Projectbeschrijving WWZ-steunpunt Gemeenschapshuis De Ankerplaats in Grashoek

Projectbeschrijving WWZ-steunpunt Gemeenschapshuis “De Ankerplaats” in Grashoek Visie op zelfsturing en de beleidskaders op gebied van Leefbaarheid, WWZ en de Wmo vormen voedingsbodem voor concrete initiatieven en projecten in de subregio Helden, Kessel, Maasbree en Meijel (Noord-Limburg)

Leven in het Dorp Wonen-Welzijn-Zorg op maat in de Gemeenten Helden, Kessel, Maasbree en Meijel

1 mei 2006

Inleiding Grashoek ligt temidden van velden en bossen. In 1912 is hier de eerste school gesticht. Grashoek is letterlijk ontgonnen, omdat de grond toebehoorde aan het peelgebied met veel veen in de bodem. Rond Grashoek liggen uitgebreide land- en tuinbouwgronden. In Grashoek wonen 1.600 mensen. Het gemeenschapshuis is als ontmoetingsplek van zeer groot belang voor de sociale cohesie in Grashoek. Naar schatting bezoeken zo´n 400 personen per week het gemeenschapshuis. Knelpunten in het opslaan van materiaal van verenigingen, lekkages en kwaliteitsverbeteringen in voorzieningen brachten het stichtingsbestuur van gemeenschapshuis De Ankerplaats ertoe verbouwingsplannen te ontwikkelen. Het bestuur heeft in april 2001 een bouwplan ingediend bij de gemeente Helden voor het verbouwen en uitbreiden van het gemeenschapshuis. De uitvoering van het verbouwingsplan is op verzoek van de gemeente in het kader van het beleidskader WonenWelzijn-Zorg (WWZ) opgeschort. Het dorp Grashoek is in de subregio als pilotkern genomen op het gebied van WWZ. Het gemeenschapshuis De Ankerplaats is ingericht als een WWZ-steunpunt met voorzieningen waar de inwoners van Grashoek gebruik van maken. Dit maakt onderdeel uit van een subregionaal netwerk van WWZ-steunpunten. Het netwerk van steunpunten zorgt ervoor dat inwoners langer in hun eigen vertrouwde omgeving kunnen blijven wonen en langer deel kunnen blijven nemen (participeren) aan de maatschappij. De kracht van dit netwerk is mede afhankelijk van de mate waarin de inwoners hun eigen verantwoordelijk nemen voor hun eigen leefomgeving. Alvorens de uitvoering en resultaten in Grashoek onder de loep te nemen worden de visie en de beleidskaders geschetst die de voedingsbodem vormen voor concrete initiatieven en projecten.

Omgeving grashoek

Omgeving Grashoek

Leefbaarheid in de kleine kernen De gemeente Helden huldigt het standpunt dat de leefbaarheid in de kernen primair een zaak is die aangestuurd en ingevuld moet worden door de inwoners zelf (zelfsturing). Dit uitgangspunt is vastgelegd in de Ontwikkelingsvisie 2000 (voorjaar 2000) van de gemeente Helden. Op basis van deze visie op zelfsturing hebben de inwoners in de kernen, gefaciliteerd door de gemeente, leefbaarheiddiscussies gevoerd. De resultaten van deze discussies zijn door de inwoners vertaald in toekomstplannen (toekomstvisie van het dorp). Vervolgens worden over de uitvoering van deze plannen afspraken gemaakt tussen de gemeente en de inwoners in de kernen. Communicatie en integrale aanpak zowel vanuit de kernen als ook vanuit de gemeente zijn sleutelbegrippen in relatie tot leefbaarheid. In de kadernota leefbaarheid (oktober 2003) is vastgelegd dat de kerngerichte benadering het instrument blijft vormen waarlangs het kernenbeleid verder vorm gegeven wordt. In essentie gaat het om het versterken van de eigen verantwoordelijkheid ten aanzien van de eigen leefomgeving. Een belangrijke voorwaarde is dat gemeentelijk beleid integraal wordt afgestemd en niet als een apart beleidsterrein wordt ontwikkeld. Speerpunten blijven daarin jongeren, ouderen en mensen met beperkingen. 1

Om het kernenbeleid uit te voeren is procesondersteuning essentieel. Tijdens het gehele proces zijn en worden de inwoners ondersteund door de Welzijnstichting Vorkmeer. Leefbaarheid breed in de vorm van een “Dorpsondersteuner” en op het gebied van WWZ door ondersteuners van de Kernteams WWZ. Deze professionals geven inhoudelijke advisering en organisatorische ondersteuning van de initiatieven uit de gemeenschap volgens de methodiek van het opbouwwerk. Binnen de gemeentelijke organisatie van de gemeente Helden heeft de procesondersteuning vorm en inhoud gekregen door: • Kern wethouders • Afstemming tussen en binnen sectoren op managements-, beleids- en uitvoeringsniveau • Procescoördinatoren (Regisseurs) op gebied van Leefbaarheid, WWZ, Jeugd • Kerncoördinatoren, als aanspreekpunt voor dorp en gemeente, die de communicatie en de zelfsturing “bewaken”. De dorpsraden, die nog altijd een brugfunctie vervullen tussen de gemeente en de gemeenschap, worden verder ondersteund in de overgang van ´raad´ naar ´katalysatoren´ van initiatieven vanuit de gemeenschap. Deze ontwikkeling vormt Dorpsraden om in ´Dorpsoverleggen´. De gemeente kiest primair voor een regierol bij het uitvoeren van beleid en daar waar mogelijk de uitvoering overlaten aan derden. Wet Maatschappelijke Ondersteuning (Wmo) en de regierol van de gemeente Het kabinet heeft besloten tot een nieuw stelsel voor langdurige zorg en maatschappelijke ondersteuning. Een nieuwe Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) zal de lichtere vormen van hulp en ondersteuning door gemeenten laten organiseren. De gemeenten krijgen binnen de Wmo de inhoudelijke en budgettaire verantwoordelijkheid voor functies op gebied van wonen, welzijn en niet-medische zorg. De verantwoordelijkheid van gemeenten wordt vastgelegd in prestatievelden. Op de prestatievelden dient de gemeente beleid te voeren. De gemeente bepaalt welke prestaties zij in de ‘velden’ gaat leveren en zal daarover productafspraken maken met aanbieders. Onder het motto “Maatschappelijke Ondersteuning is meer dan de wet alleen” heeft de gemeente Helden mede namens de gemeenten Kessel, Maasbree en Meijel een ontwikkelpilot aangevraagd voor de Wmo. In de voorbereiding op de aanvraag is sterk opgetrokken met de Provincie Limburg. De ontwikkelpilot is in september 2005 toegekend in het prestatieveld “leefbaarheid” en het thema “regierol/ketenregie”. Het motto slaat op het feit dat de Wmo enerzijds breder is dan WWZ omdat de thema´s Leefbaarheid en Jeugd onder de prestatievelden vallen. Aan de andere kant is WWZ breder dan de Wmo omdat WWZ de hele AWBZ (ouderenzorg, gehandicaptenzorg en Geestelijke Gezondheidszorg (GGZ)) bestrijkt. Verder ligt er een relatie met de Wet Werk en Bijstand (WWB). De vier gemeenten werken ook op het gebied van WWB samen. De gemeenten nemen vooral de regierol. Om de doelstellingen op gebied van Maatschappelijke Ondersteuning te realiseren is samenwerking binnen het hele Maatschappelijk Middenveld noodzakelijk. De gemeenten kunnen dit niet alleen. Zowel burgers, belangengroeperingen, cliëntenorganisaties, aanbieders, gemeenten en financiers hebben daar een eigen verantwoordelijkheid in. De resultaten die geboekt worden, zijn grotendeels afhankelijk van de mate waarin burgers en doelgroepen en andere partijen uit het Maatschappelijk Middenveld (gaan) participeren. Daartoe zullen de besturingsmodellen (Regiestructuren) WWZ, Leefbaarheid en Jeugd op lokaal en subregionaal niveau worden ingericht en verder ontwikkeld. 2

Er ligt een visie aan ten grondslag waarin de zelfsturing van een individu, gezin, gemeenschap, dorp centraal staat, en van waaruit behoefte(s) worden geformuleerd. De gemeente(n) tracht aanbieders te bewegen hun aanbod hier optimaal op af te stemmen (principe: vraagsturing en match van vraag en aanbod). Bij de invulling van het aanbod staat preventie van een zwaardere (zorg-)vraag voorop en wordt primair gezocht naar een aanbod op vrijwillige basis (mantelzorg en vrijwilligers) en daarna pas op professionele basis. Daarin is het volgende principe leidend: investeren aan de voorkant (welzijn) levert winst op aan de achterkant (zorg). De uitgangspunten van de Wmo sluiten uitstekend aan bij deze visie. In de afgelopen jaren hebben de gemeenten Helden, Kessel, Maasbree en Meijel op het gebied van WWZ de regierol gezamenlijk opgepakt. De WWZ-regiestructuur is ingevuld onder de noemer Leven in het Dorp. Leven in het Dorp (WWZ op maat in de gemeenten Helden, Kessel, Maasbree en Meijel) Wonen-Welzijn-Zorg (WWZ) kwam in 2000 hoog op de agenda te staan doordat uit onderzoek op het gebied van leefbaarheid in de gemeente Helden bleek dat de mensen behoefte hadden om in hun eigen omgeving te blijven wonen. Daarnaast waren er ideeën om het verzorgings- en verpleeghuis “De Wietel” in Panningen te deconcentreren. Deze ideeën zijn door een aantal initiatiefnemende partijen uitgewerkt in de visie “Wonen, zorg en welzijn à la carte” (april 2001) en door de gemeente Helden in het “Beleidskader Welzijn, Wonen en Zorg voor ouderen in Helden” (juli 2001). Vanuit deze kaders ontstond de behoefte om op subregionaal niveau samen te werken. De vier gemeenten hebben prognosecijfers laten berekenen door het onderzoeksinstituut Etil. In 2002 was het aandeel 55-plussers 23%. Uit de prognosecijfers blijkt dat dit aandeel in de subregio in 2030 zal verdubbelen naar 44%. In de gemeente Helden neemt de vergrijzing het sterkst toe. Deze prognose maakte de urgentie om samen aan de slag te gaan op gebied van WWZ nog duidelijker dan ze al was. Figuur. Prognose leeftijdsopbouw inwoners gemeente Helden (Etil, 21-02-2003)

Leeftijdsopbouw (m + v) Gemeente Helden 100% 90% 80%

4% 6% 10%

4% 7% 11%

5% 7% 11%

5% 8% 13%

7% 9% 15%

70%

2030 47% 55+ers

10% 14% 18%

60%

15% 17% 16%

50% 40%

81%

78%

75 e.o. 65-74 55-64

77%

74%

30%

69%

0-54

59%

53%

2020

2030

20% 10% 0% 1995

2000

2002

2005

2010

3

In Leven in het Dorp richten de gemeenten Helden, Kessel, Maasbree en Meijel samen met een groot aantal partijen een woon-zorg-welzijnsinfrastructuur in voor ouderen, mensen met een beperking en mensen met een GGZ-achtergrond. Hierbij worden de doelgroepen op verschillende wijzen betrokken. Het project heeft als doel het realiseren van een vraaggestuurd en geïntegreerd aanbod van WWZ-producten. Uitgangspunt is wat de mensen zélf willen. De samenwerking is vastgelegd in een convenant dat 33 partijen hebben ondertekend (bijlage 1). Een succesvolle uitvoering moet ertoe leiden dat mensen in de eigen omgeving kunnen blijven wonen. En dat mensen de keuze hebben van hoe ze willen wonen met de zorg en het welzijn dat ze nodig hebben, zodat ze aan de samenleving deel kunnen blijven nemen. Iets waar iedereen recht op heeft, maar ook een eigen verantwoordelijkheid in heeft. Wonen, welzijn en zorg “à la carte”. De vier gemeenten hebben de regie stevig in handen op het gebied van WWZ. De afstemming van plannen tussen aanbieders leidt ertoe dat door samenwerking vaak meer mogelijk is dan wanneer partijen zelfstandig projecten opzetten. Verder ziet de ene aanbieder kansen om een project op te pakken waarin een andere aanbieder weinig mogelijkheden ziet. De innovatieve aanpak betreffende de afstemming tussen de vraagsturing enerzijds en de gezamenlijk gedragen visie en de samenwerking tussen aanbieders anderzijds is niet onopgemerkt gebleven. “Leven in het Dorp” is één van de vijf landelijke voorbeeldprojecten van het VEBOprogramma (VErnieuwing en BeleidsOntwikkeling) van de Ministeries van VWS en VROM en is door de Provincie Limburg erkend als een provinciaal voorbeeldproject. Dialoog met de Vrager Vraagsturing houdt in dat de wensen en de behoeften van (zorg)vragers bekend zijn bij de aanbieders. Binnen Leven in het Dorp is dit opgepakt onder de noemer Dialoog met de Vrager. De subregio Helden bestaat uit 11 kerkdorpen. De Dialoog met de Vrager bestaat uit de volgende stappen en deze zijn in elk dorp genomen: • informatiebijeenkomst; • formeren van een Kernteam WWZ; • enquête naar WWZ-behoeften onder senioren (55-plussers); • terugkoppeling van de resultaten en groepsdiscussies met senioren.

Groepsdiscussie

Kernteam WWZ Beringe

Welzijnsstichting Vorkmeer heeft het behoefteonderzoek onder senioren en de Kernteams WWZ begeleid. Het Kernteam WWZ stelt op basis van de resultaten van het behoefteonderzoek een lokaal WWZ-plan op. Daarna bespreekt het kernteam de haalbaarheid van projectplannen met de aanbieders die de plannen willen gaan realiseren. De meerwaarde hiervan is dat doelgroepen niet alleen het gevoel hebben in een vroeg stadium betrokken te zijn, maar daar ook invloed op kunnen uitoefenen doordat ze samen met aanbieders aan tafel zitten. Het draagvlak onder de doelgroepen groeit naarmate trajecten concreter worden. 4

Staat men in het begin nog sceptisch ten opzichte van deze manier van werken, zodra men doorheeft dat er daadwerkelijk resultaten worden geboekt, krijgt men niet alleen meer vertrouwen in de samenwerking maar groeit het geloof in eigen kunnen en de bijdrage die men levert. Burgers voelen zich medeverantwoordelijk voor het resultaat van de samenwerking. Zo ontstaan ‘nieuwe’ vormen van sociale cohesie die deels een antwoord geven op de vraag van hoe de komende jaren het draagvlak in de buurt en dorp kan worden versterkt. In verschillende kernen geven de mensen aan dat ze als vrijwilliger betrokken willen zijn onder de voorwaarde dat dit ten goede komt van hun eigen leefomgeving of –gemeenschap. De ervaringen in de kernen laten zien dat WWZ niet op zichzelf staat, maar alles te maken heeft met het bevorderen van de leefbaarheid in de betreffende kern. In de kernen van de gemeente Helden maakt het Kernteam WWZ onderdeel uit van de leefbaarheidstrajecten die vanuit de inwoners samen met professionele partijen voortvarend zijn opgepakt. Pilotproject WWZ Grashoek De kern Grashoek is in Leven in het Dorp als voorbeeld genomen om tot een daadwerkelijke vraaggestuurde inrichting van de zorg-, wonen- en welzijnstructuur te komen. Het doel van het project in Grashoek is te komen tot een steunpunt van waaruit zorg en diensten geboden worden. De inwoners van Grashoek hebben in 2000 met elkaar gediscussieerd over de leefbaarheid in Grashoek (leefbaarheidsdiscussie, april 2000). De uitkomsten, die door de ouderen zijn aangegeven, zijn meegenomen en uitgediept in het behoefteonderzoek onder 55-plussers in het kader van de Dialoog met de Vrager. Uit de discussies kwam naar voren dat het gemeenschapshuis De Ankerplaats als centrale ontmoetingsplek uit kan groeien tot een steunpunt van waaruit zorg- en welzijnsdiensten geboden worden. Het Kernteam WWZ Grashoek is in het kader van de Dialoog met de Vrager in oktober 2001 geformeerd uit vertegenwoordigers van het stichtingsbestuur gemeenschapshuis De Ankerplaats, het Dorpsoverleg Grashoek, KBO-afdeling Grashoek, Welzijnsstichting Vorkmeer en de gemeente Helden. Het kernteam heeft de basisvragenlijst van het behoefteonderzoek zoveel mogelijk aangepast aan de specifieke situatie in het dorp zelf. Het onderzoek geeft inzicht in de wensen en behoeften van de senioren op het gebied van WWZ. Eind 2001 is de schriftelijke enquête door vrijwilligers verspreid en opgehaald onder de senioren van 55 jaar en ouder in Grashoek (316 senioren). Een gedegen organisatie van de enquête heeft geleid tot een zeer hoge respons van 86%. Dat het onderwerp leeft binnen de gemeenschap in Grashoek is ook af te leiden uit de hoge opkomst van zo´n 100 inwoners tijdens de discussiebijeenkomst waarin de resultaten van het onderzoek verder zijn uitgediept.

Kernteam WWZ Grashoek

Voorlichtingsbijeenkomst Grashoek

5

Belangrijkste conclusies uit het behoefteonderzoek zijn dat de senioren in principe willen blijven wonen in hun eigen omgeving en huis, het realiseren van voorzieningen een voorwaarde is om niet te hoeven verhuizen en er een grote informatiebehoefte is over regelingen op allerlei gebied. De ouderen gaven aan dat de nodige voorzieningen moesten komen in Grashoek, zoals een winkelvoorziening, een pinautomaat en een loketfunctie om te voorzien in de informatiebehoefte. De senioren vinden het belangrijk dat een spreekuur van huisarts en fysiotherapeut wordt gerealiseerd. De ouderen zouden graag zien dat deze voorzieningen in en rond het gemeenschapshuis, als centrale plek in het dorp, zouden worden gerealiseerd. Ze vinden het belangrijk dat iedereen, dus ook mensen met beperkingen, deze voorzieningen kunnen gebruiken. Het kernteam heeft op basis van de resultaten een plan van aanpak opgesteld. De actiepunten zijn geformuleerd op basis van de resultaten van de leefbaarheidsdiscussie, seniorenenquête en de groepsdiscussies onder senioren. De haalbaarheid van trajecten is besproken met de aanbiedende partijen die de plannen samen met het kernteam realiseren. Om de plannen in concrete projecten om te zetten is het kernteam aangevuld met vertegenwoordigers van de Zorggroep Noord-Limburg en Thuiszorg Noord-Limburg zitting genomen. Verder nemen medewerkers van Wonen Helden en de afdeling Ruimtelijke Ordening (gemeente Helden) op adhoc basis deel. Het kernteam WWZ is verbonden aan het Dorpsoverleg Grashoek. Het kernteam koppelt de voortgang van de WWZ-trajecten terug aan het dorpsoverleg. Het dorpsoverleg brengt de trajecten in beeld die de inwoners van Grashoek belangrijk vinden om in het kader van de leefbaarheid op te pakken en zo mogelijk te realiseren. Verbouwing en uitbreiding gemeenschapshuis De Ankerplaats Een groot deel van de WWZ-voorzieningen zijn meegenomen in de verbouwings- en uitbreidingsplannen van het gemeenschapshuis in Grashoek. Het stichtingsbestuur heeft gezamenlijk met de gemeente en externe deskundigen een projectbegroting opgesteld voor de verbouwing. Vanuit de berekening van de verbouwing in 2001 (Fl 150.000,00) groeiden de investeringskosten naar € 550.000,00. De financiering van de verbouwing van het gemeenschaphuis is begin 2003 rondgekomen. Het stichtingsbestuur heeft op 17 februari 2003 op deze mijlpaal het glas geheven samen met een aantal partijen waarmee in de voorbereiding intensief is samengewerkt.

Bouwbord

Plaquette

6

Het stichtingsbestuur heeft zelf een aanzienlijk bedrag geïnvesteerd in het nieuwe gemeenschapshuis. Daarnaast hebben de gemeente Helden en de Provincie Limburg een forse investeringssubsidie beschikbaar gesteld. Het Oranjefonds (Juliana Welzijn Fonds), Stichting Steunfonds De Drie Linden, Fundatie Van den Santheuvel Sobbe, Rabobank Helden-Kessel-Maasbree, Stichting De Peel Leeft, Stichting Katholieke Noden, Nationaal Fond Ouderenhulp, Ministerie van VROM en Wonen Helden hebben ook een financiële bijdrage geleverd. Tijdens de verbouwing is een groot bouwbord aan de doorgaande weg geplaatst waarop alle samenwerkende partners en financiers zijn aangegeven. Verder zijn regelmatig persberichten verstuurd en artikelen in de media verschenen. Steeds zijn daarin belangrijke samenwerkingspartners en financiers genoemd. Toen de financiering en de benodigde vergunningen rond waren, kon de spade eindelijk de grond in en kon men in Grashoek “de handjes laten wapperen” zoals een vrijwilliger liet weten. Het stichtingsbestuur is voortvarend aan de slag gegaan en heeft samen met de aannemer een bouwplan uitgewerkt. Eind april 2003 zijn de bouwactiviteiten gestart. Professionals hebben samen met vele vrijwilligers aan de bouw gewerkt.

Voor de verbouwing

De grond in

Samen aan de slag

Velen dragen hun steentje bij

En hier komt de nieuwe ingang

De geïmproviseerde bar bleef open

Na een aantal maanden zwoegen was de verbouwing in december 2003 gereed. Op feestelijke wijze is op 12 december 2003 het vernieuwde en uitgebreide gemeenschapshuis De Ankerplaats geopend voor genodigden. De oudste en de jongste gebruiker van het gemeenschapshuis knipten samen met burgemeester Kleijngeld het lint door. De dag erna is een opendag georganiseerd waarbij veel verenigingen die gebruik maken van het gemeenschapshuis acte de présence gaven. In de hal van de ingang van het nieuwe gemeenschapshuis is een plaquette geplaatst waarop de financiers zijn benoemd. Hieronder enkele sfeerbeelden van de opening en de opendag.

7

Jongste en oudste gebruiker

Biljart

De nieuwe ingang

Muziekonderwijs voor de jeugd

Inzegening van het gebouw

Volksdansen

Een wens was om vanuit het cafégedeelte wedstrijden en andere activiteiten in de gymzaal te kunnen volgen omdat er geen tribune is. Er is een schuifwand geplaatst die tijdens activiteiten opzij wordt geschoven. Door het aanbrengen van een stevig net kan men tijdens de wedstrijden blijven genieten van een versnapering zonder door een bal te worden geraakt. Dat er daardoor meer bezoekers komen en meer baromzet is, spreekt voor zich.

Achter het net

nieuw meubilair in de bestuurskamer

automatische deur in de hal

Het stichtingsbestuur is in overleg gegaan met de Rabobank over het aanbrengen van een pinautomaat in de gevel van het gemeenschapshuis. De pinautomaat is rechts naast de ingang aangebracht. In het oude gebouw was de kelder de opslagplaats voor materialen van verenigingen. De kelder was slecht bereikbaar. In het nieuwe gebouw zijn momenteel twee grote ruimten in gebruik als berging. Wanneer nieuwe initiatieven uitgroeien tot structurele activiteiten dan kan één van de opslagruimten daarvoor benut worden. In de opslagruimten zijn ramen aangebracht die op dit moment geblindeerd zijn, maar later makkelijk te vervangen zijn zodat er voldoende daglicht voor de activiteiten is. Het stichtingsbestuur heeft andere gemeenschapshuizen bezocht om ideeën op te doen. Zo zijn er vrij innovatieve elementen ingebracht als energiebesparende maatregelen met behulp van aardwarmte en urinoirs die niet meer met water worden gespoeld. Bij de inrichting heeft men bewust in kwalitatieve en duurzame materialen geïnvesteerd. Zo zijn de tafels erg licht maar toch stevig. Deze zijn dan ook eenvoudig en snel te verplaatsen. 8

Eetpunt voor senioren “Een nieuw gemeenschapshuis, een nieuw jaar, dan ook meteen een nieuwe activiteit” zo dacht men in Grashoek. De Werkgroep Eetpunt Grashoek was in 2003 met de voorbereiding en planvorming aan de slag gegaan. In januari 2004 is het eetpunt voor senioren in het gemeenschapshuis gestart. Het bleek vanaf de start een succes. En dat is het nog steeds. Gemiddeld genieten zo’n 30 inwoners van Grashoek iedere maandag voor de prijs van € 6,00 van een driegangen maaltijd. Vrijwilligers koken en serveren de maaltijd en helpen zo nodig een handje. De coördinatie is in handen van vrijwilligers die waar nodig ondersteuning krijgen van welzijnsstichting Vorkmeer. Er staan zelfs vrijwilligers op de wachtlijst om te koken. Met behulp van een deskundige is een professionele keuken ingericht die aan alle eisen voldoet.

Impressies van het Eetpunt Grashoek Foto´s van Lé Giessen

Naast de Werkgroep Eetpunt zijn ook andere werkgroepen gestart om projecten te ontwikkelen. Welzijnsstichting Vorkmeer en de gemeente ondersteunen en faciliteren de werkgroepen. Dagvoorziening Grashoek Onder regie van het Zorgkantoor Noord- en Midden-Limburg zijn een aantal voorbeeldprojecten op het gebied van dagvoorzieningen in Noord-Limburg in gang gezet waarbij de uitvoering in handen is van de welzijnsstichtingen en Thuiszorg Noord-Limburg. De insteek om drie typen dagvoorzieningen (inloop, huiskamer en dagverzorging) in één model te integreren sloot perfect aan op de wensen en behoeften van Grashoek. Een werkgroep bestaande uit vertegenwoordigers van belangengroeperingen, het stichtingsbestuur van gemeenschapshuis, welzijnsstichting Vorkmeer en Thuiszorg Noord-Limg heeft de dagvoorziening uitgewerkt.

Dagvoorziening voor ouderen

Opening dagvoorziening

De Werkgroep Dagvoorziening Grashoek heeft met behulp van een korte vragenlijst de behoefte aan een dagvoorziening onder de senioren van Grashoek geïnventariseerd. De eerste inschatting was dat 12 personen gebruik zouden willen maken van de voorziening. Verder hebben zich 15 inwoners spontaan aangemeld als vrijwilliger. Deze uitkomsten waren voor de werkgroep het sein om de plannen concreet te maken. In januari 2005 is gestart met de eerste bijeenkomsten. 9

Op 4 maart 2005 was de opening van de dagvoorziening. Op dit moment nemen 15 inwoners van Grashoek deel in twee dagdelen. Negen deelnemers hebben een AWBZ-indicatie. De meeste deelnemers eten vervolgens een warme maaltijd die bereid is door vrijwilligers van het eetpunt. De mogelijkheden om naar meer dagdelen uit te breiden worden onderzocht. Bibliotheeksteunpunt In juni 2003 is een Werkgroep Bibliotheekvoorziening Grashoek, bestaande uit de KBO, gemeenschapshuis De Ankerplaats en basisschool De Horizon, in overleg getreden met het bestuur van de bibliotheek en de gemeente om in de Grashoek een steunpunt van de bibliotheek te realiseren. De werkgroep is gaandeweg uitgebreid met inwoners van Beringe en Koningslust om gezamenlijk drie aparte steunpunten op te zetten naast de hoofdvestiging in Panningen. In Beringe was er al een lokale bibliotheekfunctie in de school. De lokale steunpunten zijn noodzakelijk, omdat de bibliobus die tweewekelijks Grashoek en Koningslust bezocht in april 2004 is vervallen. Dit betekende dat leerlingen van de basisschool en vooral ook de ouderen uit het dorp moeilijker boeken konden gaan lenen. De behoefte onder de beide doelgroepen was groot genoeg om een bedrijfsplan op te stellen.

Vrijwilligers essentieel

Verrijdbare boekenkasten

Intergenerationele voorziening

Na veel overleg en allerlei afwegingen is sinds mei 2005 een steunpunt van de bibliotheek geopend. In de nabije toekomst gaan de drie steunpunten boeken uitwisselen. In elk steunpunt kan men digitaal boeken bestellen. Kinderen bezoeken elke week klassikaal de kleine bibliotheek die gevestigd is in het gemeenschapshuis. Vrijwilligers staan de leerlingen bij bij het lenen van boeken. Vanaf oktober 2005 kunnen ook volwassenen boeken lenen of digitaal bestellen. Senioren- en zorgwoningen In juni 2004 heeft adviesbureau BRO de stedenbouwkundige schetsen gepresenteerd voor de bouw van zorg- en seniorenwoningen in de directe nabijheid van het gemeenschapshuis. Tijdens de vergadering is een werkgroep samengesteld van belangengroeperingen uit Grashoek die het onderzoek en het bouwproces begeleiden. De gemeente en Wonen Helden hebben het bouwproject ontwikkeld. Het complex bestaat uit 13 senioren/zorgappartementen in de huursector met verschillende huurtarieven. De woningen zijn gepland op het grasveldje achter het gemeenschapshuis. Op het grasveld staat een opslagplaats voor Jong Nederland en vinden de buitenactiviteiten plaats. Overigens is de opslagplaats aan vervanging toe. Ook is er een speeltuin voor kinderen uit de buurt in het gemeenschapshuis. Bij de herinrichting van de omgeving van het gemeenschapshuis en de bouw van de woningen wordt voor deze voorzieningen een oplossing gezocht. Op 11 mei 2006 vindt rondom de start van de bouw een ludieke happening plaats waaraan de partijen die in de voorbereiding betrokken zijn en de omwonenden deelnemen. 10

Speelplek voor de jeugd

Het appartementencomplex

De grond is bouwrijp

WWZ-steunpunt en multifunctioneel gebouw Gezien de bovenstaande projectbeschrijving kan het gemeenschapshuis met recht een WWZsteunpunt en multifunctioneel gebouw worden genoemd. Het gemeenschapshuis is en blijft de centrale plek in Grashoek voor verenigingen en activiteiten waar de inwoners zich ontmoeten. In het gebouw zijn veel schuifwanden gebruikt waardoor het complex snel en eenvoudig in kleine en grote zalen kan worden opgedeeld of in één grote zaal wordt omgetoverd. Dat ondervonden staatssecretaris Volksgezondheid, Welzijn en Sport mevrouw Ross – Van Dorp en de 150 deelnemers tijdens het landelijke congres Samen leven in dorp, buurt of wijk op 3 november 2005. Het congres vond grotendeels plaats in het gemeenschapshuis in Grashoek en was georganiseerd door de partners van Leven in het Dorp in samenwerking met het Nederlands Instituut voor Zorg en Welzijn (NIZW). Staatssecretaris Clémence Ross – Van Dorp ontving uit handen van wethouder Rinus Janssen de notitie De balans van vijf jaar WWZ (november 2005). In de notitie zijn de positieve en negatieve ervaringen, kansen en bedreigingen op het gebied van WWZ in het algemeen en vanuit het perspectief van Leven in het Dorp uitgewerkt en zijn aanbevelingen opgenomen.

Staatssecretaris Ross en Wethouder Janssen

Lunch in de gymzaal

Het gemeenschapshuis is een bezoek meer dan waard. De verbouwing en uitbreiding van het gemeenschapshuis was een uitdaging die door onderling vertrouwen, het verkennen en verleggen van grenzen en de gezamenlijke inzet van vrijwilligers en professionals tot stand is gekomen. De documenten die in de projectbeschrijving zijn genoemd, kunt u opvragen. Voor meer informatie over het project kunt u contact opnemen met onderstaande personen. Stichting Gemeenschapshuis “De Ankerplaats” Grad Drissen, Voorzitter bestuur Bezoekadres gemeenschapshuis: Pastoor Vullinghsstraat 3 5985 PG Grashoek, Tel.: 077-3073746 E-mail: [email protected]

Gemeente Helden Ron Genders, Regiocoördinator Leven in het Dorp, kerncoördinator Grashoek Postbus 7000, 5980 AA Panningen Tel.: 077-3066841, E-mail: [email protected]

11

Bijlage 1. De 33 betrokken partijen die het convenant ondertekend hebben, zijn: • consumenten en (zorg)vragers: • • • • • • • • •

• •

•

•

• • • • •

Adviesraad Ouderenbeleid Kessel; Federatie Gehandicapten Limburg (FGL); Gehandicaptenplatform Helden; Gehandicaptenplatform Kessel; Gehandicaptenplatform Maasbree; GGZ Cliëntenadviesbureau Noord- en Midden-Limburg; Katholieke Bond Ouderen (KBO)-Limburg; Senioren en Gehandicapten Raad Meijel; Seniorenraad Maasbree-Baarlo; SOL Noord- en Midden-Limburg;

gemeenten subregio Helden:

• • •

gemeente Helden; gemeente Kessel; gemeente Maasbree; gemeente Meijel;

• woonaanbieders subregio Helden: • • • •

Antares Woonservice; Balans Wonen in beweging (Balans is in 2004 gefuseerd met Wonen Helden); Wonen Helden; Woningstichting Sint Urbanus; Woningvereniging Kessel;

• zorgaanbieders subregio Helden: • • • • • • • • • •

Kloosterverzorgingstehuis Vincent Depaul; Stichting Daelzicht-Noord; Stichting De Wendel; Stichting Gehandicaptenzorg Limburg; Stichting Mensana; Stichting Thuiszorg Helpende Hand (ondertekend op 25-11-2004); Thuiszorg Noord-Limburg; Vincent van Gogh Instituut; Zorgcentrum Sint jozef Meijel (ondertekend op 25-11-2004); Zorggroep Noord-Limburg;

Welzijnsstichting Vorkmeer; Sociaal Pedagogische Dienst Noord- en Midden-Limburg; Provincie Limburg; Zorgkantoor Noord-Limburg; Nederlands Instituut voor Zorg en Welzijn, Innovatieprogramma Wonen en Zorg (NIZW/IWZ).

Gedurende het verloop van het project kunnen andere dan de hier genoemde partijen zich aansluiten en het convenant op een later tijdstip ondertekenen. De volgende partijen hebben aangeven het doel van het WWZ-project te ondersteunen maar het convenant niet te ondertekenen: • GGD Noord- en Midden-Limburg; • Ministerie van VROM; • Ministerie van VWS; • Regionaal Indicatie Orgaan (RIO). 12