Woonkrant 34e jaargang • no. 3 • oktober 2012
•
Praat met RWS mee over duurzaamheid
• ‘Alles om onze klant nog beter van dienst te zijn’ • Kwaliteitsmeting KWH van start • Schilderen en beter isoleren in één keer
Bewo ner s info r matieb lad v an RW S
Z e e l a n d
inho ud so p gave
I nh o ud De klantmanager schaakt op tien borden tegelijk
3
Casa Direct, een site met direct beschikbare huurwoningen
6
“Mensen die op zoek zijn naar een vrije sector-huurwoning kijken doorgaans niet bij een corporatie. Ze hebben het gevoel dat ze zich moeten inschrijven en dat er lange wachttijden zijn. Maar dat is niet zo. Via Casa Direct heb je direct een huurwoning”, zegt Anne-Catrien Metz van RWS.
Wonen in een gemeentehuis of een kerk 6 In het voormalige gemeentehuis van Koudekerke wonen tien cliënten van Gors, een organisatie die ondersteuning biedt aan mensen met een functiebeperking. Lot uit de loterij: de burgemeesterskamer en de trouwzaal. In Goes verhuurt SMB een kapel als woonhuis.
Corporaties moeten ambities bijstellen 10 Economisch zit het niet mee. De gevolgen zijn overal zichtbaar. Ook de woningcorporaties hebben ermee te maken. Directeur-bestuurder Antoine de Ceuster van Zeeuwland: “Veel corporaties moeten hun ambities bijstellen. Investeren in nieuwbouw en herstructurering wordt steeds moeilijker.”
VvE is de baas, maar de huurder heeft zeker invloed
11
In een appartementengebouw met huur- en koopwoningen is de verhuurder mede-eigenaar en lid van de Vereniging van Eigenaren (VvE). “Tijdens VvE-vergaderingen vertegenwoordig ik niet alleen de corporatie, maar ook de huurders. We nemen de huurders serieus en zijn zo transparant mogelijk”, zegt woonconsulent Jaco den Boer van Woonburg.
Uitslag lezersonderzoek
12
Onderzoekster Renate Rodjan adviseert de redactie om gebruik te gaan maken van ‘nieuwe media’. Naast het papieren blad, dat in een duidelijke behoefte voorziet en een rapportcijfer 7,4 scoort. “Met internet en social media kun je als corporatie de banden met de jongere doelgroep versterken. Meer dan de helft van de niet-lezers zit dagelijks op Facebook.”
Zeeuwse streekproducten scoren
Vaste rubrieken Regionieuws
4 en 8
Puzzel
15
Contactgegevens
16
13
“De consument wordt bewuster en kritischer. Men kiest meer en meer voor verantwoorde kwaliteitsproducten, het liefst uit de eigen omgeving. Dichtbij is trendy. Veel mensen voelen zich meer betrokken bij hun streek dan bij de wereldmarkt. En vergeet niet dat Zeeland een heel interessante culinaire regio is geworden”, zegt Jan Koeman van de Zeeuwse Vlegel.
Zeewier: groente van de toekomst
14
Zeewier kan dienen als groente, als veevoer, als brandstof en als bestanddeel van tandpasta, medicijnen, cosmetica en plastics. In de Oosterschelde, niet ver van het Schouwse Serooskerke, testen wetenschappers welke wieren het beste te telen en te oogsten zijn en in welke vorm ze hun weg kunnen vinden naar de consument.
2
34e jaargang | nummer 3 | oktober 2012
D e c o r p o r at ie
Ad van der Heijden en Annemieke Pieters, klantmanagers van Zeeuwland.
H et eerste aa n s p r e e kp u n t voor de klan t Dit jaar zoomt de redactie in op een aantal taken die de woningcorporatie uitvoert. In elk nummer is een pagina gereserveerd voor een onderdeel van de werkzaamheden. Dit artikel gaat over contacten met de klant. Hoe gaat het in zijn werk, wat komt er allemaal bij kijken?
W
ie een woning huurt, heeft de corporatie wel eens nodig om een vraag te stellen, een probleem aan te kaarten of een klacht door te geven. Het kan gaan om een technisch mankement; een lekkende stortbak of een defecte kraan, bijvoorbeeld. Maar ook om iets in de sociale sfeer, zoals een minder goede verstandhouding met de buren. De meeste corporaties hebben medewerkers in dienst die als eerste aanspreekpunt voor de klant fungeren.Bij Zeeuwland heten zij klantmanagers. Ad van der Heijden is klantmanager voor drie dorpen op Schouwen-Duiveland: Bruinisse, Dreischor en Sirjansland. “De meeste huurders kennen mij”, zegt hij. Het gebeurt dan ook regelmatig dat een klant hem op straat staande houdt om iets te melden. Anderen bellen de klantmanager op. “Het kan om een technisch probleem gaan, maar ook over een buren ruzie of overlast. Ik spreek mensen erop aan als ze hun tuin niet onderhouden. Daarnaast doe ik de mutaties: leegkomende woningen inspecteren en bezichtigen met de nieuwe huurder. En ik voer regelmatig overleg met
de dorpsraad. Als klantmanager ben je dus technisch, sociaal en maatschappelijk bezig. Het mooie is de afwisseling.” Alles afwegend slaat qua tijdsbeslag de balans door naar de sociaal-maatschappelijke kant, denkt Ad van der Heijden.
Oplossing zoeken Zijn collega Annemieke Pieters is klantmanager in een achttal appartementengebouwen voor senioren. Zij is niet het allereerste aanspreekpunt, want dat is de conciërge. “Die buigt zich over kleine vragen en problemen. Als het wat groter wordt, dan is het mijn verantwoordelijkheid om daarmee aan de gang te gaan en een oplossing te zoeken. Naast de mutaties. Reparatieverzoeken geven wij door aan onze collega’s van de afdeling klantenservice. Bij een burenruzie proberen we te bemiddelen. Hier op kantoor, op neutraal terrein. Dat werkt het beste.” Overleggen met de bewonerscommissies van de appartementengebouwen is ook een taak van Annemieke Pieters. Tijdens het overleg gaat het bijvoorbeeld over de servicekosten, het
aanwezigheidsschema van de conciërge of het aanschaffen van iets gemeenschappelijks.
Veel schakelen Net als Ad van der Heijden is Annemieke Pieters zeer te spreken over de werkzaamheden van de klantmanager. “Je bent dag in dag uit met allerlei verschillende mensen bezig. Je verveelt je geen moment en je moet veel schakelen. Het is een drukke baan. Het ene moment ben je bezig met een verstopt toilet, het andere moment met een huurschuld of het aanpassen van een rooster.” Van der Heijden vult aan: “Wij zijn met tien dingen tegelijk bezig. Alles is erop gericht om voor je klant een prettige woon- en leefomgeving te creëren.” Daarom probeert Zeeuwland in de appartementengebouwen voor senioren ook contacten te leggen tussen bewoners. Dat voorkomt dat mensen vereenzamen en dat bevordert dat ze lang plezierig zelfstandig kunnen blijven wonen. De klantmanager staat altijd voor hen klaar. Ook voor een praatje. “De mensen kennen en vertrouwen je.” ■ 34e jaargang | nummer 3 | oktober 2012
3
RWS
‘Alles om onze klant nog beter van dienst te zijn’ In de vorige Zeeland Woonkrant heeft u meer kunnen lezen over de organisatieontwikkeling die RWS doormaakt. Directeur-bestuurder Maarten Sas vertelde meer over het hoe en waarom, en over de doelen. Ook stelde hij kort het nieuwe managementteam voor. Het woord is nu aan twee leden van het nieuwe managementteam: Noëlle Verhage en Anne-Catrien Metz. We stellen ze graag aan u voor.
N
oëlle Verhage is manager bedrijfsvoering. Voordat ze bij RWS ging werken was ze bijna vijf jaar assistent-manager bij een bewegings- en gezondheidscentrum in Dongen. “Ik was samen met de manager verantwoordelijk voor het algemene organisatiebeleid, financiële beleid, marketing-communicatiebeleid en personeelsbeleid. We hebben in de jaren dat ik daar werkzaam was een paramedisch centrum opgericht met elf verschillende (para-)medische disciplines en het fitnesscentrum en het saunacomplex uitgebreid en geprofessionaliseerd. In het nieuw ontwikkelde personeelsbeleid ging het in de eerste plaats om ontwikkeling en eigen verantwoordelijkheid krijgen en nemen.” Manager wonen Anne-Catrien Metz, was voorheen bij RWS werkzaam als sectormanager woonservice. “Op interimbasis. Ik gaf leiding aan de afdelingen klantenservice, verhuur, wijkbeheer en bewonerszaken en de interne aannemerij.”
Wijk- en teamgericht Met haar nieuwe afdeling heeft Anne-Catrien Metz duidelijke plannen. “Van afdelings- en functiegericht werken naar wijk- en teamgericht werken. Het doel is de klant nog beter van dienst te zijn en nog meer inzicht te krijgen in wat zijn of haar wensen zijn op het gebied van wonen. Dat laatste kan op verschillende manieren, bijvoorbeeld via klantenpanels, maar ook online. We willen dit verbreden. En we willen maatwerk leveren als het gaat om woonbeleving. Een voorbeeld? In Goes-West hebben bewoners meegedacht over hun toekomstige woning.” De klant staat ook centraal bij de afdeling bedrijfsvoering. Maar dat is vooral de interne klant, legt Noëlle Verhage uit. “Wat ik zou willen oppakken met mijn team? Bevorderen dat de medewerkers taken van elkaar kunnen overnemen als het nodig is. Een team creëren, de onderlinge samenwerking stimuleren en tot meer uitwisseling van kennis komen. Verder: nog eens kritisch naar
4
34e jaargang | nummer 3 | oktober 2012
Het managementteam van RWS. V.l.n.r. Anne-Catrien Metz, Maarten Sas, Iris de Vries, Jerry de Blok en Noëlle Verhage. Foto volgt nog!
de processen kijken en die, waar mogelijk, slimmer inrichten om meer effectiviteit en efficiency te bereiken. Wat ik wil bereiken is dat medewerkers zich meer verbonden voelen met het eindresultaat en nog meer plezier hebben in hun werk.” De externe klant zal dat zeker merken. “Als medewerkers tevreden zijn, stralen ze dat uit. Door onze interne processen te optimaliseren, kunnen we interne en externe klanten en ook onze leveranciers nog beter van dienst zijn. Betalingen zijn sneller en efficiënter te verwerken en woningzoekenden kunnen via de website gemakkelijk en snel, thuis of onderweg, reageren op het woningaanbod.”
Innovaties Beide managers zien de toekomst van RWS met veel vertrouwen tegemoet. Noëlle Verhage: “RWS is een redelijk vooruitstrevende corporatie. Een voorbeeld is het optimaliseren van ons digitale documentenbeheersysteem. Dit systeem draagt bij aan
een beter milieu, kan kostenbesparend zijn en maakt informatie snel en gemakkelijk toegankelijk. Ik verwacht dat RWS ook in de toekomst zulke stappen blijft maken en waar mogelijk innovaties doorvoert. Allemaal om onze klanten, zowel intern als extern, zo optimaal mogelijk te blijven bedienen.” Anne-Catrien Metz is het daar helemaal mee eens. “Ik verwacht dat we over een jaar of drie van een klantvriendelijke en klantgerichte organisatie een klantgedreven organisatie zijn geworden. Met als uitgangspunt dat we de behoeften van de klant kennen, inclusief de belangrijkste wensen die de woonbeleving voor de klant bepalen. En dat we verschillende klanten verschillende woondiensten te bieden hebben. De klant voelt dat RWS hem of haar begrijpt. Wij streven naar het bieden van de beste oplossing. We besteden onze aandacht niet alleen aan de woning, maar kijken verder en spelen in op wat het meest van invloed is op het woongenot.” ■
‘Handig als je met de computer uit de voeten kunt’
RWS
Cursus website/Mijn RWS voor 60-plussers
Nelly Sebregts (74) kan inloggen op Mijn RWS, haar gegevens bekijken of veranderen, een reparatieverzoek doorgeven en nog veel meer. Dat heeft ze geleerd tijdens de cursus website/Mijn RWS. “Ik heb er veel van geleerd”, zegt ze. “Handig, want je kunt niet meer zonder computer. Al vind ik het persoonlijke contact, buiten de computer om, ook belangrijk. Voor een reparatieverzoek stap ik net zo lief even op de fiets naar het kantoor van RWS. Maar als je ouder bent en niet meer zo gemakkelijk de deur uit komt, is het heel handig als je met de computer uit de voeten kunt.”
R
WS heeft de cursus ontwikkeld voor woningzoekenden en huurders van 60 jaar en ouder. De cursus duurde anderhalf uur en vond zes keer plaats in een lokaal van het ROC Zeeland. Nelly Sebregts, die vanaf 1989 huurder is van RWS, heeft twee keer meegedaan. Hoe kwam ze op het idee? “Ik heb al heel lang een computer en deed er ook wel wat mee, maar ik ging niet naar websites. Ik was meer aan het mailen en bridgen. Van websites was ik een beetje bang. Als het echt niet anders kon, riep ik mijn kleinzoon erbij.” Ze kreeg een uitnodiging om aan de cursus website/Mijn RWS mee te doen. “Ik dacht: dat is wat voor mij. Ik wilde wel eens weten wat je allemaal met de site van RWS kunt
doen. En dat heb ik geleerd. Hoe je op de site kunt komen, waar het woningaanbod te vinden is, hoe je een lekkage kunt melden, hoe je je kunt inschrijven als woningzoekende. Alles is haarfijn uitgelegd. Daarna heb ik thuis nog geoefend.” Volgens mevrouw Sebregts waren er ook cursisten die nog nooit achter een computer hadden gezeten. Dat vergde meer uitleg door de cursusleider. Als gevolg daarvan was de lengte van de cursus aan de krappe kant. “Maar ik heb twee keer meegedaan. Ook om alle informatie goed in mijn hoofd te krijgen. Dat is gelukt. Het aardige was dat ik de tweede keer anderen kon helpen. Ik wist tenslotte al het een en ander. Het cursuslokaal zat trouwens twee keer vol: twee keer een man of veertien, vijftien.”
Aanbieding “Wat ik geleerd heb is om niet te bang te zijn, goed te lezen en geduldig te zijn. Ik heb nogal eens de neiging om te driftig te zijn. Wachten, dat is niks voor mij. Maar je moet zo’n computerprogramma wel de gelegenheid geven om te laden.” De cursus vindt Nelly Sebregts een goed initiatief. “Ik heb ook het aanbod gekregen om een algemene basis-computercursus te volgen bij het ROC. Een leuk aanbod. Misschien geef ik me op.” Het gaat om een speciale aanbieding van het ROC voor huurders en woningzoekenden van RWS. Deze aanbieding geldt tot eind 2012. Opgeven kan bij het ROC Zeeland. Huurders en woningzoekenden die meer informatie willen, zijn welkom op het kantoor van RWS of kijk op www.roczeeland.nl. ■
Nelly Sebregts.
34e jaargang | nummer 3 | oktober 2012
5
D e huurd er
Vrije sector-huurwoning direct te huur
Bewoners van het gemeentehuis in Koudekerke. Rechts: Natasja Hoefkens.
Wonen in
Wie een sociale huurwoning wil huren, moet bij de corporatie zijn. Iedereen met een jaarinkomen tot 34.085 euro kan zich inschrijven en komt in aanmerking voor een woning met een huur van maximaal 665 euro per maand. Minder bekend is dat ook woningzoekenden met een hoger inkomen bij de corporatie terecht kunnen voor een huurwoning. Voor hen zijn er huurwoningen beschikbaar met een maandelijkse huurprijs vanaf 665 euro.
Z
o starten RWS (Goes) en R&B Wonen (Heinkenszand) dit najaar met een speciale website voor duurdere huurwoningen. De site heet Casa Direct. Het aanbod van beide corporaties bestaat uit luxe woningen met een huur vanaf 665 euro per maand.
Breder aanbod “RWS en R&B Wonen werken samen om woningen in de stad en op het platteland te kunnen bieden. RWS heeft vooral bezit in de stad Goes, naast een aantal dorpen, terwijl R&B Wonen woningen aanbiedt op het platteland”, zegt Erik Dutour Geerling, manager wonen van R&B Wonen. “Samen hebben we een breder aanbod. Het kan nog breder worden als ook andere corporaties meedoen aan Casa Direct. Het aanbod kan ook groeien door nieuwbouw en door het toevoegen van huurwoningen die boven de grens van 665 euro huur per maand uit komen.”
Erik Dutour Geerling van R&B Wonen en zijn collega van RWS, AnneCatrien Metz, zijn ervan overtuigd dat de
6
34e jaargang | nummer 3 | oktober 2012
vraag zal groeien. De laatste: “Voordat Casa Direct er was, vond men ons niet. Mensen die op zoek zijn naar een duurdere huurwoning kijken doorgaans niet bij een corporatie. Ze hebben het gevoel dat ze zich moeten inschrijven en dat er lange wachttijden zijn. Maar dat is niet zo. Via Casa Direct heb je direct een huurwoning. Soms is er een korte wachttijd, als de oplevering van de nieuwbouw nog moet plaatsvinden.” De vraag zal groeien als de bekendheid van Casa Direct groeit. Erik Dutour Geerling noemt nog een belangrijk punt van de succesformule: “De corporatie is een verhuurder die vertrouwen wekt. Bij ons betaal je een eerlijke prijs voor een eerlijk product.”
Beleving RWS en R&B Wonen mikken met Casa Direct op woningzoekenden met een jaarinkomen dat te hoog is om in aanmerking te komen voor een sociale huurwoning. Tot 2011 had het inkomen geen invloed, maar sindsdien geldt de EU-regel dat corporaties 90 procent van hun vrijkomende ‘goedkope’ huurwoningen moeten verhuren aan mensen met een inkomen tot 34.085 euro per jaar. Woningzoekenden die niet al te ver boven deze grens zitten, vallen tussen wal en schip: ze verdienen te veel om een sociale huurwoning te huren, maar te weinig om een woning te kunnen kopen. Vooral voor deze doelgroep is Casa Direct een uitkomst. De initiatiefnemers hopen ook van buiten de provincie huurders te trekken. “We bieden meer dan een woning. Beleving en sfeer spelen een belangrijke rol”, zegt Anne-Catrien Metz. “Om diverse doelgroepen te trekken, werken we op Casa Direct met labels. Elke woning krijgt een label met een bepaalde leefstijl, zoals ‘stadsleven’. Dat maakt het zoeken gemakkelijker.” ■
De burgemeester van Koudekerke had een mooi uitzicht op het Dorpsplein en de kerk. Nu heeft Natasja Hoefkens datzelfde uitzicht. Zij woont in de burgemeesterskamer van het voormalige gemeentehuis.
D
e gemeente Koudekerke bestaat niet meer. Het gemeentehuis is acht jaar geleden verbouwd. Er wonen tien cliënten van Gors, een organisatie die ondersteuning biedt aan mensen met een functiebeperking. Alle cliënten hebben een eigen appartement, met keuken en badkamer. Er is ook een gemeenschappelijke huiskamer. Woonburg is eigenaar van het markante negentiende-eeuwse gebouw en verhuurt het aan Gors. Natasja Hoefkens geniet van het uitzicht uit haar burgemeesterskamer. Op Koninginnedag zit ze eerste rang en kan ze het ringrijden prima volgen. Nancy de Best zit er ook prachtig bij. Ze woont in de voormalige trouwzaal, op de eerste verdieping. “Een beetje groot appartement, maar wel knus”, vindt ze. Nancy is net verloofd. De trouwerij zal nog wel een keer volgen, maar niet in haar eigen trouwzaal... Nancy woont er nog maar kort. Voorheen was dit het appartement van Fleur Riekwel, die is verhuisd naar de begane grond. Wonen in de voormalige trouwzaal was voor Fleur extra bijzonder, want hier gaven haar vader en moeder elkaar ooit het jawoord. Volgens zorgregisseur Marjan Topsvoort van Gors zijn de appartementen schitterend. “De bewoners hebben hun woning naar hun eigen smaak ingericht. Het zijn stuk voor stuk paleisjes.”
D e huurd er
een trouwzaal of een kapel
Het beeldbepalende pand oogt van buiten nog altijd als een statig gemeentehuis. Binnen herinnert maar weinig aan de tijd dat Koudekerke een zelfstandige gemeente was. Eigenlijk alleen de kluis, de trap en de hoge plafonds nog.
Meisjesschool en klooster Over hoge plafonds gesproken. Het gewelfde plafond van Robin Harinck en Roos van Liere is vijf meter hoog. “Om de lamp te kunnen ophangen hadden we een steiger nodig. Gelukkig hoefden we het plafond niet te schilderen.” Robin en Roos wonen in een voormalige kapel in Goes. De kapel hoort bij de St. Jacobsschool, een meisjesschool annex klooster. Het complex uit 1905, eigendom van Stichting Maatschappelijke Belangen, kreeg in 1986 een woonfunctie. Robin en Roos huren sinds mei van dit jaar. Het is hun eerste ‘eigen’ woning. Ze beschouwen hun appartement als een lot uit de loterij. En dat is het ook. Hier heerst nog altijd een gewijde sfeer, ook al zijn er geen engelen meer zichtbaar op het plafond. “Het appartement geeft een ruimtelijk gevoel. Iets extra’s, een dimensie erbij. Het was een unieke kans om dit te kunnen huren. We hebben echt veel geluk gehad. Kijk eens naar die glasin-loodramen: het licht valt er zo mooi door naar binnen. Ook de ligging is perfect. Je zit middenin het centrum, maar het is hier toch heel rustig.” Ze kijken uit op het voormalige schoolplein, met Lourdesgrot en een dikke boom die er al waren toen de schoolgaande meisjes hier lang geleden pauzeerden. “Het is goed dat zulke bijzondere panden in stand worden gehouden. Dit hoort bij Goes en geeft de stad sfeer”, vindt Robin Harinck. Hetzelfde geldt voor het gemeentehuis in Koudekerke, al gaat het daar om een dorp. ■
Robin Harinck en Roos van Liere in hun gewijde woonkamer. 34e jaargang | nummer 3 | oktober 2012
7
RWS
‘De klant staat voorop!’
Kwaliteitsmeting KWH van start Net als elk jaar meet KWH (Kwaliteitscentrum Woningcorporaties Huursector) de dienstverlening van RWS, nu van 6 augustus tot en met 2 november. Het kwaliteitslabel is echter veranderd. Andrea Reynierse, projectmanager en kwaliteitscoördinator bij RWS, vertelt meer over de KWH-meting en de wijzigingen.
D
“
e belangrijkste wijziging is dat de beoordeling van onze klanten zwaarder weegt, namelijk voor 80 procent, dan de beoordeling vanuit KWH zelf. De klant staat dus voorop.” RWS wordt beoordeeld op vier thema’s: klantcontact, verhuizen, onderhoud en klachten behandelen. “Deze thema’s zijn nog verdeeld in negen onder delen en worden voortaan allemaal elk jaar gemeten, voorheen was dat eens per twee jaar”, legt Andrea uit. Vanaf 2013 meet KWH zelfs voortdurend, u kunt dus het hele jaar door enquêtes ontvangen. “Het voordeel hiervan is dat het contact tussen de klant en RWS korter geleden is en de klant de vragenlijst beter en vollediger kan invullen. Bovendien kunnen we sneller ingrijpen bij
een negatieve beoordeling.” Bij een score van minimaal een 7 voor 8 onderdelen, behoudt RWS het KWH-Huurlabel.
Lever uw e-mailadres aan! De meting wordt onder andere uitgevoerd met behulp van schriftelijke vragenlijsten die steekproefsgewijs worden verspreid onder de huurders. “Liever nog zouden we de enquête
via internet laten invullen. Dat is goedkoper, maar spaart ook papier en dus het milieu”, aldus Andrea. “Hiervoor hebben we echter wel e-mailadressen nodig.” Heeft u uw e-mailadres nog niet ingevuld op uw persoonlijke inlogpagina Mijn RWS op www.rwsgoes.nl? Of is het onlangs gewijzigd? Vul dit dan alsnog in. U kunt uw e-mailadres ook mailen in combinatie met uw naam en adresgegevens naar:
[email protected].
Elke reparatieopdracht gemeten
Andrea Reynierse.
Normaal gesproken werkt KWH met steekproeven. Die zijn in de meeste gevallen groot genoeg om een goed idee te krijgen over wat u vindt van onze dienstverlening. “Voor reparatieopdrachten maken we een uitzondering. We streven ernaar om bij elke reparatie opdracht te vragen hoe de klant onze dienstverlening ervaart”, vertelt Andrea. RWS zorgt ervoor dat u niet meerdere enquêtes in een jaar krijgt als u meerdere reparatieverzoeken indient. KWH stuurt deze vragenlijst alleen per e-mail, dus ook hier is het belangrijk dat wij uw e-mailadres in ons bezit hebben.
Persoonlijke terugkoppeling Elke enquête bevat enkele ‘signaalvragen’. Andrea licht toe: “Als de klant ons op die vragen negatief beoordeelt en zijn of haar naam- en adresgegevens invult, dan zoeken wij op basis van die informatie contact met de klant op om een oplossing te vinden.” Alleen als u uw gegevens invult, kunnen we contact met u opnemen. De keuze is aan u.
Uw mening telt! Waarom is het KWH label zo belangrijk voor RWS? Andrea: “Het zegt niet alleen iets over ons als corporatie en hoe wij met onze klanten omgaan. Het helpt ons ook onszelf bij te sturen. Je kunt wel denken dat je het goed doet als je geen klachten hoort, maar dat is niet altijd zo. KWH geeft ons inzicht in wat er beter kan, maar ook in hoe het beter kan. Zo werken we samen met onze klanten aan een betere dienstverlening!” ■
8
34e jaargang | nummer 3 | oktober 2012
RWS
Schilderen en beter isoleren i n é é n ke e r Na de zomervakantie start RWS weer met een onderhouds- en schilderbeurt voor verschillende huurwoningen. Tegelijk met het schilderen van de woningen, willen we de woningen beter isoleren. Wim Schrijver, werkvoorbereider planmatig onderhoud, vertelt meer over dit energiebesparende initiatief.
D
uurzaamheid is belangrijk voor RWS, zeker als het gaat om energiebesparing. Dit heeft twee voordelen: we sparen het milieu én willen zeker ook de energielasten van onze huurders laten dalen”, aldus Wim, die de voorbereidingen rondom het onderhoud van de woningen plant en regelt. Dit jaar ging het E-team (energieteam) van start. Dit team onderzoekt de mogelijkheden om de bestaande woningvoorraad energiezuiniger te maken. “Uiteraard hebben we hier de medewerking van onze huurders voor nodig. We streven ernaar dat 80 procent van de huurders die we benaderen meedoet.”
Energiebesparend pakket Er zijn meerdere manieren om een woning energiezuinig te maken. Het beter isoleren is daar één van. Daarom heeft RWS besloten om de komende jaren de isolatie van woningen met een laag energielabel te verbeteren. Wim legt uit: “We bieden huurders een pakket aan met isolerende maatregelen zoals betere dak-, glas-, gevel- en vloerisolatie. Het pakket kunnen ze in één keer afnemen of niet. Dit klinkt misschien wat dwingend, maar we pakken het op deze manier aan om zoveel mogelijk energie te besparen.” RWS bekijkt per jaar welke woningen in aanmerking komen, we proberen dit te combineren met het schilderwerk om extra overlast voor huurders zoveel mogelijk te beperken. De bewoners ontvangen hierover persoonlijk bericht. Ook voor deze maatregelen geldt een eventuele bijkomende huurverhoging. “Wij verwachten met een goed aanbod de huurder te kunnen verleiden mee te doen met energiebesparing.” ■
Denk en doe mee! Met het E-team werkt RWS aan energiebesparing. Dat doen we niet alleen, dat doen we met u. Doet en denkt u met ons mee? Mail ons uw energiebesparende idee of initiatief naar:
[email protected] en maak het verschil!
Wetgeving incassokosten gewijzigd
W
ie zijn rekeningen niet betaalt, kan te maken krijgen met aanmaningen, vorderingen en... incassokosten. Kosten voor het innen van vorderingen. Tot voor kort waren bedrijven vrij de hoogte van de incassokosten te bepalen. Daar is per 1 juli 2012 een eind aan gekomen. In de Wet op de IncassoKosten (WIK) zijn nieuwe wettelijke regels van kracht geworden op dit gebied. Zo is onder meer een minimum- en een maximumbedrag vastgesteld. De overheid beschermt de consument met de WIK tegen onredelijk hoge incassokosten. Zowel schuldeisers als schuldenaren weten voortaan waar ze aan toe zijn. Bij vorderingen tot 2500 euro is het maximum 15 procent (met een minimum van 40 euro) van de vordering. Bij hogere vorderingen zijn de incassokosten maximaal 10 procent (tot 5000 euro) van de vordering, 5 procent (tot 10.000 euro), 1 procent (tot 200.000 euro) of 0,5 procent (boven 200.000 euro). De verschuldigde rente blijft hierbij buiten beschouwing. Daarover mag het vorderende bedrijf geen incassokosten berekenen. RWS heeft de WIK verwerkt in de Algemene Voorwaarden. RWS verstuurt, als de klant niet op tijd betaalt, een eerste herinnering na zeven dagen. De tweede herinnering, na veertien dagen, brengt, net als de eerste, geen kosten met zich mee. Dit is, in lijn met de nieuwe wetgeving, echter wel het geval bij de laatste kostenloze betalingsherinnering. In deze herinnering meldt RWS de hoogte van de incassokosten als betaling nog steeds uitblijft. Ook krijgt de klant dan te lezen dat RWS het incasseren van de vordering na veertien dagen in handen geeft van AGIN Timmermans/Jansen & Jansen. ■ 34e jaargang | nummer 3 | oktober 2012
9
D e c o r p o r at ie
‘Het kan niet anders: corporaties moeten ambities bijstellen’ Nederland maakt momenteel geen rooskleurige tijden door. Net als in veel andere landen zit het economisch niet mee. De gevolgen zijn overal zichtbaar. Ook de woningcorporaties hebben ermee te maken. De mogelijkheden om te investeren zijn duidelijk afgenomen. Directeur-bestuurder Antoine de Ceuster van Zeeuwland legt uit waar de woningcorporaties tegenaan lopen en wat de gevolgen zijn voor de huurders en woningzoekenden.
De Ceuster schetst de situatie waarin de woningcorporaties zich bevinden. Hij somt een aantal ontwikkelingen en overheidsmaatregelen op die het huidige beeld bepalen: “De btw-verhoging van 19 naar 21 procent. De stagnerende markt voor koopwoningen. De beperkte huurverhoging. Het uitstel van de mogelijkheid om huurders met een hoger inkomen 5 procent meer huurverhoging te laten betalen. Duurdere financiering bij de bank. Collegiale steun voor corporaties die in nood verkeren. Daar komt met ingang van 2013 nog eens bij dat corporaties een bijdrage moeten gaan betalen aan de huurtoeslag.”
Minder investeren Dit alles gaat uiteraard niet onopgemerkt voorbij. Antoine de Ceuster: “Het komt hard aan bij de corporaties. Het zijn stuk voor stuk ontwikkelingen en maatregelen die ons geld kosten en de capaciteit om te investeren dus verminderen. Afhankelijk van hun financiële situatie zullen de woningcorporaties, ook die in Zeeland, hun ambities naar beneden moeten bijstellen en tot een heroverweging van hun activiteiten moeten komen. Het kan niet anders.” Zeeuwland, de corporatie die actief is op Schouwen-Duiveland, is een goed voorbeeld. “Wij hebben verschillende projecten - zowel nieuwbouw als herstructurering - naar achteren geschoven, omdat het nu simpelweg niet allemaal te betalen is. De crisis op de woningmarkt speelt daarbij een rol. Het is een stuk moeilijker om woningen te verkopen. En het geld dat we daarmee verdienen hebben we juist hard nodig om te investeren in nieuwbouw en herstructurering. Elke nieuwe huurwoning is verliesgevend als je die woning bereikbaar wil houden voor huurders met een smalle beurs. De verkoop van woningen geeft je financierings mogelijkheden. Lukt dat niet voldoende, dan
10
34e jaargang | nummer 3 | oktober 2012
Antoine de Ceuster: “De wereld is in een paar jaar tijd ingrijpend veranderd.”
moet je geld lenen.” En dat gaat tegenwoordig minder gemakkelijk. De directeur-bestuurder van Zeeuwland constateert dat vrijwel alle Nederlandse corporaties hun ambities moeten herzien. “Er zijn er die het nu heel moeilijk hebben. In Zeeland valt het nog mee. Maar als je kijkt naar de wereld van woningen bouwen en verkopen, dan is de situatie heel ernstig. En dat werkt door in van alles en nog wat: de meubelbranche, keukenzaken - noem maar op. De wereld is in een paar jaar tijd ingrijpend veranderd. Huurwoningen vinden wel gretig aftrek, door de crisis zelfs nog meer dan in het verleden. De crisis, zo is de verwachting, gaat nog zeven tot tien jaar duren, dus het verhuren zal zeker goed blijven gaan.”
Kerntaken Wat gaat de huurder of woningzoekende hiervan merken? “In de dienstverlening niets”, stelt De Ceuster. “En onderhoud is wel het allerlaatste waar je op zou bezuinigen. Dat is niet aan de orde. Wat dan wel? Dat we herstructureringsprojecten verder faseren. Dat woningzoekenden wat langer moeten wachten. En dat de huren van sommige woningen omhoog gaan als we die opnieuw te huur aanbieden, nadat de vorige huurder is vertrokken. Ook zullen we pas op de plaats maken bij het doen van investeringen op het gebied van leefbaarheid. Kort samengevat: corporaties moeten noodgedwongen meer op de winkel passen, omdat investeren in nieuwbouw en herstructurering steeds moeilijker wordt.” ■
Ben je eigenaar van een woning in een appartementencomplex, dan ben je automatisch lid van de Vereniging van Eigenaren (VvE). De VvE behartigt de gemeenschappelijke belangen van de eigenaren, regelt het onderhoud van het gebouw en sluit gemeenschappelijke verzekeringen af. Duidelijk. Maar hoe zit het als er zowel kopers als huurders in een appartementencomplex wonen? Zijn de huurders ook lid van de VvE? Hoe is hun inbreng geregeld?
I
n vijf woonzorgcomplexen wonen kopers en huurders van Woonburg door elkaar. In vier gevallen is ook een zorgorganisatie eigenaar van een deel van het complex. De VvE bundelt alle eigenaren, dat zijn dus de individuele kopers, Woonburg en, in vier van de vijf gebouwen, de zorgorganisatie. De corporatie heeft, als verhuurder van een aantal appartementen, een grotere stem in de VvE dan de individuele eigenaren. Woonconsulent Jaco den Boer is namens Woonburg aanwezig tijdens de ledenver gaderingen die de VvE’s beleggen. “Daar komen zaken aan de orde als de begroting, het onderhoud, het schoonmaken van het complex en het bijhouden van de tuin. Voorafgaand aan de vergadering stem ik intern af wat we inbrengen en heb ik overleg met de bewonerscommissie. De bewonerscommissie geeft aan wat er speelt in het complex en wat de wensen zijn. Dat neem ik mee in de VvE-vergadering. In feite vertegenwoordig ik dan dus niet alleen Woonburg, maar ook de huurders. We nemen de huurders serieus en zijn zo transparant mogelijk.” In sommige complexen heeft Den Boer voor elkaar gekregen dat een afgevaardigde van de huurders de VvE-vergaderingen mag
bijwonen. Als toehoorder, dus zonder stemrecht. Resultaten zijn er al. “In De Brouwerij in Koudekerke is een mooie binnentuin gerealiseerd. Het idee is ingebracht door de huurders en door de VvE overgenomen. De huurder heeft dus zeker invloed.” Ook Clavis doet er alles aan om de huurders in gemengde complexen een stem te geven. “Binnen de VvE hebben huurders officieel geen recht van spreken. Clavis is de eigenaar van hun appartementen en praat dus mee in de VvE”, zegt Henry de Miranda, coördinator wonen van de Zeeuws-Vlaamse corporatie. “Maar wij nemen het belang van de huurders wel mee in de vergaderingen.
H uur en ko o p
De VvE is de baas, maar huurders hebben zeker invloed
Daarom is er eerst altijd een bewoners bijeenkomst. Onze wijkcoördinator overlegt dan met de huurders en hoort aan wat hun wensen zijn. Daarna bekijken wij, als eigenaar, wat we naar voren brengen in de algemene ledenvergadering. De VvE-leden besluiten uiteindelijk of zo’n wens wordt gehonoreerd. Een voorbeeld? Denk aan de aankleding van de algemene ruimtes, het plaatsen van een bankje in de hal. De VvE moet dat betalen en maakt dus de afweging of een idee het algemeen belang dient. De vereniging is de baas. De huurder in een gemengd complex heeft net zoveel invloed als elke andere huurder.” ■
“Een Vereniging van Eigenaren is eigenaar van het appartementengebouw. Dat is wettelijk vastgelegd”, zegt Wim Poortvliet, manager financiën van Clavis. “Naast de woningen bevat een gebouw algemene delen: de hal, gemeenschappelijke ruimtes, de lift, het dak, de muren. Over alles buiten de voordeur van de appartementen gaat de VvE: het onderhoud, de verzekeringen, de huisregels, wijzigingen aan het pand, eventueel tuinonderhoud. De algemene ledenvergadering, waarin alle eigenaren automatisch zijn vertegenwoordigd, beslist. In het complex Neptunus, in Terneuzen, is Clavis eigenaar van tien appartementen. Daarnaast zijn er nog 37 eigenaren. In de algemene ledenvergadering hebben wij dus tien stemmen. Inderdaad, verhoudingsgewijs heeft Clavis meer te vertellen.” De corporatie maakt deel uit van het bestuur van de VvE’s. In sommige gevallen verleent Clavis, in opdracht van de VvE, ook technische en administratieve diensten.
Een woonzorgcomplex met kopers en huurders van Woonburg: De Kreek in Westkapelle. 34e jaargang | nummer 3 | oktober 2012
11
L ezer so nd erzo ek
Bewonersblad scoort ruime voldoende: 7,4
Pa p i e r é n d igitaal: meer l ezers Wie leest dit blad? En vooral: wie niet? Die vragen stelde de redactie zichzelf eerder dit jaar. Wat volgde was een lezersonderzoek. Daaruit blijkt dat 85 procent van de ontvangers het blad van de corporatie leest. De niet-lezers (15 procent) zijn vooral vrouwen tussen 18 en 45 jaar. Het algehele rapportcijfer voor het bewonersblad is een ruime voldoende: 7,4
H
et lezersonderzoek is uitgevoerd door Renate Rodjan. Het was haar afstudeeropdracht voor de opleiding communicatie aan de Hogeschool van Rotterdam. Ze verspreidde 2920 enquêtes en ontving er 466 ingevuld terug. Genoeg voor een representatief beeld. Dat beeld vulde Renate aan door een aantal diepte-interviews af te nemen.
Geen tijd Dat 85 procent van de respondenten het blad leest, had de redactie vooraf niet verwacht. Het is een hoge score. Vooral vrouwen van 65 jaar en ouder zijn regel matige lezers. De niet-lezers geven aan niet geïnteresseerd te zijn of geen tijd te hebben om het blad door te nemen. De verwachting dat niet-lezers in de eerste
plaats jongeren zijn, blijkt te kloppen. Twintig procent van de huurders tussen 18 en 30 jaar besteedt geen aandacht aan het bewonersblad, zo blijkt uit het onderzoek. De diepte-interviews met vijf studenten bevestigen het beeld dat jongeren in mindere mate papieren media lezen. Zij maken liever gebruik van internet, social media als Facebook en Twitter, tv en radio. Er is binnen deze doelgroep zeker behoefte aan informatie van de corporatie, bijvoorbeeld over het woningaanbod, de eigen buurt, huurverhoging en energiebesparing.
Meer interactie Renate Rodjan adviseert de redactie dan ook om gebruik te gaan maken van ‘nieuwe media’. Naast het papieren blad, dat in een duidelijke behoefte voorziet en dus moet blijven. “Met internet en social media kun je als corporatie de banden met de jongere doelgroep versterken. Meer dan de helft van de niet-lezers zit dagelijks op Facebook”, zegt Renate Rodjan. “Daarbij is het van belang om niet alleen te informeren. In plaats van eenrichtingverkeer zou er meer interactie moeten komen. De ‘nieuwe media’ lenen zich daar goed voor. Ik adviseer de corporaties om met de tijd mee te gaan. Je moet fans van je organisatie creëren, constant voor dynamiek zorgen en samen belevenissen delen. Dan boei en bind je je jongere klanten.” De redactie en de uitgeversraad buigen zich over de conclusies en aanbevelingen en komen daarna met vervolgstappen. ■
Renate Rodjan: “Met internet en social media kun je als corporatie de banden met de jongere doelgroep versterken.”
12
34e jaargang | nummer 3 | oktober 2012
Zware zeeklei en zilt water brengen tal van Zeeuwse kwaliteitsproducten voort. Het enige erkende streekproduct is een volkorenbrood: de Zeeuwse Vlegel. Daarnaast trekken tal van andere producten uit de streek de aandacht. Zoals wijn, bier, boterbabbelaars, zeekraal, mosselen, kaas, appelsap en, natuurlijk, de bolus.
Z eel a nd
Producten met wortels in de streek D
e bolus is van oorsprong Joods. Je ziet hem in Israël, Rusland en New York. Maar in Nederland associeert iedereen deze lekkernij met Zeeland. “De bolus is echt verzeeuwsd”, zegt Peter Daane van Echte Bakker Piet Daane in Vlissingen. In 2011 sleepte hij de titel van Beste Bolusbakker in de wacht. Het nog altijd merkbare effect: een verdubbeling van de vraag. “Aan het begin van de week maken we er zeshonderd per dag, richting weekend zijn er duizend en op zaterdag liggen er in totaal drieduizend bolussen in onze drie winkels.” De Vlissingse bakker maakt ook mini’s, mega’s, bolussen met logo en zelfs bolusbergen als alternatief voor de bruidstaart.
Botermals “Een goede bolus”, vindt Peter Daane, “is botermals. Zacht. Hij moet smelten op je tong. En de bruine suiker is stroperig en mag lekker plakken.” Het geheim laat de bakker uiteraard niet los, maar hij wil wel kwijt dat hij vier soorten basterdsuiker door elkaar mengt en er ook nog kaneel aan toevoegt. “De suiker maakt het verschil”, lacht hij. “Ook in kleur. De bolus in ZeeuwsVlaanderen is wat lichter dan de Walcherse en die van Schouwen zit tegen het zwarte aan. Maar overal is de bolus een Zeeuws product met wortels in de streek.” De Zeeuwse Vlegel is ook een geworteld streekproduct. Het volkorenbrood was meer dan twintig jaar geleden een idee van een groepje jonge Zeeuwse boeren en boerinnen. “Het was de tijd van de gifpieper”, zegt Jan Koeman van de Zeeuwse Vlegel. “Men wilde milieuvriendelijke tarwe telen, zonder bestrijdingsmiddelen, en malen in Zeeuwse windmolens. Per jaar gaan er een kwart miljoen Zeeuwse Vlegels over de toonbank in meer dan tweehonderd winkels, vooral in Zeeland. Het brood is een echte streekspecialiteit. Gezond en puur. Lekker, vindt de consument. De Zeeuwse Vlegel is ook een impuls voor de lokale economie. En een draaiende molen draagt bij aan het streekgevoel.” Adrie de Zeeuw beaamt dat. Hij heeft een groothandel in Zeeuwse streekproducten in Kapelle. Zeeuwse Vlegels verhandelt hij niet, maar wel wafels en pannenkoekmeel van dat merk. Verder bijvoorbeeld jams en chutneys,
Peter Daane van Echte Bakker Piet Daane: in 2011 de Beste Bolusbakker.
stroop, dessertsauzen, bier, wijn, mosterd, likeuren, kaas en andere zuivelproducten. Alles van veelal kleinschalige Zeeuwse producenten. Bij hen haalt De Zeeuw de producten op om ze vervolgens te distribueren naar winkels en horecabedrijven.
Bewuster Volgens Jan Koeman en Adrie de Zeeuw gaat het goed met het Zeeuwse streek product. Toeristen nemen graag een mandje vol producten mee naar huis en vinden het
leuk als ze bij een bezoek aan de kaasboerderij de koeien in de wei zien lopen. Maar de Zeeuwen zelf kopen ook steeds vaker streekproducten. “De consument wordt bewuster en kritischer. Men kiest meer en meer voor verantwoorde kwaliteitsproducten, het liefst uit de eigen omgeving. Dichtbij is trendy. Veel mensen voelen zich meer betrokken bij hun streek dan bij de wereldmarkt. En vergeet niet dat Zeeland een heel interessante culinaire regio is geworden.” ■ 34e jaargang | nummer 3 | oktober 2012
13
I nnovat ie
Z e e wi e r he e ft de t oekomst
De zeeboerderij in de Oosterschelde.
Zeewier, het schijnt heerlijk te zijn met bloemkool of tuinbonen. Er zijn zeewiernuggets en de zeegroente is ook heel goed te gebruiken in tapenades en dressings. Deskundigen hebben het over de groente van de toekomst. Maar zeewier kan ook dienen als veevoer, als brandstof en als bestanddeel van tandpasta, medicijnen, cosmetica en plastics. In de Oosterschelde, niet ver van het Schouwse Serooskerke, testen wetenschappers welke wieren het beste te telen en te oogsten zijn en in welke vorm ze hun weg kunnen vinden naar de consument.
D
e innovatieve zeeboerderij, ook wel wierderij genoemd, bestaat uit een aantal pontons met balken. Aan die balken hangen touwen en daaraan groeien verschillende soorten zeewier. De boerderij bij de Schelphoek meet 60 bij 10 meter. In de zomer van 2011 ging de proef van start voor een periode van drie jaar. De wierderij is een initiatief van onder andere de Wageningen Universiteit (Plant Research International) en Economische Impuls Zeeland. De provincie ondersteunt het project met een financiële bijdrage.
Eiwitbron De onderzoekers/zeeboeren richten zich in de eerste plaats op de teelt van zeewier als eiwitbron. Het gewas is immers rijk aan eiwitten. Daardoor is het zeer geschikt als voedsel, zowel voor dieren als voor mensen. Zeker omdat de teelt van zeewier veel duurzamer is dan de productie van dierlijke eiwitten. De ‘ecologische voetafdruk’ die de zeewierteelt achterlaat op onze planeet is vele malen kleiner. Met het oog op de groeiende wereldbevolking, de stijgende vraag naar voedsel en het dreigende tekort aan landbouwgrond, ziet de toekomst van de teelt van bijvoorbeeld zeesla, suikerwier en vingerwier er dus rooskleurig uit. Daar komt nog bij dat zeewiereiwitten goed verteerbaar zijn en vrijwel geen allergieën veroorzaken.
14
34e jaargang | nummer 3 | oktober 2012
In China is al sprake van een grootschalige zeewierindustrie. Of het er in Nederland ook van gaat komen, is nu nog niet te zeggen. Het experiment in de Oosterschelde, uniek in Europa, is een jaar aan de gang en loopt nog door tot 2014. Maar de eerste ervaringen zijn positief. Als dat zo blijft komen er wellicht grotere zeeboerderijen, maar dan in volle zee.
Zeewierjenever Tegen die tijd is zeewier ongetwijfeld meer dan een leverancier van eiwitten. Het zal als groente op tafel staan - lekker en gezond - en grondstof zijn voor bijvoorbeeld margarine en chocolademelk. Het zal dienen als biobrandstof en een rol spelen bij de productie van medicijnen en ‘groene’ plasticsoorten. Nu al is bij een slijter in ZeeuwsVlaanderen zeewierjenever te koop. Nu nog gemaakt van Aziatische oogst, maar wie weet straks van zeewier uit de provincie. ■
Verschillende bedrijven hebben interesse om zeewier als grondstof te gebruiken. Het streven is om in Zeeland een keten van nieuwe bedrijvigheid te realiseren rondom de zeewierteelt. Economische Impuls Zeeland helpt daarbij. Deze NV werkt samen met ondernemers aan een innovatieve en gezonde economie in Zeeland.
p uzz el
Door een fout bij de opmaak van dit blad was de puzzel in de vorige editie niet op te lossen. De redactie biedt hiervoor excuses aan. In deze editie treft u dezelfde puzzel aan, maar nu correct.
Haven van weleer Gewapend met de camera trok de redactie eropuit. Hoe is het gesteld met uw kennis van bijzondere plaatsen in Zeeland? Achter het kruiswoordraadsel zit zo’n kenmerkende plaats verborgen. Dit keer een monumentale handelshaven zonder handel. Het is geen ramp als u de details niet meteen herkent. Los gewoon de puzzel op, vul de juiste letters in en klaar is Kees.
Horizontaal 1 waadvogel
31 automerk
5 roofvogel
33 dier
10 terrein
34 rondedans
E-mail uw oplossing vóór 15 november 2012 naar
[email protected]. Of schrijf de oplossing op een briefkaart en stuur deze aan: Puzzelredactie Zeeland Woonkrant, Postbus 158, 4460 AD Goes. Vermeld duidelijk uw naam en adres. Onder de goede inzenders verloten we tien boeken ‘Het Nederlands Viskookboek (verantwoord lekkerbekken met vis van dichtbij en stoere vissersverhalen)’ van Bart van Olphen.
12 deel van een huis
36 loopvogel
14 rondhout
40 honderd jaar
16 trekvogel
42 hert
19 muzieknoot
43 voegwoord
20 ledemaat
46 meisjesnaam
Oplossing en prijswinnaars worden in het volgende nummer van Zeeland Woonkrant bekend gemaakt.
22 damp
47 water in Friesland
23 amfibie
48 veldhoen
24 gewoonterecht
50 Frans lidwoord
26 iedere
52 vrouwtjesschaap
27 knaagdier
53 tam
29 regenscherm
56 roofvogel
30 genotsmiddel
57 zangvogel
1
2
9
3
4
5
10
14
11
15
16
20
6
13
18
19
22
24
23
25
Verticaal 2 Frans lidwoord
26
27
28
3 voormalig eiland
29
30
31
32
33
36
8
12
17
21
7
34
37
38
42
43
47
35
39
40
44
45
41 46
48
49
52
53
56
50 54
57
51 55
58
14
6
30
29 duw
6 levenslucht
32 zangvogel
7 beroep
35 watervogel
8 persoonlijk
37 bijwoord
voornaamwoord
40
1
20
56
8
De winnaars van de vorige puzzel: J. Clement-van Stee M. van Oostenbrugge
HANSWEERT ZIERIKZEE
34
58
2
49
24
55
39 zangstem
11 kiosk
41 nachtvogel
13 soort eend
43 voormalige zeearm
15 jongensnaam
44 woonboot
17 gravure
45 half
18 zintuig
48 rund
19 dwaas
49 stuk hout
21 kropooievaar
52 ondernemingsraad
J. de Vries J.B. van de Velde-Timmerman J. Jak C. Ars
KAPELLE BRUINISSE VROUWENPOLDER OVEZANDE
(afk.) 54 kunstmatige inseminatie (afk.)
26 laan
12
38 slang
9 zwarte vogel
25 verbod 25
boom
4 vliegende schotels
23 regenvogel
Oplossing:
28 deel van een
H. Bil-Bouwman M.K. Nieuwelink-Schmitt A. de Dreu H.J. de Kok
TERNEUZEN GOES GOES NIEUWDORP
34e jaargang | nummer 3 | oktober 2012
15
P r a a t m et RW S mee ove r duu rzaamheid Klantenpanels zijn een prima middel om klanten aan het woord te laten over de producten en dienstverlening van RWS. Daarom zijn er ook in 2013 weer klantenpanels. Het thema is duurzaamheid.
D
uurzaamheid is een speerpunt in het ondernemingsplan 2012-2016 van RWS. Dat geldt ook voor de thema’s benadering van klanten, wonen en samenleving en maatschappij. Thema’s die in de komende jaren aan de orde komen in de klantenpanels. Zo krijgen klanten de gelegenheid om mee te praten over speerpunten in het toekomstige beleid van RWS. Met de klantenpanels betrekt RWS klanten bij het vormen van beleid en producten en diensten. Klanten kunnen op verschillende manieren meedenken. Bijvoorbeeld door een enquête in te vullen of door echt deel te nemen aan een klantenpanel. Klanten van RWS oefenen zo invloed uit en RWS kan de dienstverlening verbeteren door ideeën op te doen, deze te toetsen en weer aan te passen.
Aanmelden Klanten die willen meepraten in het klantenpanel zijn van harte welkom. Aanmelden kan via
[email protected].
Colofon
■
Reparatieverzoeken Telefoon: (0113) 23 16 74 Dit geldt óók voor dringende reparatieverzoeken buiten de normale kantooruren.
Verspreidingsgebied
Voor storing aan de CV e.d. kunt u terecht bij: Wolter & Dros, telefoon: (0113) 56 51 11
n RWS n Overige
Oplage: 26.500
corporaties
Bij ruitschade * Glashandel Moerstee, tel: (0113) 34 16 88 Bereikbaarheid RWS Bezoekadres: Stationspark 30, 4462 DZ Goes Openingstijden: maandag t/m donderdag van 08.00 tot 17.30 uur vrijdag van 08.00 tot 12.00 uur Postadres: Postbus 158, 4460 AD Goes Telefoon: (0113) 23 16 74 Fax: (0113) 23 38 11 Internet: www.rwsgoes.nl E-mail:
[email protected]
Het woningaanbod kunt u vinden op:
16
www.rwsgoes.nl 34e jaargang | nummer 3 | oktober 2012
Afvoer of dakgoot verstopt? * Lacor civiel- en groentechniek Zuid B.V., telefoon: (0113) 38 11 33 * alleen van toepassing als u deelneemt aan deze RWS-risicoverzekering
Marsaki RWS bv Fruitlaan 2, 4462 EP Goes Postbus 139, 4460 AC Goes Tel.: (0113) 27 30 55, fax: (0113) 27 30 56 Internet: www.marsaki.nl E-mail:
[email protected] Huurdersvereniging “De Bevelanden” Rimmelandplein 1A, 4461 KX Goes Telefoon: (0113) 25 20 54 www.huurdersvereniging-debevelanden.nl E-mail:
[email protected]
Bewonersinformatieblad van: Clavis, Terneuzen Zeeuwland, Zierikzee RWS partner in wonen, Goes R&B Wonen, Heinkenszand SMB / SBOM, Goes Woonburg, Koudekerke Productie: Muurlink Creatieve Communicatie Druk: LNO drukkerij, Zierikzee Gehele of gedeeltelijke overname van artikelen is alleen met bronvermelding toegestaan. Foto’s, cartoons, illustraties en puzzel zijn exclusief voor Zeeland Woonkrant. Overname daarvan is slechts toegestaan na schriftelijke goedkeuring van de redactie. De uitgever aanvaardt geen aansprakelijkheid voor persoonlijke of materiële schade, veroorzaakt door onjuistheden in de teksten.