Programma Geweld 11 mei 2010
AA
Opbouw Presentatie + Afspraak
1. 2. 3. 4. 5.
Toestand in de Amsterdamse wereld Programmamanagement Definitie / Omschrijving van Geweld Verschijningsvormen + verbijzonderingen En hoe nu verder?
U mag mij onderbreken, maar.....
Geweldincidenten
Overvallen 2010
Te behalen doelstelling: geweldscriminaliteit 19% dalen t.o.v. 2002 = 25% daling t.o.v. 2009 aangiften korpsprio geweld (exclusief HG)
7000 6102 5808
6000
5836
5533
5433 4934
5009
5113
-25%
5000 4401 4000
3000
2000
1000
0 2002
2003
2004
2005
2006
2007
aangiften korpsprio geweld
2008
2009
2011
Kenmerken Programma
• • • • • •
een hoge prioriteit een grote mate van complexiteit de intensieve en grote betrokkenheid van externen het raken van meerdere hoofdbedrijfsprocessen vertaling van abstract ambitieniveau naar concrete doelstellingen beperkte doorlooptijd, midden en lange termijn.
Waarom Programmamanagement?
•
•
Programmamanagement is binnen het korps ontstaan vanuit de behoefte om korpsbrede vernieuwingen in de operationele aanpak systematisch aan te pakken en deze te richten op verbeteringen in de keten. De fase waar we nu voor staan is het richten van programmamanagement op "Politie in ontwikkeling", de prioriteiten van het korps en de samenwerking met de Driehoekspartners.
Verschil met project?
Project is ook tijdelijk en uniek, maar gericht op een specifiek te behalen resultaat Programma is gericht op bereiken doel(en) door middel van een reeks van inspanningen, waaronder projecten
DUS: • • • •
samenhang noodzakelijk tijdelijk, niet structureel uniek, dus niet core-business complexiteit maakt aparte positionering buiten lijn noodzakelijk
De waarde van programmamanagement
Programmamanagement ...
• • • • •
is geen panacee voor alle vraagstukken biedt brug tussen (lange)re termijn visies en complexe middellange termijn vraagstukken geeft inzicht in samenhang tussen doelen, inspanningen en middelen kan duw geven aan doelgericht en samenwerkingsgericht werken vraag enthousiasme, betrokkenheid en een lange adem ...
Definitie van het begrip geweld
Het kabinet definieert geweld als: Het welbewust gebruiken van fysieke kracht of macht, dan wel het dreigen daarmee, gericht tegen een ander persoon of een groep personen, hetgeen resulteert of waarschijnlijk zal resulteren in letsel, de dood of psychische schade. De politieacademie hanteert de volgende definitie: Uiting van mentale of fysieke kracht/macht, waarbij met opzet schade wordt toegebracht aan personen, goederen en dieren. Achterhuis : Geweld bestaat in het ‘min of meer intentioneel toebrengen of dreigen toe te brengen van schade aan mensen of voorwerpen’.
Mechanisme achter het Geweld
Achterhuis ziet 3 voorname verklaringen voor het ontstaan van geweld: Doel – middel. Het “doel heiligt de middelen”. Dit geldt voor individuen als wel voor de staat. WIJ – ZIJ denken. Het gaat hierbij vaak om scherpe tegenstelling. Arm – Rijk; Blank – Zwart, Links – rechts 0f Ajax – Feyenoord. Erkenning. Bij expressief (zinloos) geweld gaat het vaak om erkenning, is gekrenkte trots de “legitimatie”.
Het klimaat voor Geweld!
•
•
•
Idealisme b.v. Milieuactivisten, Actievoerders tegen dierenleed, geweld van de Kraakbeweging, allen schuiven op naar toepassing zwaarder geweld. Hogere werkeloosheid, stijgende jeugdwerkeloosheid (Marokkaanse jeugd), maar ook de politieke tegenstelling tussen solidariteit en protectionisme. Antilliaanse, Marokkaanse Jeugd. Bling Bling, vuurwapens, de Rapcultuur.
Hoe zit het met …..?
De sense of urgency: • Daling van de totale aangiftecriminaliteit, maar daarbinnen een stijging van aangiftes van geweld (noodzakelijke daling nu 25%) • Geweld heeft een immens hoge impact bij slachtoffers en hun directe omgeving. • Het subjectieve deel van de V.I. geeft aan geweld de weegfactor van 3, drugsoverlast 1 ½! De risicofactoren: • De aandacht van de Media • WWW. De snelheid van het vinden van medestanders, het handelen. • Onderkenning van belang van ons optreden in het Private Domein. • Werken de Ketens?
Private Domein
Definitie Huiselijk Geweld De aantasting van de persoonlijke integriteit van het slachtoffer, door iemand uit de huiselijke kring van het slachtoffer. Daaronder vallen (ex-)partners, gezins- of familieleden en huisvrienden. Onder de term geweld worden zowel geestelijke, lichamelijke als seksuele vormen van geweld begrepen". Huiselijk geweld is het meest omvangrijke geweldsprobleem in Nederland en de bakermat voor veel geweld op straat. Doodsoorzaak nr. 1 bij niet natuurlijke dood (behoudens verkeersongevallen). Het is een zeer indringende aanval op de persoonlijke integriteit van mensen op een plek waar zij zich eigenlijk het meest veilig zouden moeten kunnen voelen. Hun eigen huis.
Mijn observaties
• • • •
Naleving convenanten door RPAA Registratiediscipline Kwaliteit / kwantiteit processen verbaal Wegzakkende motivatie
• • • •
Effectiviteit strafrechtelijk traject Informatie-uitwisseling Omvang Eergerelateerd Geweld Aanpak kindermishandeling
(Semi) Publieke Domein Onderzoek aard en omvang en kennisontwikkeling Bewustwording intern (RPAA) en extern (ketenpartners) Signaleren, registreren en analyseren => prioriteren Adviseren, best practices, projecten, focus Informatie-uitwisseling en samenwerking intern en externe partners Monitoren Op het gebied van: -Geweld in woonwijk -Uitgaansgeweld -Beroepsgerelateerd geweld -Geweld op scholen -Vuurwapens
Wat doen we aan geweld in de woonwijk? Onderzoek 2009: •geweld in woonwijk is groter dan uitgaansgeweld, •slachtoffers geweld 60% in de eigen buurt, •veel wapens betrokken in woonwijk
Wat doen we met deze (nieuwe) informatie? Kennisontwikkeling: •onderzoek aard en omvang geweld in woonwijk •Vroegsignalering: slachtoffers/daders van geweld •Deelname aan Europees project
Europees project. Preventing young victims becoming serious offenders De start van een criminele carrierre voorkomen of doorbreken door: Vroegsignaleren risicofactoren door alle relevante partijen Multidisciplinary overleg en informatie uitwisselen Risicoanalyse Effectieve interventies
Pleegtijden geweld regionaal vooral middag (%) 16
14 13 12 12
11
11
10 10
8
9
7
7 6
6 5
5
4
2 2
0 00-02
02-04
04-06
06-08
08-10
10-12
12-14 Regio
14-16
16-18
18-20
20-22
22-24
Pleegtijden geweld D1 versus overige districten ( %) 16 15 14
14
14
13
12
12 12
11 11 10
10
9 8
8
9 8
8
18-20
20-22
8 6 6
6
5
5 4
4
3 3
2 2
2
0 00-02
02-04
04-06
06-08
08-10
10-12 D2 t/m D5
12-14 D1
14-16
16-18
22-24
Uitgaansgeweld
• • • • • •
Bijna 40% van het uitgaansgeweld vindt plaats in District 1 grote verschillen zitten tussen het Leidseplein met een forse toename in periode 2003 – 2007 met 65 % en een daling voor het Rembrandtplein. Uitgaansgeweld is regionaal gezien in 2008 nauwelijks toegenomen één op de tien incidenten middelengebruik (alcohol en/of drugs) top 5 van de wijkteams behoren vier van de vijf tot District 1. Surinameplein staat ook in de top 5.
Er ligt een goed plan van aanpak Stadsdeel Centrum / District 1, dat voor de “overloopgebieden” eveneens toepasbaar is. Overleg over het “Weekendarrangement” met D1 en O.M. is raadzaam.
Wat doen we aan beroepsgerelateerd geweld? Onderzoek 2009: 1/3 van aangiften is beroepsgerelateerd geweld Programma veilige publieke taak : voorkomen van agressie en geweld, het aanpakken van de daders en het ondersteunen van werkgevers bij het ontwikkelen en uitvoeren van hun veiligheidsbeleid.
Hoe gaan we een bijdrage leveren aan het terugdringen van beroepsgerelateerd geweld. Doen wij dit alleen voor onze eigen collega’s? Kennisontwikkeling aard en omvang, analyse Afspraken met betrokken ketenpartners, wanneer en hoe politie betrekken? Instructie betrokken collega’s: registratie, preventie, aangifte, vervolging
(WAPEN)GEWELD: van reactief naar proactief (1)
ACTUEEL VOORBEELD 15 jarige jongen komt om bij schietincident in Zuid-Oost (7 aug.) Veel schietpartijen in Zuid-Oost (bron: Telegraaf 11 augustus) Je koopt al een wapen voor 200 euro (bron: Telegraaf 12 aug.)
REACTIEF OPTREDEN Het afgelopen weekend heeft de politie in Zuidoost bij verschillende controles drie vuurwapens aangetroffen en in beslaggenomen. (bron Korpsbericht 17 aug)
(WAPEN)GEWELD: van reactief naar proactief (2)
NAAR PROACTIEF Onderzoek aard en omvang en kennisontwikkeling Bewustwording intern (RPAA) en extern (ketenpartners) Signaleren, registreren en analyseren => prioriteren Adviseren, best practices, projecten, focus Informatie-uitwisseling en samenwerking intern en externe partners Monitoren
Jeugd (Geweld)
• • • • • •
• • •
35% van de verdachten van bedreiging, mishandeling, openlijk geweld is jonger dan 25 jaar. Verjonging; niet aangetoond, niet waarschijnlijk. Grootste problemen met geweldsmisdrijven bij groep 18-24 jaar. Verruwing: toename van aantal mishandelingen. 27% geweldsincidenten in eigen woonwijk. Verplaatsing geweldsincidenten. Wijkgeweld vindt vooral plaats in groepjes en gaat meestal om incidenten tussen vrienden en (vage) bekenden. Buiten de wijk vaker om geweld tussen onbekenden. 80% verdachten meer antecedenten. Helft onder invloed van drank, als middelengebruik is geregistreerd. Aanleiding wijkgeweld bij jongeren vaak een woordenwisseling of onbekend.
Jeugd (en wapens) ?
Onderzoek 2008: • 5,5% van schoolgaande jeugd neemt wapen mee naar school • Jongeren tussen 18-24 jaar nemen meeste wapenincidenten voor hun rekening (77%). • Jeugdige verdachten gebruiken het wapen daadwerkelijk vaker dan oudere verdachten, die dreigen vaker. • De helft van de jeugdige wapenverdachten heeft meer dan 5 antecedenten op zijn/ haar naam staan.
Jeugd (Jong volwassenen)
Bewustwording van interne en externe partners hard nodig: wapenbezit groter dan gedacht Op zoek naar Best Practices: bv Stop and Search bij politie Londen Samenwerking met gemeente Amsterdam, School en Veiligheid Meer onderzoek: jeugd en wapens Activiteiten Kluiscontrole, er moet meer zijn?
Wanneer is het volgende gewelddadig incident op een school?
Plan van aanpak RPAA
• • • • • • • •
Meer aansluiting maken met het landelijk Plan van Aanpak Verhogen intrinsieke motivatie binnen de RPAA aanpak Geweld in het Private Domein. Expliciteren van onze verwachtingen van ketenpartners in het bijzonder Bestuur en Openbaar Ministerie. Per proces benoemen van verbeterpunten Aansluiting maken met de andere programma’s. Focus aanbrengen en richten op nieuw RVP 2011 - 2014 Begeleiden van diverse onderzoeken Internationale verkenning
Aanhaken speerpunten (landelijk) programma geweld Programmaplan geweld in het (semi) publieke domein: Blijvend signaleren en effectief interveniëren. (Min. Van Justitie, nov. 2008) Vier projecten Dadergerichte aanpak geweldplegers- Het in beeld krijgen en houden van geweldplegers voor een persoonsgerichte ketenaanpak om herhaling van geweldpleging tegen te gaan Persoonsgerichte interventies van risicogroepen - dmv persoongerichte interventies voorkomen dat risicogroepen overgaan tot geweldpleging Veilig samenleven op school en in de buurt- versterken van weerbaarheid van de samenleving. Aanpak risicofactoren- verminderen van de invloed van risicofactoren als katalysator van geweld- terugdringen van alcoholgerelateerd geweld en illegaal wapenbezit.
Verbeterpunten uit het programma geweld? Programmaplan geweld in het (semi) publieke domein: Blijvend signaleren en effectief interveniëren. (Min. Van Justitie, nov. 2008) Enkele verbeterpunten: Er is bij politie en OM onvoldoende zicht op (potentiële) geweldplegers (Onderzoek en kennisontwikkeling) Er is onvoldoende zicht op risicogroepen in de samenleving, waardoor er onvoldoende gerichte interventies kunnen plaatsvinden ( Vroegsignalering) De samenwerking in de keten, in het bijzonder de informatie uitwisseling tussen de verschillende schakels in de keten. (Samenwerking en uitwisseling) Signalen die wijzen op toekomstig crimineel gedrag worden onvoldoende opgepakt (Signaleren) Het wapenbezit is nog steeds te hoog (Wapens).
Mijn Keuzes
1. Kwaliteitsverbetering Privaat Domein ( H.G. = bakermat geweld buiten) 2. Jeugd i.r.t. Geweld: Thuis / School / Wijk. 3. Slachtoffersignalering 4. (Vuur)wapens RPAA 5. Beter benutten prog. DSS en Doelgroepen 6. Integraliteit 7. Verkenning (inter)nationaal 8. Daphne-programma EU. 9. Vergaderingen aflopen!
