Projectplan Waterwet Vijver Anton van Duinkerkenpark Bergen op Zoom Documentnummer: Zaaknummer:
12IT027757 12.ZK09281
DEEL 1: Aanleg van natuurvriendelijke oevers in de vijver van het Van Duinkerkenpark te Bergen op Zoom 1. Aanleiding en doel Dit projectplan betreft de herinrichting van de vijver in het Anton van Duinkerkenpark met natuurvriendelijke oevers. Gemeente Bergen op Zoom en het waterschap (toen waterschap Het Scheldekwartier en het Hoogheemraadschap van West-Brabant)spraken in juni 2002 in het waterplan af de vijver van het Anton van Duinkerkenpark te baggeren en de oevers deels natuurvriendelijk in te richten. In het waterplan maakten de gemeente en het waterschap afspraken over de kostenverdeling. Het doel van de maatregelen is een verbetering van de waterkwaliteit vooral door het beheersen van blauwalgen. Het waterschap voerde in 2008 de baggerwerkzaamheden uit en de gemeente begon met het opstellen van een plan voor de herinrichting van het park( met de oevers als onderdeel).
2. Ligging en begrenzing van het plangebied Het Anton van Duinkerkenpark ligt in het stedelijk gebied van de de gemeente Bergen op Zoom. De vijver is markant gelegen centraal in het park (zie onderstaand kaartje).
3. Beschrijving van de waterstaatswerken Dit projectplan beschrijft de werkzaamheden aan de oevers van de vijver. Deze werkzaamheden met als doel verbetering van de waterkwaliteit zijn: Aanbrengen van 3 betonbruggen. Aanbrengen van oeverconstructie type A (zie omschrijving onderstaande tekst). Aanbrengen van oeverconstructie type B (zie omschrijving onderstaande tekst). Asfaltverharding op het voetpad. De werkzaamheden die niet bijdragen aan de verbetering van de waterkwaliteit zijn: Aanbrengen oeverconstructie type C. Aanbrengen oeverconstructie type D. Herstel van de bestaande brug naar het eiland. Als opruimingswerk wordt voorafgaand aan de inrichting de bestaande betonrand over de gehele lengte rondom de vijver verwijderd. De totale oeverlengte van vijver en inliggende eiland bedraagt 945 m. Hiervan wordt 300 m. natuurvriendelijke ingericht met de oevertypes A en B. -Oevertype A (190 m) is een flauw talud zonder harde oevers met een helling van 1:5 en een breedte van 5,5 meter. -Oevertype B is een moeraszone van 7 m breed met een lengte van 110 m. Tussen de vijver en de moeraszone blijft een asfalt pad. Ten oosten van de moeraszone wordt gras gezaaid dit is tevens een onderhoud pad en hier verdwijnt het oorspronkelijke asfalt pad. Het moeras is verbonden met de vijver door 3 openingen in het onderhoud pad, elk 8 meter breed, waarover 3 bruggen komen. Naast de aanleg van zachte oevers komt over de resterende lengte van 645 m. een harde oever met basaltton, met als doel behoud van het historische karakter van de vijver. Meer details over de werkzaamheden zijn te vinden in bijlagen 1 t/m 3. 4. Beschikbare gronden Het park is eigendom van de gemeente. 5. Effecten van het plan Het plan heeft positieve effecten op het watersysteem van de vijver en omgeving. De natuurvriendelijke oeverinrichting verbetert de waterkwaliteit met een duurzaam karakter. De moeraszone en de met riet begroeide flauwe oever hebben een zuiverende werking. 6. Wijze waarop het werk zal worden uitgevoerd De werken zijn omschreven in een RAW bestek . dat de gemeente Bergen op Zoom via een onderhandse aanbesteding op de markt zet (Bijlage 4 is het concept-bestek.) In de planning is rekening gehouden met de Flora en Fauna wet en gaat uit van 16 weken uitvoering. Voor de uitvoering van de werkzaamheden wordt er rekening gehouden met het verlagen van het waterpeil of het droogzetten van de vijver. In de vijver lozen diverse regenwateruitlaten, in het bestek is opgenomen dat de regenwateruitlaten niet gestremd mogen worden. Het waterpeil worden verlaagd door het aflaten van het water in de vijver via leegloopleiding naar de Zoom. Als de vijver daarmee niet voldoende is leeggelopen zal het resterende water worden weggepompt via dezelfde leegloopleiding naar de Zoom. In het het bestek zal worden opgenomen dat de totale pompcapaciteit minder dan 50 m3 per uur moet zijn. In het bestek staan in deel 3 alle randvoorwaarden die van toepassing zijn op het uitvoeren van de werkzaamheden. Het werk bestaat in hoofdzaak uit: Het uitvoeren van opruimwerkzaamheden (kappen van bomen, verwijderen van beschoeiing, etc.). Het uitvoeren van grondwerk (aanleg van natuurvriendelijke oevers, moeraszone, etc.). Het aanbrengen van beschoeiing. Het aanbrengen van bruggen en keerconstructies. Diverse kleine werkzaamheden (asfalt aanbrengen, uitstroomconstructies, etc.). Nadelige gevolgen van het plan Van de te treffen voorzieningen zijn geen blijvende nadelige effecten voor de omgeving te verwachten.
-2-
Een deel van de bestaande verharde oever wordt vervangen door een nieuwe harde oever, dit levert geen waterkwaliteitsvoordeel op. Een ander deel krijgt een natuurvriendelijke oever, dit levert een positief effect op de waterkwaliteit op. Er vinden geen werkzaamheden plaats die de waterstanden blijvend in de vijver beïnvloeden. Tijdelijke nadelige gevolgen van de uitvoering Het waterpeil zal tijdens de uitvoering verlaagd worden (of de vijver wordt droog gezet). Dit is ook gedaan tijdens het baggeren in 2009. Het waterpeil in het nabij gelegen Ravelijn zal niet zakken omdat de verbinding tussen het Ravelijn en de vijver met schotbalken dicht wordt gezet. De regenwateruitlaten die op de vijver uitkomen, worden niet gestremd, er komt geen wateroverlast in de wijken die het regenwater op de vijver lozen. De tijdelijke waterstandsverlaging heeft geen blijvende invloed op de omgeving, dit komt ook omdat de afvoer van regenwater via de vijver in tact blijft. Hoe lang de verlaging duurt, is afhankelijk van de werkmethode van de aannemer, maar de aannemer moet de werkzaamheden binnen 16 weken na gunning opleveren. De vissen zullen afgevangen worden voor met het verlagen van het waterpeil begonnen wordt. Financieel nadeel Als gevolg van dit projectplan is geen financiële schade voorzien die de uitvoering van het project in de weg staat. Er is een bij de aannemer gelegd risico op toename van wateroverlast of overstroming ten gevolge van het plan omdat hij maatregelen moet nemen die waterstanden in de omgeving van de vijver binnen normen moet houden. Er zal geen sprake zijn van wateroverlast in de wijken die het regenwater op de vijver lozen. 7. Legger, beheer en onderhoud Legger Het plan heeft geen gevolgen voor de legger. Het betreft hier een categorie C waterloop. De maatvoering hiervan is niet in de legger opgenomen. Beheer en onderhoud De vijver is in onderhoud van de gemeente. In de toekomst wordt mogelijk het onderhoud overgedragen aan het waterschap. De inrichting is aangepast aan de wensen voor beheer en onderhoud van het waterschap. Bij de overname van de vijver in beheer door het waterschap, zal bezien worden welke gedeelten of doelen dit betreft. In ieder geval is het waterschap al waterkwaliteitsbeheerder vanuit haar functie. De beleidsnota "Waterlopen op orde" zal leidend zijn bij de bepaling van de waterschapsverantwoording. 8. Samenwerking De inrichting van de vijver is een samenwerking tussen de gemeente Bergen op Zoom en het waterschap. De gemeente is de trekker van het project. De plannen zijn opgesteld in overleg met en met goedkeuring van het waterschap, waarbij de bijdrage van het waterschap realisatie van waterschapsdoelen als doel heeft.
-3-
DEEL 2.: Verantwoording 1.Verantwoording op basis van wet- en regelgeving Het plan beoogt een verbetering van de chemische en ecologische kwaliteit van het watersysteem. In die zin draagt het bij aan de doelstellingen van de Waterwet en dient op grond van artikel 5.4 Waterwet een projectplan te worden vastgesteld. In het kader van de Kaderrichtlijn Water hebben overheden, dus ook gemeente en waterschappen, afspraken gemaakt om gezamenlijk maatregelen te nemen ter verbetering van de chemische en de ecologische waterkwaliteit. Dit projectplan levert een bijdrage aan die afspraken. 2. Verantwoording op basis van beleid Toets beleid waterschap Met de komst van de Waterwet geldt dat de waterbeheerder zichzelf geen vergunning geeft voor het uitvoeren van werkzaamheden die nodig zijn voor de taakuitoefening. Het waterschap Brabantse Delta is voornemens, gelet op artikel 5.4, eerste lid, van de Waterwet, het onderhavige projectplan tot herinrichting van de vijver van het Van Duinkerkenpark vast te stellen en uit te voeren in overeenstemming met het bepaalde in dit projectplan. Op dit besluit is afdeling 2 van hoofdstuk 1 van de Crisis- en herstelwet van toepassing. In het beroepschrift worden de beroepsgronden opgenomen. Deze kunnen na afloop van de beroepstermijn niet meer worden aangevuld. Het verbeteren van stadswateren valt onder de doelstelling Gezonde Natuur uit het waterbeheerplan 20102015 van het waterschap. Hier staan met name de verbeteringen van de stadswateren als gezamenlijke taak van gemeente en waterschap, zoals de vijver in het Anton van Duinkerkenpark, genoemd. De „Beleidsregel toepassing Waterwet en keur‟ van waterschap Brabantse Delta (hierna te noemen het waterschap) is een beleidsregel in de zin van de Algemene wet bestuursrecht (Awb). In deze beleidsregel zijn de uitgangspunten voor het al dan niet verlenen van vergunningen nader uitgewerkt. Deze uitgangspunten zijn ook van toepassing op dit projectplan. 3. Verantwoording van de keuzen in het project De vijver van het Anton van Duinkerkenpark is onderdeel van het Waterplan Bergen op Zoom vanwege een regelmatig terugkerende overmatige blauwalgenbelasting. Met name een hoge fosfaatbelasting veroorzaakt toename van blauwalgen. In dit geval ligt de oorzaak bij onder andere een riool overstort die loost op de parkvijver. Deze riool overstort is inmiddels gesaneerd en er stroomt geen rioolwater meer in de vijver. Vervolgmaatregel is het verhogen van het zelfreinigend vermogen van het water, bereikt door het aanleggen van riet en moeraszones als natuurvriendelijke oevers. Deze maatregel wordt uitgevoerd op advies van de blauwalg-deskundige van het waterschap die daar onderzoek naar heeft uitgevoerd voor vergelijkbare situaties. 4. Uit te voeren werken Uit te voeren werken omvatten: Aanbrengen van 4 typen oeverconstructies waaronder het aanbrengen van een flauwe oever en een moeraszone. Plaatsen van 3 bruggen. Herstel van een bestaande brug. Aanbrengen van asfalt voor een wandelpad. Werk Verflauwen oevers/ vergraven oppervlaktewater
Uitgangspunten (in overleg met Plantoetsing De verflauwing van de oevers tot een helling van 1:5 realiseert een stabiele met riet begroeide oever. De vijver is een categorie C waterloop, de vergraving heeft geen invloed op de waterhuishouding in en rond de vijver
Aanleg bruggen
Bruggen worden aangelegd over de verbinding tussen de vijver en de nieuw aan te leggen moeraszoen. Deze verbinding zijn nieuw en hebben geen vaarwegfunctie, ze zijn is niet van belang voor de doorstroming en belemmeren niet het onderhoud van de moeraszone. De bruggen realiseren een betere doorstroming en daarmee een verbetering van de waterkwaliteit. De vijver is een categorie C waterloop, de genoemde oeverconstructie realiseert een stabiele oever.
Aanbrengen taluds
-4-
5. Benodigde vergunningen en meldingen Vanwege de aanleg van bruggen is een zogenaamde Omgevingsvergunning aangevraagd bij de gemeente Bergen op Zoom, hiervoor zijn de sterkteberekeningen aangeleverd. Behalve dan de aanleg van de moeraszone verandert er niets aan de inrichting van het park, alles past binnen het bestemmingsplan. Er is contact geweest met de afdeling van de gemeente Bergen op Zoom die zich bezig houdt met monumenten, dit omdat enkele onderdelen van het park een monumentale status hebben. Daarnaast is het plan mede opgesteld met de landschapsarchitect van de gemeente Bergen op Zoom. Er zijn 3 bijeenkomsten gehouden waarbij de omwonenden en overige belangstellenden geïnformeerd zijn over de plannen. Dit betrof niet alleen de plannen voor de werkzaamheden in en om de vijver maar ook de plannen voor de overige herinrichting van het park.
-5-
DEEL 3. Rechtsbescherming Uitgebreide procedure conform afdeling 3.4 Awb Zienswijze Het ontwerp- projectplan wordt vastgesteld oor het dagelijks bestuur van het waterschap. Na vaststelling ligt het plan gedurende 6 weken ter inzage. Voordat het waterschap een definitieve beslissing neemt, kunnen belanghebbenden en ingezetenen gedurende deze periode hun zienswijze op dit ontwerp-projectplan kenbaar maken. Dat kan schriftelijk of mondeling. Een reactie moet voor de afloop van de termijn bij het waterschap zijn ingediend. In beginsel kunnen uitsluitend degenen die tijdig een zienswijze hebben ingediend, tegen het definitief vastgesteld plan beroep in stellen. Beroep en hoger beroep Als het projectplan is vastgesteld, wordt dit bekend gemaakt. Het plan ligt gedurende 6 weken ter inzage. Gedurende 6 weken vanaf de dag na die waarop het besluit ter inzage is gelegd kan beroep worden ingesteld bij de rechtbank. Belanghebbenden kunnen beroep indienen. Voor het indienen van een beroepschrift is griffierecht verschuldigd. Tegen de uitspraak van de rechtbank kan vervolgens hoger beroep worden ingediend bij de Raad van State. Verzoek om voorlopige voorziening Het projectplan treedt na vaststelling in werking, ook al wordt er een bezwaar- of beroepschrift ingediend. Dit betekent dat de maatregelen opgenomen in het projectplan kunnen worden uitgevoerd. Om dit te voorkomen kunnen belanghebbenden gelijktijdig of na het indienen van een beroepschrift een “verzoek voor het treffen van een voorlopige voorziening” vragen bij de Voorzieningenrechter van de rechtbank. Ook in dit geval is griffierecht verschuldigd.
-6-
DEEL 4. Bijlagen Bijlage 1. Bijlage 2. Bijlage 3.
Opruimwerkzaamheden Aanlegtekening Dwarsprofielen en details
12IT027863 12IT027862 12IT027861
-7-
