PROVINCIALE THEMA-ACTIE MOTORFIETSEN Kader van thema-actie: Van 2 tot 15 mei 2011 zullen de Limburgse politiezones een verkeersactie voeren die in het teken staat van de controle van motorrijders. Op zaterdagen 16 en 30 april 2011 zullen respectievelijk in Sint-Truiden en Lommel motorscreenings georganiseerd worden die ook kaderen in dit project. In deze infoflash geven wij een overzicht van de belangrijkste specifieke aandachtspunten bij de controle van motorrijders en hun bestuurder. Bij het project is het belangrijk dat de motorrijder op een positieve manier benaderd wordt en hem/haar informeren en adviseren omtrent de kwetsbaarheid in het verkeer. Naast de controle van de boorddocumenten zal er aandacht geschonken worden aan de uitlaat van de motorfiets, de montage van de kentekenplaat en het correct dragen van een gehomologeerde motorhelm. Ter informatie kunnen wij enkele cijfers geven: 11 % van alle verkeersdoden in België zijn motorrijders terwijl zij slechts 1,2 % van de gereden kilometers afleggen; (108 dode motorrijders in 2008) 1 op 4 motorrijders betrokken bij een verkeersongeval is dood of wordt zwaar gekwetst Uit een Europees onderzoek blijkt dat bij 1/2 van de ongevallen met motorrijders de oorzaak ligt bij een andere weggebruikers. De motorrijder zelf zou veroorzaker zijn van ongeveer 1/3 van de ongevallen. De meest voorkomende fout is in beide gevallen de beslissingsfout of verkeerde perceptie van het gevaar. In 2008 waren er ruim 360.000 moto’s ingeschreven en dit aantal blijft stijgen. 1. Beperking uitlaatgeluid Het motorgeluid van bromfietsen en motorfietsen veroorzaakt overlast en irritatie bij andere weggebruikers. Bovendien zorgt dit overdreven lawaai voor een foute perceptie van snelheid bij mensen langs de straat. Motorrijders verdedigen zich soms onder het motto ‘Loud pipes saves lives’ (lawaaierige uitlaten spaart levens - men hoort ons beter afkomen). Geen enkele wetenschappelijke studie toont dit verband echter aan. Het geproduceerde geluid verspreid zich voornamelijk achter de motorfiets en niet voor de motorfiets zodat andere weggebruikers de motorrijder niet sneller opmerken. Een grote Europese wetenschappelijk studie die verschillende honderden verkeersongevallen met motorfietsen COMPONENT VERKEER Zone GAOZ Europalaan 27 3600 Genk tel.089/65.31.73 fax.089/65.34.69 e-mail :
[email protected]
Infoflash verkeer nr.65 blz.1/7
onderzocht wijst wel uit de in ¾ van de gevallen de motorrijder niet werd opgemerkt. Alle maatregelen die het opmerken van de motorrijder kunnen bevorderen zijn daarom lovenswaardig (motorrijders moeten overdag verplicht met dimlichten rijden - dragen van felgekleurde veiligheidskledij of veiligheidshesje,...) De normen inzake het toegelaten geluidsniveau voor motorfietsen en bromfietsen zijn bepaald in de technische eisen 1 ‘art. 9 geluid voortgebracht door de nieuwe voertuigen en art. 10 geluid voortgebracht door de in dienst zijnde voertuigen.’ Gezien de meetmethode zeer complex is (geluidsmeter, toerenteller, aangepast terrein,...) is een geluidsmeting in de praktijk moeilijk haalbaar. Nochtans kan het bewijs van het overschrijden van de geluidsnorm enkel op deze manier bewezen worden. Om te kunnen optreden werd daarom naar een alternatief gezocht. In samenspraak met de magistraat werd overeengekomen dat er kan opgetreden worden op basis van art. 3 § 2 van het K.B. van 10/10/1974 : Koninklijk besluit van 10 oktober 1974 houdende algemeen reglement op de technische eisen waaraan de bromfietsen, de motorfietsen en hun aanhangwagens moeten voldoen art.3 Goedkeuring van de types van voertuigen. §1 Elke voertuig dat in België gebouwd of gemonteerd is of dat in België ingevoerd is onder dekking van een aangifte ten verbruik moet het voorwerp van een goedkeuring per type uitmaken. ... §2 Het te koop stellen en de verkoop met het oog op aanwending op de openbare weg, evenals het op de openbare weg in het verkeer brengen van voertuigen die niet volstrekt gelijkvormig zijn met het overeenkomstig §1 goedgekeurde type, is verboden. ...
In de praktijk blijkt immers dat de geluidsoverlast in het overgrote deel van de gevallen ontstaat door het monteren een andere uitlaat. Bij het monteren van een andere uitlaat dient men onderscheid te maken tussen (Europees) gehomologeerde in principe toegelaten) uitlaten en niet gehomologeerde uitlaten. Gehomologeerde uitlaten (zogenaamde “street legal”-uitlaten) zijn te herkennen aan een europees goedkeuringsteken met referentienummer. Andere niet gehomologeerde uitlaten hebben dit goedkeuringsnummer (deze zijn bedoeld voor op circuit te racen en dragen soms de vermelding ‘for race only’). Gehomologeerde uitlaten
van
(en
Voorbeeld van homologatiekenteken
niet ook
kunnen echter ook teveel lawaai maken indien zij gemanipuleerd worden of versleten zijn. In de meeste gevallen wordt echter de speciale uitlaatdemper (zogenaamde “DB-killer”) uit de uitlaat verwijderd met het oog op een hogere geluidsproductie. Om de controle van een uitlaat eenvoudig voor te stellen werd een steekkaart met de verschillende stappen in bijlage gevoegd. Voorbeeld van niet originele uitlaat
Verbaliseren zal op vraag van de magistraat in principe zoveel mogelijk gebeuren door middel van een proces-verbaal van waarschuwing. 1
Koninklijk besluit van 10 oktober 1974 houdende algemeen reglement op de technische eisen waaraan de bromfietsen, de motorfietsen en hun aanhangwagens moeten voldoen.
Voorbeeld van 'DB-killer' of 'DB COMPONENT VERKEER Zone GAOZ Europalaan 27 3600 Genk eater' tel.089/65.31.73 fax.089/65.34.69 e-mail :
[email protected]
Infoflash verkeer nr.65 blz.2/7
2. Monteren van kenteken Onder het mom van esthetische overwegingen (“het zicht op een vette achterband vrijwaren”) worden kentekenplaten van motorfietsen dikwijls links aan de zijkant gemonteerd. Bij de registratie door onbemande camera’s gebeurt het vaak dat het kenteken hierdoor onzichtbaar is voor de camera. De wetgeving hierover werd recent gewijzigd waardoor het monteren van de kentekenplaat strikt geregeld wordt via Europese richtlijnen die in het KB van 20/07/2001 betreffende de inschrijving werden opgenomen. Artikel 29 van het KB van 20/07/2001 betreffende de inschrijving Indien het voertuig beschikt over een plaats voor het aanbrengen van een kentekenplaat, in de zin van de bovengenoemde Richtlijn 70/222/EEG of 74/151/EEG of 2009/62/EG, dient de kentekenplaat op deze plaats vastgemaakt te worden. Indien het voertuig niet beschikt over een specifieke plaats voor het aanbrengen van een kentekenplaat, dient de kentekenplaat aangebracht te worden overeenkomstig de bepalingen van : paragraaf 2 van de bijlage van bovengenoemde Richtlijn 70/222/EEG voor de voertuigen van categorieën M, N en O; paragraaf 2 van bijlage II van bovengenoemde Richtlijn 74/151/EEG voor de voertuigen van categorieën T, R en S; paragraaf 2 tot en met paragraaf 6 van de bijlage van bovengenoemde Richtlijn 2009/62/EG voor de voertuigen van categorieën L, overeenkomstig de begripsomschrijvingen van artikel 1 van het koninklijk besluit van 15 maart 1968 houdende algemeen reglement op de technische eisen waaraan de auto's, hun aanhangwagens, hun onderdelen en hun veiligheidstoebehoren moeten voldoen. De kentekenplaat en haar reproductie worden stevig aan het voertuig vastgemaakt.
In bijlage 1 voegen wij een uitreksel uit de Europese richtlijn 2009/62/EG in deze materie. Bij alle-terrein-motorfietsen wordt de beugel door de eigenaar dikwijls weggenomen en wordt de kentekenplaat rechtstreeks op de achterste slijkplaat gemonteerd. Op die manier staat de kentekenplaat bijna horizontaal en is bijna niet te lezen. Er dient ook rekening gehouden te worden met het feit dat de kentekenplaat moet verlicht worden in de gevallen dat dit noodzakelijk is. Optreden tegen deze overtreding kan op basis van bovengenoemd artikel door middel van een proces-verbaal van waarschuwing. Bij gebruik van een onmiddellijke inning zal dit een overtreding van de eerste graad zijn met een boetebedrag van 50 euro. 3. Correct dragen van de juiste helm Bestuurders van bromfietsen dragen hun valhelm dikwijls boven hun hoofd. Langs achter bekeken valt dit niet op zodat controle niet zo eenvoudig is. Ook als zij de helm correct op hun hoofd dragen vergeten zij de veiligheidsriem vast te maken. Bestuurders van motorfietsen en scooters dragen dikwijls helmen van beperkte omvang die niet toegelaten zijn. Valhelmen moeten goedgekeurd zijn en dragen een Europees keurmerk. Het is nochtans jammer genoeg niet verboden om niet goedgekeurde helmen te verkopen. Verbaliseren kan enkel repressief door middel van een onmiddellijke inning ter waarde van 50 euro. Het betreft een overtreding van de eerste graad. Er dient geverbaliseerd te worden indien betrokkene de helm niet correct draagt; de veiligheidsriem niet gebruikt heeft of een helm draagt die niet gehomologeerd is.
Voorbeeld van niet gehomologeerde valhelm
Koninklijk besluit van 1 december 1975 houdende algemeen reglement op de politie van het wegverkeer en van het gebruik van de openbare weg. art.36 Valhelm COMPONENT VERKEER Zone GAOZ Europalaan 27 3600 Genk tel.089/65.31.73 fax.089/65.34.69 e-mail :
[email protected]
Infoflash verkeer nr.65 blz.3/7
De bestuurders en passagiers van drie- en vierwielers met motor en van bromfietsen, zonder passagiersruimte, moeten een valhelm dragen. De bestuurders en passagiers van motorfietsen moeten een valhelm dragen, behalve wanneer zij, conform de bepalingen van art. 35.1.1. laatste lid, de veiligheidsgordel dragen of vervoerd worden in een kinderbeveiligingssysteem en op voorwaarde dat het voertuig een passagiersruimte heeft; wanneer de vrijstellingen van het verplicht gebruik van de veiligheidsgordel en het kinderbeveiligingssysteem, voorzien in art. 35.2.1.2°, 3° en 4°, van toepassing zijn, moet de valhelm worden gedragen; deze bepalingen zijn van toepassing op de driewielers met motor zonder passagiersruimte, waarvan de ledige massa gelijk is aan of hoger dan 400 kg. De valhelm, gedragen door bestuurder en passagiers die in België wonen, moet, voor de maten van de helmen waarvoor de homologatie is vereist, een homologatieteken dragen, waaruit de gelijkvormigheid met de door Ons vastgestelde normen blijkt. Worden evenwel vrijgesteld van de draagplicht van de valhelm bij het besturen van een bromfiets: - de beambten van De Post, in het kader van de postbedeling, wanneer zij achtereenvolgens op plaatsen die op korte afstand van elkander gelegen zijn, postzendingen uitreiken of ophalen.
4. Rijgedrag Buiten de normale verkeersregels belichten wij enkel het fenomeen van het stuntrijden of het rijden op het achterste wiel. Dit feit kan geverbaliseerd worden op basis van art.8.3° van de straatcode. Het betreft een overtreding van de tweede graad ingevolge art.2.2° van het K.B. van 30 september 2005 tot aanwijzing van de overtredingen per graad van de algemene reglementen genomen ter uitvoering van de wet betreffende de politie over het wegverkeer. Boetebedrag is hierdoor vastgesteld op 100 euro. Koninklijk besluit van 30 september 2005 tot aanwijzing van de overtredingen per graad van de algemene reglementen genomen ter uitvoering van de wet betreffende de politie over het wegverkeer. art.2.2° Elke bestuurder moet in staat zijn te sturen, en de vereiste lichaamsgeschiktheid en de nodige kennis en rijvaardigheid te bezitten. Hij moet steeds in staat zijn alle nodige rijbewegingen uit te voeren en voortdurend zijn voertuig of zijn dieren goed in de hand te hebben.
Crossen is verboden. Verbaliseren kan niet door middel van een GAS-PV. Indien het crossen gebeurt op de openbare weg kan geverbaliseerd worden op art.50 van de straatcode (overtreding van de eerste graad – 50 euro). Koninklijk besluit van 1 december 1975 houdende algemeen reglement op de politie van het wegverkeer en van het gebruik van de openbare weg. art.50 Snelheidswedstrijden – sportwedstrijden Behoudens speciale toelating van de wettelijke gemachtigde overheid zijn verboden op de openbare weg, alle snelheids- en sportwedstrijden, inzonderheid snelheids-, regelmatigheids- of behendigheidsritten of – wedstrijden.
Indien het crossen gebeurt in een bos (een bos dient ruim geïnterpreteerd te worden – ook parken en graspleinen kunnen als bos gedefinieerd worden) dient er geverbaliseerd te worden op basis van het boswetboek – PV gerechtelijk niet verkeer. Vlaams bosdecreet van 13 juni 1990 Art. 14 In de bossen en op de boswegen is geen enkele vorm van gemotoriseerd verkeer toegelaten, behalve om technische redenen zoals onderhoud en exploitatie, of wanneer dit verkeer noodzakelijk is voor het beheer en bewaking, voor de veiligheid van de bezoekers en in door de bosbeheerders vast te stellen bijzondere omstandigheden, op straffe van geldboete van zesentwintig tot driehonderd euro.
Bijlagen : 1. Uitreksel uit de Europese richtlijn 2009/62/EG inzake het monteren van de kentekenplaat 2. Checklist uitlaten bromfietsen en/of motorfietsen Luc Geerits commissaris Component verkeer ---oooOooo--COMPONENT VERKEER Zone GAOZ Europalaan 27 3600 Genk tel.089/65.31.73 fax.089/65.34.69 e-mail :
[email protected]
Infoflash verkeer nr.65 blz.4/7
Bijlage 1: Uitreksel uit RICHTLIJN 2009/62/EG VAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD van 13 juli 2009 betreffende de montageplaats voor de achterkentekenplaat van twee- of
driewielige motorvoertuigen 2. ALGEMENE PLAATSING 2.1. De montageplaats voor de achterkentekenplaat moet zich aan de achterzijde van het voertuig bevinden, zodanig dat: 2.1.1. de plaat geplaatst kan worden tussen de langsvlakken die gaan door de punten waar het voertuig het breedst is. 3. HELLING 3.1. De achterkentekenplaat: 3.1.1. moet loodrecht staan op het middenlangsvlak van het voertuig; 3.1.2. mag een helling van ten hoogste 30° ten opzi chte van de verticaal hebben wanneer het voertuig niet beladen is, indien de van het kenteken voorziene zijde naar boven gekeerd is; 3.1.3. mag een helling van ten hoogste 15° ten opzi chte van de verticaal hebben wanneer het voertuig niet beladen is, indien de van het kenteken voorziene zijde naar beneden gekeerd is. 4. MAXIMUMHOOGTE 4.1. Geen enkel punt van de plaats voor de montage van de kentekenplaat mag zich op een hoogte van meer dan 1,50 m boven het wegdek bevinden wanneer het voertuig niet beladen is. 5. MINIMUMHOOGTE 5.1. Geen enkel punt van de plaats voor de montage van de kentekenplaat mag zich op een hoogte van minder dan 0,20 m of de straal van het wiel, indien deze minder bedraagt dan 0,20 m, boven het wegdek bevinden wanneer het voertuig niet beladen is. 6. GEOMETRISCHE ZICHTBAARHEID 6.1. De plaats voor de montage van de kentekenplaat moet zichtbaar zijn binnen een ruimte die wordt begrensd door twee tweevlakshoeken: één met een horizontale ribbe en bepaald door twee vlakken die door de boven- en onderrand van de plaats voor de montage van de plaat gaan en onder de in figuur 1 aangegeven hoeken ten opzichte van de horizontale ribbe staan; de andere met een vrijwel verticale ribbe en bepaald door twee vlakken die door de zijranden van de plaat gaan en die onder de in figuur 2 aangegeven hoeken ten opzichte van het middenlangsvlak staan. Figuur 1
Geometrische zichtbaarheidshoek (tweevlakshoek met horizontale ribbe) Figuur 2
COMPONENT VERKEER Zone GAOZ Europalaan 27 3600 Genk tel.089/65.31.73 fax.089/65.34.69 e-mail :
[email protected]
Infoflash verkeer nr.65 blz.5/7
Geometrische zichtbaarheidshoek (tweevlakshoek met horizontale ribbe)
COMPONENT VERKEER Zone GAOZ Europalaan 27 3600 Genk tel.089/65.31.73 fax.089/65.34.69 e-mail :
[email protected]
Infoflash verkeer nr.65 blz.6/7
Bijlage 2: Checklist uitlaten bromfietsen en motorfietsen
Bromfiets of motorfiets waarvan de uitlaat teveel lawaai maakt.
Uitlaat is origineel
Uitlaat is niet origineel (meestal te herkennen aan duidelijke merknaam)
Gehomologeerd
DB-killer aanwezig
Indien toch teveel lawaai overtreding art.22.1 KB 10/10/1974. : De uitlaatgassen mogen slechts worden afgevoerd door een inrichting welke behoorlijk geluiddempend en doelmatig is.
Niet gehomologeerd
DB-killer niet aanwezig
Overtreding art.3§2 KB 10/10/1974 : Het te koop stellen en de verkoop met het ook op aanwending op de openbare weg, evenals het op de openbare weg in het verkeer brengen van voertuigen die niet volstrekt gelijkvormig zijn met het overeenkomstig §1 goedgekeurde type, is verboden
Bij voorkeur proces-verbaal van waarschuwing opstellen. Verbaliseren via KB 10/10/1974 kan niet via een onmiddellijke inning. Een procesverbaal met vaststellingen (verkeersinbreuk) dient opgesteld te worden.
COMPONENT VERKEER Zone GAOZ Europalaan 27 3600 Genk tel.089/65.31.73 fax.089/65.34.69 e-mail :
[email protected]
Infoflash verkeer nr.65 blz.7/7