Profielkeuzeboekje Cohort 2016 Atheneum
Baken Park Lyceum Almere
Inhoudsopgave 1. Voorwoord 2. Inleiding Kiezen is moeilijk 3. De bovenbouw 4. Gemeenschappelijk deel 5. Kiezen voor een profiel 6. Profielen atheneum 7. Het vrije deel 8. Het examen 9. De vakken 10. Doorstroommogelijkheden
2 3 4 4 5 7 8 8 9 16
Profielkeuzeboekje vwo BPL 2016 1
1. Voorwoord Voor je ligt het ‘profielkeuzeboekje’. Hierin vind je informatie over de verschillende profielen en alles wat daar mee samenhangt. We hopen dat deze informatie jou helpt de juiste keuzes te maken. Maar naast deze informatie is het belangrijk dat je veel praat met je ouders, familie, vrienden, mentor, medeleerlingen en vakdocenten over het kiezen van je profiel. Ook wij, de decanen, zijn altijd bereid antwoorden te geven op al je vragen. Wij wensen je veel succes met kiezen! De decaan Astrid Verspeek
Profielkeuzeboekje vwo BPL 2016 2
2. Inleiding Kiezen is moeilijk Je staat voor een lastige opgave. Je moet een keuze maken tussen vier profielen, en die keuze bepaalt voor een groot deel je toekomstmogelijkheden. Het aanbod van vervolgopleidingen is enorm, en de eisen die de opleidingen stellen variëren sterk. Bovendien hangt je bij sommige opleidingen een loting of andere selecties boven het hoofd. Het lijkt erop of een keuze alleen verantwoord is, als je precies weet wat je wilt en als je de zekerheid hebt dat je naar de gewenste vervolgopleiding kunt. Het lijkt een moeilijke opgave. De werkelijkheid is minder somber. In de loop van de jaren dat je nu op Het Baken zit, hebben jij en de school vaak een redelijk beeld gekregen van je mogelijkheden. Hoe lastig het ook lijkt, bij de meeste leerlingen in de derde klas komt de vervolgkeuze er vanzelf uit, anderen hebben wat hulp nodig van decaan, mentor, vakdocenten of ouders. Als je echt moet kiezen, dan lukt het vaak toch wel om een keuze te maken. Ook liggen na je keuze zaken nog lang niet zo vast als we soms ook denken, er blijven veel wegen open. Zelfs na het afsluiten van een vervolgopleiding hebben mensen veel mogelijkheden om te veranderen en om uiteindelijk toch te kiezen wat bij hen past, door loopbaanontwikkeling of door later een studie op te pakken. Hierna volgen enkele vragen die bij de keuze een rol spelen. De bedoeling is niet volledig te zijn, ook niet om het definitieve antwoord op de vragen te geven. In alle gevallen is het belangrijk om er veel over te praten. Met je ouders, met je mentor, met de decaan, met vakdocenten, maar ook met vrienden of kennissen. Van keuzes van anderen kan je leren! Moet je kiezen wat je leuk vindt of waar je goed in bent? Een moeilijke vraag. Het is fantastisch als het samenvalt. Maar soms is het minder eenvoudig. Je hart ligt bij een opleiding in de medische richting bijvoorbeeld, maar in de exacte vakken die je daarvoor nodig hebt, ben je niet zo sterk. Of vul zelf maar aan. In ieder geval heeft het geen zin om een richting of beroep te kiezen dat je niet leuk vindt, al ben je er nog zo goed in. Maar aan de andere kant: als je iets kiest waar je niet goed in bent, dan gaat de lol er ook snel af. Je zult dus verder moeten denken. Met je ouders, met je mentor, met je vakdocent, met de decaan, met je vrienden. Je moet zoeken naar wegen om, wat je leuk vindt en waar je goed in bent, toch te combineren. Soms moet je kiezen: je eerste liefde word je hobby, je tweede liefde, het beroep dat je ligt, wordt later je werk. Wat moet je doen als voor de opleiding die je wilt volgen meer profielen geschikt zijn? Er zijn nogal wat opleidingen waarvoor het niet zoveel uitmaakt welk profiel je kiest. In ieder geval niet bij de toelating. Achter in dit boekje staan tabellen met eisen die opleidingen stellen aan je profielkeuze. Het is verstandig om heel goed na te gaan wat de eisen zijn. Maar ook wat de wensen, en of je kansen om toegelaten te worden door die wensen worden beïnvloed. Je mentor kan dat niet van alle opleidingen weten, ga in zo’n geval even langs bij je decaan. Zelf informatie zoeken op de site of langs gaan bij de opleiding kan natuurlijk ook.
Profielkeuzeboekje vwo BPL 2016 3
3. De bovenbouw De eerste drie jaren van de middelbare school wordt “onderbouw” genoemd. Alle leerlingen krijgen allemaal dezelfde vakken en zitten drie jaar lang in dezelfde klas. In de loop van leerjaar 3 moeten alle leerlingen een profiel kiezen waarin ze eindexamen gaan doen. Een profiel is een groep van aan elkaar gekoppelde vakken die qua inhoud en aanpak met elkaar samenhangen. Zo’n groep vakken is bedoeld als voorbereiding op bepaalde beroepensectoren in de samenleving en de opleidingen daarvoor. Het profiel bestaat uit: - het gemeenschappelijk deel (vakken die voor alle leerlingen verplicht en hetzelfde zijn, onafhankelijk van het profiel) - profielvakken (vakken die horen bij de door de leerling gekozen richting) - profielkeuzevakken (keuzevak behorende bij de gekozen richting) - het vrije deel (bestaande uit een keuze-examenvak en een vrij deel ingericht door de school).
4. Het gemeenschappelijk deel De inhoud van het gemeenschappelijk deel is wettelijk vastgelegd. Deze vakken zijn voor alle leerlingen verplicht. Het gemeenschappelijk deel bevat vakken waarin elke atheneumleerling een goede basis moet hebben. De vakken die in het gemeenschappelijk deel worden gegeven zijn: Voor het atheneum: Nederlands Engels Frans of Duits Culturele en Kunstzinnige Vorming Maatschappijleer Algemene Natuur Wetenschappen Lichamelijke Opvoeding Levensbeschouwing Rekenen
Profielkeuzeboekje vwo BPL 2016 4
5. Kiezen voor een profiel Er zijn vier profielen: Cultuur en Maatschappij Economie en Maatschappij Natuur en Gezondheid Natuur en Techniek
(C&M) (E&M) (N&G) (N&T)
Wat zijn eigenlijk de verschillen tussen de vier profielen? Cultuur & Maatschappij (C&M) Wanneer kies je voor het profiel C&M? Als je talen en kunstvakken leuk vindt, eigen baas wilt zijn, met mensen wilt praten, creatief bent, maatschappelijke interesse hebt. In dit profiel zijn talen, creativiteit en geschiedenis belangrijk. Het spreekt vanzelf, dat dit de ideale opleiding is voor vervolgopleidingen op het terrein van kunst, voor de sociale sector en voor sectoren waarin een beroep wordt gedaan op je talenkennis (zeker als je als keuze-examenvak nog een taal kiest). Als je als profielkeuzevak economie kiest blijven ook veel economische studies mogelijk. Een aantal opleidingen heeft in de aanvullende eisen staan dat wiskunde verplicht is. Je kunt dan ook wiskunde A als keuze-examenvak kiezen in plaats van wiskunde C. Economie & Maatschappij (E&M) Wanneer kies je voor het profiel E&M? Als je kritisch wilt lezen, werken met grafieken, verbanden leggen tussen theorie en praktijk, ondernemend en zakelijk bent, dingen wilt regelen, dingen uitrekent, leiding zou willen geven, kantoorwerk zou willen doen. In dit profiel zijn Economie en Wiskunde belangrijk. Het profiel is uiteraard de ideale basis voor economische opleidingen. Naast de economische opleidingen kan je vaak ook verder richting de sociale opleidingen. Je kunt met dit profiel niet de technische richtingen op, daar heb je Natuurkunde en Wiskunde B voor nodig. Natuur & Gezondheid (N&G) Wanneer kies je voor het profiel N&G? In dit profiel zijn Biologie en Scheikunde van belang. Als je interesse hebt in medische zaken, onderzoek wilt doen, interesse hebt in milieu, oog hebt voor mensen, dieren en planten om je heen, goed in teamverband kan werken. Het profiel N&G is uitermate geschikt voor agrarische, maatschappelijk biologische en (para)medische vervolgopleidingen.
Profielkeuzeboekje vwo BPL 2016 5
Veel biologische en medische studies vragen vaak het vak natuurkunde of wiskunde B. Als je als profielkeuzevak Natuurkunde kiest, is het verplicht om ook Wiskunde B te kiezen. Je hebt als het ware een dubbelprofiel met N&G en N&T. Je kan ook alle technische opleidingen volgen. Het is mogelijk om Wiskunde te verzwaren. Binnen het profiel N&G kan je Wiskunde A omruilen voor Wiskunde B. Dit biedt een betere ondersteuning voor Scheikunde. Natuur & Techniek (N&T) Wanneer kies je voor het profiel N&T? In dit profiel zijn Wiskunde, Natuurkunde en Scheikunde van belang. Als je graag rekent en bouwt, techniek leuk vindt, dingen ontwerpt, stoffen onderzoekt, nieuwsgierig bent, logisch nadenkt, zorgvuldig bent. Het profiel N&T is een goede voorbereiding op de technische en natuurwetenschappelijke studies. Als je vliegtuigbouw of technische wiskunde wilt doen is dit profiel een “must”. Daarnaast geeft het profiel zonder meer toelating tot agrarische opleidingen of fysiotherapie. Zelfs zonder economie geven de natuurprofielen je de mogelijkheid om in te stromen in een economische opleiding.
Moeite met kiezen Er zijn altijd leerlingen die het moeilijk vinden om een keuze te maken of een knoop door te hakken omdat ze niet goed weten wat ze willen gaan doen na de havo of het atheneum. Leerlingen kunnen zelfstandig testen doen in de mediatheek op de computer. LC-data staat op onze computers, verder worden er door allerlei sites testen aangeboden op internet. Ook wordt er veel informatie aangeboden op de onderstaande sites: www.schoolweb.nl www.hva.nl www.landmacht.nl www.tkmst.nl www.profielkeuze.qompas.nl www.leren.nl www.studiekeuze123.nl www.studiekeuzekalender.nl
Profielkeuzeboekje vwo BPL 2016 6
6. Profielen Atheneum Het vakkenpakket zal bestaan uit: - Een gemeenschappelijk deel: hiervoor geldt dat voor ieder profiel alle vakken hetzelfde zijn. - Verplichte profielvakken: vakken die specifiek tot dit profiel horen. - Profielkeuzevakken: keuzevak(ken) behorende tot het gekozen profiel. - Keuze-examenvak: naast de profielvakken moet er nog 1 vak gekozen worden waarin examen moet worden gedaan.
C&M
Profiel Keuzevak ken
N&G
N&T
Nederlands Engels Frans of Duits Maatschappijleer Culturele en Kunstzinnige Vorming Lichamelijke Opvoeding Algemene Natuur Wetenschappen Levensbeschouwing Rekenen
Gemeen schappelijk deel
Verplichte profielvak ken
E&M
C&M Gs Wi C of Wi A*
E&M Gs Ec Wi A
N&G Sk Bi Wi A of Wi B**
N&T Sk Na Wi B Bi
C&M 1 uit: Ak of Ec* 1 uit: Bv of Du
E&M 1 uit: Ak M&O Du
N&G 1 uit: Ak Na**
N&T 1 Uit:
C&M
E&M
N&G
N&T
Keuzeexamen vakken
Fi - Bv
Als er minder dan 20 leerlingen een vak gekozen hebben dan kan er besloten worden dat het vak niet aangeboden wordt. *Indien gekozen voor ec dan wiA verplicht ** Indien gekozen voor na dan wiB verplicht Profielkeuzeboekje vwo BPL 2016 7
7. Het vrije deel Leerlingen moeten in het vrije deel nog één keuze-examenvak kiezen. Je hebt een keuze tussen filosofie en beeldende vormgeving. Een deel van het vrije deel wordt door de school ingevuld. Baken Park Lyceum heeft gekozen om de identiteit van de school tot uitdrukking te laten komen door de vakken levensbeschouwing, mentortijd en loopbaanoriëntatie (LOB) op te nemen in het vrije deel. Levensbeschouwing is een vak dat door de school geheel zelf bepaald is. Het wordt gegeven in de vierde en in de vijfde klas. Levensbeschouwing maakt deel uit van het zogenaamde combinatie cijfer. Dit is een cijfer opgebouwd uit vakken (Lbs, Ma, ANW) en het profielwerkstuk en telt mee als examencijfer. Tijdens LOB oriënteer je jezelf op een vervolgstudie. Je bezoekt open dagen, opleidingenmarkten, studiebeurs of gaat een dag meelopen of proefstuderen. Het doel is om te zorgen dat je beter voorbereid aan een vervolgstudie begint en er minder uitval is in de eerste jaren van de vervolgopleidingen. Mentortijd: tijdens mentortijd wordt er aandacht besteed aan het reilen en zeilen op school, de overstap naar de bovenbouw, SE’s en de examens.
8. Het examen Het examen begint al in leerjaar 4. Er zijn vakken met alleen een school examen en vakken met een school examen plus een centraal examen. Daarnaast zijn er ook vakken die volstaan met goed, voldoende of onvoldoende. Alle vakken tellen mee voor de uitslag, dus ook LO! Verschillende vakken moeten voldoende worden afgesloten, voordat een leerling aan het centraal examen mag deelnemen. Ook zijn er een aantal vakken die samen tellen in het combinatiecijfer. Vrij kort na de start van het cursusjaar in atheneum 4 kan een leerling het uitgebreide programma van toetsing en afsluiting (PTA). Hierin staan de regelingen en de gewichten van de verschillende onderdelen beschreven, dat betreft zowel de regelingen per vak (verhoudingen van toetsen en practica) als de regelingen over de vakken heen (herkansingen). Je kan het PTA bekijken op de site van Park Lyceum onder leerlingen met het kopje toetsen en examens.
Profielkeuzeboekje vwo BPL 2016 8
9. De vakken Nederlands Nederlands is een vak met een forse omvang. Het vak omvat de vaardigheden lezen, luisteren, spreken, schrijven, en literatuur. Het kent zowel een school examen als een centraal examen aan het einde van de zesde klas. Bij het centraal examen ligt de nadruk op leesvaardigheid, de andere vaardigheden komen vooral in het school examen aan de orde. Engels Engels is eveneens een vak met een forse omvang, ongeveer gelijk aan Nederlands, en met dezelfde onderdelen maar dan uiteraard in het Engels. Ook Engels heeft meerdere schoolexamens en aan het einde van de zesde klas een centraal examen. Duits Het is van belang dat we de taal van onze oosterburen, tevens die van de Zwitsers en de Oostenrijkers begrijpen en kunnen spreken. In het bedrijfsleven heeft men een grote behoefte aan mensen met een gedegen kennis van het Duits. Duitsland is onze belangrijkste handelspartner. En niet alleen in bedrijven, ook voor banen in de mediawereld, de pers en voor diplomatieke diensten springt men om mensen die naast Engels een woordje Duits spreken. Leerlingen leren de taal receptief en productief te gebruiken. Receptief wat betreft tekstbegrip en luistervaardigheid. Productief wat betreft spreek- , schrijf- en luistervaardigheid. In de bovenbouw verwachten we van de leerling dat ze m.b.t. allerlei thema's hun zegje kunnen doen. De grammatica is een onderdeel van onze lessen, maar neemt een ondersteunende rol in t.o.v. de vaardigheden. Vanaf klas 4 gaan we dieper in op de verschillende vaardigheden: spreken, schrijven, lezen en luisteren. Ook Duitse literatuur zal deel uitmaken van het bovenbouw lesprogramma. De leerlingen maken bijv. ook videoverslagen of ze schrijven een samenvatting van een zelf gekozen tekst. Leerlingen die voor het vak Duits gekozen hebben, worden op een gedegen manier op het eindexamen voorbereid. Voor Duits geldt dat de leerlingen vanaf de 4e klas per periode een school examen hebben. Het SE is opgebouwd uit de vaardigheden die in het betreffende hoofdstuk zijn behandeld. Het vak Duits wordt afgesloten met een centraal examen leesvaardigheid. Frans In de bovenbouw biedt Frans alle taalvaardigheden aan: luisteren, spreken, lezen en schrijven. Je leert je bijvoorbeeld uitdrukken in het Frans en presentaties houden. Na het eindexamen kun je je goed redden in een Franstalig land. Je hebt zowel een school examen als een centraal examen. Alle onderwerpen uit de onderbouw worden herhaald, uitgebreid en verdiept. Er wordt ook aandacht besteed aan de Franse cultuur en maatschappij en aan de invloed van het Frans in de wereld. Momenteel is er in Nederland een tekort aan kennis van de Franse taal en cultuur. Dit is vooral zichtbaar in het bedrijfsleven. Veel transacties met Franstalige landen kunnen geen doorgang vinden vanwege dit communicatie tekort. Maar natuurlijk is kennis van de Franse taal en cultuur ook van groot belang bv. in de politiek en het toerisme. Profielkeuzeboekje vwo BPL 2016 9
Levensbeschouwing Tijdens de lessen Levensbeschouwing in de onderbouw worden verschillende thema’s behandeld, zoals: ethiek, communicatie, schoonheid en uiterlijk, seksualiteit, maar ook diverse religies. Je denkt over een aantal levensbeschouwelijke vragen na en je wisselt met elkaar van gedachten over deze onderwerpen. Op die manier zul je ontdekken wie je zelf bent en zal het duidelijker worden wat jouw levensvisie is. Bij religies wordt gekeken naar hoe deze godsdiensten mensen helpen om hun leven vorm te geven en hoe om te gaan met belangrijke en ingrijpende levensmomenten. In de bovenbouw krijg je te maken met nieuwe thema's. Ook worden thema’s uit de onderbouw verdiept. Aan de hand daarvan zal een aantal levensvraagstukken besproken worden. Meer nog dan in de onderbouw neem je deel aan klassengesprekken over verschillende onderwerpen. Van jou wordt verwacht dat je actief deelneemt aan deze gesprekken, om zo te ontdekken wie je bent en wat jouw opvattingen zijn over verschillende levensvragen. Je maakt toetsen, werkstukken, andere praktische opdrachten, schoolexamens, geeft presentaties, zoals vermeld in het PTA en de bijbehorende studiewijzers. Je cijfer voor Levensbeschouwing telt mee als examencijfer en je sluit dit vak in het voor-examenjaar af.
Maatschappijleer Maatschappijleer wordt gedurende twee lesuren per week gegeven in het 5 e leerjaar en twee uur tijdens periode 1 en 2 van het 6e leerjaar. Maatschappijleer gaat over de samenleving, over problemen in de samenleving, over oplossingen van die problemen en over opvattingen in de samenleving. Over elk maatschappelijk probleem bestaat veel informatie. Je leert hoe je die informatie kunt verzamelen en hoe je een goede selectie kunt maken uit al die informatie. Op basis daarvan kun je dan (nog) beter je eigen mening vormen en leer je die ook (nog) beter te verwoorden. Het vak heeft alleen een school examen. Geschiedenis Geschiedenis is een verplicht vak in het profiel E&M en C&M. Zeer uiteenlopende onderwerpen komen aan de orde: Koude Oorlog, Indonesië, Tweede Wereldoorlog, etc. Geschiedenis helpt je het verleden te kennen, je eigen tijd goed te begrijpen en mee te praten over verschillende onderwerpen. Het vak heeft een school examen en een centraal examen. In het kader van de internationale uitwisseling in klas 5 vindt een historisch onderzoek plaats naar een historische gebeurtenis naar keuze in het Europese land, waarheen je op reis gaat. De onderwerpen voor het centraal examen worden door de overheid bepaald. Historische vaardigheden en het werken met bronnen worden getoetst over de lesstof die gedurende de 10 tijdsvakken in de onderbouw en bovenbouw behandeld wordt. Profielkeuzeboekje vwo BPL 2016 10
Aardrijkskunde Ik kies Aardrijkskunde omdat… Aardrijkskunde ingaat op de actualiteit: vulkanen en aardbevingen (natuur) maar ook de mens (gedrag, cultuur) komt aan bod: uitbreiding Schiphol, broeikaseffect, de Betuwelijn en immigratie. Kortom met Aardrijkskunde werk je aan je algemene ontwikkeling. Voor sommige opleidingen is Aardrijkskunde een gewenst vak, maar niet verplicht! Hierbij kun je denken aan: * Opleiding Aardrijkskunde aan de universiteit (lerarenopleiding, geografie, planologie, geoloog) * De journalistieke sector (i.v.m. de breedte van de aangeboden lesstof) * De sector toerisme * De sector transport Is Aardrijkskunde moeilijk? Als je altijd je huiswerk maakt, vragen stelt aan andere leerlingen en/ of je docent, als je iets niet snapt, is Aardrijkskunde niet echt een moeilijk vak. Tenslotte; Aardrijkskunde heeft veel raakvlakken met Economie, Geschiedenis en Maatschappijleer. Economie Economie is verplicht in het profiel Economie en Maatschappij en als een profielkeuzevak worden gekozen bij C&M. Bij het vak worden begrippen als inflatie, werkloosheid, productiecapaciteit, geldhoeveelheid, belasting, en het gebruik van modellen in de Economie behandeld. Het accent ligt op (inter-)nationale maatschappelijke ontwikkelingen. Doorgaans verdelen economen de maatschappij in 5 groepen: consumenten, producenten, bankwezen, de overheid en het buitenland. De Economie bestudeert elk van deze 5 groepen en hun onderlinge relaties. Economie houdt zich o.a. bezig met de vraag, hoe mensen met een bepaalde hoeveelheid middelen een zo groot mogelijke vervulling van wensen kunnen bereiken. Waarom Economie kiezen? Overal word je geconfronteerd met ontwikkelingen die economisch van aard zijn. Je kunt de krant niet openslaan, op internet surfen of een journaal kijken of er zijn raakvlakken met de Economie. Om maatschappelijke ontwikkelingen te begrijpen is de economie steeds belangrijker geworden. Management & Organisatie Het vak Management & Organisatie (M&O), ook een Economievak, is meer op bedrijfseconomie gericht, met onderdelen uit handelsrecht. Bij M&O maak je kennis met wat zich op economisch gebied afspeelt in zowel commerciële als in niet-commerciële organisaties. De nadruk ligt op commerciële organisaties, de ondernemingen. Je leert daarbij bedrijfseconomische vraagstukken te bekijken vanuit het gezichtspunt van de onderneming. Hoe komt een ondernemer aan het geld voor het bedrijf (financiering)? Hoe kan de ondernemer succesvol producten blijven verkopen (marketing/personeelsbeleid)? Hoe organiseer je een onderneming? Wanneer is een onderneming financieel gezond? Wat is een financieel jaarverslag, een balans en een resultatenrekening? Hoe maak je een begroting en bereken je kengetallen? De bedrijfseconomische vraagstukken bevatten veel leeswerk en veel rekenwerk. Profielkeuzeboekje vwo BPL 2016 11
Dit vak is in geen enkel profiel verplicht en kan in het vrije deel worden gekozen worden. Het vak heeft een centraal schriftelijk examen. Culturele en Kunstzinnige Vorming Culturele en Kunstzinnige Vorming (CKV) is een vak waarin aandacht wordt besteed aan de verschillende vormen van kunst en cultuur, zoals beeldende kunst, film, muziek, dans en drama. Voor een groot deel bestaat CKV uit het bezoeken van voorstellingen en tentoonstellingen. Van die kunstactiviteiten maak je verslagen. Een ander deel van het vak bestaat uit verdieping in een aantal kunstvormen, zoals het theaterblok of het filmblok. Hieraan gekoppeld zijn de praktijkopdrachten. Voor elke SE -periode krijg je een beoordeling van de verslagen en de opdrachten die horen bij de themablokken. Aan het eind van het jaar maak je van alle verslagen een mooi eindwerkstuk en krijg je daarover een mondeling examen. Dit is een schoolexamen en er wordt een beoordeling onvoldoende, voldoende of goed gegeven. Je moet voor dit vak een voldoende staan om over te kunnen. Het is zeker geen moeilijk vak, iedereen kan een voldoende halen, maar je moet er wel flink wat voor doen. Ik klas 5 wordt de aandacht gericht op Europa. We beginnen met het themablok de Europese stad. In dit blok komen onder andere de belangrijkste bouwstijlen aan bod die je kunt aantreffen in de belangrijkste steden van Europa. Je maakt vier verslagen van kunstactiviteiten, minimaal een verslag is een architectuur verslag van een Europese stad. De andere kunstactiviteiten kies je zelf uit. Ook in dit jaar geldt: alle verslagen moeten voldoende zijn, maar ook de opdrachten die horen bij de themablokken. Kunst Het vak Kunst bestaat uit twee gedeelten: Kunst praktijk (Beeldende Vormgeving) en Kunst Algemeen. Als je voor het vak Kunst kiest dan kies je voor beeldende vormgeving. Bij het vak Kunst Algemeen ga je dieper in op kunst; je leert goed kijken en luisteren en bestudeert de kunst- en cultuurgeschiedenis. Daardoor leer je kunst in verschillende vormen en uit allerlei tijden beter begrijpen. Voor Kunst Algemeen doe je een Centraal Examen. Kunst Beeldend Bij het deel Kunst Beeldende Vormgeving ga je zelf beeldend aan het werk, bijvoorbeeld door te tekenen, schilderen, beeldhouwen of fotograferen! Er wordt gewerkt naar aanleiding van een thema. Je werkt hieraan vanuit een eigen gekozen probleemstelling. Niet alleen het eindwerkstuk is belangrijk, maar het gehele proces: vanaf de eerste schetsen tot en met het eindwerkstuk(ken). Het doel is het maken van een collectie beelden die wordt tentoongesteld in de school. Binnen de aangeboden thema’s kan je kiezen voor een twee- of driedimensionale uitvoering en voor verschillende technieken die je evenredig afwisselt. Fotografie en multimedia zijn ook een mogelijkheid. In het eindexamenjaar werk je vrijwel zelfstandig en specialiseer je je in een bepaalde techniek. Het uiteindelijke werk wordt tentoongesteld met een feestelijke opening en optredens van de podiumvakken. Uiteraard komt er publiek om jouw ‘meesterproef’ te bewonderen. Profielkeuzeboekje vwo BPL 2016 12
Kunst en vervolgopleiding Veel opleidingen zien het als een enorm voordeel als je een kunstvak in je pakket hebt, omdat je leert op een andere manier je intelligentie te ontwikkelen. Je leert presenteren, samenwerken, doorzetten, procesmatig werken en creatief denken. Dit geldt voor opleidingen zoals de pabo, communicatie- en informatietechnologie, journalistiek, toerisme, kunstmanagement en vele andere. Voor sommige beroepen is het een heel duidelijk voordeel om een kunstvak te kiezen. Waarom zou je een kunstvak kiezen? Naast dat het dus handig kan zijn voor een vervolgopleiding, is het vooral vaak een goed idee om een kunstvak te kiezen als je het gewoon leuk vindt. Bij de meeste vakken zit je veel in de boeken en bij kunst ben je voor een deel met praktijk bezig. Dat is hard werken, want er wordt echt wel wat van je geëist, alleen voor veel leerlingen voelt het helemaal niet als hard voor school werken, omdat het zo anders is dan de meeste vakken. De tweede fase is best zwaar, dus als je er een vak tussen hebt zitten wat je echt leuk vindt om te doen, maakt dat de kans dat het je allemaal lukt in de bovenbouw groter! Voor kunst geldt dat je geen supertalent hoeft te zijn om het vak te volgen, maar je moet er wel enthousiast mee bezig willen zijn. Voor de meeste leerlingen die dit kiezen is dat geen probleem, want het is ook hun hobby! Filosofie Een van de vakken die je in de vierde klas kunt kiezen is het vak Filosofie. Het is een examenvak, dat wil zeggen dat je er eindexamen in doet. Wat is Filosofie? Die vraag is in het verleden op allerlei verschillende manieren beantwoord. Soms is het antwoord heel ingewikkeld, maar het antwoord kan zijn: Filosofie is denken in stapjes. Dat wil zeggen dat je steeds voor jezelf elke stap, die je in je denken maakt, verantwoordt en nadenkt over de volgende stap. Nadenken doe je natuurlijk niet zomaar. Je doet het over iets. Bijvoorbeeld over de vraag: Wat kunnen wij zeker weten? Of over andere vragen als: Wat is de mens voor wezen? Wat is goed? Wat is rechtvaardig? Wat vragen we van leerlingen? Als je dit vak kiest, moet je goed kunnen lezen en systematisch willen leren nadenken. Je hebt ook lef nodig: lef om de dingen, die je nu zeker denkt te weten, los te laten en opnieuw te overdenken. Wat kun je met Filosofie? Bij Filosofie leer je om via argumenten een standpunt te ontwikkelen. Dat helpt je om zuiver en kritisch na te denken. Daardoor kunnen de media je niet zomaar meer wat wijsmaken. Ook weet jij je standpunten te onderbouwen wanneer je met anderen vergadert, discussieert of debatteert. Het is mogelijk om aan een universiteit Filosofie of, zoals het vak ook wel genoemd wordt, wijsbegeerte te gaan studeren. Bovendien wordt het vak op bijna alle opleidingen gedoceerd.
Profielkeuzeboekje vwo BPL 2016 13
Algemene Natuurwetenschappen Algemene natuurwetenschappen (Anw) is een vak dat in de eerste plaats verwant is met de vakken Aardrijkskunde, Biologie, Natuurkunde en Scheikunde. De leerlingen die deze vakken in hun profiel hebben hoeven niet bang te zijn alles dubbel te doen: bij Anw gaat het niet om de inhoud van de wetenschappelijke theorieën, maar over hoe de theorieën tot stand zijn gekomen en hoe de kennis tot stand is gekomen. Ook de vraag of je alles mag onderzoeken komt aan de orde. Onderwerpen die te maken hebben met: Leven en Gezondheid, de Biosfeer, Materie, het Zonnestelsel en Planeten komen aan de orde bij Anw. Algemene natuurwetenschappen krijg je in de vierde klas, gedurende drie uur per week en wordt afgesloten met een school examen. Natuurkunde Hoe kan ik met minder benzine verder rijden? Moeten we in de toekomst toch kernenergie gebruiken? Is de klimaatsverandering echt een bedreiging? Dat zijn vragen die je dagelijks in de media tegenkomt. Je kunt ook eigen vragen hebben zoals: Hoe is de natuur opgebouwd? En waar komen alle stoffen eigenlijk vandaan? Wanneer is elektriciteit gevaarlijk? Waarom klinkt een C op een gitaar anders dan een C op een piano? Wat is straling? Allemaal dingen die je leert wanneer je natuurkunde doet. Natuurlijk moet je het interessant vinden om iets te leren over hoe de natuur in elkaar zit. Je moet je ook willen verdiepen in dingen die moeilijk lijken. Maar het is des te leuker als je het daarna begrijpt. Je bestudeert onderwerpen zoals krachten, bewegingen, elektriciteit, licht, geluid, straling, golven, elementaire deeltjes. Je gebruikt formules om opgaven mee te maken, je doet onderzoek, werkt met computers en wordt daarop getoetst in school examens en het centraal examen. Niet makkelijk, wel leuk. Omdat je creatief, analytisch en kritisch leert denken kun je in heel veel studies en beroepen terecht, ook in het bedrijfsleven. Wanneer je voor natuurkunde kiest binnen het profiel N&G is het verplicht om wiskunde B te kiezen. Scheikunde Scheikunde heeft in het profiel Natuur & Gezondheid en Natuur & Techniek precies dezelfde inhoud. Belangrijke onderwerpen zijn: stoffen en hun bouw (welke soorten stoffen zijn er en hoe zitten ze in elkaar) en chemische reacties tussen deze stoffen. Aan deze reacties wordt ook veel gerekend. Dit vak kent schriftelijke toetsen en praktische opdrachten en wordt afgesloten met een centraal examen. Je moet voor dit vak bereid zijn om trouw je (huiswerk)opgaven te maken en net zolang te oefenen tot je het kunt (zo dat je het anderen uit kunt leggen). Verder zijn natuurwetenschappelijk inzicht en rekenvaardigheden heel belangrijk. Biologie Het vak Biologie in de tweede fase is zeer gevarieerd. Allerlei verschillende onderwerpen komen achtereenvolgens aan bod. Enkele voorbeelden hiervan zijn: de gedetailleerde werking van alle onderdelen in een cel, de werking van een heleboel organen in het lichaam, het bestuderen van gedrag, het uitpluizen van jouw afweer tegen bacteriën en virussen en het begrijpen van allerlei processen in een ecosysteem. In de loop van de tweede fase leer je dat al deze onderwerpen met elkaar te maken hebben; leer je verbanden te zien. Je leert om je kennis in verschillende contexten toe te passen en dit wordt getoetst door middel van school examens. Daarnaast voer je een aantal praktische opdrachten uit (waarbij je bijvoorbeeld doet alsof je de stadsecoloog van Almere bent). Het vak wordt afgesloten met een centraal examen. Profielkeuzeboekje vwo BPL 2016 14
Om Biologie met succes te kunnen volgen moet je naast het goed bijhouden van de afwisselende lesstof ook enige kennis hebben van of inzicht hebben in Scheikunde en Wiskunde. Wiskunde Bij wiskunde A gaat het om onderwerpen die je later misschien weer nodig hebt bij een vervolgopleiding. Bij studies zoals psychologie en pedagogiek krijg je veel te maken met statistiek. In wiskunde A zit daarom een flink stuk statistiek en kansrekening. Ook moet je met functies en grafieken kunnen werken. Bij economische studies is wiskunde ook belangrijk. Bij die studie krijg je ook differentiëren. Je moet dan kunnen bepalen hoe steil een grafiek loopt. In wiskunde A zit geen meetkunde. Als je verder wilt studeren in de richting van “Gedrag en Maatschappij” of “Economie” is wiskunde A onmisbaar. Let op: bij sommige economische studies op de universiteit moet je wiskunde B hebben. Als wiskunde je goed af gaat en je wilt economie studeren op de universiteit, dan heeft wiskunde B de voorkeur boven wiskunde A. Bij wiskunde B krijg je onderwerpen die belangrijk zijn voor opleidingen in de exacte hoek, bijvoorbeeld aan een technische universiteit. Ook voor universitaire studies zoals natuurkunde en scheikunde is wiskunde B verplicht. Daar zitten onderwerpen in zoals functies, differentiëren en integreren, dat heb je nodig als je oppervlaktes wilt uitrekenen. Maar ook meetkunde en goniometrische functies, daar krijg je te maken met de termen sinus, cosinus en tangens. Deze komen van pas als je moet rekenen aan golven en trillingen. Wiskunde B is abstracter dan wiskunde A. Wiskunde C is alleen bestemd voor leerlingen met het profiel CM. Die gaan over het algemeen geen sterk wiskundige studies doen. Wiskunde C lijkt op wiskunde A, maar het onderwerp differentiëren ontbreekt, dat door veel leerlingen als lastig wordt ervaren. Er zit wel statistiek en kansrekening in en ook functies en grafieken. Met wiskunde C in je bagage kun je dus de kant van “Gedrag en Maatschappij” op. Voor de richting “Economie” kun je beter wiskunde A of B kiezen. Bij sommige studies komt op het eerste gezicht geen wiskunde aan de orde. Denk maar aan rechten. Maar bij een aantal onderdelen die op economisch of fiscaal terrein (belastingwetten) terrein liggen, is inzicht in getallen en grafieken toch wel erg handig. Daarom krijgen ook CMleerlingen op het vwo verplicht wiskunde. De meeste leerlingen vinden wiskunde B moeilijker dan wiskunde A. Maar, er zijn ook leerlingen die het juist andersom vinden. Dit heeft te maken met de taligheid van wiskunde A ten opzichte van het abstracte van wiskunde B. Er wordt bij wiskunde A veel meer gewerkt vanuit een onderwerp uit de praktijk waar je wiskunde bij kunt gebruiken. Bij wiskunde B is het meer wiskunde om de wiskunde.
Profielkeuzeboekje vwo BPL 2016 15
10. Doorstroommogelijkheden
Bijlage A. Nadere vooropleidingseisen voor opleidingen van het wetenschappelijk onderwijs
1.In deze bijlage wordt verstaan onder: NT:
profiel natuur en techniek
NG:
profiel natuur en gezondheid
EM:
profiel economie en maatschappij
CM:
profiel cultuur en maatschappij
ak:
aardrijkskunde
biol:
biologie
econ:
economie
grtl:
Griekse taal en cultuur
latl:
Latijnse taal en cultuur
nat:
natuurkunde
nlt:
natuur, leven & technologie
schk:
scheikunde
wisA:
wiskunde A
wisB:
wiskunde B
2emvt: tweede moderne ‘vreemde’ taal Ad:
Associate degree
2.Verklaring van de in deze bijlage gebruikte symbolen: *: dit profiel geeft toegang tot de betreffende opleiding #: dit profiel geeft geen toegang tot de betreffende opleiding Economie nr Opleidingen
NT NG
1. B Actuariële wetenschappen
*
wisB wisB wisB
EM
CM
2. B Bedrijfseconomie
*
*
*
wisA of wisB
3. B Bedrijfskunde
*
*
*
wisA of wisB
4. B Econometrie en Operationele research *
wisB wisB wisB
5. B Economie
*
*
*
wisA of wisB
6. B Economie en Bedrijfseconomie
*
*
*
wisA of wisB
7. B Economie en Bedrijfskunde
*
*
*
wisA of wisB
8. B Fiscale economie
*
*
*
wisA of wisB
9. B International Business
*
*
*
wisA of wisB
10. B International Business Administration *
*
*
wisA of wisB
Gedrag en Maatschappij nr Opleidingen
NT NG EM CM
1. B Algemene sociale wetenschappen
*
*
*
*
2. B Bestuurs- en Organisatiewetenschap
*
*
*
*
3. B Bestuurskunde
*
*
*
*
4. B Communicatiewetenschap
*
*
*
*
Profielkeuzeboekje vwo BPL 2016 16
Gedrag en Maatschappij nr Opleidingen
NT NG EM CM
5. B Criminologie
*
*
*
*
6. B Culturele Antropologie en Ontwikkelingssociologie
*
*
*
*
7. B European Public Administration
*
*
*
*
8. B Europese Studies
*
*
*
*
9. B Geografie, Planologie en Milieu
*
*
*
*
10. B International Bachelor's Programme in Communication and Media *
*
*
*
11. B Milieu-maatschappij-wetenschappen
*
*
*
*
12. B Onderwijskunde
*
*
*
*
13. B Organisatiewetenschappen
*
*
*
*
14. B Pedagogische wetenschappen
*
*
*
*
15. B Personeelwetenschappen
*
*
*
*
16. B Politicologie
*
*
*
*
17. B Psychologie
*
*
*
*
18. B Sociale Geografie en Planologie
*
*
*
*
19. B Sociologie
*
*
*
*
20. B Technische Planologie
*
*
*
wisA of wisB
21. B Vrijetijdwetenschappen
*
*
*
*
Gezondheidszorg nr Opleidingen
NT NG
EM
CM
1. B Bewegingswetenschappen
biol nat
#
#
2. B Biomedische wetenschappen biol nat
#
#
3. Diergeneeskunde
biol nat
#
#
4. B European Public Health
*
*
*
5. Geneeskunde
biol nat
#
#
6. B Geneeskunde
biol nat
#
#
7. B Gezondheid en leven
biol *
biol + schk #
8. B Gezondheidswetenschappen *
*
*
*
9. B Klinische technologie
biol nat + wisB #
*
#
10. B Medische Informatiekunde
*
nat
nat + (wisA of wisB)
11. B Tandheelkunde
biol nat
#
#
nat
Landbouw en Natuurlijke omgeving nr Opleidingen
NT NG
EM
CM
1. B Agrotechnologie
*
nat
wisB + nat + (schk of biol)
wisB + nat + (schk of biol)
2. B Bedrijfs- en Consumentenwetenschappen
*
*
*
wisA of wisB
3. B Biologie
biol nat
#
#
4. B Biotechnologie
*
*
2 uit nat, schk en biol
nat + schk + biol
5. B Bodem, Water, Atmosfeer
*
nat
nat + schk
(wisA of wisB) + nat + schk
6. B Bos- en natuurbeheer
*
*
biol of ak
wisA + (biol of ak)
7. B Communicatiewetenschappen
*
*
*
*
8. B Dierwetenschappen
*
*
schk
(wisA of wisB) + schk
9. B Economie en Beleid
*
*
*
wisA of wisB
Profielkeuzeboekje vwo BPL 2016 17
Landbouw en Natuurlijke omgeving nr Opleidingen
NT NG
EM
CM
10. B Gezondheid en Maatschappij
*
*
*
wisA of wisB
11. B Internationaal Land- en Waterbeheer
*
nat
nat
(wisA of wisB) + nat
12. B Internationale Ontwikkelingsstudies
*
*
*
wisA of wisB
13. B Landschapsarchitectuur en ruimtelijke planning
*
*
*
(wisA of wisB)+ (ak of biol)
14. B Levensmiddelentechnologie
*
*
wisB + nat + schk
wisB + nat + schk
15. B Milieuwetenschappen
*
nat
nat + schk
(wisA of wisB) + nat + schk
16. B Moleculaire Levenswetenschappen
*
nat of (wisB+nlt)
wisB + nat + schk
wisB + nat + schk
17. B Plantenwetenschappen
*
*
2 uit biol, nat en schk
biol + nat + schk
18. B Voeding en Gezondheid
*
*
schk + biol
schk + biol
Natuur nr Opleidingen
NT NG
EM
CM
1. B Aarde en economie
*
*
*
wisA of wisB
2. B Aardwetenschappen
*
nat
nat + schk
(wisA of wisB) + nat + schk
3. B Beta-gamma
*
wisB + nat wisB + nat + schk wisB + (nat of schk)
4. B Biofarmaceutische Wetenschappen
biol *
biol + nat + schk #
5. B Biologie
biol nat
#
#
6. B Business Analytics
*
wisB
wisB
wisB
7. B Computer science
*
wisB
wisB
wisB
8. B Farmaceutische Wetenschappen
*
nat
nat + schk
(wisA of wisB) + nat + schk
9. B Farmacie
*
nat
nat + schk
(wisA of wisB) + nat + schk
10. B Informatica
*
wisB
wisB
wisB
11. B Informatie, Multimedia en Management
*
*
*
wisA of wisB
12. B Informatiekunde
*
*
*
wisA of wisB
13. B Kennistechnologie
*
wisB
wisB
wisB
14. B Kunstmatige Intelligentie
*
*
*
wisA of wisB
15. B Life Science and Technology
*
wisB + nat wisB + nat + schk wisB + nat + schk
16. B Lyfestyle Informatics
*
*
17. B Medische Natuurwetenschappen
*
wisB + nat wisB + nat + schk wisB + nat + schk
18. B Milieu-natuurwetenschappen
*
nat
19. B Moleculaire Levenswetenschappen
*
wisB + nat wisB + nat + schk wisB + nat + schk
20. B Molecular Science and Technology
*
wisB + nat wisB + nat + schk wisB + nat + schk
21. B Natuur- en Sterrenkunde
*
wisB + nat wisB + nat
wisB + nat
22. B Natuurkunde
*
wisB + nat wisB + nat
wisB + nat
nat
nat + schk
(wisA of wisB) + nat + schk
#
#
23. B Natuurwetenschap en Innovatiemanagement *
* nat + schk
wisA of wisB (wisA of wisB) + nat + schk
24. B Psychobiologie
biol nat
25. B Scheikunde
*
wisB + nat wisB + nat + schk wisB + nat + schk
26. B Science
*
wisB + nat wisB + nat + schk wisB + nat + schk
27. B Science, Business & Innovation
*
wisB + nat wisB + nat + schk wisB + nat + schk
28. B Sterrenkunde
*
wisB + nat wisB + nat
wisB + nat
29. B Wiskunde
*
wisB
wisB
wisB
Profielkeuzeboekje vwo BPL 2016 18
Recht nr Opleidingen
NT NG EM CM
1. B Bestuurskunde
*
*
*
*
2. B European Law School
*
*
*
*
3. B Fiscaal recht
*
*
*
*
4. B Global Law
*
*
*
*
5. B Internationaal en Europees Recht *
*
*
*
6. B Notarieel Recht
*
*
*
*
7. B Rechtsgeleerdheid
*
*
*
*
Taal en Cultuur nr Opleidingen
NT
NG
EM
CM
1. B Afrikaanse talen en culturen
*
*
*
*
2. B Algemene Cultuurwetenschappen
*
*
*
*
3. B American Studies
*
*
*
*
4. B Arabische Taal en Cultuur
*
*
*
*
5. B Archeologie
*
*
*
*
6. B Archeologie en Prehistorie
*
*
*
*
7. B Chinastudies
*
*
*
*
8. B Communicatie- en Informatiewetenschappen
*
*
*
*
9. B Culturele Informatiewetenschap
*
*
*
*
10. B Cultuurwetenschappen
*
*
*
*
11. B Duitse Taal en Cultuur
*
*
*
*
12. B Engelse Taal en Cultuur
*
*
*
*
13. B Europese Studies
*
*
*
*
14. B Europese Talen en Culturen
*
*
*
*
15. B Film- en Literatuurwetenschap
*
*
*
*
16. B Finoegrische Talen en Culturen
*
*
*
*
17. B Franse Taal en Cultuur
*
*
*
*
18. B Friese Taal en Cultuur
*
*
*
*
19. B Geschiedenis
*
*
*
*
20. B Godgeleerdheid
*
*
*
*
21. B Griekse en Latijnse Taal en Cultuur
latl of grtl latl of grtl latl of grtl latl of grtl
22. B Hebreeuwse Taal en Cultuur
*
*
*
*
23. B Humanistiek
*
*
*
*
24. B Internationale betrekkingen en internationale organisatie *
*
*
*
25. B Islam en Arabisch
*
*
*
*
26. B Islamitische theologie
*
*
*
*
27. B Italiaanse Taal en Cultuur
*
*
*
*
28. B Japanstudies
*
*
*
*
29. B Keltische Talen en cultuur
*
*
*
*
30. B Koreastudies
*
*
*
*
31. B Kunsten, Cultuur en Media
*
*
*
*
32. B Kunstgeschiedenis
*
*
*
*
33. B Latijns-Amerikastudies
*
*
*
*
34. B Latijnse Taal en Cultuur
*
*
*
*
*
*
*
*
35. B Liberal Arts en Sciences
Profielkeuzeboekje vwo BPL 2016 19
Taal en Cultuur nr Opleidingen
NT
NG
EM
CM
36. B Literatuurwetenschap
*
*
*
*
37. B Literatuur en Samenleving
*
*
*
*
38. B Media en Cultuur
*
*
*
*
39. B Media, Kunst, Design en Architectuur
*
*
*
*
40. B Midden-Oostenstudies
*
*
*
*
41. B Muziekwetenschap
*
*
*
*
42. B Nederlandkunde/ Dutch studies
*
*
*
*
43. B Nederlandse Taal en Cultuur
*
*
*
*
44. B Nieuwgriekse Taal en Cultuur
*
*
*
*
45. B Oude Culturen van de Mediterrane Wereld
*
*
*
*
46. B Oudheidkunde
*
*
*
*
47. B Religie in Samenleving en Cultuur
*
*
*
*
48. B Religiewetenschappen
*
*
*
*
49. B Romaanse Talen en Culturen
*
*
*
*
50. B Russische Studies
*
*
*
*
51. B Scandinavische Talen en Culturen
*
*
*
*
52. B Slavische Talen en Culturen
*
*
*
*
53. B Spaanse Taal en Cultuur
*
*
*
*
54. B Taal en Cultuurstudies
*
*
*
*
55. B Taalwetenschap
*
*
*
*
56. B Theater- Film en Televisiewetenschap
*
*
*
*
57. B Theaterwetenschap
*
*
*
*
58. B Theologie
*
*
*
*
59. B Theologie Klassiek
*
*
*
*
60. B Theologie Plus
*
*
*
*
61. B Wijsbegeerte
*
*
*
*
62. B Wijsbegeerte van een bepaald wetenschapsgebied
*
*
*
*
63. B Zuid- en Zuidoost-Aziëstudies
*
*
*
*
Techniek nr Opleidingen
NT NG¹
1. B Advanced Technology
*
wisB + nat wisB + nat + schk wisB + nat + schk
2. B Bedrijfsinformatietechnologie
*
wisB
3. B Biomedische technologie
*
wisB + nat wisB + nat
wisB + nat
4. B Bouwkunde
*
wisB + nat wisB + nat
wisB + nat
*
wisB + nat wisB + nat
wisB + nat
6. B Creative Technology
*
*
*
7. B Electrical Engineering
*
wisB + nat wisB + nat
wisB + nat
8. B Industrial Design
*
wisB + nat wisB + nat
wisB + nat
9. B Industrieel Ontwerpen
*
wisB + nat wisB + nat
wisB + nat
10. B Life Science & Technology
*
wisB + nat wisB + nat + schk wisB + nat + schk
5. B Civiele Techniek
2
EM wisB
*
CM wisB
11. B Luchtvaart- en Ruimtevaarttechniek *
wisB + nat wisB + nat
wisB + nat
12. B Maritieme Techniek
*
wisB + nat wisB + nat
wisB + nat
13. B Nanobiologie
biol wisB + nat #
14. B Scheikundige Technologie
*
#
wisB + nat wisB + nat + schk wisB + nat + schk Profielkeuzeboekje vwo BPL 2016 20
Techniek nr Opleidingen
NT NG¹
15. B Molecular Science and Technology
*
wisB + nat wisB + nat + schk wisB + nat + schk
EM
16. B Technische Aardwetenschappen
*
wisB + nat wisB + nat +schk wisB + nat + schk
17. B Technische Bedrijfskunde
*
wisB
18. B Technische Bestuurskunde
*
wisB + nat wisB + nat
wisB + nat
19. B Technische Informatica
wisB
CM
wisB
*
wisB
wisB
wisB
20. B Technische Innovatiewetenschappen *
wisB
wisB
wisB
21. B Technische Natuurkunde
*
wisB + nat wisB + nat
wisB + nat
22. B Technische Wiskunde
*
wisB
wisB
23. B Werktuigbouwkunde
*
wisB + nat wisB + nat
2
wisB
wisB + nat
Voor alle opleidingen geldt dat de instelling aan de student met het profiel NG de gelegenheid kan geven om aan de eisen ‘nat’ en ‘wisB’ uiterlijk bij afronding van de propedeutische fase te voldoen. 1
2
Voor deze opleidingen geldt dat de instelling aan de student met het profiel EM of CM de gelegenheid kán geven om aan de eisen ‘na’ en ‘wisB’ uiterlijk bij afronding van de propedeutische fase te voldoen. Sectoroverstijgend nr Opleidingen NT NG EM CM 1. B Tourism
*
*
*
wisA of wisB
Profielkeuzeboekje vwo BPL 2016 21