Projectvoorstel Herinrichting Zandlaan e.o. Kenniscampus
In het kader van de subsidieaanvraag bij het Operationeel Programma EFRO - Nederland 2007-2013 - Regio Oost-Nederland
2
Inhoudsopgave 1. 2.
Inleiding .................................................................................................................................. 5 Beleid ...................................................................................................................................... 6 2.1 EFRO prioriteit 3 .................................................................................................................................6 2.2 Foodvalley ...........................................................................................................................................6 2.3 Kennisas Ede-Wageningen.................................................................................................................7 2.4 Kenniscampus Ede .............................................................................................................................8 2.5 Koppeling EFRO subsidie met de gemeentelijke ambitie...................................................................9
3.
Doelstelling ........................................................................................................................... 12 3.1. Nader beschreven projecten Kenniscampus ...................................................................................12 3.2. Concretisering doelstellingen ...........................................................................................................14
4.
Inhoud.................................................................................................................................... 15 4.1 Algemeen ..........................................................................................................................................15 4.2 Ontwerp.............................................................................................................................................17
4.2.1 Zandlaan ....................................................................................................................... 18 4.2.2 Oude Kerkweg.............................................................................................................. 18 4.2.3 Hoefweg ....................................................................................................................... 18 4.2.4 Bovenbuurtweg ............................................................................................................ 19 4.2.5 Fietspad langs sportpark............................................................................................... 19 4.3 Koppeling met EFRO subsidie ..........................................................................................................20
5. 6. 7.
Planning................................................................................................................................. 21 Organisatie ............................................................................................................................ 22 Effecten ................................................................................................................................. 23 7.1. Effecten van de Kenniscampus........................................................................................................23 7.2. Effecten van de herinrichting Zandlaan ...........................................................................................23
7.2.1. (Regionale) bereikbaarheid vergroot........................................................................... 23 7.2.2 Verbeterde veiligheid voor fietsers en wandelaar ....................................................... 23 7.2.3. Hoogwaardige uitstraling: gezond & sportief en kunstzinnige eenheid..................... 23 7.3. Effecten op de indicatoren van de integrale wijkaanpak.................................................................24 7.4. Duurzaamheidseffecten ...................................................................................................................24
8.
Financiën ............................................................................................................................... 26 8.1 8.2
Kostenbegroting .........................................................................................................................26 Financiering................................................................................................................................26
Bijlagen: Bijlage 1: Kenniscampus Ede kwaliteitskader, november 2011, Karres en Brands Bijlage 2: Bouwstenenboek Kenniscampus Ede, juni 2012, gemeente Ede Bijlage 3: Kenniscampus Ede Definitief ontwerp herinrichting Zandlaan, juni 2012, gemeente Ede Bijlage 4: Adhesiebetuiging NISB-pilot Beweegvriendelijke Omgeving Kenniscampus Ede, februari 2012 Bijlage 5: Samenwerkingsovereenkomst Beweegvriendelijke Omgeving Kenniscampus Ede, februari 2012 Bijlage 6: Raadsbesluit en Raadsvoorstel Uitvoeringsprogramma Verkeer en Vervoer 2012, september 2011
3
4
1.
Inleiding
De Kenniscampus is een clustering aan onderwijsinstellingen en functies die hieraan samenhangen. Binnen de Kenniscampus staan vele ontwikkelingen paraat om uitgevoerd te worden. De totale scoop aan ontwikkelingen bedraagt ongeveer € 90 miljoen. Veel van de investeringen in de Kenniscampus voldoen aan de EFRO subsidie prioriteit 3 waarbij de stad attractiever wordt door het versterken van de lokale en regionale kenniseconomie. Dit betreffen veelal particuliere investeringen. Eén van de ontwikkelingen op de Kenniscampus betreft de verbetering van de openbare ruimte. Deze ontwikkeling zorgt voor een versterking van de verbintenis van de Kenniscampus met de stad Ede. Dit project betreft een gemeentelijke investering. De gemeente Ede wil, met deze subsidieaanvraag, aanspraak maken op de subsidiegelden EFRO prioriteit 3, voor de realisatie van de herinrichting van de Zandlaan en de omliggende delen. De beoogde ontwikkelingen vinden veelal plaats aan en rond de Zandlaan. De Zandlaan wordt daarmee als ruggengraat en spil van de Kenniscampus beschouwd. Hier komen de gebruikers en bewoners van de Kenniscampus samen. In deze aanvraag wordt aangegeven op welke wijze de Kenniscampus en de Zandlaan in het bijzonder een bijdrage leveren aan het attractiever maken van Ede.
5
2.
Beleid
2.1 EFRO prioriteit 3 Oost-Nederland heeft de potentie om door te groeien naar een Europese innovatieve topregio. Hiervoor moeten de sterke punten van de regionale (kennis)economie worden benut en mogelijke knelpunten worden omgebogen in nieuwe kansen. Hierbij ligt een duidelijke focus zowel in maatregelen als in financiële inzet op de versterking van de kenniseconomie en innovatiekracht in Oost-Nederland. Deze visie is omgezet naar de volgende vier subdoelstellingen: • Versterken van de kenniseconomie en het regionale innovatieve vermogen door het benutten en versterken van de aanwezige kennisclusters; • Het versterken van de concurrentiepositie van het bedrijfsleven, het stimuleren van ondernemerschap en het creëren van duurzame werkgelegenheid; • Het vergroten van de aantrekkelijkheid en de leefbaarheid van Oost-Nederland, in het bijzonder in de stedelijke netwerken; • Het versterken van de sociaaleconomische attractiviteit van de stedelijke gebieden. Aan deze doelen zijn enkele prioriteiten gekoppeld: Prioriteit 1. Versterken regionale innovatiekracht, kenniseconomie en ondernemerschap Prioriteit 2. Versterken innovatieklimaat in stedelijke netwerken Prioriteit 3. Versterken attractieve steden EFRO prioriteit 3 richt zich op het versterken van de attractiviteit van de grote steden (Apeldoorn en Ede) in Oost-Nederland. Deze steden nemen door de concentratie van economische activiteiten en mensen een belangrijke plaats in de regionale economie. Vanwege de concentratie van sociale en economische activiteit hebben de steden te maken met typisch grootstedelijke opgaven als werkloosheid, sociale uitsluiting, armoede, verloedering, wijkontwikkeling, verbeteren van de bereikbaarheid van de binnensteden, herstel van verouderde werklocaties en investeren in cultureel erfgoed en voorzieningen. Veel van deze problemen concentreren zich op wijkniveau en hangen vaak met elkaar samen. Daarom staat in aansluiting op bestaand grotestedenbeleid (GSB) binnen het Operationeel Programma binnen prioriteit 3 de integrale wijkaanpak in de steden centraal. Uitgangspunt voor prioriteit 3 is het volgen van een integrale wijkaanpak conform de voorgestelde nationale aanpak zoals die is vormgegeven in het GSB (Grote Steden Beleid). De opgave bestaat er vooral uit om voor de drie velden sociaal, fysiek en economie projecten te ontwikkelen die elkaar onderling verbinden en versterken.
2.2 Foodvalley De Regio FoodValley is een samenwerkingsverband van acht gemeenten (Barneveld, Ede, Nijkerk, Renswoude, Rhenen, Scherpenzeel, Veenendaal en Wageningen) met samen 330.000 inwoners. De Regio FoodValley heeft drie kernwaarden geformuleerd: - Ondernemend - De regio kenmerkt zich door een bedrijvigheid met goede en betrouwbare ondernemers met een goede arbeidsmoraal van werknemers. - Innovatief - De regio kenmerkt zich door de wetenschappelijke innovatie voor gezonde en duurzame voeding en toepassing van kennis van food. De innovatie met food maakt de regio aantrekkelijk voor bedrijven om zich te vestigen en biedt inwoners kans op werkgelegenheid en goede opleidingen in de onderwijsclusters. - Verbindend - De regio kenmerkt zich door sterke netwerken en sterke gemeenschappen in de woonkernen. De uitwisseling tussen wetenschap en praktijk op het gebied van food is kenmerkend en daarmee onderscheidt deze regio zich ten opzichte van andere gebieden in Nederland. De Regio FoodValley verbindt gemeenten en hun inwoners. De kernwaarden komen tot uitdrukking in twee onderscheidende factoren: food (toppositie in research & development van foodkennis; instellingen en bedrijven die deze kennis benutten en het onderwijscluster dat hierin excelleert) en landschap & natuur (het fraaie en diverse landschap van Heuvelrug, Binnenveld, Veluwe, de polders en daarmee de goede woon- en leefomgeving van de acht regiogemeenten).
6
2.3 Kennisas Ede-Wageningen De Kennisas Ede-Wageningen is de kraamkamer van de Foodvalley voor innovatie, waar (onderwijs)instellingen en bedrijven kennis benutten en delen en het onderwijscluster laten excelleren. Langs de as Ede-Wageningen vindt innovatie, kennisontwikkeling én uitwisseling op het gebied van AgroFood plaats. Deze aantrekkelijke as voor internationale research- en developmentbedrijven is een troefkaart om bedrijven en studenten aan te trekken. De Kennisas zal zich verder ontwikkelen aan de hand van acht grote gebiedsontwikkelingen / schakels:
Veluwse Poort (Kazernes & ENKA) met hoogwaardige woon-, bedrijfs- en culturele locaties Stationsgebied Ede - de toegangspoort tot FoodValley [optie Food Experience Centre] Kenniscampus Ede met doorlopende leerlijnen van VMBO tot HBO in contextrijke omgeving Ziekenhuis Gelderse Vallei, bekend als het ‘voedingsziekenhuis’ van Nederland Valley Center met doorontwikkeling van Cinemec [optie Food Experience Centre] WUR-campus De Born - het kennishart van de FoodValley Business & Sciencepark Wageningen met hoogwaardig kennisgerelateerde bedrijvigheid Wageningen-centrum met een historische binnenstad
Het gebied van de Kennisas is aan de westzijde verbonden met het hoogwaardige open landschap van het Binnenveld. En aan de (noord)oostzijde is de Kennisas direct verbonden met het Veluwemassief met het nationaal park de Hoge Veluwe op fietsafstand. Tevens geniet de as van een grote onderlinge interactie. Een goede verbinding in fysieke zin, met fiets- en autoverkeer en openbaar vervoer. De aantrekkelijkheid van de Kennisas is gelegen in de inbedding in het hoogwaardige landschap en de goede verkeersverbindingen. De Kenniscampus Ede maakt deel uit van de hierboven beschreven Kennisas, en draagt bij aan het attractiever maken van de regio Foodvalley. In de volgende paragraaf wordt er inhoudelijk ingegaan op de Kenniscampus.
7
2.4 Kenniscampus Ede Samen met WUR-campus vormt de Kenniscampus Ede de kern van de Kennisas. De bedoeling is om de Kennisas verder te ontwikkelen. De Gemeente Ede gaat de Kenniscampus Ede sterker profileren door zichzelf als kennisstad te markeren met een doorlopende leerlijn in het onderwijs van VMBO tot HBO/Universiteit en daarbij een wisselwerking tussen onderwijs en bedrijfsleven bewerkstelligen. Samen met de CHE, Het Streek, ROC A12, Aeresgroep/PTC+ en de woningcorporaties Idealis en Woonstede werkt de gemeente Ede aan een hoogwaardige Kenniscampus. In de afgelopen jaren hebben de verschillende partijen hun nieuwbouw-, herinrichtings- en renoveringswensen voor het plangebied op tafel gelegd. De locatie krijgt in de toekomst een regionale uitstraling en biedt plaats aan ten minste 14.000 scholieren en studenten. Door de onderwijsinstellingen in het gebied is een onderwijsvisie opgesteld. Deze onderwijsinstellingen voorzien de arbeidsmarkt, resp. het bedrijfsleven in de regio, van mensen met praktijkgerichte kennis en kunde. Er is affiniteit met Food in de breedst mogelijke zin, de ene keer expliciet (opleiding tot voedseltechnoloog) en de andere keer meer impliciet (zoals in een commerciële opleiding, in een bedrijfseconomische of in een techniekopleiding.) Dit doet de Kenniscampus Ede vanuit een aantrekkelijk en duurzaam gebied, met een contextrijke leeromgeving en innovatieve bedrijvigheid. Door deze regionale verankering, toegankelijke, goed bereikbare onderwijsvoorzieningen en het juiste onderwijs, biedt de Kenniscampus Ede een hoogwaardige kennis- en onderwijsinfrastructuur en zorgt zij voor een sterke instroom van leerlingen en studenten. Voor de Kenniscampus Ede zijn drie centrale programmadoelen opgesteld: 1. Herkenbaar en aantrekkelijk gebied 2. Goed onderwijs door samenwerking 3. Bevordering ondernemerschap - voor bedrijven, instellingen en bewoners Deze programmadoelen worden verder toegelicht in hoofdstuk 3, waarbij aangegeven wordt op welke wijze de velden sociaal, fysiek en economie elkaar verbinden en versterken. Met de inrichting naar een aantrekkelijk gebied (fysiek), het versterken van het inhoudelijke onderwijsprogramma (sociaal) en het bevorderen van het ondernemerschap (sociaal naar de wijkbewoners en economisch naar bedrijven) is er sprake van een integrale aanpak.
8
2.5 Koppeling EFRO subsidie met de gemeentelijke ambitie In de paragraaf 2.1 is aangegeven waar de EFRO prioriteit 3 zich op richt: het versterken van de attractiviteit van de grote steden (waaronder Ede). Uitgangspunt is hierbij het volgen van een integrale wijkaanpak waarbij de velden sociaal, fysiek en economie onderling verbonden worden. De attractiviteit kan versterkt worden door de eerder genoemde vier subdoelstellingen: 1. versterken van de kenniseconomie 2. versterken concurrentiepositie bedrijfsleven & stimuleren ondernemerschap 3. vergroten van de aantrekkelijkheid en leefbaarheid 4. versterken van de sociaaleconomische attractiviteit Hieronder is een link gelegd tussen deze subdoelstellingen en het regionale en gemeentelijke beleid en ambities. Ad 1 Versterken van de kenniseconomie Regionaal en plaatselijk wordt de Kennisas als een kraamkamer gezien voor innovatie, waar (onderwijs)instellingen en bedrijven kennis benutten en delen. Deze kraamkamer wordt versterkt door de doorlopende leerlijnen aan te scherpen en het bedrijfsleven ontwikkelmogelijkheden te geven en te koppelen aan het innovatieve vermogen van de Kenniscampus en de WUR-campus. Fysiek gezien zorgt deze visie op de Kennisas ertoe dat de onderwijsmogelijkheden worden uitgebreid en er een completer onderwijspakket aangeboden kan worden aan de toekomstige generaties. Ad2 Versterken van de concurrentiepositie bedrijfsleven en stimuleren ondernemerschap Bevordering van ondernemerschap is één van de drie programmadoelen van de Kenniscampus Ede. Dit gebeurt langs meerdere wegen. Tijdens de opleidingen (en dat geldt van VMBO tot en met HBO) wordt de mogelijkheid aangeboden om een ondernemersleergang te volgen. Deze leergang wordt door de onderwijsinstellingen gezamenlijk ontwikkeld. Ook tijdens de opleidingen is het vormgeven van leerwerkbedrijven op de campus (een voorbeeld is SPLIVV – ICT ondersteuning door een bedrijf dat grotendeels wordt gerund door studenten). Daarnaast werkt een aantal Edese bedrijven op dit moment aan een portal tussen werkgevers en onderwijsinstellingen ten behoeve van stages, vakantiebanen maar ook concrete vraagstukken op terrein van marketing, techniek, HRM etc. Voor bedrijven aantrekkelijk om ook in de toekomst voldoende geschoold personeel te kunnen binden. Voor studenten en leerlingen aantrekkelijk voor een attractieve leeromgeving. In voorbereiding is de ontwikkeling van een Centrum van Jong Ondernemerschap (CvJO) op de campuslocatie. Een goede fysieke bereikbaarheid en zichtbaarheid is cruciaal voor het realiseren van deze subdoelstelling. Ad 3 Vergroten van de aantrekkelijkheid en leefbaarheid Met de geplande ontwikkelingen (waar in het volgende hoofdstuk verder op wordt ingegaan) wordt de aantrekkelijkheid en leefbaarheid van de Kenniscampus vergroot voor de directe omliggende woonbuurten. De ontwikkelingen dragen hun steentje bij in het open stellen van de Kenniscampus. De Kenniscampus is na de herinrichting van de Zandlaan geen afgesloten gebied meer maar een gebied wat behalve voor docenten, werknemers en studenten ook voor wijkbewoners een aantrekkelijke leefomgeving is. Het openstellen van de Kenniscampus naar de omwonenden wordt bewerkstelligd: door de omgeving voor wandelaars en fietsers verkeersveilig en comfortabel te maken; door sport en kunstuitingen onderdeel te laten zijn van de openbare ruimte. De aanpassing van de fysieke omgeving levert een positieve bijdrage voor de Kenniscampus, de onderwijspartners en studenten komen door het gebruik van gezamenlijke voorzieningen meer tot elkaar. Met de ontwikkeling van 300 studentenkamers en begeleid wonen op de Kenniscampus zullen studenten niet meer een bezoeker maar een bewoner van de Kenniscampus worden. Ook zal door het openstellen van de Kenniscampus wijkbewoners gemakkelijker gebruik gaan maken van de gezamenlijke voorzieningen. Voorbeelden waaraan gedacht kan worden zijn: de repro; het restaurant; het hostel; de praktijkopleidingen (bv kapper); sportvoorzieningen en de openbare ruimte van de Kenniscampus die ook toegang geeft tot aan het sportpark de ‘Hoekelumse Eng’. De aantrekkelijkheid van de Kenniscampus wordt versterkt voor het vergroten van het onderwijspakket en het realiseren van enkele voorzieningen (studentenwoningen en restauratieve voorzieningen).
9
Daarnaast is het belangrijk dat ook in de openbare ruimte een vergroting van de leefbaarheid en de verkeersveiligheid plaatsvindt. Met name de aanpassing op het kruispunt van de Frans Halslaan – Bovenbuurtweg – Zandlaan zal tot een vergroting van de verkeersveiligheid en leefbaarheid van de buurt leiden. Als bijlagen zijn: Kenniscampus Ede Kwaliteitskader (bijlage 1); Bouwstenenboek Kenniscampus Zandlaan (bijlage 2); en Kenniscampus Ede Definitief ontwerp herinrichting Zandlaan (bijlage 3) opgesteld. In de herinrichting van de Zandlaan en de openbare ruimte wordt aansluiting gezocht bij de buurtbewoners en gebruikers van de Kenniscampus. De openbare ruimte zal volgens gemaakte keuzes uniform, volgens hoogwaardige kwaliteit, ingericht worden, gevolg is een sterkere uitstraling van uniformiteit op de Kenniscampus. In fysieke zin wordt er met de herinrichting aansluiting gezocht bij de buurt door hierin, in samenwerking met de NISB (Nederlands Instituut voor Sport en Bewegen), de ruimte in te richten voor bewegen en sporten. De partijen van de Kenniscampus hebben met een adhesiebetuiging hun steun ondertekend naar de NISB (zie hiervoor bijlage 4). De NISB heeft tezamen met de gemeente Ede een samenwerkingsovereenkomst (bijlage 5) getekend waarin is opgenomen dat de Kenniscampus een negende pilot vormt van het project ‘Beweegvriendelijke omgeving’. Doel van dit project is om meer inzicht te krijgen in: de fysieke en sociale maatregelen die genomen worden om een beweegvriendelijke omgeving te realiseren; het proces om te komen tot een beweegvriendelijke omgeving; de succes- en faalfactoren in zowel het beleids- als het uitvoeringsproces; de effecten van de genomen maatregelen (oftewel zorgt een beweegvriendelijke ingericht omgeving ervoor dat meer mensen gaan sporten en bewegen?). De verbinding van het sportpark ‘Hoekelumse Eng’ met de Kenniscampus zal worden vergroot; doordat de onderwijsopleidingen hun ondersteuning zullen leveren aan de sportverenigingen (stages, instructies etc.); de faciliteiten van de sportverenigingen worden ingezet voor onderwijs of wijkactiviteiten; en er een fysieke doorsteek komt tussen de Kenniscampus en het sportpark ‘Hoekelumse Eng’. Sportverenigingen gaan gebruik maken van de geplande sporthal NOC*NSF C3 (hier wordt in het volgende hoofdstuk verder op ingegaan). De komst van de sporthal zorgt voor een verdere versterking van het sportpark met de Kenniscampus. Kunst zal een invulling krijgen waarbij de aandacht wordt getrokken aan een zo breed mogelijk spectrum van gebruikers. Kunstuitingen dienen niet alleen als ‘kijkobject’ maar kunnen tevens een praktische functie hebben, bijvoorbeeld als meubilair of als sport- of speelvoorziening. Naast deze fysieke ingrepen in de directe woonomgeving bieden de kennisinstellingen in het gebied diverse mogelijkheden tot dienstverlening. Zo is er het leerwerkrestaurant Eatcetera aan de Zandlaan, dat onder professionele leiding met inzet van leerlingen van VMBO en ROC wordt geëxploiteerd. Andere voorbeelden van dienstverlening zijn verzorging ('kapsalon' in de nieuwbouw VMBO) en mogelijkheden tot ondersteuning van bedrijven door studenten van de academies van Journalistiek & Communicatie respectievelijk Mangement, Economie en Recht van de Christelijke Hogeschool Ede. Ook zullen leerlingen van de opleiding Sport en Recreatie van het ROC-A12 worden ingezet voor versterking van de sportverenigingen op het sportcomplex Hoekelumse Eng, dat direct grenst aan de zuidzijde van de Kenniscampus. In de toekomst zullen leerlingen van de ROC-A12 evenementen ontwikkelen en organiseren, inclusief praktische zaken als beveiliging en verkeersregeling. Tot slot komt in de nieuwbouw van de studentenhuisvesting gecombineerd met 30 eenheden voor "Kamers met Kansen" - een vorm van begeleid wonen voor jongeren. De begeleiding wordt verzorgd door de Edese welzijnstichting Welstede in samenwerking met studenten van de CHE-academie Zorg & Welzijn. Ad 4 Versterken van de sociaaleconomische attractiviteit De onderwijspartners van de Kenniscampus beschikken over opleidingen die inzichtelijk en toegankelijk kunnen zijn voor buurtbewoners en gebruikers van de Kenniscampus. Zij kunnen gebruik maken van de voorzieningen die voortkomen uit deze opleidingen, concrete voorbeelden zijn: een printshop; kapper; fitnessschool; tuinonderhoud; etc. Hiermee is de Kenniscampus ook een directe plus voor de buurt, waarbij zij de Kenniscampus als meerwaarde voor hun woongenot kunnen beschouwen. Deze voorzieningen kunnen toegankelijk gemaakt worden in de gebouwen van de onderwijspartners of in gezamenlijk aangewezen ruimten.
10
Door de wijkbewoners een reden te geven zich te begeven op de Kenniscampus en de studenten van de Kenniscampus een reden om zich buiten de Kenniscampus te begeven vindt er integratie tussen deze twee ‘werelden’ plaats. De Kenniscampus raakt meer verbonden met de buurt, door de nieuwbouw en de herinrichting van de openbare ruimte vindt er een versterking van de economische structuur plaats.
11
3.
Doelstelling
3.1. Nader beschreven projecten Kenniscampus Om te komen tot het verwezenlijken van de programmadoelen zoals benoemd in paragraaf 2.4 zijn hieronder de volgende projecten opgesteld. De totale scopescope aan ontwikkelingen bedraagt ongeveer € 90 miljoen. Qua ruimtelijke gebiedsontwikkeling worden in de periode 2011-2014 in de volgende investeringen voorzien: 2 - nieuwbouw Het Streek 10.000 m BVO (oplevering medio 2012) - studentenhuisvesting met 300 eenheden (bouwstart medio 2012) 2 - uitbreiding CHE met 4.000 m BVO (bouwstart eind 2012) - herinrichting Zandlaan en inrichting buitenruimte (start eind 2012) - aanleg sportvelden (start eind 2012) - nieuwbouw (top)sporthal (bouwstart 2013) - hostel PTC+ (opgeleverd begin 2012)
12
Nieuwbouw Het Streek De nieuwbouw van Het Streek aan de Zandlaan is in maart 2011 gestart, bij de start van het schooljaar 2012-2013 opent de school haar deuren. De school zal veel mogelijkheden bieden voor praktisch onderwijs, met praktijkruimten, zoals een techniekcentrum, een restaurant, een dansstudie, een theater, een beautysalon, een kapperszaak en een verzorgingsafdeling. De nieuwbouw geeft onderdak aan ± 850 leerlingen. Hier worden drie vestigingen bij elkaar gebracht, waarbij het vooral ging om kleinschaligheid en veiligheid. Die kracht zal behouden blijven in de nieuwbouw aan Het Streek. Dat gebeurt o.a. door iedere onderwijsstroom een eigen afdeling te geven. Voor de nieuwbouw van Het Streek is € 23 miljoen geraamd. De nieuwbouw betreft behalve de school ook een nieuwe sporthal (met twee gymzalen) en een parkeerterrein voor de medewerkers. Studentenhuisvesting en begeleid wonen Samen met Idealis uit Wageningen ontwikkelt Woonstede 54 wooneenheden met 270 studentenkamers. Eén wooneenheid bestaat uit 5 studentenkamers met een gemeenschappelijke keuken en woonkamer. Daarnaast komen er nog eens 30 kamers voor jongeren met een zorgvraag en één ruimte voor een leer- en werkbedrijf. Het betreft hier het reeds eerdergenoemde initiatief "Kamer met Kansen": een samenwerkingsverband tussen Welstede en studenten van de academie Zorg & Welzijn van de CHE De huisvesting zal gerealiseerd worden aan de Zandlaan op de oude locatie van de Praxis. De huisvesting bestaat uit 3 complexen, de start van de bouw van het eerste complex zal in augustus 2012 plaatsvinden. De oplevering van het geheel staat gepland voor medio 2013. De bouw hiervan is geraamd op € 20 miljoen. Tevens zal de buitenruimte en de weg ingericht worden volgens het kwaliteitskader buitenruimte. Uitbreiding CHE Het huidige CHE-gebouw wordt verbouwd. Momenteel wordt gewerkt aan een definitief ontwerp en naar verwachting start de ver- en nieuwbouw in 2013. Met de verbouwing en de nieuwbouw van de CHE wordt er ook gekeken naar de ligging van de opleidingen en faciliteiten. Naast de nieuwbouw komt er ook een nieuw parkeerterrein voor de medewerkers en studenten van de CHE. De openbare ruimte zal aansluiting vinden op het kwaliteitskader en de herinrichting van de Zandlaan. Het centrale plein tussen de bestaande bouw en de nieuwbouw zal ingericht worden als een stimulans voor ontmoeting. De kosten voor dit project bedragen circa € 20 miljoen. Herinrichting Zandlaan en inrichting buitenruimte De herinrichting van de Zandlaan en de buitenruimte zal toegelicht worden in hoofdstuk 4. Aanleg sportvelden Ten zuiden van de Zandlaan zullen in 2012 twee sportvelden aangelegd worden, voorzieningen zoals een aanliggend fietspad en houtwallen worden momenteel aangelegd. Met de aanleg van deze sportvelden wordt het sportpark De Hoekelumse Eng uitgebreid en kan het sportpark Oranje, aan de Reehorsterweg, worden verwijderd. De voetbalverenigingen zullen in de toekomst ook gebruik gaan maken van het sportpark De Hoekelumse Eng. De kosten voor de sportvelden bedragen € 2 miljoen. Nieuwbouw (top)sporthal Het ROC zal gronden kopen van de Aeres Groep en hierop een NOC*NSF C3 sporthal gaan bouwen. De gemeente is ook bereid hierin te participeren. Tevens heeft de provincie Gelderland middelen gereserveerd voor een bijdrage in deze ontwikkeling. De bouw van de sporthal staat gepland voor 2013 / 2014. Daarnaast er een toegangsweg komen vanaf de Zandlaan, met parkeerterrein. De totale investeringen bedragen ongeveer € 15 miljoen. Ten behoeve van de bouw van de NOC*NSF sporthal worden de kassen van PTC+ gesloopt. Op een andere plek op het Aeres Groep terrein zal een nieuw kassencomplex gebouwd worden. Hostel PTC+ PTC+ heeft onlangs het hostel en restaurant gerenoveerd. Hostel en restaurant hebben een functie voor de gehele Kenniscampus. Het leerwerkrestaurant wordt mede gerund door studenten van de Kenniscampus.
13
3.2. Concretisering doelstellingen Door de gemeente Ede is tezamen met de onderwijspartijen, Woonstede en Idealis een ambitie opgesteld om een Kenniscampus te ontwikkelen met een goed aansluitend onderwijs- en kennisaanbod in een aantrekkelijke omgeving. De Kenniscampus Ede vormt samen met de campus van de Wageningse Universiteit (WUR) een belangrijke kennispijler van de FoodValley. In de Kenniscampus Ede gaat het om de volgende drie doelen (deze zijn ook opgenomen in paragraaf 2.4): Herkenbaar en aantrekkelijk gebied Goed onderwijs door samenwerking Bevordering ondernemerschap - voor bedrijven, instellingen en bewoners Hieronder is opgenomen wat van deze doelen de ambitie is. Herkenbaar en aantrekkelijk gebied Een herkenbare aantrekkelijke Kenniscampus willen partijen onder andere bereiken door kwaliteit in nieuwbouw en openbare ruimte. Nieuwbouw betreft voor de komende jaren de volgende investeringen: 2 uitbreiding van het CHE met 4.000 m BVO; studentenhuisvesting met 250 eenheden, kamers-met2 kansen en bedrijvigheid gelieerd aan de Kenniscampus; de nieuwbouw van Het Streek met 10.000 m BVO; nieuwbouw/renovatie van PTC+; realisatie van een NOC*NSF C3 sporthal van het COG in combinatie met onderwijsmogelijkheden en de aanleg van enkele sportvelden. Door middel van een herinrichting van de openbare ruimte kan het gebied betere kwaliteit en eenheid krijgen. Hierdoor zal de Kenniscampus een meer uitnodigender karakter krijgen, waarvan zowel studenten als buurtbewoners gebruik van kunnen maken. Goed onderwijs door samenwerking Er wordt gewerkt aan een doorlopende leerlijnen van VMBO tot aan de universiteit in Wageningen. Deze leerlijn kan door uitbreiding van het onderwijspakket versterkt worden. De onderwijspartijen kunnen elkaar hierin steunen en bij elkaar tot de juiste onderwijspakketten komen. Door deze verbindingen ontstaat een warme overdracht van leerlingen naar het vervolgonderwijs. Daardoor daalt het aantal voortijdig schoolverlaters. Daarnaast zal door gezamenlijk gebruik van faciliteiten de kwaliteit en aantrekkelijkheid van het geboden onderwijs toenemen (meer ‘state of the art’). Bevordering ondernemerschap Op de Kenniscampus is nu al voorzien in toekomstige huisvesting van (nieuwe) leerwerkbedrijven. Momenteel zijn er al enkele leerwerkbedrijven op de Kenniscampus gevestigd, zoals het bedrijfsrestaurant (gelegen in Hostel A) en SPLIVV (computerondersteuning). Zowel in de huisvesting als in de relatie met de onderwijspartners is er ruimte voor nieuwe invulling van leerwerkbedrijven. Een nieuw voorbeeld, waar naar gekeken wordt, is het Centrum voor Jong Ondernemerschap (CvJO). Het centrum slaat een brug tussen ondernemers, overheid en onderwijspartijen. Daar waar mogelijk presenteren de beroepspraktijkclusters zich ook met leerbedrijven, naar de omliggende woonbuurten, die diensten aanbieden (winkels, pinautomaat, kindercrèche, groenvoorziening/onderhoud, technische onderhoudsdienst, stomerij, kapper, kleermaker, reisbureau, commerciële vergaderruimtes, horeca, een werk-leer-studio in combinatie met lokale/regionale omroepen etc.).
14
4.
Inhoud
4.1 Algemeen De eerdergenoemde gebiedsontwikkelingen zorgen voor een sterkere verbinding tussen de onderwijsinstellingen en bevorderen doorgaande leerlijnen, verbetering van de openbare ruimte en versterking van het programma. Ten aanzien van het programmadoel: herkenbaar en aantrekkelijk gebied, is met de doelstelling: verbeteren van de ruimtelijke kwaliteit een kwaliteitskader (Bijlage 1) voor de buitenruimte opgesteld. Het kwaliteitskader geeft vorm aan de inrichting van de buitenruimte en de wijze waarop het beheer van de buitenruimte vormgegeven wordt. De inrichting van de Kenniscampus dient aan te sluiten op de al bestaande kwaliteiten. Belangrijk is om de huidige openbare ruimte zodanig te verbeteren dat de inrichting en de nieuwbouw hun identiteit kunnen ontlenen aan het al aanwezige waardevolle landschap en waarbij tegelijkertijd het gebruik en de kwaliteit van de openbare ruimte, semi-openbare ruimte (terrassen, voorruimtes, entrees) en ‘publieke’ functies in de gebouwen centraal staan. Belangrijke uitgangspunten daarbij zijn het creëren van zo veel mogelijk gemeenschappelijke buitenruimte en het nastreven van een zo groot mogelijke uniformiteit in groen en materiaalgebruik. In het verlengde van het kwaliteitskader is er ter verdere uitwerking het bouwstenenboek (Bijlage 2) gemaakt. In het bouwstenenboek worden de ambities en uitgangspunten ten aanzien van de inrichting van de buitenruimte concreet vertaald naar een pakket van materialen, meubilair en beplantingssortiment. Binnen de Kenniscampus Zandlaan zijn feitelijk drie typen buitenruimte te onderscheiden, namelijk: de openbare ruimte; de gemeenschappelijke ruimte (semi-openbaar); de private ruimte. Hieronder zijn impressies weergeven op welke wijze de verschillende typen buitenruimte ingericht kunnen worden en in elkaar kunnen overlopen.
15
Bovenbuurtweg Oude Kerkweg
Hoefweg
Zandlaan
fietspad langs sportvelden
16
4.2 Ontwerp Ten behoeve van een ruimtelijke integratie van het onderwijsgebied aan weerszijden van de Zandlaan en het verbeteren van de verkeersveiligheid wordt in een reconstructie van de Zandlaan voorzien. Tevens wordt er voorzien in het vergroten van de ruimtelijke kwaliteit door de inrichting van de omliggende terreinen rond de Zandlaan en de andere wegen die herinricht worden: - het noordelijk deel van de Bovenbuurtweg; - de Oude Kerkweg (tussen de Zandlaan en de Reehorsterweg); - de weg tussen de studentenkamers (Woonstede) en de bedrijven; - de toegangsweg en parkeerterrein naar de (nog te bouwen) sporthal; - de weg ten oosten van de nieuwbouw van het Streek; - met in het verlengde daarvan het fietspad langs de sportvelden; - de Zandlaan. Het inrichten van deze delen valt binnen de aangegeven werkgrens. Het inrichtingsplan op de vorige pagina geeft de inrichting van de hierboven genoemde straten aan. In Bijlage 3 is het definitieve ontwerp van de herinrichting Zandlaan opgenomen, hierin zijn de precieze maatregelen benoemd. Op de volgende pagina’s worden enkele belangrijke delen van de herinrichting toegelicht. Naar verwachting zal door de ontwikkeling van de Kenniscampus het aantal wandelaars en fietsers in de omgeving sterk toenemen. Tegelijkertijd is de Zandlaan voor het autoverkeer de belangrijkste ontsluiting voor de Kenniscampus. Het is daarom van belang dat juist voor wandelaars en fietsers een verkeersveilige en comfortabele omgeving ontstaat, terwijl ook recht gedaan wordt aan de ontsluitende functie voor het autoverkeer. Het fietsverkeer wordt door vrijliggende fietspaden fysiek gescheiden van het autoverkeer. Voetgangersroutes voeren door het groen en worden zodanig geleid, dat de oversteekbewegingen op de Zandlaan beperkt blijven tot enkele veilige locaties met korte oversteeklengtes. Door het clusteren van onderlinge aansluitingen neemt het aantal potentiële conflictpunten af en wordt het gebruik van de Zandlaan als centrale ontsluitingsweg van de Kenniscampus zoveel mogelijk geoptimaliseerd. Voor de aanleg van de herinrichting van de Zandlaan worden er gronden verworven. Na verwerving kan de Zandlaan uitgevoerd worden met fiets- en voetpad. Andere voorbereidende werkzaamheden zijn het laten uitvoeren van een asfaltonderzoek en natuurtoets. Met het asfaltonderzoek komen de mogelijkheden tot hergebruik van het asfalt in beeld, afhankelijk van de teerhoudendheid. Uit de natuurtoets zal moeten blijken of de Zandlaan een vleermuizenroute behelst, deze informatie is nodig voor het aanvragen van een kapvergunning. De bomen aan de Zandlaan zullen namelijk allemaal gekapt worden, de kwaliteit van deze bomen is slecht en zullen verdere aanpassingen in de ondergrond niet overleven. Er zullen hiervoor in de plaats nieuwe bomen aan de laan gepland worden. Op sommige delen van de Zandlaan zal de weg een andere positionering krijgen, hierdoor zullen er delen van het NUTS-trace verlegd worden. Ook delen van het riool worden vervangen omdat deze zijn aangetast door wortelingroei. Na deze voorbereidingen kan er begonnen worden met de aanleg van de Zandlaan en de omliggende wegen. De wegen worden in zwart asfalt of in betonsteen uitgevoerd. De fietspaden worden uitgevoerd in rood asfalt. De keuze van de bestrating is opgenomen in het bouwstenenboek. De parkeervakken worden afgescheiden door een beukenhaag. Verder is in het bouwstenenboek de keuze van meubilair (zitbanken, afvalbakken, afzetpaaltjes, fietsparkeersystemen, bewegwijzering, hekwerken, boomroosters), verlichting, groen (bomen en hagen) en kunst opgenomen. Er worden langs de Zandlaan en de Bovenbuurtweg bomen geplant om de laanstructuren te versterken. Daarnaast vindt toevoeging van nieuwe bomen plaats in de vorm van solitaire bomen of boomgroepen. Ten aanzien van kunst zijn er enkele locaties aangewezen waar kunst geplaatst kan gaan worden. Er wordt hierbij niet gedacht aan traditionele kunstwerken, maar een samenhangend verhaal/scenario van de kunstwerken. De herinrichting van de Zandlaan en de omliggende wegen zal gefaseerd plaatsvinden waarbij de eerste voorbereidende werkzaamheden in het najaar van 2012 plaatsvinden.
17
4.2.1 Zandlaan In de nieuwe situatie wordt gekozen voor eenduidig profiel langs de hele Zandlaan. Het principe is: voetpad – (berm) – fietspad – berm met bomen – rijweg – berm met bomen – fietspad – (berm) – voetpad. Ter plaatste van het centrale gebied van de campus worden rijbanen gescheiden door een middenberm. Hier zijn oversteekplaatsen mogelijk door bundeling van looproutes, korte oversteeklengtes, een hoge attentiewaarde en combinatie met bushalte. De fietsers worden gescheiden van het autoverkeer vrijliggend, of aansluitend aan de rijweg, maar dan verhoogd. In principe gaat het om éénrichtingsfietspaden, uitgezonderd het fietspad aan de noordzijde tussen de Oude Kerkweg en de Bovenbuurtweg. Dit is vanwege de geplande fietsenstalling van de CHE aan de oostzijde van de Oude Kerkweg. Omdat de Zandlaan een ontsluitingsweg is met relatief hoge snelheden, dient het aantal aansluitingen op zijstraten en erven zoveel mogelijk te worden beperkt, om daarmee ook het aantal potentiele conflictpunten te beperken. Waar dit kan worden zijstraten en uitritten afgesloten dan wel verplaatst, of samengevoegd. Ter plaatse van de overblijvende zijstraten en uitritten worden deze zodanig aangelegd, dat de verkeersveiligheid zoveel mogelijk gewaarborgd blijft.
4.2.2 Oude Kerkweg De Oude Kerkweg tussen de Reehorsterweg en de Zandlaan wordt omgebouwd tot een tweerichtingsfietspad. Het fietspad zal aan de noordzijde beginnen voorbij de huidige inrit van Reehorsterweg nr 39. Ter hoogte van de hoofdingang van de CHE doorkruist de fietsroute een plein, die dmv ‘shared space’ wordt ingericht. De inrichting van de Oude Kerkweg wordt nader uitgewerkt in samenhang met de uitbreidingsplannen van de CHE.
4.2.3 Hoefweg Tot voor kort viel deze verbindingsstraat langs de voormalige Praxis onder de Zandlaan en de Reehorsterweg. Realisatie van de studenteneenheden leidt tot zoveel extra adressen dat een eigen straatnaam gewenst werd. Besloten is om deze weg de ‘Hoefweg’ te noemen. Door de realisatie van de studenteneenheden dient deze weg (deels) een nieuwe inrichting te krijgen. Het profiel is hiernaast aangegeven op de doorsnede.
18
4.2.4 Bovenbuurtweg De Bovenbuurtweg is onderdeel van het hoofdfietsroutenetwerk van Ede. De fietsroute wordt met name veel door scholieren gebruikt, een kwetsbare groep in het verkeer. Het is daarom belangrijk dat de kruising Zandlaan – Frans Halslaan – Bovenbuurtweg voor fietsers optimaal veilig wordt gemaakt. In de herinrichting wordt daarom de noordelijke rijweg van de Bovenbuurtweg afgesloten. De afsluiting van de noordelijke Bovenbuurtweg zorgt voor een vermindering van kruisend en afslaand autoverkeer. Daarmee neemt de complexiteit van de kruising af. Bovendien biedt het ruimte om een veilige fietsoversteek te creëren. Op het gedeelte tussen de rotonde met de Jan Tooroplaan en de Jan Steenlaan liggen fietsstroken, die pas voorbij de Jan Steenlaan overgaan in een vrijliggend tweerichting fietspad. Om schuine oversteekbewegingen te voorkomen en de fietscomfort en –veiligheid te vergroten, wordt het huidige tweerichting fietspad doorgetrokken tot aan de rotonde. De rijweg van de Bovenbuurtweg wordt daarbij versmald en voldoet daarmee beter aan de inrichtingseisen van een 30km-zone. De fietspaden langs de rotonde worden aangepast om de zichtlijn tussen auto’s en fietsers te verbeteren en de fietsers uit het noorden comfortabel en veilig te leiden naar het nieuwe fietspad.
4.2.5 Fietspad langs sportpark Om de Kenniscampus voor fietsverkeer nog beter te ontsluiten is het de intentie om langs de huidige volkstuinen en het sportpark De Hoekelumse Eng een oost-west fietspad te realiseren. Deze fietsroute loopt tussen de Edeseweg en de Bovenbuurtweg langs de zuidzijde van de Kenniscampus en faciliteert fietsers die van Bennekom naar de Kenniscampus, en vice versa, gaan. Daartoe worden enkele dwarsaansluitingen voorzien die rechtstreeks op de terreinen van de onderwijsinstellingen uitkomen. Deze aansluitingen voorkomen omrijden en onnodig vaak oversteken van de Zandlaan. Tevens is deze route van recreatief nut voor bijvoorbeeld de bewoners van de Maandereng.
19
4.3 Koppeling met EFRO subsidie Het vergroten van de aantrekkelijkheid en de leefbaarheid van de Kenniscampus en de omliggende woonbuurten kan onder andere door de stedelijke netwerken te versterken. De Zandlaan is de belangrijke ruimtelijke drager van de Kenniscampus. De onderwijsinstellingen en de studentenhuisvesting presenteren zich met de voorzijde aan de Zandlaan. Een opwaardering van de uitstraling van de Zandlaan en de aansluitende wegen is daarmee van groot belang om de ruimtelijke ontwikkeling van de Kenniscampus verder vorm te geven. Met het aanleggen van een vrijliggend fietspad en verbreden van het lokale fietsnetwerk wordt er rekening gehouden met de veiligheid van een grote groep fietsers. De ontwikkelingen op de Kenniscampus sluiten dus niet alleen op het versterken van de fysieke-, maar ook op de verkeernetwerken aan. Door de aansluiting van de Kenniscampus met het sportpark ‘Hoekelumse Eng’ ontstaat er ook een verbintenis tussen de wijk en het sportpark. Door het aanbrengen van al deze verbindingen ontstaat er een sterker stedelijk netwerk, die met het openstellen van de Kenniscampus en het sportpark ook toegankelijk worden voor buurtbewoners. De investering in de herinrichting van de openbare ruimte nodigt uit tot bewegen én ontmoeten in de wijk. Zowel de persoonlijke (fysieke) gezondheid als de collectieve gezondheid (sociale cohesie) wordt versterkt. Dit draagt bij een gezondere en mentaal sterkere populatie in de wijk, naast de schoolpopulatie (studenten, leerlingen en werknemers).
20
5.
Planning
Het project ‘Herinrichting Zandlaan’ is gestart op 1 januari 2012. Met het inrichtingsplan van de Zandlaan en omgeving is de gemeente in de afrondende fase. Met de afronding zal er nog overeenstemming gezocht worden met de partners van de Kenniscampus. Na vaststelling van het inrichtingsplan kan er begonnen worden met de verwerving van de benodigde gronden. Met de grondeigenaren zijn inmiddels oriënterende gesprekken gevoerd. De aanbesteding van het bestek zal plaatsvinden conform het gemeentelijke aanbestedingsbeleid, een nationale openbare aanbesteding. De aanbesteding wordt algemeen bekend gemaakt en iedereen kan een inschrijving doen. De aanbesteding van het werk zal gestart worden na het verwerven van de gronden, het verkrijgen van de EFRO en BDU subsidie en het verkrijgen van de kap- en aanlegvergunning. De aannemer zal na het broedseizoen beginnen met het kappen van de bomen. Tevens zullen, alvorens met de uitvoering begonnen wordt, enkele delen van het riool vervangen worden. De voorbereidende werkzaamheden worden daarmee in het najaar van 2012 uitgevoerd, de daadwerkelijke herstructurering vindt plaats in het voorjaar van 2013. Het project zal gefaseerd uitgevoerd worden, waarbij de Zandlaan, de Bovenbuurtweg, de Oude Kerkweg en de weg tussen de studentenkamers (Woonstede) en de bedrijven volgens de planning in het voorjaar van 2013 worden heringericht. De aanleg van de toegangsweg tot de sporthal zal plaatsvinden na (of tijdens) de realisatie van de sporthal. Het fietspad langs de sportvelden en de weg ten oosten van de nieuwbouw van het Streek zal uitgevoerd worden voordat in het voorjaar van 2013 aan de andere delen begonnen wordt. Reden hierachter is dat met het openen van de nieuwe school voor het komende schooljaar, de school veilig bereikbaar is. De volledige uitvoering zal afgerond zijn begin 2015. Het bestemmingsplan ‘Zandlaan e.o.’ is onherroepelijk, de beoogde herinrichting is daarmee planologisch mogelijk. De toegangsweg voor de sporthal is momenteel geprojecteerd op de bestemming ‘Maatschappelijk’, hier binnen is het mogelijk deze weg aan te leggen. De uitvoeringsplanning wordt afgestemd met de ontwikkelende partijen in het gebied (Woonstede en CHE), zodat de herinrichting van de Zandlaan en de realisatie van de bouwplannen elkaar niet in de weg staan.
21
6.
Organisatie
De ontwikkelingen en beoogde doelen worden gestuurd door het Bestuurlijk Overleg Kenniscampus Ede. Hierin zitten bestuurders van de partners van de Kenniscampus, Woonstede en Idealis en de gemeente Ede. Het voorzitterschap is in handen van de burgemeester van de gemeente Ede. In het Bestuurlijk Overleg worden besluiten genomen ten aanzien van een fysiek- en onderwijscluster. Het fysieke cluster wordt aangestuurd door een projectleider Ruimtelijke Projecten en is met name gericht op het programmadoel: een ‘herkenbaar en aantrekkelijk gebied’ te realiseren. Het onderwijscluster is met name gericht op de programmadoelen: ‘goed onderwijs door samenwerking’ en ‘bevordering ondernemerschap – voor bedrijven, instellingen en bewoners’. Het onderwijscluster wordt aangestuurd door een Regiegroep Onderwijs. Daarin hebben zitting de directieleden van de deelnemende kennisinstellingen. Het voorzitterschap van de regiegroep wordt vervuld door de voorzitter van het college van bestuur van ROC-A12. De projectleider/voorzitter van het cluster is ook deelnemer van het Bestuurlijk Overleg. Tussen deze twee overlegstructuren bevindt zich een programmateam onder leiding van een programmamanager Kenniscampus. Het team bewaakt de programmadoelen. De programmamanager verzorgt de agenda van het Bestuurlijk Overleg en zorgt voor afstemming met de twee clusters en het Bestuurlijk Overleg. Het definitief inrichtingsplan wordt besproken in de gemeentelijke projectgroep en in de projectgroep Ruimte (waarin vertegenwoordiger van alle partijen van de Kenniscampus opgenomen zijn) en vastgesteld door de projectleider. Naast deze projectgroep Ruimte en de regiegroep Onderwijs is in december 2011 door het bestuurlijk overleg ook een werkgroep Communicatie ingesteld. Deze werkgroep wordt geleid door de academiedirecteur Journalistiek en Communicatie van de Christelijke Hogeschool Ede. In de werkgroep participeren communicatiemedewerkers van alle partners van de Kenniscampus (kennisinstellingen, corporaties en gemeente Ede). Inmiddels heeft de werkgroep een corporatie-huisstijl en logo voor de Kenniscampus Ede ontwikkeld en wordt najaar 2012 een website www.kenniscampusede.nl opgezet. De externe herkenbaarheid voor zowel studenten, bewoners, bedrijven als overheden wordt hiermee verder versterkt. In najaar 2012 zal een werkgroep Facilitair worden ingesteld door het bestuurlijk overleg Kenniscampus. Deze werkgroep, bestaande uit deelnemers van de partners in het gebied, krijgt tot taak om de samenwerkingsmogelijkheden op facilitair gebied verder uit te werken. Basis daarvoor is een rapport over de mogelijkheden van facilitaire voorzieningen welke in opdracht van het bestuurlijk overleg is uitgevoerd. Het bestuurlijk overleg heeft in juni 2012 kennisgenomen van het belangrijkste bevindingen en besloten tot genoemde uitwerking.
22
7.
Effecten
7.1. Effecten van de Kenniscampus Het versterken van attractieve steden is de doelstelling van de EFRO prioriteit 3. De Kenniscampus versterkt met zijn (deel)projecten de attractiviteit van de stad en in het bijzonder de omliggende wijken. Door het openstellen van de praktijkopleidingen van de verschillende onderwijsinstellingen kunnen omwonenden gebruik maken van voorzieningen zoals een restaurant, een kapper, een beautysalon en een printshop. Tevens kunnen omwonenden en de nabij spelende sportverenigingen gebruik maken van de toekomstige sporthal van het ROC. Andersom zullen studenten en leerlingen van de Kenniscampus met hun praktijkkennis eerder de wijk in trekken om daar, hetgeen zij geleerd hebben, in de praktijk te brengen. De effecten van de Zandlaan op de stad en de omliggende wijken zal in de volgende paragraaf beschreven worden.
7.2. Effecten van de herinrichting Zandlaan 7.2.1. (Regionale) bereikbaarheid vergroot De Zandlaan blijft, ook na de aanleg van de Parklaan, een belangrijke verkeersfunctie vervullen en wordt gezien als de belangrijkste hoofdontsluitingsweg voor de Kenniscampus. De aanleg van de Parklaan is van groot belang voor de Kenniscampus, omdat daarmee de bereikbaarheid van het gebied sterk wordt verbeterd. De belangrijkste aanrijroute naar de Kenniscampus is vanaf de Bennekomseweg/ Edeseweg. Ten behoeve van een ruimtelijke integratie van het onderwijsgebied aan weerszijden van de Zandlaan en het verbeteren van de verkeersveiligheid wordt in een herinrichting van de Zandlaan, enkele aangrenzende wegen en een aantal aangrenzende delen van de openbare ruimte voorzien. De Parklaan vormt straks een directe relatie tussen de N224 en de A12/N781 waarmee de stedelijke bereikbaarheid van de oostkant van Ede verbeterd. Hier profiteert de Kenniscampus, gelegen aan de Zandlaan, direct van. Ook de fiets heeft en behoud een prominente functie voor de bereikbaarheid. Op de corridor Ede-Wageningen wordt de komende tijd fors geïnvesteerd in fietsvoorzieningen zoals fietstunnels. De regionale bereikbaarheid van de Kenniscampus verbeterd hierdoor.
7.2.2 Verbeterde veiligheid voor fietsers en wandelaar Het belangrijkste kenmerk van het ontwerp voor de Zandlaan is een weg met zo veel mogelijk vrijliggende fietspaden. Voor een groot deel liggen aan de Zandlaan geen trottoirs langs de rijweg, maar los van de weg in het groen. Op het centrale deel van de Kenniscampus wordt de rijbaan gescheiden door een middenberm, die tevens een goede oversteekvoorziening biedt voor het langzaam verkeer. Deze aanpassing van de Zandlaan zorgt voor een verbeterde veiligheid en bereikbaarheid van de Kenniscampus en de aangrenzend woonbuurten. Met de herinrichting wordt ook voorzien in een herkenbaar en aantrekkelijk gebied waarbij het voor een gebruiker of passant direct duidelijk is dat deze zich op de Kenniscampus bevindt. Deze verbeterde bereikbaarheid is doorgezet tot aan het sportpark De Hoekelumse Eng, onderdeel van de herinrichting van de Zandlaan is namelijk ook het realiseren van een langzaamverkeersroute naar het sportpark. Effect is een verbeterde bereikbaarheid en veiligheid van de Kenniscampus, de omliggende wijken en De Hoekelumse Eng voor fietser en wandelaar.
7.2.3. Hoogwaardige uitstraling: gezond & sportief en kunstzinnige eenheid De Kenniscampus krijgt met de herinrichting van de Zandlaan een gezondere en sportievere uitstraling door aansluiting op de sportvelden van de Hoekelumse Eng en de input vanuit het NISB. De gebruikers van de Kenniscampus alsmede de buurtbewoners kunnen gebruik maken van deze sportieve toevoeging aan het gebied. Direct gevolg is wijkverbetering door aanpassing van de openbare ruimte. Kunst is een belangrijke factor binnen het gebied van de Kenniscampus. Gedacht wordt aan het maken van een verhaal/scenario als raamwerk voor de kunstopdrachten. Het verhaal/scenario moet de rode draad gaan vormen die door de campus loopt en daarmee één van de ingrediënten vormt voor het
23
geheel van de buitenruimte. Kunstuitingen dienen niet alleen als ‘kijkobject’ maar kunnen tevens een praktische functie hebben, bijvoorbeeld als meubilair of als sport- of speelvoorziening. Belangrijk aandachtspunt is om niet alleen studenten van ´creatieve´ opleidingen (bv. PABO) in te schakelen ter invulling van de kunstuitingen, maar een zo breed mogelijk spectrum van de gebruikers te betrekken.
7.3. Effecten op de indicatoren van de integrale wijkaanpak Het project herinrichting Zandlaan is een belangrijke aanjager voor de verdere ontwikkeling van de Kenniscampus Ede, een belangrijke locatie binnen de regio FoodValley en Kennisas Ede-Wageningen. Het project heeft betrekking op de indicator ‘Aantal projecten gericht op ondernemerschap, stad/wijkeconomie’. - ondernemersleergang bij alle scholen (CHE, ROC-A12, Groenhorst, Streek); - uitvoering StartSmart-programma; - oprichting Centrum voor Jong Ondernemerschap (CvJO); - inrichting ondernemersloket door bedrijven (portal onderwijsinstellingen – bedrijven) - bedrijvigheid/ondernemers in de studentengebouwen van Woonstede gelieerd aan de Kenniscampus Bruto gecreëerde arbeidsplaatsen De maatregelen om ondernemerschap te bevorderen zijn er op gericht om bedrijven te ondersteunen en te ontwikkelen. Een exacte kwantiteit is moeilijk aan te geven. Uitgaande dat elke startup na verloop van vijf jaar werkgelegenheid biedt aan 5 arbeidsplaatsen levert 5 x 5fte = 25 fte op in een periode van vijf jaar. Voor een CvJO wordt 50 arbeidsplaatsen als ondergrens gezien.
7.4. Duurzaamheidseffecten Met het verwezenlijken van de projecten zoals die eerder in de voorgaande hoofdstukken zijn beschreven wordt er ook gehoor gegeven aan de het aspect duurzaamheid. Op de volgende manieren is duurzaamheid verwerkt in de Kenniscampus. WKO In de nieuwbouw van Het Streek wordt een WKO toegepast. Er is door de gemeente, de CHE en Woonstede opdracht gegeven voor een onderzoek naar een warmte- en koudeopslagen. Uit een onderzoek is gebleken dat twee individuele WKO’s aantrekkelijker zijn te ontwikkelen dan een gezamenlijk WKO. De CHE heeft aangegeven dat zij een WKO wil realiseren bij hun nieuwbouw. Woonstede heeft het onderzoek positief ontvangen en gaat kijken naar het realiseren van een WKO voor de studentenhuisvesting. Mobiliteit De nieuwbouw van Het Streek, de CHE, de studentenwoningen en de ROC sporthal vragen allemaal om een aantal parkeerplaatsen. Volgens een vastgestelde parkeernorm dient er een groter aantal parkeerplaatsen gerealiseerd te worden dan beschikbaar is. Dit tekort wordt opgelost door het meervoudig gebruik van de beschikbare parkeerplaatsen. Zo kunnen de parkeerplaatsen van Het Streek en de CHE voor de gebruikers van de ROC sporthal gebruikt worden. Het gebruik hiervan vindt meestal buiten reguliere schooluren plaats. Tevens wordt er door de onderwijsinstellingen gestuurd op gebruik van andere vervoermiddelen. De Kenniscampus is goed bereikbaar met het openbaar vervoer, lopend en met de fiets. Door ook de werknemers en studenten vanuit hun huis meer werkmogelijkheden te bieden kunnen zij ook vanaf thuis werken. De CHE heeft ‘De Bereikbare Vallei’ ingeschakeld om een onderzoek uit te voeren naar het huidige reis- en werkgedrag van de medewerkers van de school, alsmede de mogelijkheden van slim reizen. Duurzaamheid Het thema duurzaamheid past binnen de ambitie van de Kenniscampus, waarbij ‘groen, gezond en actief’ centraal staan. Duurzaamheid komt terug in de keuze van de duurzame materialen en bij het
24
gebruik van (groene) led verlichting. Tevens gaat het ook over duurzaamheid in beheer, er is gekeken naar het afkoppelen en opvangen van water op eigen terrein, bijvoorbeeld door het creëren van wadi’s.
25
8.
Financiën
8.1
Kostenbegroting
De totale kosten van de herinrichting van de Zandlaan bedragen circa € 2,5 miljoen. Deze kosten bestaan uit de verwerving van gronden, de civiele kosten en planbegeleidingskosten. Onderdeel van dit projectvoorstel zijn alleen de civiele kosten van het project, zie de onderstaande kostenraming . Het totaalbedrag aan geraamde civiele kosten bedraagt ruim 2 miljoen (prijspeil 2012, exclusief BTW). De laatste aanpassing op de kostenraming zal plaatsvinden na de aanbesteding. Het project kent als startdatum 1 januari 2012, waarbij het project, na beschikbaar stellen van het subsidiebudget, daadwerkelijk uitgevoerd kan worden. De uitvoering zal in het najaar van 2012 en het voorjaar van 2013 plaatsvinden. De laatste delen van het project (zoals de aanleg van de ontsluiting van de sportvoorziening) zullen later uitgevoerd worden. Het volledige project is volgens de planning begin 2015 afgerond.
Bedragen Civiele werken
€ Basisreconstructie Zandlaan Herinrichting Bovenbuurtweg Bovenbuurtweg Zuid Herinrichting Oude Kerkweg Fietspad zuidkant Ontsluiting studentenvoorziening Ontsluiting Sportvoorziening
1.200.000 230.000 70.000 70.000 60.000 80.000 360.000
Totale kosten
8.2
2.070.000
Financiering
Op de Kenniscampus vindt er een totale investering plaats van € 90 miljoen. Binnen deze totaal investering vallen de ontwikkelingen zoals aangegeven in paragraaf 3.1. Hieronder vallen een aantal particuliere investeringen en het project herinrichting Zandlaan. Voor het verwezenlijken van de herinrichting van de Zandlaan is naast de gemeentelijke gelden de BDU en de EFRO subsidie nodig. De gemeentelijke gelden worden geborgd door middel van het Uitvoeringsprogramma Verkeer en Vervoer (UVV) 2012. In bijlage 6 is het raadsvoorstel en raadsbesluit voor de UVV 2012 opgenomen. Onderstaand is het dekkingsvoorstel opgenomen, uitgaande van een maximale bijdrage van de EFROen de BDU subsidie.
Bedragen Gemeentelijke bijdragen (binnen EFRO)
€ 435.000
EFRO-subsidie BDU-subsidie
1.035.000 600.000
Totaal
2.070.000
Naast de gemeentelijke bijdrage van € 435.000 in de subsidiabele kosten neemt de gemeente de kosten voor haar rekening voor de verwerving van gronden en de planbegeleiding. Deze kosten bedragen € 415.000, waardoor de totale gemeentelijk bijdrage aan de herinrichting van de Zandlaan € 850.000 bedraagt. Met het verkrijgen van de subsidie kunnen de effecten ten aanzien van de Zandlaan verwezenlijkt worden zoals beschreven in hoofdstuk 7.
26
