Preventie- en handhavingsplan alcohol. Gemeente Edam-Volendam

Preventie- en handhavingsplan alcohol Gemeente Edam-Volendam 2014-2018

Versie 1.april 2014

Voorwoord Op 1 januari 2013 is de gewijzigde Drank- en Horecawet in werking getreden. De gemeente heeft nieuwe taken gekregen die zij voortaan moet uitvoeren. De belangrijkste nieuwe taak voor de gemeente (met als bevoegd orgaan de burgemeester) is dat zij verantwoordelijk is voor handhaving en toezicht op de Drank- en Horecawet. Per 1 januari 2014 is de Drank- en Horecawet opnieuw gewijzigd en is de leeftijdsgrens voor alcoholhoudende drank omhoog gegaan van zestien naar achttien jaar. De wet verplicht de gemeente tevens om een preventie- en handhavingsplan alcohol op te stellen. Deze nota maakt inzichtelijk en schetst een beeld hoe de gemeente invulling wil geven aan de handhaving op de naleving van de Drank- en Horecawet. Naast het handhavingsplan wordt in dit plan alcoholpreventie nader uitgewerkt. In het Gezondheidsbeleid ‘Nota leefstijl 2013-2016’ is aandacht voor alcoholpreventie, dat wordt gebruikt als input voor het preventieplan. In 2013 heeft Edam-Volendam de eerste ervaringen opgedaan met de uitvoering van het toezicht op de naleving van de Drank- en Horecawet. De ervaringen die zijn opgedaan met het toezicht Drank- en Horecawet zijn als basis gebruikt voor het handhavingsplan alcohol. Het doel van deze nota is om inzicht te geven in het preventie- en handhavingsbeleid en hieraan, richting te geven voor een periode van vier jaar middels vaststelling van dit plan door de gemeenteraad. Het doel van deze nota is de bevoegdheden van de Drank- en Horecawet op het gebied van toezicht en handhaving te schetsen en de acties te benoemen die worden genomen om alcoholproblematiek te voorkomen. Tevens wordt inzicht gegeven in de preventieacties voor de komende periode. Het handhavingsplan alcohol wordt gezamenlijk met het preventieplan ingezet voor een integrale aanpak binnen de gemeente Edam-Volendam.

Handhavingsplan Edam-Volendam 2014-2018

Pagina 2 van 27

Inhoudsopgave VOORWOORD HOOFDSTUK 1. PROFILERING EDAM-VOLENDAM 1.1. INLEIDING 1.2. PROFIEL EDAM-VOLENDAM 1.3. VISIE EN DOELSTELLINGEN HOOFDSTUK 2. WETTELIJK KADER 2.1 INLEIDING 2.2. DRANK- EN HORECAWET 2.2.1. PREVENTIE- EN HANDHAVINGSPLAN ALCOHOL 2.3. GEMEENTEWET 2.4. LOKALE REGELGEVING 2.4.1. DRANK- EN HORECAVERORDENING EDAM-VOLENDAM 2014 2.4.2. ALGEMENE PLAATSELIJKE VERORDENING 2013 HOOFDSTUK 3. PREVENTIE EN HANDHAVING 3.1. INLEIDING 3.2. HUIDIG PREVENTIEBELEID 3.3. DOELSTELLINGEN ALCOHOLPREVENTIE 3.4. HUIDIG HANDHAVINGSBELEID 3.5. DOELSTELLINGEN HANDHAVING HOOFDSTUK 4. UITVOERING EN ACTIES 4.1. INLEIDING 4.2. PREVENTIE-ACTIES 4.2.1. ACTIE- CAMPAGNE GEZOND VERSTAND 4.2.2. ACTIE- JEUGD EN ALCOHOL ONDERZOEK 4.2.3. ACTIE- POSTERCAMPAGNE 4.2.4. ACTIE- EVENEMENTEN 4.2.5. ACTIE- BARVRIJWILLIGERS 4.2.6. ACTIE- CONVENANT ‘ALCOHOL IN SPORTKANTINES’ 4.2.7. ACTIE- VOORLICHTINGEN 4.2.8. ACTIE- PREVENTIEPROGRAMMA ‘DE GEZONDE SCHOOL EN GENOTMIDDELEN 4.2.9. ACTIE- CURSUS LEREN SIGNALEREN 4.2.10. ACTIE- ALCOHOLVRIJE EVENEMENTEN 4.2.11. ACTIE- SUBSIDIES 4.3. UITVOERING HANDHAVINGSBELEID 4.3.1. GEMEENTE ZEEVANG 4.3.2. ACTIE- OP BASIS VAN HET SOORT INSPECTIE 4.3.3. ACTIE- HOTSPOTS


2 5 5 5 5 7 7 7 7 8 8 8 8 10 10 10 10 11 11 13 13 13 13 13 13 14 14 14 14 14 14 15 15 15 16 16 17

Pagina 3 van 27

4.4. HANDHAVINGSACTIES 4.4.1. ACTIE- UITVOEREN HANDHAVINGSSTRATEGIE EDAM-VOLENDAM 2013 4.4.2. ACTIE- HOTSPOTS 4.4.3. ACTIE- INZET HANDHAVINGSINSTRUMENTEN 4.4.4. ACTIE- HALT 4.4.5. ACTIE- HANDHAVINGSCOMMUNICATIE 4.4.6. ACTIE- HERZIENING BELEIDSREGELS ARTIKEL 35 ONTHEFFING 4.4.7. ACTIE- ACTUALISERING CONVENANT VEILIG UITGAAN 4.4.8. ACTIE- ALCOHOLCONTROLE BIJ EVENEMENTEN 4.4.9. ACTIE- HERZIENING NOTA VEILIGHEID BIJ EVENEMENTEN EDAM-VOLENDAM 4.4.10. ACTIE- VEILIGHEIDSOVERLEG EVENEMENTEN 4.4.11. ACTIE- COLLECTIEVE HORECAONTZEGGING 4.4.12. ACTIE- LEEFTIJDSGRENZENTEAMS 4.4.13. ACTIE- AVOND/NACHTCONTROLES 4.4.14. ACTIE- ACTUALISATIE VERGUNNINGENBESTAND 4.4.15. ACTIE- NALEVINGSONDERZOEK 4.5. JAARLIJKSE CONTROLES 4.5.1. TAAKVERDELING 4.5.2. OVERZICHT ALCOHOLVERSTREKKERS 4.5.3. UITWERKING HOOFDSTUK 5. RESULTATEN 5.1. RESULTATEN PREVENTIE 5.2. EVALUATIE HOOFDSTUK 6. SAMENVATTING


17 17 17 18 18 18 19 19 19 19 19 19 19 20 20 20 20 20 21 23 24 24 25 26

Pagina 4 van 27

Hoofdstuk 1. Profilering Edam-Volendam 1.1. Inleiding De gemeente Edam-Volendam heeft voor de uitvoering van de Drank- en Horecawet een profiel gemaakt van Edam-Volendam op het onderwerp ‘alcohol’. Dit profiel is bepalend voor de keuzes die worden gemaakt in het preventie- en handhavingsplan. Naast het profiel op basis van statistische gegevens en onderzoeken is het van belang wat de visie en ambitie is van de gemeente. In dit hoofdstuk wordt het profiel en de visie van Edam-Volendam beschreven.

1.2. Profiel Edam-Volendam Demografisch gezien is Edam-Volendam een gemeente met vrij veel oudere inwoners. In relatie tot het provinciaal en landelijk gemiddelde wonen er veel personen in de leeftijdscategorie 45 tot 65 jaar. Voor de uitvoering van de Drank- en Horecawet is met name de groep jongeren tussen de 10 en 1 20 jaar interessant. Dit is dan ook de risicogroep als het gaat om (on)verantwoord alcoholgebruik. In Edam-Volendam is relatief veel jeugd in deze leeftijdscategorie – dit is dan ook een belangrijk aandachtpunt bij de uitvoering van de Drank- en Horecawet. De jeugd uit Edam-Volendam bevindt zich in de provincie waarin de meeste alcoholintoxicaties plaatsvinden. Ook uit een onderzoek dat is gedaan in het kader van de campagne ‘Gezond Verstand’ blijkt dat een groot gedeelte van de jeugd begint met drinken in het veertiende levensjaar. Jeugd en alcohol is daarmee zeker een actueel onderwerp in de gemeente. Edam-Volendam heeft landelijk (en zelfs internationaal) een functie op het gebied van toerisme en recreatie. De authentieke dorpskernen en de ligging aan het Markermeer maken de gemeente een trekpleister voor toerisme en recreatie. Daarnaast heeft de gemeente ook een betaald voetbalorganisatie binnen de gemeentegrenzen, wat ook gedurende het seizoen tweewekelijks extra bezoekers trekt – vaak gepaard gaand met alcoholgebruik en een bezoek aan de plaatselijke horeca (wanneer er geen sprake is van vervoersregelingen voor de bezoekende club). Dit maakt EdamVolendam een bijzondere gemeente, omdat men qua horeca-aanbod en regelgeving ook rekening moet houden met de effecten voor het toerisme. Daarnaast is het ook terug te zien in de werkgelegenheid. Procentueel gezien werken in Edam-Volendam meer personen in de horeca dan in de rest van het land. Edam-Volendam is niet per definitie een evenementengemeente. Het aantal evenementen dat in de gemeente wordt georganiseerd is niet extreem veel hoger dan in andere gemeenten. Daarnaast wordt er niet bij elk evenement alcohol verstrekt. Voor de uitvoering van de Drank- en Horecawet zijn met name de evenementen gericht op jeugd in combinatie met alcoholverstrekking (vaak geregeld met een ontheffing artikel 35 Drank- en Horecawet) een aandachtspunt.

1

Uit diverse onderzoeken blijkt dat de hersenen van jongeren tot het 24e levensjaar in ontwikkeling zijn. (Overmatig) alcoholgebruik is schadelijk voor de hersenontwikkeling.


Pagina 5 van 27

1.3. Visie en doelstellingen De visie van de gemeente Edam-Volendam is (overmatig) alcoholgebruik aanpakken onder de gehele 2 bevolking. De gemeente pakt hierin een regierol en neemt daarmee initiatief en verantwoordelijkheid met als doel om zowel de inwoners (bevolking) als ook de verstrekkers in de juiste richting te bewegen. De visie is uitgesplitst in de onderstaande doelstellingen. Gezonde levensstijl De gemeente Edam-Volendam wil een gezonde levensstijl stimuleren onder de gehele bevolking en in het bijzonder de jeugd. De gemeente is al jaren actief om werk te maken van het terugdringen van alcohol- en drugsgebruik. De gemeente Edam-Volendam investeert dan ook in diverse projecten. De belangrijkste campagne die de gemeente voor een gezonde levensstijl inzet is ‘Gezond Verstand’. Jeugd en alcohol gaan niet samen Een belangrijk speerpunt van de doelstelling ‘gezonde levensstijl’ is het thema ‘Jeugd en alcohol’. Voor jongeren beneden de zestien jaar was in de gemeente Edam-Volendam al voorafgaand aan de wetswijzigingen een aparte beleidsregel opgesteld. Uit de beleidsregel handhaving leeftijdsgrenzen alcohol blijkt dat dit onderwerp voor de gemeente Edam-Volendam een belangrijke doelstelling is. Duidelijke regels stellen De gemeente Edam-Volendam wil heldere en duidelijke regels hanteren. Hier zal toezicht een belangrijke rol in krijgen. De toezichthouders zullen waarschuwen en waar nodig over gaan richting (bestuurlijke) maatregelen. Een van deze regels is bijvoorbeeld dat op openbare plaatsen geen alcohol mag worden gebruikt. Integraal alcoholbeleid De gemeente Edam-Volendam investeert al jaren in preventie. De gewijzigde Drank- en Horecawet biedt instrumenten om de preventieve aanpak te versterken en te ondersteunen. De gemeente Edam-Volendam heeft als doelstelling om tot een integrale aanpak van alcoholmisbruik te komen. Conform begroting Als laatste benoemen we hier dat in genoemde nota het uitgangspunt geldt dat de begroting van het bestaande beleid sluitend moet zijn. Het is dan ook een hele opgave om invulling te geven aan de nieuwe taken uit de Drank- en Horecawet zeker nu de verplichting opgelegd wordt om een preventie- en handhavingsplan alcohol op te stellen met zeer gedetailleerde eisen als het handhaving betreft.

2

De visie, ambitie en doelstellingen zijn opgesteld op basis van de beschikbare stukken.


Pagina 6 van 27

Hoofdstuk 2. Wettelijk kader 2.1. Inleiding Dit hoofdstuk beschrijft het wettelijk kader omtrent het preventie- en handhavingsplan alcohol. Voortvloeiend uit het wettelijk kader is lokale regelgeving opgesteld en/of aangepast.

2.2. Drank- en Horecawet De Drank- en Horecawet is het wettelijke kader waarin de verplichting ligt om preventie en handhaving nadrukkelijker vorm te geven. Op grond van artikel 43a van de Drank- en Horecawet dient de gemeente een preventie- en handhavingsplan alcohol op te stellen. Deze wettelijke verplichting wordt hieronder besproken 2.2.1. Preventie- en handhavingsplan alcohol Sinds 1 januari 2014 is de gewijzigde Drank- en Horecawet in werking getreden. De gemeenteraad dient uiterlijk zes maanden na inwerkingtreding (uiterlijk vóór 1 juli 2014) van artikel 43a voor de eerste maal een preventie- en handhavingsplan alcohol vast te stellen. Vervolgens dient het preventie- en handhavingsplan verplicht elke vier jaar gelijktijdig met de vaststelling van de lokale nota gezondheidsbeleid, zoals bedoeld in artikel 13, tweede lid, van de Wet Publiek Gezondheid, te worden vastgesteld. Het opgestelde preventie- en handhavingsplan kan tussentijds worden gewijzigd. De gemeente Edam-Volendam is al verplicht om in de lokale nota gezondheidsbeleid aandacht te besteden aan het thema ‘alcohol’. Het tegengaan van schadelijk alcoholgebruik is één van de speerpunten die is opgenomen in de landelijke nota gezondheidsbeleid. Wanneer in de toekomst in de landelijke nota gezondheidsbeleid geen prioriteit meer aan het tegengaan van schadelijk alcoholgebruik wordt gegeven, dan zal de gemeente hieraan op grond van de gewijzigde Drank- en Horecawet alsnog aandacht aan moet blijven besteden. Op grond van artikel 43a, tweede lid, van de Drank- en Horecawet dient het preventie- en handhavingsplan alcohol de hoofdzaken van het beleid betreffende de preventie van alcoholgebruik, met name onder jongeren, en de handhaving van de wet te bevatten. Daarnaast staat in het derde lid van voornoemd artikel dat het plan in ieder geval moet worden aangegeven: a. b.

c. d.

wat de doelstellingen zijn van het preventie- en handhavingsbeleid alcohol; welke acties worden ondernomen om alcoholgebruik, met name onder jongeren, te voorkomen, al dan niet in samenhang met andere preventieprogramma’s als bedoeld in artikel 2, tweede lid, onderdeel d, van de Wet Publieke Gezondheid; de wijze waarop het handhavingsbeleid wordt uitgevoerd en welke handhavingsacties in de door het plan bestreken periode worden ondernomen; welke resultaten in de door het plan bestreken periode minimaal behaald dienen te worden.

De initiatiefnemers van de gewijzigde wet vinden het een duidelijke meerwaarde dat het alcoholpreventiebeleid en het lokale handhavingsbeleid planmatiger worden aangepakt. Handhavingsplan Edam-Volendam 2014-2018

Pagina 7 van 27

Daarnaast hopen zij door deze verplichting te bereiken dat gemeenten het alcoholbeleid (en dan met name de preventie en handhaving) nog meer prioriteit zullen geven. Het thema ‘alcoholmatiging’ vraagt om een integrale aanpak en is een doorlopend proces. Voor een sluitend verhaal is het van belang om op verschillende gebieden interventies te plegen, zoals preventie en handhaving.

2.3. Gemeentewet De Gemeentewet geeft gemeenten de bevoegdheid om een gemeentelijke verordening op te stellen. Op basis van dit wettelijke kader kan de gemeente lokale regelgeving vaststellen en deze vervolgens handhaven.

2.4. Lokale regelgeving In deze paragraaf wordt aandacht besteed aan de Drank- en Horecaverordening Edam-Volendam 2014 en de bepalingen in de APV betreffende het onderwerp alcohol. 2.4.1. Drank- en Horecaverordening Edam-Volendam 2014 Op grond van artikel 4 van de Drank- en Horecawet is de gemeente verplicht om een verordening op te stellen ter voorkoming van oneerlijke mededinging waaraan paracommerciële rechtspersonen zich te houden hebben bij de verstrekking van alcoholhoudende drank. Deze verordening dient te worden vastgesteld door de gemeenteraad. In de gemeente is op het moment van opstellen van het preventie- en handhavingsplan nog de Drank- en Horecaverordening gemeente Edam-Volendam 2009 van kracht. Deze verordening zal worden vervangen door de Drank- en Horecaverordening gemeente Edam-Volendam 2014, waarin ook de regels omtrent oneerlijke mededinging worden opgenomen met betrekking tot schenktijden en de in de inrichting te houden bijeenkomsten. Het gaat dan specifiek om bijeenkomsten van persoonlijke aard zoals bruiloften en partijen en bijeenkomsten die gericht zijn op personen die niet of niet rechtstreeks bij de activiteiten van de betreffende rechtspersoon betrokken zijn. Naast de verplichte onderwerpen die geregeld dienen te worden bij verordening, zal EdamVolendam ook gebruik maken van een facultatieve bevoegdheid. In de Drank- en Horecaverordening is opgenomen dat het niet is toegestaan om sterke drank te verstrekken in snackbars (en vergelijkbare inrichtingen), onderwijsinstellingen en instellingen waar veel jeugd aanwezig is en/of sport beoefend wordt. Ook in wijkgebouwen en buurthuizen mag geen sterke drank worden verstrekt. De Drank- en Horecaverordening Edam-Volendam 2014 dient nog te worden vastgesteld door de gemeenteraad. 2.4.2. Algemene Plaatselijke Verordening 2013 Op 30 mei 2013 is de Algemene Plaatselijke Verordening Edam-Volendam 2013 (hierna te noemen: APV) vastgesteld. In de APV zijn een aantal bepalingen opgenomen met betrekking tot de onderwerpen alcohol en alcoholverstrekpunten.


Pagina 8 van 27

In afdeling 7 van de APV zijn de bepalingen met betrekking tot evenementen vastgelegd. Vervolgens zijn in afdeling 8 van de APV de bepalingen inzake het toezicht op horecabedrijven opgenomen. Uit deze afdelingen vloeit voort dat men op grond van de APV een vergunning nodig heeft voor het organiseren van een evenement. In de evenementenvergunning kunnen ook voorschriften worden opgenomen hoe de ondernemer met alcohol dient om te gaan. In de APV zijn horeca sluitingstijden opgenomen. Deze sluitingstijden zijn gekoppeld aan het horecaconvenant en zijn daarmee ook weer van belang in het kader van de uitvoering van de Dranken Horecawet. Artikel 2:48 van de APV geeft aan dat het verboden is om op een openbare plaats, die deel uitmaakt van een door het college aangewezen gebied, alcoholhoudende drank te gebruiken of aangebroken flessen, blikjes en dergelijke bij zich te hebben. Tot slot staat in artikel 2:48A van de APV opgenomen, dat het verboden is om op een openbare plaats tussen 21:00 uur en 08:00 uur aangebroken flessen glazen met alcoholhoudende drank bij zich te hebben.


Pagina 9 van 27

Hoofdstuk 3. Preventie en Handhaving 3.1. Inleiding Hoofdstuk 2 bevat de wettelijke eisen die voortvloeien uit artikel 43a, tweede en derde lid onder a van de Drank- en Horecawet en de lokale eisen van de gemeente Edam-Volendam. De gemeente besteedt veel aandacht aan alcoholpreventie om het alcoholgebruik onder met name jongeren aan te pakken. De aanpak van alcoholmatiging is een continu proces, waarbij draagvlak moet worden gezocht en gecreëerd binnen de samenleving. Het al bestaande preventiebeleid en handhavingsbeleid van de gemeente is in de volgende paragrafen opgesomd. Tevens komt aan de orde wat de doelstellingen zijn van het preventie- en handhavingsbeleid.

3.2 Huidig preventiebeleid Binnen de gemeente zijn diverse nota’s en beleidsregels met betrekking tot alcoholpreventie vastgesteld. Een overzicht van deze nota’s en beleidsregels staat in het Gezondheidsbeleid ‘Nota leefstijl 2013-2016’. Naast het preventiebeleid is aandacht voor handhavingsbeleid. Een deel van bovenstaande beleidstukken is ondergebracht in paragraaf 3.3, waarin het handhavingsbeleid is opgesomd. Hieronder vindt u de vigerende preventie(beleids)stukken van de gemeente Edam-Volendam: - Gezondheidsbeleid ‘Nota leefstijl’ - Inventarisatie positief jeugdbeleid - WMO-beleidsplan - Doeners en Talenten, Sportnota

3.3. Doelstellingen alcoholpreventie In het Gezondheidsbeleid ‘Nota leefstijl 2013-2016’ heeft de gemeente haar doelstellingen bepaald ten aanzien van onder andere het onderwerp alcohol. Schadelijk alcoholgebruik wordt als één van de vijf landelijke speerpunten gezien. Ook de gemeente ziet dit als speerpunt en maakt hier een prioriteit van in het lokale gezondheidsbeleid. De gemeente heeft de afgelopen jaren samen met haar partners veel activiteiten georganiseerd rondom alcoholproblematiek en wenst deze lijn door te zetten. Ondanks de inzet door de gemeente en haar partners zijn de doelstellingen vanuit het vorige gezondheidsbeleid niet allemaal bereikt en is hiermee wel de goede weg ingeslagen, maar zullen de activiteiten wel aangescherpt worden. Binnen de gemeente wordt het alcoholgebruik als zeer zorgelijk ervaren, met name het gebruik door de jeugd. De jeugd (10 tot en met 25 jaar) is samen met hun (groot)ouders de belangrijkste doelgroep. De gemeente heeft als hoofddoelstelling: Minder overmatig alcoholgebruik door jongeren (ten opzichte van de resultaten vanuit het uitgevoerde nalevingsonderzoek, zie paragraaf 3.6.).


Pagina 10 van 27

3.4. Huidig handhavingsbeleid De gemeente heeft handhavingsbeleid opgesteld omtrent de Drank- en Horecawet. In deze paragraaf zullen de beleidsstukken, maar ook convenanten worden opgesomd. Naast alcoholpreventie is het handhavingsbeleid een belangrijk onderdeel om onder andere alcoholgebruik onder met name jongeren aan te pakken. Hieronder vindt u de vigerende handhavings(beleids)stukken van de gemeente Edam-Volendam: -

Nota Horecabeleid Edam-Volendam Drank- en Horecaverordening Edam-Volendam 2009 Nota bestemmingsregeling Horeca-activiteiten 2011 Beleidsregels ontheffing artikel 35 Drank- en Horecawet Terrassenbeleid gemeente Edam-Volendam Kadernotitie Integrale Veiligheid 2011-2015 Uitvoeringsprogramma Integrale Veiligheid Edam-Volendam 2013-2014 Uitvoeringsprogramma handhaving openbare ruimte gemeente Edam-Volendam Handhavingsstrategie Drank- en Horecawet Edam-Volendam 2013 Nota veiligheid bij evenementen Edam-Volendam Notitie bedrijfsloodsenproblematiek Convenant Veilig Uitgaan Ontzeggingenbeleid Edam-Volendam

In dit handhavingsplan wordt het vigerende beleid samengebracht, Het samenstel aan beleidsstukken maakt dat de gemeente op diverse gebieden handhavend kan acteren. De verschillende beleidsregels hebben een eigen invalshoek, maar ook raakvlakken met elkaar. Uit het vigerende beleid kan geconcludeerd worden dat de gemeente de randvoorwaarden rondom het thema alcohol goed omkaderd heeft.

3.5. Doelstellingen handhaving De doelstellingen die voortvloeien uit de Handhavingsstrategie Drank- en Horecawet EdamVolendam 2013 en het Uitvoeringsprogramma Handhaving van de gemeente Edam-Volendam sluiten tevens aan bij het primaire doel van de Drank- en Horecawet, namelijk het verminderen van alcoholgebruik onder jongeren, alcoholgerelateerde verstoringen van de openbare orde aanpakken en bijdragen aan het verminderen van de administratieve lasten. Concreet heeft de gemeente Edam-Volendam de volgende doelstellingen in haar handhavingsbeleid opgenomen, te weten: ⁄ ⁄ ⁄ ⁄

Door middel van inzetten van toezichtscapaciteit overtredingen op grond van de Drank- en Horecawet op te heffen en herhaling te voorkomen; Het (per direct) beëindigen van risicovolle situaties met betrekking tot de Drank- en Horecawet; Het gezamenlijk optreden met verschillende handhavingspartners omtrent overtredingen op grond van de Drank- en Horecawet, waarbij de gemeente de regierol vervult; Eenduidig op te treden tegen overtreders (Handhavingsstrategie Drank- en Horecawet EdamVolendam 2013);


Pagina 11 van 27

⁄ ⁄ ⁄ ⁄

Overlast binnen de uitgaansgebieden in Edam en Volendam te beperken met als doelstelling de veiligheid tijdens het uitgaan te vergroten; Optreden tegen ongewenste situaties zoals illegale feesten in bedrijfsloodsen; Hinderlijke gedragingen in het openbaar tegengaan; Toezicht op de naleving van de Drank- en Horecawet structureel uitvoeren;


Pagina 12 van 27

Hoofdstuk 4. Uitvoering en acties 4.1. Inleiding In dit hoofdstuk worden de preventie-acties samengevat. Naast de preventie-acties wordt de wijze waarop het handhavingsbeleid wordt uitgevoerd en welke handhavingsacties in de door het plan bestreken periode worden uitgevoerd besproken. Tevens worden de tot voor kort uitgevoerde acties op het gebied van handhaving op de Drank- en Horecawet benoemd. Dit hoofdstuk is een uitwerking van de wettelijke eisen die voortvloeien uit artikel 43a, derde lid, onder c, van de Drank- en Horecawet en de lokale eisen van de gemeente Edam-Volendam.

4.2. Preventie-acties Edam-Volendam onderneemt de komende periode specifieke acties om alcoholgebruik, met name onder jongeren, te voorkomen. De gemeente zal de reeds ingezette lijn met betrekking tot alcoholpreventie voortzetten en aanscherpen. De hieronder genoemde acties zijn specifiek gericht op alcoholpreventie. In de praktijk kan er samenhang met andere preventieprogramma’s zijn, met inbegrip van programma’s voor de gezondheidsbevordering. 4.2.1. Actie –Campagne Gezond Verstand Op de gemeentelijke website (www.edam-volendam.nl) is een blijvende pagina ‘Gezond Verstand’ aangemaakt. Hierop is informatie te vinden over de campagne die het genotmiddelengebruik aanpakt (alcohol, drugs, gokken en roken). Met Gezond Verstand is het niet de bedoeling van de gemeente om belerend over te komen. Het is wel de bedoeling om jongeren en hun ouders te wijzen op de gevaren die op de loer liggen en de gevolgen die veelal niet te overzien zijn. Er is altijd een keuze, dus gebruik je Gezond Verstand. Voor de campagne Gezond Verstand hebben, onder gemeentelijke regie, verschillende organisaties de krachten gebundeld. In de kerngroep genotmiddelen komen de partners zo’n vijf keer per jaar bij elkaar, maar ook buiten deze momenten weten zij elkaar te vinden. De gemeente werkt in deze campagne samen met Brijder Jeugd, GGD Zaanstreek-Waterland, Moedige Moeders, de SKOV, Don Bosco College, SG De Triade, Club- & Buurthuiswerk Volendam, Sport-Koepel Edam-Volendam en politie Zaanstreek-Waterland. 4.2.2. Actie – Jeugd en Alcohol onderzoek De gemeente heeft in 2011 een vragenlijst onder leerlingen en ouders afgenomen, waarin de respondenten werd gevraagd naar hun opvatting over alcoholgebruik, de rol en mening en regels van ouders hierbij en het bereik van de verschillende campagneonderdelen. De gemeente zal in 2015 een herhaalonderzoek laten uitvoeren onder leerlingen van groep 8, en klas 1 tot en met 3 van het voortgezet onderwijs en hun ouders. Tijdens het onderzoek wordt zoveel mogelijk gebruik gemaakt van dezelfde vragen om een trend te kunnen waarnemen. 4.2.3. Actie – Postercampagne Vanuit de gemeente worden jaarlijks twee keer een postercampagne georganiseerd. Deze postercampagnes dienen ouders bewust te maken van hun verantwoordelijkheid en jongeren bewust te maken van alcoholgebruik.


Pagina 13 van 27

4.2.4. Actie – Evenementen Vanuit de gemeente is op culturele en sportieve evenementen aandacht voor alcoholpreventie. Jaarlijks worden minstens drie evenementen bezocht, waarbij gadgets (bijvoorbeeld flesjes water) worden uitgedeeld. 4.2.5. Actie - Barvrijwilligers De gemeente wil door middel van het aanbieden van de cursus instructie verantwoord alcohol schenken (IVA) of Barcode aan barvrijwilligers de naleving op de leeftijdsgrens in het kader van de Drank- en Horecawet vergroten. De paracommerciële instellingen hebben in 2012 en 2013 het aanbod ontvangen om deel te nemen aan een cursus. 4.2.6. Actie – Convenant ‘Alcohol in Sportkantines’ Op 8 juni 2013 heeft de gemeente Edam-Volendam met een groot aantal sportverenigingen uit Edam en Volendam in het kader van de campagne ‘Gezond Verstand’ het convenant “Alcohol in Sportkantines” ondertekend. Eén van de uitgangspunten is dat sportverenigingen jongeren beter kunnen bereiken. Tevens hebben sportverenigingen een voorbeeldfunctie in de maatschappij als het gaat om het schenken van alcoholhoudende drank. De gemeente Edam-Volendam wil zich door middel van het convenant samen met de sportverenigingen sterk maken tegen het alcoholgebruik onder jongeren. Daarnaast stelt de gemeente voorlichtingsmateriaal beschikbaar. 4.2.7. Actie – Voorlichtingen Naast voorlichting en educatie aan kinderen worden ouderbijeenkomsten georganiseerd. Doel hiervan is om kennis te vergroten en de bewustwording over de risico’s van alcohol te vergroten. Jaarlijks (ook de komende jaren) worden door Brijder verslavingszorg ouderbijeenkomsten georganiseerd op het voortgezet onderwijs. Ook worden jaarlijks door de GGD ZaanstreekWaterland extra alcoholvoorlichting gegeven tijdens het Preventie Gezondheidsonderzoek (PGO) aan alle kinderen uit groep 7 en hun ouder(s)/verzorger(s)en jongeren in klas 2 (klas 2 tot en met juni 2013 wegens een veranderende werkwijze van de GGD). Deze voorlichtingen worden door de gemeente gesubsidieerd. 4.2.8. Actie – Preventieprogramma ‘De gezonde school en genotmiddelen’ De gemeente stimuleert de inzet van preventieprogramma’s op scholen. Het voortgezet onderwijs (Don Bosco College en Triade) voert jaarlijks een programma uit in het kader van de Gezonde School en Genotmiddelen gericht op leerlingen, docenten en de ouders. Het preventieprogramma ‘De gezonde school en genotmiddelen’ is een landelijke interventie van het Trimbos-instituut, waarbij ook de onderwerpen alcohol, drugs, gokken en roken worden meegenomen. De gemeente EdamVolendam ziet graag dat scholen (voortgezet onderwijs) de komende periode gebruikmaken van het preventieprogramma. Daarnaast wil de gemeente graag dat jaarlijks alle leerlingen van klas 1, 2 en 3 met het lesprogramma worden bereikt. De komende periode wil de gemeente bereiken dat minstens elf basisscholen jaarlijks het preventieprogramma gaat uitvoeren en hiermee de leerlingen van groep 8 en hun ouders bereiken (bijvoorbeeld Hou vol geen alcohol). 4.2.9. Actie – Cursus Leren signaleren In 2014 biedt de gemeente alle sportverenigingen met vrijwilligers die de jeugdleden trainen informatie aan over de cursus Leren signaleren. De gemeente ziet graag dat in 2015 minimaal 25% van de trainers (vrijwilligers) bij sportverenigingen die jeugdleden trainen de cursus Leren signaleren


Pagina 14 van 27

hebben gevolgd. De methode biedt handvatten om in gesprek te komen met de jongeren en leert hoe te handelen bij gesignaleerde problematiek, zoals alcoholgebruik. 4.2.10. Actie – Alcoholvrije evenementen Binnen de gemeente Edam-Volendam zijn bepaalde evenementen alcoholvrij (bijvoorbeeld de huldiging van de sportkampioenen). De gemeente zet zich in om deze alcoholvrije evenementen tot een succes te maken. Ook het Club- en Buurthuiswerk Volendam (CBW) organiseert voor tieners en jongeren alcoholvrije avonden en feesten. 4.2.11. Actie – Subsidies De gemeente budgetteert jaarlijks (ook de komende jaren) een aantal instanties, zoals bijvoorbeeld Brijder verslavingszorg (regio Waterland, vanuit centrumgemeente Purmerend) voor ondersteuning van mensen met een (alcohol)verslaving.

4.3. Uitvoering handhavingsbeleid Voor 1 januari 2013 werd toezicht en handhaving op de naleving van de Drank- en Horecawet uitgevoerd door de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA). In 2013 is deze taak overgedragen aan de gemeenten. In Edam-Volendam zijn drie buitengewoon opsporingsambtenaren (BOA’s) aangewezen door de burgemeester om toezicht te houden op de naleving van de Drank- en Horecawet. In de eerste helft van 2014 zal nog een vierde boa worden aangewezen. In 2013 zijn zij in de uitvoering van hun taken bijgestaan door een ervaringsdeskundige en is gebruik gemaakt van het leeftijdsgrenzenteam van de NVWA. Op 27 januari 2014 heeft de burgemeester de Handhavingsstrategie Edam-Volendam 2013 met bijhorende sanctietabel vastgesteld. De Handhavingsstrategie met bijhorende sanctietabel is per 1 februari 2014 in werking getreden. De Handhavingsstrategie is opgesteld om duidelijkheid te geven over de wijze waarop de gemeente zal optreden indien overtredingen op grond van de Drank- en Horecawet plaatsvinden en welke sanctiemiddelen (kunnen) worden toegepast. Hierdoor kan de gemeente op een eenduidige manier optreden en is geen sprake van willekeur. De Handhavingsstrategie zal naar verwachting bijdragen aan het succesvol sanctioneren binnen de gemeente. Buitengewoon Opsporingsambtenaren De gemeente Edam-Volendam heeft ervoor gekozen om de vier toezichthouders Drank- en Horecawet ook voor andere taken en weten regelgeving in te zetten. Toezicht APV (alcoholgerelateerd)/Drank- en Horecawet is daarmee een onderdeel van de BOA-functie naast de overige taken. Coördinator integrale veiligheid De vier genoemde toezichthouders Drank- en Horecawet (BOA’s) worden aangestuurd door de coördinator integrale veiligheid. De coördinator zorgt daarnaast voor een planning van de uitvoering van de werkzaamheden van de toezichthouder(s). Daarnaast worden de rapportages van de toezichthouder(s) beoordeeld en gedistribueerd door de coördinator. Er wordt regelmatig een overleg ingepland over de uitgevoerde én uit te voeren controles met de coördinator en diverse afdelingen. De planning en coördinatie van de controles vallen binnen afdeling VHB.


Pagina 15 van 27

Bestuursondersteuning Toezicht APV/Drank- en Horecawet heeft voor de sectie Bestuursondersteuning de nodige consequenties. Geconstateerde overtredingen, op basis van de Drank- en Horecawet en APV, zullen door deze sectie worden vertaald in een aanschrijving richting de overtreder (wanneer het gaat om bestuurlijke handhaving). Tevens zullen diverse overtredingen door deze sectie worden afgehandeld. Hierbij valt te denken aan bijvoorbeeld schriftelijke waarschuwing, toepassing bestuursdwang, coördinatie boeterapporten, zienswijzegesprekken et cetera. Het toezicht Drank- en Horecawet zal ook gevolgen hebben voor de vergunningverlening. Als gevolg van het toezicht zullen de aanvragen voor het verkrijgen van nieuwe, dan wel aangepaste, Drank- en Horecavergunningen stijgen. 4.3.1. Gemeente Zeevang De gemeente Edam-Volendam heeft voor de periode 2014-2015 een convenant afgesloten met de gemeente Zeevang. In voornoemde periode worden de BOA’s van de gemeente Edam-Volendam ook ingezet in de gemeente Zeevang om daar het toezicht en de handhaving op de Drank- en Horecawet in te vullen. 4.3.2. Op basis van het soort inspectie De controles op grond van de Drank- en Horecawet worden op basis van het soort inspectie verdeeld. Hieronder staan de vier categorieën beschreven. − − − −

Algehele controle Vergunningcontrole Leeftijdsgrenscontrole Piep-systeem

Uit de doelstellingen van de gemeente Edam-Volendam blijkt dat de inzet van toezicht en handhaving met name zal worden ingezet gedurende de periode dat het uitgaanspubliek in de gemeente aanwezig is en bij evenementen. Op deze momenten zullen voornamelijk leeftijdsgrenscontroles worden uitgevoerd. Hier zal veelal de combinatie worden gezocht met APVcontroles die overlast in de openbare ruimte moeten tegengaan. Algehele controle De algehele controle spreekt voor zich: de toezichthouder controleert een bedrijf (paracommerciële horeca, commerciële horeca, slijterijen, niet-vergunningplichtige bedrijven) op diverse onderdelen van de Drank- en Horecawet. Dit betekent dat de inspecties van de toezichthouder uitgebreid zijn en mogelijk veel tijd in beslag kunnen nemen voor de ondernemer. Daarnaast wordt een algehele controle niet altijd overdag ingezet, aangezien de toezichthouder ook wil controleren op onder andere jeugd en alcohol. De inzet van algehele controle zorgt er wel voor dat de ondernemer direct weet waar hij aan toe is. Vergunningcontrole De Drank- en Horecavergunning bestaat uit twee delen. Het eerste deel is de vergunning met daarop alleen de inrichtingsgebonden zaken zoals de eigenaar van de zaak en de adresgegevens. Het tweede deel is het aanhangsel van de vergunning waarop de leidinggevenden staan. Tijdens de reguliere inspecties kan ook alleen de Drank- en Horecavergunning met bijbehorend aanhangsel worden gecontroleerd. Er wordt dan gecontroleerd of er een leidinggevende aanwezig is en of het


Pagina 16 van 27

horecabedrijf in de praktijk nog hetzelfde bedrijf is als aangegeven op de vergunning (inrichtingseisen, rechtsvorm etc.). De vergunningcontroles kunnen overdag worden uitgevoerd. Leeftijdsgrenscontrole De leeftijdsgrenscontroles worden voornamelijk uitgevoerd in de avonduren en in het weekend, op het moment dat de jeugd is te vinden in en rond alcoholverstrekpunten. Verder worden de leeftijdsgrenscontroles ook ingezet tijdens feestdagen en evenementen. Piep-systeem De minimale (wettelijke) inspanningsverplichting die de gemeente heeft als het gaat om toezicht is het ‘piep-systeem’. De gemeente heeft een beginselplicht tot handhaving. Dit betekent dat zij bij handhavingsverzoeken in beginsel zal moeten handhaven. Hercontroles Hercontroles vinden plaats wanneer bij een eerdere controle een overtreding is geconstateerd, die kan worden hersteld. De ondernemer wordt de tijd gegund om dit te herstellen. Na afloop van de gestelde termijn vindt hierop een hercontrole plaats. 4.3.3. Hotspots De gemeente Edam-Volendam heeft locaties met een verhoogd bedrijfsrisico in kaart gebracht, 3 zogenaamde hotspots. Efficiënt toezicht bestaat onder andere door extra te focussen op bedrijven met een verhoogd risico en de reeds geformuleerde hotspots. Een jongerenkroeg of een supermarkt bij een overlast veroorzakende hangplek (of de hangplek zelf) kan dus zomaar meer aandacht in het kader van toezicht krijgen dan een restaurant waar tijdens inspecties geen overtredingen zijn aangetroffen en/of weinig jongeren aanwezig zijn. Uit een overzicht van het aantal hotspots per 1 januari 2013 blijkt dat de gemeente 10 horecabedrijven heeft aangewezen als hotspots. Deze hotspots zullen regelmatig worden bezocht door de BOA’s.

4.4. Handhavingsacties In deze paragraaf wordt besproken welke handhavingsacties in de door het plan bestreken periode worden uitgevoerd. De hieronder weergegeven handhavingsacties staan in verbinding met paragraaf 5.2 waarin de uitvoering van het handhavingsbeleid staat omschreven. 4.4.1. Actie – Uitvoeren Handhavingsstrategie Edam-Volendam 2013 Handhaving kan op basis van de Handhavingsstrategie en de bijbehorende sanctietabellen plaatsvinden. Door gebruik te maken van eenduidige handhaving, weten alle partijen waar zij aan toe zijn. Door consequent te handhaven worden voorbeelden gesteld, wat de naleving ten goede zal komen. 4.4.2. Actie – Hotspots Er is al een overzicht van het aantal verleende Drank- en Horecavergunningen binnen de gemeente gemaakt, daarbij zijn ook de zogenaamde ‘hotspots’ in beeld gebracht.

3

De hotspots zijn door de gemeente in overleg met de politie in beeld gebracht.


Pagina 17 van 27

Er is onderscheid gemaakt tussen hotspots horeca, paracommercie en slijterijen/supermarkten, die per categorie zijn verdeeld in verschillende kleuren. Het actuele overzicht van de ‘hotspots’ dateert van 1 januari 2013. In de door het handhavingsplan bestreken periode wordt de lijst met ‘hotspots’ periodiek geactualiseerd. 4.4.3. Actie – Inzet handhavingsinstrumenten De gemeente heeft de mogelijkheid om handhavingsinstrumenten in te zetten tijdens het toezicht en de handhaving op de Drank- en Horecawet en zal dan ook van de verschillende instrumenten gebruikmaken. In de Handhavingsstrategie en de Sanctietabel wordt weergegeven welke handhavingsinstrumenten door de gemeente worden ingezet. De bestuurlijke boete is één van de handhavingsmiddelen die de gemeente inzet om naleving van de Drank- en Horecawet te bewerkstelligen. De bestuurlijke boete is een bijzonder handhavingsmiddel vanwege het punitieve karakter en de directe werking van het middel. Dit handhavingsmiddel wordt ingezet bij verstrekking van alcoholhoudende drank aan jeugd beneden de minimumleeftijd van achttien jaar. Naast de bestuurlijke boete worden twee nieuwe handhavingsmogelijkheden voor zowel vergunde alcoholverstrekkers als niet-vergunde alcoholverstrekkers ingezet, namelijk schorsing van de Dranken Horecavergunning (artikel 32 van de Drank- en Horecawet) en het Three-strikes-out bij nietvergunde alcoholverstrekkers (artikel 19a van de Drank- en Horecawet). 4.4.4. Actie – Halt Jongeren onder de achttien jaar die alcoholhoudende drank aanwezig hebben of voor consumptie gereed hebben op voor het publiek toegankelijke plaatsen zijn strafbaar. Overtreders worden gestraft met een geldboete. Het college van procureurs-generaal, het ministerie van Veiligheid en Justitie en Halt hebben echter besloten dat jongeren vanaf 1 januari 2014 voor een overtreding op grond van artikel 45 van de Drank- en Horecawet ook naar Halt mogen worden verwezen. De gemeente heeft de mogelijkheid gekregen om hierin een keuze te maken. Op basis van ervaringen zal in de komende periode worden gekeken of de Halt-afdoening binnen de gemeente wordt ingezet. 4.4.5. Actie - Handhavingscommunicatie Het effect van toezicht en handhaving op de Drank- en Horecawet kan toenemen door communicatie als extra instrument in te zetten. Het werkingsprincipe is gebaseerd op het vergroten van de subjectieve pakkans. Hoe hoog schat iemand zijn pakkans in? Deze subjectieve pakkans is medebepalend voor het uiteindelijke naleefgedrag. Handhavingscommunicatie wordt op verschillende momenten en manieren ingezet, zoals het uitvoeren van leeftijdsgrenscontroles in uniform of het communiceren naar alcoholverstrekkers over de handhavingsacties in een bepaalde periode. Handhavingscommunicatie kan op verschillende momenten en manieren in het handhavingsprogramma ingezet worden. Zo zal vooraf, tijdens en/of na de actie worden gecommuniceerd. Hierbij wordt gebruik gemaakt van verschillende mediakanalen en diverse doelgroepen. De te maken keuzes, verwoord in een communicatieplan, zijn afhankelijk van de doelstelling, de doelgroep en de mogelijkheden.


Pagina 18 van 27

4.4.6. Actie – Herziening Beleidsregels artikel 35 ontheffing De gemeente heeft op 8 april 2010 de Beleidsregel ontheffing artikel 35 Drank- en Horecawet vastgesteld. In het door het plan bestreken periode zal voornoemde beleidsregel dusdanig worden aangepast aan de huidige regelgeving. 4.4.7. Actie – Actualisering Convenant Veilig Uitgaan De gewijzigde wetgeving en de nieuwe rol van de gemeente maakt het ook verstandig om het horecaconvenant opnieuw te bespreken met de convenantpartners. Vanuit de nieuwe rol van de gemeente bestaan weer nieuwe mogelijkheden om invulling te geven aan dit convenant. 4.4.8. Actie – Alcoholcontrole bij evenementen In hoofdstuk 4 ‘Evenementen en markten’ van het Uitvoeringsprogramma Handhaving Openbare Ruimte Edam-Volendam is aangegeven dat tijdens kermissen en overige evenementen aandacht uit gaat naar de controle op onder andere alcoholgebruik op en rond het evenement. Deze handhavingsactiviteit was één van de concrete doelen in de periode 2012 en 2013. Zolang geen nieuw Uitvoeringsprogramma is vastgesteld zal de controle op alcoholgebruik één van de prioriteiten blijven tijdens evenementen. Jaarlijks krijgt de gemeente ongeveer 140 vergunningsaanvragen binnen. Daarnaast krijgt de gemeente jaarlijks ongeveer 30 meldingen binnen van evenementen met een meldingsplicht. 4.4.9. Actie – Herziening Nota veiligheid bij evenementen Edam-Volendam Op 16 december 2008 heeft het college van burgemeester en wethouders de Nota veiligheid bij evenementen Edam-Volendam vastgesteld. De komende periode zal de Nota veiligheid bij evenementen Edam-Volendam worden herzien. 4.4.10. Actie – Veiligheidsoverleg evenementen Wanneer een evenement plaatsvindt worden deze getoetst en mogelijk besproken in het Veiligheidsoverleg evenementen (VOE) welke bestaat uit contactpersonen van de gemeente, de politie, de brandweer en Geneeskundige Hulpverlening bij Ongevallen en Rampen (GHOR). In het Veiligheidsoverleg evenementen komen ook de geplande leeftijdsgrenscontroles aan bod die plaatsvinden bij evenementen. Het Veiligheidsoverleg is één van de voorbeelden van een integrale aanpak. 4.4.11. Actie – Collectieve horecaontzegging Om (alcoholgerelateerde) overlast in de horeca goed aan te kunnen pakken is het van belang dat alle betrokken partijen samenwerken. De collectieve horecaontzegging is hier een goed voorbeeld van. Hier werken horecaondernemers, gemeente en politie samen om hinderlijke en overlastgevende klanten te weren. 4.4.12. Actie – Leeftijdsgrenzenteams In het najaar van 2013 en begin 2014 heeft een aantal malen de inzet van de zogenaamde leeftijdgrenzenpoule plaatsgevonden. Hierbij worden de BOA’s van de gemeente Edam-Volendam, tijdens hun werkzaamheden ondersteund door jonge, onopvallende (externe) toezichthouders. Deze vorm van inzet is uiterst effectief gebleken gezien het resultaat. De wens van de gemeente EdamVolendam is om deze vorm van toezicht, naast de huidige vorm van toezicht, ten minste één keer in de twee maanden in te blijven zetten.


Pagina 19 van 27

4.4.13. Actie – Avond/Nachtcontroles De meeste alcoholgerelateerde overtredingen vinden plaats in de avonden nachturen. Structureel vinden er jaarlijks meerdere controles op grond van de APV en Drank- en Horecawet in de avonden 4 nachturen plaats . Ook de komende jaren zal dit het geval zijn. 4.4.14. Actie – Actualisatie vergunningenbestand Het vergunningenbestand wordt structureel bijgehouden en regelmatig geactualiseerd. Hierdoor kunnen de BOA’s kwalitatief beter toezicht houden. Een actuele vergunning is de basis van een goede controle. De gemeente beschikt dan ook over een zo actueel mogelijk vergunningenbestand. 4.4.15. Actie – Nalevingsonderzoek In augustus 2011 heeft de gemeente een onderzoek laten uitvoeren met betrekking tot het naleven van de (toen nog geldende) leeftijdsgrens van zestien jaar voor de verkoop van alcoholhoudende drank door alcoholverstrekkers binnen de gemeente. De resultaten uit het nalevingsonderzoek kunnen worden gezien als zogenaamde 0-meting. In de loop van 2014 wordt opnieuw een nalevingsonderzoek uitgevoerd. Dit nalevingsonderzoek is zowel een preventief als handhavingsmiddel (handhavingscommunicatie).

4.5. Jaarlijkse controles In dit deze paragraaf wordt aangegeven hoeveel controles jaarlijks worden uitgevoerd, met een inschatting van de tijdsinzet. Uitgangspunt voor het bepalen van de aantallen is het huidige bestand aan verleende Drank- en Horecavergunningen, niet-vergunningplichtige alcoholverstrekkers en evenementen. 4.5.1. Taakverdeling Binnen de gemeente zijn er verschillende afdelingen die te maken krijgen met het toezicht en de handhaving rondom de bepalingen uit de Drank- en Horecawet. Om het aantal uren en een inschatting van de tijdsinzet duidelijk te formuleren wordt hieronder het proces beschreven. Het proces bestaat uit de volgende vier stappen: Stap 1: Stap 2: Stap 3: Stap 4:

Signaleren overtreding Constatering overtreding Sanctioneren of herstellen van de overtreding Beëindiging van de overtreding

Stap 1: Signaleren overtreding De gemeente Edam-Volendam zal in 2014 beschikken over vier BOA’s die zijn aangewezen voor de Drank- en Horecawet. Het toezicht op de Drank- en Horecawet is slechts een van hun taken. De BOA’s vallen onder de afdeling VHB en leveren in het publieke domein een wezenlijke bijdrage aan handhaving en toezicht op grond van de Drank- en Horecawet.

4

Niet van toepassing op de weekendpoule


Pagina 20 van 27

De vier aangewezen BOA’s voeren in het kader van het toezicht en de handhaving op de Drank- en Horecawet verschillende controles uit, die hieronder kort zijn weergegeven: •

• • •

Het uitvoeren van controles en eventueel hercontroles in supermarkten, slijterijen, horecabedrijven en paracommerciële instellingen die zonder dranken horecavergunning alcoholhoudende drank verstrekken; Het uitvoeren van controles naar aanleiding van meldingen, klachten en handhavingsverzoeken; Het uitvoeren van controles inzake alcoholverstrekking op plaatsen waar dat niet mag, zoals vanuit tankstations of in bedrijfsloodsen. Het uitvoeren van controles bij buurtfeesten en evenementen met een tijdelijke ontheffing (artikel 35 DHW) en/of evenementen zonder voornoemde ontheffing.

Stap 2: Constatering overtreding Na het signaleren van een overtreding wordt een mutatie opgemaakt. Deze mutatie is de schakel van de eerste stap naar de tweede stap. De constatering van de overtreding bestaat uit de eerste aanschrijving of een mondelinge aanzegging richting de overtreder. Afhankelijk van de Handhavingsstrategie Drank- en Horecawet Edam-Volendam 2013 en de sanctietabel kan de actie bestaan uit een schriftelijke waarschuwing of het aanzeggen van een bestuurlijke maatregel. In beide gevallen gaat er (in geval van een schriftelijke aanschrijving) een mutatie naar de sectie Bestuursondersteuning en de coördinator integrale veiligheid. Stap 3: Sanctioneren of herstellen van de overtreding In stap 2 is een overtreding gesignaleerd, waardoor de derde stap bestaat uit twee mogelijkheden: het sanctioneren van een overtreding of het herstellen van een overtreding. Deze keuze is afhankelijk van de maatregelen die in de Handhavingsstrategie Drank- en Horecawet EdamVolendam 2013 en sanctietabel staat opgenomen. Het is van belang dat alle informatie binnen de gemeente wordt gedeeld en intensief wordt gecommuniceerd tussen alle betrokken afdelingen. Stap 4: Beëindiging van de overtreding Het eindresultaat van de eerste drie stappen is het beëindigen van de overtreding. De sanctie of de hersteltermijn dient tot dit resultaat te leiden. 4.5.2. Overzicht alcoholverstrekkers In deze paragraaf zijn het aantal verleende Drank- en Horecavergunningen, niet-vergunningplichtige alcoholverstrekkers, evenementen en overige controleobjecten weergegeven. Onderstaande cijfers worden gebruikt om het aantal controles en de tijdsinzet te bepalen. Vergunningplichtige en niet-vergunningplichtige bedrijven In de gemeente hebben zich 74 vergunde bedrijven (paracommerciële instellingen, commerciële horeca en slijterijen) gevestigd. Daarnaast bevinden zich 5 supermarkten binnen de gemeente.


Pagina 21 van 27

Bedrijf Paracommerciële instellingen Commerciële horeca Slijterijen Supermarkten Totaal

Aantal inrichtingen 16 53 5 5 79

5

Daarnaast heeft de gemeente ook te maken met inrichtingen waar geen alcoholverstrekking mag plaatsvinden, zoals in tankstations of in bedrijfsloodsen. Ook de openbare ruimte zal toezicht op de Drank- en Horecawet worden uitgevoerd. Hier wordt echter geen alcohol verstrekt, maar (wellicht) wel genuttigd. 60 55 50 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0

Paracommerciële instellingen Commerciële horeca Slijterijen Supermarkten

Figuur 1: Aantal alcoholverstrekkers binnen de gemeente Edam-Volendam

Buurtfeesten en evenementen Op grond van artikel 35 van de Drank- en Horecawet kan de burgemeester een ontheffing verlenen voor het verstrekken van zwak-alcoholhoudende drank tijdens een bijzondere gelegenheid van zeer tijdelijke aard. De evenementen met een artikel 35-ontheffing, zoals de kermissen en het klaphekfestival, worden als “controleobjecten” gezien. Soort Evenementen Buurtfeesten Totaal

Aantal 119 23 142

6

Hieronder vindt u een overzicht van het aantal inrichtingen waar alcoholhoudende drank wordt verstrekt, evenementen en buurtfeesten binnen de gemeente Edam-Volendam. Deze informatie komt overeen met de bovenstaande tabellen.

5 6

Actuele cijfers (2014) bij het opstellen van dit plan Actuele cijfers (2014) bij het opstellen van dit plan


Pagina 22 van 27

140 120 100 80 Aantal

60 40 20 0 Evenementen

Buurtfeesten

Figuur 2 Aantal evenementen en buurtfeesten binnen de gemeente Edam-Volendam

4.5.3 Uitwerking De gemeente Edam-Volendam heeft de beschikking over vier Buitengewoon Opsporingsambtenaren (hierna: BOA’s) die aangewezen zijn als toezichthouder voor de Drank- en Horecawet. De gemeente Edam-Volendam heeft ervoor gekozen om de toezichthouders Drank- en Horecawet ook voor andere taken en weten regelgeving in te zetten. Zodoende zal de uitvoering van de Drank- en Horecawet tot een neventaak van bovengenoemde toezichtstaak behoren. De aard van de controle, vanuit de toezichtstaken gezien, worden opgesplitst in de frequentie behoefte. Dit wordt via onderstaand schema weergegeven. Soort controle Vergunningcontrole

Inrichting Commerciële horeca Paracommerciële horeca Slijterijen Commerciële horeca Paracommerciële horeca Slijterijen Slijterijen Supermarkten Openbare ruimte (jeugd op straat) Evenementen en buurtfeesten

Frequentie behoefte

Handhavingsverzoeken of klachten

-

Op afroep

Administratie/hercontroles

-

-

Leeftijdsgrenzencontrole

Leeftijdsgrenzencontrole Leeftijdsgrenzencontrole Tijdelijke activiteiten


Steekproefsgewijs ‘Jeugdgevoelige’ bedrijven, verenigingen / stichtingen (hotspots) Steekproefsgewijs Periodiek Steekproefsgewijs

Pagina 23 van 27

Hoofdstuk 5. Resultaten Dit preventie- en handhavingsplan alcohol geeft inzicht in de preventieresultaten en handhavingsresultaten welke in de door het plan bestreken periode minimaal behaald dienen te worden. Hiervoor zijn bovenstaande acties in dit plan opgenomen om de gewenste resultaten te behalen. Na afloop van de planperiode zal een evaluatie plaatsvinden.

5.1. Resultaten preventie In het Gezondheidsbeleid ‘Nota leefstijl 2013-2016’ staan de acties opgenomen waarmee de gemeente beoogt de volgende resultaten te bereiken. De resultaten welke in de door het plan bestreken periode minimaal behaald dienen te worden zijn hieronder opgesomd. 1. In 2015 is minstens 75% van de jongeren van groep 8, klas 1, 2 en 3 niet van plan om alcohol 7 te drinken onder de 16. 2. In 2015 is minstens 95% van de ouders van jongeren van groep 8, klas 1, 2 en 3 van mening 8 dat jongeren voor hun 16e jaar geen glas alcohol zouden moeten drinken. In 2011 was dit 90% in het basisonderwijs en 93% in het voortgezet onderwijs. 3. In 2015 is minstens 80% van de ouders van jongeren van groep 8, klas 1, 2 en 3 van mening 9 dat jongeren voor hun 16e jaar geen slokje alcohol zouden moeten drinken. In 2011 was dit 69% in het basisonderwijs en 74% in het voortgezet onderwijs. 4. Het gemiddelde nalevingspercentage van de verkooppunten van alcohol is in 2015 gestegen van 23% naar minstens 50%, in vergelijking met 2011. 5. Het nalevingspercentage onder sportkantines is in 2015 gestegen van 0% naar 30%. 6. Het basisonderwijs in Edam-Volendam (minstens elf basisscholen) voert jaarlijks een programma uit in het kader van de Gezonde School en genotmiddelen onder leerlingen van groep 8 en hun ouders (bijvoorbeeld Hou vol geen alcohol). 7. De GGD Zaanstreek-Waterland geeft jaarlijks extra voorlichting tijdens het Periodiek Geneeskundig Onderzoek (PGO) groep 7 voor alle leerlingen van groep 7 en hun ouders die het PGO bezoeken. 8. De GGD Zaanstreek-Waterland geeft in 2012 en 2013 extra voorlichting tijdens het Periodiek Geneeskundig Onderzoek (PGO) klas 2 voor alle leerlingen van klas 2 die verschijnen op het PGO. Of helemaal vervallen omdat het in 2014 niet meer van toepassing is wegens veranderende werkwijze van de GGD. 9. In 2013 werken minstens drie sportverenigingen met het project Glashelder (ontwikkeld door Handbalvereniging Kras). 10. De gemeente Edam-Volendam ondersteunt sportverenigingen bij het handhaven van de naleving door voorlichtingsmateriaal te ontwikkelen en beschikbaar te stellen en hen gevraagd en/of ongevraagd te adviseren en van informatie te voorzien. 11. In 2015 hebben alle barvrijwilligers van de sportkantines in Edam-Volendam het aanbod ontvangen om deel te nemen aan een cursus om de naleving te vergroten (bijvoorbeeld de cursus IVA (instructie verantwoord alcohol schenken) of Barcode).

7

Per 1 januari 2014 is de alcoholleeftijd omhoog gegaan van 16 naar 18 jaar. Per 1 januari 2014 is de alcoholleeftijd omhoog gegaan van 16 naar 18 jaar. 9 Per 1 januari 2014 is de alcoholleeftijd omhoog gegaan van 16 naar 18 jaar. 8


Pagina 24 van 27

12. De gemeente heeft in 2013 een plan van aanpak vastgesteld om de naleving te controleren en na te leven (afdeling VHB).

5.2. Evaluatie Het is voor de eerste maal dat de gemeente Edam-Volendam een preventie- en handhavingsplan alcohol heeft opgesteld. Aangezien toezicht en handhaving een nieuwe taak is voor de gemeente wordt de periode 2013-2014 gezien als een leerperiode. Er zal steeds meer ervaring worden opgedaan rond het onderwerp alcohol, met name toezicht en handhaving ten aanzien hiervan. De ervaringen die worden opgedaan en nieuwe inzichten die hier mogelijk uit ontstaan zullen worden gebruikt voor bijstelling van dit preventie- en handhavingsplan. Uiteindelijk wordt de evaluatie van dit plan gelijktijdig met de nota lokaal gezondheidsbeleid die tot en met 2016 loopt uitgevoerd. Het resultaat kan zijn dat wordt voorgesteld dat het preventie- en handhavingsplan alcohol wordt verlengd of dat er een nieuw preventie- en handhavingsplan alcohol wordt vastgesteld.


Pagina 25 van 27

Hoofdstuk 6. Samenvatting Preventie De gemeente Edam-Volendam heeft in haar Gezondheidsbeleid ‘Nota leefstijl 2013-2016’ haar preventiedoelstellingen bepaald te aanzien van het onderwerp alcohol. Schadelijk alcoholgebruik wordt gezien als speerpunt dat heeft geresulteerd in de hoofddoelstelling: ‘minder overmatig alcoholgebruik door jongeren’. Binnen Edam-Volendam wordt het alcoholgebruik als zeer zorgelijk ervaren, met name het gebruik door de jeugd. De jeugd (10 tot en met 25 jaar) is samen met hun (groot)ouders de belangrijkste doelgroep om te bereiken met haar preventie-acties. De gemeente heeft de afgelopen jaren samen met haar partners veel activiteiten georganiseerd rondom alcoholproblematiek en wenst deze lijn door te zetten en te verscherpen. Om jongeren en hun ouders te wijzen op de gevaren van alcoholgebruik is een campagne in het leven geroepen. De gemeente wil deze doelgroep bereiken door middel van postercampagnes, het uitdelen van gadgets tijdens evenementen en het organiseren van (ouder)bijeenkomsten op de basisscholen en het voortgezet onderwijs. De komende periode wil de gemeente bereiken dat meer basisscholen preventieprogramma’s, zoals ‘De Gezonde School en Genotmiddelen’ gaan uitvoeren. Daarnaast stimuleert de gemeente het organiseren van alcoholvrije feesten. Ook worden de sportverenigingen betrokken bij het terugdringen van alcoholgebruik onder met name jongeren door middel van een convenant en het aanbieden van instructies en cursussen. Om een duidelijk beeld te krijgen van het alcoholgebruik onder jongeren worden in de toekomst vragenlijsten afgenomen. Handhaving De handhavings(beleid)stukken van de gemeente sluiten aan bij het primaire doel van de Drank- en Horecawet, namelijk het verminderen van alcoholgebruik onder jongeren, het aanpakken van alcoholgerelateerde verstoringen van de openbare orde en het bijdragen aan het verminderen van de administratieve lasten. Tevens sluiten de stukken aan bij de hoofddoelstelling van het gemeentelijk gezondheidsbeleid. De gemeente wil door middel van het inzetten van toezichtscapaciteit overtredingen op grond van de Drank- en Horecawet opheffen, herhaling voorkomen en (per direct) risicovolle situaties beëindigen. Uitgangspunt daarbij is gezamenlijk en eenduidig optreden met verschillende handhavingspartners, waarbij de gemeente de regierol vervult. De gemeente wil overlast binnen de uitgaansgebieden in Edam en Volendam beperken en de veiligheid tijdens het uitgaan vergroten. Tevens wil de gemeente optreden tegen ongewenste situaties zoals illegale feesten in bedrijfsloodsen. De gemeente kan gebruik maken van de nieuwe handhavingsinstrumenten, zoals schorsing van de Drank- en Horecawet en het Three-strikes-out artikel. De gemeente heeft hotspots in kaart gebracht, waar de prioriteiten liggen qua toezicht. Ten aanzien van jeugd en alcohol heeft de gemeente de mogelijkheid gekregen een keuze te maken om jongeren onder de achttien jaar die in bezit zijn van alcohol te sanctioneren met een geldboete of door te verwijzen naar Halt. Op basis van praktijkervaringen zal in de komende periode worden gekeken of de Halt-afdoening binnen de gemeente wordt ingezet. Het middel is een goed voorbeeld waar preventie en handhaving elkaar kunnen versterken. Andere aandachtsvelden als het gaat om toezicht en handhaving zijn de kermissen en overige evenementen, waarbij wordt toegezien op het alcoholgebruik tijdens en rond evenementen.


Pagina 26 van 27

De gemeente zal de komende periode toezicht houden en zo nodig handhaven bij paracommerciële instellingen, commerciële horeca, slijterijen, supermarkten, evenementen en inrichtingen waar geen alcoholverstrekking mag plaatsvinden, zoals in tankstations of in bedrijfsloodsen. Ook in de openbare ruimte zal toezicht worden gehouden op de Drank- en Horecawet. De controles op grond van de APV en de Drank- en Horecawet zullen zowel in de avond/nachturen als overdag plaatsvinden. Het effect van toezicht en handhaving op de Drank- en Horecawet kan toenemen door communicatie als extra instrument in te zetten. Ook hier zal Edam-Volendam de komende jaren ervaring in opdoen.


Pagina 27 van 27

Preventie- en handhavingsplan alcohol. Gemeente Edam-Volendam

Recommend Documents