Privé problemen, loopbaanvragen, communicatieverbetering, persoonlijke ontwikkeling? Meet je persoonlijkheid!

Van Dam Coaching: Personal coaching | Online coaching | Loopbaanbegeleiding. Personal coach | Loopbaanbegeleiding http://www.vandamcoaching.com

Privé problemen, loopbaanvragen, communicatieverbetering, persoonlijke ontwikkeling? Meet je persoonlijkheid! Goed inzicht in je eigen en andermans persoonlijkheid is heel waardevol voor het oplossen van privé problemen, loopbaanvragen, communicatieverbetering en persoonlijke ontwikkeling. In coachtrajecten besteed ik dan ook vaak aandacht aan iemands persoonlijkheid. Keer op keer blijkt het een goede ingang verder te onderzoeken: wat iemands persoonlijkheid betekent voor knelpunten op privé-vlak, het werk of de manier van leidinggeven, in welk type omgeving iemand zich thuis voelt, wat potentiële aandachtspunten zijn, waar iemand zich verder in zou kunnen ontwikkelen. Persoonlijkheid is op verschillende manieren te ‘meten’. Bekende instrumenten zijn MBTI, JTI, Big Five en het enneagram. Het meetresultaat kan voor verschillende doeleinden gebruikt worden, bijvoorbeeld: zelfinzicht vergroten, samenwerking verbeteren met mensen met een ander voorkeurstype, een sterkte-zwakteanalyse maken gekoppeld aan een actieplan voor verdere groei, bewustzijn vergroten over communicatiestijl, potentieel stressvolle situaties, etc., loopbaanvragen beantwoorden, een goede profielschets t.b.v. een CV, sollicitatiegesprek of een LinkedIn profiel. In coachtrajecten maak ik het meest gebruik van MBTI en Big Five. Hieronder bespreek ik MBTI in vogelvlucht. Voor de Big Five klik hier Big Five.

MBTI MBTI is gebaseerd op de persoonlijkheidstheorie van Carl Gustav Jung. Volgens Jung kunnen mensen in verschillende voorkeurstypen worden onderverdeeld. Katharine Briggs en Isabel Myers hebben zijn theorie verder uitgewerkt tot wat nu de Myers-Briggs Type Indicator (MBTI) heet. MBTI onderscheidt 16 persoonlijkheidstypen, die bepaald worden op basis van vier dimensies. Elke dimensie kent 2 polen waarvan er één domineert en de andere uitsluit: Dimensie: Energie: waar haalt iemand zijn energie/inspiratie uit? Waarneming: hoe neemt iemand informatie op? Oordeel: hoe neemt iemand beslissingen?

óf Extraversion E

óf Introversion I

Sensing

S

Intuition

N

Thinking

T

Feeling

F

1/5


Judging Perceiving P Levensstijl: op welke manier gaat J iemand met de buitenwereld om? 16 lettercombinaties (Intuition is met een N aangegeven want de I wordt al gebruikt om Introversion aan te duiden) levert 16 verschillende persoonlijkheden op:

ISTJ ISFJ INFJ INTJ ISTP ISFP INFP INTP ESTP ESFP ENFP ENTP ESTJ ESFJ ENFJ ENTJ Kort samengevat staan de afzonderlijke letters voor: E: energie en inspiratie voornamelijk van de wereld om je heen, interactie met de buitenwereld. I: energie stroomt bij voorkeur naar iemands innerlijke belevingswereld, overdenken van zaken. S: aandacht voor de feiten, zoals waargenomen met de 5 zintuigen, scherpzinnig waarnemen. N: verbanden en grote lijnen zien, gebruik makend van ervaringen en eerder opgedane informatie. T: beslissen en oordelen op basis van logica, objectief redeneren. F: beslissen en oordelen op basis van waarden, persoonlijke emoties en idealen. J: planmatig en geordend leven, georganiseerd zijn, gestructureerd. P: flexibel en spontaan in het leven staan, openstaan voor nieuwe ervaringen, niet te veel structuur. Bij elk persoonlijkheidstype hoort een uitgebreide omschrijving met kenmerken en eigenaardigheden. Persoonlijkheidstypering is geen etikettenplakkerij. Je krijgt geen sticker op je voorhoofd geplakt waarop staat wie je bent. De indeling in 16 verschillende typen kan ook nooit alle individuele nuances van mensen omvatten. Verschillen tussen mensen - ook van hetzelfde type -, zijn er altijd. Het ene type is ook niet beter dan het andere. Toch geeft de typering goed inzicht in overeenkomsten en verschillen tussen mensen.

Hoe wordt het persoonlijkheidstype bepaald? Iemands persoonlijkheidstype kan met een vragenlijst worden vastgesteld. In coachtrajecten gebruik ik een set vragen die elk 2 beweringen bevatten over denken, handelen en voelen. Hieruit kiest de coachee de bewering die het meest van toepassing is. Uit de totaalscore volgt wat het persoonlijkheidstype is. Vervolgens vertel ik welke kenmerken, potentiële valkuilen en sterke eigenschappen daar bij horen en in het coachgesprek wordt dit specifieker gemaakt. Behalve de vragenlijst kun je ook zelf een idee krijgen van je type door de te lezen over kenmerken van de verschillende voorkeuren en daar een keuze uit te maken, bijvoorbeeld:

2/5


Extraverts (E) interactie extern breedte veel relaties energie verbruiken gezellig spreken dan denken

Introverts (I) concentratie intern diepte beperkt aantal relaties energie behouden reflectief denken dan spreken

Sensors (S) heden realistisch daadwerkelijk feit praktisch specifiek transpiratie

iNtuitives (N) toekomst conceptueel theoretisch fantasie vindingrijk algemeen inspiratie

Thinkers (T) objectief regels standvastig helderheid analytisch beleid afstandelijk

Feelers (F) subjectief omstandigheden overtuigend harmonie waarderend sociale waarden betrokken

Judgers (J) Perceivers (P) opgelost onderhanden beslist afwachten vast flexibel controle aanpassen gesloten openheid gepland open einde, spontaan definitief voorlopig Als je je type eenmaal kent, kun je ook eens googlen op jouw lettercombinatie. Je vindt dan een schat aan informatie.

Mismatch persoonlijkheid - omgeving De persoonlijkheidsvoorkeur heeft invloed op iemands gedrag en optreden. Omgekeerd komt het voor dat gedrag

3/5


in privé of werk niet overeenstemt met de eigen persoonlijkheidsvoorkeur. Iemands gedrag kan bijvoorbeeld een reactie zijn op de eisen en verwachtingen van de directe omgeving en niet iets ‘natuurlijks’ zijn. Dit kan gaan schuren en tot onvrede leiden. Op professioneel vlak kan duidelijk worden dat het werk niet aansluit bij wie je in wezen bent. Onderzocht kan worden of en wat persoonlijk ontwikkeld moet worden om wel happy in het werk te zijn. Als dat geen soelaas biedt, kan onderzocht worden welk type baan en werkomgeving beter past. Zelf veranderen of van omgeving veranderen dus. Voorbeeld Harry werkt op een afdeling waar van hem wordt verwacht dat hij zijn werk volgens een vaste routine uitvoert, terwijl hij liever bezig zou zijn om het werk beter te organiseren. Nu wordt alles gedaan volgens procedures die in jaren niet veranderd zijn. Hij vindt dat er mensen op een plek zitten die daar eigenlijk niet horen. In teamoverleg heeft hij dit herhaaldelijk naar voren gebracht, maar niemand die er iets mee doet. Zijn leidinggevende is van mening dat alles juist goed werkt, want iedereen kan met duidelijke procedures zelfstandig zijn werk uitvoeren zonder dat overleg met anderen nodig is. Harry voelt zich rusteloos en futloos en gaat naar een coach. In het coachtraject wordt hem duidelijk dat hij een ENFP type is. Dat betekent dat hij graag dingen met andere mensen bespreekt, zich gemakkelijk voelt als hij in een groep opereert, snel op voorvallen kan reageren en graag experimenteert met het onbekende. Een groot contrast met zijn collega’s die bedachtzaam dingen willen overdenken, gestrest raken als ze met veel mensen contact hebben, liever blijven bij wat ze kennen en minder gecharmeerd zijn van spontane acties. Harry zit als ENFP’er ingeklemd in een werkomgeving gedomineerd door ISTJ types. In een loopbaantraject wordt verder onderzocht in welke werkomgeving en functie hij beter tot zijn recht komt. Dat blijkt een plek te zijn waar innovatieve ideeën gewaardeerd worden, waar hij open en spontaan kan zijn en collega’s kan begeleiden die zaken afhandelen. Een functie als festivalorganisator bijvoorbeeld.

Persoonlijkheid veranderen Het voorkeurstype is geen statisch gegeven. In de loop van het leven ontwikkelt iemand zich, er zijn veranderingen in voorkeur. Dat gaat niet van de een op de andere dag, maar is een proces dat tijd nodig heeft. Eerst moet je bewust zijn van hoe jouw persoonlijkheid in de praktijk uitwerkt. Het kan op zichzelf een verademing zijn als je inziet dat dat bij mensen met een ander persoonlijkheidstype heel anders kan zijn. Je begrijpt dan dat een de belemmering die je vanwege een ander ervaart niet tegen jou als persoon is gericht, maar iets dat volgt uit het persoonlijkheidstype van de ander. Wie dit inziet, kan effectiever omgaan met andere persoonlijkheidsvoorkeuren. Dat is redelijk goed te leren. Je kunt ook zelf het een en ander veranderen. Experimenteren met nieuw gedrag bijvoorbeeld. Een ISTJ’er kan leren om af en toe gebaande paden te verlaten en nieuwe benaderingen gaan toepassen. Een ESTP’er kan leren meer discipline op te brengen zaken af te maken zonder onmiddellijk resultaat te verwachten. En een INFP’er kan perfectionisme leren temperen en werken aan het ontwikkelen van realistisch objectief oordeelsvermogen. Dus als je op dit moment vage onlust- of onrustgevoelens hebt, kijk dan eens of je eigen persoonlijkheidsvoorkeur inzicht geeft waar dat door kan komen. En belangrijker: onderzoek vooral wat je kunt en wilt veranderen.

4/5


[sitecreator show="1"]

5/5 Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)

Privé problemen, loopbaanvragen, communicatieverbetering, persoonlijke ontwikkeling? Meet je persoonlijkheid!

Recommend Documents