Professioneel opdrachtgeverschap? Over keuzes & eigen professionaliteit Prof.dr.ir. Marleen Hermans Leerstoel Publiek opdrachtgeverschap in de bouw, TU Delft Managing Partner Brink Management & Advies
mede mogelijk gemaakt door
Challenge the future
1
Publiek opdrachtgeverschap in de bouw De wijze waarop een organisatie in de publieke sector ten aanzien van haar verantwoordelijkheden in de gebouwde omgeving haar interactie met de markt intern en extern vormgeeft en ten uitvoer brengt. Leerstoel Publiek Opdrachtgeverschap wil een bijdrage leveren aan de professionalisering van opdrachtgevers binnen dit specifieke domein.
mede mogelijk gemaakt door
Challenge the future
2
Tendens: van zelf doen naar regie • Kerntaken • Sturing markt bedrijfsdoelen & eindresultaat • Laagste kosten -> TCO & LCC • Inspanningsgericht -> beloning naar prestatie • Innovatie & kennis markt • Risico’s (ver)delen • Financiering (deels) bij marktpartijen • Maar ook: onderling samenwerken vanwege schaalgrootte, kennis & vaardigheden mede mogelijk gemaakt door
Challenge the future
3
“Another flaw in the human
character is that everyone wants to build and nobody wants to do maintenance.”
Kurt Vonnegut (Amerikaanse schrijver)
Onderhoudskosten zijn een veelvoud van de investeringskosten van een object mede mogelijk gemaakt door
Challenge the future
4
Manieren van uitbesteden
Geïntegreerd
Managing agent
mede mogelijk gemaakt door
Verzelfstandigd
Coöperatie
Challenge the future
5
Typen samenwerkingsvormen
Bron: Brink Management & Advies mede mogelijk gemaakt door
Challenge the future
6
‘Nieuwe’ samenwerkingsvormen Type
Doel
VRAAGGESTUURD Geïntegreerde contracten, Sturen op eindresultaat, ‘huisvesting als maincontracts dienst’ ESCO’s, DBFMO’s
TCO / LCC, financiering en financiële prikkel bij markt
Raamcontracten / Inkoopsamenwerkingsverbanden
Benutten van schaalvoordelen en bundelen van expertise
Partnerships / allianties / ketensamenwerking
Stroomlijnen van belangen, samen ontwikkelen
Managing agent
‘Tussenpartij’ voor coördinatie & kennis
AANBODGESTUURD Conceptontwikkeling
mede mogelijk gemaakt door
Gestandaardiseerd integraal product, lean keten, gezamenlijke ontwikkeling Challenge the future
7
Hoe kiezen?
Bron: Brink Management & Advies mede mogelijk gemaakt door
Challenge the future
8
3. Mensen & Leren
1. Organisatie & Beleid
4.Afwegingen & portfolio
6. Maatschappelijke waarden
5. Stakeholders
10. Creativiteit & flexibiliteit
2. Cultuur & Leiderschap
7. Publieke spelregels
mede mogelijk gemaakt door
Challenge the future
9
Aandachtspunten voor opdrachtgever • Verbinding tussen bestuur en werkvloer • Structurele inbedding • Rolbewust en rolvast • ‘Not invented here’ of ‘de kalkoen bij het kerstdiner’ • ‘Het moet de eerste keer goed’ • ‘De anderen doen het ook’ • Onvoldoende capaciteit (kwaliteit & kwantiteit) • Koppeling ‘werelden’ b&o & projecten • Te veel of te weinig vertrouwen in markt Afbeelding: www.dekritischebelegger.nl
mede mogelijk gemaakt door
Challenge the future
10
SURVEY
mede mogelijk gemaakt door
Challenge the future
11
Conclusies • Opdrachtgeverschap: Geen project ‘kunstje’, maar organisatie rol • Inbedden van hoog tot laag • Vernieuwing vraagt leiderschap en volharding • Samenwerkingsvormen kiezen die bij organisatie(ontwikkeling) passen • Durven leren, kennis bundelen • Niet alles tegelijk
mede mogelijk gemaakt door
Challenge the future
12
Mijn vragen aan u: • Welke afwegingen maakt u? Past u nieuwe samenwerkingsvormen toe? • Hoe richt u uw organisatie dan in?
mede mogelijk gemaakt door
Challenge the future
13
mede mogelijk gemaakt door
Challenge the future
14
Welke keuze maakt u?? 1. MAINCONTRACT
2. SHARED SERVICE
Eén portefeuillebreed maincontract waarin alle onderhoudsactiviteiten gebundeld en voor minimaal 5 jaar risicodragend worden uitbesteed aan een marktpartij, en de opdrachtgevende organisatie alleen op strategisch niveau regie voert.
Een Shared Service Organisatie samen met een aantal andere opdrachtgevers, waarin gezamenlijk onderhoudsactiviteiten worden ingekocht en opdrachtgevende kennis wordt gebundeld.
3. MANAGING AGENT
4. ANDERS
Een Managing agent contract, waarin de opdrachtgevende rol zelf is uitbesteed aan een professionele inkooporganisatie, die namens de publieke organisatie afspraken maakt met leveranciers (waarvan de publieke organisatie zelf contracthouder is) en de inkooporganisatie voor de publieke organisatie het contractmanagement uitvoert.
mede mogelijk gemaakt door
Namelijk ....
Challenge the future
15