Contactgegevens : Doorniksesteenweg 145 B-8500 Kortrijk T 056/264186 F 056/270526 e-mail :
[email protected]
POSTGRADUAAT OUTDOOR EDUCATION COACH
POSTGRADUAAT OUTDOOR EDUCATION COACH
HET ERVARINGSLEREN IN DE PRAKTIJK
MOTIVERING en DOELSTELLING
OEC staat voor : -
Outdoor : staat voor de uitdagingen en ervaringen, die aangeboden worden in de natuurlijke omgeving die we vinden in onze nabijheid (stadscentrum, plein, park of eigen tuin) of die we gaan opzoeken in een wat minder bebouwde en mogelijks verrassendere omgeving (zee, bos, Ardennen).
-
Education : staat voor het opvoeden volgens de principes van het ervaringsleren, het bieden van inzichten en het maken van transfer naar de dagelijkse realiteit van de cliënt.
-
Coach : staat voor de professionele gids die op een bewuste en creatieve manier kan leiden, sturen en confronteren vanuit zijn/haar opgedane ervaringen en professionaliteit.
Ervaringsleren is de meest natuurlijke vorm van leren. Dit leren wordt door iedereen aangewend. Doorheen ons leven leren we immers uit ‘ervaring’ en passen we ons gedrag aan aan deze ervaringen. Ervaringsleren is dus meestal impliciet leren, zelfs onbewust leren. Toch zorgt herhaling ervoor dat we strategieën ontwikkelen, die we als ‘nuttig’ ervaren voor onszelf en die we als een blijvend gedragsrepertorium aanwenden. Waarom dan een langdurige gecertificeerde opleiding volgen ? Niet alle ervaringen zijn even positief, niet alle spontane leerprocessen zijn effectief op lange termijn of zijn nuttig in alle situaties: altijd conflict vermijden, altijd terugvechten, een (te) grote gevoeligheid hebben voor bedreigende situaties, … Er zijn dus aangeleerde strategieën, die ons eerder in de problemen brengen wanneer we die ongedifferentieerd in elke situatie hanteren. Als welzijnswerker komen we in contact met doelgroepen, die vanuit hun omgeving niet steeds de kansen kregen om flexibele of constructieve strategieën te ontwikkelen. Deze ‘andere’ strategieën kunnen nochtans hun kansen verhogen en hun ontwikkelingsperspectief verruimen. De opleiding OEC richt zich dan ook tot alle welzijnswerkers die reeds kwalificaties verworven hebben binnen de brede zorg van personen met beperkingen, gedragsproblemen, jeugdwerk, sociaal cultureel werk of onderwijs én die nieuwe leerkansen wensen te creëren in functie van ontwikkelingsdoelen bij hun specifieke doelgroep volgens de methodiek van het ervaringsleren.
2
We onderscheiden drie vormen van ervaringsleren: 1) Spontaan ervaringsleren: de dagelijkse realiteit van de cliënt wordt aangegrepen om een bewust leerproces op gang te brengen. 2) Doelgericht ervaringsleren: er worden situaties gecreëerd door de begeleider/coach die een doelgerichte ervaring beogen. 3) Ervaringsleren door uitdaging/confrontatie: door het aanbieden van een uitdaging ontstaan nieuwe leerkansen voor de cliënt(en). De nadruk binnen de opleiding ligt op het bewust aanreiken van (nieuwe) ervaringen en het transfereren daarvan naar de dagelijkse realiteit van de cliënt waarbij het impliciet leren omgebogen wordt naar expliciet leren. Voor vele van onze doelgroepen is het belangrijk: (1) een mogelijkheid te zoeken om het ervaringsrepertorium uit te breiden en daarin het gedragsrepertorium uit te breiden (2) een manier van ‘leren’ te vinden die aansluit bij de levenservaring en die geen ‘niet herkenbare’ contexten creëert waartegen weerstand opgebouwd wordt.
Het tot stand brengen van een ervaringsgerichte omgeving/context om uiteindelijk de vooropgestelde doelen te realiseren veronderstelt het een aantal specifieke competenties die doorheen de opleiding aan bod komen. Deze specifieke competenties zijn : -
Onderkennen en beïnvloeden van individuele en groepsprocessen
-
Opzetten en leiden van individuele en groepsleergesprekken bij fysieke en emotionele confrontaties
-
Kennen van de psychomotoriek van specifieke doelgroepen en het belang hiervan bij uitzetten van een ervaringstraject
-
Kennen van de visie van het ervaringsleren en de fasen in een ervaringstraject
-
Stimuleren en versterken van de weerbaarheid als individu en in groep
-
Nemen van verantwoordelijkheid, waarborgen van een veilige omgeving binnen een wettelijk kader
-
Beheersen van organisatievaardigheden bij het opzetten van activiteiten
-
Beheersen van (sport-) technische vaardigheden in natuurgebonden activiteiten.
DOELGROEP Voor opvoeders-begeleiders, maatschappelijk werkers, outdoor-sportbegeleiders, leerkrachten, leerlingenbegeleiders, etc. die, via ervaringsleren als werkvorm, verdieping willen brengen in de begeleiding van hun doelgroepen : mensen met gedragsproblemen, mensen met fysieke of verstandelijke beperking, kwetsbare jongeren, specifieke groepen leerlingen, … en de behoefte ervaren aan specifieke vorming in de visie van het ervaringsleren, in communicatieve vaardigheden, in technische sport- en veiligheidsvaardigheden, in groepswerk, in wetgeving inzake natuurgebonden activiteiten, in psychomotoriek van specifieke doelgroepen, in weerbaarheidstraining, in organisatie en implementatie van een ervaringstraject.
3
PROGRAMMA EN WERKWIJZE De opleiding bestaat uit 5 clusters van drie dagen, gespreid over twee academiejaren (zie programma). ste
de
3 clusters van drie dagen in het 1 academiejaar, de volgende 2 clusters van drie dagen in het 2 academiejaar. Bovendien vinden 2 clusters van drie dagen plaats met een verblijfsformule, dit zijn vooral trainingsgerichte clusters. De andere 3 clusters zijn extramuraal. We kiezen voor deze clusterformule om de intensiteit van het geleerde te verhogen en omdat de geboden informatie nauw met elkaar verbonden is. Tijdens de opleiding zijn er stagemomenten met doelgroepen. Ook het eigen leertraject wordt opgevolgd via geregelde persoonlijke gesprekken en evaluaties.
BEGELEIDING Docenten in het Postgraduaat Outdoor Education Coach zijn : -
Kaat VERPLANCKE - docente KATHO-IPSOC - Bachelor in de Orthopedagogie en docente CVO VSPW te Kortrijk.
-
Koen TOYE - coach van teams en organisaties, opgeleid als emotioneel lichaamswerker, docent CVO VSPW en IPSOC-Bijscholing.
4
TOELATINGSVOORWAARDEN EN GETUIGSCHRIFT Het postgraduaat van 30 studiepunten houdt een studiebelasting in van 480 uur. Hierin zijn inbegrepen : de ervaringsclusters van drie dagen, de voorbereiding en uitwerking van opdrachten gekoppeld aan deze ervaringsclusters, de verwerking van theoretische kaders, de evaluatieopdrachten en -gesprekken en het eindwerk. Om het postgraduaatgetuigschrift te verwerven dienen cursisten in het bezit te zijn van een diploma ‘professionele bachelor’. Wie geen bachelordiploma heeft, krijgt een getuigschrift van de gevolgde opleiding.
Aangezien deze opleiding modulair is, kunnen cursisten ook kiezen om bepaalde clusters op zich de staand te volgen. Dit kan enkel voor de clusters gedurende het eerste opleidingsjaar, gezien het 2 opleidingsjaar een ‘integratieve’ doelstelling heeft en de cursisten hier een eigen programma uitwerken met doelgroepen.
INSCHRIJVINGEN Voor alle inhoudelijke vragen in verband met dit Postgraduaat richt u zich tot Kaat Verplancke : bereikbaar via
[email protected]. Voor alle vragen in verband met inschrijving en administratie richt u zich tot Leen Van der Vorst (coördinator IPSOC-Bijscholing) via
[email protected]
Inschrijven kan via de website van IPSOC-Bijscholing www.ipsoc-bijscholing.be.
5
Ervaren
OEC
1ste academiejaar ‘10 – ‘11 Ervaringsgericht aansturen van groepen
Via e r v a r i n g s d r i e d a a g s e n Tot. aantal uren opleiding : 480u
Leren integreren
In de Ardennen
Onderkennen en beïnvloeden van individuele en groepsprocessen (40u)
Opzetten en leiden van individuele en groepsleergesprekken (40u)
Kennismaken met (sport-) technische vaardigheden in natuurgebonden activiteiten
2de academiejaar ‘11 – ‘12
Opzetten van en Begeleiden van een leiding nemen in een ervaringstraject met ervaringstraject met doelgroep doelgroep Aan de Belgische kust
Psychomotorisch werken bij doelgroepen met beperking en het belang hiervan bij uitzetten van ervaringstraject (40u) Nemen van verantwoordelijkheid, waarborgen van een veilige omgeving – tocht- en survivaltechnieken (20u) Waarborgen van veiligheid binnen een wettelijk kader (20 u)
Integreren
Ervaringsgericht trainen van weerbaarheid
Zelfstandig opzetten van en leiding nemen in een ervaringstraject met doelgroep
In het In het stadscentrum Recreatiedomein en de omgeving van De Gavers – Deerlijk Kortrijk + Indoor klimcentrum - Kortrijk
In de Ardennen
Kennen van de visie van het ervaringsleren en de fasen in een ervaringstraject (40u)
Uitvoering van eigen ervaringstraject – student als instructeur van ervaringstraject (i.s.m. directe, technische begeleiders)
komen tot integratie van alle inhouden in de opleiding
Leren stimuleren en versterken van de weerbaarheid als individu en in groep (40u)
Psychomotorisch werken bij doelgroepen met gedragsproblematiek en het belang hiervan bij uitzetten van ervaringstraject (20u)
Nemen van verantwoordelijkheid, waarborgen van een veilige omgeving – touwtechnieken (20u)
Beheersen van organisatievaardighed en bij het opzetten van activiteiten (20u)
Beheersen van organisatievaardighed en bij het opzetten van activiteiten (20u)
Voorbereiding van eigen ervaringstraject Schriftelijk verslag van eigen ervaringstraject Beheersen van (sport)technische vaardigheden in natuurgebonden activiteiten
+ globaal reflectieverslag persoonlijk leertraject
+ mondelinge verdediging – docenten OEC + externe jury
80u
80u
80u
80u
40u
80u
40u
6
Tijdens het academiejaar 2010-2011 worden volgende ervaringsclusters van drie dagen georganiseerd Tijdens het 1 -
ste
semester
Ervaringsdriedaagse in de Ardennen (met overnachting): woensdag tot vrijdag 15-16-17/09/ 2010
Tijdens het 2
de
semester
-
Ervaringsdriedaagse aan de kust(extern): woensdag tot vrijdag 23-24-25/02/2011
-
Ervaringsdriedaagse in Recreatiedomein De Gavers (extern): maandag tot woensdag 30-31/05 en 1/06/2011
Om het programma toe te lichten is voor alle geïnteresseerden een informatiemoment voorzien:
donderdag 10 juni 2010 van 18u tot 19u. in IPSOC-Bijscholing locatie ‘De Steenbakker’, lokaal S009 Doorniksesteenweg 145 8500 Kortrijk wegbeschrijving : zie website IPSOC-Bijscholing www.ipsoc-bijscholing.be.
Inschrijven kan op die avond of vanaf heden eveneens via de website van IPSOC-Bijscholing www.ipsoc-bijscholing.be.
7
Data :
woensdag tot vrijdag 15-16-17/09/ 2010 met overnachting
Uren :
woensdag 9u – vrijdag 17u
Locatie :
Fondry des Chiens - Nismes
Prijs :
€ 350
Docenten :
Koen Toye en Kaat Verplancke
Ervaringsdriedaagse in de Ardennen : Groepswerk Communicatieve vaardigheden ‘ Luister je wel naar mij … … Ik heb ook wat te vertellen !’ Naar Martine Delfos
8
PROGRAMMA Aan de hand van ervaringstochten, nachtoefening, natuurgebonden activiteiten zoals rotsklimmen, speleo,… en via de uitdagingen, die de natuur ons aanbieden ( Fondry des Chiens), verkennen we onze vaardigheden en competenties in het ‘samenwerken’ en leren we van elkaars reflecties en ervaringen.
GROEPSWERK Doelstellingen Via de ervaringsdriedaagse in de Ardennen wordt inzicht en praktische kennis verworven in het werken met groepen :
-
-
-
opstarten van een groepswerking groepsdynamische processen : communicatieprocessen in de groep ; normen, rollen en functies ; macht en conflicten ; leidinggeven ; probleemoplossing en besluitvorming integrale groepsprocesbegeleiding : balans leiden en begeleiden, aansluiten bij de dynamiek van een groep, werken met verwachtingen en vragen van de deelnemers, werken met externe verwachtingen competenties van de groepsbegeleider : inzicht krijgen en ontwikkelen van een persoonlijke interactiestijl, aangaan van een dialoog, vragen stellen, hypothesen formuleren, (h)erkennen van de inzet van de groepsleden, stimuleren en werken met de creativiteit in de groep werken in een team omgaan met conflicten
COMMUNICATIEVE VAARDIGHEDEN Doelstellingen Via de ervaringsdriedaagse in de Ardennen is het de bedoeling om :
-
inzicht te krijgen in het eigene van communicatie, communicatieprocessen en communicatieregels eigen communicatief gedrag en de invloed daarvan te verkennen het belang van non-verbale versus verbale communicatie te verkennen te leren ook ‘creatief’ de communicatie te hanteren in functie van groepsgebeuren en groepsleren
9
woensdag tot vrijdag 23-24-25/02/ 2011 zonder overnachting Uren:
Elke lesdag 9u – 18u
Locatie:
Langsheen de kust
Prijs:
€ 350
Docenten:
Koen Toye en Kaat Verplancke
‘ Leer een mens een bepaalde beweging en hij behaalt een overwinning. Leer een mens zin krijgen in beweging en hij beweegt voor de rest van zijn leven ! ‘ Naar Marc Litière
Ervaringsdriedaagse aan de kust : Psychomotorisch werken bij doelgroep met beperking Wetgeving bij natuurgebonden activiteiten Technische vaardigheden bij natuurgebonden activiteiten 10
PROGRAMMA De zee en haar omgeving bieden ons tal van uitdagingen, die we aan de hand van tochten, activiteiten en opdrachten verkennen. We reflecteren over de ervaringen en werken samen naar een dagactiviteit die we aanbieden aan een specifieke doelgroep onder leiding van de docenten.
PSYCHOMOTORISCH WERKEN BIJ DOELGROEP MET BEPERKING Doelstellingen Bij het uitbouwen van een ervaringstraject of zelfs tijdens het ervaringstraject dient een begeleider ervaringsleren over de nodige empathie en flexibiliteit in denken en handelen te beschikken. Deze begeleiderkenmerken leiden immers tot het kunnen aanpassen van activiteiten aan de mogelijkheden en beperkingen van cliënt(-en) en dus het creëren van een ervaringstraject op maat. Volgende noodzakelijke inzichten op psychomotorisch vlak worden meegegeven : - psychomotorische ontwikkeling van typisch (volgens het normale patroon) ontwikkelende kinderen, jongeren tegenover kinderen, jongeren met een visuele, auditieve of fysieke beperking door gebruik van specifiek observatieschema aanpassing in de begeleiding van de didactiek aan doelgroepen : concrete tips met betrekking tot aanpassing van de bewegingsopdracht, van de uitleg, van het bewegingsmateriaal, van de infrastructuur, …
TECHNISCHE VAARDIGHEDEN BIJ NATUURGEBONDEN ACTIVITEITEN Doelstellingen Een begeleider ervaringsleren wordt verondersteld natuurgebonden activiteiten op een veilige wijze te kunnen begeleiden. In deze ervaringsdriedaagse wordt uitgebreid praktijkervaring opgedaan in : -
tocht- en survivaltechnieken : interessante tocht- en survivaltechnieken binnen het kader van ervaringsleren veiligheid bij activiteiten in/aan het water
Een degelijk beheersingsniveau in deze technieken dient behaald te worden, aangezien cursisten in de loop van de verdere opleiding deze technieken zelfstandig moeten kunnen gebruiken. Cursisten dienen aan alle onderdelen effectief deelgenomen te hebben. Gezien het belang van deze technieken wordt bij ziekte/kwetsuur de module geheel of gedeeltelijk heropgenomen.
WETGEVING VEILIGHEID BIJ NATUURGEBONDEN ACTIVITEITEN Doelstellingen Een begeleider ervaringsleren dient zich strikt te houden aan de gangbare normen en wetten rondom natuurgebonden activiteiten. Zodoende krijgen cursisten : -
actuele, elementair noodzakelijke inzichten op het vlak van ‘veiligheidsbeleid’ en ‘wetgeving’ m.b.t. natuurgebonden activiteiten. ‘vindplaatsen’ van informatie
11
Data :
maandag tot woensdag 30-31/05 en1/06/2011 zonder overnachting
Uren :
Elke lesdag 9u – 18u
Locatie :
De Gavers – Deerlijk
Prijs :
€ 350
Docenten :
Koen Toye en Kaat Verplancke
‘ Hoe mooi het leven is leer je niet door ernaar te kijken of door erover te praten. Alleen de rijkdom, de complexiteit, de armoede en de eenvoud die ons leven doormaakt moet je met je lichaam, moet je door te bewegen aanvoelen en inschatten, ervaren en ondergaan zo diep dat je lijf er deel aan krijgt ! Naar Marc Litière
Ervaringsdriedaagse aan de Gavers : Naar Marc Litière
visie van het ervaringsleren – fasen in ervaringstraject psychomotorisch werken bij doelgroep met gedragsproblematiek organisatie van een natuurgebonden dagactiviteit
12
PROGRAMMA Het natuurdomein ‘De Gavers’ te Harelbeke vormt het decor waarbinnen we op een gestructureerde manier de verschillende fasen benaderen van het ervaringsleren. Deze fasen toetsen we aan verschillende doelgroepen. De opgedane kennis en vaardigheden bieden we in de vorm van een dagactiviteit aan voor een gekozen doelgroep onder supervisie van de docenten.
VISIE + IMPLEMENTATIE VAN HET ERVARINGSLEREN Doelstellingen Een begeleider ervaringsleren beseft dat de methodiek ervaringsleren boogt op een stevige visie, die gebaseerd is op de denkkaders van Kolb, Nadler en Lückner, Ruikes, … Hierdoor weet hij/zij dat het ervaringsleren zich onderscheidt van vele andere hulpverleningsvormen in 2 aspecten en hieraan de basisprincipes van het ervaringsleren verbonden zijn : -
activering ~ empowerment : de positieve mogelijkheden, die sturing en inhoud kunnen geven aan het leven van cliënten, stimuleren via concrete ervaringen en reflectie
-
positieve kanten, vaardigheden en contactmogelijkheden ontwikkelen succes behalen fysiek actief zijn nieuwe verhoudingen aangaan met jongeren, volwassenen zichzelf tegenkomen
(mede-)verantwoordelijkheid : ondersteuning bieden in het maken van voor zichzelf verantwoorde keuzes, die binnen de levensvisie van de cliënt passen, die binnen de mogelijkheden van de cliënt passen, die fysiek, emotioneel, intellectueel en sociaal haalbaar zijn voor de cliënt
medeverantwoordelijkheid voor het project autonomie ontdekken
Een begeleider ervaringsleren kent daarnaast ook de fasen in een ervaringstraject : -
voorbereidingsfase, projectfase, trainingsfase nabegeleidingsfase
Tijdens de ervaringsdriedaagse wordt ruim stilgestaan zowel bij de visie als bij de belangrijkste aspecten van elke fase in een ervaringstraject. Daarnaast kan een begeleider ervaringsleren zich ook consulteren in het werkveld en nagaan hoe andere voorzieningen, diensten, … het ervaringsleren hebben geïmplementeerd. Via 2 gastcolleges wordt aan de cursisten duiding gebracht over : -
de meerwaarde van ervaringsleren in de sociale sector valkuilen bij de implementatie van ervaringsleren effecten van het gebruik van ervaringsleren op korte en lange termijn
13
PSYCHOMOTORISCHE WERKEN BIJ DOELGROEP MET GEDRAGSPROBLEMATIEK Doelstellingen Bij het uitbouwen van een ervaringstraject of zelfs tijdens het ervaringstraject dient een begeleider ervaringsleren over de nodige empathie en flexibiliteit in denken en handelen te beschikken. Deze begeleiderskenmerken leiden immers tot het kunnen aanpassen van activiteiten aan de mogelijkheden en beperkingen van cliënt(-en) en dus tot het creëren van een ervaringstraject op maat. Volgende noodzakelijke inzichten op psychomotorisch vlak worden meegegeven : -
psychomotorische ontwikkeling van typisch (volgens het normale patroon) ontwikkelende kinderen, jongeren tegenover kinderen, jongeren met een gedragsproblematiek (ADHD, ASS, DCD, ..) door gebruik van een specifiek observatieschema
-
aanpassing in de begeleiding van, de didactiek aan doelgroepen met een gedragsproblematiek: concrete tips met betrekking tot aanpassing van de bewegingsopdracht, van de uitleg, van het bewegingsmateriaal, van de infrastructuur, … ook met betrekking tot structurering en visualisatie …
ORGANISATIE VAN EEN NATUURGEBONDEN DAGACTIVITEIT Doelstellingen Een begeleider ervaringsleren dient vlot een concept van een dagactiviteit te kunnen opmaken op basis van volgende elementen : datum en tijdsbestek – doelgroep - aanvraag en probleemstelling – plaats - logistieke mogelijkheden ter plaatse - budget Dit veronderstelt naast reeds gekende inhoud en vaardigheden nog een aantal typische organisatievaardigheden : -
inzicht in de doelgroep kennis van oefeningen, opdrachten, activiteiten, spelvormen, tochten, … naar duur en benodigde ruimte concretisering van eerder abstracte probleemstelling kennis en nut van specifieke begeleidingsvormen : 1/1 begeleiding, kleine groepjes, in de grote groep kennis en nut van reflectietechnieken om transfer te realiseren naar dagelijks leven van cliënten kennis van structuur- en visualisatiemiddelen efficiëntie in het gebruik van een park, bos of site kennis en toepassing van veiligheidsprincipes time-management budgetbeheer bezetting juist inschatten in functie van het type van opdrachten en de doelgroep ste
In de 1 lesdag wordt gestreefd naar de vorming van een concept voor een effectieve aanvraag uit werkveld. de
De 2
lesdag wordt alles geconcretiseerd en startklaar gemaakt.
Op de laatste lesdag van deze ervaringsdriedaagse nemen de cursisten de begeleiding van het begin tot het einde in handen. 14
Data :
1ste semester Academiejaar ’11 – ‘12 zonder overnachting
Uren :
Elke lesdag 9u – 18u
Locatie :
Centrum en en omgeving van Kortrijk
Prijs :
€ 350
Docenten :
Koen Toye en Kaat Verplancke
‘Het begeleiden van veranderingen in mensen heeft pas een blijvend effect wanneer er sprake is van werkelijk contact. Contact komt tot stand wanneer je elkaar in je echtheid kan raken. Werken vanuit echtheid heeft te maken met je eigen grondhouding, kennis, bewustzijn en communicatie.‘ Naar Richard Normann
Ervaringsdriedaagse in en rond stad Kortrijk : Psycho-fysieke weerbaarheidstraining Technische vaardigheden Organisatie van een natuurgebonden activiteit 15
PROGRAMMA Ook in een stadscentrum, in een stadspark, in kleine natuurgebiedjes (Libel, Kleiputten, …), in een stadsbos (Kennedybos), … kunnen ervaringstochten uitgezet worden, onder meer met accent op trainen van weerbaarheid. Daarnaast leren we in het Indoor klimcentrum Blueberry Hill alle nuttige touwtechnieken in functie van ervaringstochten. In een klimactiviteit met een gekozen doelgroep passen we deze touwtechnieken meteen ook toe.
PSYCHOFYSIEKE WEERBAARHEID Doelstellingen Functioneren in een almaar complexere maatschappij is geen sinecure ! Méér dan ooit is psychofysiek weerbaar zijn een belangrijke reden waarom de ene mens wel en de andere zich niet kan handhaven. Cliënten in diverse werkvelden van de sociale sector vertonen al te vaak een zwakte in deze vaardigheid ! Ze zijn minder weerbaar en stellen zich kwetsbaar op in cruciale situaties. Dit leidt tot kleine, soms grotere en zelfs problematische escalaties in het ADL van deze cliënten. Een begeleider ervaringsleren moet weten hoe cliënten kunnen begeleid worden in het versterken van hun psychofysieke weerbaarheid. Dit vormt de basis van deze module. De inspiratiebron is de methodiek ‘Rots en Water’ van Freerk Ykema. Jongeren worden erin getraind om, afhankelijk van de situatie, hetzij de harde, onwrikbare rotshouding , hetzij de beweeglijke, verbindende waterhouding aan te nemen. Dit leren ze zowel op fysiek, emotioneel, sociaal als communicatief (verbaal en non-verbaal) vlak. Méér bewustzijn van het lichaam leidt immers tot verdieping van emotioneel en sociaal bewustzijn en zo tot een stabiele zelfhantering. Dit is een belangrijke voorwaarde om te komen tot zelfverwezenlijking in het leven ! 16
In verschillende ervaringstochten worden dus fysieke oefeningen aangeboden met specifieke inhoud. Er wordt geput uit de volgende 14 ‘Rots en water’ lesinhouden, sessies : -
sessie 1 : stevig staan sessie 2 : rots en water op fysiek vlak sessie 3 : rots en water op emotioneel vlak sessie 4 : rots en water op sociaal vlak sessie 5 : ademkracht sessie 6 : lichaamstaal sessie 7 : persoonlijke ruimte en grenzen sessie 8 : intuïtie sessie 9 : mentale kracht groepsdruk en pesten sessie 10 : mentale kracht concentratie, visualisatie, zelfvertrouwen sessie 11 mentale kracht innerlijk kompas en innerlijke onderstroom sessie 12 : mentale kracht driestappenplan sessie 13 : seksualiteit sessie 14 : omgaan met een bedreigende groep
Aan deze fysieke oefeningen zijn steeds reflectiegesprekken en -opdrachten gekoppeld. Deze bevorderen duidelijk de assimilatie van de inhoud.
17
TECHNISCHE VAARDIGHEDEN BIJ NATUURGEBONDEN ACTIVITEITEN Doelstellingen Een begeleider ervaringsleren wordt verondersteld natuurgebonden activiteiten op een veilige wijze te kunnen begeleiden. In deze ervaringsdriedaagse wordt uitgebreid praktijkervaring opgedaan in : -
touwtechnieken bij muur- of rotsklimmen, rappel, deathride touwtechnieken bij speleo
Een degelijk beheersingsniveau in deze technieken dient behaald te worden, aangezien cursisten in de loop van de verdere opleiding deze technieken zelfstandig moeten kunnen gebruiken. Hierbij wordt het behalen van attest klimvaardigheid 1 – 3 (= verplicht attest als begeleider van natuurgebonden activiteiten) verondersteld. Cursisten dienen aan alle onderdelen effectief deelgenomen te hebben. Gezien het belang van deze technieken wordt bij ziekte/kwetsuur de module geheel of gedeeltelijk heropgenomen.
ORGANISATIE VAN EEN NATUURGEBONDEN DAGACTIVITEIT Doelstellingen Een begeleider ervaringsleren dient vlot een concept van een dagactiviteit te kunnen opmaken op basis van volgende elementen : datum en tijdsbestek – doelgroep - aanvraag en probleemstelling – plaats - logistieke mogelijkheden ter plaatse - budget Dit veronderstelt naast reeds gekende inhoud en vaardigheden nog een aantal typische organisatievaardigheden : -
inzicht in de doelgroep kennis van oefeningen, opdrachten, activiteiten, spelvormen, tochten, … naar duur en benodigde ruimte concretisering van eerder abstracte probleemstelling kennis en nut van specifieke begeleidingsvormen : 1/1 begeleiding, kleine groepjes, in de grote groep kennis en nut van reflectietechnieken om transfer te realiseren naar dagelijks leven van cliënten kennis van structuur- en visualisatiemiddelen efficiëntie in het gebruik van een park, bos of site kennis en toepassing van veiligheidsprincipes time-management budgetbeheer bezetting juist inschatten in functie van het type van opdrachten en de doelgroep
Op de laatste lesdag van deze ervaringsdriedaagse nemen de cursisten de begeleiding van een klimactiviteit met doelgroep van het begin tot het einde in handen. De opgedane kennis en ervaringen de naar organisatie nemen ze mee uit de 3 ervaringsdriedaagse en nemen daardoor de uitwerking van deze activiteit op meer zelfstandige wijze op.
18
Data :
2de semester Academiejaar ’11 – ‘12 met overnachting
Uren :
3 aansluitende dagen
Locatie :
Nismes – Fondry des Chiens
Prijs :
€ 350
Docenten :
Koen Toye en Kaat Verplancke
‘ We can work it out, we can work it out … ‘ naar The Beatles
Ervaringsdriedaagse in de Ardennen : Voorbereiding ervaringstraject Uitvoering ervaringstraject Paper
19
PROGRAMMA In de laatste ervaringsdriedaagse van deze opleiding bewijst de cursist zijn kennen en kunnen. Hij/zij, integreert alle inhouden van de opleiding bij de voorbereiding van een ervaringstraject met een opgelegde doelgroep. Vervolgens gaat de cursist als instructeur samen met directe, technische begeleiders, over tot het volledig zelfstandig leiden en begeleiden van dit ervaringstraject in de Ardennen. Een paper - een reflectief verslag omtrent het ervaringstraject én het persoonlijk leertraject doorheen de opleiding - én de mondelinge verdediging ervan voor een jury van interne en externe ervaringsbegeleiders sluit de opleiding af.
VOORBEREIDING ERVARINGSTRAJECT Doelstellingen Met een specifieke, échte aanvraag vanuit het werkveld gaat de cursist, in samenwerking met andere cursisten, aan de slag voor de uitbouw van een ervaringstraject in de Ardennen. Een begeleider ervaringsleren gaat professioneel te werk in de voorbereidingsfase van een ervaringstraject : -
verkenning van de doelgroep : theoretisch onderzoeken van de verschillende problematieken kennismaking met primair (ev. secundair of tertiair) leefmilieu peiling naar interesse en geloof in ervaringstraject van primair leefmilieu voorbereiding en uitvoering van kennismakingsactiviteit met doelgroep voorbereiding en uitvoering van activiteit ter vorming van werkpunt(-en) per cliënt uitbouwen ervaringstraject in functie van werkpunten van cliënt als individu als cliënt in groep peiling naar interesse en geloof in ervaringstraject van cliënt verkenning terrein in functie van uitgebouwd ervaringstraject wederzijdse engagementsverklaring en ondertekening afscheid ‘thuisbasis’
De cursist gaat hierbij evenzo te werk en dit zo zelfstandig mogelijk. De docenten zijn wel consulteerbaar via Toledo-platform.
UITVOERING ERVARINGSTRAJECT MET DOELGROEP Doelstellingen De cursist neemt de rol van instructeur ten volle op tijdens de projectfase van het ervaringstraject. Deze functie brengt heel wat verantwoordelijkheden met zich mee : -
organiseert en leidt het project stelt afspraken en leefregels op - bepaalt de keuze van, het verloop van, de karakteristieken en leer- of ervaringsmogelijkheden van de activiteiten in het project cliënten inzicht doen krijgen in zijn/haar eigen situatie + oefensituaties bieden voor nieuw gedrag
-
-
voert reflectiegesprekken met de cliënten is methodisch verantwoordelijk voor het verloop en eventuele aanpassingen van het project wegens onderlinge strijd onder invloed van posities in de groep, onder invloed van motivatieverlies, onder invloed van nalatigheden, onder invloed van irritaties door het kort op elkaar leven, … 20
wegens specifieke noden in individueel proces van cliënten of ten gunste van groepsproces verzorgt de contacten met de ‘thuisbasis’ komt samen met cliënten tot opmaak van een toekomstplan omtrent eigen functioneren, omtrent zijn/haar relatie ouders en andere gezinsleden, omtrent zijn/haar school- en eventueel werksituatie, omtrent zijn/haar vrijetijdsbesteding en vriendenkring
-
- verzorgt de informatie-uitwisseling met netwerk van cliënten, dat op vlak van huisvesting, gezinscontacten, scholing, werk en vrije tijd belangrijke zaken kan reorganiseren De cursist wordt bij dit alles bijgestaan door een team van directe, technische begeleiders en/of cliëntbegeleiders (medecursisten), maar moet ook in staat zijn deze directe begeleiding te ondersteunen ! Na het ervaringstraject volgt een terugkomactiviteit als het ware om de trainingsfase goed in te zetten of eventueel een aantal afspraken uit het toekomstplan bij te stellen.
PAPER Doelstellingen Op het einde van een Postgraduaat is een paper het logische sluitstuk. Voor het Postgraduaat Outdoor Education Coach beogen we een onderbouwd schriftelijk reflectieverslag over : -
de voorbereidingsfase, de projectfase en de trainingsfase van eigen ervaringstraject persoonlijk leertraject doorheen de opleiding
De cursist bewijst via dit reflectieverslag de integratie en de beheersing van alle inhouden, die tijdens de opleiding zijn aan bod gekomen. Hij/zij is eveneens in staat zijn persoonlijke groei in de verschillende inhouden en als begeleider ervaringsleren te omschrijven en kritisch te evalueren. Daarnaast wordt deze paper ook verdedigd tegenoverstaan een jury bestaande uit interne en externe begeleiders ervaringsleren. Deze verdediging houdt in : -
een mondelinge, creatieve en persoonlijke paper-presentatie een mondelinge verdediging op vragen omtrent inhoud en uitbouw van ervaringstraject, omtrent begeleidingsvaardigheden en –stijl tijdens ervaringstraject en omtrent genomen of gemiste kansen tijdens persoonlijk leertraject in de opleiding.
De cursist gaat hierbij zelfstandig te werk maar kan beroep doen op de docenten door middel van het Toledo-platform.
21
OUTDOOR EDUCATON COACH 2010-2011
lesuren
prijs in euro
Ervaringsdriedaagse Ardennen
80u
€ 350
Ervaringsdriedaagse aan de kust
80u
€ 350
Ervaringsdriedaagse aan De Gavers
80u
€ 350
Ervaringsdriedaagse in en rond Kortrijk
80u
€ 350
Voorbereiding ervaringstraject Ardennen
40u
€ 85
Uitvoering ervaringstraject Ardennen
80u
€ 350
Integratie Paper
40u
€ 85
480u
€ 1920
2011-2012
Totaal
* De opleiding komt in aanmerking voor educatief verlof * Wie tewerkgesteld is, kan tot € 250opleidingscheques aanvragen via VDAB (€ 125 zelf te financieren) € 1920 € - 2 keer € 125 opleidingscheques = € 1.670
* Gespreide betalingen via een maandbedrag zijn mogelijk : altijd in overleg met de coördinator van Ipsoc Bijscholing vb. € 1.920 : 20 maand = € 96 vb. € 1670 : 20 maand = € 83,5
22
INSCHRIJVINGSFORMULIER IPSOC-Bijscholing KORTRIJK Gelieve in te schrijven vóór 20 augustus 2010
1. Identificatiegegevens (op basis van identiteitskaart) Naam: ................................................... geslacht: 0 man Voornaam : ............................................ 0 vrouw Geboorteplaats : .................................... Geboortedatum : .................................. Nationaliteit : ............. Woonplaats : Straat en nr. : ........................................................... Postnr. en gemeente : .............................................. Tel: ......../................................ GSM : …………………………………………. E-mail adres : ………………………………………….. Rijksregisternummer: .............................................. 2. Werksituatie Huidige functie : ...................................... sedert : ........................ Naam en adres organisatie : .......................................…................... ................................................................. tel. …………./................................. 3. Inschrijving Ik schrijf in voor : Opleiding postgraduaat Outdoor Education Coach 1 ....................................................................... .......................... 2 ....................................................................... .......................... 3 ....................................................................... .......................... 4…………………………………………………………………………… 5…………………………………………………………………………… 6…………………………………………………………………………… 4. Betaling
0
0 0
Het bedrag van €................. wordt overgeschreven op rekeningnummer 068-2110884-94 van IPSOC-Bijscholing door : 0 mijzelf: ........................................ ( titularis rekening ). 0 mijn werkgever: …………………………………………… Het bedrag van € ………… wordt betaald met opleidingscheques; de rest € ……… wordt overgeschreven. Ik betaal nu het volledige bedrag via een van bovenstaande mogelijkheden, maar dien een attest in van mijn statuut als 0 uitkeringsgerechtigde invalide (attest RIZIV) 0 uitkeringsgerechtigde werkloze (attest RVA) 0 rechthebbende op een leefloon (attest OCMW) en verkrijg aldus de terugbetaling van het inschrijvingsgeld (≠ cursusgeld !).
5. Studieverleden Hoger Secundair Onderwijs Afdeling of Specialisatie : ....................................................... Hoger Onderwijs Titel diploma’s Naam en plaats Instituut 1 .............................................................................. ......................................................................... 2 .............................................................................. ......................................................................... 6. Aanvraag EDUCATIEF VERLOF Datum
0 ja
0 neen Handtekening
23