POSTGRADUAAT MENOPAUZECONSULENT
Opleidingsgids Academiejaar 2014-2015
_________________________________________________________________ ______
Studiegebied Gezondheidszorg, campus Kortrijk
2
Inhoudsopgave 1
KRACHTLIJNEN ........................................................................................... 3
1.1
Situering van de opleiding ................................................................................. 3
1.2
Te behalen competentie van de menopauzeconsultent ................................... 3
1.3
Programma ........................................................................................................ 5
1.3.1
Algemeen structuur van de opleiding ............................................................... 5
1.3.2
Theoretisch onderwijs........................................................................................ 5
1.3.3
Klinisch onderwijs .............................................................................................. 5
1.4
Docenten – Didactische werkvorm – toetsing................................................... 5
1.5
Doelgroep .......................................................................................................... 6
1.6
Praktische informatie ........................................................................................ 6
1.6.1
Inschrijven .......................................................................................................... 6
1.6.2
Diploma ............................................................................................................. 7
1.6.3
Betaald educatief verlof .................................................................................... 7
1.6.4
Opleidingscheques ...................................... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
1.6.5
Studiegeld .......................................................................................................... 7
2
PROGRAMMA............................................................................................ 8
2.1
Programmaoverzicht ......................................................................................... 8
OPLEIDINGSONDERDEEL .................................................................................................. 8 contacturen ...................................................................................................................... 8 Studie-punten................................................................................................................... 8 Detail STP ......................................................................................................................... 8 1.
Communicatieve- en coachingsvaardigheden ................................................... 8
2.
Fysiologische & pathologische menopauze ....................................................... 8
3.
Gezondheidspromotie ....................................................................................... 8
4.
Behandelmethoden en leefstijl ......................................................................... 8
5.
Diagnostisch en therapeutisch redeneren ........................................................ 8
6.
Klinisch onderwijs (stage) .................................................................................. 8
2.2
Theoretisch onderwijs – detailprogramma ....................................................... 9
3
STAGES .................................................................................................... 10
4
JAAROVERZICHT - WEEKPROGRAMMA ...... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
5
LECTOREN - GASTDOCENTEN .................................................................... 13
3 1 1.1
KRACHTLIJNEN
Situering van de opleiding Voor veel vrouwen betekent de menopauze een intense verandering in hun leven en verloopt die periode niet steeds aangenaam. De eierstokken functioneren niet meer en de productie van de vrouwelijke hormonen daalt aanzienlijk. Dit heeft uiteraard het gevolg dat de vrouw niet meer vruchtbaar is. Daarnaast treden er bij veel vrouwen allerlei symptomen op zoals warmteopvliegers, hevig transpireren, hartkloppingen, slaapstoornissen, wisselende stemmingen, droge huid en slijmvliezen, hoofdpijn,…. Soms vinden de vrouwen zich niet meer terug in hun veranderende lichaam en ze voelen zich in een wankele positie. Het grote doel voor vrouwen in de menopauze is zich ‘goed voelen’ en de levenskwaliteit te verbeteren. En daar kan de menopauzeconsulent bij helpen.
1.2
Te behalen competentie van de menopauzeconsultent Van een menopauzeconsulente wordt verwacht dat zij of hij in staat is om vrouwen in de menopauze professioneel te begeleiden. Dit vraagt een diepgaande kennis en een grondig inzicht in de fysiologie en de pathologie van de menopauze. De menopauze is een normaal fysiologisch proces waarbij 60% van de vrouwen klachten ondervinden (Depypere, 2008) Maar er zijn ook vrouwen die door een dysfunctie of een chirurgische ingreep vervroegd in de menopauze komen. Daarnaast kunnen hormonale behandelingen bij diverse vormen van kanker vrouwen vervroegd in de menopauze brengen. Preventie en voorlichting over voeding en lifestyle vormen een belangrijk onderdeel van het programma, naast verschillende communicatietechnieken en coachingsvaardigheden, om zo de vrouw in de menopauze haar weg te helpen vinden in deze nieuwe levensfase. Concreet houdt dit in dat de cursist opgeleid wordt om de competenties te ontwikkelen zoals hieronder beschreven. Deze competenties zijn: De menopauzeconsulent zorgt voor een optimale interdisciplinaire samenwerking en voor een aangepaste en actuele organisatie van de praktijk.
Gaat op professionele wijze om met de verschillen in (beroeps)deskundigheid, rollen en taken in een multidisciplinair team.
Draagt bij aan een effectieve samenwerking ten behoeve van een optimale zorg.
De menopauzeconsulent communiceert zowel schriftelijk als mondeling op een deskundige manier aan collega’s, specialisten en een breed publiek.
Communiceert op methodische wijze met de cliënt en naasten, afgestemd op culturele, sociale aspecten en situationele omstandigheden
4
Actief luisteren in diverse situaties
Eigen verbale en non-verbale communicatie met de cliënt analyseren en zo nodig bijsturen
Een gepaste vertrouwensrelatie opbouwen met de zorgvrager, met evenwicht tussen afstand en nabijheid.
De menopauzeconsulent zoekt op een gerichte en methodische manier vak- en wetenschappelijke literatuur op, beoordeelt de relevantie en bruikbaarheid ervan, integreert de nieuwe inzichten in de beroepsuitoefening en –ontwikkeling.
Gegevens uit verschillende bronnen aan elkaar relateren, kritisch beoordelen en er conclusies uit trekken teneinde wetenschappelijk gefundeerd, praktijkrelevant en menswaardig de zorg te verlenen.
Correcte en relevante informatie geven aan de zorgvrager.
De menopauzeconsulent werkt doelgericht aan preventie en bevordert de gezondheid volgens de principes van de gezondheidspromotie.
Individuele voorlichting geven aan de vrouw en eventueel haar partner
Voorlichting geven aan groepen
Ontwikkelen van schriftelijk materiaal ter ondersteuning van de mondelinge voorlichting
De menopauzeconsulent werkt aan de eigen professionalisering via het voortdurend kritisch in vraag stellen van het eigen functioneren
volgen van bijscholingen
de grenzen van de eigen deskundigheid herkennen en erkennen en andere disciplines inschakelen indien de eigen deskundigheid ontoereikend is.
Kritisch analyseren van de eigen competenties door het benoemen van de eigen sterktes en zwaktes en op basis daarvan de eigen professionele ontwikkeling realiseren.
De menopauzeconsulent werkt binnen de grenzen van deontologie en wetgeving.
Het beroepsgeheim respecteren
Eigen handelen analyseren in functie van eigen waarden en normen en in functie van waarden en normen van de cliënt
Het waarborgen van goede zorgverlening
De menopauzeconsulent integreert alle vakinhoudelijke en vakoverschrijdende kennis, vaardigheden en professionele attitude ten behoeve van optimale cliëntenzorg.
5
Beschikt over diepgaande kennis en inzicht van de fysiologische menopauze, kent de gevolgen voor het functioneren, het klachtenpatroon en de invloed van een onderliggende pathologie.
Begeleidt, bewaakt en bevordert de pre- menopauzale fase, de menopauze en postmenopauzale fase.
Verleent begeleiding in samenwerking met andere specialisten binnen het beroepsdomein.
Literatuur inschatten naar vakinhoudelijke en wetenschappelijke waarde
Onderzoeksresultaten beoordelen op bruikbaarheid in de praktijk
Op een creatieve manier wetenschappelijke literatuur en kennis implementeren in het eigen professioneel handelen
1.3
Programma 1.3.1
Algemeen structuur van de opleiding
De opleiding omvat een combinatie van theoretisch onderwijs (17 studiepunten) en klinisch onderwijs (3 studiepunten). Eén studiepunt staat voor een studiebelasting van ca. 25 à 30 uren. Hierbij zijn zowel contacturen, opdrachten, schrijven projectwerk, zelfstudie als examentijd voor dat specifieke opleidingsonderdeel inbegrepen. 1.3.2
Theoretisch onderwijs
1.3.3
Klinisch onderwijs
Stages behoren tot het klinisch onderwijs. In totaal zijn er 32 uren stage voorzien waarvan:
Drie dagen in UZ Gent borstkliniek, menopauzekliniek, dienst mammografie en botdensitometrie (indien van toepassing kan er ook stage gelopen worden in een andere borstkliniek)
Een dagdeel in Nederland bij een menopauzeconsulent
Een dagdeel in menopoli VIVES Kortrijk
Het stagetraject wordt in samenwerking met de cursist en mevrouw Hilde Verstraete, menopauzeconsulente van de menopoli VIVES Kortrijk, opgemaakt.
1.4
Docenten – Didactische werkvorm – toetsing Bijna alle docenten zijn artsen – specialisten, verpleegkundigen, vroedkundigen, menopauzeconsulenten of experten die werken binnen een setting van menopauzale vrouwen.
6 Als gastdocent hebben al deze artsen, verpleegkundigen, vroedkundigen en menopauzeconsultenten en andere experten een reële ervaring in het verstrekken van onderwijs aan volwassenen. Er is een krachtige samenwerking met het werkveld. Het klassikaal onderwijs beperkt zich tot 21 lesdagen, meestal 3 dagen per maand (tot en met juni 2015), opeenvolgend een donderdag, vrijdag en zaterdag. Dit impliceert dat de cursist op een actieve manier de leerstof verwerkt. Er wordt ondersteuning aangeboden
door
gerichte
opdrachten
zoals:
oefeningen;
zelfstudie
van
leerstofpakketten; systematisch opzoeken, verwerken, exploratie van, reflectie op en rapportering over wetenschappelijke literatuur en vakliteratuur. De bereikte competenties worden op diverse manieren getoetst: via een schriftelijk examen, via het schrijven van casusanalyses, via reflectieverslagen , via mondelinge presentaties, via stage en de uitwerking van de stageopdrachten, ….. 1.5
Doelgroep Het postgraduaat menopauzeconsulent richt zich tot ▪
Bachelors in de verpleegkunde, bachelors in de vroedkunde of andere bachelors en masters in het brede domein van de gezondheidszorg.
Wie een ander diploma heeft, kan toegelaten worden na een intakegesprek met de campuscoördinator navorming. 1.6
Praktische informatie 1.6.1
Inschrijven
U kan zich inschrijven voor het postgraduaat van 20 studiepunten in 1 jaar (theorie , stages
en
projectwerk).
Hiermee
kan
u
in
één
jaar
het
postgraduaat
menopauzeconsulent behalen U kan ook aparte opleidingsonderdelen volgen en aldus een persoonlijk traject laten samenstellen. Voor informatie over de inschrijvingsprocedure verwijzen wij naar de website www.vives.be Om de kwaliteit van de opleiding te bewaken kan het aantal inschrijvingen beperkt worden.
7 1.6.2
Diploma
Wie slaagt voor de opleiding menopauzeconsulent van 20 studiepunten behaalt een postgraduaat met getuigschrift Wie aparte opleidingsonderdelen volgt verzamelt hiervoor credits. 1.6.3
Betaald educatief verlof
Deze opleiding is erkend in het kader van betaald educatief verlof. Als werkstudent kan je in aanmerking komen om betaald educatief verlof aan te vragen bij je werkgever. Educatief verlof wordt verleend voor het theoretisch onderwijs. Dit educatief verlof geeft je het recht om tijdens de opleidingsuren op het werk afwezig te zijn, met behoud van het normale loon. Het aantal uren toegelaten afwezigheid is afhankelijk van de aard van de opleiding en het aantal gevolgde uren. Je moet het verlof opnemen tussen de aanvang van het schooljaar en het einde van de eerste examenzittijd. Eventueel kan de periode worden verlengd tot het einde van de tweede zittijd. Voor meer informatie kan je terecht bij:
http://werk.belgie.be
meta.fgov.be/ph/phb/nlhb00.htm;
www.vives.be
1.6.4
Studiegeld
Meer informatie hierover vind je op de website www.vives.be De vermelde bedragen kunnen wijzigen in functie van de wetgeving.
8 2 2.1
PROGRAMMA
Programmaoverzicht contacturen
Studiepunten
1. Communicatieve- en coachingsvaardigheden
23
3
2. Fysiologische & pathologische menopauze
38
4
3. Gezondheidspromotie
18
3
4. Behandelmethoden en leefstijl
24
3
5. Diagnostisch en therapeutisch redeneren
33
4
OPLEIDINGSONDERDEEL
Detail STP
5.1 EBN - SVH
1
5.2 Klinisch redeneren
2
5.3 Capita selecta
1
6. Klinisch onderwijs (stage) TOTAAL
5
3
141
20
-
9 2.2
Theoretisch onderwijs – detailprogramma
2.2.1.1 Communicatieve- en coachingsvaardigheden
3 stpnt
Communicatieve- en coachingsvaardigheden
15u
Mevr. Mullie Joke
Communicatie/praten over seksualiteit
4u
Mevr. Mullie Joke
Reflectieve vaardigheden
4u
Mevr. Delporte V.
Totaal
23u
2.2.1.2 Fysiologische & pathologische menopauze
4 stpnt
Fysiologie, anatomie en pathologie bij de
24u
Prof. Dr. Depypere
Botmetabolisme & osteoporose
3u
Dr.Goemaere
Borstproblematiek
4u
Mevr. E. Decoene
Urologische problemen tijdens de
7u
Dr. Ampe en Dhr. Delaere
menopauzale vrouw
menopauze Totaal
2.2.1.3 Gezondheidspromotie Gezondheidsvoorlichting en
38u
3 stpnt 7u
Mevr. Daane Mieke
2u
Dhr. Mestdagh
Stress in de menopauze
2u
Mevr. Steyaert
Seks en de menopauze
4u
Mevr. Dewitte M.
Methodisch reflecteren
3u
Mevr. Delporte V &
Totaal
18u
gezondheidspromotie Menopauze en de geestelijke gezondheidszorg
Mevr. Verstraete H.
2.2.1.4 Behandelmethoden en levensstijl
3 stpnt
Voeding binnen de menopauze
4u
Mevr. Joossens L.
Orthomoleculaire en fytotherapeutische
8u
Dhr. Vanderschueren P.
ondersteuning
10 Osteopathie tijdens de menopauze
2u
Mevr. Verstraete C.
De menopauzale vrouw in de Chinese
2u
Dhr. Verhaeghe Tom
Ayurveda voor de vrouw
2u
Mevr. Vancoille Marijke
Shiatsu voor de vrouw
3u
Dhr. Respens D.
Bio-identieke hormonen
3u
Dr. Aelbrecht
geneeskunde
2.2.1.5 Diagnostisch en therapeutisch redeneren
3 stpnt
5.1 Evidence – based Nursing 1 stpnt Methodologie van het wetenschappelijk
3u
Mevr. Delbaere
onderzoek en bibbezoek
2u
Mevr. Tesse
SVH
4u
Mevr. Archie
Diagnostisch redeneren
7u
Mevr. Daane M
Therapeutisch redeneren
14u
Mevr Stro.
Management
2u
Dhr. Defour M.
Juridische aspecten
2u
Dhr. Vandemoortel
Totaal
33u
5.2 Klinisch redeneren
5.3 Capita selecta – 1stpt
3
STAGES
De stages bieden de kans om de beoogde eindcompetenties te ontwikkelen in het werkveld. De cursist leert er de theorie te integreren in de praktijk (van “kennen” naar ”kunnen”). De zelfwerkzaamheid van de cursist staat centraal. Deze is verantwoordelijk voor zijn eigen leerproces. De betrokkenen van het werkveld engageren zich om de cursist tijdens zijn stage te helpen bij zijn stageactiviteiten. De praktijklectoren, mevrouw Verstraete en mevrouw Delporte gaan het leerproces begeleiden en sturen gedurende de verschillende fases van stage. Om de stages te ondersteunen worden stageopdrachten geformuleerd. stageopdrachten beogen cliëntensituaties te observeren, vertrekkend vanuit
Deze de
thema's, die behandeld worden in het theoretisch onderwijs. Door het uitwerken van casestudies krijgt de begeleidende praktijklector een duidelijk beeld van de verworven competenties van de cursist. Elke casestudie moet getuigen van een niveau bereikt door
11 een toekomstige menopauze consulent. Tevens legt de cursist een stageportfolio aan. Hierin levert hij bewijsmateriaal aan om aan te tonen dat de vooropgestelde doelstellingen bereikt zijn. Concrete
informatie
omtrent
de
ontwikkeling
van
een
stageportfolio
en
stageopdrachten wordt gedetailleerd beschreven in het stagedossier dat te bekomen is bij aanvang van de opleiding. De cursist zal samen met mevrouw Verstraete Hilde, menopauzeconsulente van de menopoli in VIVES Kortrijk, zijn stageplaatsen bepalen en vastleggen.
In totaal zijn er 32 uren stage voorzien waarvan:
Drie dagen in UZ Gent borstkliniek, menopauzekliniek, dienst mammografie en botdensitometrie (indien van toepassing kan er ook stage gelopen worden in een andere borstkliniek)
Een dagdeel in Nederland bij een zelfstandig overgangsconsulent of in een menopoli intramuraal.
Een dagdeel in menopoli VIVES Kortrijk
Stages worden afgehandeld binnen vooraf bepaalde periodes. De cursist bespreekt de begin- en einddatum van elke stagedag, alsook de naam van de stageplaats met mevrouw Verstraete en noteert de gemaakte planning op het document stageoverzicht. Dit document dient voor de aanvang van de stage digitaal of op papier afgegeven worden aan de coördinator navorming, mevrouw Annelies De Langhe. Voor alle detailinformatie betreffende het stageportfolio wordt verwezen naar het ‘portfolio menopauzeconsulent’, dat bekomen wordt bij de start van de opleiding.
4
LECTOREN - GASTDOCENTEN (Onder voorbehoud) Dr. Aelbrecht Arts gespecialiseerd in de behandeling van energieproblemen & chronische pijnproblemen – energiekliniek Aalst Dr. Ampe Uroloog AZ St-Jan Brugge Archie S. Lector vroedkunde, VIVES, studiegebied gezondheidszorg, campus Kortrijk Daane M. Opleider Erasmus MC Rotterdam/coach Decoene E. Oncologisch verpleegkundige en borstverpleegkundige UZ Gent. Defour M. Manager Delaere L. Prostaatverpleegkundige & oncologisch verpleegkundige - AZ St-Jan Brugge/Oostende De Langhe A. Campuscoördinator navorming – studiegebied gezondheidszorg - VIVES Kortrijk– lector verpleegkunde Dr. Delbaere I. Coach Expertisecentrum Zorginnovatie - Lector Evidence Based Midwifery Delporte V. Lector verpleegkunde, VIVES, studiegebied gezondheidszorg, campus Kortrijk Prof. Depypere H. Gynaecoloog UZ Gent (MD, PhD) - voorzitter van de Belgische menopauze vereniging
14 Dewitte M. Seksuologe UGent (Vakgroep Experimenteel-Klinische en Gezondheidspsychologie) + UZ Maastricht Dr. Goemare S. Dr. Endocrinoloog – eenheid voor osteoporose en metabole botziekten Universitair ziekenhuis Gent Joossens J. Docente opleiding voedings- en dieetkunde Mullie J. Kinesiste & NLP coach Respens D. Kinesiste, shiatsu academie & menopauzeconsulente Steyaert L. Verpleegkundige
–
menopauzeconsulente
&
gezondheidsmedewerker
orthomoleculaire geneeskunde Stro J. Verpleegkundige /trainer/docent/ Opleiding Erasmus MC Rotterdam Vancoille M. Specialisatie : ayurveda voor de vrouw en authentieke ayurvedsiche massagetechnieken Vandemoortel Advocaat – lector recht & ethiek Vanderschueren P Osteopaat en orthomoleculaire fytotherapeut Verhaeghe T. Acupuncturist Verstraete C. Osteopaat D.O.- M.R.O.B.
–
15 Verstraete H. Menopauzeconsulente menopoli VIVES Kortrijk & lector vroedkunde, VIVES, studiegebied gezondheidszorg, campus Kortrijk
