Interuniversitair Postgraduaat Brandwonden dr. Cindy Lafaire medisch afdelingshoofd BWC Antwerpen
INHOUDSTABEL Overzicht (diepte van brandwonden) Beoordeling van een brandwonde Wat als je twijfelt? Wat stuur je best door? Wanneer chirurgie?
Overzicht (diepte van brandwonden) EERSTE GRAAD
•
erythema TWEEDE GRAAD OPPERVLAKKIG
•
dermal burn TWEEDE GRAAD DIEP
•
deep dermal DERDE GRAAD
•
full thickness
ROOD
–
DROOG
–
PIJNLIJK
–
KANS OP INFECTIE GERING
–
EERSTE GRAAD
EERSTE GRAAD GEEN SPECIFIEKE BEHANDELING
–
SYMPTOMATISCH : PIJNSTILLING EN HYDRATEREN –
NATUURLIJK HERSTEL ZONDER LITTEKENVORMING –
2DE OPPERVLAKKIG BLAREN
–
VOCHTIG
–
PIJNLIJK
–
CAPILLAIRE HERVULLING
–
CAPILLAIRE HERVULLING POSITIEF –
capillairen doorgankelijk
NEGATIEF capillairen gesloten –thrombose –gefixeerd spasme –
CAPILLAIRE HERVULLING
HEEFT EEN PROGNOSTISCHE WAARDE
2DE DIEP GEMARBREERD
–
DROOG
–
GEEN CAPILLAIRE HERVULLING
–
DERDE GRAAD ASPECT AFHANKELIJK VAN DE ETIOLOGIE
–
BRUIN: VLAM »WIT: CONTACT, SKALD »
DERDE GRAADS
Geen gevoel meer met pinpriktest Naald loodrecht in wonde aanbrengen en voorzichtig doorduwen, er wordt geen pijngevoel meer waargenomen. Bij derde graads letsels is dit minstens 2mm diep!
DERDE GRAAD
BRUIN GEBLAKERD BIJ VLAMVERBRANDING
DERDE GRAAD
VAAK BIJ EEN HUISBRAND
DERDE GRAAD
WIT BIJ CONTACTVERBRANDING
DERDE GRAAD UITLAAT AUTO
DE HUID LIJKT GEKOOKT TE ZIJN
DERDE GRAAD
WIT BIJ EEN DERDE GRAAD SKALD
BEOORDELING VAN EEN BRANDWONDE Oppervlakte Regel van de hand Diepte (cfr. vorige slides) Eerste graads Tweede graads Oppervlakkig Diep Derde graads Etiologie
OPPERVLAKTEBEPALING BSA = Body Surface Area
•Is het percentage van het lichaamsoppervlak dat verbrand is ( normaal lichaamsoppervlak is 1,7 tot 2 m²)
•Er wordt gerekend met • de regel van 9 • lund and browder chart • regel van de hanpalm
cave: 1ste graad telt niet mee
De regel van 9
10-14 jaar 5
15 jaar – volw 4
7
6
5
1
1
1
1
1
1
1
1
1
4
4
4
4
4
4
L BA
4
4
4
4
4
4
R OA
3
3
3
3
3
3
LOA
3
3
3
3
3
3
R HA
1
1
1
1
1
1
LI HA
1
1
1
1
1
1
R VI
1.5
1.5
1.5
1.5
1.5
1.5
L VI
1.5
1.5
1.5
1.5
1.5
1.5
V TH
7
7
7
7
7
7
D TH
8
8
8
8
8
8
V AB
6
6
6
6
6
6
D AB
5
5
5
5
5
5
R GL
2.5
2.5
2.5
2.5
2.5
2.5
L GL
2.5
2.5
2.5
2.5
2.5
2.5
V GE
1
1
1
1
1
1
R BB
9.5
5.5
6.5
8
8.5
9
L BB
9.5
5.5
6.5
8
8.5
9
R OB
7
5
5
5.5
6
6.5
L OB
7
5
5
5.5
6
6.5
R VO
3.5
3.5
3.5
3.5
3.5
3.5
L VO
3.5
3.5
3.5
3.5
3.5
3.5
% 2de graad
% 3de graad
Volw. 3
1 jaar 8
D HO
4
11
10
V NE
1
1
D NE
1
R BA
Lokalisatie V HO
TOTAAL
% totaal
1-4 jaar 5-9 jaar 7 6
28
1%
Wat als je twijfelt? Start klassieke therapie Pijnstilling Zalfverbanden met flaminal Hydro-Jelonet
Doorsturen voor LDI Gratis Tussen 48 en 96 uur na ontstaan brandwonde Bepaalt diepte en HP met 96% zekerheid Niet invasief, niet pijnlijk
KB 1999 BWC
1.
2de - en 3degraads brandwonden > 10%BSA (patiënten < 10 of > 50 jaar).
2.
2de - en 3degraads brandwonden > 20% BSA (patiënten tussen 10 en 50).
3.
2de - en 3degraads brandwonden met ernstige functionele of esthetische bedreiging van aangezicht, handen, voeten, genitalia, perineum en andere cruciale punten.
4.
3degraads brandwonden > 5% BSA in 1 locus
5.
Specifieke brandwonden door elektriciteit of bliksem of chemische agentia.
6.
Inhalatieletsels.
7.
Circulaire brandwonden ter hoogte van hals, thorax en ledematen.
8.
Voorafbestaande medische aandoeningen die het herstel zullen verlengen of bemoeilijken
9.
Pediatrische brandwondenpatiënten opgenomen in hospitalen zonder pediatrie.
10.
Concomitant trauma waarbij de brandwonde de grootste risicofactor voor overlijden vormt. Voor transport eerst alle traumata stabiliseren!
Uitgebreide letsels > 10% TLO
WAT STUUR JE ZEKER DOOR?
WAT STUUR JE ZEKER DOOR?
Tweede graads diepe BW
Genitaliën
Electrocutieletsels
Hart en nieren Compartimentsyndroom
Fluorwaterstof
NaOH
Fenol
CaOH
WAT STUUR JE ZEKER DOOR?
Vlamverbrandingen
Vlamverbrandingen gelaat
Circulaire brandwonden
Escharotomies
Diabetes
Uitgebreide weefseldefecten
Kinderen met tweede graads oppervlakkige scalds Voor donorhuidapplicatie Meestal ambulant
WAT STUUR JE ZEKER DOOR?
WANNEER CHIRURGIE? Bij diepe tweede en derdegraadsbrandwonden
WAT IS HET? Laagje per laagje wegsnijden van het eschar tot in goed bloedend weefsel met een speciaal mes (handdermatoom) »
Bij diepe tweedegraads tot in de lederhuid. Bij derdegraads tot in het onderhuids vet. »
WELKE TECHNIEKEN? »
»
Excisietechnieken - Tangentiële excisie - Avulsie - Versajet Bedekkingstechnieken - Klassieke: Sheet graft Mesh graft Donorhuid Meek – Wall procedure - “Inovaties”: Integra Keratinocyten
EXCISIETECHNIEKEN TANGENTIELE EXCISIE WEGSNIJDEN VAN HET ESCHAR
EXCISIETECHNIEKEN AVULSIE “LOSRUKKEN” VAN HET ESCAR
EXCISIETECHNIEKEN VERSAJET – Wat? hydrochirurgisch debridement, hoge snelheidsstraal die steriele zoutoplossing langs wondbed spuit en opzuigt. – Voordeel: – snel + effectief debridement – nauwkeurige verwijdering van debris
– Nadeel: kostprijs
HUID OOGSTEN VOOR EEN AUTOGREFFE
De zo gewonnen huid is zeer dun zodat er op de donorplaats geen litteken overblijft
BEDEKKINGSTECHNIEKEN SHEET GRAFT
–
GELAAT
–
HANDEN
–
ESTHETISCH BETER
DE HUID VERGROTEN
Met het mesh-graft dermatoom kan men vergrotingen van 1/1.5 tot 1/9 bekomen. Meestal wordt 1/1.5 of 1/3 gebruikt.
BEDEKKINGSTECHNIEKEN MESH GRAFT
De bewerkte huid vertoont kleine sneetjes die de vergroting bepalen.
BEDEKKINGSTECHNIEKEN MESH GRAFT
Bij het aanbrengen gaat men de huid expanderen. Een mesh graft laat ook toe om een contourprobleem op te lossen en geeft een goede drainage van bloed.
BEDEKKINGSTECHNIEKEN MESH GRAFT
Deze transplantatie groeit in ongeveer vijf dagen vast en de gaatjes zijn dan meestal ook gesloten.
VERBANDTECHNIEKEN OP GREFFE BEDEKKENDE VERBANDEN OM DRUK AAN TE BRENGEN EN WRIJVING TEGEN TE GAAN »
- TEGADERM CONTACT - MEPITEL - VETVERBAND bv. JELONET - VAC
TEGADERM CONTACT
TEGADERM CONTACT
MEPITEL
JELONET
VAC
VAC
VERBANDTECHNIEKEN OP DONORSITE
OPSITE –KALTOSTAT –MEPILEX AG –JELONET + ISOBETADINE –
OPSITE
OPSITE
MEPILEX AG
KALTOSTAT
BEDEKKINGSTECHNIEKEN DONORHUID
–
Tijdelijke bedekking
–
Sandwich – techniek
–
Skalds bij kinderen
TIJDELIJKE BEDEKKING
SANDWICH TECHNIEK
SKALDS BIJ KINDEREN
Meestal tweedegraads oppervlakkige letsels
SKALDS BIJ KINDEREN
CAVE! littkenhypertrofie bij babies en kleine kinderen
HOE DIT VOORKOMEN? APPLICATIE VAN DONORHUID
»
BEDEKKINGSTECHNIEKEN MEEK – WALL PROCEDURE
WAT IS HET ? INDICATIES ? TECHNIEK RESULTATEN
WAT IS HET? –
1958 C.P.MEEK
–
“POSTAGE STAMP” autogreffen Speciaal dermatoom »Kurkje »Voorgeplooide gaasjes (surfasoft) »
–
EXPANSIE RATIO 1:4 ; 1:6 ; 1:9
INDICATIES
UITGEBREIDE BRANDWONDEN MET BEPERKTE DONORSITES –
–
NOOD AAN GROTE EXPANSIE
–
> MEEK
TECHNIEK 1ste INGREEP
•
EXCISIE EN HEMOSTASE –SPLITT SKIN GREFFE –TWEEMAAL SNIJDEN –LIJMEN OP VOORGEPLOOIDE GAASJES –UITREKKEN –AANBRENGEN MET NIETJES –
KURKJE
TWEEMAAL SNIJDEN
OP GEPLOOID GAAS KLEVEN
ONTPLOOIEN
VASTNIETEN
5 DAGEN TER PLAATSE
TECHNIEK 2de INGREEP NA 5 DAGEN
•
SURFASOFT° VERWIJDEREN –GLYCEROL GEPRESERVEERDE ALLOGREFFES 1/1.5 –SEMITRANSPARANT POLYAMIDE VERBAND –
NA WEGNAME DRAGERS
RESULTATEN COSMETISCH ACCEPTABEL
Besluit Goed alternatief bij uitgebreide brandwonden met beperkte donorsites
INOVATIETECHNIEKEN INTEGRA INTEGRA = artificieel derm HUID: - epiderm: bescherming van het lichaam - dermis: comfort van de huid souplesse beweeglijkheid expressie Voordelen:
- geen hypertrofie - geen krimp
Nadelen:
- prijs - operatietechniek - immobilisatie - infectiegevoelig
INOVATIETECHNIEKEN INTEGRA Dermal Regeneration Template
INOVATIETECHNIEKEN KERATINOCYTEN
WAT? - keratinocyten geïsoleerd uit epiderm en gekloond in medium - meerlagige epitheliale celstructuur - op drager
INOVATIETECHNIEKEN KERATINOCYTEN
INOVATIETECHNIEKEN KERATINOCYTEN Types: »
»
Autologe keratinocyten Voordeel:
- transplantatie: take - wondheling:groeifactoren Nadeel: - duur - groot infectierisico - incubatietijd
Alloculturen (uit donorhuid) Voordeel: wondheling: leverancier van groeifactoren. Nadeel: - contracturen - instabiele huid - infectierisico
Vragen?