Programmaboekje
7 november 2012
De Doelen Rotterdam #z11org
inhoudsopgave Programma Vierde Nationale Dag van de Zelforganisatie
4
Plattegrond Willem Burger Kwartier
6
Plenaire gedeelte
8
Sprekers
8
Dagvoorzitter
9
Themasessies
10
I.
Van organisatie naar organiseren door Harold Janssen en Jorrit Stevens
10
II.
Het Kredietpaspoort: zelforganisatie in de financiële sector door Jan Wietsma
10
III. De buurt als brein: de burenhulpcentrale® door Rob Bos
11
IV. Zelfinzicht als eerste stap naar zelforganisatie door Boan Kattenberg
11
V.
12
Zorgvisite.nl: feedback in de zorg door de Dames THe
VI. Rekenen aan de efficiëntie van het hersennetwerk door Robert Kooij
13
VII. Sensoren als onze nieuwe ‘hersenen’ door Jan Peter Larsen
13
Over Stichting Zelforganisatie
14
Partners van Stichting Zelforganisatie
15
3
Programma vierde Nationale Dag van de zelforganisatie Wanneer
Wat
Waar
09.30-10.00 uur
Inloop
Willem Burger Foyer
10.00-10.10 uur
Welkom door dagvoorzitter Iris Meerts
Willem Burger Zaal
10.10-11.00 uur
De hersenen als complex zelforganiserend systeem door Dick Swaab
Willem Burger Zaal
11.00-12.30 uur
Themasessies
I.
Van organisatie naar organiseren door Harold Janssen (DeLimes) en Jorrit Stevens (Grasfabriek)
Van Beuningen Zaal
II.
Het Kredietpaspoort: zelforganisatie in de financiële sector door Jan Wietsma (MKB Kredietcoach)
Schadee Zaal
III.
De buurt als brein: de burenhulpcentrale® door Rob Bos (Psychosynthese adviesgroep)
Hudig Zaal
IV.
Zelfinzicht als eerste stap naar zelforganisatie door Boan Kattenberg (DilemmaManager)
Willem Burger Zaal
V.
Zorgvisite.nl: feedback in de zorg door de Dames THe (Zorgvisite.nl)
Ruys Zaal
VI.
Rekenen aan de efficiëntie van het hersennetwerk door Robert Kooij (TU Delft, TNO)
Van Rijckevorsel Zaal
VII.
Sensoren als onze nieuwe ‘hersenen’ door Jan Peter Larsen (Sense Observation Systems)
Plate Zaal
Lunch
Willem Burger Foyer
12.30-13.30 uur
4
Wanneer
Wat
Waar
13.30-14.30 uur
Nieuwe mogelijkheden voor ontplooiing en zelforganisatie via ICT door Geleyn Meijer
Willem Burger Zaal
14.30-16.00 uur
Zelforganisatieplein
Willem Burger Foyer
-
Brain games & tricks
-
Brain food door Bureau Frontlijn (Gemeente Rotterdam)
-
Interactief spel van Stafford Beer The Brain of the Firm & The Heart of Enterprise door Yung Lie (Instituut voor Maatschappelijke Innovatie)
-
Stands van Almende, Rotterdam CS, Stadsinitiatief en Sense Observation Systems
-
Heel veel interessante mensen!
16.00-16.45 uur
Hoe vind je de juiste balans tussen hiërarchie en ruimte voor zelforganisatie? door Mark Mieras
Willem Burger Zaal
16.45-17.00 uur
Conclusies en afsluiting door Iris Meerts
Willem Burger Zaal
17.00-18.00 uur
Borrel
Willem Burger Foyer
5
6
HUDIG ZAAL
3
SCHADEE ZAAL
2
VAN BEUNINGEN ZAAL
1
TOILETTEN
LIFT
LIFT
Ontmoetingsplek
Rotterdam CS
Almende
DEAL services
Stadsinitiatief
LIFT
Brain games
Sense Observation Systems
Stichting Zelforganisatie
4
REGIE KABI EN TOLKE NES N
Bureau Frontlijn - Brain food
WILLEM BURGER FOYER
Stafford Beer spel
WILLEM BURGER ZAAL
3e verdieping
TOILETTEN
57
VAN DER VORM ZAAL
PLATE ZAAL
7
VAN RIJCKEVORSEL ZAAL
6
RUYS ZAAL
5
TOILETTEN
LIFT
LIFT
VAN WEELDE ZAAL
MEES ZAAL
4e verdieping
Jan Peter Larsen (Sense Observation Systems) - Plate Zaal
7. Sensoren als onze nieuwe ‘hersenen’
6. Rekenen aan de efficiëntie van het hersennetwerk Robert Kooij (TNO, TU Delft) - Van Rijckevorsel Zaal
- Ruys Zaal
5. Zorgvisite.nl: feedback in de zorg De dames THe (Zorgvisite.nl)
Boan Kattenberg (DilemmaManager) - Willem Burger Zaal
4. Zelfinzicht als eerste stap naar zelforganisatie
Rob Bos (Psychosynthese adviesgroep) - Hudig Zaal
3 . De buurt als brein: de burenhulpcentrale®
Jan Wietsma (MKB Kredietcoach) - Schadee Zaal
2. Het Kredietpaspoort: zelforganisatie in de financiële sector
- Van Beuningen Zaal
1. Van organisatie naar organiseren Harold Janssen (DeLimes) en Jorrit Stevens (GrasFabriek)
Plenaire gedeelte
sprekers Prof. dr. Dick Swaab
is arts en emeritus hoogleraar Neurobiologie aan de Universiteit van Amsterdam (AMC). Hij was van 1978 tot 2005 directeur van het Nederlands Instituut voor Hersenonderzoek en oprichter en tot 2005 directeur van de Nederlandse Hersenbank. Swaab is teamleider van het Nederlands Herseninstituut, Chao Kuang Piu Chair Professor aan de Zhejiang University in Hangzhou (China) en gasthoogleraar aan drie andere Chinese universiteiten. Hij publiceerde meer dan 500 wetenschappelijke SCI artikelen, 200 hoofdstukken in boeken, redigeerde 24 boeken en was promotor van 76 promovendi. In 2010 publiceerde hij de bestseller ‘Wij zijn ons Brein’, die is vertaald in het Chinees, Duits en Italiaans. Dick Swaab zal in zijn presentatie op de Nationale Dag van de Zelforganisatie ingaan op de hersenen als complex zelforganiserend systeem. Onze hersenen worden tijdens de eerste vier levensjaren opgebouwd uit 100 miljard hersencellen, genaamd neuronen (ter vergelijking: dit is 16 maal meer dan er mensen op aarde zijn). Iedere neuron maakt contact met 1.000 tot 100.000 andere neuronen door middel van synapsen. Dit extreem complexe netwerk kan niet per synaps genetisch geprogrammeerd worden. Zoals bij elk complex adaptief systeem spelen daarom bij de hersenontwikkeling zelforganiserende principes een belangrijke rol. De genetische achtergrond van een persoon geeft in grote lijnen de instructies voor de structuur van de hersenen als ook de regels voor het zelforganiserende proces. Vervolgens worden tijdens de ontwikkeling de details door het functioneren van de hersencellen ingevuld. Hierbij wordt een overmaat aan cellen, vezels en contacten gecreëerd en vindt competitie plaats waarbij de verbindingen, die het beste functioneren, overwinnen. Eerst ontstaat spontane elektrische activiteit in het netwerk van zenuwcellen en vervolgens wordt de elektrische activiteit bepaald door informatie uit ons lichaam, bijvoorbeeld via zintuigen of ons gevoel. Onder invloed van deze elektrische activiteit worden met grote precisie verbindingen tot stand gebracht tussen hersengebieden en hersencellen. Als cellen intensief elektrisch contact met elkaar hebben, wordt dat contact versterkt. Als het contact zwak is zal het verdwijnen - en daarmee verdwijnen ook de bijbehorende hersencellen. De omgeving kan de functie van het netwerk permanent veranderen door epigenetische mechanismen. Op deze wijze kan onze culturele evolutie ook zijn stempel drukken op de functie van de hersenen. Er wordt geschat dat de blijvende verbindingen uiteindelijk meer dan een miljoen kilometer vezels in ons brein opleveren, een getal dat zo groot is dat het toeval bij de vorming hiervan wel tot individuele verschillen moet leiden.
Dr. Geleyn Meijer
promoveerde in 1991 in de Robotica en Computer Science. Hij was tot 2011 partner van Logica en directeur strategie en innovatie. Van 2007 tot 2009 was hij managing director van Logica Management Consulting, een internationale consulting praktijk op het gebied van ICT en innovatie. Sinds juli 2011 is Meijer voorzitter van het domein Media, Creatie en Informatie aan de Hogeschool van Amsterdam. Hij is verantwoordelijk voor het onderwijs en onderzoek op het snijvlak van creatief zakelijke dienstverlening en digitalisering. Meijer zegt daarover: “Daar waar nieuwe technologieën en creativiteit elkaar ontmoeten, liggen enorme kansen.” Geleyn Meijer heeft een indrukwekkend track record op het gebied van innovatief leiderschap in digitalisering en de creatieve industrie. Zijn interesse ligt bij de bredere ontwikkeling van creatief denken 8
voor sociaal-maatschappelijke en industriële groei. Samen met enkele toonaangevende Nederlandse mediaondernemingen, het MKB en universiteiten lanceerde hij in 2007 het ICT Innovatie-Platform voor de creatieve industrie (IIP/CREATE) en stond daarmee aan de basis van de topsector Creatieve Industrie. Meijer is actief in Europese programma’s en is lid van de Europese Digital Think Tank en Open Innovation Strategy and Policy Group, een EU-brede denktank. Geleyn Meijer zal tijdens zijn presentatie ingaan op de nieuwe mogelijkheden voor ontplooiing en zelforganisatie die ICT bieden. Hij schetst harde succesverhalen uit de ‘jonge wereld’ (cross overs) die zich ontwikkelen zonder enige centrale sturing. Open data bieden bijvoorbeeld niet alleen nieuwe economische kansen maar ze kunnen ook de emancipatie van individuen stimuleren. ICT kan mensen kennis, kracht en macht geven waardoor zij op zoek kunnen gaan naar nieuwe verbindingen en zichzelf nog beter kunnen ontplooien.
Dr. Mark Mieras
studeerde in 1988 cum laude af in de Theoretische Natuurkunde. Hij werkte drie jaar als milieujournalist en -adviseur bij het Amsterdamse adviesbureau IMSA en was daarna acht jaar als redacteur, eindredacteur en coördinator verbonden aan de wetenschapsredactie van het weekblad Intermediair. Sinds 1983 schrijft Mark Mieras over wetenschap en sinds 2001 vrijwel uitsluitend over hersensonderzoek. Hij publiceerde in onder andere NRC-Handelsblad, Volkskrant, Intermediair, Avenue, Hollands Diep en Psychologie Magazine en werkt regelmatig mee aan radio- en televisieprogramma’s. In 2007 verscheen Mieras’ boek ‘Ben ik dat? Wat hersenonderzoek vertelt over onszelf’ en in 2010 ‘Liefde, wat hersenonderzoek onthult over de klik, de kus en al het andere’. Wat Mieras in alle onderzoeken die hij heeft doorgespit nog het meest heeft verrast, is dat liefde een ontwikkelingsspurt van de hersenen teweegbrengt. Mieras: “Zelfs als je ongelukkig verliefd bent, groei je. Wie liefheeft, ontwikkelt zich en wie zich ontwikkelt, voelt zich gelukkig. Dus ook als het tegenzit: liefde is nooit voor niets.” Als afsluitende spreker van de Nationale Dag van de Zelforganisatie gaat Mark Mieras in op de vraag, hoe je de juiste balans vindt tussen hiërarchie en ruimte voor zelforganisatie. Belangrijke onderliggende vragen daarbij zijn: hoe scheppen mensen zichzelf? En hoe scheppen ze hun omgeving? Mieras ziet in zelforganisatie een voorwaarde voor een gezonde toestand van hersenen. Niet voor niets drijft een flexibele samenleving volgens hem op ‘eigenwijze’ mensen die spelen met hun eigen randvoorwaarden.
dagvoorzitter Drs. Iris Meerts
studeerde Bestuurskunde aan de Universiteit Twente. Na haar studie werkte ze voor het OntwikkelingsBedrijf Rotterdam, A2 stAdsAdviseur en het Rotterdams Philharmonisch Orkest. In 2004 raakte ze bij Almende geïnspireerd door het begrip zelforganisatie. Ze leidde er een aantal projecten, zowel in de maatschappelijke sfeer (dak- en thuislozen, jongeren met een verstandelijke beperking, Tante Kwebbel) als in de zorg, logistiek en bedrijfsleven. In 2009 werd Iris Meerts directeur van Stichting Zelforganisatie. Daar houdt zij zich bezig met het organiseren van congressen en evenementen, het geven van lezingen en het stimuleren van zelforganisatie via innovatieve projecten en het begeleiden van (groepen) bedrijven. 9
Themasessies
I. Van organisatie naar organiseren door Harold Janssen en Jorrit Stevens De praktijk van het organiseren wordt op dit ogenblik gekenmerkt door het vaak lukraak toepassen van management-modellen en tools, die dan ook nog eens vrij onveranderlijk komen uit het Angelsaksische domein. Daardoor sluipt er een logica onze organisaties binnen, die botst met onze Rijnlandse traditie. De in toenemende mate Angelsaksische praktijk in organisaties brengt venijnige effecten met zich mee – organisatie vertonen steeds meer kenmerken van de ‘intensieve menshouderij’. Voor mensen die met passie een vak willen beoefenen of wier kennis en vaardigheden anderszins vitaal zijn voor de organisatie, is het er steeds moeilijker uit te houden. Steeds meer van hen vertrekken er uit schaamte voor de gevolgen van de rationele managementlogica. Wie uit de voeten wil kunnen met de toenemende complexiteit die de 21ste eeuw met zich meebrengt, doet er goed aan de Rijnlanse traditie in ere te herstellen - maar dan wel in de context van deze tijd. Wat de verschillen zijn tussen de Angelsaksische en de Rijnlandse manier van organiseren laat zich goed begrijpen aan de hand van een nadere beschouwing van American Football.
Dr. Harold Janssen
heeft een achtergrond in de Chemische Technologie, Wetenschapsjournalistiek en Psychologie. ‘Organisatieactivist’ staat er op zijn visitekaartje. Net als zijn collega’s bij DeLimes organisatieontwikkeling heeft hij er zijn beroep van gemaakt om organisaties weerbaar te maken tegen de terreur van vaak zomaar toegepaste modellen uit het Angelsaksische domein. Als programmaregisseur begeleidt Harold Janssen organisaties die door de barrière van de intensieve menshouderij willen breken en de passie van de vakmensen weer tot bron van het organiseerproces willen maken. Zelfs zij die alleen hun ‘eye on the money’ hebben, kunnen na afloop tevreden zijn; uitdiende coördinatielagen zijn ook nog eens duur.
Drs. Jorrit Stevens
is als denkadviseur en partner verbonden aan GrasFabriek, een samenwerking tussen bevriende, zelfstandig gevestigde, ervaren adviseurs. Zijn vak is adviseren bij ontwikkelen en leren, samenwerken en organiseren. Hij heeft een meer wijsgerige dan bedrijfskundige belangstelling voor modes in management en organisatie. Jorrit houdt van taal in al haar finesses. Hij werkt met aandacht in zowel de publieke als de zakelijke sector. Hij verwondert zich graag over het schijnbaar vanzelfsprekende, zoals: de Vierde Nationale Dag van de ‘Zelforganisatie’ met een vooraf georganiseerd ‘dagprogramma’: kan dat wel? Hij verheugt zich erop om dat vandaag samen met u te ontdekken.
II. Het Kredietpaspoort: zelforganisatie in de financiële sector door Jan Wietsma Het landschap van kredietverstrekking wordt als gevolg van de kredietcrisis en nieuwe regelgeving steeds complexer. Daardoor moeten ondernemers bij steeds meer instanties aankloppen om de benodigde financiering te krijgen. Tegelijkertijd wijst wetenschappelijk onderzoek uit dat inzicht in de mentale aspecten - het brein - van de mens achter de ondernemer veel zegt over zijn/ haar terugbetalingsmoraliteit. Daarnaast is de sociale context waarin een ondernemer opereert een belangrijke voorspellende waarde voor succes. De sociale context is onder andere te meten via sociale media. Tenslotte speelt de financiële context – vastgelegd in ratings - ook een rol. 10
Het Kredietpaspoort geeft de ondernemer snel toegang tot diverse financieringsbronnen doordat de ondernemer zelf de regie voert over zijn of haar krediet en geeft kredietverstrekkers vertrouwen doordat continu getoetst wordt hoe de ondernemer zich ontwikkelt. Tijdens deze themasessie zullen de status en de uitgangspunten van het Kredietpaspoort worden toegelicht en is alle ruimte voor reflectie en interactie.
Jan Wietsma AA
Mensen met passie en plezier laten ondernemen: dat is wat Jan Wietsma drijft. Hij is opgeleid tot accountant en is als kennispartner verbonden aan Full Finance, een adviesorganisatie voor accountants. Hij is mede-initiatiefnemer van de MKB-Kredietcoach en MKB-Hub. Jan Wietsma heeft menig ondernemer en directieteam geholpen bij het oplossen van conflicten waardoor men weer met passie en plezier aan het werk kan. Door aandacht voor de mens te koppelen aan een visionair verhaal ontstaat ruimte voor een innovatieve aanpak die leidt tot duurzaam rendement voor mens en onderneming.
III. De buurt als brein: de burenhulpcentrale® door Rob Bos In onze hersenen zijn miljarden neuronen, noodzakelijk voor een gezonde ontwikkeling, vanaf het eerste begin aanwezig. Wij ontwikkelen ons als individuen doordat er meer en meer verbindingen tussen al die neuronen tot stand komen. Welke verbindingen tot stand komen hangt voor een deel af van waar wij ons op richten. De buurt is ook te beschouwen als een brein waarin in potentie alles al aanwezig is voor een gezonde ontwikkeling van de samenleving: talloze individuen met het hele scala aan menselijke eigenschappen. En hoe een buurt zich ontwikkelt hangt ook voor een deel af van waar ze zich op richt: op angst en isolement of op sociale veiligheid. De Psychosynthese adviesgroep heeft zes jaar geleden de burenhulpcentrale® ontwikkeld om burenhulp mogelijk te maken, onderling contact in de buurt een steuntje in de rug te geven en om de beeldvorming in de gewenste richting te beïnvloeden. In deze workshop verkennen we de dynamiek tussen waar we ons op richten en het leggen van de daarvoor noodzakelijke verbindingen, zowel in ons brein en als in de buurt.
Ir. Rob Bos
studeerde in de jaren ’70 Volkshuisvesting aan de TU Delft en was adviseur voor bewonersorganisaties en woningcorporaties. Na zijn studie Toegepaste Psychosynthese aan het Instituut voor Psychosynthese trad hij als senior consultant en expert stedelijke en sociale vraagstukken in dienst van de Psychosynthese adviesgroep. De burenhulpcentrale® werd ontwikkeld na een onderzoek met de contactladder® in Leiden Zuid-West. Om verdere ontwikkeling en landelijke uitrol mogelijk te maken werden op 1 oktober 2012 alle eigendomsrechten en verantwoordelijkheden overgedragen aan Psychosynthese Advies Bos.
IV. Zelfinzicht als eerste stap naar zelforganisatie door Boan Kattenberg Wij zijn ons brein - maar wat nu? In deze workshop kunt u ontdekken waarom we niet moeten berusten in defaitisme maar hoe we in staat zijn om regie te voeren over ons eigen leven. Inzicht in eigen vakmanschap, denkkracht en probleemcommitment, resulterend in executiekracht. Deze workshop houdt u een spiegel voor en biedt inzicht in uw gedrag als mens en als functionaris. Wie ben ik? Waar liggen mijn talenten? Wat zijn mijn valkuilen? Welke rollen kies ik en welke rollen passen bij mij? Allemaal vragen die aan bod komen en waarmee u tijdens en na de workshop handvatten worden aangeboden 11
om uzelf zo goed mogelijk te kunnen organiseren. Zelfinzicht is daarmee de voorwaarde voor zelforganisatie. Geprikkeld? Kom naar onze workshop! Heeft u online de Zelforganisatie-Wijzer ingevuld? Dan kunt u deze workshop zeker niet missen!
Boan Kattenberg
Autodidact Boan Kattenberg is gedragsdeskundige, adviseur en oprichter van DilemmaManager en DilemmaConsult. Hij was eerder organisatieadviseur bij Louwman & Parqui en als zelfstandig adviseur betrokken bij diverse reorganisatieprocessen. Nu faciliteert hij ruim 30 professionals, voor het merendeel psychologen, met een grootse ambitie: mensen inzicht bieden in gedrag en zoveel als mogelijk begeleiden naar zelfredzaam en zelfsturend gedrag en autonomie.
V. Zorgvisite.nl: feedback in de zorg door de Dames THe Tineke van den Klinkenberg vormt samen met Hetti Willemse ‘de Dames THe’. De dames THe gaan elke twee weken onverwachts op visite in een verpleeg- of verzorgingshuis ergens in Nederland en beoordelen het door hen bezochte huis op het ‘Thuis Gevoel’. De recensies ervan, met een beoordeling uitgedrukt in THe-kopjes, worden gepubliceerd op de website www.zorgvisite.nl. De Thuis Voelen tips die de Dames THe oppikten op hun inmidddels 40 visites, maar ook de tips die de Dames THe geven om het Thuis Gevoel in de bezochte locatie te verbeteren zijn er ook te vinden. Op de site staan meer dan 300 praktische tips en de digitale gids ‘Thuis Voelen’. Tijdens de workshop zullen de Dames THe samen met u digitaal op zorgvisite gaan.
Drs. Hetti Willemse
is sociaal geografe en sinds 2004 directeur/ eigenaar van Publicarea, een maatschappelijk geëngageerd bureau voor advies, beleid en management op het gebied van complexe samenwerkingsprocessen in de publieke sector. Zij was ondermeer gemeenteraadslid in Amsterdam voor de PvdA met als portefeuille ruimtelijke ordening, wonen en grondzaken. Ook was zij voorzitter van de directie van de Samenwerkende Instellingen Gezondheidszorg Amsterdam (SIGRA) en werkte zij bij de landelijke en gemeentelijke overheid. Hetti Willemse is samen met Tineke van den Klinkenberg auteur van de zorgtrilogie ‘Thuis Wezen. Gesprekken over waardige zorg’ (2007), ‘Thuis Voelen. Gids voor naasten en verpleeghuis als bondgenoten in waardige zorg’ (2009) en ‘Thuis Zijn. Staan voor waardige zorg’ (2010).
Drs. Tineke van den Klinkenberg
is sociologe en werkt als zelfstandig adviseur. Zij is onder meer voorzitter van de Raad van Toezicht van de Eigen Kracht Centrale en De Opstap, toezichthouder bij een organisatie voor ontwikkelingssamenwerking en bestuurslid van IlC/ Zorg voor Later. Tineke van den Klinkenberg was wethouder voor de Volksgezondheid in Amsterdam en werkte onder andere bij HVO en FORUM, Instituut voor Multiculturele Ontwikkeling. Ook was zij lid van het Zorg Innovatie Platform en maakte ze jarenlang deel uit van het Zakenkabinet, een opinierubriek in het Financieele Dagblad.
12
VI. Rekenen aan de efficiëntie van het hersennetwerk door Robert Kooij Onze hersenen zijn een complex netwerk waarin informatie continu wordt verwerkt en vervoerd tussen ruimtelijk verdeelde maar functioneel verbonden gebieden. Recente studies suggereren dat de wijze waarop deze functionele verbindingen van de hersenen zijn georganiseerd, sterk correleren met de intellectuele prestaties. De interactieve workshop ‘Rekenen aan de efficiëntie van het hersennetwerk’ bestaat uit drie onderdelen. In het eerste onderdeel wordt een mini-college verzorgd waarin enkele begrippen uit de theorie van de complexe netwerken worden uitgelegd en de wijze waarop deze begrippen samenhangen met het IQ. In het tweede deel gaat u zelf ondervinden hoe de mate van efficiëntie van een netwerk de prestatie beïnvloedt. Hiertoe gaat u twee taken verrichten: uw weg vinden in een labyrint en het doorgeven van informatie. Beide taken vinden zowel plaats in een slecht georganiseerd netwerk als in een goed georganiseerd netwerk. In het laatste onderdeel van de workshop gaat u in teamverband aan de slag met het organiseren van een hersennetwerk met als doel het realiseren van een zo hoog mogelijk IQ. Welk team maakt het slimste hersennetwerk?
Prof. dr. Robert Kooij
heeft een achtergrond als wiskundige. In 1993 promoveerde hij cum laude aan de TU Delft op een onderwerp uit de niet-lineaire differentiaal vergelijkingen. Sinds 2003 is hij werkzaam bij TNO, eerst als senior scientist en sinds 2011 als principal scientist. Hij houdt zich daar bezig met de kwaliteitsaspecten van ICT-netwerken. Als kennismanager is hij verantwoordelijk voor het programma Vitale ICT Infrastructuren. Sinds 2005 is Robert Kooij parttime verbonden aan de TU Delft binnen de groep Network Architectures & Services van de faculteit Elektrotechniek, Wiskunde en Informatica. Hij is deeltijdhoogleraar met als leerstoel ‘Robuustheid van Complexe Netwerken’.
VII. Sensoren als onze nieuwe ‘hersenen’ door Jan Peter Larsen We leven in een wereld met steeds meer sensoren. Kijk alleen maar naar de smartphone, een enorme revolutie op het gebied van persoonlijke sensornetwerken. De groeiende hoeveelheid sensoren stelt ons in staat om ICT oren en ogen te geven. Daarmee kunnen software systemen steeds beter inspelen op de dynamische werkelijkheid en kunnen ze bovendien leren en zich aanpassen aan nieuwe omstandigheden. Kortom: sensoren faciliteren de zelforganisatie van hybride systemen van mensen én software. Welke mogelijkheden er nu al zijn en in de komende jaren zullen opkomen en hoe ze onze samenleving fundamenteel zullen veranderen, is het onderwerp van deze workshop. Er zullen krachtige voorbeelden worden gegeven van verrassende en verregaande nieuwe toepassingen die nu al mogelijk zijn en van de manieren waarop sensoren mensen dichter bij elkaar brengen. U wordt uitgedaagd om na te denken over hoe uw werk zal veranderen in de komende jaren als gevolg van deze revolutie.
Drs. Jan Peter Larsen
studeerde Bedrijfskunde aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. Daar ontstond zijn fascinatie voor sociale dynamiek en zelforganisatie. In zijn werk bij het research bedrijf Almende werden deze interesse en kennis gecombineerd met inzicht in vernieuwende technologie. Begin 2011 maakte Jan Peter Larsen de overstap naar Sense Observation Systems, waar hij managing director is. Sense bevordert de synergie tussen mensen en ICT door het gebruik van sensoren te vereenvoudigen en daarmee de grens tussen mens en technologie verder te vervagen. 13
over stichting zelforganisatie
stichting zelforganisatie heeft als doel de kennis over en toepassing van zelforganisatie te vergroten en actief uit te dragen. De stichting doet dit samen met partners in het Nederlandse onderzoek, onderwijs, bedrijfsleven en de maatschappij. Draagt u zelforganisatie een warm hart toe en wilt u Stichting Zelforganisatie steunen in haar activiteiten? U bent van harte welkom om onze partner te worden! Kijk op onze website www.z11org.nl voor de mogelijkheden. Van de Vierde Nationale Dag van de Zelforganisatie worden foto’s en filmopnamen gemaakt. U kunt deze enkele dagen na het symposium bekijken op onze website. Dit is ook dé plek waar u zich kunt aanmelden voor onze nieuwsbrief en andere congressen op het gebied van zelforganisatie. Heeft u belangstelling om samen met ons een inspiratiedag, workshop of congres te organiseren? Of heeft u een blog geschreven over het evenement van vandaag? Laat het ons weten via
[email protected], op de Zelforganisatie Facebook- of LinkedIn-pagina of op Twitter via @Zelforganisatie. Wij vieren ons eerste lustrum op woensdag 13 november 2013. Viert u dit feestje met ons mee? Zet de Vijfde Nationale Dag van de Zelforganisatie alvast in uw agenda!
14
Partners van stichting zelforganisatie
almende
Community Systems
ORGANIZING NETWORKS
Rotterdam
community solutions
Landkaartje
sense
STEUN OUDER
Observation Systems
&
ontwikkeling
van Limpt
Co. b.v.
verandering
Nieuworganiseren.nu Human sense
CYiM 15
sinik
