Programme for High Tech Systems – een krachtige impuls voor innovatie in de Nederlandse hightech machinebouw- en systeemsector
10 maart 2006
Het haalbaarheidsonderzoek naar het Programme for High Tech Systems wordt gefinancierd door het Ministerie van EZ, de Provincie Noord-Brabant, de Provincie Limburg en het Samenwerkingsverband Regio Eindhoven.
1
Programme for High Tech Systems
Inhoud A. De DMI en IPS initiatieven zijn gebundeld en onderzoeken de haalbaarheid van een Programme for High Tech Systems B. De Nederlandse hightech machinebouw- en systeemindustrie heeft een leidende internationale positie C. Programme for High Tech Systems wordt een publiek-private samenwerking D. De activiteiten van HTS omvatten exploratief onderzoek, het faciliteren van toegepast onderzoek, en kennisverspreiding E. Het programma is een breed gedragen initiatief F. Om mogelijk HTS in september 2006 te starten, werkt een projectorganisatie aan de plannen en het verzamelen van commitment
2
A. De DMI en IPS initiatieven zijn gebundeld en onderzoeken de haalbaarheid van een Programme for High Tech Systems
3
Programme for High Tech Systems
De DMI en IPS initiatieven zijn gebundeld en onderzoeken de haalbaarheid van een Programme for High Tech Systems DMI initiatief • Brabants Zeeuwse Werkgeversvereniging • Limburgse Werkgevers Vereniging • NV Brabantse Ontwikkelings Maatschappij • NV Industriebank LIOF • NV REDE
IPS initiatief (voortzetting van IOP Precisietechnologie) • Philips Applied Technology • ASML • TNO Industrie en Techniek • TU Delft • TU Eindhoven • TU Twente
Programme for High Tech Systems Haalbaarheidsonderzoek gefinancierd door het Ministerie van EZ, de Provincie Noord-Brabant, de Provincie Limburg en het Samenwerkingsverband Regio Eindhoven
o.a. High Tech Systems Platform* heeft aangedrongen op bundeling
* Initiatief van ASML, FEI Company, Philips Medical Systems, Stork, Thales, Vanderlande Industries
4
B. De Nederlandse hightech machinebouw- en systeemindustrie heeft een leidende internationale positie
5
Programme for High Tech Systems
OEM'ers hebben een leidende positie op de wereldmarkt en de industrie is van groot belang voor de Nederlandse economie
Voorbeelden van afzetmarkten waar Nederlandse OEM'ers leidende posities innemen
Lucht- en ruimtevaart
Fokker Space, Stork Aerospace
Wetenschappelijke / medische apparatuur
Philips Medical Systems, Delft Instrument, FEI Thales, Stork
Defensie, radar Kantoorapparaten
Océ
Systemen voor halfgeleiders
ASML, ASM International, Assembléon
Consumenten electronica
Philips
* Bron: High Tech Systems Platform, CBS
Belang van de industrie voor de Nederlandse economie* • Totale Nederlandse jaaromzet van de hightech machinebouw- en systeemindustrie is EUR 20 miljard • Export is EUR 18 miljard • Inclusief de toeleverende industrie werken er ca. 140.000 mensen en nog eens 140.000 banen worden gecreëerd in gerelateerde sectoren • R&D uitgaven zijn EUR 2.1 miljard • R&D personeel (FTE) is 15.000
6
Programme for High Tech Systems
Mechatronica en precisietechnologie zijn kerncompetenties van de hightech machinebouw- en systeemindustrie De combinatie van fundamentele technische disciplines leidt tot mechatronica
Systemen met balans tussen:
Toegepaste Fysica
• • • • • •
Mechatronica Elektrotechniek
Mechatronica maakt het mogelijk machines en systemen te bouwen met precisietechnologie
optica sensoren materialen elektromechanische actuatoren electronica embedded software
Precisietechnologie is een kerncompetentie voor de hightech machinebouw- en systeemindustrie Producten met: • hoge vorm- en maatnauwkeurigheid • snelle, precieze positionering
Werktuigbouwkunde
7
Programme for High Tech Systems
Nederland heeft leidende posities in de hightech machinebouw- en systeemindustrie KRACHTEN
ZWAKTEN
• Aantal sterke hoog technologische bedrijven met leidende internationale posities in (niche)markten • Sterk in integratie van technologie en systemen • Goede werkrelaties met klanten waardoor de ontwikkeling van innovaties wordt gestimuleerd • Internationale cultuur en netwerken
• Kennisontwikkeling versnipperd en weinig industriegericht • Relatief hoge loonkosten
Hightech machinebouw- en systeemindustrie • Automatisering en flexibilisering van ontwerp- en productieprocessen • Concentratie op speerpunttechnologieën en niches op basis van intensieve samenwerking tussen bedrijven en kenniscentra: speerpuntprojecten
KANSEN Bron: Berenschot, 2004, SWOT-analyse voor de Industriebrief
• Verplaatsing van activiteiten door: – lage lonen – opkomende markten • Kwaliteit van de kennisinfrastructuur en opleidingen vermindert
BEDREIGINGEN 8
C. Programme for High Tech Systems wordt een publiekprivate samenwerking
9
Programme for High Tech Systems
De samenwerking versterkt het concurrentievermogen van de Nederlandse hightech machinebouw- en systeemindustrie •
De samenwerking wordt een tijdelijk partnerschap van 5 jaar tussen de industrie, kennisinstellingen en de overheid, en geeft een krachtige impuls aan de innovatie en het concurrentievermogen van de Nederlandse hightech machinebouw- en systeemindustrie
•
De doelstelling van de samenwerking wordt: – bundelen van het beste onderzoekstalent wereldwijd en het richten van onderzoeksactiviteiten op die gebieden waar een positie van wereldklasse bereikt kan worden; – stimuleren van de omzetting van kennis in concrete commerciële applicaties.
•
De opzet van de samenwerking sluit aan bij de nieuwe programmatische aanpak van het Ministerie van Economische Zaken waarin gestreefd wordt naar drie categorieën onderzoek: fundamenteel onderzoek, industrieel onderzoek en preconcurrentiële ontwikkeling
10
Programme for High Tech Systems
De samenwerking biedt belangrijke voordelen voor de participanten
Bedrijven
Kennisinstellingen
Overheid
• Geeft toegang tot onderzoek van wereldklasse • Vermenigvuldigt eigen bijdrage (bijvoorbeeld, voor precompetitief onderzoek met een factor vier) • Biedt mogelijkheid tot sturing van fundamenteel onderzoek • Stelt bedrijven in staat meer risicodragend, lange termijn onderzoek uit te voeren door middel van additionele middelen • Complementeert eigen industriële onderzoeksactiviteiten • Stimuleert omzetting van kennis in concrete commerciële applicaties
• Bundelt en richt onderzoek op die gebieden waar een internationale toppositie bereikt en behouden kan worden • Ontwikkelt onderzoekers en onderzoeksactiviteiten van wereldklasse • Creëert minder arbeidsintensieve toegang tot fondsen met minder overhead dan bij reguliere tenderprocedures bij bijvoorbeeld Europese fondsen
• Commitment van zowel industriële partners als kennisinstellingen maximaliseren kansen voor een optimaal gebruik van publieke fondsgelden • Private investeringen verhogen de opbrengst van publieke fondsgelden door middel van matching principes • Programmafinanciering is tijdelijk, terwijl reguliere “capaciteits- of instituuts” financiering een potentieel onwenselijk element van continuïteit verbergt • De samenwerking biedt de mogelijkheid om innovatie te stimuleren door de gehele keten en sector heen 11
Programme for High Tech Systems
Het programma is een aantrekkelijke investering voor alle betrokkenen, o.a. vanwege het multiplier effect Voorgestelde funding voor HTS
Bedrijven
Cash en "in Kind"
Cash en "in Kind"
X%*
Y%*
Kennisinstellingen
Z%* Alleen Cash "In Kind" bijdrage:
Overheid
* Matching verhouding is afhankelijk van de aard van de innovatie activiteit
• Inbrengen van R&D capaciteit • Gratis gebruik van apparatuur, laboratoria, etc.
12
D. De activiteiten van HTS omvatten exploratief onderzoek, het faciliteren van toegepast onderzoek, en kennisverspreiding
13
Programme for High Tech Systems
HTS omvat het gehele spectrum van innovatie activiteiten
Kennis
Innovatie activiteiten
Kunde
Kassa
% Industriële bijdrage Exploratief onderzoek
Toegepast onderzoek
Kennisverspreiding
5 – 30%
30 – 70%
70 – 95%
Markt
Markt
14
Programme for High Tech Systems
HTS bestaat uit twee kernfaciliteiten
Programme for High Tech Systems • Zorgt voor ondersteuning van het industriebeleid in Nederland en Europa • Levert sturing aan innovatie activiteiten onder andere door middel van technology roadmaps en toekomstscenario's • Verzorgt coördinatie tussen de twee kernfaciliteiten
Research Centre Centrum dat zich richt op exploratief onderzoek in de volgende gebieden: • Mechatronica en mechatronisch ontwerpen • Precisiebewerkingstechnologie • Productie en integratie van microsystemen • Mechatronische systeemarchitectuur
Network Netwerk dat kennis laat toepassen en verspreidt: • Faciliteren toegepast onderzoek • Verspreiden kennis • Opbouwen van netwerkactiviteiten • Verzorgen opleidingen • Stimuleren van nieuw ondernemerschap
15
Voor discussie
Programme for High Tech Systems
Het onderzoeksplan van HTS wordt samen met de deelnemende bedrijven opgesteld Onderzoeksgebieden 1. Mechatronica en mechatronisch ontwerpen
2. Precisiebewerkingstechnologie
3. Productie en integratie van microsystemen
4. Mechatronische systeemarchitectuur
…*
Wetenschappelijke instrumenten
Onderzoeksprogramma's
Inktjet systemen Bewegen in vacuüm Geluid Ultra light materialen Overactuated principles Micromanipulatoren Metrologie en calibratie … …
* Afhankelijk van interesse bedrijven mogelijk toevoeging van Manufacturing Logistics
16
Programme for High Tech Systems
Het Network speelt een cruciale rol in het toepassen en verspreiden van de ontwikkelde kennis Activiteiten Faciliteren toegepast onderzoek
Beschrijving Faciliteren van toegepast onderzoek op het gebied van precisietechnologie, gekoppeld aan het fundamentele onderzoek binnen het Research Centre
Verspreiden kennis
Verspreiden van precisietechnologie kennis en praktische ervaring op het gebied van manufacturing management en design technologies. Laten oplossen van concrete vragen van bedrijven
Opbouwen van netwerkactiviteiten
Stimuleren van kennistransfer in en over diverse industriële clusters en sectoren onder meer door het organiseren van beurzen en conferenties
Verzorgen opleidingen
Verzorgen van opleidingen, onder andere tweejarige masterclasses op basis van een meester-gezel relatie voor topstudenten
Stimuleren van nieuw ondernemerschap
Stimuleren en faciliteren van nieuw ondernemerschap zoals spin-offs en startups die ontstaan uit onderzoek van het Research Centre, gebruik makend van de bestaande faciliteiten
(…)
17
Programme for High Tech Systems
HTS stemt af en werkt samen met aanpalende initiatieven Initiatief / organisatie
Beschrijving
Samenwerking
Maakt innovatieve technologische, en productiemanagement kennis toegankelijk voor het industriële MKB
ACP en HTS zullen nauw samenwerken bij het beantwoorden van hightech technologie vragen uit het MKB
Competence Centre for Automotive Research / ATC
TTI en kennisloket ten behoeve van de Nederlandse automotive industrie
Wordt onderzocht
Dutch Polymer Institute
TTI ten behoeve van de polymeren producerende- en verwerkende industrie
ApplicatieCentrum Productietechnologie
Embedded Systems Institute
Kennisontwikkeling van embedded systemen
HTS zal gebruik maken van expertise op het gebied van materiaalkeuze en mogelijke vormgevings- en verbindingstechnieken Synthese van mechatronisch ontwerpen en op software gerichte systeembenadering
Holst Centre
Processen nodig om "systems in foil" en intelligente autonome draadloze microsystemen te ontwikkelen
HTS zal apparaten voor deze processen ontwikkelen
MicroNed
Kennisontwikkeling van microsysteem technologie (MST) en micro electromechanical systems (MEMS)
HTS zal productietechnologie voor MST en MEMS ontwikkelen
Mikrocentrum
Ondersteunt bedrijven en instellingen in het verbeteren Mogelijke samenwerking bij het opzetten van van kennis in technische en organisatorische gebieden cursussen en netwerkactiviteiten TTI ten behoeve van metaalwetenschap, metaalproductie en metaalengineering
HTS zal gebruik maken van expertise op het gebied van materiaalkeuze en mogelijke vormgevings- en verbindingstechnieken
3TU
Samenwerking tussen de drie Nederlandse technische universiteiten
Wordt onderzocht
Syntens
Innovatienetwerk voor ondernemers dat hulp biedt op het gebied van innovatie van processen, producten en diensten
Wordt onderzocht
Netherlands Institute for Metals Research
18
E. Het programma wordt een breed gedragen initiatief
19
Programme for High Tech Systems
Potentiële partners – bedrijven
Programme for High Tech Systems • • • • • • •
ASM International ASML Assembléon BESI Bronkhorst High-Tech CCM Demcon (Mechatronica Valley Twente)
• • • • • • • •
Dutch Space FEI Company Frencken IBS Precision Engineering KMWE Neways NTS Group Océ
• • • • • • • • •
OTB Group Philips Rexroth/Hydraudyne Stork Ten Cate Thales Vanderlande Industries VDL Groep (…)
20
Programme for High Tech Systems
Potentiële partners en stakeholders – kennisinstellingen, overheden en verenigingen Programme for High Tech Systems
Kennisinstellingen • • • • • • •
TNO Industrie & Techniek TU Delft TU Twente TU Eindhoven IMEC Fraunhofer IPT (…)
Branche-, werkgeversen werknemersverenigingen • VNO-NCW • FME • Brabants Zeeuwse Werkgeversvereniging • Limburgse Werkgevers Vereniging • NEVAT • Metaalunie • (…)
(Locale) overheden en ontwikkelingsmaatschappijen • Ministerie van Economische Zaken • Ministerie van OC&W • Provincie Limburg • Provincie Brabant • Samenwerkingsverband Regio Eindhoven • NV Brabantse Ontwikkelings Maatschappij • NV Industriebank LIOF • NV REDE • (…)
21
F. Om mogelijk HTS in september 2006 te starten, werkt een projectorganisatie aan de plannen en het verzamelen van commitment
22
Programme for High Tech Systems
Een efficiënte projectorganisatie is opgezet
Begeleidingsgroep Brabants Zeeuwse Werkgeversvereniging, Limburgse Werkgevers Vereniging, NV Brabantse Ontwikkelings Maatschappij, NV Industriebank LIOF, NV REDE, Ministerie van EZ, Provincie Limburg, Provincie Brabant, Samenwerkingsverband Regio Eindhoven, en IOP Precisietechnologie Houdt toezicht en controleert de project voortgang, bestaat uit de initiatiefnemers en subsidieverleners
Schrijft de plannen en verzamelt het commitment Kernteam Theo Boshuisen, Jan van Eijk en Bert de Wit Project management Roland Berger Strategy Consultants
Wetenschappelijke Adviesraad in oprichting Adviseert bij het schrijven van het Onderzoeksplan
Klankbordgroep* ASML, Assembléon, FEI, Frencken, IOP Precisietechnologie, NTS Group, Philips Applied Technologies, Philips Medical Systems, FME, NEVAT, Metaalunie, TNO Industrie en Techniek, TU Delft, TU Eindhoven, TU Twente
International Review Committee
Beoordeelt wetenschappelijke kwaliteit Onderzoeksplan
* Een deel van de ondernemingen in de klankbordgroep zijn lid van het High Tech Systems Platform, en vertegenwoordigen daarmee ook dit platform in de klankbordgroep
Coacht het totstandkomingsproces van het programma, bestaat uit vertegenwoordigers van de toekomstige partners
23
Programme for High Tech Systems
Een aantal stappen worden gezet om mogelijk in september 2006 te starten Haalbaarheidsonderzoek Begin maart
Indienen aankondiging
Maart/april
Uitwerken Business Plan en Onderzoeksplan en verzamelen van 'Letters of Intent'
Eind april
Indienen van het Business Plan en de 'Letters of Intent' bij het Ministerie van EZ
Mei t/m september
Detailleren van onderzoeksprogramma en het tekenen van partnercontracten
Creëren van draagvlak bij participanten en stakeholders 24