Provinciale weg N231 Verkeersintensiteit, geluid en luchtkwaliteit
Afdeling Openbare Werken/VROM drs. M.P. Woerden ir. H.M. van de Wiel Januari 2006
Provinciale weg N231; Verkeersintensiteit, geluid en luchtkwaliteit
1
1. Inleiding De provinciale weg N231 is de belangrijkste ontsluitingsweg voor de gemeente. Naast deze belangrijke verkeersfunctie kan een dergelijke weg echter ook overlast veroorzaken voor de direct aanwonenden. Er heeft een aantal bewoners in de raadscommissie Grondgebied ingesproken over met name de geluidssituatie rond deze weg in combinatie met de veronderstelde toegenomen verkeersintensiteit van deze weg. De insprekers zijn woonachtig op de Meidoornlaan en de Reigerstraat; de woningen van deze straten liggen relatief dicht langs de provinciale weg. De raadscommissie Grondgebied heeft verzocht om nadere informatie omtrent de ontwikkeling van de verkeersintensiteit van de provinciale weg N231, het geluid rond de weg en de luchtkwaliteit. Deze korte notitie geeft in grote lijnen inzicht in deze drie aspecten. De gemeenteraad heeft op 18 november 2004 in het kader van de Centralisatie Onderwijshuisvesting ingestemd met de aanleg van een tunnel voor fietsers en voetgangers ter hoogte van de Roerdomplaan. Er is in het kader van de voorbereiding van de aanleg van deze tunnel onderzoek verricht naar de toekomstige situatie van het geluid. Daarnaast is er in het kader van het opstellen van deze notitie op basis van gegevens van de provincie Zuid-Holland onderzoek verricht naar de ontwikkeling van de verkeersintensiteit van de provinciale weg en de luchtkwaliteit. Er dient voorafgaand aan de resultaten van het (korte) onderzoek nog eens benadrukt te worden dat de provinciale weg N231 in beheer en onderhoud van de provincie Zuid-Holland is. Mogelijke maatregelen in de toekomst zullen dan ook door de provincie moeten worden genomen. 2. Verkeersplan Nieuwkoop 2005 Het Verkeersplan vormt het uitgangspunt voor het gemeentelijk verkeersbeleid. Er is in 2005 een concept-Verkeersplan Nieuwkoop 2005 opgesteld. Dit Verkeersplan ligt op dit moment ter besluitvorming. Het volgende is opgenomen over de huidige situatie van de provinciale weg. Huidige situatie De provinciale weg N231 is de belangrijkste ontsluitingsweg voor de gemeente. Deze weg biedt een verbinding in westelijke richting naar Alphen aan den Rijn en naar het zuidelijke gedeelte van de Randstad. De N231 biedt een verbinding in noordelijke richting met het noordelijke gedeelte van de Randstad. De aansluitingen van de kern Nieuwkoop op de provinciale weg N231 vinden plaats middels rotondes of een verkeerslichteninstallatie. Er is de afgelopen jaren veel aandacht besteed aan het wijzigen van de aansluitingen in rotondes en het realiseren van een nieuwe aansluiting op deze weg. De kruising N231/Achttienkavels was lange tijd een verkeersonveilige kruising. De maatregelen ter hoogte van deze kruising hebben een spectaculaire daling in het aantal ongevallen tot gevolg gehad. Toekomstige situatie Er is ook gekeken naar de toekomstige situatie van de provinciale weg. De provinciale weg N231 is en blijft de belangrijkste ontsluitingsweg voor de gemeente. Deze weg biedt een
Provinciale weg N231; Verkeersintensiteit, geluid en luchtkwaliteit
2
verbinding in westelijke richting naar Alphen aan den Rijn en naar het zuidelijke gedeelte van de Randstad. De aansluiting van de N207 op de N11 zal in de toekomst nog worden verbeterd, waardoor de N11 ook een belangrijkere bijdrage kan leveren in de bereikbaarheid van Nieuwkoop en het oostelijke gedeelte van de Randstad. De N231 biedt ook een verbinding in noordelijke richting, namelijk met het noordelijke gedeelte van de Randstad. Berekeningen laten zien dat de huidige capaciteit van de N231 en de daarin gelegen rotondes voldoende is om de toekomstige autonome groei van het autoverkeer op te vangen. Ook de omvang van de ruimtelijke ontwikkelingen in Nieuwkoop en omliggende plaatsen is niet dusdanig dat dit problemen oplevert voor de capaciteit van de N231. De autonome groei van het verkeer zou echter wel gevolgen kunnen hebben voor de leefbaarheid van woningen die direct langs de N231 zijn gelegen. Nader toekomstig onderzoek naar deze gevolgen lijkt gewenst. Daarnaast moeten wijzigingen van de functie van de N231 door de provincie of onder initiatief van buurgemeenten kritisch tegemoet worden getreden. De aansluitingen van de kern Nieuwkoop op de provinciale weg N231 vinden in de toekomst uitsluitend plaats middels rotondes. De verkeerslichteninstallatie op de kruising N231/Nieuwveenseweg zal namelijk worden vervangen door een rotonde in het kader van het provinciale Meerjarenprogramma en de centralisatie van de onderwijshuisvesting. Daarbij zal ook de structuur van de parallelweg bij deze locatie worden aangepast. De aanleg van de fietstunnel bij de Roerdomplaan lijkt voorlopig één van de laatste grootschalige ingrepen in de provinciale weg N231. Er is al geconstateerd dat de kruising N231/Achttienkavels lange tijd een verkeersonveilige kruising was. De maatregelen ter hoogte van deze kruising hebben een spectaculaire daling in het aantal ongevallen tot gevolg gehad. 3. Verkeersintensiteit De directie Ruimte en Mobiliteit van de provincie Zuid-Holland heeft op verzoek van de gemeente gegevens aangeleverd van het aantal voertuigen per etmaal op de provinciale weg N231 in de periode 1995-2003. Het betreft de locatie van de provinciale weg tussen de Nieuwveenseweg en Roerdomplaan. De hier gepresenteerde gegevens zijn gemiddelden per dag (alle dagen). Op basis van deze gegevens is de volgende tabel samen te stellen: Jaar
Noordelijke rijbaan
Zuidelijke rijbaan
Totaal
1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003
n.b. n.b. 3893 3616 4002 3692 4428 4472 4563
n.b. n.b. 3797 3527 3904 3601 3958 3998 4079
7440 6937 7691 7144 7907 7294 8386 8470 8642
Afwijking t.o.v. vorig jaar - 6,8 % + 10,9 % - 7,1 % + 10,7 % - 7,8 % + 15,0 % + 1,0 % + 2,0 %
De verkeersintensiteiten in de periode 1995-2003 zijn met elkaar vergeleken. De cijfers hebben een grillig verloop met forse jaarlijkse toename, maar ook forse jaarlijkse afname. Er is echter wel een stijgende trend waarneembaar. De verkeersintensiteit van 2003 t.o.v. 1995 is gemiddeld jaarlijks met bijna 1,9 % gestegen. Dit percentage ligt boven de gemiddelde groei Provinciale weg N231; Verkeersintensiteit, geluid en luchtkwaliteit
3
op provinciale wegen. De provincie hanteert namelijk een percentage van 1,5 %. In het kader van het geluidsonderzoek is echter een percentage van 2,5 % aangehouden.
Verkeersintensiteit N231 9000
Aantal
8000 7000
Reeks1
6000 5000 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 Jaar
4. Geluid DHV Ruimte en Mobiliteit BV heeft in opdracht van de gemeente in het kader van de aanleg van de tunnel voor fietsers en voetgangers een akoestisch onderzoek verricht. Dit onderzoek is vastgelegd in het rapport Reconstructie N231 door fietstunnel Roerdomplaan te Nieuwkoop; Onderzoek wegverkeerslawaai. Het onderzoek bestaat uit het bepalen van de geluidsbelasting op geluidsgevoelige bestemmingen binnen de zone van de provinciale weg in de situatie 1 jaar voor de reconstructie en in de situatie 10 jaar na reconstructie. Er is daarbij rekening gehouden met de normen uit de Wet geluidhinder voor wat betreft de breedte van de geluidszone aan weerszijden van de weg, het stiller worden van het verkeer en de geluidsbelasting binnen in woningen. Daarnaast dient er rekening gehouden te worden met de begripsbepaling van een reconstructie volgens de Wet geluidshinder. Een reconstructie is volgens deze wet: één of meer wijzigingen op of aan een aanwezige weg ten gevolge waarvan de geluidsbelasting vanwege de weg met 2 dB(A) of meer wordt verhoogd. Vervolgens zijn er berekeningen van de geluidsbelasting uitgevoerd. De toename in geluidsbelasting bij toepassing van sma 0/6 in 2016 bedraagt maximaal 0,6 dB(A). Er wordt geconcludeerd dat bij toepassing van sma 0/6 voor het wegdek van de N231 er voor geen enkele bouwlaag c.q. verdieping sprake is van een reconstructie volgens de wet. Er zal in het kader van de nadere uitwerking van het ontwerp van de fietstunnel Roerdomplaan nader onderzoek worden gedaan naar mogelijkheden voor de reductie van het geluid, hoewel dit wettelijk niet noodzakelijk is.
Provinciale weg N231; Verkeersintensiteit, geluid en luchtkwaliteit
4
5. Luchtkwaliteit Besluit luchtkwaliteit In Nederland gelden regels voor luchtkwaliteit, deze staan in het Besluit luchtkwaliteit (2005). Dit besluit is gebaseerd op regels van de Europese Unie (EU). In het Besluit luchtkwaliteit zijn de grenswaarden voor zwaveldioxide, stikstofdioxide en stikstofoxiden, fijn stof (PM10), lood, koolmonoxide en benzeen in de lucht opgenomen. De concentraties van deze stoffen in de buitenlucht moeten hier minimaal aan voldoen. De grenswaarden bestaan uit twee soorten normen. De ene norm gaat uit van het jaargemiddelde. De jaargemiddelde concentratie mag dan niet boven een bepaald niveau uitkomen. De andere norm gaat uit van het daggemiddelde. Die norm drukt dan het maximaal aantal dagen per jaar uit dat het daggemiddelde wordt overschreden. De grenswaarden voor stikstofdioxide (NO2) en fijn stof (PM10) zijn: NO2 grenswaarde (jaargemiddelde) = 40 µg/m3 PM10 grenswaarde (jaargemiddelde) = 40 µg/m3 PM10 grenswaarde (24 uurgemiddelde dat 35 keer per jaar mag worden overschreden) = 50 µg/m3 Meten en berekenen luchtkwaliteit In Nederland wordt de luchtkwaliteit vastgesteld met een combinatie van metingen en modellen. Met deze combinatie wordt nagestreefd een zo compleet mogelijk beeld van de luchtkwaliteit te geven. Verspreid in Nederland zijn er structurele meetstations. Als aanvulling daarop wordt gebruik gemaakt van modelberekeningen. Metingen worden verricht om de grootschalige achtergrondconcentratie in Nederland en in stedelijke en industriële gebieden vast te stellen. Modellen worden gebruikt om de concentraties in drukke straten (CAR-model), langs snelwegen (CAR- en VLW-model) en rond industriële puntbronnen (Nieuw Nationaal Model) vast te stellen. Met de thans beschikbare verkeersmodellen kan de luchtkwaliteitssituatie in de meest voorkomende gevallen beschreven worden. Luchtkwaliteit Nieuwkoop De provincie Zuid-Holland heeft een rapportage uitgebracht van de luchtkwaliteit over 2004. Hierin zijn de concentraties (jaargemiddelden) NO2 en fijn stof (PM10) berekend langs alle provinciale wegen. De concentraties NO2 en PM10 op 15 meter van de wegas (jaargemiddelde) zijn in de rapportage in kaart gebracht. Bij de provinciale weg (Nieuwkoopseweg) in Nieuwkoop vallen de jaargemiddelde van NO2 en PM10 onder de grenswaarde en zijn respectievelijk 30-40 µg/m3 en minder dan 30 µg/m3. Het is nog niet door de provincie vastgesteld of de daggemiddelde grenswaarde wordt overschreden. De daggemiddelde concentratie van fijn stof van 50 µg/m3 die niet vaker dan 35 keer per jaar mag worden overschreden, wordt in een groot deel van Nederland overschreden (zie illustratie). Het is dus goed mogelijk dat deze norm ook in Nieuwkoop wordt overschreden. De provincie heeft eind december 2005 een verzoek aan de gemeenten gestuurd om locaties aan te geven langs de provinciale weg waar verwacht kan worden dat de grenswaarde wordt overschreden. De provincie zal daar vervolgens met berekeningen de luchtkwaliteit vaststellen, waarbij duidelijk wordt of de daggemiddelde norm wordt
Provinciale weg N231; Verkeersintensiteit, geluid en luchtkwaliteit
5
overschreden. De gemeente zal de Nieuwkoopseweg indienen. De provincie rapporteert dan voor 1 april 2006 de resultaten aan de gemeente.
Bronnen: Besluit luchtkwaliteit 2005 Ministerie van VROM: www.vrom.nl/luchtkwaliteit Milieu en natuur planbureau (www.mnp.nl, dossier lucht) Landelijk meetnet luchtkwaliteit van RIVM (www.lml.rivm.nl) Provincie Zuid-Holland; verslag over de luchtkwaliteit in Zuid-Holland; september 2005.
Provinciale weg N231; Verkeersintensiteit, geluid en luchtkwaliteit
6