INFORMATIE
KENNISINFRASTRUCTUUR BUILDING INTEGRATED HIGH TECH SYSTEMS bedrijfsleven - overheid - kennisinstellingen
Building Integrated High Tech Systems (BIHTS) is een
Betrokkenen
grensoverschrijdende kennisinfrastructuur waarbinnen
•
Gemeente Heerlen
kennis en innovatieve ideeën over een duurzame
•
Stadsregio Parkstad Limburg
gebouwde
concrete
•
Provincie Limburg
producten en diensten die niet alleen de CO2-uitstoot
omgeving
transformeren
in
•
Industriebank LIOF
verminderen maar ook het economisch perspectief van
•
Zuyd Hogeschool
MKB’ers in de regio versterken.
•
SGS
•
RWTH - Aken
•
Gemeente Aken
Van de totale CO2-uitstoot in Nederland komt 40% voort uit de gebouwde omgeving.
VIJF PIJLERS De kennisinfrastructuur bestaat uit vijf pijlers die onlosmakelijk met elkaar zijn verbonden. Deze pijlers zijn: (1) de grensoverschrijdende onderzoeksfaciliteit (2) het Centre of Expertise (3) het Real Life Lab (4) het innovatie aanjaaginstrument met vouchers (5) de Incubator High Tech Systems
sgs bedrijfsleven
zuyd hogeschool
centre of expertise
real life lab
Locatie: Avantis/Heerlen
grensoverschrijdende onderzoeksfaciliteit
ecn
BIHTS
tno
Stadsregio Parkstad Limburg seac
vouchers
starters
incubator high tech systems
stichting power team
1 Avantis / Heerlen Stadsregio Parkstad Limburg
(1) de grensoverschrijdende onderzoeksfaciliteit De grensoverschrijdende onderzoeksfaciliteit is een centrum waar innovaties worden onderzocht, ontwikkeld, getest en gecertificeerd. Portfolio onderzoeksfaciliteit, belangrijke onderwerpen: •
duurzame energie geïntegreerd in de gebouwde
omgeving, zoals Building Integrated PhotoVoltaics
(BIPV) •
warmte- en koude opslag met bouwmaterialen en
systemen
•
duurzame, nieuwe materialen en innovaties met ICT
in de gebouwde omgeving
•
recycling van duurzame energieproducten
•
ontwikkeling van carbon footprint systems Het RLL is een gebouw met verschillende voorzieningen
Totale investering: € 8,7 mio. ‘Trekker’: SGS.
zoals de vestiging van bedrijven, ruimten voor lezingen en congressen, een expositieruimte en een duurzaam
(2) het Centre of Expertise
restaurant. Naast deze functies komen er ook nog een
In het Centre of Expertise (CoE) nieuwe energie,
kantoor voor het lokale duurzame energiebedrijf (smart
gebouwde omgeving en renewables (werktitel NEBER)
grid) en het lokaal waterbedrijf van het Real Life Lab,
worden studenten opgeleid aan de hand van echte
een wasserijproject alsmede een faciliteit voor een
praktijkopdrachten die worden uitgevoerd in een goed
onderhoudsbedrijf voor elektrische auto’s.
geoutilleerde omgeving. Ambities zijn het niveau van technisch geschoold personeel in Limburg boven het
Totale investering: € 3 mio. ‘Trekker’: bv Wijk van Morgen.
landelijke gemiddelde te brengen en bovengemiddeld veel innovaties te faciliteren.
(4) het innovatie aanjaaginstrument met vouchers Om MKB’ers extra te stimuleren te innoveren op het
In een CoE wordt sterk ingezet op de economische
gebied van duurzame toepassingen in de gebouwde
meerwaarde van kennisoverdracht: kennisvalorisatie en
omgeving, is een voucherregeling opgezet.
kenniskapitalisatie.
•
100 vouchers à € 10.000,-- over een periode van 5 jaar.
•
8 vouchers van € 50.000,-- voor het uitvoeren van
Vanuit het CoE wordt de regisserende netwerksturing
grotere innovatieprojecten van MKB samen met
voor de collectieve kennisinfrastructuur verzorgd.
een kennisinstelling in de periode van 5 jaar. Voor deze projecten dient tenminste, naast 1 MKB-
Totale investering: € 3 mio. ‘Trekker’: Zuyd Hogeschool.
bedrijf ook een onderzoekscentrum/ kennis- en onderwijsinstelling meegenomen te worden. Verder
(3) het Real Life Lab Het Real Life Lab (RLL) is een real-life test- en
is een cofinanciering van 50% vereist. •
3 vouchers van maximaal 200.000 voor grote
ontwikkelomgeving om nieuwe producten, toepassingen,
projecten over een periode van 5 jaar. Hierbij dienen
systemen en diensten in een open innovatiemodel te
tenminste 2 MKB-bedrijven betrokken te zijn met een
ontwikkelen. Het is een open leer- en werkomgeving voor
onderzoekscentrum/kennis- en onderwijsinstelling.
studenten uit de hele beroepskolom, van lager beroeps-
Voor deze voucher geldt dat er een cofinanciering
onderwijs tot en met internationale universiteiten.
van 50% is vereist.
2
Voor verdere informatie en het indienen van een aanvraag voor een voucher kunt u contact opnemen met Industriebank LIOF, de heer René Kessen, afdeling ontwikkeling en innovatie. Totale investering: € 3 mio. ‘Trekker’: gemeente Heerlen/ Stadsregio Parkstad Limburg/LIOF (afd. ontwikkeling en innovatie). (5) de Incubator High Tech Systems De Incubator High Tech Systems (HTS) geeft jong
IMPACT en RESULTATEN BIHTS
talent de mogelijkheid om met eigen, goede ideeën aan de slag te gaan en een eigen bedrijf op te starten.
(1) Economische structuurversterking
De starters worden geholpen bij alle aspecten van het
(2) Werkgelegenheidseffecten
ondernemerschap en in de dynamische omgeving van
(3) Versterking regionale kennis- en onderwijsinfrastructuur
de IncubatorHTS inspireren en helpen ze elkaar terwijl ze tegelijkertijd midden in de praktijk staan. De Incubator is
(1) Economische structuurversterking
nauw verweven met het Centre of Expertise.
Vanuit Europa liggen er harde juridische verplichtingen voor elke EU-lidstaat om in 2020 14% duurzame energie
De uitvoering van de Incubator ligt bij de stichting
te hebben gerealiseerd. Op dit moment is dit 4%.
PowerTeam, die nu uitvoering geeft aan de IncubatorE op CMill. Deze IncubatorE is eind 2011 van start gegaan
Marktonderzoek toont aan dat:
en zal op termijn doorgroeien naar Avantis. Daarbij is de
•
afhankelijk van de toepassing het gebruik aan
scope van de IncubatorHTS op Avantis breder. Deze biedt
duurzame middelen in de periode 2015-2020
ook plek aan starters die zich bezighouden met duurzame
toeneemt met een factor 2 à 3;
gerelateerde high tech systems zoals de ontwikkeling
•
regionale
opdrachtgevers
(producenten
en
van nieuwe soorten domotica voor de aansturing van
installateurs) leveren betere kwaliteit van diensten
systemen in de gebouwde omgeving, afhankelijk van de
en producten: 20% rendementsverbetering op
beschikbaarheid van duurzame energie.
energie is realistisch. Hierdoor wordt de vraag naar toepassingen gestimuleerd waarmee een zichzelf
Totale investering: € 1 mio. ‘Trekker’: stichting Power Team.
versterkend regionaal economisch effect optreedt; •
door de toenemende vraag naar toepassingen op
(6) SEAC, een initiatief van ECN, TNO, Zuyd Hogeschool en LIOF
het vlak van duurzame energie is er groei in omzet
ECN, TNO, Zuyd en LIOF hebben een plan uitgewerkt voor
en werkgelegenheid te verwachten bij producenten
de realisatie van een solar energy application center. Dit
en installateurs.
centrum richt zich op de brede integratie van zonneenergie in de gebouwde omgeving. Het centrum als
Daarnaast wordt meer en meer helder dat innovatie op
zodanig zit meer vooraan in de innovatieketen.
productniveau niet zal leiden tot de gewenste snelheid van het energietransitie proces. Innovatie, onderzoek
Wanneer integratie van SEAC realiseerbaar is, zal een
maar ook certificering van totale systemen is noodzakelijk.
bijdrage worden ingezet voor SEAC.
BIHTS is ‘gebouwd’ voor deze brede benadering.
3
Lage drempel
(2) Werkgelegenheidseffecten
De bedrijven werkzaam in het veld van nieuwe energie
De
zijn in het algemeen MKB-bedrijven die doorgaans geen
kennisinfrastructuur is voor de eerste vijf jaar becijferd op
eigen R&D faciliteit hebben. Budgetten voor onderzoek
73 manjaren (30 manjaren binnen het Centre of Expertise
en ontwikkeling zijn in het algemeen gematigd en
en 43 manjaren binnen de onderzoeksfaciliteit). Het gaat
de attitude t.o.v. het doorvoeren van innovaties is
daarbij om hoogwaardige werkgelegenheid.
directe
werkgelegenheid
binnen
de
behoudend. De kennisinfrastructuur BIHTS is helemaal ingericht op deze situatie en heeft een zeer lage drempel,
Uit onderzoek naar de potentiële impact op de
terwijl het tegelijkertijd wel toegang biedt tot zeer veel
Parkstedelijke arbeidsmarkt van de uitbreiding van het
wetenschappelijke kennis omdat het deel uitmaakt
cluster ‘hernieuwbare energie’ door ecoBI blijkt dat:
van een innovatienetwerk waarin diverse kennis- en
•
onderwijsinstellingen uit de Euregio deelnemen.
de
ontwikkelingen
in
hernieuwbare
energie
significant positieve effecten hebben op de werkgelegenheidsontwikkeling;
De voucher; een appetizer
•
investeringen in hernieuwbare energie 3x zoveel
De inzet van het aanjaaginstrument moet 114 MKB
banen genereren dan investeringen in fossiele
bedrijven tot innovatie brengen. Voor 100 bedrijven
brandstoffen;
is dit een eerste opstap naar een innovatieproces. Ze
•
bij een investering van bijna €19 mio. een
ervaren het effect van innovatie op het creëren van
werkgelegenheidsgroei
nieuwe producten, diensten en systemen en grijpen
worden verwacht. Een raming die op grond van de
daadwerkelijk kansen. De voucherregelijk is de appetizer,
wereldwijde ontwikkeling eerder als conservatief
bedrijven worden ermee geprikkeld en boeken de eerste resultaten. De inzet is dat 50 bedrijven een vervolg
van
420
banen
mag
mag worden aangemerkt; •
een positief werkgelegenheidseffect sterker is in
op dit traject inzetten. Deze vervolgtrajecten zullen
regio’s naarmate de overheden bewust investeren
logischerwijze (financieel) omvangrijker zijn dan de
in de ontwikkelingen op het vlak van hernieuwbare
oorspronkelijke stimulering van € 10.000 per bedrijf.
energie. Voor de regio Parkstad betekent dit
Indien deze 50 bedrijven een vervolgtraject starten met
dat de ontwikkelingen in het kader van de
een omvang van bijvoorbeeld € 50.000 dan levert dit een
herstructureringsopgave in de woongebieden en op
multiplier op van € 2.500.000, buiten de voucherregeling.
bedrijventerreinen bijzondere kansen bieden om de
En hier is dan weer een belangrijke rol weggelegd voor
te verwachten positieve effecten te versterken.
het CoE. (3) Versterking regionale kennis- en onderwijsinfrastructuur Nog substantiëler innoveren
Recent is het eerste CoE gerealiseerd voor chemie op
Met 14 bedrijven wordt via de vouchers een substantiëler
Chemelot. Voor nieuwe energie, gebouwde omgeving en
innovatietraject gestart. Deze trajecten zijn gericht op
renewables zal het tweede CoE worden gelanceerd om
innovaties waarmee de stap naar de markt kan worden
onder meer de kennis vanuit het lectoraat nieuwe energie
gezet. De multiplier hiervan zal vooral tot uitdrukking komen
alsmede het Real Life Lab (De Wijk van Morgen) onder
in de bedrijfsontwikkeling van de betrokken bedrijven.
een bredere groep partijen te borgen en te valoriseren.
4
Het grensoverschrijdend perspectief van BIHTS vormt voor
MEER INFORMATIE
Zuyd Hogeschool een excellente mogelijkheid om op het vlak van nieuwe energietoepassingen in de gebouwde omgeving
Yvonne Bemelmans - Stadsregio Parkstad Limburg
tot samenwerking te komen met EON ERC en de RWTH.
[email protected]
De positie van Zuyd Hogeschool wordt door de realisatie
Gabriel Bergmans - De Wijk van Morgen
van de kennisinfrastructuur versterkt. Door de sterke
[email protected]
regionale samenwerking tussen Zuyd Hogeschool en ROC Arcuscollege, o.a. binnen de Wijk van Morgen, levert
Elianne Demollin-Schneiders - Gemeente Heerlen
de kennisinfrastructuur BIHTS ook versterkende impulsen
[email protected]
naar het MBO en VMBO techniek onderwijs. Willem Janssen - Zuyd Hogeschool Binnen het Centre of Expertise en het Real Life Lab
[email protected]
zullen jaarlijks zeker 125 studenten worden opgeleid. De ambitie is om dit aantal in de loop van de 5 jaar jaarlijks te
René Kessen - Industriebank LIOF
laten groeien met 5%. Het aantal studenten dat via BIHTS
[email protected]
wordt opgeleid, zal dan uitkomen op 688 studenten. Ron Leppers - SGS
STURING en VERANTWOORDING
[email protected]
BIHTS wordt aangestuurd vanuit een stichting waarin de belangrijkste betrokkenen participeren. De stichting heeft als doel de realisatie van de kennisinfrastructuur te faciliteren, de strategie te bepalen en waar mogelijk vorm en inhoud te geven aan de uitvoering.
Bestuurder van de overheid SGS bestuurder Zuyd bestuurder Duitse bestuurder Extern bestuurder Contactpersoon Limburg Economic Development Adviseur Secretariële ondersteuning
Overheden Bedrijfsleven Onderwijs/onderzoek Duitse overheden/onderzoek Business Development
Voorzitter Lid Lid Lid Lid
LIOF/investeringvraagstukken Vastgoedvraagstukken Inhuren via Stadsregio Parkstad
Advies Advies Support
PLANNING BIHTS is gestart. Met innovatievragen kunt u per direct terecht bij SGS die, totdat het gebouw op Avantis gereed is, opereert vanuit haar vestiging in Sittard. De vouchers kunnen per direct worden aangevraagd bij Industriebank LIOF. Het Centre of Expertise gaat aan de slag met de uitvoering van zijn projectenportefeuille. Over de bouw van de gebouwen zijn de gesprekken gestart en de benodigde vergunningen worden (en zijn gedeeltelijk) aangevraagd.
5
