik.

Fotomuseum viert feest

Het FOMU toont niet enkel foto’s, het wil ook iedereen inspireren tot fotograferen. Deze zomer trok de FOMUmaton door de stad en kende een geweldig succes. Meer dan 10.000 ludieke kiekjes maakte deze mobiele fotoautomaat. Je ontdekt een greep hieruit op het feestweekend. Een groot deel van de foto’s uit de FOMUmaton prijkt nu in een mooie banner aan de gevel van het FOMU. De FOMUmaton gemist? Geen nood, hij is ook te vinden in het FOMU tijdens de festiviteiten. www.fomu.be

Een unicum om trots op te zijn “De bijzonder grote collectie van het FOMU, die het hele spectrum van fotografie behandelt, is uniek en kan worden gerekend tot de top van Europa”, legt directeur Elviera Velghe uit. “We mogen daar terecht fier op zijn. Onze collectie bestaat uit drie grote luiken. Eerst de foto’s: van historische stukken zoals daguerreotypieën tot hedendaagse werken. Wij hebben grote namen in huis - denk maar aan bijvoorbeeld William Klein of Andreas Gursky - maar onze verzameling omvat net zo goed de ‘huis-, tuin- en keukenfotografie’, alle mogelijke vormen van toegepaste fotografie, reclamefotografie, noem maar op. Ook op het vlak van apparatuur is onze collectie heel breed. Van ingenieuze voorlopers van fototoestellen tot gigantische reproductiecamera’s. Eén van onze topstukken is het keizerspanorama, best te vergelijken met een reusachtige viewmaster. Een derde luik van de FOMU-collectie beslaat fotoboeken. Die gaan van familiealbums tot de belangrijkste referentiewerken over fotografie. Daarvan bezitten wij de grootste verzameling in het Nederlandse taalgebied. En met de ‘virtuele’ collectie van digitale foto’s bouwen we aan een vierde luik.” Het FOMU krijgt jaarlijks ongeveer

75.000 bezoekers over de vloer. “Bijna een derde bestaat uit toeristen. We trekken alle lagen van de bevolking aan, omdat het museum zeer laagdrempelig is. En maar liefst een vierde van onze bezoekers is jonger dan 26 jaar, eveneens uniek voor een museum. Onze dynamische uitstraling en constante vinger aan de pols van de allernieuwste trends zitten daar zeker voor iets tussen.”

Geschiedenis in een notendop De kiem van het museum werd gelegd met de tentoonstelling ‘125 jaar fotografie’ in 1965. Die expo opende met steun van Agfa-Gevaert in het museum Sterckshof en kende zeer veel bijval. De initiatiefnemers kregen daarop een ruimte in het Sterckshof permanent ter beschik-

Kom mee feesten! Een jubileumjaar vraagt natuurlijk ook om een stevig feestje. Van vrijdag 20 november tot en met zondag 22 november bruist het FOMU van de activiteiten. Wees erbij!

Vrijdag 20 november:

Extrafeestelijke opening van de collectiepresentatie Photography Inc., een wervelende en historische overzichtstentoonstelling over de foto-industrie. Alle foto’s en camera’s komen uit de FOMU-collectie. Leuke extra’s: birthday cake, music & drinks. Het FOMU is in festivalsfeer en iedereen is welkom!

Zaterdag 21 november:

Gratis rondleidingen door de expo’s August Sander - Meesterwerken en ontdekkingen, Jan Hoek - Shooting Stars en Photography Inc. van luxeproduct tot massamedium, workshops voor jong en oud, verdiepende lezingen, demonstraties van vroegere fotografische procedés en veel meer.

Zondag 22 november:

Zondag = familiedag. Terwijl ouders rondleidingen volgen, verwent het FOMU de kleinsten met tal van activiteiten. Poseer in de fotostudio en neem een nostalgisch of grappig portret mee naar huis.

Volledig programma op www.fomu.be

king voor exposities en onderzoek rond fotografie, zodat de afdeling Foto & Film het daglicht zag. Gaandeweg ontgroeiden de camera-, fotografie- en bibliotheekcollecties de beschikbare ruimte in het Sterckshof. In 1980 week de afdeling uit naar een gebouw in de Karel Oomsstraat en was er voor het eerst sprake van een apart Museum voor Fotografie. In 1986 vond het museum zijn stek in het pakhuis op de huidige locatie aan de Waalsekaai op het Zuid. Met de aankoop van aanpalende panden lag de weg naar uitbreiding open. De Antwerpse architect Georges Baines ontwierp een nieuwe vleugel aan het pakhuis. In 2004 opende het vernieuwde Fotomuseum met grote tentoonstellingsruimtes, twee cinemazalen, extra depots en een workshopruimte. Intussen bezit het FOMU in totaal 1400 m2 aan exporuimte. En de groei gaat verder: eind 2014 werden twee aanpalende gebouwen afgebroken om plaats te ruimen voor de bouw van een collectiedepot, de Lieven Gevaerttoren.

Toren vol fotografie In zijn 50-jarig bestaan verzamelde het FOMU ruim één miljoen collectiestukken: fotoapparatuur, fotoboeken, negatieven, foto’s, diapositieven en andere fotografische objecten. Om deze collectie onder duurzame en verantwoorde om-

© Jesse Willems

Het Fotomuseum (FOMU) provincie Antwerpen blaast dit jaar 50 kaarsjes uit en deze verjaardag gaat zeker niet onopgemerkt voorbij. Met tal van bijzondere evenementen, leuke publieksacties en boeiende tentoonstellingen. Kom zeker meevieren op de apotheose van dit jubileumjaar, een groot feestweekend van 20 tot en met 22 november.

Collectiepresentatie: Photography Inc. 21.11.15 - 09.10.16 Deze tentoonstelling vertelt de geschiedenis van de fotografie vanuit de invalshoek van de fotografische industrie. Het is geen historisch overzicht van de belangrijkste kunstfotografen, maar wel van de talloze toepassingen van de fotografie in de maatschappij en hoe de fotografie de maatschappij heeft veranderd. Aan de hand van foto’s, camera’s, tijdschriften en albums maakt het FOMU je warm voor zowel gekende highlights als nieuwe ontdekkingen. Aanvankelijk was fotografie een ambacht en een luxeproduct, later een massaproduct voor een breed publiek waarin automatisering, commercie en consumptie niet meer weg te denken zijn. Je zal merken dat fotografie echt van iedereen is! August Sander - Meesterwerken en ontdekkingen 23.10.15 - 14.02.16 August Sander (DE, °1876 - †1964) is een van de meest invloedrijke fotografen van de vorige eeuw. Met zijn reeks portretten ‘Mensen van de 20ste eeuw’ trachtte hij de volledige maatschappelijke orde in kaart te brengen. Maar Sander reduceren tot deze ene reeks zou hem oneer aandoen. Naast dit totaalproject brengt de tentoonstelling een overzicht, verspreid over vijf decennia: van stadsbeelden van Keulen tijdens WO II tot Duitse landschappen, van werk in opdracht tot zelfs botanische studies. Met meer dan driehonderd originele afdrukken brengt deze tentoonstelling zowel bekende als nooit getoonde meesterwerken en reeksen samen. Jan Hoek - Shooting Stars 23.10.15 - 14.02.16 Jan Hoek (NL, °1984) beweegt zich bewust op het randje van de controverse. Het resultaat van elke shoot hangt voor een groot stuk af van wat het model zelf wil. Maar kan een fotograaf die verwachtingen wel inlossen? Zo zal Kim, een voormalige heroïneverslaafde, misschien wel nooit het supermodel worden waar ze van droomt. Zijn Sweet Crazies (dakloze mensen met psychische problemen uit Ethiopië) haalt hij uit hun context en portretteert hen als fiere mannen in kleurrijke, majestueuze gewaden. Jan Hoek stelt de discussie op scherp: kan fotografie ooit ethisch zijn? Hij houdt ons een spiegel voor en daagt fotografen en toeschouwers uit om positie in te nemen.

© S. Zandberg (Acta), Wachtende persfotografen, Brussel, ca. 1950 Collectie Fotomuseum Antwerpen

© August Sander, circusartiesten, 1926-1932 Die Photographische Sammlung/ SK Stiftung Kultur - August Sander Archiv, Cologne; SABAM, Bruxelles, 2015.

© Jan Hoek, New Ways Of Photographing The New Masai - 1st choice of Godlisten, 2014, courtesy Galerie Ron Mandos

“FOMU wordt fotografisch geheugen van Vlaanderen” Luk Lemmens, gedeputeerde voor Cultuur, wil de werking van het provinciaal Fotomuseum verder verdiepen. “Niet alleen als museum, ook als archiefinstelling, waartoe de Lieven Gevaerttoren uiteraard zal bijdragen.” “Het belang van het FOMU overstijgt de grenzen van de provincie Antwerpen”, stelt Luk Lemmens vast. “Als museum voor fotografie is het uniek in Vlaanderen. Daarom wil de provincie de werking van het FOMU verder verdiepen. Niet alleen als museum, maar ook als archiefinstelling willen we het Fotomuseum nog meer

op de internationale kaart zetten.” Daarvoor is hoogwaardige infrastructuur natuurlijk cruciaal. “Met ruim een miljoen fotografische objecten in zijn bezit beschikt het FOMU op dit moment niet over voldoende depotruimte om de volledige collectie in ideale omstandigheden te bewaren. De Lieven Gevaerttoren maakt het mogelijk om de collectie van het museum beter te bewaren en te ontsluiten. Bovendien vormt die een bijkomende troef om nieuwe collecties of schenkingen aan te trekken. Denk aan de recente schenking van het archief van Agfa-Gevaert.” De collectietoren wordt een hypermodern depot,

het eerste met een energiezuinige klimaatregeling voor fotografie in Europa. “De nieuwe depotruimte garandeert de duurzame conservering van een breed spectrum aan fotografische objecten. Dankzij de toren zal het FOMU zijn rol als fotografisch geheugen van Vlaanderen verder kunnen uitbouwen.” De provincie Antwerpen heeft altijd ingezet op ‘vakmusea’. Uit het provinciaal museum voor kunstambachten in het Sterckshof groeiden met het Modemuseum en het Fotomuseum internationale toppers. Ook het Zilver- en het Diamantmuseum draaiden rond lokaal vakmanschap

© Thomas Sweertvaegher

© Ilse Prinsen

FOMUmaton

Niet te missen!

Gedeputeerde Luk Lemmens

op mondiaal niveau. “Het is een verhaal dat we ook in het geplande museum voor zilver en diamant zeker willen vertellen, want we mogen fier zijn op onze rijke traditie van vakmanschap.”

4 RONDJE

PROVINCIE

Jobs met toekomst

Haal verse lucht in huis Gezondere lucht in je huis in 7 stappen Ventileren kun je best via een ventilatiesysteem. Hierdoor wordt verse lucht via droge ruimtes, zoals woonkamer, slaapkamer en bureau, binnengebracht naar de natte ruimtes, zoals keuken, toilet en badkamer. En de vochtige, vervuilde lucht wordt uit de natte kamers afgevoerd. Heeft je woning er geen? Kijk of je er een kunt installeren en verlucht intussen zoveel mogelijk.

Wie vooruitgang zegt, zegt verandering. De wereld staat niet stil en de provincie Antwerpen, voelbaar verbonden met de rest van de aardbol via een van de grootste wereldhavens, draait volop mee. Maar wat betekent die vooruitgang nu eigenlijk concreet voor ons? Welke jobs hebben toekomst? En welke opleidingen horen daarbij?

1 Heb je geen ventilatiesysteem? Verlucht dan zoveel mogelijk door ramen op kier en binnendeuren open te zetten. Met een deur- en raamstopper voorkom je dat ze open en dicht waaien.

© Provincie Antwerpen

2 Zorg dat frisse lucht kan doorstromen: zet binnendeuren open, dicht kieren en spleten onder binnendeuren niet en houd verluchtingsroosters open.

Serenades door o.a. Arne Vanhaecke luidden de campagne in.

Er zat muziek in de aftrap van de ventilatiecampagne. Op 24 oktober trokken negen topartiesten - onder meer Axl Peleman, Brahim en Guy Swinnen - door de provincie

Antwerpen en beloonden mensen, die hun huis verluchtten, met een prachtige serenade aan of onder hun open raam. Maar waarom is ventileren nu zo belangrijk? “In je woning stapelen zich vocht en giftige stoffen op”, legt Mariska Vonck van provincie Antwerpen uit. “Dat kan leiden tot schimmel, condensatie op de ramen en onaangename geurtjes. Maar ventileren komt ook je eigen gezondheid ten goede.”

4 Ook ’s nachts is goede ventilatie heel belangrijk, slaap daarom zoveel mogelijk met het raam open of op een kier. 5 Verlucht grondig als er veel vocht of chemische producten vrijkomen, zoals na het douchen of baden, tijdens en na het koken zonder goede dampkap, bij het drogen van was in huis. Droog je was best buiten, want daarbij komt er tot 2 liter water vrij! Verlucht ook tijdens het klussen, poetsen of knutselen, na het gebruik van kaarsen en als er veel mensen in dezelfde ruimte zijn. 6 Zet ramen tegenover elkaar open, dit zorgt voor een goede luchtdoorstroming. 7 Verlucht buiten de spits als je aan een drukke weg woont. Open de ramen die niet uitgeven op de weg. Let wel op: Zorg voor inbraakbeveiliging en pas op voor binnenregenen. Meer tips en een reportage over de serenades op www.ventilerenkanjeleren.be

“Toegankelijke gezondheidszorg voor iedereen” Peter Bellens, gedeputeerde voor Welzijn en Gezondheid, werkt aan toegankelijke eerstelijnsgezondheidszorg voor iedereen. De provincie steunt tal van initiatieven. Met de almaar langere levensverwachtingen groeit ook de nood aan zorg. Toch vindt niet iedereen even vlot de weg naar een huisarts, woonzorgcentrum, specialist of dienstencentrum. “De provincie wil iedereen een eenvoudig eerste aanspreekpunt bieden”, legt Peter Bellens uit. “Daarom ondersteunt ze initiatieven die financiële, geografische, culturele of psychosociale drempels wegnemen. En er is extra aandacht voor kwetsbare groepen.” De provincie ontwikkelt initiatieven om gezondheidszorg toegankelijker te maken. Ze hoopt dat de Vlaamse overheid het vervolgens omzet in wetgeving zodat de continuïteit verzekerd is. “Onze adviseurs geven inhoudelijke input en netwerkondersteuning om de realisatie van de projecten te maximaliseren”, licht Peter Bellens toe. Recent werd met provinciale steun een TEJO-werking (Therapeuten voor Jongeren) in Mechelen opgestart (zie hiernaast). De provincie subsidieert ook de verkenning van de opstart van een wijkgezondheidscentrum in Herentals en Heist-op-den-Berg. In zo’n centrum werken zorgverleners met verschillende specialisaties onder één dak samen, op basis van een forfaitair systeem. “Zo verdwijnt de financiële drempel”, verduidelijkt Bellens. “Dankzij de multidisciplinaire aanpak komt de cliënt makke-

Omdat opgroeien niet altijd eenvoudig is Psychische problemen bij jongeren komen dit najaar extra onder de aandacht, mede door de Rode Neuzen Dag van VTM en Qmusic. TEJO geeft hen eerste therapeutische hulp.

V.l.n.r. boven: Peter Bellens (gedeputeerde), Roy Remmen (professor UA), Jos De Smedt (huisarts), Tom Hoerée (huisarts). V.l.n.r. onder: Amina Bouzakoura (medewerkster TEJO Mechelen), Rita Tutelaars (tandarts), Wendy Verheyen (manager Welzijn Sociaal Huis Malle)

lijker in contact met diverse zorgverleners, zoals een tandarts of psycholoog, zonder omwegen te moeten maken.” Ook nieuw is de postacademische opleiding voor verpleegkundigen in de huisartsenpraktijk, die aan de Universiteit Antwerpen gegeven wordt. “Die moet een antwoord bieden op het tekort aan huisartsen in een aantal steden en gemeenten. Met meer opgeleide praktijkassistenten en verpleegkundigen die huisartsen ontlasten, kan een toegankelijke huisartsenzorg beter worden gegarandeerd.”

TEJO, vijf jaar geleden in Antwerpen ontstaan met steun van de provincie, wil professionele psychotherapeutische hulp makkelijker toegankelijk maken voor jongeren van 10 tot 20 jaar. Er is geen toestemming van de ouders nodig, de hulp is gratis en er zijn geen wachtlijsten. Zo kan TEJO snel tegemoet komen aan dringende hulpvragen, zodat de probleemsituatie niet escaleert. Jongeren worden het vaakst geconfronteerd met problemen van relationele aard, kampen soms met depressieve gevoelens, moeilijk gedrag op school, een negatief zelfbeeld, trauma’s, angsten, agressiviteit of de gevolgen van een echtscheiding. TEJO biedt hen een warme plek waar wordt geluisterd. De laagdrempelige aanpak komt tegemoet aan het probleem van lange wachtlijsten in de gezondheidszorg voor jongeren. De eerste TEJO-werking in Antwerpen ontving al meer dan 3.000 jongeren. Om een aanbod te voorzien voor elke jongere in de eigen regio startte in februari een tweede TEJO op, in Mechelen. Dit najaar gingen ook TEJO-werkingen in Turnhout en Lier van start. In Turnhout en Lier zoekt TEJO nog vrijwilligers. Kijk op de website voor meer info. www.tejo.be

© Jesse Willems

Wil je een gezonde woning met gezonde bewoners, dan is ventileren een must. Om die boodschap kracht bij te zetten, startte de provincie Antwerpen met de campagne: ventileren kan je leren!

3 Ook op koude dagen is luchtverversing noodzakelijk. Zet tijdens het verluchten de verwarming lager om warmteverlies te beperken en trek een extra kledingstuk aan. Verlucht op tijdstippen dat de verwarming lager staat. Bijvoorbeeld ‘s ochtends na het ontbijt, terwijl iedereen zich klaarmaakt om naar school of werk te vertrekken en ‘s avonds voor het slapen gaan.

SPECIAL OVER JOBS IN DE PROVINCIE ANTWERPEN EN DE WEG ERNAARTOE.

ZES EXPERTS AAN HET WOORD Het is onmogelijk om te zeggen hoe ons professionele leven er over 50 jaar uitziet. Maar hoe zit dat met de nabije toekomst? Enkele experts schetsen, vanuit hun eigen sector, welke jobs volgens hen voorlopig een mooi toekomstperspectief hebben.

“Jongeren laten een technische opleiding nog te vaak links liggen”

“Provinciaal Onderwijs schrijft geschiedenis qua educatieve innovatie”

De vraag naar technisch talent is vele malen groter dan het aanbod. Techno Trailer, een initiatief van de provincie Antwerpen laat jongeren kennismaken met techniek.

Tablet, smartphone, elektrische auto, groene stroom … De weg naar morgen zal mee geplaveid worden door mensen met een neus voor techniek en wetenschap. Daarom zet PITO Stabroek in zijn leerplan in op STEM: Science, Technology, Engineering, Mathematics.

Het provinciaal onderwijs investeert niet alleen in de zoektocht naar talent, maar ook in de juiste omkadering om het te ontwikkelen. Zo investeert het bijvoorbeeld hard in moderne infrastructuur. Het machinepark van alle Provinciale Technische Scholen is indrukwekkend. Je vindt er net dezelfde hoogtechnologische machines als in de industrie.

“Techniek en wetenschappen zijn niet meer weg te denken uit onze samenleving,” zegt Katleen Lauwaerts, directeur Provinciale Middenschool PITO Stabroek, “Toch blijft technisch talent vaak onopgemerkt en wordt het niet verder ontwikkeld. Wij laten leerlingen in de eerste graad heel bewust proeven van een brede waaier aan optievakken.” Voor hulp bij hun studiekeuze kunnen leerlingen ook terecht bij het Centrum voor Leerlingenbegeleiding (CLB).

Het provinciaal onderwijs wil álle leerlingen goed voorbereiden op werk of een hogere opleiding ongeacht leeftijd, niveau of studieachtergrond. “In onze 3 Centra voor Leren en Werken (CLW) kan je ‘duaal leren’. Wat je leert op school breng je quasi meteen in de praktijk bij een bedrijf,” zegt Gerd Van den Broeck, directeur Provinciaal Onderwijs Antwerpen. “Op onze site De Masten in Kapellen worden de CLW-modules afgestemd op die van het volwassenenonderwijs. Via dit samenwerkingsverband wordt een vlotte overgang tussen beide mogelijk en verhoogt de kans dat jongeren kwalificaties behalen. Zo zijn de jobs van de toekomst toegankelijk voor iedereen. Met die aanpak schrijven we geschiedenis qua educatieve innovatie.”

“Met de Techno Trailer, een oplegger vol hoogtechnologische proeven, doen we de basisscholen aan,” legt Jo Carmen van de provincie Antwerpen uit, “Via speelse opstellingen ontdekken leerlingen uit het 5e en 6e leerjaar de praktische toepassingen van chemie en technologie. Ze maken onder andere haargel en een dobbelsteen, programmeren een robot en schakelen met groene stroom. Dit initiatief is belangrijk, omdat jongeren een technische opleiding vaak nog links laten liggen, terwijl de industrie schreeuwt om technisch talent.”

WILLY BORSUS

“De ambachten nemen in onze samenleving een almaar grotere omvang aan. De consument heeft zin om terug te keren naar authentieke en ambachtelijke productie, en de connectie met de buurt. Ook in de toekomst moet de ambachtsman of -vrouw beschikken over exclusieve vaardigheden, kunnen werken met gereedschap, vormgeven, boetseren … De nieuwe mobiliteit zorgt voor een grotere vraag naar fietsherstellers, maar ook voor de producten van artisanale bakkers en microbrouwerijen betalen we graag dat beetje meer.”

DAAN RICHARD

STRATEGISCH DIRECTEUR INNOVATIEF COMMUNICATIEBUREAU PROPHETS

STARTERSADVISEUR BRIGHT & YOUNG BIJ VOKA

“Ondernemen is iets van alle tijden, maar de stap blijkt in de praktijk dikwijls heel groot. Jonge mensen met veel potentieel en een grote portie goesting geraken ook in de toekomst heel ver, en met de juiste begeleiding willen wij het ondernemerschap opnieuw sexy maken. Wij zien vooral heil in de student-ondernemer die zich in innovatieve, dikwijls digitale projecten stort. En meer dan ooit staat in de toekomst een sterk uitgebouwd netwerk centraal.”

JONATHAN BERTE

EIGENAAR ROBOVISION, ROBOTICA EN ARTIFICIAL INTELLIGENCE EXPERT

LON HOLTZER

VLAAMS ZORGAMBASSADEUR

“Door de vergrijzing en een steeds betere genees- en verpleegkunde hebben we ook steeds langer en steeds meer zorg nodig. Jobzekerheid in de zorg geldt voor veel zorgberoepen, maar de knelpuntberoepen bij uitstek blijven verzorgenden, zorgkundigen en verpleegkundigen. Het belang van thuiszorg wordt duidelijker, en ook in de kinderzorg in stedelijke gebieden zit toekomst. Daarenboven creëert technologische vooruitgang nieuwe, specifieke noden en spreken we binnenkort van zorgtechnologen. Tandartsen staan weldra te popelen om ondersteunende functies zoals mondzorghygiënist ingevuld te zien en ook orthopedagogen zullen in de toekomst steeds meer gegeerd zijn.”

2

“Op lange termijn zullen we moeten aanvaarden dat robots grotendeels het werk van de mens overnemen. Ook de moeilijkere taken gaan door robots ingevuld kunnen worden, omdat kunstmatige intelligentie nu een enorme stroomversnelling doormaakt. Programmeurs zullen hard nodig blijven om al die apparaten te laten werken, en techniekers om ze te installeren en monitoren. Daarbij kunnen binnen een jaar of tien nieuwe jobs ontstaan die nu nog misschien futuristisch klinken. Denk aan techniekers om onze wegen en afritten uit te rusten voor zelfrijdende auto’s, dus met slimme verkeerslichten en sensoren. Nauwkeurige installatie is daar natuurlijk van levensbelang.”

‘Vlaanderen telt steeds minder warme bakkers’, kopten de media begin 2015. Op 20 jaar tijd slonk het aantal warme bakkers van 4000 naar 2600. Nochtans hebben bakkers prima jobkansen, net als beenhouwers en koks.

Gerd Van den Broeck, directeur Provinciaal Onderwijs Antwerpen

Zorg voor je toekomst Met een vergrijzende bevolking zal het aantal zorgvacatures de komende jaren alleen maar toenemen. Een opleiding personenzorg betekent dan ook vaak een rechte weg naar werk.

Frank Van Vaerenbergh is een trotse leerkracht bakkerij bij PIVA. Dit najaar kaapten hij en zijn leerlingen verschillende prijzen weg: brons op de Mondial du Pain, goud op het Belgian Championship for Young Bakers. Momenteel coacht Van Vaerenbergh leerling Lars Tilburgs, Belgisch kampioen, in aanloop naar het EK. Van Vaerenbergh kent de stiel door en door: “Ik werkte zowel bij brood- als banketbakkers als in een grote fabriek. Ik had een eigen zaak en nu leid ik bij het PIVA de volgende generatie op.” Hij ziet toekomst voor de bakkers. “Brood zal er altijd moeten zijn en met creativiteit zet je nieuwe trends.”

© Koen Fasseur

“Als er iets is wat je niet kunt automatiseren of outsourcen naar een lagelonenland, is het goede communicatie die slim inspeelt op wat mensen doen en denken. De communicatiedragers veranderen natuurlijk: papier wordt steeds meer een luxe en digitale toestellen zullen de norm zijn. De eindconsument krijgt steeds meer macht over wat hij wel en niet wil zien. Toch zal een deel van onze informatie en entertainment altijd betaald moeten worden vanuit adverteerders. Ik geloof dat er een mooie toekomst ligt voor mensen die willen werken in de commerciële communicatie, zowel visueel en creatief (designers), technisch (developers) als relationeel (accountmanagers). Slimme reclamemakers dus.”

CHRISTEL HELLEMANS

De vele mogelijkheden van een echt ambacht

Ook Bruno Kuylen, directeur van Bakkers Vlaanderen heeft er een goed oog in: “Bakker is een knelpuntberoep. Afgestudeerde jongeren kunnen meestal meteen aan de slag. Veel van hen krijgen de kans om aan de slag te gaan op hun stageplaats.” Lars Tilburgs, 7de jaar bakkerij dieet, zal straks dus niet verlegen zitten om werk. Zijn stage doet hij in de proefbakkerij bij Puratos. “Veel afwisseling en nieuwe technieken bijleren. Ideaal om daar ervaring op te doen. Later wil ik ook praktijkleerkracht worden.” En nachtwerk? “Daar geef ik niet om. Ik doe het werk graag. Dat telt.”

© PITO Stabroek

“In de haven zetten we volledig in op nieuwe technologieën. Innovatieve en milieuvriendelijke havenwerktuigen moeten de huidige vervuilers vervangen. Zo koppelen we binnenkort de havenkranen rechtstreeks aan het elektriciteitsnet en, wanneer de technologie op punt staat, vervangen we diesel graag door aardgas. Die nieuwe generatie elektro- en aardgasmotoren vraagt om gespecialiseerde techniekers die kunnen instaan voor het onderhoud en herstel ervan.”

Geneesmiddelenproducent Pfizer krijgt de technische vacatures voor de vestiging in Puurs maar met moeite ingevuld. Volgens Jan Beumer, personeelsdirecteur Pfizer, ligt één van de oorzaken bij de vroege studiekeuze: “Ouders sturen hun kinderen in het eerste middelbaar in eerste instantie naar een algemene secundaire opleiding, terwijl jongeren met een technisch inzicht er goed aan doen om hun talenten al zo vroeg mogelijk te ontwikkelen.”

© Jesse Willems

MINISTER VAN MIDDENSTAND, ZELFSTANDIGEN EN KMO’S

Leerlingen PITO Stabroek tijdens de praktijkles

Het provinciaal onderwijs wil álle leerlingen goed voorbereiden op werk of een hogere opleiding

De haven zorgt voor chemie Antwerpen ligt in het centrum van de Europese chemiesector. De haven van Antwerpen is dan ook de economische motor van de provincie. Havenbedrijven zorgen voor 60.000 directe jobs en nog eens zoveel indirecte jobs. Ze kijken voortdurend uit naar gekwalificeerd personeel. Havenbedrijven doen hun best om in het vizier te komen bij potentiële werknemers, onder meer via publieksevents zoals ‘I love Chemistry’ of de Dag van de Chemie. In Antwerpen hebben vele bedrijven een goed contact met het Havencentrum. “Bij onze excursie ‘Haven vol

techniek’ maken jongeren via een rondrit en opdracht kennis met havenactiviteiten en -beroepen,” vertelt Petra Praet van het Havencentrum. Ook de provinciale technische scholen nemen deel aan die havenexcursies. Leerlingen chemie vinden vaak een stageplaats in de haven. “Bij PTS Boom lopen er dit jaar 3 leerlingen stage bij BASF,” zegt Johan Hertogs, technisch adviseur bij PTS Boom, “Ook tijdens de lessen is er aandacht voor de praktische toepassing van chemie. Een klas werkte een schooljaar lang aan een ‘bierproject’ met een lekker blond biertje als resultaat. Tegelijk werd het biochemisch proces van gisten bestudeerd en leerden ze een aantal analysetechnieken. Een lekker leerrijke ervaring.”

Bloemstukken maken in Home Sint-Jozef in Berchem “Personenzorg is breed. Dat gaat van mensen verzorgen, helpen, voeden tot hun kamer gezellig maken en lekker en gezond eten bereiden,” zegt Monique Torfs, technisch adviseur personenzorg bij PI Sint-Godelieve. “Kinderen en bejaarden hebben specifieke noden. Daarom kunnen onze leerlingen zich specialiseren in kinderzorg of thuis- en bejaardenzorg. Met levensechte babypoppen ondervinden leerlingen kinderzorg wat het is om 24 uur op 24 uur voor een baby te zorgen.”

Bakkersleerling Lars in leslokaal PIVA

© Kristof Pieters

KRISTEL SIEPRATH

ADVISEUR NATUUR, MILIEU EN ENERGIE BIJ DE HAVEN VAN ANTWERPEN

De jobkansen in de zorgsector zijn hoog. Tegen 2020 zal ongeveer 25 procent van het huidige zorgpersoneel in ons land uitgestroomd zijn, terwijl de vraag naar zorgpersoneel alsmaar toeneemt. “Onze leerlingen hebben meestal vrij snel werk,” bevestigt Monique Torfs. “Op hun stageplek in een ziekenhuis, rust- en verzorgingstehuis of crèche bijvoorbeeld. In het 7de jaar doen leerlingen een testsollicitatiegesprek met professionals uit de zorgsector. Ook dat heeft al tot vaste contracten geleid.”

Jongeren maken kennis met de haven van Antwerpen in al zijn facetten

© Havencentrum

Jobs met toekomst

3

RONDJE 5

PROVINCIE

“Alleen door te investeren, blijven scholen bij de tijd”

Ludwig Caluwé bij de module industrie in het Havencentrum

Meer informatie over de scholen van het provinciaal onderwijs? Provinciale Scholen voor Tuinbouw en Techniek (PTS) www.pts-boom-mechelen.be Campus Boom Beukenlaan 44/1 2850 Boom 03 880 82 00 Opendeurdag: 24 april 2016 Campus Mechelen Antwerpsesteenweg 145 2800 Mechelen 015 28 53 20 Opendeurdag: 30 april 2016 PITO Stabroek www.pitostabroek.be Laageind 19 2940 Stabroek 03 561 05 00 Opendeurdag: 22 mei 2016

meer kapot. Daardoor heb ik nog meer bewondering voor zij die dat talent wel hebben. Rechten lijkt me nog steeds de meest geschikte keuze voor mij. Voor wie wel praktisch van aard is, is de brede waaier aan opleidingen die de provincie aanbiedt uitermate interessant. Het is zonder twijfel een knap aanbod met mooie toekomstperspectieven op de arbeidsmarkt!

Kom naar een opendeurdag!

PTS Centrum Leren en Werken

PI Sint-Godelieve

PIVA

www.ptsclw.be

www.stgodelieve.be

www.piva.be

Campus Boom Theodoor Van Ryswycklaan 2 2850 Boom 03 880 82 40 Opendeurdag: 24 april 2016

Campus Brialmontlei Brialmontlei 45 2018 Antwerpen 02 286 41 40 Infodag: 16 april 2016

Desguinlei 244 2018 Antwerpen 03 242 26 00 Infodag: 23 maart 2016 Opendeurdag: 23 april 2016

Campus Mechelen Antwerpsesteenweg 145 2800 Mechelen 03 880 82 40 Opendeurdag: 30 april 2016

Campus Jacob Jordaens Jacob Jordaensstraat 21 2018 Antwerpen 03 286 41 80 Infodag 1ste jaren: 5 maart 2016 Infodag: 16 april 2016

Campus Kapellen Expertisecentrum De Masten Kapelsestraat 220 A 2950 Kapellen 03 317 11 90 Opendeurdag: datum nog te bepalen

Campus Rivierenhof Turnhoutsebaan 250 2100 Deurne 03 360 59 00 Infodag 1ste jaren: 5 maart 2016 Infodag: 16 april 2016

CVO Provincie Antwerpen www.cvoprovincieantwerpen.be Campus AP Meistraat Meistraat 5 2000 Antwerpen 03 220 58 58 Open campusdag: 12 maart 2016 Campus PIVA Desguinlei 244 2018 Antwerpen 03 242 26 19 Opendeurdag: 23 april 2016

© ILPR © ILPR

Caluwé: “Technische opleidingen zijn niet aan mij besteed, want ik ben alles behalve technisch aangelegd. Is er thuis iets stuk, dan maak ik meestal nog

Inga Verhaert bij de bakkerijafdeling van PIVA

Campus Vesta biedt ontzettend veel mogelijkheden voor de opleidingen van politie, brandweer en dringende geneeskundige hulpverlening. “Grote troef is de omvang van dit terrein en van de infrastructuur: in de schietstand kun je bijvoorbeeld met wagens en motoren binnenrijden”, legt Tom Gorrebeeck uit. Hij is verantwoordelijk voor de opleidingen van politiemensen op de motor. “In de nieuwe cursus ‘vuurwapenbeheersing voor politionele motorrijders’ komen de twee pijlers van onze politieopleidingen samen: geweldbeheersing en verkeer. Op die pijlers binnen de politieopleidingen wil Campus Vesta in de toekomst inzetten,” vervolgt Tom. “Vroeger voerden de motorrijders hun verplichte schietoefeningen in onze schietstand niet in motorpak uit, maar in hun politieuniform of gewone kledij. In de praktijk kunnen de beschermstukken, helm en handschoenen hen echter in de weg zitten bij interventies met vuurwapens. Dus organiseren wij nu ook een opleiding, waarbij de politionele motorrijders in de schietstand moeten trainen met hun beschermkledij en tussen oude motorfietsen:

Politionele motorrijders dragen voortaan hun motorpak bij de schietoefeningen.

Gert Verhaegen , instructeur brandweer

vuren, dekking zoeken enzovoort. Campus Vesta is momenteel de enige school in België die dat aanbiedt.” Deze opleiding is een aanvulling op de basisopleiding voor politionele motorrijders. Die is 10 jaar geleden gestart met docenten van zowel de lokale, federale als militaire politie. “Een politieman op de motor moet specifieke zaken onder de knie krijgen, zoals traag rijden in een stedelijke omgeving, op slechte wegen en kasseien, tussen tramsporen, snel bochten nemen bij een achtervolging, of rijden in een escorte. Elk jaar is die intensieve opleiding op Campus Vesta gegroeid. Zij staat intussen alom bekend voor haar

van het ongeval. De ‘eekhoorn’ probeert het slachtoffer een geruststellend gevoel te geven door vragen te stellen en leuke herinneringen aan bijvoorbeeld de laatste vakantie op te diepen. Daardoor lijkt de duur van het incident voor het slachtoffer veel minder lang en wordt de aandacht afgeleid van de pijn, een woord dat in het gesprek trouwens wordt vermeden. Uit studies is gebleken dat deze aanpak posttraumatische stress sterk vermindert. Ik heb het zelf regelmatig toegepast en heel wat mensen kwamen achteraf vertellen dat het hen echt heeft geholpen.”

kwaliteiten en trekt ook deelnemers aan van buiten de provincie Antwerpen.” In Campus Vesta krijgt ook het brandweerkorps een professionele opleiding. En wie dacht dat brandweermannen enkel ‘brandjes blussen’, heeft het mis. Eerste sergeant Gert Verhaegen licht een bijzonder aspect van de job toe. “Een aantal brandweerinstructeurs bij Campus Vesta volgde een aparte training en neemt bij interventies de rol van ‘eekhoorn’ op zich. Die zorgt bij ongevallen voor psychologische begeleiding van geknelde slachtoffers. Zijn taak is om met het slachtoffer te praten en zijn gedachten weg te leiden

www.campusvesta.be

Volwassenenonderwijs, ook iets voor jou? Het CVO Provincie Antwerpen heeft een waaier aan opleidingen voor volwassenen: van toegepaste psychologie of reisleider op Campus AP Meistraat tot banketbakker of wijnkenner op Campus PIVA. Wie droomt van een carrière in de horeca kan in het CVO op Campus PIVA sinds 2014 al na één schooljaar afstuderen als kok én als kelner. Deze intensieve opleiding kent veel bijval. Je krijgt er een totaalpakket, van algemene bereidingstechnieken tot zaalversnijdingen over desserten en wijnkennis. Maar het CVO heeft op Campus PIVA nog veel meer te bieden op het niveau van het secundair volwassenenonderwijs. Kom het ontdekken op de open lesavond op 12 november van 18.30 tot 20 uur. Die

avond kun je letterlijk en figuurlijk proeven van alle opleidingen Voeding van het CVO. Ook de afdeling Mode zet haar deuren dan open. Iedereen is welkom voor een woordje uitleg. Je kunt ook meteen een stukje les bijwonen en kennismaken met directie, lesgevers en cursisten van het CVO.

© CVO PIVA

Zijn er speciale inspanningen voor de mensen die qua onderwijs een achterstand dreigen te krijgen? Verhaert: “Wij vinden dat geld geen reden mag zijn om niet voor een bepaalde opleiding te kiezen. Daarom hebben we in het provinciaal onderwijs een maximumfactuur van 250 euro ingevoerd voor de eerste graad secundair. In het ZALM-project werken schoolmoeë jongeren deeltijds samen in een praktijkruimte met volwassenen. Die studeren Nederlands als

Mocht je nu zelf nog een opleiding uit het aanbod van het provinciaal onderwijs gaan volgen, welke zou je dan kiezen? Verhaert: “Ik studeerde Germaanse Talen en heb daar geen spijt van, maar ergens fascineert meet- en regeltechnieken mij mateloos. Ik vind het indrukwekkend hoe ze met een paar knoppen gigantische systemen veilig kunnen stellen, maar ik twijfel of ikzelf er het nodige technische talent voor heb.”

Tom Gorrebeeck, opleider politie en coördinator verkeersopleidingen

© Campus Vesta

Inga Verhaert, gedeputeerde onderwijs en jeugd: “We zetten in op kwalitatief hoogstaande infrastructuur. Alleen door ook te investeren in gebouwen en materiaal blijven scholen mee met de tijd. Daarnaast doen we projecten rond specifieke thema’s. Zo benaderen wij jongeren uit de lagere school met onze Techno Trailer: een grote vrachtwagen vol technische proefjes die niet alleen jongeren, maar ook hun ouders en leerkrachten laat kennismaken met concrete toepassingsmogelijkheden van technische richtingen. Niet onbelangrijk, want in de lerarenopleiding zitten tot nader order mensen die zelf uit een ASO-richting komen en technisch talent niet altijd even snel (h)erkennen. Bovendien werken we netoverschrijdend: de Techno Trailer komt op alle mogelijke scholen in de provincie.”

De opleidingen in Campus Vesta, het provinciaal opleidingscentrum voor hulp- en veiligheidsdiensten in Ranst, zijn constant in beweging. Sinds kort is er een nieuwe vuurwapentraining voor politionele motorrijders. En brandweermensen maken zich de nieuwste technieken rond slachtofferhulp eigen.

Caluwé: “We ondersteunen sociale-economieprojecten die gericht zijn op tewerkstelling van jongeren en schoolverlaters. We hebben ook het project ‘Jonge Haven’ dat jongeren in contact brengt met de verschillende beroepen in de haven, industrie en logistiek. Hier ligt de focus op jongeren uit de stad en koppelen we 2 hete hangijzers: de hoge jongerenwerkloosheid en het grote aanbod jobs in het havengebied, waar ze smeken om goed opgeleide technici en ze dikwijls zelfs vroegtijdig uit de schoolbanken plukken.”

© Jesse Willems

Hoe stoom je de komende generatie klaar voor een job op een veranderende arbeidsmarkt? Ludwig Caluwé, gedeputeerde economie en innovatie: “Vooral wetenschappelijke richtingen waren de laatste jaren wat minder populair. Dat tij proberen we te keren. Met ‘We Are Chemistry’ bijvoorbeeld, laten we scholieren kennismaken met een breed scala aan vacatures binnen de chemiesector. Een bedrijfsbezoek opent hun ogen voor jobs waar ze voordien nooit aan hadden gedacht. Onze acties en projecten lonen. We zien dat wetenschappelijke opleidingen vandaag opnieuw meer succes kennen, met een gestage groei van om en bij de 4%.”

Onbekende kanten van politie en brandweer

tweede taal en zo ontstaat er een natuurlijke uitwisseling van ervaring en taalkennis. In plaats van uit te vallen zonder diploma kunnen ze zoals een zalm dus stroomopwaarts zwemmen. Op die manier hopen we dat er niemand uit de boot valt.”

© Jesse Willems

Opleidingen voorzien en werkzekerheid veiligstellen voor de jobs van morgen, het is dikwijls koffiedik kijken. Het Antwerpse provinciebestuur staat dan ook dagelijks voor een stevige uitdaging. Ludwig Caluwé (gedeputeerde economie en innovatie) en Inga Verhaert (gedeputeerde onderwijs en jeugd) vertellen waarom ze desondanks vol vertrouwen naar de toekomst kijken.

In Campus PIVA leer je de fijne kneepjes van de kookkunst.

Unieke ‘avondbachelor’ Op Campus AP Meistraat vind je een heel ander aanbod aan studierichtingen, zoals de populaire opleidingen in het Hoger Beroepsonderwijs voor Gids/Reisleider, Hotel- en Cateringmanagement en Rechtspraktijk. Het Hoger Beroepsonderwijs (HBO5) blijft echter voor velen een grote onbekende. Het woord ‘beroeps’ laat ten onrechte vermoeden dat dit een onderwijsvorm is voor wie uit het

secundair beroepsonderwijs komt. Maar dat is absoluut niet het geval. HBO5 leidt tot een graduaatsdiploma en is er voor iedereen die een carrièreswitch wil maken, studie, werk en gezin wil combineren of zijn dromen wil realiseren door als volwassene opnieuw te gaan studeren. Campus AP Meistraat heeft trouwens goed nieuws voor werkstudenten: de HBO5-opleiding ‘Assistent in de

Psychologie’ werd vanaf 1 september omgevormd naar een professionele bachelor ‘Toegepaste Psychologie’ in avondonderwijs. Deze ‘avondbachelor’ is uniek in Vlaanderen en wordt door CVO Provincie Antwerpen in een nauwe samenwerking met de Artesis Plantijn Hogeschool georganiseerd. www.cvoprovincieantwerpen.be

6 RONDJE

RONDJE 7

PROVINCIE

PROVINCIE

Het boek brengt een eerbetoon aan alle G-atleten, die sporten met een onwaarschijnlijke passie. Meer nog: achter hun sport schuilt een verhaal. Een verhaal dat als inspiratie kan dienen voor personen met een handicap, die vandaag nog niet sporten maar wel de stap willen zetten. Topfotograaf Henk van Cauwenbergh portretteerde de ‘G-sporthelden’, ex-profvoetballer Piet den Boer nam mee de interviews af en schrijver Raf Willems van uitgeverij De Vliegende Keeper zorgde voor de tekst. “Het doorzettingsvermogen en de positieve ingesteldheid van G-sporters hebben mij altijd enorm geïnspireerd”, legt Piet den Boer het ontstaan van het boek uit. “De wijze waarop zij omgaan met hun beperking vind ik een voorbeeld voor iedereen. Ik moest dan ook niet lang nadenken toen de provincie Antwerpen mij benaderde om G-sportambassadeur te worden en heb deze eervolle uitnodiging meteen aanvaard. Ik ontmoet ontzettend veel mensen met een sterk, vaak erg pakkend verhaal. Dus rijpte bij me het idee om een deel van die verhalen te bundelen. Ik kreeg meteen steun uit allerlei hoeken en ben erg trots op het resultaat. Dit boek is een prachtig kerstcadeau of relatiegeschenk en loont voor iedereen de moeite: of je nu sportief bent of niet, een handicap hebt of niet. De wilskracht van de G-sporters in het boek kan niet anders dan je inspireren en motiveren als je eens een mindere dag hebt of je doorverzettingsvermogen op de proef gesteld werd.”

In het boek staan prachtige portretten van G-sporters.

‘Sporthelden met een beperking’ wil een positieve bijdrage leveren aan de beleving van G-sport. ”Mensen kijken vaak naar de beperking van mensen: slechtziend, doof, syndroom van Down, een prothese of een psychiatrische handicap”, beseft Dimitry Beuckelaers van de provincie Antwerpen. “Maar waarom zie je niet dat ook zij kunnen sporten, zelfs nog met meer wilskracht en overtuiging dan personen zonder handicap? Sporten met en zonder handicap: dat is even gewoon. Als dat na het lezen van de verhalen van G-helden blijft hangen, dan is onze

doelstelling geslaagd.” Bedrijven zoals ABN AMRO, Total, CM, Tormans, Houthandel Witon, Tobania en ‘Sterren op de grasmat’ boden hun steun aan. Ook Studio 100 is partner in dit verhaal. En ook al wie het boek aankoopt steunt de G-sporters, want de opbrengsten gaan rechtstreeks naar het G-sportfonds van de provincie Antwerpen. Het boek ‘Sporthelden met een beperking’ is te koop voor 24,95 euro en bestel je via [email protected]. www.provincieantwerpen.be

Nieuw G-cyclocrosscriterium: ‘IOK G-trofee’ Het G-sportfonds geeft G-sporters met de ‘IOK G-trofee’ de kans om op het parcours van 5 officiële cyclocrosswedstrijden hun sportieve uitdaging aan te gaan, vóór de profs. De eerste wedstrijd was de nieuwe Niels Albert CX die op 31 oktober plaatsvond in De Schorre. Deze winter volgen nog vier cyclocrosswedstrijden waar je de G-sporters kunt komen aanmoedigen: 5 december: Noordvlees Van Gool Cyclocross in Essen 12 december: Aveve Zilvermeercross in Mol 9 januari: Belgisch kampioenschap veldrijden in Lille 7 februari: Superprestige in Hoogstraten

Met het project Jonge Haven belicht het Havencentrum de tewerkstelling in de haven. “We plaatsen hierbij de uiteenlopende havengerelateerde beroepen in de kijker. Want de haven is voor jongeren nog al te vaak onbekend”, stelt Hilde Van Gorp, projectcoördinator van Jonge Haven vast. “Veel jongeren denken bij een job in de haven aan het stereotype van de dokwerker. Daarom is het belangrijk om hen in contact te brengen met mensen uit de bedrijfswereld, die hun blik kunnen verruimen. De link tussen jongeren en bedrijven al in hun schooljaren leggen, zorgt ervoor dat jongeren na hun studies sneller een job in de haven zullen overwegen.” Het excursieaanbod van Jonge Haven maakt de haven tastbaar als potentiële werkgever. Naast het verkennen van de haven en bezoeken aan bedrijven geven ‘speeddates’ de jongeren de kans om een gesprek aan te knopen met professionals, die zelf voor een carrière in de haven hebben gekozen en optreden als ‘ambassadeur’ voor Jonge Haven. “En dat loont”, weet Hilde. “Vorig jaar haalde een speeddate een jongeman over de streep om een job in de haven te zoeken. Intussen is hij er aan de slag.” De ‘ambassadeurs’ dragen op allerlei manieren bij aan het project. “Zij kunnen de jongeren op hun werkplek ontvangen, zich voorstellen tijdens een speeddate of input geven voor een opdracht op maat van leerlingen uit het ASO.” Interesse om ambassadeur voor Jonge Haven te worden? Meer info op www.havencentrum.be.

19/12 Suske en Wiske trakteren

Volgend jaar vind je het Provinciaal Veiligheidsinstituut (PVI) niet langer in de Jezusstraat, maar in het duurzamere Colveniersgebouw in de Boomgaardstraat. Groepsbezoeken aan de didactische ruimte op de huidige locatie zijn nog mogelijk tot en met 30 november. Alle opleidingen blijven in het PVI plaatsvinden tot en met 18 december. De didactische ruimte wordt inhoudelijk en vormelijk vernieuwd. De verhuis

heeft geen gevolgen voor de opleidingen, noch voor het Documentatiecentrum, het ontlenen van didactisch materiaal of de campagne ‘Laat jouw beeldscherm sporen na?’. Opzet is om op 4 januari 2016 operationeel te zijn in het nieuwe gebouw. De didactische ruimte wordt vanaf 1 maart opengesteld. Boekingen kunnen nu al gebeuren. www.provincieantwerpen.be

Jong schrijftalent gezocht Ben jij tussen 18 en 30 jaar jong? Woon, studeer of werk je in de provincie Antwerpen? En heb je een hart voor het geschreven en gesproken woord? Schrijf je dan in voor de texton-stage wedstrijd ‘Naft voor Woord’, een initiatief van de provincie Antwerpen, in samenwerking met Creatief Schrijven. De naam is veranderd, maar de formule van Frappant TXT niet. De jury selecteert 40 jongeren, die tijdens een workshopweekend worden klaargestoomd voor één van de vier voorrondes. Twee win-

naars per voorronde gaan naar de finale op 30 april 2016 en worden individueel gecoacht. Wie wint, krijgt publicatiekansen, optredens en een prijzenpot van 1.500 euro. Tot 30 november organiseert Naft voor Woord alvast gratis workshops, lezingen en inspiratiemomenten. Interesse in de wedstrijd? Schrijf je voor 30 november in op www.ikwilnaft.be Vind Naft ook op Facebook.

Suske en Wiske-Kindermuseum Beauvoislaan 98 2920 Kalmthout

Sfeer troef deze winter in Arboretum Kalmthout.

Kom gezellig buiten! De provincie Antwerpen verkeert in winterstemming. In Arboretum Kalmthout stralen alvast de herfstkleuren en maken de winterbloeiers zich op. Maar ook andere provinciale domeinen en musea maken het extra gezellig deze herfst én in putteke winter, met leuke, leerrijke, kleurrijke en vurige activiteiten. Arboretum Kalmthout, dat in de herfst baadt in een schitterende

kleurenpracht, blijft dit jaar speciaal tot en met 20 december open, in plaats van na het opendeurweekend een winterslaap te houden. Zo kun je ook in de winter volop genieten van het natuurschoon. De ‘gezellige’ herfst start met de Herbariumroute langs 37 bijzondere bomen in de arboretumtuin. Je krijgt tips over hoe je de blaadjes kunt drogen en bewaren. Voor kinderen een geweldige activiteit tijdens de herfst!

WIN Win een fleecedekentje

Provinciaal Veiligheidsinstituut verhuist

Striphelden Suske en Wiske zijn dit jaar al 70 jaar vrienden. Daarom trakteren ze op een hapje en een drankje, poppenkast, een mooi zelfgemaakt aandenken en leuke activiteiten buiten en binnen. Je krijgt bovendien 70% korting op de rondleiding. Praktisch: Er zijn rondleidingen om 10u, 11.30u, 13u, 14.30u en 16u. Inschrijven is niet mogelijk. De rondleiding kost € 1 voor kinderen en € 2 voor volwassenen. Alle andere activiteiten zijn gratis en kun je doorlopend bezoeken.

Er is veel te doen in het winterseizoen! Op de provinciale domeinen kun je de hele winter een frisse neus halen tijdens sfeervolle wandelingen. En om je lekker warm te houden - buiten of binnen - geeft de provincie 10 fleecedekentjes weg.

Hoe deelnemen? Beantwoord deze vraag: Dit is de 2de editie van Gezellig Buiten. Hoeveel bezoekers trok de 1ste editie voor alle activiteiten samen? De 10 deelnemers die het dichtst bij het juiste bezoekersaantal zitten, krijgen een fleecedekentje. Mail je antwoord ten laatste op maandag 16 november, samen met je naam, adres en telefoonnummer naar [email protected].

Bewonder tot 16 december de buitententoonstelling ‘De wereld van Van Gogh’. Hedendaagse fotografen lieten zich inspireren door Van Goghs liefde voor de natuur. Maak ook kennis met het wonderlijke leven van de slijmzwam in de kunstzinnige expo ‘Heksenboter of duivelskak’. Het laatste weekend van november houdt Arboretum Kalmthout traditiegetrouw een opendeurweekend. En van 1 tot 20 december kun je genieten van een prachtige winterwandeling in de ‘Decembertuin’. De wintergroene bomen en struiken krijgen alle aandacht en de vormen van takken en bomen komen meer dan ooit te voorschijn. In het lage licht krijgen zaden en droge stengels een prachtig silhouet en de eerste winterbloeiers verspreiden een heerlijk parfum. Ontdek iedere zondag van december de tuin samen met een gids, afspraak om 14u aan de vuurschaal. Van 21 december tot en met 10 januari is de tuin gesloten, om vanaf maandag 11 januari uit te pakken met de Hamamelisfeesten, die deze prachtige toverhazelaars in de kijker zetten. Arboretum Kalmthout Heuvel 8 2920 Kalmthout www.gezelligbuiten.be

Rivierenhof, Deurne

13 en 14/11 Verborgen in Rivierenhof

© Elisabeth Verwaest

Het Havencentrum brengt jongeren in contact met de Antwerpse haven. Het project Jonge Haven verruimt hun visie op werk in de havenregio.

Suske en Wiske Kindermuseum, Kalmthout

© Elisabeth Verwaest

Het G-sportfonds van de provincie Antwerpen pakt uit met een primeur en lanceert in samenwerking met G-sportambassadeur Piet den Boer het boek ‘Sporthelden met een beperking’. Dat portretteert tal van gepassioneerde G-sporters met een boeiend verhaal. Zij tonen dat je ook met een handicap gewoon kunt sporten.

Nog meer gezellige activiteiten in de buurt

ANTWERPEN

Jongeren ontdekken jobs in de haven

© Henk van Cauwenbergh

“Verhalen van G-atleten zijn enorm inspirerend”

Deze sfeervolle avondwandeling vertrekt aan de Kinderboerderij. Een verhalenvertelster zorgt voor een goede ontvangst met spannend verhaal. Daarna verken je een onbekende kant van het Rivierenhof. Praktisch: 19-21u. Gratis. Vooraf inschrijven bij de domeinwachters: 03 360 52 18 Rivierenhof Turnhoutsebaan 232 2100 Antwerpen Deurne

Arboretum Kalmthout

Tot 15/11 Herbariumroute Tot 30/11 Expo Heksenboter of duivelskak Tot 16/12 Expo De wereld van Van Gogh 28 - 29/11 Opendeurweekend 1 - 20/12 Decembertuin 11/1 - 28/2 Hamamelisfeesten 31/1 Miss Hamamelis 13 - 14/2 Sneeuwklokjesweekend Ontdek alle winteractiviteiten in de provincie Antwerpen op: www.gezelligbuiten.be

6 RONDJE

RONDJE 7

PROVINCIE

PROVINCIE

WIN Win een fleecedekentje

De provincie Antwerpen verkeert in opperste winterstemming. Provinciale domeinen en musea maken het extra gezellig deze herfst én in putteke winter, met leuke, leerrijke en kleurrijke activiteiten. Provinciaal Groendomein Prinsenpark in Retie belooft je alvast een vurige en magische winterwandeling! Met een winterprogramma vol sfeervolle avondwandelingen en andere hartverwarmende evenementen verleidt de provincie je om jas, sjaal en wanten aan te trekken en warm ingeduffeld een frisse neus te halen op een provinciale locatie. Wat dacht je van wandelen bij kaarslicht of genieten van opzwepende vuuracts? Laat je betoveren door een vurig spektakel in de koude herfstnacht en dwaal op 14 november door het Prinsenpark langs een uitgestippelde vuurroute. Onderweg word je verrast door wervelende verhalen in de prachtige herfstgloed, overweldigd door lichtspektakel of overmeesterd door muziek.

© provincie Antwerpen

Ook domeinwachter Tom Huysmans brengt een act in het Prinsenpark.

“De meeste bezoekers komen elke editie terug, eens ze hebben geproefd van de fantastische sfeer en de magische uitstraling van deze avondwandeling”, heeft Nancy Wouters van de provincie Antwerpen ervaren. “Mooi meegenomen is dat het evenement gratis te bezoeken is. Een ideaal moment om met familie of vrienden na de wandeling gezellig te blijven nagenieten van lekkere hapjes en drank-

Nog meer gezellige activiteiten in de buurt 28/11 Putteke Winter Keiheuvel, Balen 12/12 Putteke Winter, Lilse Bergen 18/12 Wintersfeer op het Zilvermeer, Mol De evenementen in het kader van Putteke Winter en Wintersfeer op het Zilvermeer zijn gratis feeërieke winterwandelingen langs de mooiste plekjes van de domeinen, sfeervol verlicht met lampen, kaarsen, vuurkorven en klank- en lichtspelen. Laat je verrassen door mysterieuze figuren, vuurshows, livemuziek, verwarmende winterse drankjes en nog veel meer.

Ontdek het volledige programma van gezellige activiteiten op: www.gezelligbuiten.be

jes bij deugddoende vuurkorven.” De ‘Vurige Avondwandeling’ laat ook wie op het domein werkt niet onberoerd. “Mijn collega Jurgen Van Hoof en ikzelf verzinnen voor elke editie een ludieke act”, licht domeinwachter Tom Huysmans toe. “Ik kroop vorig jaar in de huid van het zandmannetje en Jurgen liet iedereen – vrolijk – griezelen. Dit jaar mogen de bezoekers zich weer aan een verrassingsact van ons verwachten.” De wandeling in het Prinsenpark start aan het Onthaalcentrum tussen 18 en 20.30u en volgt een verlicht parcours. Inschrijven is niet nodig.

Er is veel te doen in het winterseizoen! Op de provinciale domeinen kun je de hele winter een frisse neus halen tijdens sfeervolle wandelingen. En om je lekker warm te houden - buiten of binnen - geeft de provincie 10 fleecedekentjes weg.

Hoe deelnemen? Beantwoord deze vraag: Dit is de 2de editie van Gezellig Buiten. Hoeveel bezoekers trok de 1ste editie voor alle activiteiten samen? De 10 deelnemers die het dichtst bij het juiste bezoekersaantal zitten, krijgen een fleecedekentje. Mail je antwoord ten laatste op maandag 16 november, samen met je naam, adres en telefoonnummer naar [email protected].

Provinciaal Groendomein Prinsenpark Kastelsedijk 5, 2470 Retie zaterdag 14 november 18-20.30u Ontdek alle winteractiviteiten in de provincie Antwerpen op: www.gezelligbuiten.be

Hooibeekhoeve klaar voor de toekomst Op de Hooibeekhoeve in Geel werd op 25 september de aftrap gegeven voor de bouwwerken van een nieuwe melkveestal en de aanpassing van de bestaande stal. Deze uitbreiding is noodzakelijk om gerichter onderzoek te kunnen doen. Met een nieuwe aanbouw en een aanpassing van de bestaande melkveestal zal de Hooibeekhoeve beschikken over twee gelijkaardige stallen, met elk een eigen melkrobot. Zo kan vergelijkend onderzoek snel en efficiënt gebeuren en kan nog beter worden ingespeeld op de uitdagingen van de toekomst. In de nieuwe stallen zullen tal van innovaties uitgetest en gedemonstreerd worden, inspelend op vragen vanuit de sector. Bijvoorbeeld voor onderzoek rond ammoniakemissie zullen in het nieuwe stalgedeelte

drie types emissiearme roostervloeren gedemonstreerd worden. Verder wordt de melkveestal uitgerust met automatische klimaatregeling. Er komen ook 8 individuele voederbakken voor een proefgroep. Die opstelling maakt dat continu kan worden gewogen hoeveel een individuele melkkoe eet. Eveneens nieuw voor de Hooibeekhoeve is de installatie van een pocketvergister. Deze zal de aanwezige koemest omzetten in energie en warmte, die opnieuw gebruikt kunnen worden in het bedrijf. Ook naar het comfort van de koe gaat de nodige aandacht. Begin oktober ging de aannemer van start. Eerst wordt het nieuwe gedeelte aan de melkveestal gebouwd. Na de uitbreidingsfase volgt de aanpassing van de huidige melkveestal. www.provincieantwerpen.be

© Hooibeekhoeve

KEMPEN

Kom gezellig buiten!

6 RONDJE

RONDJE 7

PROVINCIE

PROVINCIE

Gezellige activiteiten in de buurt: 4/12 en 5/12 Putteke Winter Een vurige en mysterieuze winterwandeling.

© De Schorre - Fenn Photography

MECHELEN

De Schorre, Boom

Praktisch: 18-23u Doe warme kledij en stevig schoeisel aan! Een deel van de wandeling is niet toegankelijk voor rolstoelen. Volwassenen betalen € 2. Gratis voor kinderen t.e.m. 12 jaar. De Schorre Schommelei 1 2850 Boom

Sfeer troef deze winter in De Schorre.

Kom gezellig buiten! De provincie Antwerpen verkeert in opperste winterstemming. De provinciale domeinen en musea maken het extra gezellig dit najaar, met leuke, leerrijke en kleurrijke activiteiten. Zo baadt De Schorre tijdens ‘Putteke Winter’ op 4 en 5 december helemaal in een mysterieuze en vurige wintersfeer. Deze 15de editie van Putteke Winter in De Schorre belooft niet alleen nieuwe knappe vuuracts, het domein met zijn mooie natuur wordt meer dan ooit mooi en mysterieus verlicht. Een onvergetelijke winterwandeling leidt via verlichte paadjes naar prachtige natuurplekjes, wonderlijke verhalen, wervelende vuurshows en hartverwarmende poëzie. Je komt mysterieuze uitdagende figuren tegen, zoals Ottfried den Drakenhoe-

der, een vuurspuwend drakenskelet met rokende neusgaten en uitslaande vleugels. Nog meer spectaculaire vlammen met Pyromancer, een van de beste vuurspuwers ter wereld. Hoed je ook voor tornado’s van zeepbellen en vlammen! Voedsel voor de geest? Wat dacht je van afhaalpoëzie in de snackbar voor gedichten? Mét kindermenu. En de ijsberen uit Boom duiken naar jaarlijkse traditie in de vijvers van De Schorre tijdens ‘Putteke Winter’. Zelfs wanneer het water is dichtgevroren. Kom hen aanmoedigen! En verwarm je nadien bij een glühwein, chocolademelk of jenever terwijl je geniet van livemuziek. Karen Vinck uit Aartselaar ontdekte Putteke Winter in De Schorre enkele jaren geleden en sindsdien is het een vaste waarde op haar winterprogramma. “We maken er elk jaar een leuke uitstap met vrienden van.

Samen naar een duurzaam klimaatbeleid In de strijd tegen de klimaatverandering is samenwerking tussen overheden belangrijk. Samen met streekintercommunale IGEMO ondersteunt de provincie het gemeentelijk klimaatbeleid. Met de ondertekening van het Burgemeestersconvenant eind 2014 zetten de gemeenten Berlaar, Bornem, Duffel, Puurs, Sint-Amands, SintKatelijne-Waver en Willebroek hun schouders onder een regionaal energie- en klimaatbeleid. Ze engageren zich om de broeikasgasuitstoot op hun grondgebied tegen 2020 met 20 procent te verminderen. IGEMO leidt dit samenwerkingsverband in goede banen. Ook de provincie Antwerpen zet sterk in op samenwerking in de strijd tegen de klimaatverandering. Een ambitieuze aanpak van de uit-

dagingen vereist een bundeling van krachten en middelen. Dat werd op 10 juni 2015 zo vastgelegd. De provincie, de gemeenten en IGEMO ondertekenden toen een engagementsverklaring tot intense samenwerking rond het regionaal energie- en klimaatbeleid. Alle partners ondernemen ook acties om het maatschappelijk draagvlak inzake energie-efficiëntie en hernieuwbare energie te vergroten, zoals het samen uitwerken van Europese projecten naar burgers en scholen voor renovatieadvies en thermografische opnames. Provincie en gemeenten kijken ook in eigen boezem. Samen met 43 gemeenten worden ze tegen 2020 een ‘klimaatneutrale organisatie’. Wil ook jouw organisatie stappen zetten? Je vindt de werkmiddelen op www.provincieantwerpen.be.

De feeërieke sfeer overvalt je al bij het binnenkomen, door de sfeervolle lampen en kandelaars langs de route. Het is fijn om te kunnen ronddwalen op het grote domein en intussen je ogen de kost te geven. Klap op de vuurpijl vind ik de Deltahelling, waar we gezellig blijven napraten bij een jenevertje, verwarmd door vuurkorven.” Karen bezocht de winterwandeling ook met kinderen. “Hun fantasie komt helemaal tot leven in dat spannende duister vol vuurspuwende reuzen. Ook voor kinderen loont het absoluut de moeite.” De gezellige winterwandeling start aan de hoofdingang van De Schorre. Je kunt eveneens aansluiten via de ingangen in de Dirkputstraat en de Kapelstraat. www.puttekewinter.be www.deschorre.be

Vrijbroekpark Mechelen 13/11 Sterren kijken Door de professionele sterrenkijkers van Urania tuur je naar sterren en planeten. 11/12 Vurige winteravond Volg het spoor van de lichtjes door een duister park en laat je leiden naar een magische plek met hapjes en drankjes. Praktisch: Sterren kijken start om 20u, Vurige winteravond start om 19u. Gratis. Schrijf in via vrijbroekpark@ provincieantwerpen.be of bel 015 45 13 80. Vermeld met hoeveel personen je wil deelnemen. Vrijbroekpark Ridder Dessainlaan 65 2800 Mechelen Ontdek alle winteractiviteiten in de provincie Antwerpen op: www.gezelligbuiten.be

WIN Win een fleecedekentje Er is veel te doen in het winterseizoen! Op de provinciale domeinen kun je de hele winter een frisse neus halen tijdens sfeervolle wandelingen. En om je lekker warm te houden - buiten of binnen - geeft de provincie 10 fleecedekentjes weg.

Hoe deelnemen? Beantwoord deze vraag: Dit is de 2de editie van Gezellig Buiten. Hoeveel bezoekers trok de 1ste editie voor alle activiteiten samen? De 10 deelnemers die het dichtst bij het juiste bezoekersaantal zitten, krijgen een fleecedekentje. Mail je antwoord ten laatste op maandag 16 november, samen met je naam, adres en telefoonnummer naar [email protected].

V.U.: Paul Hendrickx | Koningin Elisabethlei 22 | 2018 Antwerpen

Kom deze winter gezellig buiten! 25 activiteiten op verschillende locaties

COLOFON: Redactie: Ilse Prinsen l Coördinatie: Anne Ceulebrouck l Grafische Vormgeving: Dries Houben

Antwerpen - Balen - Boom - Essen - Hoogstraten Kalmthout - Kasterlee - Lille - Malle - Mechelen - Mol - Retie

#gezelligbuiten www.gezelligbuiten.be