Presentatie Decentralisaties voor gemeenteraad 23 juni 2014
Themabijeenkomsten raad 3 D’s
• Aanleiding • 3 bijeenkomsten voor de hele raad 1.
Juni: Risico’s en meicirculaire
2.
Augustus: Uitleg over de toegang, aantallen en profielen van de cliënten, regierol gemeente.
3.
September: Huishoudboekje gemeente, hoe verwerken we de nieuwe taken in de programmabegroting, verdere analyse besteding van de budgetten.
• Klankbordgroep
2
Programma themabijeenkomst 23 juni raad Purmerend
20.30 uur
Opening
20.45 uur
Risico-analyse decentralisaties gemeente Purmerend:
•
Een introductie op risico’s verbonden aan de decentralisaties
•
Welke risico’s zijn voor de gemeente Purmerend onderkend?
•
In gesprek over: herkent u deze? Welke risico’s zijn acceptabel, welke niet? Welke acties kunnen wij inzetten om de risico’s te beheersen?
21.35 uur •
Presentatie : Wat staat er in de meicirculaire?
In gesprek over: Wat zeggen deze budgetten?
22.00 uur Afsluiting
Risicomanagement binnen de decentralisaties In het sociale domein
Robert `t Hart
[email protected]
4www.risicomanagement.nl
23 juni 2014
PROGRAMMA Korte inleiding risicomanagement
Decentralisaties risicovol?
Rol van de gemeenteraad
Risico`s acceptabel?
5www.risicomanagement.nl
Visie Risicomanagement gemeenten Pluriform risicoprofiel Veel goede beheersing 88% risico’s oorzaak menselijk handelen
Actualiteiten Minder verborgen buffers Bezuinigingen/ reorganisaties Minder vertrouwen Focus strategische risico’s Verschuiving risicoprofiel Communicatie onzekerheid
6www.risicomanagement.nl
Stel u heeft de kans om geld te winnen Maak een keuze….
Optie A
Optie B
u heeft
u wint 100% zeker € 3.000
80% kans om € 4.000 te winnen 20% om niets te winnen waa oo
7www.risicomanagement.nl
Stel u heeft de kans om geld te verliezen Maak een keuze
Optie A:
Optie B:
u heeft
u verliest 100% zeker € 3.000
80% kans om € 4.000 te verliezen 20% om niets te hoeven betalen
8www.risicomanagement.nl
Strategische Risico’s
Te voorkomen risico’s
Intern
Beheersbaar
Vaak betrekking hebbend op gedrag
actieve preventie
Externe Risico’s
Missie statements, waarden, grenzen Compliance!
Intern Beheersbaar Vaak betrekking hebbend op gedrag
Niet onwenselijk (bijv. grondexploitatie, drie D’s, verbonden partijen) Afweging kansen en bedreigingen
Risicomanagement
Politieke rampen, natuurrampen etc. Niet beheersbaar
gericht op het :
Kans verkleinen dat het mis gaat
Actieve preventie Verdedigingslinies
Impact beperken
Identificatie / Alertheid Impact beperken
Regels
Scenario’s en dialoog Integrale benadering
Scenario’s en dialoog
9www.risicomanagement.nl
RM decentralisaties
10www.risicomanagement.nl
11
Waarom zijn de decentralisaties risicovol? Media-gevoeligheid Veranderingen voor burgers Veel betrokken partijen en contracten Directe efficiency korting Grote data en ICT component Verandering gemeentelijke organisatie
12www.risicomanagement.nl
Einde
Fouten in data Verborgen gebreken Extra inhuur Verborgen rechten
13www.risicomanagement.nl
Rol van de raad
Programmamanager
14www.risicomanagement.nl
B&W
Gemeenteraad
Vragen gemeenteraad inzake decentralisaties Cultuur
Strategie & beleid
Acceptatie onzekerheid
Welke risico’s zijn acceptabel?
Hoe is reflectie georganiseerd?
Welke risico’s kunnen we dragen?
Opmerkzaamheid
Welke risicobuffer noodzakelijk?
Fouten / incidenten
Risicoanalyses belangrijke keuzes
RM proces
Beheersing
Kwaliteitseisen risicoanalyse
Sturing eigen organisatie
Positionering risicomanagers
Monitoren externe risico’s (data en trendanalyse)
Diversiteit en objectiviteit
Scenario’s en oefening incidenten
Actuele en regelmatige rapportage
Regie op contractpartijen
15www.risicomanagement.nl
Voorbeelden…
NIET
WEL
Is er een beleid om hoe om te gaan met incidenten?
Wanneer hebben jou voor het laatste signalen bereikt over mogelijke incidenten?
Is er een Rmbeleid?
Bij welke grote beslissingen heb je laatste de risicoanalyse erbij gepakt?
Is er aantoonbare reflectie georganiseerd?
Wanneer ben je voor het laatst overtuigd van je ongelijk?
16www.risicomanagement.nl
Negatieve foutencultuur Leren van fouten
Positieve foutencultuur
Verdoezelen fouten
Praten over fouten
Afstraffen fouten
Leren van fouten
Angst door fouten
Risico nemen
Fouten niet zien
Zoeken naar oorzaken
Misplaatste arrogantie
Open voor reflectie
Risico’s beheersen
ZELF DRAGEN Vermijden
Verminderen
Accepteren
DELEN
18www.risicomanagement.nl
OVERDRAGEN
Risicoanalyse gemeente Purmerend 25 geïnventariseerde risico`s 15 als belangrijk aangemerkt 4 risico`s voor discussie acceptabel / acties
• • • • • •
Onvoldoende daadkracht voorbereiding Geen informatie-uitwisseling Geen probleemeigenaarschap Onvoldoende samenwerking sociale wijkteams Kennis personeel Te laat doorverwijzen (doormodderen)
19www.risicomanagement.nl
Externe risico’s
Strategische risico’s
Te voorkomen risico’s • • • • •
Eigen belang hulpverleners Meer doorverwijzingen naar 2e lijn dan begroot Overbelasting mantelzorgers en vrijwilligers Budgetten verdampen Risicoregelreflex
• • • •
Regeldruk Rijk Regeldruk toezichthouders Onvoldoende banen Crisissituatie
Acceptabel of niet? Doorverwijzingen
Acceptabel?
Gewenste acties?
20www.risicomanagement.nl
Als gevolg van geen goede afspraken en onvoldoende zicht op de afspraken met huisartsen en partners, bestaat de kans dat er meer wordt doorverwezen naar de 2e lijn dan begroot, met als gevolg dat er minder preventie wordt gerealiseerd en budget overschrijdingen.
Acceptabel of niet? Informatie uitwisseling
Acceptabel?
Gewenste acties?
21www.risicomanagement.nl
Als gevolg van niet tijdig hebben ingericht van de informatievoorziening binnen de gemeente en bij ketenpartners, bestaat de kans dat onvolledige informatieuitwisseling plaatsvindt, met als gevolg onvoldoende sturingsmogelijkheden, verantwoordingsproblemen en cliënten worden niet geholpen.
Acceptabel of niet? Geen probleemeigenaarschap
Acceptabel?
Gewenste acties?
22www.risicomanagement.nl
Als gevolg van onduidelijke taakverdeling / samenwerkingsafspraken tussen de ketenpartners, bestaat de kans dat het probleemeigenaarschap niet belegd wordt, met als gevolg te dure ondersteuning, escalaties van problematiek en incidenten.
Acceptabel of niet? Budgetten verdampen
Acceptabel?
Gewenste acties?
23www.risicomanagement.nl
Als gevolg van krimpende budgetten en een toename van de taken van de gemeente, bestaat de kans dat onze budgetten niet toereikend zullen zijn voor het gewenste niveau van dienstverlening, met als gevolg dat financiële reserves uitgeput raken.
Acceptabel of niet? Organisatiebelang hulpverleners Als gevolg van het eigenbelang van de hulpverleners, bestaat de kans dat clienten te lang worden vastgehouden of te zwaar worden doorverwezen, met als gevolg dat er te weinig gebruik wordt gemaakt van de eigen kracht van burgers, zorg te duur blijft en er te weinig inzet plaatsvindt op preventie.
Acceptabel?
Gewenste acties?
24www.risicomanagement.nl
Financiële context •
Meicirculaire Jeugdwet € 18.670.804
•
Meicirculaire WMO € 9.870.054 daarnaast € 4.790.294 als centrum gemeente taak beschermd wonen
•
Voorlopige verdeling budget Participatiewet € 1.975.616 (inclusief nieuwe doelgroep) en € 7.388.688 (WSW)
25
Financiële context •
Wat wijzigt er voor de bestaande taken WMO •
Hulp bij het huishouden 32% bezuiniging in 2015. Voor Purmerend € 2,1 miljoen. Vanaf 2016 40% € 2,7 miljoen
• •
•
•
Daarnaast minder inkomsten eigen bijdragen (afh. van te voeren beleid rondom ontwikkelopgave HBH)
Bezuinigingsopgave Jeugd •
Algemene taakstelling 3% in 2015, 7% in 2016, 10% in 2017
•
Vanaf 2016 naar een objectief verdeelmodel
Bezuinigingsopgave WMO •
Taakstelling op begeleiding 11% vanaf 2015
•
Vanaf 2016 naar een objectief verdeelmodel
Bezuinigingsopgave Participatie •
Kan incidenteel opgevangen worden door reserve participatie. Wordt nader toegelicht bij de bespreking van het beleidsplan participatie begin september 26
Onduidelijk of budgetten voldoende zijn
•
Verschillen tussen: meicirculaire, marktanalyse en offertes van aanbieders •
Hernieuwde vraag aan instellingen
•
Verschillenanalyse
•
Brief aan ministerie
•
Lokale inkoopafspraken worden momenteel gemaakt
•
Regionale contracten augustus / september
•
Nog geen gegevensoverdracht bestaande klanten
27