Professionele leergemeenschappen P.Robert-Jan Simons
www.visieopleren.nl 28-4-2015
1
Wat is – professioneel, – leren
– gemeenschap
Leren
Loeiende koeien?
28-4-2015
4
Opdracht – Stel je bent zelf boer en wil graag dat je zoon / dochter ook goed wordt in het verstaan van loeigeluiden. Wat zou je doen / laten?
28-4-2015
5
Hoe? – Wat zijn de stallen: waar vinden de ervaringen plaats? Wat zijn essentiële ervaringen – Hoe krijg ik mensen zover dat ze in de stallen komen? – Wat kan een verzorgkalfje zijn?
– Kan ik of iemand anders het voorleven – Wat is een aantrekkelijke community
– Hoe kan ik mij richten op de middengroep? – Hoe time ik het meer bewuste leren? 28-4-2015
6
3 vormen van leren: – Gestuurd of begeleid leren – Impliciet leren in de praktijk
– Zelfgestuurd leren – Een PLG is goed in alle drie en weet ze op elkaar te betrekken
Annet Aris (Inseat): – Strategisch leren: – Leren gericht op de praktijk die er nog niet is maar wel gaat komen – En belangrijk is voor de toekomst
Mindshifts mbt leren: – Ook impliciet leren van ervaringen en deze expliciteren en delen – Ook zelfstandig leren – Ook toekomstgericht leren – Ook Virtueel leren
2. Wat is professioneel: gebaseerd op: Simons, P.R.J., & Ruijters, M.C.P. (2014). The real professional is a learning professional. In S. Billet, C. Harteis & H. Gruber (Eds.), International Handbook on professional and practice based learning. Berlin: Springer 28-4-2015
10
– Professie – Professionaliteit
– Professionalisering – Professionele ontwikkeling – Professioneel leren
Professie (Thijssen): – Beroepsvereniging – Gedragscode
– Body of knowledge
Is mijn vak wel een professie?
28-4-2015
12
Connotaties in de loop van de geschiedenis – Positief of negatief?
– Exclusief of inclusief? – Hoogstaand of gewoon? – Hoge of lage kwaliteit?
– Eretitel of scheldwoord? – Hoog of minder hoog opgeleid?
– Macht 28-4-2015 of dienstbaarheid?
13
Leren van de geschiedenis – Betekenis verandert afhankelijk van omstandigheden – Kennisbasis en integriteit als basis – Geen zin om beroepen uit te sluiten – Gezag en autonomie moeten verdiend worden 28-4-2015
14
Vragen: – Wat is naar uw mening “professioneel”? – En wat kenmerkt een professional?
Uitgaan van Gardner & Shulman (2005) Confronteren met o.a. –Schinkel & Noordegraaf (2011)
–Friedson (1989) –Runté (1995) –Larson (1978) –Kubr (2002) –Weggeman (2007) –Van Gunsteren (1994) 28-4-2015
16
Kenmerken van moderne professionals – Vereisten
– Voordelen
– Commitment
– Autonomie
– Integriteit
– Gezag
– Kwaliteiten
– Kennisbasis – Actietheorie
– Expertisegebied –28-4-2015 Professioneel frame
17
Commitment Hebben een commitment om dienstbaar te zijn aan klanten en de samenleving
en gerelateerd daaraan een commitment om hun eigen leren en ontwikkeling serieus te nemen 28-4-2015
18
Integriteit Hebben de wil en het vermogen om dat wat zij niet weten en het onverwachte integer te behandelen
en zijn bij implicatie gericht op reflectie op deze ervaringen 28-4-2015
19
Kennisbasis Hebben een abstracte kennisbasis (body of knowledge)
zijn bereid en in staat om deze kennis te vertalen naar de praktijk en uit te breiden en staan hiertoe in verbinding met nieuwe ontwikkelingen in de wetenschap 28-4-2015
20
Actietheorie Hebben een gespecialiseerde set van professionele vaardigheden en actietheorieën
en hebben de bereidheid en het vermogen om door “reflective practitioners” te zijn deze actietheorie continue uit te breiden. 28-4-2015
21
Expertisegebied Hebben hun eigen expertisegebied (field of expertise)
en het verlangen om een rol te spelen in het leren van ervaring, zowel individueel als collectief en dus de praktijk en medepractitioners te helpen zich te ontwikkelen 28-4-2015 22
Professioneel frame Behoren tot een of meer professionele leerwerkgemeenschappen,
hebben een gerichtheid op collectief en over disciplines heen te werken, om zo complexiteit te lijf te kunnen gaan 28-4-2015
23
Autonomie Ze kiezen er bewust voor om een professional te zijn en kiezen er daardoor voor om zelf-gestuurd en autonoom te zijn (als resultaat niet als eis)
Hebben een oriëntatie op het actief vorm geven aan de eigen professionaliteit; 28-4-2015
24
Gezag Zijn zich bewust van het gezag dat hun professie met zich meebrengt. Ze hebben mede daarom een gerichtheid op het actief vorm geven van de professie.
en het opleiden van medeprofessionals en nieuwelingen 28-4-2015 25
– Professionaliteit is een keuze die een beroepsbeoefenaar maakt om op een bepaalde wijze met zijn / haar vak om te gaan. – Die kan gelden voor alle soorten beroepen
28-4-2015
26
Mindshift: professionaliteit in plg is een keuze om: 1. Je best te doen voor klanten en de samenleving, 2. Op integere wijze te handelen in onzekere en complexe situaties 3. Je actief te verbinden met de nieuwste inzichten in theorieën 4. Kritisch en reflectief te durven kijken naar je eigen praktijk 5. Bij te dragen aan de ontwikkeling van de 28-4-2015 professie en medeprofessionals.
27
3. Leergemeenschappen – Wat zijn kenmerken van een plgroep? – Wat zijn kenmerken van een organisatie als plg?
Harris en Jones: professional learning as community – Organisatiecultuur (=lerende organisatie) – Normen, praktijken en processen gericht op een inclusieve leergemeenschap
– Leercultuur, diep leren, ondersteunende structuren – Gericht op het verbeteren van prestaties
– Groep binnen organisatie – Subgroep gericht op innovatie en verandering – Direct gerelateerd aan het verbeteren van uitkomsten
– Katalysator voor verandering in organisatiecultuur
PLG als subgroep – Dynamische groep professionals – Met duidelijk mandaat voor vernieuwing – Rondom gezamenlijk, continue actieonderzoek – Gezamenlijk leren als community ipv leren binnen community
Waarom? – Succesvolle organisaties – investeren in teambuilding en
– creëren strategische mogelijkheden voor collectief werken
Kenmerken PLG 1.
Groepscohesie van professionals gericht op tegemoet komen aan leerbehoefte die voortkomen uit data
2.
Team kiest focus van onderzoek en wie lid mag zijn
3.
Noodzakelijk om nieuwe ideeën en nieuwe praktijken te genereren
4.
Werkt binnen een duidelijke onderzoekscyclus
5.
Gedeeld leiderschap en zelf gekozen facilitator
6.
Alle leden zijn aanspreekbaar op de resultaten en er is wederzijdse aanspreekbaarheid
7.
Ontbindt en hervormt bij een nieuwe onderzoeksfocus en veranderd lidmaatschap
8.
Meet succes af aan leeruitkomsten van leerlingen en neemt verantwoordelijkheid om anderen hierover te informeren
9.
Onafhankelijk en interafhankelijk leren
10.
Reflectie op individueel en collectief leren gebaseerd op evidentie
11.
Gemeenschap van lerenden
12.
Collectieve capaciteitsvergroting capacity building
7 C’s of Professional Learning Communities in education 1.
Clarity of focus-directly related to improving learner outcomes
2.
Consistent use of data to identify the focus and to monitor progress
3.
Collaboration of professionals with purpose
4.
Capacity building through the strong engagement and involvement
5.
Coherent action and change in pedagogical practice
6.
Communication of outcomes to other professionals
7.
Change in learner outcomes
Verbiest: professionele leergemeenschappen Interpersoonlijke capaciteit
Persoonlijke capaciteit
Organisatorische capaciteit
Persoonlijke capaciteit: reflecteren Bij ons 1. Zoeken de medewerkers steeds naar betere aanpakken voor hun werk 2. Reflecteren de medewerkers over hun eigen opvattingen over hun werk 3. Denken de medewerkers na over wat werkt en wat niet werkt in hun praktijk
Persoonlijke capaciteit: gebruik van kennis Bij ons: 5.Maken de medewerkers gebruik van recent onderzoek 6.Stellen de medewerkers zich op de hoogte van goede praktijkvoorbeelden van collega’s van andere organisaties 7.Stellen de medewerkers zich op de hoogte van goede praktijkvoorbeelden van collega’s uit de eigen organisatie
Interpersoonlijke capaciteit: gemeenschappelijke visie Bij ons:
8. Werkt het team samen bij het ontwikkelen van een visie 9. Worden beslissingen genomen in lijn met de visie van de organisatie 10. Delen de medewerkers dezelfde opvattingen over hoe het werk moet worden gedaan
Interpersoonlijke capaciteit: collectief leren en werken Bij ons: 12.Werken de medewerkers samen om nieuwe kennis, vaardigheden en aanpakken te verwerven en toe te passen 13.Drukken de collegiale relaties tussen de medewerkers betrokkenheid bij vernieuwing uit 14.Voeren de medewerkers een respectvolle dialoog met elkaar waarin verschillende ideeën worden onderzocht
Organisatorische capaciteit: structuur Bij ons:
20. Maakt de planning het mogelijk dat medewerkers en team samen werken en leren 21. Zijn er voldoende mogelijkheden voor professionele ontwikkeling van de medewerkers 22. Hebben de medewerkers gemakkelijk toegang tot de vakliteratuur 23. Bevordert het communicatiesysteem in de organisatie een goede doorstroming van de informatie naar de medewerkers
Organisatorische capaciteit: cultuur Bij ons: 25. Getuigen de relaties tussen de teamleden van vertrouwen en respect 26. Durven de teamleden elkaar aan te spreken op het professioneel functioneren
27. Is het vanzelfsprekend dat je je als medewerker en als team blijft ontwikkelen
Organisatorische capaciteit: leiderschap Bij ons: 29. Houdt de leider bij zijn beslissingen rekening met opvattingen van individuele medewerkers 30. Weet de leider wat medewerkers kunnen en waar hun specifieke expertise ligt
31. Zorgt de leider dat medewerkers zich thuis voelen 32. Heeft de leider aandacht voor de persoonlijke behoeften van de medewerkers
Mindshifts: – Brede opvattingen over leren – Uitgaan van professionaliteit als keuze
– In een of meer plg’s functioneren – In een organisatie met een plg cultuur: Feedback en reflectie Evidence based werken vanuit nieuwste inzichten
Praktijkervaringen delen
