PRESENTATIE
POSITIEVE
EDUCATIE Prof. Ernst Bohlmeijer
Twents Meesterschap 27 Januari 2016
Positieve educatie
§ Positieve psychologie is de wetenschap van het optimaal functioneren van individuen, organisaties en gemeenschappen. § Positieve educatie is de toepassing van positieve psychologie in het onderwijs. § Positieve educatie gaat over het bevorderen van het welbevinden van kinderen. Waarom is dat belangrijk? Wat is welbevinden?
Vraag
§ Wat hoop je het meest voor jouw eigen kinderen? § Wat wens je de kinderen in jouw klassen het allermeeste toe?
Oefening
Welk woord is gerelateerd aan deze drie woorden?
olifant – verlies – levendig
Geheugen
Welk woord kun je koppelen aan deze drie woorden?
schommel – klap – gang
stoel
Oefening
Welk woord kun je koppelen aan deze drie woorden?
controle – plaats – gewicht
grens
Oefening
Welk woord kun je koppelen aan deze drie woorden?
kolen – land – schacht
mijn
Wetenschappelijke overzichtstudie
Een review van honderden onderzoeken naar de effecten van schoolprogramma’s gericht op sociale en emotionele vaardigheden laat zien dat… kinderen op scholen waar met deze programma’s wordt gewerkt, gemiddeld 11% beter presteren op standaardtesten dan kinderen op scholen zonder deze scholen. Durlak et al., 2011
Geluk (Seligman, 2010)
Wat draagt duurzaam bij aan geluk?
Een kerncomponent van alle opva/ngen van onderwijs in de 21e eeuw is de behoe;e aan onderwijs dat bijdraagt aan ‘de hele leerling’, door aandacht voor de sociale, emo?onele, morele en intellectuele ontwikkeling. Waters, 2011 Welbevinden speelt een sleutelrol in onderwijs in de 21 eeuw.
Kun je een schoolprogramma ontwikkelen dat bijdraagt aan onze missie dat kinderen leren hun eigen geluk te organiseren? Marcel Poppink, 2012
Schoolklimaat, niet enkel een lesprogramma.
POSITIEVE EDUCATIE
Sterke kanten
Talenten: Meervoudige intelligentie: verbaal-linguïstisch; logisch-mathematisch; visueel-ruimtelijk; muzikaalritmisch. Talentenarchipel: beweegeiland, taaleiland, muziekeiland, samen-eiland et cetera.
Sterke kanten
Vaardigheden waar je plezier in hebt: volhardend, oog voor detail, oplossend vermogen, moedig, luisteren, nieuwsgierig, ondersteunend, inlevingsvermogen, ethisch, gedreven, geduldig, efficiënt, daadkrachtig, behulpzaam, emotioneel intelligent, humoristisch,…
Sterke kanten
Deugden Kernkwaliteiten die door vele morele filosofieën en religies worden gewaardeerd Positieve karaktereigenschappen of persoonlijke kwaliteiten • Laten zich herkennen in gedachten, gevoelens en acties; • Veranderbaar in de loop van de levensloop; • Meetbaar; • Onder invloed van contextuele factoren.
Duck & Seligman (2005) lieten zien dat doorzettingsvermogen leerprestaties beter voorspelde dan IQ
Hoop, vriendelijkheid, sociale intelligentie, zelfregulering en perspectief beschermen tegen de negatieve effecten van stress en trauma (Park & Peterson, 2009)
Liefde, hoop, nieuwsgierigheid en ijver hangen sterk samen met leeftevredenheid, plezier en betrokkenheid van volwassenen (Park, Peterson & Seligman, 2004)
Onderzoek onder 680 3-9 jarigen liet zien dat liefde, ijver en hoop samenhangen met geluk (Park & Peterson, 2006)
Quinlan et al., 2015
Onderzoek naar sterkekantenprogramma (6 klassikale lessen) § § § §
6 scholen 196 kinderen (9-10 jaar) 140 kinderen sterke kanten interventie 56 kinderen geen interventie
Awesome Us Les 1 Leren herkennen van sterke kanten (vaardigheden) in jezelf Bijv. collage van ‘mezelf op mijn best’ Les 2 Sterke kanten meer gebruiken Bijv. ontwerp een nieuwe activiteit waarin je jouw sterke kanten toepast. Les 3 Hoe positieve eigenschappen jouw vaardigheden ondersteunen Bijv. ontdek je positieve eigenschappen; verbind ze aan vaardigheden Les 4 Meer leren over positieve eigenschappen Bijv. het optellen van onze klas positieve eigenschappen; gebruik je positieve eigenschappen voor een persoonlijke uitdaging.
hFps://www.youtube.com/watch?v=wZYveRLtXXY
POSITIEVE EDUCATIE
Hoop- en droomgesprekken
§ Wat hoop je dit jaar te leren? § Wat kun je al goed? § Vind je het prettig om samen te werken of werk je liever alleen? Kun je ook vertellen waarom? § Zie je ergens tegenop in dit nieuwe schooljaar? § Praat je thuis weleens over school en met wie? § Wat is je grootste wens voor dit jaar? § Wat heb je van de juf/meester nodig?
https://www.youtube.com/watch?v=NWv1VdDeoRY
POSITIEVE EDUCATIE
Broaden-and-build theorie
Dankbaarheid
Dankbaarheid (Froh et al., 2008)
221 kinderen (M = 12 jaar), verdeeld over drie groepen: § Dankbaarheid: dagelijks 5 dingen opschrijven waar ze dankbaar voor zijn § Ergernissen: dagelijks 5 ergernissen opschrijven § Geen interventie: alleen vragenlijsten invullen Duur: een week
Froh et al., 2014
Interventie: beter begrip (sociaal en cognitief) van situaties waarin mensen iets positiefs ontvangen van een ander. § Les 1: introductie § Les 2: begrijpen van intenties van weldoener § Les 3: begrijpen van de moeite (kosten) van weldoener § Les 4: begrijpen van voordelen van ontvangen van een gift § Les 5: samenvatting en integratie Discussies, schrijfopdrachten & rollenspellen
Froh et al., 2014
82 kinderen (M = 9.5). Interventiegroep: begrip van goed doen (5 weken) Aandachtscontrolegroep: 5 lessen over neutrale onderwerpen Metingen: pre, post, 7, 12 en 20 weken
4e component?
POSITIEVE EDUCATIE
Waarom belangrijk?
Hoge prevalentie van negatieve ervaringen in kindertijd: § Fysiek, seksueel en emotioneel misbruik § Emotionele verwaarlozing § Fysieke verwaarlozing § Ouder met psychische stoornis of verslaving § Huiselijke geweld § Echtscheiding
Studie onder ruim 17.000 volwassenen in Amerika: 28%
lichamelijk geweld als kind
17%
ouder met psychische stoornis/klachten
27%
verslaafd familielid
Zes principes van compassie op scholen
§ Altijd werken vanuit empowerment § Onvoorwaardelijke positieve benadering § Behoud hoge verwachtingen § Check veronderstellingen, observeer en stel vragen § Wees een relatiecoach § Voorzie in begeleide mogelijkheden voor helpende participatie
Casus
POSITIEVE EDUCATIE
Welbevinden is signaal dat basisbehoeften zijn bevredigd: § Lichamelijke § Affectie, warmte en tederheid § Veiligheid, duidelijkheid § Erkenning en bevestiging § Zichzelf als competent ervaren § Zingeving en morele waarde
Door te werken met het programma Looqin krijgen we steeds meer inzicht in het welbevinden en de betrokkenheid van kinderen. Je leert met een andere blik kijken naar een kind. Je gaat specifieker observeren. Citaat leerkracht
POSITIEVE EDUCATIE
Heleschoolbenadering
• Cultuur en omgeving: het welbevinden van leerlingen en leerkrachten wordt gestimuleerd door het ‘informele’ curriculum zoals leiderschap, waarden en de sociale en fysieke omgeving. • Onderwijs: lesprogramma’s gericht op het bevorderen van kennis, vaardigheden en attitude rond welbevinden en gezondheid. • Partnerships met families en de gemeenschap: proactieve samenwerking met ouders, instellingen en gemeenschap.
Most of the reviews reported here, discuss that skills work alone is not enough, and that for op?mal impact needs te be embedded within a wholeschool, mul?-modal approach. Weare & Nind, 2011 Review of reviews.
POSITIEVE EDUCATIE
hFps://www.youtube.com/watch?v=3Y6YVLXprII
Het leven begint wanneer je je passie ontdekt. Dus kun je die maar beter zo snel mogelijk ontdekken. Ga ervoor. En waardeer de passie van anderen.
Samenwerking & support
Hartelijk dank voor uw aandacht
[email protected]
