Preek Jezus volgen 10 april 2016
Lieve gemeente, Met Pasen hebben we gezien hoe we de verhalen over de opstanding kunnen lezen en begrijpen en vooral wat ze voor ons zouden kunnen betekenen. Dat we die verhalen niet letterlijk hoeven te nemen maar dat er veel betekenis in zit ook voor ons nog heden ten dage. Maar het is vaak lastig deze verhalen zo te ontrafelen. Het is net of we naar iets kijken terwijl we niet precies begrijpen wat er nu eigenlijk gebeurt en wat het betekent. Dat geldt ook voor het verhaal van vandaag. Want daar in Jeruzalem duikt Jezus weer op. Plotseling staat hij weer midden tussen de leerlingen in en wenst hen vrede. Het veroorzaakt verbijstering, shock en angst. Ze denken dat ze een spook zien. Maar Jezus laat zijn handen en voeten zien met de drie dagen oude wonden. Hij is het echt. Dat dit zo verteld wordt dat Jezus na zijn dood nog een aantal keren lijfelijk verschijnt voordat hij ‘ten hemel vaart’ dat lijkt vooral bedoeld te zijn om te benadrukken dat hij er werkelijk geweest is. Dat het niet de fantasie van de leerlingen was, of een spook of een geest, maar als een mens van vlees en bloed. Hij is het echt, je kunt hem aanraken. En hij kwam niet een nieuwe religie brengen, geen hogere filosofie en geen geheime leer voor ingewijden. Maar hij kwam in het spoor van Mozes en de profeten, het spoor van de Joodse bijbel, om voor te doen en voor te leven hoe het is om in levende lijve waar en waardig mens te zijn. 1
Preek Jezus volgen 10 april 2016
Daarom moest de Messias ook lijden, want het messiaanse project, het masterplan van deze Messias, steunt niet op macht en geweld of op het recht van de sterkste, maar op het onwankelbaar vertrouwen dat het anders kan en moet op deze aarde; eerlijker, rechtvaardiger en volgens het recht van de zwakste. En dat andere begint altijd bij onszelf, met het reactiveren van ons trage hart, dat de dingen vaak zo langzaam begrijpt. Het breken en delen op wereldschaal, waar we de laatste tijd weer zo mee bezig zijn, hoe we dat wel of niet moeten doen, dat begint in ons eigen huis, aan onze eigen tafel. Daarom kon de Messias ook niet blijven, want hij zou al heel gauw een heel gewone machthebber worden, met slaafse volgelingen zonder eigen verantwoordelijkheid. Je ziet hoe Jezus het nog een keer uitlegt hoe hij zich verbonden had aan de naam van God. En als het over de naam van God gaat, dan gaat het ook over vergeving van zonden en over het wegdragen van zonde en schuld. Dan gaat het over kwaad en onrecht de wereld uit en over vrede en verzoening. En je ziet dan dat de leerlingen op pad worden gestuurd, de wereld in, om dit verhaal, dit programma van deze God, uit te voeren. In hun voetsporen worden wij ook nog altijd op pad gestuurd, omdat er nog altijd geen einde is gekomen aan de lange rij van landen en volkeren waar het recht van de mensen met voeten wordt getreden. En waarom vertelt Lukas ons nu deze, een klein beetje absurde scène over dat eten van een gebakken visje?
2
Preek Jezus volgen 10 april 2016
Misschien vertelt hij dit wel om te benadrukken dat het niet gaat om doodgaan en wat er daarna gebeurt. Maar dat het gaat om ons leven nu. Wat doen we met ons leven en wat doen we in ons leven? En leven doe je met een lichaam, met ogen en oren, handen en voeten. Om dat leven te benadrukken zijn die verschijningsverhalen van Jezus bedoeld. Wanneer wij denken aan onze overleden geliefden, dan denken we ook aan hen en aan hoe zij waren als levende mensen. Vóór het gedeelte dat we vanmorgen gelezen hebben staat het verhaal over de Emmaüsgangers, die twee mannen op weg naar Emmaüs bij wie zich dan een derde voegt. Zij wisten zich geen raad met wat er gebeurd was: de wrede dood van Jezus aan het kruis. Ze waren diep bedroefd en hadden geen idee hoe het nu verder moest. En ze vroegen zich voortdurend af waarom dit zo gebeurd was, het had toch wel anders gekund. Eigenlijk zijn ook wij allemaal als die Emmaüsgangers. Vaak weten wij ook niet hoe het verder moet, waarom dingen gebeuren en waar het nu eigenlijk om gaat in ons leven en in onze wereld. Daarom komen we ook hier bij elkaar op zondag, om daar weer aan herinnerd te worden en om weer bij te tanken. De Nederlandse dichter A. Marja heeft dat vijftig jaar geleden aldus verwoord in zijn gedicht ‘De derde Emmaüsganger’: Het gaat niet om het dood gaan en daarna het gaat om het leven als de leliën des velds om het eten en drinken verdelen zodat ieder verzadigd wordt en er ruimte komt voor wat eigenlijk pas leven is: 3
Preek Jezus volgen 10 april 2016
de bruiloft en het dansen het luisteren en luieren en leren en het meetellen van de timmermannetjes van de hoeren en hadjememaars en vissers tussen de witgekalkte graven tussen de spekulanten in en om de tempels tussen de priesters en professoren en al die pilatussen die donders goed beter weten. Het gaat dus om leven ‘als de leliën des velds’. Om leven in vreugde voor alle mensen, ook voor de maatschappelijk minder in aanzien staande mensen, zoals het gedicht zegt: timmermannetjes, zwervers, vissers en vreemdelingen. Dat ieder mens in vreugde leeft, dat is Gods wil en daarin komt dat ‘Koninkrijk van God’, die andere wereld van Gods dromen, dichterbij. Dat is wat die derde Emmaüsganger uitgelegd heeft aan die andere twee reizigers op weg. Hij legde hun de Bijbelverhalen uit en wat die betekenen voor je leven nu en hoe je God in je leven kunt dienen. Net als wat wij hier zondags doen met elkaar. Hier in de kerk lezen we de verhalen en putten er kracht uit voor ons leven en we halen er de richting uit hoe we verder moeten. Sinds Jezus niet meer lijfelijk aanwezig is op aarde zullen wij met elkaar zijn geest moeten belichamen. ‘Jezus volgen’ noemen we het ook wel. Zopas hebben we er iets over gehoord, hoe lastig dat vaak voor ons is. Dan is het te moeilijk en weten we niet hoe we ermee aan moeten. Dan blijven we bedremmeld naar beneden naar onze schoenen staren. 4
Preek Jezus volgen 10 april 2016
Een andere keer denken we dat we hem allang volgen, van jongs af aan immers al. Waarom dan weer die vraag? Doen we het dan niet en nooit goed? Of geven we toch te weinig van onszelf, omdat we zo gehecht zijn aan wie we zijn en aan wat we hebben? Jezus volgen; allemaal worden we aangesproken en voor iedereen kan het iets anders zijn. Vandaag zijn we hier in de Oudshoornse Kerk dankbaar dat er opnieuw twee mensen hebben toegezegd om hun schouders onder het werk van de kerk te zetten. Zodat de opbouw en het werk van de gemeente door kan gaan. En van daaruit ook het werk ten dienste van de gemeenschap en zo van Gods koninkrijk. Amen
5