Politieke partijen buitengewoon positief over toekomst pgb. Per Saldo doet een rondje Den Haag. Dankzij het pgb kunnen wij samenwonen

het magazine van Per Saldo voor mensen met een persoonsgebonden budget

nr 02 - april 2010

“Dankzij het pgb kunnen wij samenwonen”

Politieke partijen buitengewoon positief over toekomst pgb Per Saldo doet een rondje Den Haag

Schrappen begeleiding is onacceptabel

10 eropuit tips mét korting

En verder…

Zo kan het ook in een gemeente Ledendag op 19 juni De Kiek: “Hij snapt het”

Per Saldo bestaat 15 jaar

Dit gaat voor grote problemen zorgen Thijs

woont

sinds

2

jaar

in

een

wooninitiatief.

Gabriël

en

Herma

geven

een

kijkje

in

het

leven

van

hun

gezin.

het voorwoord

Nieuwe jas

Voor u ligt ons ledenmagazine EigenWijs in een nieuw jasje.

Eind vorig jaar hebben we onze website www.pgb.nl vernieuwd,

zodat u de informatie op ons kenniscentrum met alles wat u

moet weten over het persoonsgebonden budget, nog makkelij-

ker kunt vinden. Nu was EigenWijs toe aan een opfrisbeurt. En

daarin gaan wij u, de budgethouder, nog meer centraal stellen. We willen u nog beter informeren over nieuwe regelgeving, u nog meer inspiratie en handvatten

bieden zodat u zelf zaken desgewenst anders kunt aanpakken of waardoor u wordt bevestigd in de keuzes die u maakt. Een voorbeeld is de column van onze voorlichter Hans van der Knijff. Hij vertelt elk nummer een opvallend verhaal dat

hij van u heeft gehoord op een van onze ledenbijeenkomsten. Daarnaast bieden Gabriël Enkelaar en Herma Barnhoorn een kijkje in hun leven en dat van hun

het verhaal

14 - 19 Budgethouders kiezen bewust

… ook bij de Tweede Kamerverkiezingen.

Om u hierbij te helpen vroeg Per Saldo politieke

zoon Thijs, die woont in het Droomhuis. Zo kunt u zien hoe hij, samen met zijn

partijen naar hun standpunten over het pgb.

vrouw, werkt aan een zinvol bestaan van hun zoon.

Zeven daarvan spraken zich duidelijk uit over

Natuurlijk blijft EigenWijs u, zoals u al van ons gewend bent, veel informatie

onder andere wettelijke verankering, vereenvou-

leveren. Dit keer over het pgb bij een gemeente. Per Saldo ging met twee van

haar leden op bezoek bij wethouder Bakker in Huizen, die voortvarend de taken invult die zij vanwege de Wmo moet uitvoeren. Dit laatste blijft een vast

onderdeel, een kijkje achter de schermen van Per Saldo. Nu er Tweede Kamer-

diging van de regeling en het participatiebudget.

22 - 23 Per Saldo: Schrappen begeleiding is onacceptabel Per Saldo is erg geschrokken van het bezuini-

gingsvoorstel van de ambtelijke werkgroepen

verkiezingen in aantocht zijn, hebben we kritische gesprekken gevoerd met de

om begeleiding uit de AWBZ te schrappen. Het

schrijvers van de partijprogramma’s. Ook hebben we de Kamerleden met zorg in

volledig schrappen van begeleiding zal voor grote

de portefeuille gevraagd hoe ze de toekomst van het pgb zien. Hun uitgebreide antwoorden leest u vanaf pagina 14. Het is geweldig te merken, dat alle partijen

15

het pgb zo belangrijk vinden en het als instrument zien voor daadwerkelijke

15

vraagsturing. Nu gaat het erom dat partijen hun plannen concreet maken; hoe jaar

problemen zorgen.

28 - 34 Eropuit, met kortingsbonnen!

Regel het met huisruil: op vakantie in een 100%

aangepast huis. Plus 10 leuke eropuit tips én een

gaan zij het solide pgb daadwerkelijk vormgeven en hoe gaan ze huidige knel-

punten oplossen? Vooral de uitspraken over het participatiebudget zijn voor ons en de budgethouders erg bemoedigend en positief. Ik wens u veel inspiratie. Aline Saers, directeur Per Saldo

jaar

ps. Dit jaar bestaat Per Saldo, en ook het pgb, 15 jaar. In septem-

ber gaan we dit vieren met onder andere een groot feest, daarover meer in het volgende nummer. Maar we bestaan

15

weekendje Amsterdam.

36 - 41 Zo kan het ook in een gemeente

In Huizen hoeven budgethouders hun pgb niet te verantwoorden. Daarnaast wordt in Huizen

niet in hokjes gedacht, maar goed gekeken naar wat iemand wil met zijn leven en welke zorg en

jaar

diensten hij daarbij nodig heeft.

heel 2010 15 jaar, en om dit heugelijke feit te vieren, zijn we dit voorjaar alvast

van start gegaan met vijf extra nieuwe cursussen (zie pag 46). Omdat bij een

feestje ook leuke dingen horen, vindt u in deze EigenWijs een artikel vol tips voor dagjes uit, mét aantrekkelijke kortingsbonnen.

www.pgb.nl

Nieuw op www.pgb.nl In steeds meer gemeenten krijgt het beleid om chronisch zieken en mensen met een beperking te ondersteunen meer vorm. Dat merken wij bij Per Saldo aan de ledenlijn; we krijgen steeds vaker vragen van leden over wat ze van een pgb van de gemeente wel en niet mogen verwachten als het gaat om

het aanschaffen van een rolstoel, het aanpassen van een woning of als u vanwege uw beperking lokaal niet kunt reizen en u niet zelfstandig gebruik

kunt maken van het openbaar vervoer. Daarom is www.pgb.nl uitgebreid met informatie over: rolstoel, vervoersvoorziening en woningaanpassing. U

eigenwijs vindt ze onder de bovenste knop ‘Ik zoek hulp’. Alleen toegankelijk voor leden. 04 nr2 - 2010

14

Inhoud de opening 6

6 - 11

Daarom is het pgb voor mij belangrijk…

Op de cover staan Chantal Geilen en Mike Huis,

Nieuws

Met o.a. nieuwtjes van Per Saldo, uit de AWBZ,

www.pgb.nl en de aankondiging van onze ALV. Greet van Bethem krijgt een bos bloemen

beantwoordt vragen, die zij en haar collega’s

de kiek 45

“Wat een verademing, iemand die het snapt”

Zonder begeleiding doet Rouke niets en wordt

hij een outsider.

wat doet per saldo voor u

46 - 48 Cursussen met geheel vernieuwd cursusaanbod.

de column 10

Eén van de pgb-consulenten van Per Saldo

bij de ledenservice vaak voorgelegd krijgen.

De duim

van de SVB.

4 -5

44

die dankzij het pgb kunnen samenwonen.

uit de Wmo en op de digitale snelweg. Nieuws op

7

vraag het lenusya

Onze eigen wegenwacht

Over hoe overbelaste ouders het heft in eigen hand nemen. Mijn Wijs

Kreukelige maar bijzonder leuke mensen.

24 - 25 Nieuwe columnisten stellen zich voor

Vanaf nu schrijft vader Gabriël, samen met

zijn vrouw Herma, elk nummer een column.

Zij bieden ons een kijkje in het leven van hun

gezin. Thijs (20) woont sinds enkele jaren in het

en verder…

47

48

Colofon en informatie Puzzel

“Wat een verademing, iemand die het snapt”

Droomhuis, een klein particulier wooninitiatief. Een introductie.

28

24

45

7 eigenwijs nr2 - 2010

05

de opening

Daarom is het pgb voor mij belangrijk… Naam: Chantal Geilen Budgethouder sinds: 2007 Lid van per Saldo sinds: 2007 “Mijn partner en ik hebben beiden onze beperkingen. Dankzij het pgb en onze 15 zorgverleners kunnen wij gaan samenwonen. Beiden ‘horen’ wij thuis in een woonvorm, maar dat zal nooit lukken door onze verschillende grondslagen. Nu wonen wij zelfstandig in een aangepast huis, in een mooie omgeving. Dankzij het pgb hebben we samen een toekomst. Een toekomst waar we op kunnen bouwen, met hulp van onze zorgverleners. In september van dit jaar gaan wij trouwen. Dankzij het pgb hebben wij deze stappen kunnen nemen.”

Is het pgb voor u ook zo belangrijk? En wilt u ons kort uw verhaal vertellen en op de foto voor onze cover? Stuur dan een e-mail naar [email protected] met uw verhaal in kort bestek en wie weet prijkt u dan binnenkort zelf op onze cover!

nieuws

Werken als pgb-zorgverlener Informatie voor mensen die werken voor houders van een persoonsgebonden budget

Nieuwe uitgaven

Een pgb voor kinderen met psychiatrische problemen

De uitgaven zijn voor leden gratis te downloaden op www.pgb.nl > infor2010036 • Brochure PS - Zorgverlener 1

matie om te downloaden. Niet-leden

29-03-10 14:18

nieuws 2010072 • Brochure PS - KPP 1

Gewijzigde openingstijden ledenservice

Met ingang van 6 april jl. zijn de openingstijden van de ledenservice van Per Saldo van maandag tot en met donderdag van 10.00 tot 17.00 uur. <

Brochures

02-04-10 12:20

kunnen deze bestellen via de webwinkel op www.pgb.nl.

Er zijn twee brochures van Per Saldo geactualiseerd:

De bestaande brochure ‘Werken als pgb-zorgverlener’ is voor een groot

deel herzien. De volgende onderwerpen komen aan de orde: hoe werkt het met een pgb, officieel regelen, arbeidsovereenkomst, zorgovereenkomst

met freelancer, zorgovereenkomst met zorginstelling, zorgovereenkomst

met een familielid, werkafspraken en stoppen met werken. Een geheel herziene uitgave van de oude brochure voor

op pgb.nl

www.pgb.nl

06

eigenwijs nr2 - 2010

kinderen met autisme, vanaf nu getiteld ‘Pgb voor kinderen met psychiatrische problemen’. Niet alleen meer bestemd voor ouders van kinderen met autisme, maar ook

voor ouders van kinderen met andere psychiatrische proble-

Nu op het forum

Praat mee op het forum van www.pgb.nl. Wist u dat u uw tuinwerkzaamheden niet door een pgb-zorgverlener mag laten verrichten. Op het forum krijgt u allerlei tips!

men. De volgende onderwerpen komen aan de orde. de mogelijkheden van het persoonsgebonden budget, persoonsgebonden budget of zorg in natura, de aanvraag van een persoons-

gebonden budget, welke AWBZ-functies zet u in?, AWBZ-zorg op school en de Rugzak, personeelszaken, administratie en financiën, adressen en websites en wat doet Per Saldo.

Nieuwe slimme lijst

Er is een nieuwe slimme lijst over het zorgzwaartepakket. <

de column

de opening nieuws

hans van der knijff onze eigen wegenwacht

Valium! De betekenis van overbelasting volgens het woordenboek:

‘Werkhoeveelheid die groter is dan ideale omstandigheden vereisen; grotere belasting dan het normale prestatievermogen toelaat’.

In de indicatiewijzer van het CIZ staat geen definitie maar wordt

gesproken over kenmerken van overbelasting: hoge bloeddruk, sla-

peloosheid, verminderde weerstand, ziektegevoeligheid, vaak huilen, neerslachtigheid, concentratieproblemen. Maar hoe gaat de indicatiesteller nu eigenlijk om met deze kenmerken? Hoe beoordeelt hij of bijvoorbeeld een ouder overbelast is?

Laatst gaf ik een voorlichtingsbijeenkomst met als thema: de

indicatiestelling. Naast het geven van informatie, dagen ik en

mijn collega de aanwezige budgethouders vooral uit om zelf de

Doe mee aan de landelijke meldactie AWBZ

De hele maand april wordt er weer Meldactie AWBZ

gevoerd, bedoeld voor mensen die begeleiding, verzor-

ging of verpleging nodig hebben. U kunt uw ervaringen vertellen: wat gaat goed en wat gaat er mis. U kunt

zowel online als telefonisch uw negatieve, maar ook

uw positieve ervaringen melden. Het gaat er vooral om

dat in beeld wordt gebracht welke gevolgen de bezuinigingen hebben op nieuwe indicaties. Kunt u leven met versobering of raakt u in de problemen? In 2009 heb-

ben 4.500 mensen hun verhalen verteld. De resultaten zijn aan de regering en de Tweede Kamer voorgelegd.

De nieuwe Meldactie AWBZ duurt de hele maand april.

Iedereen kan meedoen: cliënten, mantelzorgers en zorgverleners. Melden kan via meldactieawbz.nl en telefonisch op werkdagen tussen 10.00 en 16.00 uur, (030) 29 16 777. <

regie te nemen en niet lijdzaam af te wachten; zelfs bij de indica-

tiestelling. Want bij (dreigende) overbelasting kunnen ouders een

ontheffing voor de (boven)gebruikelijke zorg krijgen, maar hoe geef je dit aan in een indicatiegesprek? Hoe laat je je niet afschepen?

Want moeder A met een kind met een beperking vertelde in onze

bijeenkomst dat ze tegen de indicatiesteller zei dat ze overbelast is. De indicatiesteller vroeg:“Slikt u valium?” Moeder: “Nee, dat niet.” Indicatiesteller: “Dan bent u niet overbelast. ”

Moeder B van een kind met een beperking, gaf ook aan dat ze

overbelast is waarop de indicatiesteller reageerde: “Maar u huilt niet; er is geen sprake van overbelasting.”

Niet alleen indicatiestellers reageren zo bijzonder. Moeder C, ook met een kind met een beperking, ging naar de huisarts en zei:

“Ik ben overbelast.” De huisarts gluurde op zijn scherm en zei: “Ik heb u zes jaar niet gezien, dus u bent niet overbelast.” Moeder ging teleurgesteld naar huis. Ze voelde zich afgescheept en ze

besloot opnieuw naar de huisarts te gaan. Ze deed heel haar situatie, met alle zorg en hulp die nodig is, uit de doeken. De huisarts kwam terug op zijn conclusie en gaf een verklaring van overbelasting af.

Kijk, dat is de regie nemen! Moeder C liet zich niet afschepen met een merkwaardig antwoord, ze is opnieuw een gesprek

aangegaan, en heeft zich, zeker de tweede keer, goed voorbereid. En dit werkt, of u nu naar de huisarts gaat of naar een indicatiesteller. In het laatste geval zou ik ter voorbereiding ook de

CIZ-indicatiewijzer lezen. Die vindt u op www.pgb.nl, zoekwoord 'indicatiewijzer'.

Hans van der Knijff van Per Saldo geeft voorlichtingsbijeenkomsten over allerlei pgbonderwerpen door heel het land. Hij vertelt in EigenWijs één van zijn vele verhalen die hij onderweg misschien wel van u heeft gehoord.

Soms word je verrast. Zo ook Greet van Benthem uit Bunschoten. Zij laat de salarisbetalingen van haar zorgverleners lopen via de SVB en die maakte er in december, januari en februari een flinke janboel van. Uren werden over het hoofd gezien en sommige zorgverleners kregen weer te veel uitbetaald. Het zou kunnen dat dit de schuld is van de nieuwe formulieren die worden gebruikt; ze zijn moeilijk te lezen en lastig te verwerken. Greet belde met de SVB om over de gemaakte fouten te klagen: “De SVB erkende meteen dat die formulieren niet zo goed zijn en ik kreeg royaal excuses aangeboden. Maar ik zei dat ik daar niet zoveel voor kocht.” Wat schetst haar verbazing? Enkele dagen later werd er een prachtig lenteboeket bij haar afgeleverd, met een kaartje met nogmaals de excuses. Dat verdient een duim omhoog! n instantie? uitdelen aan ee im du n ee k aangenaam Wilt u oo t u onverwacht da om , og ho m O dat u echt Of omlaag, om t verrast werd? mail dan in he Ebehandeld? d er w k . lij nl ke ijs@pgb. verschrik l naar eigenw kort uw verhaa eigenwijs nr2 - 2010

07

de opening

boek

Ik blijf thuis, het verhaal van mijn moeder

Dit boek vertelt over de ervaringen van Marijke Braam die een herseninfarct kreeg en

de strijd van haar dochter Marijke om haar moeder thuis te houden. Het boek beschrijft

hun beider gevecht met hogere instanties en het 'instellingsdenken'. Stella beschrijft hoe ze steeds nul op rekest krijgt. Er moet op diverse regelingen een beroep gedaan worden,

vele instanties en hulpverleners gaan over de te verkrijgen zorg en hebben eigen ideeën. Het boek is twee jaar geleden verschenen maar de inhoud blijft actueel.

Auteur: Stella Braam | paperback, 128 pagina’s | uitgever Nijgh & Van Ditmar |

maart 2008 | prijsindicatie € 11,00.

nieuws

Krijgt uw kind met psychiatrische problemen genoeg hulp? Krijgt u na de herindicatie nog de begeleiding die uw kind nodig heeft?

nieuws

Heeft u andere hulpbronnen, zoals gemeenten en vrijwilligersorganisaties

Reacties op vorige EigenWijs deel 1

wordt? Wat zijn de gevolgen voor uw kind en uw gezin als u onvoldoende

curatelestelling een advocaat nodig is. Dat is onjuist’,

vragen wil Het Landelijk Platform

geval’, schrijft ook Jelle Hoekstra, van een bureau dat

weten te vinden? Welke hulp zoekt u, nu hulp vanuit de AWBZ minder hulp heeft kunnen vinden? Op deze

‘In de laatste EigenWijs schrijft u dat er voor onder-

schrijft Jos Huijser. ‘Dat is al enkele jaren niet meer het zich heeft gespecialiseerd in belastingzaken, financiën

GGz graag een antwoord, zodat zij

en belangenbehartiging voor mensen met een uitke-

beleidsmakers en politiek kan infor-

ring en zorggebruikers. ‘Curatele kan bij het kanton-

meren hoe de hulpverlening verbe-

gerecht worden geregeld zonder tussenkomst van een

terd kan worden. Vul nu de enquête

advocaat. Mentorschap is in geval van pgb-beheer niet

in op www.pgb.nl > nieuws > 31

relevant, omdat een mentor geen bevoegdheid heeft

maart 2010. Dat kan nog tot 10 mei.

voor geldzaken.’

Dank voor uw reacties, u heeft gelijk. Onze excuses voor deze storende fout. <

Website over het zorgzwaartepakket

www. zorgzwaarte-pakket. nl geeft nieuwe en bestaande cliënten van verblijfszorg praktische informatie over de zorgzwaartepakketten.

www.pgb.nl

Nieuw op www.pgb.nl

Wekelijks brengen we belangrijk nieuws voor budgethouders op het nieuwsdeel van onze website www.pgb.nl. Een greep uit de afgelopen maand.

• Knelpunten Per Saldo in de Tweede Kamer, de VVD stelde vragen aan staatssecretaris BijleveldSchouten van ministerie Binnenlandse Zaken naar aanleiding van een brief van Per Saldo.

• Misstanden op zorgboerderij in Zembla, reactie van Per Saldo

• Op naar een betere regeling voor het pgb, brief van Per Saldo aan de politieke partijen • Proef met wooninitiatieven voor mensen met autisme, oproep van de NVA

• Indicatiestelling moet beter, brief van Per Saldo aan Tweede Kamerleden

• Maak het werken met een pgb eenvoudiger, brief van Per Saldo aan staatssecretaris en parlementariërs.

08


de opening

Ledendag op 19 juni Zaterdagmorgen 19 juni aanstaande houdt Per Saldo haar Algemene Ledenvergadering. Deze ochtend worden de jaarrekening en het jaarverslag van 2009 besproken. Verder wil Per Saldo de nieuwe plannen van een aantal partijen voor de nieuwe regeerperiode presenteren, als het gaat om de langdurende zorg. Ook zullen we partijen vragen hun voorstellen voor de bezuinigingen aan ons te presenteren. We verwachten dat een aantal woordvoerders dit in levende lijve komt vertellen. Locatie

Aanmeldformulier

Locatie: Jaarbeurs, het Beatrixgebouw op de 7e etage,

den voor 16 mei door bij voorkeur het aanmeldformulier in te

De ledendag begint om 9.30 uur en duurt tot 12.30 uur. Jaarbeursplein in Utrecht. Het gebouw is rolstoeltoegankelijk en gemakkelijk te bereiken per auto of per openbaar vervoer.

Als u wilt deelnemen aan de ledendag dan kunt u zich aanmelvullen op www.pgb.nl, zoekwoord ALV-2010-1. Beschikt u niet over internet, dan kunt u onderstaande strook insturen.

Aanmeldformulier Ledendag 19 juni Naam Lidnummer Adres Postcode

Woonplaats

E-mailadres Aantal personen

Ik neem deel aan de ledendag en

Ik ontvang de agendastukken graag per post Ik ontvang de agendastukken graag in grootletterdruk per post

Ik ontvang de agendastukken graag per e-mail Ik maak gebruik van een rolstoel

Ik maak graag gebruik van ADL-assistentie

Aanmelden spreekuur

Ik wil me aanmelden voor het spreekuur

met een pgb-consulent tussen 9.30 en 10.30 uur

Ik kom niet naar de ledendag maar

Ik ontvang de agendastukken graag per post Ik ontvang de agendastukken graag in grootletterdruk per post

Ik ontvang de agendastukken graag per e-mail (a.u.b. aankruisen wat van toepassing is)

Terugsturen graag uiterlijk 16 mei a.s. naar: Per Saldo, Postbus 19161, 3501 DD Utrecht


09

de column

de opening nieuws

Reacties op vorige EigenWijs deel 2

15

In de laatste EigenWijs stond een artikel over tijdelijk

verblijf, ofwel logeer-/weekendopvang. Punt 1 bij stap 1 heeft enige nuancering nodig. Het is niet zo strikt dat

u eerst een indicatie in functies in de AWBZ nodig hebt

om voor tijdelijk verblijf in aanmerking te kunnen komen.

marja morskieft mijn wijs

Kreukelige maar bijzonder leuke mensen

Verblijf kan ook als enige functie worden geïndiceerd,

Vannacht liep ik in Lissabon. Nu ja, niet echt, want lopen dat is

de extra zorg die tijdens dit verblijf meestal nodig is.

De straten zijn belegd met door de eeuwen gepolijste steentjes.

maar in de meeste gevallen zal dit niet zo zijn vanwege

Wij waarderen uw reactie

We vinden het fijn als u reageert op de artikelen in

EigenWijs. Daardoor kunnen we u en de andere 24.000 leden van Per Saldo nog beter informeren. Stuur uw reactie naar [email protected]. <

dromen. Bestijg ik de Rua de Sao Bento vanaf de Taag tot aan de

Largo do Rato. Het is gloeiend heet, maar ik zweet geen druppel. In mijn dromen ken ik de plattegrond, voel ik de gladde keitjes

onder mijn voeten, de sensatie van het uren lopen. Ongemerkt

fenisondernemer te binnen schoot. “Tis toch niks meer…”

Na een overlijden in mijn familie zaten we op hem te wachten.

jaar Een groot aantal mensen met

een zorgzwaartepakket (zzp)

signaleerde dat hun indicatie voor vervoer

niet altijd werd opgenomen

in het indica-

tiebesluit. Hierdoor werd dit ook door het Zorgkantoor niet gehonoreerd. Dit knelpunt is nu na herhaaldelijk

aandringen door Per Saldo opgelost. Indien een indica-

tie voor begeleiding met vervoer wordt afgegeven door CIZ of Bureau Jeugdzorg, zal het zorgkantoor het tarief

begeleiding met vervoer hanteren bij het berekenen van

de hoogte van het pgb bij een zzp. Ook bleek bij mensen met een hoog zzp dat het budget niet altijd toereikend was voor de benodigde zorg. Als dat het geval is, heeft

het Zorgkantoor nu de bevoegdheid gekregen om bij de hogere zzp’s af te wijken van de omrekeningstabel en

kan het een hoger pgb vaststellen. Denkt u dat u hierop aanspraak kunt maken? Dan moet u zelf een gemotiveerd verzoek indienen bij uw Zorgkantoor. Kijk voor

meer informatie op www.pgb.nl > nieuws > 30 maart

of zoek op ‘vervoer’ of ‘extra zorgzwaarte’ of bel naar de


Vroeger liep ik hele dagen door Lissabon. Nu nog enkel in mijn

Daar dacht ik vandaag aan toen me de opmerking van de begra-

Vervoer en extra zorgzwaarte in een pgb zzp beter geregeld

10

Zelfs met de rolstoel is het een heel karwei.

brengen mijn benen me de hele stad door.

nieuws

ledenservice. <

geen sinecure. Die prachtige stad strekt zich uit over vele heuvels.

Met een hoogrode kleur kwam de man ten slotte binnenvallen.

Zijn innige deelneming, “oh-gotte-got wat erg en dat neef Wim óók al dood was, dat zorgt voor extra drukte”, verontschuldigde

hij zijn late komst. Maar, voegde hij er gevoelvol aan toe: ‘’t was toch al niks meer, ’t zat al in een rolstoel.” Hij had mijn Quickie nog niet gespot.

Voortvarend klapte hij zijn laptop open en leidde ons professio-

neel door het keuzemenu. Van cake tot volgauto’s tot houtsoorten. “Warm”.

Intussen zat ik na te denken over zijn opmerking. ‘Niks meer…’ Zo werd er dus over mij en mijn wielende collega’s gedacht. Zou er

voor ons een ingekort en extra goedkoop keuzemenu in zijn laptop staan? Want tja…’al in een rolstoel’.

Maar vandaag bedacht ik: hij is natuurlijk geen uitzondering. Zo kijken veel mensen, beleidsmakers en geldverdelers naar ons, met een gevoel van: ‘tja….’

Kun je bij de Paralympics racen of tennissen wat je kunt, doodgeknuffeld worden door Erica T., het eerste gevoel blijft: ‘tja…’

Toen werd ik inenen heel ongerust over de aangekondigde bezuinigingen. Zou dat tja-gevoel daarbij ook een rol spelen? Zouden

wij, kreukelige maar bijzonder leuke mensen, het moeten afleggen tegen F16’s en hypotheekrenteaftrek voor de vermogende

burgers? Want tja, daar zeg je niet van: ‘tis al niks meer’, al brengen ze hun dagen in ergerlijke nutteloosheid door. Was zomaar een ongerust gevoel.

En hoewel mijn hoofd er helemaal niet naar staat - dat vertoeft nog in Lissabon - nam ik me voor om bijzonder goed na te denken over mijn stem bij de komende verkiezingen. Moet u ook doen.

de opening nieuws

15

Uitwisselen met zorgfunctie verpleging

Het is ons pas onlangs bekend geworden dat u met een pgb-AWBZ in alle doelgroepen alle zorgfuncties binnen de AWBZ met elkaar kunt uitwisselen. Tot nu toe meldde Per Saldo dat wanneer u tot de doelgroep geestelijke gezondheidszorg en verstandelijke-/zintuiglijke beperking behoorde, dit niet mogelijk was met de functie ver-

jaar

pleging. Dit is onjuist. Ook u mag als dat nodig is verpleging inkopen al bent u daar niet voor geïndiceerd.

Bestedingsvrijheid

Datzelfde geldt voor het besteden van uw pgb aan functies waarvoor u weliswaar geen indicatie meer krijgt, maar waar u wel uw pgb voor wilt inzetten. Dat betreft met name begeleiding van

kinderen op school en begeleiding bij lichte beperkingen of bij

maatschappelijke activiteiten (participatie). Hiervoor krijgt u weliswaar geen extra budget meer, maar u mag er wel uw pgb aan besteden. Dit kan vanwege de bestedingsvrijheid die u als pgbhouder geniet.<

nieuws

15

Beslistermijn bezwaarschrift

In de laatste EigenWijs stond een mededeling over de veranderde beslistermijn bij een bezwaarschrift. Ter aanvulling daarop is belangrijk te

weten dat de beslistermijn ingaat vanaf de datum waarop de termijn voor het indienen van het bezwaarschrift is verstreken en dus niet vanaf de

datum waarop uw bezwaarschrift is verstuurd. Voor de indicatieorganen (Bureau Jeugdzorg, CIZ, gemeente) en zorgkantoor gelden de volgende termijnen: binnen zes weken beslissen, met mogelijke verlening van 6 weken (maximaal 12 weken).

Wanneer er advies gevraagd wordt aan het CVZ is de maximale termijn 22

jaar

weken. Als een gemeente een adviescommissie inschakelt: maximale duur 18 weken. <

Per Saldo viert 15-jarig jubileum:

Gratis 15 weken ePGB! Ter ere van ons vijftienjarig jubileum, mogen leden van Per Saldo 15 weken lang gratis gebruik maken van ePGB. Dat is dus ruim drie maanden en maar liefst 30% korting!

Wat is ePGB eigenlijk?

Met ePGB, een gezamenlijk initiatief van Per Saldo en het Persoonlijk Zorg Netwerk, houdt u eenvoudig online uw pgb-administratie bij en kunt u de verantwoording van uw pgb beheren. Dit gaat snel, is veilig en de verantwoording is volgens de geldende regels.

De voordelen op een rij: • Alles volgens de laatste regels bijhouden • Inzicht in uw budget • Verantwoordings-formulieren stellen zichzelf samen • Iedereen kan het! • Binnen 1 minuut aan de slag •

Leden van Per Saldo mogen nu 15 weken lang gratis gebruik maken van ePGB. Afhankelijk

van het aantal zorgverleners kost het u na deze gratis proefperiode € 9,95 tot € 19,95 per maand. Meer weten? Kijk op www.epgb.nl/persaldo.


11

het verhaal

Budgethouders kiezen bewust … ook bij de Tweede Kamer verkiezingen

Met de verkiezingen in aantocht legde Per Saldo de woordvoerders ‘zorg’ van CDA, CU, GroenLinks, PvdA, SGP, SP en VVD drie vragen voor. Zo weet u wat de verschillende standpunten zijn als het gaat om het pgb. Alle partijen zijn opmerkelijk positief over het ultieme doel waarnaar Per Saldo streeft: het participatiebudget. Nu nog de uitvoering ervan. Met dank aan: Jan de Vries, Esmé Wiegman, Jolande Sap, Agnes Wolbert, Kees van der Staaij, Renske Leijten en Anouchka van Miltenburg

14


het verhaal

Jan de Vries

Esmé Wiegman

Jolande Sap

Agnes Wolbert

CDA

CU

GroenLinks

PvdA

Kees van der Staaij Renske Leijten Anouchka van Miltenburg SGP

SP

VVD

1. Vindt uw partij het belangrijk dat mensen naast zorg in natura, wettelijk recht hebben om te kiezen voor een persoonsgebonden budget? CDA

Voor onze partij is het van belang dat mensen kunnen kiezen en ook een bewuste keuze maken, voor een pgb of voor zorg in natura. Beide keuzemogelijkheden - en de consequenties van beide opties -

moeten voor zorgvragers helder zijn. Mensen moeten niet het gevoel hebben dat zij moeten kiezen voor het pgb, omdat deze zorg via zorg in natura niet voorhanden zou zijn.

Budgethouders moeten ook hun verantwoordelijkheid aankunnen.

Voor het CDA is het belangrijk dat er organisaties als Per Saldo zijn, die een uitgebreide voorlichting

CU

GroenLinks

van de voor- en nadelen van het pgb geven.

Ja, keuzevrijheid is een groot goed. Het pgb geeft goede mogelijkheden voor zorg op maat. Ook is het

prachtig als het pgb bijvoorbeeld ouders in staat stelt voor hun gehandicapte kind in de thuissituatie te kunnen blijven zorgen.

Onze partij wil het pgb behouden en versterken. Niet voor niets heet het zorghoofdstuk van ons

verkiezingsprogramma ‘regie over zorg’. Voor GroenLinks is het belangrijk dat wie afhankelijk is van

zorg en ondersteuning, zoveel mogelijk de regie over het eigen leven behoudt. Het pgb garandeert de vrijheid om te kiezen voor zorg thuis, maar geeft ook regie over de zorg in een instelling. Daarom wil PvdA

SGP

SP

GroenLinks dat het eenvoudiger wordt om voor een pgb te kiezen.

Jazeker, onze partij vindt het wettelijk recht belangrijk, omdat het pgb voor veel mensen de kwaliteit

van leven bepaalt. Dan moet je niet afhankelijk zijn van een subsidieregeling, want die is veel minder betrouwbaar. Een wettelijke garantie is daarom veel beter en erkent het volwaardig alternatief.

Wij vinden dat mensen die zelf hun zorg kunnen regelen, recht hebben op een pgb omdat de SGP de

keuzevrijheid van mensen belangrijk vindt. Mensen die zelf de zorg kunnen regelen die zij nodig hebben, zijn daarmee niet meer afhankelijk van zorgaanbieders.

Het pgb is voor veel mensen een goede vorm om zelf de zorg te regelen, zorg die zij nodig hebben.

Een wettelijk recht is voor ons een stap te ver, want daar kleven enorme nadelen aan. Het zou betekenen dat iedereen een pgb af kan dwingen, ook als de omgeving van mening is dat iemand het

geld voor de zorg beter niet zelf kan beheren. Uiteraard kan er dan gebruik gemaakt worden van een bemiddelingsbureau, maar dat maakt ook kwetsbaar. De SP zou graag zien dat mensen die kiezen voor een pgb beter worden begeleid en dat er beter wordt bekeken of dit de beste vorm is om de

zorg te organiseren. Hierbij is het wel essentieel dat zorg in natura ook mogelijk is (denk aan de vele

zorgaanbieders die géén zorg in natura aanbieden), en dat het uiteraard zorg op maat is dat gegeven VVD

wordt.

Wij zijn voor een wettelijke verankering van het pgb.

>> eigenwijs nr2 - 2010

15

het verhaal 2. Vindt uw partij het wel/niet belangrijk dat de individuele zorgvraag als uitgangspunt wordt genomen, waardoor er bij de zorgvrager thuis zorg op maat kan worden geleverd? Ook als er een financieel gunstiger alternatief in zorg en natura (zoals opname in een instelling) aanwezig is? CDA

Voor ons is keuzevrijheid voor de zorgvrager een groot goed en dient dus de individuele zorgvraag

het beginpunt te zijn voor de indicatiestelling en de daadwerkelijke zorgverlening. Voor de ene zorgvrager is dit in de thuissituatie en voor de ander is dat in een kleinschalige of grootschalige voorziening. Het CDA vindt het van groot belang dat in de thuissituatie of in kleinschalige voorzieningen

kwalitatief goede zorg geleverd wordt. We zullen wel moeten beseffen dat er zowel kwalitatieve als financiële grenzen zijn aan de mogelijkheid van zorg thuis.

CU

Wat is uiteindelijk financieel gunstiger? Het pgb biedt vaak meerwaarde die in vergelijkingssommen

GroenLinks

niet tot uitdrukking wordt gebracht.

Voor onze partij is het belangrijk dat de individuele zorgvraag centraal staat en de zorg zoveel mogelijk wordt afgestemd rondom degene die de zorg nodig heeft. Opname in een instelling mag wat GroenLinks betreft nooit voortkomen uit financiële redenen. Daarom heeft GroenLinks zich in de Tweede Kamer verzet tegen de AWBZ pakketmaatregelen.

PvdA

De individuele zorgvraag zou natuurlijk altijd het uitgangspunt moeten zijn. Cliënten zouden met een pgb in principe niet over meer budget moeten beschikken dan de tarieven die voor de zorg in natura beschikbaar zijn. Dat tast de onderlinge solidariteit aan, en dat is een groot goed, zeker in de zorg.

SGP

Wij vinden dat mensen die (langdurig) zorg nodig hebben, de mogelijkheid moet worden geboden

zo lang mogelijk (zelfstandig) thuis te blijven wonen. De individuele zorgvraag moet dat wel mogelijk maken. Essentieel daarbij is dat er in de directe woonomgeving goede voorzieningen zijn en ter

plaatse hoogwaardige zorg geleverd kan worden. Het pgb is een heel mooi instrument om dat doel te bereiken.

SP

Zorg op maat moet altijd het uitgangspunt zijn, voor zowel mensen die zorg in natura krijgen als mensen die kiezen voor een pgb. Opname in een instelling, op financiële gronden, wijst de SP af.

Overigens ook het omgekeerde; wanneer iemand wenst in een instelling te wonen, moet dat moge-

lijk gemaakt worden. Maar met de invoering van de zorgzwaartepakketten zien we toch steeds meer dat de financiële grond eerst wordt onderzocht en daarna pas de wens. VVD

Onze partij is van mening dat het onderscheid tussen intramurale (in een instelling) en extramurale zorg (zorg thuis) moet verdwijnen. En dat er voor de AWBZ een glasheldere polis komt, met indivi-

duele persoonsvolgende budgetten. Deze budgetten worden toebedeeld op basis van wat de cliënt nodig heeft. Zorgvormen ontstaan op basis van budgetten en niet op basis van historisch gegroeid aanbod.

Binnenkort kunt u ook weer de stemwijzer invullen op www.stemwijzer.nl. U krijgt dan niet alleen een 'advies', u kunt vooral met behulp van de stemwijzer in kort bestek nagaan waar de partijen in de verkiezingsstrijd nu echt voor staan.

16


het verhaal 3 Budgethouders kiezen voor eigen regie, maar ze kiezen niet voor hoge administratieve lasten. Welke concrete mogelijkheden ziet u om het werken met een pgb eenvoudiger te maken? CDA

Er moet een goede balans zijn tussen vertrouwen en controle. Wij zijn van mening dat er met admi-

nistratieve lastenverlichting nog een wereld te winnen is. Onze collega Sabine Uitslag heeft ook in het Algemeen Overleg administratieve lasten in de Tweede Kamer aangegeven dat er tussen het

Zorgkantoor en budgethouder veel meer digitale informatie zou moeten kunnen worden uitgewisseld. Zie ook de CDA-motie om de minutenregistratie in de zorg zonder verblijf af te schaffen. Dit

zou ook heel veel irritatie en administratieve lasten kunnen schelen. Zo komt er meer tijd vrij voor de CU GroenLinks

PvdA

zorgvragers en budgethouders.

Niet om de haverklap opnieuw indiceren terwijl de zorgvraag gelijk blijft. Uitgaan van vertrouwen en steekproefsgewijs af en toe checken of alles klopt.

Onze partij heeft zich ingezet voor het netto uitbetalen van het pgb. Met het netto-pgb weet de

budgethouder direct welk budget besteed kan worden en wordt nodeloos heen en weer schuiven van geld voorkomen.

In de eerste plaats zouden de indicatiestellingen voor mensen met chronische beperkingen grotendeels moeten verdwijnen. Voor veel zorg is deze eigenlijk niet nodig. Wat mij betreft zouden pgb-

houders die bewezen hebben de zaken netjes voor elkaar te hebben, ook minder hoeven te verant-

woorden. Helaas is die verantwoording steeds meer nodig gebleken, maar mensen die jaren bewezen hebben goed met hum pgb om te kunnen gaan, zouden daarvoor beloond moeten worden met minSGP

der papierwerk.

De sterk toegenomen regeldruk wordt door de hele zorgsector en door cliënten als een groot pro-

bleem ervaren. Goede, verantwoorde zorg moet weer op de eerste plaats komen en niet allerlei regeltjes die daar weinig aan bijdragen. Wij nemen de noodkreten van zorginstellingen, medewerkers,

patiënten, cliënten en hun ondersteuners serieus. Daarom vindt de SGP dat er in de komende periode

een groot project ‘vermindering regeldruk zorg’ moet komen, die tot doel heeft om de regeldruk in de zorg met nog eens tenminste 25 procent te verminderen. En het mooie is: deze doelstelling kost geen geld, het levert juist geld op. Geld dat weer kan worden ingezet voor verantwoorde zorg!

Een belangrijke vermindering van de administratieve lasten kan bereikt worden door het invoeren van een ePGB, waarmee budgethouders hun budget eenvoudiger kunnen verantwoorden via het

internet. Tegelijkertijd kan het ePGB een enorme stap voorwaarts zijn om de beeldvorming weg te

nemen dat het pgb onbeheersbaar zou zijn. Daarnaast is goede ondersteuning voor budgethouders SP

essentieel.

Iemand met een pgb zal verantwoording moeten afleggen over de besteding van de middelen. Dat geldt immers ook voor zorginstellingen die werken via zorg in natura. Maar er zijn veel zaken die

irritatie opleveren, voor iedereen die met zorg te maken heeft. Wat heeft het in hemelsnaam voor zin om tijd te registreren? Wat zegt dat over de kwaliteit van de zorg? Helemaal niets. Daarom moet er

een einde komen aan het productdenken, en de registratie ervan. Er moet ook een einde komen aan het verantwoorden per minuut. Het moet voldoende zijn om aan te geven op welke wijze de zorg is

georganiseerd, wie het uitvoert en wat dat heeft gekost. Wanneer er steekproefsgewijs gecontroleerd wordt, betekent dat niet een papierencontrole, met alle bureaucratie erom heen, maar een échte

controle. Ook mensen die zorg organiseren met een pgb kunnen dan bezocht worden door een team van deskundigen die met de pgb-houder kijken naar (eerst!) de kwaliteit van de zorg en dan naar de VVD

besteding van de middelen.

Door een eenvoudiger wijze van indiceren en verantwoorden op basis van gerealiseerde doelen is

een administratieve vereenvoudiging denkbaar. Dit geldt overigens ook voor instellingen. Wij zijn van mening dat bij de keuze voor eigen regie ook hoort dat je in staat bent een gedegen administratie

te voeren, eventuele invulling te geven aan het werkgeverschap en het beoordelen van de geleverde kwaliteit. Het is noodzakelijk dat voor het besteden van geld dat uit de samenleving komt, op een goede manier verantwoording wordt afgelegd.

>> eigenwijs nr2 - 2010

17

het verhaal 4. Welke oplossingen ziet u om meer samenhang in het gehandicaptenbeleid te realiseren? Wat vindt u van het antwoord van Per Saldo hierop: het participatiebudget, met één integrale indicatie, één ontschot te besteden budget en één verantwoording. Steunt u dit streven en zo ja, hoe geeft u daar vorm aan? CDA

Voor ons is de zorgvrager als mens het vertrekpunt. Hij of zij is niet zomaar op te delen. Mensen

met een beperking kunnen op meerdere terreinen zorg of ondersteuning nodig hebben. Vandaar

dat het CDA een groot voorstander is van integraal indiceren. In de Kamer heeft het CDA daarom ook het initiatief genomen tot een toekomstonderzoek dat moet leiden tot concrete stappen.

Eén integrale indicatiestelling met één (digitaal) loket. Het is het essentieel dat de samenwerkende uitvoeringsorganisaties voluit en actief deelnemen en betrokken zijn. Het CDA kiest eerst voor het duurzaam verankeren van het pgb, voordat gekozen wordt voor een breder participatiebudget.

CU

Ik steun het streven van harte. De schotten in de zorg en sociale voorzieningen zijn vreselijk. De

AWBZ vormt soms een hindernis tot het verrichten van arbeid. We belijden participatie allemaal met de mond, maar dat moet ook waargemaakt kunnen worden. Het debat moet gaan over de manier waarop de eigen regie versterkt kan worden. Dan denk ik aan de samenhang tussen de Wmo en de AWBZ, over de samenhang van de afzonderlijke regelingen voor mensen met een handicap. De evaluatie van het experiment participatiebudget (VWS regelingen samen met

Sociale Zakenregelingen) laat zien hoe lastig het is om vanuit de bestaande regelgevingen de eigen regie en mogelijkheden van mensen met een beperking te versterken. Vergeet ook niet

het gebruik van het pgb in de zorgverzekeringswet en wat zich afspeelt rond de ziekenhuisver-

plaatste zorg. Overheveling van onderdelen van de AWBZ naar de Zvw leidt weer tot een nieuwe – in veel situaties onwenselijke knip – namelijk tussen verpleging en verzorging.

Veel pgb-houders hebben één thuishulp voor zowel de verpleging als de verzorging. Het is

onwenselijk wanneer dit door stelselwijzigingen in de toekomst niet meer mogelijk zou zijn. Er

moeten logische keuzes kunnen worden blijven gemaakt. Mogelijk kan een flexibel declaratiesyGroenLinks

steem hier een oplossing bieden.

Indicatiestelling kan en moet veel eenvoudiger. Wij pleiten in het verkiezingsprogramma voor

het vereenvoudigen van de indicatiestelling door deze meer bij huisartsen en wijkverpleegkundigen te leggen. Ook pleiten we voor één onafhankelijke indicatiestelling voor zorg, onderwijs, werk en inkomen. GroenLinks is voorstander van het ontschotten van de verschillende regelingen waar budgethouders mee te maken krijgen. Onze partij doet dat door de AWBZ naar de

publieke basisverzekering over te hevelen, als deze wordt uitgevoerd door publieke zorgverzekeraars, zonder winstoogmerk.

PvdA

Wij zijn groot voorstander van het participatiebudget. Onze partij is in de afgelopen kabinetsperiode heel actief geweest in het voorbereiden van het ontschotten van allerlei indicatieprocessen. Veel mensen die gebruik maken van AWBZ-gefinancierde zorg, hebben ook met de WWB

(Wet Werk en Bijstand) te maken of met Sociale Zaken. Daarom hebben we moties ingediend

die moeten leiden tot ontschotting van die verschillende regelingen, zodat mensen bijvoorbeeld maar één keer hun gegevens hoeven op te geven. Het is ontzettend complex om daar één aan-

pak van te maken, want het gaat om een waar woud van regelingen. Maar het loont de moeite en zal voor de mensen die ermee te maken krijgen, echt wat opleveren!

SGP

Het idee van Per Saldo is voor ons niet nieuw. Wij vinden het al langer belangrijk dat er een

participatiebudget wordt ingevoerd voor mensen die alle begeleiding en ondersteuning op alle levensterreinen zelf willen regelen en daar ook toe in staat zijn. De SGP zet zich daarnaast in

voor één onafhankelijke integrale indicatiestelling voor alle regelingen waar mensen vanwege hun beperking een beroep op moeten doen. Er moet één (lokaal) loket komen waar een onafhankelijke en integrale indicatiestelling voor zorg, onderwijs, werk en inkomen wordt uitge-

voerd. Met één intake worden de hulpvragen van de cliënt op de verschillende levensterreinen in één keer meegenomen. Om het paard niet achter de wagen te blijven spannen, moeten de verschillende financieringsstromen beter op elkaar worden afgestemd.

18


het verhaal SP

De SP wil graag kijken naar heel de mens en niet sec een onderdeel van de mens (werk of wonen of zorg). Dat kan via een participatiebudget en een indicatie die kijkt naar heel de mens. Hierbij willen wij wel aangeven dat het niet om een bezuiniging moet gaan. Want wanneer mensen

met als argument ‘efficiëntie’ opeens minder budget zouden krijgen, dan spannen we het paard achter de wagen.

De SP steunt het streven om te komen tot één participatiebudget. Dit is voor mensen met

een beperking ook nodig, omdat alles samenhangt. Goed wonen, deelnemen aan de samenleving en de zorg die dat ondersteunt. Hiervoor is het nodig dat de ministeries Sociale Zaken en Volksgezondheid gewoon goed samenwerken en de indicatiestellers ook. De vraag is eigenlijk

wel of het nodig moet zijn dat er een indicatie gesteld wordt door verre instanties als het UWV en het CIZ. De SP zou graag zien dat mensen met een beperking, samen met deskundigen, zélf

gaan indiceren. Wat is er nodig? Wat kan er gerealiseerd worden en welke afspraken maken we? Dit mondt dan uit in een soort van leefplan dat als indicatie geldt. Mochten de verschillende

partijen niet uit dit leefplan komen, dan moet er een mogelijkheid zijn om een onafhankelijke VVD

derde te laten oordelen over het geschil.

Wij ondersteunen dit streven. Wij denken dat het mogelijk moet zijn om te komen tot één participatie budget volgens de ideeën van Per Saldo.

Wij hebben opgeroepen initiatieven te nemen. Wij zijn van mening dat een volgende regering dit budget vorm moet geven.

De VVD heeft in 2009 een initiatief gepresenteerd waarin wij voorstellen de Wsw, Wajong en

WWB samen te voegen tot één nieuwe wet, de Participatiewet, met als doel de bureaucratie en de hokjesgeest te doorbreken. Dit initiatief past bij de wensen van Per Saldo om te komen tot één participatie budget.

Verkiezingen in aantocht: wat doet Per Saldo? Vlak nadat het kabinet is gevallen heeft Per Saldo de woordvoerders met zorg in de portefeuille en de programmaschrijvers een e-mail gestuurd met daarin argumenten waarom het pgb een goed en belangrijk instrument is. Onze lobbyisten zijn blijvend in gesprek met de politieke partijen.

Mensen met een langdurige beperking willen gewoon een baan en een gezin, op bezoek gaan bij vrienden en familie, actief zijn in vrijwilligerswerk, enz. Kortom; gewoon meedoen in onze

samenleving. Een pgb biedt die mogelijkheid. Met een pgb houd je de regie over je eigen leven.

Het persoonsgebonden budget draagt tevens bij aan het oplossen van het dreigende tekort aan personeel in de zorg. Het pgb bereikt namelijk mensen op de arbeidsmarkt die anders wellicht

nooit in de zorg zouden stappen. Het pgb is bovendien per saldo goedkoper. Mensen met een pgb kopen vaak op creatieve en efficiënte wijze precies de zorg in die zij nodig hebben. Niet besteed geld storten zij aan het eind van het jaar terug.

Voorwaarden:

Indicatiestelling is onafhankelijk, integraal en aan te vragen via één loket. De keuze voor een pgb is weloverwogen op basis van goede informatie.

Budgethouders krijgen goede kostenloze ondersteuning bij het omgaan met pg.

www.pgb.nl

Het pgb is eenvoudig te beheren, eenvoudig te verantwoorden en breed inzetbaar.

Het pgb is toereikend om de benodigde zorg en voorzieningen in te kunnen kopen. Hoe we denken dit te kunnen bereiken, kunt u lezen op www.pgb.nl bij nieuws, actueel, gepubliceerd op 11 maart met als kop: ‘Op naar een betere regeling voor het persoonsgebonden budget’. eigenwijs nr2 - 2010

19

het verhaal

Hoe zal Den Haag reageren op de bezuinigingsvoorstellen?

Per Saldo: Schrappen begeleiding is onacceptabel Per Saldo is erg geschrokken van het bezuinigingsvoorstel in de Heroverwegingen van de ambtelijke werkgroepen om begeleiding uit de AWBZ te schrappen. Gemeenten krijgen slechts de helft van het huidige budget om mensen die begeleiding verliezen op te vangen vanuit de Wmo. Gemeenten hebben daarbij beleidsvrijheid en zijn niet verplicht een individuele voorziening aan te bieden. Vanwege de pakketmaatregel, die vorig jaar werd ingevoerd, zijn al veel budgethouders (een deel van de) begeleiding kwijtgeraakt. Zij worden daarbij niet goed opgevangen door de gemeenten en moeten een steeds groter beroep doen op mantelzorgers.

H

et volledig schrappen van begeleiding zal

voor nog grotere problemen zorgen. Net als

het voorstel om verstandelijk gehandicapten met een

IQ van 70 en hoger uit te sluiten van AWBZ-zorg. Grote groepen mensen vallen tussen wal en schip; het wordt voor kinderen met een beperking steeds lastiger om

onderwijs te volgen en mantelzorgers raken overbelast.

Des te meer omdat de norm van gebruikelijke zorg voor

persoonlijke verzorging en begeleiding met 90 minuten per week wordt verhoogd. Dat vindt Per Saldo een hele

verkeerde ontwikkeling. In de Heroverwegingen staat dat

22


het verhaal

heidsclausule wordt geïntroduceerd.

Meer zorg op maat, minder administratieve lasten én goedkoper

maximaal 2% van de gevallen worden

‘Eigen Regie’. De variant ‘Eigen Regie’ legt zoveel mogelijk

er voor schrijnende gevallen een hardDeze clausule zal echter maar op

toegepast en vraag is hoe schrijnend een geval moet zijn om daarvoor in aanmerking te komen.

4 varianten

De werkgroep langdurige zorg heeft vier varianten uitgewerkt waarin de

verantwoordelijkheid in de uitvoering van de AWBZ er bij drie varianten er

duidelijk anders uitziet dan in de huidige AWBZ.

1. De variant ‘Eigen Regie’

Deze variant legt zoveel mogelijk

de regie bij de cliënt. Voor een grote

groep mensen wordt de zorg in natura die zij nu afnemen omgezet in een persoonlijk budget. Daarmee, zo is

de aanname in deze variant, kunnen cliënten zelf maximaal hun keuzes

bepalen in de wijze waarop zij in hun zorg willen voorzien. 2. De variant ‘Zorg Dichtbij’

Deze variant ziet de gemeente als coördinator van de

zorg. In deze variant ligt de verantwoordelijkheid bij de

gemeenten. Het recht op zorg wordt vervangen door het

compensatiebeginsel. Gemeenten kunnen door het voor-

zieningenkarakter beter maatwerk bieden. Het is aan het gemeentelijk beleid om af te wegen op welke wijze men persoonsgebonden budgetten wil aanbieden of eigen bijdragen wil invoeren.

3. De variant ‘Zorg Verzekerd’

Deze variant gaat uit van een stelsel met concurrerende verzekeraars. De uitvoeringsverantwoordelijkheid komt in handen van de zorgverzekeraars. Zij treden op als

belangenbehartiger voor hun verzekerden door voor hen, in onderlinge concurrentie, zorg te contracteren. Zij kunnen daarbij ook een goede aansluiting bewerkstelligen tussen geneeskundige zorg (ZVW) en langdurige zorg. 4. De variant ‘AWBZ versoberd’

In deze variant blijft de AWBZ voorlopig voortbestaan. Deze variant levert al in 2015 de besparing van 20 procent zonder grote stelselwijziging.

Per Saldo ziet goede mogelijkheden in de variant getiteld de regie bij de cliënt. Mensen ‘met voldoende redzaamheid’ krijgen een individueel recht in de vorm van een

persoongebonden budget (pgb, zoals we dat nu kennen) of een persoonsvolgend budget (pvb: een voucher of

trekkingsrecht dat bij erkende aanbieders kan worden verzilverd). Voor mensen die geen verantwoordelijkheid voor

eigen regie kunnen dragen blijft zorg in natura beschikbaar via een nieuwe Collectieve Voorziening Langdurige Zorg.

Mensen met een pvb of pgb krijgen 80% van het naturatarief, daarbij is de eigen bijdrage al verrekend. Voor hen

vervalt het huidige ingewikkelde systeem van de heffing van eigen bijdragen. Door meer sturing vanuit de klant zullen kosten voor de AWBZ dalen; aanbieders zullen

meer moeten concurreren en geprikkeld worden doelmatige en goede zorg te leveren. De werkgroep heeft becij-

ferd dat deze variant in 2020 4,9 miljard euro goedkoper is dan het huidige stelsel. Daarmee wordt 0,7 miljard

meer bezuinigd dan nodig, de opdracht was namelijk 4,2

miljard te bezuinigen. Dat biedt volgens Per Saldo ruimte voor een andere oplossing dan het volledig afschaffen van begeleiding.

Ondersteuning en keuze voor Eigen Regie? Per Saldo vindt het een positief voorstel om mensen

meer eigen regie en keuzevrijheid te geven, maar een

aantal randvoorwaarden zijn daarbij onvoldoende uitgewerkt. Uit het voorstel wordt namelijk niet duidelijk wie beslist of je ‘voldoende redzaam’ bent en of je zelf mag

kiezen voor een persoonlijk budget, laat staan tussen een pgb of pvb. Ook wordt in het voorstel nauwelijks inge-

gaan op invulling van de behoefte aan ondersteuning die mensen met een pvb en pgb hebben. MEE krijgt in het

voorstel geen subsidie meer, mensen moeten aankloppen bij hun gemeente en hun eigen netwerk.

De werkgroep geeft wel aan dat, ook al is iemand zelf-

raadzaam bevonden, er ondersteuning nodig zal zijn bij

de zorginkoop. Mensen moeten leren om zich als sterke onderhandelingspartner op te stellen. De werkgroep

acht het ‘waarschijnlijk dat ondersteunende initiatieven zullen ontstaan in het maatschappelijke middenveld

(patiëntenverenigingen) of via de markt (zorgintermediairs)’. Per Saldo vindt dit onvoldoende en pleit voor toegankelijke en onafhankelijke ondersteuning, met name

voor beginnende mensen met een pgb of pvb. Daarin ziet de belangenvereniging van mensen met een persoonsgebonden budget voor zichzelf een belangrijke taak weggelegd.<


23

de column

Nieuwe columnisten stellen zich voor

“We hebben leren waarderen

wat hij wél kan” In het laatste nummer EigenWijs vorig jaar kon u lezen over Thijs Enkelaar (21 jaar), die sinds een paar jaar in het Droomhuis in Wageningen woont. Het is een kleinschalig wooninitiatief met zes bewoners. Vanaf nu schrijven, Gabriel en Herma, ouders van Thijs, elk nummer een column. Zij bieden ons zo een kijkje in het leven van hun gezin en hoe zij werken aan een zinvol bestaan van Thijs. Een introductie

O

nze zoon Thijs (21) woont sinds enige tijd in

zijn Droomhuis. We hebben stof genoeg om

boeken vol te schrijven. Bij alles wat we met Thijs beleefd hebben, was hij altijd degene met het beste humeur. Onze oude buurman, die zelf ooit een broertje met

Downsyndroom had, liet zich nog wel eens ontvallen, dat wij “een ongelukkig kindje” hadden. Want zo heette dat vroeger. Maar niets is minder waar.

Je instellen op een gehandicapt kind

Op 16 februari 1989 krijgen wij Thijs als 3e kindje. Zus Lotte is dan 8 en broer Bart 5. Na een half jaar blijkt

dat Thijs niet zomaar ‘wat trager in zijn ontwikkeling

is’. Hij heeft te kleine hersens, ‘primaire microcephalie’.

Volstrekt onduidelijk hoe het komt. Maar van de ene dag op de andere hebben wij een ‘ernstig gehandicapt kind’. Wanneer Lotte en Bart ons troosten wanneer wij weer

eens huilend op de bank zitten, zetten we de knop om!

“Waarom huilen jullie nou? Thijs is toch niet veranderd! Hij heeft het toch prima naar zijn zin!” En inderdaad,

door heel dicht bij Thijs te blijven en goed naar hem te kijken, hebben we ontdekt, dat het probleem meer bij ons zat dan bij Thijs. Onze toekomstverwachtingen in

duigen. Tal van plannen bijstellen. Een leven waarin de

zorg voor Thijs ons gezinsritme dicteert. Een soort topsport. Thijs zat er niet mee.

Thijs woonde de eerste achttien jaar van zijn leven thuis. Auteur: Gabriël Enkelaar en Herma Barnhoorn

Dankzij een pgb hebben we thuishulp kunnen regelen.

Maandelijks één, later twee weekenden, logeeropvang.

Ons huis prachtig verbouwd en een aangepaste bus aangeschaft. Ook alle sportclubjes van Lotte en Bart hebben daar veel plezier aan beleefd. Thijs heeft een prima tijd bij ons gehad. Wij hebben de zorg kunnen combineren met

onze parttimebanen. Vooral ook omdat Thijs zo lekker in zijn vel zat en vrijwel nooit ziek was. We konden de klok

gelijkzetten op het busje dat hem ’s ochtends naar het dagverblijf en rond vier uur ’s middags weer thuis bracht.

24


de column naar de gewone crèche, in de vakantie kamperen met

Thijs, een aangepaste ook als u een rolstoelgebonden

hebt. fietskar om veel naar buiten te gaan. Thijs kan veel

dingen niet: lopen, praten, vast voedsel eten, zelf naar de

wc. Maar we hebben leren waarderen wat hij wél kan. Hij verzint allerlei spelletjes, is heel vrolijk en blij als je hem

1

knuffelt of liedjes met hem zingt.

Natuurlijk hebben we ook enorm moeten knokken voor

2

alle zorg en voorzieningen, die Thijs nodig heeft. De

beschaving van een samenleving kun je aflezen aan de

zorg die ze besteedt aan de zwaksten en de meest kwetsbaren. Wat dat betreft hebben we ons best gedaan om

onze beschaving op een hoger plan te brengen. Zonder

3 5

slachtofferschap, zonder zielig kind, maar gewoon door goede zorg te organiseren. Concreet inhoud geven aan

vraaggerichte zorg op maat. Geen genoegen nemen met een zorgaanbieder, die zegt: ‘dat zorgproduct leveren wij niet’. ‘Als jullie je richten op meervoudig gehandicapten,

4

dan organiseer je het maar’. En uiteraard wilden wij in de cliëntenraad graag meedenken hoe de traditionele

zorg kon veranderen naar zorg, waarin de cliënt echt centraal staat.

Nu woont Thijs met vijf vriendjes in het Droomhuis. Van

de gezamenlijke budgetten krijgen deze jongeren nu nog goede zorg. Als we nu zouden kunnen tekenen om deze zorg voor dertig jaar vast te leggen, dan zouden we dat

direct doen. Want er pakken zich in de komende tijd van bezuinigingen donkere zorgzwaartepakketten-wolken 1 neuzen, neuzen, neuzelen… 2 met het Droomhuis naar het dolfinarium 3 dikke pret met zus Lotte 4 op schoot bij 'papagap' 5 met mama het strand van Vlieland op

samen. Kortom, met een kind als Thijs heb je je leven lang zorgen.

Schrijven over onze ervaringen

In de column’s die volgen, willen wij telkens een onderwerp waarmee wij geworsteld hebben bij de kop pak-

ken: medische zorg, wel of geen sonde, de taakverdeling

Dit kan hij wél

De laatste jaren ging het qua gezondheid langzaam

slechter met Thijs. Hij kreeg meer epileptische aanval-

len en steeds meer scoliose, verkromming van zijn ruggegraat. Uiteindelijk kreeg hij met een zware operatie een ‘nieuwe rug’. Na zijn herstel was hij in 2007 klaar

"Thijs heeft ons leven enorm verrijkt"

om in het Droomhuis te gaan wonen: een wooninitiatief in

onze woonplaats

Wageningen, waar we

acht jaar met een groep ouders aan gewerkt hebben. Een prachtig huis, met een eigen kamer voor Thijs, vlakbij het centrum en toch ook midden in de natuur.

In al die jaren met Thijs thuis hebben we geprobeerd

om alles altijd zo ‘normaal’ mogelijk te doen. Een tijdje

thuis, vervoer, voorzieningen, verbouwing van het huis,

de bureaucratie, het pgb, hobby’s, vakantie, de brusjes, uit huis? Wij hebben altijd veel steun gehad aan het delen

van ervaringen met andere ouders. Wij zijn er nu zelf ook aan toe om wat lessen te trekken uit het verleden en toe te vertrouwen aan het papier.

Laatst sprak ik met een kennis, die net een kindje met

een zeldzaam syndroom had gekregen. Dat wens je niemand toe. Maar ik sprak vanuit mijn hart toen ik hem

zei, dat Thijs ons leven enorm verrijkt heeft. Dat er een

wereld voor ons is opengegaan. Dat hij het beste in veel mensen om hem en ons heen naar boven haalt. Als je maar blijft kijken naar wat er allemaal nog wél kan,

zowel voor je zelf als voor je kind. En als je maar samen

met anderen blijft knokken om voor elkaar te krijgen, dat je de regie over je eigen leven kunt blijven voeren. < eigenwijs nr2 - 2010

25

thema: eropuit

Tips voor korte of langere trips Dit jaar bestaat Per Saldo, en ook het pgb, 15 jaar. In september gaan we dit vieren met onder andere een groot feest, daarover meer in het volgende nummer. Maar we bestaan heel 2010 15 jaar, en bieden wij hier 10 uitjes-ideeën voor jong en oud en een weekend weg, mét kortingsbonnen. Allemaal haalbaar, ook als u rolstoelgebonden bent.

28


thema: eropuit

Regel het met huisruil Voor de zoveelste keer gingen ze verwachtingsvol op pad. Dit keer zou het gehuurde

vakantieappartement in Denemarken echt volgens hun wensen zijn aangepast. Na veel oponthoud onderweg dachten ze na elf uur rijden snel hun intrek te kunnen nemen. Beiden wilden maar één ding: slapen en de volgende morgen fit weer op. De twee hoog-laag bedden stonden keurig opgemaakt klaar. Dat beloofde veel goeds, maar helaas, de tillift deed het moeizaam en de hoog-laagfunctie werkte niet. Gelukkig kreeg Janny niet veel later een ingeving.

Z

e kennen elkaar nu acht jaar, Janny en Arie, eind vijftigers.

Zij, eerst gymnastiekjuf, later eigenaar van een optiekzaak en

manager in het bedrijfsleven. Hij, pedagoog, werkzaam in de jeugdhulpverlening en sinds 18 jaar MS. Beiden van het type ‘obstakels zijn er om

te overwinnen’. Dus zitten ze niet zo gauw bij de pakken neer, alhoewel het die keer in Denemarken niet veel scheelde. Waarom kon het nou

nooit eens meevallen? Altijd was er wel wat tijdens de reizen die ze tot dan toe maakten. De wc-pot te laag, een krukje in de badkamer die niet was

berekend op een vent van 1.87 m, een toerit met toch die ene onoverkomelijke drempel, een niet functionerende lift. Ze waren het spuugzat. Op een ochtend werd Janny wakker met het idee om hun huis te gaan ruilen met

iemand anders met dezelfde aanpassingen. Ondernemend als ze is, moest

dit maar direct wereldwijd op internet geregeld worden, zodat hun droom –nog een keer naar New York – ooit kan uitkomen.

Website met zoekfunctie

Een marktonderzoek vooraf was niet nodig, merkte Janny. Organisaties en ervaringsdeskundigen die zij over het idee aansprak, reageerden enthousiast. Ze besefte wel dat er een grondige voorbereidingstijd

nodig was om de website geschikt te maken voor hun doel. Een goede

"Duizend leden over de hele wereld; daar dromen wij van"

zoekmachine bleek essentieel. Daarmee moeten leden niet alleen kunnen selecteren op land, stad, regio of soort woning, maar ook op de specifieke aanpassingen. Na drie jaar neuzen op andere websites, ontwikkelen en

uitproberen is het zover. Vanaf 1 februari 2010 staat www.house2switch.nl online en kan iedereen zijn profiel plaatsen. Dit hebben inmiddels ruim 25 gegadigden gedaan. Janny hoopt dat er snel meer zullen volgen.

Mogelijk bezwaren

Na twee maanden online vindt Janny het aantal leden nog wat tegenvallen: “Misschien moeten mensen er even aan wennen of kennen ze

ons gewoon nog niet.” Ze zoekt daarom media-aandacht, om bekend-

heid te krijgen. Intussen is ze op zoek naar mogelijke oorzaken. “Ligt het misschien in onze cultuur”, vraagt ze zich af. “Als we bij Amerikaanse vrienden op bezoek zijn, wordt al gauw gezegd ‘kijk maar even in de

koelkast’. Delen wij Nederlanders ons huis wat minder gemakkelijk, vertrouwen we een ander geen kijkje in eigen keuken? Of vullen we problemen al eigenwijs nr2 - 2010

29

>>

thema: eropuit gauw in en vinden we ons huis te rommelig of te klein om

Uw wensen

anderen niet?

inclusief de periode waarin u op vakantie wilt gaan. Via

te ruilen? Maar u redt zich er toch goed, zeg ik dan, waarom Ik merk wel dat wij tweeën mensen zijn die gemakkelijk over mogelijke bezwaren heenstappen. Misschien is die houding

noodzakelijk en moeten mensen zich daarin kunnen aanpassen. Maar misschien ben ik gewoon veel te ongeduldig. Kijk

Vervolgens geeft u bij ‘ruilwensen’ uw informatie op,

‘aanbod’ kijkt u of er iets van uw gading te vinden is en

zoekt u via de zoekmachine naar leden die aansluiten bij uw wensenlijstje.

naar www.matchinghouses.com, een vergelijkbare Engelse

Tips

den over de hele wereld. Daar dromen wij natuurlijk van.”

voorbeelden van een huisruilovereenkomst en een auto-

website, die al enige tijd draait en 1083 leden heeft in 58 lan-

Hoe werkt het?

Belangstellenden kunnen zich als lid aanmelden op de website. Lidmaatschap is gratis tot het einde van dit

jaar, daarna € 20 en pas in 2012 betaalt u het volledige

Om het u gemakkelijk te maken staan er op de website ruilovereenkomst, waarin u uw afspraken schriftelijk

kunt vastleggen. Een flink aantal huisruiltips helpen u

een eind op weg en u vindt er bijvoorbeeld ook tips over reizen met de meeste vormen van vervoer.

bedrag van € 40 per jaar. Nadat u lid bent geworden en bent ingelogd, krijgt u het woningmenu te zien. Hierop

kunt u uw eigen woningprofiel invullen. Het is erg plezierig

Wat u moet weten

ziet u wat de bedoeling is van bepaalde vragen en kunt u

kunt betalen staat in een slimme lijst van

dat er op de website een invulhulp is geplaatst. Daardoor

bepalen welke antwoorden u het beste kunt geven, om aan de ene kant gemakkelijk door mogelijke kandidaten gespot te kunnen worden en aan de andere kant niet direct tra-

ceerbaar te zijn voor ongewenste bezoekers.

Wat u voor vakantie wel en niet uit uw pgb Per Saldo. Kijk op www.pgb.nl > informatie om te downloaden > slimme lijstjes >

vakantie in binnen- en buitenland, of vraag deze aan bij de ledenservice.

www.pgb.nl

10 eropuit tips én een weekendje 1. Strandrups

Stichting Outdoor for disabled rijdt van 1 april tot 15

december op maandag, dinsdag en donderdag met de

Kijk voor informatie hierover op www.biesieklette.nl/

strandstoelen of bel 06 - 42 61 56 04 of 06 - 42 61 56 04

strandrups ‘Vrijbuiter’ op de locatie Langevelderslag

3. Strandtocht

€ 7,50. Kijk op www.outdoor4disabled.nl. Reserveren

is en ga mee met een tocht voor

gemeente Noordwijk. Een rit duurt een uur en kost

kan via [email protected] of telefonisch via 0646372208.

2. Strandrolstoel

Zandvoort stelt gratis strandrolstoelen beschikbaar: spe-

ciale modellen waarmee u over het mulle strand en in de branding voortgeduwd kan worden. Omdat de trein in

Ervaar hoe heerlijk het strandleven strandrolstoelen in Zandvoort. Kijk op www.strandactief.nl of bel of

boek een tocht via 06 16 9 400 45.

Jutterstocht € 7,50 per kind, € 5,00

per volwassene. Schatgraven €10,00 per kind, € 5,00 per volwassene.

Zandvoort bijna op het strand stopt, heeft de NS eigen

4. KletsFiets en (kinder)tandems

naar 023 - 571 61 19. Er zijn geen kosten aan verbonden,

grote driewieler waar zeven mensen in een kring op kun-

strandrolstoelen geregeld, te reserveren door te bellen wel dient u een geldig identiteitsbewijs te laten zien

en uw NS-vervoerbewijs. Kijk ook op www.zandvoort.nl, zoekwoord ‘strandrolstoel’.

Ook in Scheveningen en Kijkduin kunt u strandrolstoelen huren. Kosten € 2,50 per dag/dagdeel, € 50 borg.

Reserveren en huren kan alleen tijdens openingstijden.

30


De ConferenceBike of vrij vertaald de KletsFiets is een

nen zitten. Eén persoon stuurt en de rest kan lekker rondkijken of met elkaar kletsen terwijl ze trappen. Eén ding

is zeker, u trapt moeiteloos in het rond ook als er iemand niet meetrapt. De Kletsfiets is één groot feest. Te huur te

Nunspeet op de Veluwe. Kijk op voor informatie op www. rijwielhuis-hoegen.nl of bel 0341 258759.

thema: eropuit Voor een duofiets, een tandem met stuurfunctie achter-

gelet op sfeer, persoonlijke bejegening, rolstoeltoeganke-

op, neemt u contact op via www.doove.nl of belt u naar

lijkheid, algemene hygiëne, orde en netheid.

georganiseerd om deze fietsen uit te proberen.

8. Ontmoet een dolfijn

5. Manege zonder drempels

Laat dan nu die droom uitkomen in het Dolfinarium in

0182 624940. Door heel Nederland worden fietstochten

Bij dit paardrijden op een manege in Bennekom wordt gebruik gemaakt van een huifbed. Twee pony’s lopen

in een stalen frame op wielen. In het frame is een doek

gespannen boven de paardenruggen. De rijder ligt op dit doek dat de paardenruggen net raakt. Maak kennis met

een huifbedrit van ongeveer 20 minuten. Kosten € 8,00. Kijk voor informatie op www.manege-zonder-drempels. nl of bel voor een reservering met 0318 415110.

6. Zeilen voor gehandicapten

Hebt u of uw kind altijd al een dolfijn willen aanraken? Harderwijk. Daar kunt u de tuimelaardolfijnen ontmoeten in een interactief programma. Meekijken met een

training, voeren en aanraken. Met ingang van het seizoen 2010 kunt u deelnemen aan ‘Ontmoet een dolfijn’ (vanaf 6 jaar) 10 minuten voor € 25,00 pp en ‘In het water bij

de dolfijnen’ (van 8 t/m 13 jaar), 60 minuten € 125,00 pp,

volwassenen € 150,00 pp. Reserveren is noodzakelijk en

kan via telefoonnummer 0341 467 460. Of mail voor meer informatie naar [email protected].

en hebt u altijd al eens willen zeilen? Of bent u al een

9. Mooiste dierentuin van Nederland en België

ervoor dat ook u kan (leren) zeilen! Geef u op voor een

volgende jaar uitgeroepen tot ‘Mooiste Dierentuin van

Heeft u een lichamelijke of verstandelijke beperking

ervaren zeiler en wilt u dit vaker doen? Sailability zorgt zeildag in Amsterdam, Loosdrecht of Sneek. Deze worden 2 tot 3 keer per maand gehouden, meestal op zaterdag. Kijk op www.sailability.nl of bel met 0341-422324.

7. Zorghotels

www.zorghotels.nu is een website waarop een overzicht wordt gegeven van de in Nederland bestaande zorgho-

tels. Een zorghotel biedt u het gemak, het comfort en de gezelligheid van een gewoon hotel, in combinatie met

alle hulp die u nodig hebt. Op deze website staan naast

alle adressen ook beoordelingen van de hotels. Hierbij is

GaiaPark Kerkrade Zoo is voor het tweede achtereenNederland en België’. In 2005 opende het dierenpark

haar deuren, waarmee zij het eerste dierenpark werd dat volledig in de 21e eeuw is ontworpen en gebouwd, met als resultaat weidse vergezichten, een overweldigende

natuurbeleving, ruime dierverblijven, spannende archi-

tectuur en een gevarieerde diercollectie. Er is een speciale rolstoelroute geschreven, vraag ernaar bij de kassa. Kijk op http://www.gaiapark.nl/

10. Welness

Sanadome Welness te Nijmegen is door het Landelijk

Bureau Toegankelijkheid geschikt verklaard voor mensen met een functiebeperking. In de thermen zijn drie badliften aanwezig: één in het grote kuurbad, in het zout-

waterbad en in het buitenbad. Er zijn twee hotelkamers

voor Minder Validen (Handicap Rooms) beschikbaar. Deze kamers beschikken over een bredere deuringang, douche in plaats van een bad met douchestoeltje en er is een

invalide-alarm. Er zijn meerdere invalide-toiletten. Kijk

voor meer informatie op www.sanadome.nl of bel naar 024-359 72 80.

Speciaal voor de leden van Per Saldo heeft Sanadome een speciale actie opgezet; 15% korting p.p. op een dagentree

Thermenlandschap. Kijk voor de kortingsbon op pagina 33.

Meer leuke uitjes en tips

Kijk op www.leukeuitjes.nl, met een speciale selectie voor kinderen, jongeren en

senioren. Elke activiteit is beoordeeld op toegankelijkheid.


31

kortingsbonnen eropuit Stedentrip in eigen land: Amsterdam

Bestemd voor de culturele liefhebbers onder u, met mogelijkheden voor een lowbudget overnachting op een toplocatie, bezoeken aan musea, een concert en een boottocht door de Amsterdamse grachten. Alle activiteiten ook haalbaar voor rolstoelgebruikers.

Hermitage Amsterdam €3

,3 euro korting kor ting U betaalt € 12,- i.p.v. € 15,De aanbieding is geldig voor 2 personen en t/m 17 september 2010 en niet geldig in combinatie met andere actie en/of kortingen.

Rondvaart Lovers

Lezers van EigenWijs krijgen 25% korting op de reguliere 1 uur durende rondvaart. Ga snel naar de website van Rederij Lovers: www.lovers.nl en gebruik actiecode: EIG5794W voor de Day Canal Cruise.

Zondagochtend concert Concertgebouw de 1e rang en € 10,25 voor de 2de rang (prijzen zijn inclusief drankje voorafgaand aan het concert). € 4 ,- Bestel de kortingskaarten via kor tinargt de Concertgebouwlijn 0900 6718345 (€ 1,- p/g), dagelijks van per ka 10.00 - 17.00 uur, onder vermelding van aanbieding Per Saldo. Leden van Per Saldo ontvangen € 4,- korting op de toegangsMocht u rolstoelafhankelijk prijs van het Zondagochtend zijn, meld dit dan bij uw Concert op 2, 9, 16, 23 en 30 mei. bestelling. U betaalt slechts € 12,50 voor

25% kor ting

bij Stayokay Amsterdam

Vondelpark en Amsterdam

Zeeburg. Geldig tot en met

€ 2,50 kor ting

Overnachting Stayokay Leden van Per Saldo krijgen € 2,50 korting op een overnachting inclusief ontbijt

23 december 2010.

Op vertoon van de originele

bon. Maximaal 4 personen per bon. 1 kortingsbon per reser-

vering. Niet geldig voor reeds gemaakte reserveringen. Niet

in combinatie met andere aanbiedingen. Met een Stayokay

card ontvang je nog eens € 2,50 korting op elke overnachting inclusief ontbijt.

Voordeel bij Sanadome Nijmegen

Wellness Scandic Sanadome Nijmegen biedt u een luxe 4-sterrenhotel, een uitgebreid Thermenlandschap met onder meer een groot thermaal buitenbad. Weldadig ontspannen en van Top tot Teen verzorgd worden, keuze uit meer dan 60 Beauty & Wellness behandelingen. Speciaal voor de leden van Per Saldo heeft Sanadome een speciale actie opgezet; 15% korting p.p. op een dagentree Thermenlandschap.

15% kor ting

Bijzonderheden & voorwaarden

• Openingstijden Thermenlandschap: 09.00 - 23.30 uur • Geldig t/m 30 augustus 2010

• De korting is alleen geldig op dag toegang en niet geldig op de avond toegang • Het dragen van badkleding in het Thermenlandschap is verplicht.

• Niet geldig in combinatie met andere acties en alleen geldig tegen inleveren van de kortingsvoucher

• Maximaal 4 personen per bon • Reserveren is niet mogelijk

• Wij adviseren u Beauty & Wellness behandelingen tijdig te reserveren

Scandic Sanadome Nijmegen | Weg door Jonkerbos 90 | 6532 SZ Nijmegen | 024 - 359 72 80 | www.sanadome.nl eigenwijs nr2 - 2010

33

kortingsbonnen eropuit Parkeren in Amsterdam

Als u als gehandicapte bezoeker van Amsterdam komt met de auto, kijk dan voor meer informatie over parkeren op www.cition.nl of bel naar de informatietelefoon: 14 020 (vijfcijferig, zonder kengetal) (ma-vr, 08.00-18.00 uur). De gevels van Amsterdam ziet u nooit zo mooi als uit een rondvaartboot met glazen kap. Rederij Lovers heeft tal van mogelijkheden. Een 1 uur durende rondvaart overdag of ’s avonds door de verlichte grachten, een romantische 2 uur durende rondvaart met of zonder diner. De ‘museumboot’ met 14 open afstapplaatsen. Rederij Lovers heeft ook mogelijkheden voor mensen met een (handbewogen) rolstoel. Informatie daarover via telefoonnummer 020 - 5305412. Speciaal voor de leden van Per Saldo heeft Lovers een speciale actie opgezet; 25% korting op de reguliere 1 uur durende rondvaart.

De tijd dat jeugdherbergen of hostels alleen door jongeren werden bezocht, ligt inmiddels achter ons. Ouderen en gezinnen maken er veelvuldig gebruik van, niet in de laatste plaats vanwege de vaak aantrekkelijke ligging én de lage prijzen. Hostel Vondelpark heeft een fantastische ligging aan het beroemde Vondelpark, op 5 minuten loopafstand van het Leidseplein, Museumplein en de diverse bekende winkelstraten. Het hostel heeft kamers die vol-

ledig zijn ingericht op gebruik door mensen met een beperking. Dat houdt in dat deze kamers bredere deuren hebben, geen drempels en een aangepaste douche en toilet. Elke kamer is met een ruime lift te bereiken. Stayokay Zeeburg ligt buiten het centrum, maar heeft dezelfde aantrekkelijke faciliteiten. Prijzen variëren vanaf ongeveer € 20,- per persoon. Reserveren via www.stayokay.nl of bel naar 020 - 589 89 96.

Voordeel bij Sanadome Nijmegen

In de Hermitage Amsterdam schitteren t/m 17 september 2010 topstukken van Matisse, Picasso, Van Dongen, De Vlaminck, Derain en nog vele andere tijdgenoten in de tentoonstelling Matisse tot Malevich. Pioniers van de moderne kunst. Alle zalen en faciliteiten in de Hermitage zijn rolstoelvriendelijk. Er zijn drie invalidentoiletten, drie publieksliften en twee invalidenparkeerplaatsen. Het reserveren van rolstoelen, rollators of een invalideparkeerplaats is mogelijk via boeking@hermitage. nl of 0900 - 437 648 243. Voor meer informatie of openingstijden: www.hermitage.nl. Met korting naar de Hermitage: Tegen inlevering van de kortingsbon ontvangt u € 3,- korting. U betaalt € 12,- i.p.v. € 15,-.

Het Zondagochtend Concert is al meer dan 15 jaar een succesformule. Het geheim: toegankelijke muziek uitgevoerd door topsolisten, -orkesten en –ensembles, de concerten duren een uur, zijn vriendelijke geprijsd en hebben geen pauze. Daarnaast kunt u genieten van een gratis voorprogramma in de Spiegelzaal en eventueel een brunch na afloop. Kijk voor de programmering op: www.concertgebouw.nl Wist u dat u op vertoon uw concertkaartje op de dag van het concert ook met 50% korting

Wellness

naar het Rijksmuseum, het Van Gogh Museum en het rondreizend Stedelijk Museum kunt. En uw toegangskaart is die dag ook geldig als vervoersbewijs voor de door het GVB aangeboden openbaar vervoersdiensten (dit geldt vanaf 3 uur voor, tot 4 uur na de aanvangstijd van het concert). Kortom een mooie start van uw zondag en ideaal voor een lekker dagje Amsterdam! Speciaal voor de leden van Per Saldo heeft het Concertgebouw een speciale actie opgezet; €4,- korting op een Zondagochtend Concert in mei.

15% kor ting

Voucher: Per Saldo voor Sanadome Nijmegen Tegen inlevering van deze bon aan de kassa van Sanadome krijgt u 15% korting p.p. op een dag toegang Thermenlandschap* VOORLETTERS

NAAM

MV

ADRES POSTCODE PLAATS TELEFOON E-MAIL Ja, u kunt mijn persoonlijke gegevens opnemen in uw bestand en ik blijf graag op de hoogte van de aanbiedingen en ontwikkelingen van Sanadome.

34


het verhaal

Ondersteuning uit de Wmo

Gemeente Huizen toont lef met zorg op maat In Huizen hoeven budgethouders hun pgb niet te verantwoorden. Immers, er is vastgesteld dat deze burgers het geld nodig hebben waarvoor het is vastgesteld. Zorgaanbieders worden niet gecontroleerd, waarom budgethouders dan wel? Daarnaast wordt in Huizen niet in hokjes gedacht maar goed gekeken naar wat iemand wil

nodig heeft. En als klap op de vuurpijl heeft Huizen

G

geen maximum gezet op wat mag worden uitgege-

kunnen doen, aanpassingen in de woning nodig hebben,

met zijn leven en welke zorg en diensten hij daarbij

ven aan ondersteuning van haar inwoners. Daarin ziet Huizen geen groot risico, want na enkele jaren ervaring durft wethouder Janny Bakker zonder aarzeling de stelling aan, dat zorg op maat altijd goedko-

emeenten hebben sinds 1 januari 2007 te

maken met de Wet maatschappelijke onder-

steuning. Dat betekent dat zij inwoners, die vanwege

een handicap of beperking hun huishouding niet meer

beperkingen ondervinden bij het deelnemen aan maatschappelijke activiteiten of minder mobiel zijn, moeten ondersteunen en oplossingen bieden. Elke gemeente

heeft de vrijheid om het op zijn eigen manier te doen,

binnen de grove kaders van de wet. Zij mogen bijvoor-

beeld zelf de voorwaarden voor het verstrekken van een pgb bepalen, zoals de tarieven voor huishoudelijke hulp en de manier waarop verantwoording wordt afgelegd.

per is dan het ongericht subsidiëren van instellingen.

Wat willen mensen zelf

Per Saldo werd nieuwsgierig en ging met twee van

om vraaggestuurd te gaan werken. Janny Bakker is er

haar klankbordgroepleden, een Wmo-raadslid en een gemeenteraadslid, op bezoek bij deze daadkrachtige wethouder.

Het uitgangspunt in Huizen was van het begin af aan heel stellig in: “Niet de gemeente bepaalt wat nodig

is, dat bepaalt de zorgvrager zelf. Wat heeft hij nodig

om mee te kunnen doen. Is dat sociaal contact, nuttige

dagbesteding, vrijwilligers werk, ondersteuning bij zijn administratie, bij zijn huishouding of wil hij andere

voorzieningen. We wisten het niet en daarom zijn we

gestart met het zogenoemde frictieonderzoek. Dat vond

plaats in 2007 onder vijf doelgroepen: ouderen, lichamelijk gehandicapten & chronisch zieken, mantelzorgers, Auteur: Martha Vlastuin - Fotografie: Peter Damen

mensen met ggz-problematiek en mensen met verstandelijke beperkingen.”

36


het verhaal

Voor de wethouder was het een verrassing dat ‘vervoer’

vraag hoe zij zo praktisch mogelijk te werk kan gaan.

teerd. Niet de individuele voorziening als scootmobiel en

zijn. Luisteren naar ‘het veld’ is sowieso veel belangrij-

bij alle doelgroepen als frictie nummer 1 staat geno-

aangepaste fiets, maar de vervanging van het openbaar

vervoer voor de middellange afstanden, de OV TAXI (voormalig Regionaal Aanvullend Vervoer) blijkt in Huizen

ernstige problemen op te leveren. Daarna volgt de frictie gebrek aan erkenning en waardering. Op plaats drie en

vier staan het ontbreken van variatie in het hulpaanbod

en het ontbreken van een plek waar informatie en advies over de volle breedte wordt gegeven. Door dit rapport heeft de gemeente een duidelijk beeld gekregen met welke problemen zij aan de slag kan gaan.

Wmo-raad en loketmedewerkers

“Vanzelfsprekend”, vindt Bakker, ”dat het onderzoek in

de Wmo-raad is besproken. Zij bepaalt mede het beleid.

Zo’n frictieonderzoek zou een mooi hulpmiddel kunnen ker”, vindt hij, “dan een bepaald model te gaan volgen.”

Daarover zijn de drie gesprekspartners het grondig eens. Janny Bakker: “Het is veel gemakkelijker om zelf een

beleidsprogramma te formuleren vanuit de kernvraag

‘wat mankeren onze burgers en waar horen zij thuis in

ons systeem?’ Daar kiezen wij niet voor. Wij willen aan-

dacht voor de individuele vraag. Wat wil iemand met zijn leven en welke zorg en diensten heeft hij nodig om zijn beperking zo goed mogelijk te hanteren? De plek waar hulpvragen als eerste binnenkomen is aan het loket.

Daar begint het en daar moeten mensen direct goed geholpen worden. In de instructie van loketmedewerkers hebben

we dan ook veel tijd gestoken. Zolang zij weerstand voelden tegen een andere werkwijze - niet gericht vanuit het aan-

Je mag als bestuurder wel van goede huizen komen als

bod van de gemeente, zoals ze gewend waren, maar echt

Wmo-raadslid, klinkt dit als muziek in zijn oren: “Dit is

zouden we onze uitgangspunten niet waar kunnen maken.

je hun advies in de wind slaat.” Voor Hans de Rooij, zelf een belangrijke cultuuromslag die in mijn gemeente

Waardenburg nog gemaakt moet worden. Die grondhouding vind ik erg belangrijk.” In de gemeente van

Freek Diersen, Dinxperlo, is het probleem dat er zoveel

kleine ‘clubjes’ bestaan: “De Wmo-raad worstelt met de

gericht op waar die individuele persoon tegenaan loopt –

Nu de loketmedewerkers eraan gewend raken, merken we

dat ze het leuk gaan vinden. Ze ontdekken bijvoorbeeld dat ze iemand vanwege zijn individuele behoefte en sociale

omstandigheden wel een traplift kunnen toewijzen, terwijl een bestaande regeling dat zou tegenhouden.”


>>

37

het verhaal

Hans de Rooij Janny Bakker is wethouder in Huizen. Ze

heeft er één termijn opzitten en zal na de

recente gemeenteraadsverkiezingen doorgaan als wethouder met onder andere de

Wmo in haar portefeuille. Voordat ze wet-

houder werd in Huizen was ze directeur bij de Nierstichting.

Bezuinigingen AWBZ

Freek Diersen vraagt de wethouder hoe Huizen omgaat met de mensen die sinds vorig jaar geen AWBZ-

begeleiding meer krijgen. Janny Bakker: “Bij ons loopt het niet storm met deze mensen. Wij hebben een thuiszorgorganisatie gevraagd om hoeveel mensen het zou gaan.

Hans de Rooij is lid van de Wmo-raad in zijn woonplaats Waardenburg en daarnaast lid van de klankbordgroep van Per Saldo. Hij

regelt met behulp van een pgb zorg op maat voor zijn zoon met schizofrenie in een eigen woning naast zijn eigen huis.

In eerste instantie werd het getal van vijftig personen

Freek Diersen komt uit Dinxperlo en is in

van er tien toch nog aanspraak konden blijven maken op

hij lid van de klankbordgroep van Per Saldo.

genoemd. Bij nader inzien bleven er zeventien over waarde AWBZ. Van de zeven bleef er uiteindelijk één persoon over, waarvoor we een regeling hebben getroffen. De

ervaring leert dat het voor veel mensen al genoeg is als iemand hen helpt hun vraag te verhelderen. Als ze eenmaal beseffen waar hun werkelijke probleem ligt, blijkt vaak dat ze zelf heel goed in staat zijn oplossingen te vinden. Ik denk dat we in onze verzorgingsstaat soms

zijn gemeente Aalten raadslid. Daarnaast is Het pgb maakte het mogelijk dat hij zijn

zwager, met een verstandelijke beperking (Downsyndroom), zelf kon opvangen met

behulp van diens zussen als zorgverleners en zo uitstekend zorg op maat kon leveren.

een beetje zijn doorgeschoten. Mensen menen overal

Ondersteunen mantelzorgers

Dat is ook weer niet de bedoeling.

sluiting op het frictieonderzoek. Ze is aan de slag gegaan

recht op te hebben, zonder dat ze het echt nodig hebben. Bij de uitval uit de AWBZ is overigens één groep niet

zo duidelijk bij ons in beeld. Dat is de jeugd, met name

vanuit de ggz. Daarvoor is samenwerking met ons eigen Centrum voor Jeugd en Gezin noodzakelijk.”

38


Huizen heeft inmiddels een volgende stap gezet in aan-

met de mantelzorgers. Daarvan zijn er in deze gemeente 1900 die intensieve zorg verlenen. Uit het frictieonder-

zoek is gebleken waar zij behoefte aan hebben. Om daaraan tegemoet te komen is er een mantelzorgmakelaar/

het verhaal consulent bij de gemeente aangesteld die regeltaken

het loket een vereiste”, concludeert Hans de Rooij. “Die

geeft. Verder heeft de Vrijwilligerscentrale extra mid-

je afgaat op de recente juridische uitspraken van onder

van mantelzorgers overneemt en informatie en advies delen gekregen om de bestaande respijtzorg voor man-

telzorgers uit te breiden, zodat zij even op adem kunnen

is blijkbaar niet in alle gemeenten aanwezig, zeker als andere de Centrale Raad van Beroep (zie pagina 41),

waardoor mensen proberen toch de zorg en ondersteu-

komen. De gemeente is bezig ervoor te zorgen dat de

ning van hun gemeente te krijgen die zij nodig hebben.”

elkaar afgestemd raken. Dat brengt een netwerk van

niet. Door samenwerking binnen een netwerk van pro-

taken van alle maatschappelijke organisaties beter op mantelzorgondersteuning dichterbij, waardoor bijvoorbeeld de emotionele ondersteuning en het lotgeno-

tencontact verder vorm kunnen krijgen. Is dit eenmaal gerealiseerd dan komt de gemeente tegemoet aan de belangrijkste problemen die mantelzorgers ervaren.

Bakker: “Wat de financiering betreft hebben we voor mantelzorgondersteuning gekozen voor een persoonsvolgend budget (pvb). Doel is dat mantelzorgers bij bestaande

instanties, waaruit ze zelf een keuze kunnen maken, terecht kunnen en daar ondersteuning op maat krijgen. Dit doel

bereik je niet door organisaties subsidies te verstrekken die daarmee hun eigen gang gaan. Met een persoonsvolgend

Janny Bakker: “Door onze werkwijze speelt dit bij ons

fessionele organisaties op het gebied van zorg en welzijn

zou ons dit anders wel bekend zijn. Ik weet wel dat andere gemeenten met argusogen naar ons kijken. Zij zijn

met name huiverig voor de open einde financiering die

wij sinds 1 januari 2010 hebben ingesteld. Daarin zijn wij denk ik wel voortrekker. Wij hebben deze keuze bewust gemaakt, omdat we vinden dat iedereen voor wie dit

nodig is geholpen moet worden. Bovendien zijn we ervan overtuigd dat wanneer je als gemeente voldoet aan de individuele zorgbehoefte, je altijd goedkoper uit bent dan wanneer je ongericht instellingen subsidieert.”

budget kunnen die doelen wel worden bereikt, omdat het

Geen verantwoording

specifiek persoon met een specifieke zorgvraag (net als bij

jaar afgeschaft. Janny Bakker: “Controle kost veel. Daar

budget besteed moet worden aan ondersteuning van een

het persoonsgebonden budget). Het pvb wordt alleen niet

aan de betrokkene uitgekeerd, maar aan de organisatie die de ondersteuning biedt. Als de zorgvrager van organisatie verandert, verhuist het geld mee.”

Noodzakelijke zorg met open einde financiering

Hans de Rooij ziet hierin een reëel gevaar. “Komt bij

intensieve ondersteuning van de informele zorg, wat mantelzorg is, de betaalde, formele zorg niet in het

gedrang? Een mantelzorger is sterk geneigd zijn grenzen

De verantwoording van het pgb heeft Huizen sinds dit kwam bovendien geen terugvordering uit voort. Dus

waar doe je het dan voor? Je zadelt de gemeente op met organisatorische rompslomp. Bovendien zie ik nog een

ander nadeel: je loopt namelijk grote kans dat mensen

het pgb gaan inzetten voor doelen die ze met zekerheid kunnen verantwoorden en niet waar ze het werkelijk

voor nodig hebben. Daardoor lopen budgethouders het

gevaar dat ze niet de goede keuzes durven maken, terwijl het pgb toch bij uitstek bedoeld is om aan te sluiten op de werkelijke behoeften van mensen.”

te verleggen en de zorg die hij formeel kan inschakelen,

De ambtenaar waar Freek Diersen mee te maken

Huizen kunnen voorkomen: “Alles draait om een goed

gemeente nog niet aan toe zijn: “Hij denkt dat het de

zelf over te nemen.” Janny Bakker hoopt dat ze dit in

gesprek aan het loket, waar mensen wel zichzelf moeten melden. Eénderde van de ons bekende mantelzorgers is zwaar of overbelast. Als zij om hulp vragen, denken wij

niet in termen van formele of informele zorg, maar denken we mee in hun behoefte. Stel dat iemand formeel

niet in aanmerking komt voor huishoudelijke hulp, maar wel voor AWBZ gefinancierde persoonlijke verzorging.

Het kan dan voorkomen dat de mantelzorger aangeeft dat hij of zij de persoonlijke verzorging graag zelf wil

doen, maar juist enorm geholpen zou zijn met huishoude-

lijke hulp. Dan kan het zijn dat we de mantelzorger een persoonsvolgend budget geven dat hij kan inzetten in de vorm van huishoudelijke hulp. Het gaat altijd om maatwerk.” “Om dit te kunnen beoordelen is deskundigheid aan

heeft, zegt over niet-verantwoorden dat ze daar in hun moeite waard blijft, omdat mensen geld overhouden

dat weer terugvloeit in de gemeentekas.” Het is moeilijk

voor gemeenten om geld uit te geven dat ze niet kunnen controleren, dat begrijpt Janny Bakker wel. “Maar voor

ons is verantwoordingsvrij zowel een pragmatische als

principiële keuze. We geven het geld uit aan iets waarvan we hebben vastgesteld dat het nodig is. De zorgaanbie-

ders controleren we ook niet, waarom dan wel de budge-

thouders? Waarom zouden zij er niet goed mee omgaan? Die verantwoordelijkheid leggen we bij de mensen zelf.

In dit principe worden we gesterkt door de uitkomst van

onderzoek, waaruit blijkt dat fraude slechts twee procent van de gevallen betreft, als dit al fraude zou zijn. Vaak zit er wel een verhaal achter en geen bewuste criminele daad.” eigenwijs nr2 - 2010

39

>>

het verhaal

gemeenten waar dit wel een probleem is. Van een tarief

Baanbrekende uitspraken rechter

afgetrokken moeten worden, blijft niet zoveel over. Per

De Centrale Raad van Beroep is in Nederland de hoogste

ben om hun huishoudelijk hulp zowel bij een particulier

en iemand die zorg vraagt vanuit de Wet maatschappe-

Tarief huishoudelijke hulp

In Huizen zijn er overigens geen klachten van pgb-houders over het tarief huishoudelijke hulp. Janny Bakker:

“Van de € 17,60 die wij betalen kunnen de mensen het blijkbaar goed doen.” Hans de Rooij wijst op andere

van € 12,20 waar vakantiegeld en belasting nog van

Saldo vindt dat budgethouders de vrijheid moeten heb-

als bij een thuiszorgorganisatie in te kopen. Dat laatste is met zo’n bedrag vrijwel onmogelijk.

rechter in geschillen tussen onder andere de gemeente lijke ondersteuning (Wmo). De CRvB heeft waardevolle uitspraken gedaan voor budgethouders.

Vóór de intreding van de Wmo hadden gemeenten bud-

25% lager tarief voor budgethouders is onterecht!

Rooij. Hij is bezig met het opzetten van een woonproject

zelfstandig te kunnen blijven wonen, dan is de gemeente

Zorgvernieuwing

get voor zorgvernieuwende projecten, weet Hans de

voor schizofrene jongeren. Zijn gemeente heeft voor

ondersteuning van dit zorgvernieuwende project geen

geld. “Daar heeft elke gemeente nog altijd wel de mogelijkheid toe”, denkt Janny Bakker. In haar gemeente is er een wooninitiatief voor mensen met een verstandelijke beperking. De gemeente kwam hen tegemoet door de

grond goedkoop ter beschikking te stellen. “Als je creatief denkt, zijn er altijd wel mogelijkheden.”

Lof voor lef

Wat opvalt is de persoonlijke drive van de wethouder.

Ze vertelt dat ze jarenlang betrokken is geweest bij de

Nederlandse Patiënten Consumenten Federatie (NPCF)

en zich nu heeft voorgenomen dat wat de NPCF landelijk nog niet is gelukt, haar lokaal toch zeker wel moet luk-

ken. “Bij ons is het uitgangspunt: de klant heeft de regie

over zijn eigen leven, wij hebben de regie over het proces om hun vragen over zorg en welzijn goed in beeld te

brengen en een daarbij passend aanbod te mogelijk te

maken. En wat er in de toekomst ook gebeurt, wij hou-

den een open einde financiering, omdat alle mensen die hier aan het loket komen geholpen moeten worden.”

De heren Diersen en De Rooij hebben hier maar één antwoord op: “Niets dan lof voor zoveel lef.”<

Hebt u hulp bij het huishouden nodig, bijvoorbeeld om ertoe verplicht ervoor te zorgen dat u die hulp krijgt.

Verschillende gemeenten geven aan houders van een

pgb een lager uurtarief, dan de vergoeding die instellingen krijgen voor de hulp die ze aan mensen geven.

Houders van een pgb krijgen vaak 25% minder, omdat

gemeenten menen dat zij minder overheadkosten moeten maken dan thuiszorgorganisaties.

Ten onrechte, oordeelt de Centrale Raad van Beroep. Zij is van oordeel dat gemeenten ten onrechte een korting

van 25% op het gecontracteerde uurtarief van instellingen heeft toegepast. Het is namelijk onduidelijk of voor deze

lagere tarieven zorg kan worden ingekocht die qua kwali-

teitswaarborgen, arbeidsvoorwaarden, scholingsfaciliteiten, continuïteit en uren vergelijkbaar is met zorg van de door de gemeente gecontracteerde (thuis)zorginstellingen.

Gemeenten denken dit op te kunnen lossen door een

nieuw onderscheid te maken namelijk tussen de hulp

van een particulier (kennis, alfahulp) en een hoger tarief

om hulp bij een (thuiszorg)instantie in te kunnen kopen.

Het is nog onduidelijk of de Centrale Raad van Beroep zal oordelen dat het hanteren van verschillende tarieven bij een pgb terecht of onterecht is.

Gemeente moet maatwerk leveren

Vorig jaar al was er een uitspraak van de Centrale Raad van Beroep die betrekking had op de wijze van onder-

Informatie

www.huizen.nl, waarop u de uitslag

van het Frictieonderzoek vindt en de beleidsnota Mantelzorg.

steuning. Gemeenten zullen standaard- of collectieve

oplossingen voor problemen aanbieden. Maar als deze

oplossing niet aan uw vraag voldoet, dan kunt u hierte-

gen bezwaar aantekenen. De gemeente zal dan moeten aantonen dat de standaard- of collectieve voorziening

aan uw behoefte voldoet. Zo niet, dan zal de gemeente - in redelijkheid - aan uw wensen tegemoet moeten komen.

40


het verhaal Bezwaar maken

Budgethouders die te maken krijgen met een lager tarief

Bent u lid van Per Saldo, dan kunt u hierbij advies krijgen

tevreden zijn met de oplossing die de gemeente biedt bij

ning vragen. Leden kunnen op www.pgb.nl kosteloos

voor huishoudelijke hulp bij particulieren of die niet

andere zorgvragen kunnen bij hun gemeente bezwaar maken tegen dit besluit.

en (als u pluslid bent) zo nodig om juridische ondersteude factsheet ‘bezwaar’ downloaden, waarin stapsgewijs staat beschreven hoe u dit aanpakt.

Standpunt Per Saldo Per Saldo zet zich in voor een goede pgb-regeling in elke gemeente. Per Saldo vindt dat

een pgb bij alle ruim 400 gemeenten toereikend en vergelijkbaar moet zijn met zorg in natura zodat hiermee goede zorg kan worden ingekocht

Burgers met een zorgvraag moeten vooraf goed worden

Tarief huishoudelijke hulp

natura. Dit zijn ze nu ook wettelijk verplicht. Daarnaast vin-

gemeenten afgeleid van het zorg in naturatarief. Daar

geinformeerd over de keuze tussen een pgb en zorg in

den wij het belangrijk dat mensen goed en onafhankelijk

worden geïndiceerd. En als de indicatie goed wordt gesteld is een verantwoording van het pgb achteraf niet nodig.

Immers, er is vastgesteld dat deze burgers het geld nodig

hebben waarvoor ze het hebben gekregen. Breda, Huizen en Alphen aan de Rijn zijn met hun pgb-regeling zonder verantwoording voorbeeldgemeenten.

Tarief Hulpmiddelen

Tarieven moeten toereikend zijn, ook voor hulpmiddelen. Veel gemeenten hanteren als pgb-tarief de gedkoopste

versie van bijvoorbeeld een rolstoel. Stel, u wordt geïndiceerd voor een rolstoel X van € 1000,-. U vraagt hiervoor een pgb aan en de gemeente verstrekt een budget van

Ook de tarieven voor huishoudelijke hulp worden in veel wordt dan nog eens vaak 25 procent van afgetrokken

omdat een budgethouder geen overhead heeft. Zoals u onder de kop Baanbrekende uitspraken hierboven kunt lezen, heeft de rechter gezegd dat dit niet mag. Het

tarief moet toereikend zijn om goede hulp in te kunnen kopen.

Om die reden is Per Saldo ook blij dat er niet meer geïndiceerd mag worden in klassen maar enkel nog in uren. Dat is duidelijker voor iedereen.

Daarnaast vindt Per Saldo het belangrijk dat elke

gemeente zich aansluit bij de Sociale Verzekeringsbank zodat de budgethouder, indien hij of zij dit wenst, hieraan de salarisadministratie kan overdragen.

slechts €375,-. Argument: de goedkoopste stoel in deze

De functie ‘begeleiding’ is na de pakketmaatregel in

aanschaft krijgt ze 25 procent grootinkoopkorting, dus

Gemeenten hebben de nieuwe taak gekregen te voldoen

categorie kost € 500,- en als de gemeente deze stoel

komt het pgb-tarief op €375,-. Per Saldo blijft zich inzetten dat budgethouders het budget krijgen om de stoel

aan te kunnen schaffen die de indicatiesteller als beste optie heeft gegeven. In dit voorbeeld moet het pgbtarief dan ook € 1000,- zijn.

de AWBZ voor een deel overgeheveld naar de Wmo.

aan de hulpvraag van mensen die als gevolg van hun

handicap een lichte beperking hebben en van mensen die alleen begeleiding nodig hebben voor deelname in de samenleving (participatie). Per Saldo vindt dat

gemeenten dit niet moeten proberen ‘af te kopen’ met

een collectieve voorziening, maar, als het niet passend is, verder te zoeken.


41

vraag het lenusya

Pgb-consulente Lenusya Isabella beantwoordt vragen die vaak gesteld worden aan haar en haar collega’s van de telefonische informatieen advieslijn van Per Saldo.

Eigen bijdrage nagekomen rekeningen CAK

Antwoord

Twee weken geleden ontving ik bericht van het CAK

functies die met het pgb ingekocht mogen worden,

Ik heb sinds 2008 een pgb voor huishoudelijke hulp. dat ze in 2008 te weinig eigen bijdrage zouden heb-

ben geïnd, waardoor ik nu bij zou moeten betalen. Ik

vind dat ze daar erg laat mee komen. Mag het CAK dit bedrag nog innen? Antwoord

In het kader van de nieuwe Wet tegemoetkoming

chronisch zieken en gehandicapten (Wtcg) is besloten

Ja, dat mag. Ook al heeft uw dochter alleen voor per-

soonlijke verzorging een indicatie, dan mag u voor alle te weten begeleiding individueel, begeleiding groep,

verpleging, persoonlijke verzorging en verblijf tijdelijk, zorg inkopen met het pgb. Vervoer mag alleen inge-

kocht worden wanneer daar een indicatie voor is afgegeven. Daarnaast geldt dat u een zorgfunctie niet met het pgb mag inkopen als u deze al via zorg in natura krijgt. <

dat rekeningen die na 30 november 2009 door het CAK

Notariële volmacht

het jaar 2008 niet betaald hoeven te worden. <

haar handen niet gebruiken. Hierdoor kan ze niet zelf

zijn verstuurd voor eigen bijdragen AWBZ of Wmo over

Extra verpleging inkopen als deze ook in natura wordt geleverd

We hebben voor onze gehandicapte zoon een indicatie

Mijn vrouw kan door haar lichamelijke handicap

het verantwoordingsformulier voor het zorgkantoor

ondertekenen. Mag ik namens haar een handtekening plaatsen.

voor verpleging, persoonlijke verzorging en begelei-

Antwoord

en begeleiding worden in natura geleverd. Alleen voor

grondslag of grondslag lichamelijke handicap) heeft en

ding individueel. De functies persoonlijke verzorging

de functie verpleging hebben we een pgb. We zouden graag extra persoonlijke verzorging inkopen met het pgb voor verpleging. Mag dat? Antwoord

Nee, dat mag helaas niet. Wanneer een zorgfunctie in natura wordt geleverd, is het niet mogelijk om extra uren in deze zorgfunctie met het pgb in te kopen. <

Begeleiding inkopen als deze niet is geïndiceerd?

Mijn dochter heeft een verstandelijke beperking. Ze is vorig jaar na een herindicatie niet meer geïndiceerd

voor begeleiding individueel, omdat haar belemmerin-

gen licht werden bevonden door het CIZ. Voor persoonlijke verzorging is ze wel geïndiceerd. Mogen we met een deel van haar pgb toch begeleiding individueel inkopen?

42


Als uw vrouw een lichamelijke beperking (somatische

daarnaast mentaal/geestelijk in orde is, kunt u op basis van een notariële volmacht het verantwoordingsfor-

mulier van uw vrouw tekenen. Een notariële volmacht

is overigens niet altijd nodig; bijvoorbeeld als het zorgkantoor de lichamelijke beperking kan afleiden uit het indicatiebesluit of andere beschikbare gegevens.

In gevallen waarin er naast een lichamelijke beperking ook andere beperkingen aanwezig zijn, kan naast de budgethouder zelf alleen diens wettelijk vertegen-

woordiger het verantwoordingsformulier tekenen. De aanvraag van een wettelijk vertegenwoordiger dient

bij de rechtbank (ondercuratelestelling) of bij de sector kanton van de rechtbank (mentorschap of onder

bewindstelling) te worden ingediend. Bij minderjari-

gen zijn de ouders automatisch de wettelijke vertegenwoordigers. <

www.pgb.nl

de kiek

"Wat een verademing: iemand die het snapt!"

Fotografie: Peter Damen

“Na het interviewtje voor deze rubriek was ik even helemaal van slag. Ik werd gedwongen

terug te denken aan die tijd waarin het allemaal veel minder goed ging met onze zoon Rouke (20). Dat hakte er wel in, maar tegelijkertijd besefte ik: wat een verademing, we hebben nu iemand die het snapt!”

Wil Winkelhorst vertelt voor welke problemen zij kwam te staan met haar zoon Rouke, die als

peutertje een levenslustig en onderzoekend kind was, maar op z’n 15e rondliep als een zombie,

die het gevoel had niets te kunnen. “Als kleuter liep hij op zijn ontwikkelingsleeftijd ver vooruit. Een puzzel van 100 stukjes maakte hij op z’n vierde. Wat verder opviel was zijn hooggevoelig-

heid en zijn verantwoordelijkheidsgevoel. Hij vond daarin geen aansluiting bij leeftijdsgenoten en voelde zich daardoor vanaf zijn kleutertijd al eenzaam. Op z’n 15e werd na onderzoek ontdekt dat hij hoogbegaafd was, dyslectisch en last had van een stemmingsstoornis en depressiviteit.

In het Centrum voor Creatief Leren (www.creatiefleren.nl) kwam Rouke terug bij wie hij in wezen is. Hij gaat er vier dagen per week naartoe. Samen met Albert, zijn begeleider, onderzocht

hij wat hij nodig had om weer levenslust en levenszin te krijgen. Dit is zijn redding. Hij leert hoe hij het voor hem zo complexe leven aan moet pakken. Samen stellen ze doelen en werken die

uit. Want dat is Roukes grote probleem, dat kan hij niet zelfstandig. Sterker nog, zonder begeleiding doet hij niets en wordt hij een outsider.”

OPROEP Bent u ook trots op uw zorgverlener(s)? Laat het ons dan weten. Bel, Mail of schrijf naar EigenWijs. Misschien komt de fotograaf dan ook bij u op bezoek. Per Saldo, Postbus 19161, 3501 DD Utrecht, t.a.v. Redactie EigenWijs. Tel: 030-231 93 55. E-mail: [email protected]


43

15


jaar

Vernieuwd cursusaanbod!

15

Speciaal voor ons jubileumjaar hebben we tijdelijk ons cursusaanbod flink uitgebreid. Dit jaar bestaat Per Saldo (en het pgb) 15 jaar. In september gaan we dit vieren met onder andere een groot feest. Maar we gaan dit voorjaar alvast van start om dit heugelijke feit te vieren met vijf extra nieuwe cursussen. Meld u nu aan! De functie begeleiding: wat mag ik wel inkopen en wat niet

hebt met de persoon die u komt helpen en dat uw fami-

AWBZ. Het pgb besteedt u aan begeleiding die u nodig

heeft ook nadelen. Als een familielid voor u werkt brengt

U hebt een indicatie gekregen voor begeleiding in de

hebt. Maar het is voor u niet altijd duidelijk welke zorg u

nu wel en welke u niet mag inkopen. Graag zouden we u een concrete opsomming geven, maar zo eenvoudig ligt het helaas niet. Er is namelijk geen pasklaar antwoord

mogelijk. In deze cursus leidt Per Saldo u door het woud van verboden en niet-verboden.

Wegens hele grote belangstelling zijn de geplande data

nu allemaal al vol. Momenteel zijn we hard aan het werk om nieuwe data te plannen, dus houd onze website www.pgb.nl in de gaten voor nieuwe data!

lielid of huisgenoot flexibel inzetbaar is.

Maar het inhuren van iemand uit uw directe omgeving

dit verplichtingen met zich mee en heeft dit consequenties voor de onderlinge verhoudingen. In deze cursus

besteden we aandacht aan hoe u goed kunt afwegen of het voor u een goede keus is een familielid in te huren.

En, als het antwoord ja is, waar u aan moet denken om

van deze samenwerking een succes te maken en hoe een overeenkomst wordt afgesloten. Dinsdag 1 juni 10.00 - 13.00 uur

Donderdag 24 juni 10.00 - 13.00 uur

Hulp vinden, hulp houden

Welke mogelijkheden bied het pgb voor mijn kind?

aannemen van de juiste hulpverlener. Dat lijkt een open

een beperking. U rent maar door om alles wat moet voor

Een goede relatie met uw zorgverlener begint met het deur, maar veel budgethouders worstelen al met het

voeren van een sollicitatiegesprek waardoor soms een

verkeerde keuze wordt gemaakt. In deze cursus krijgt u

handvatten voor het voeren van een bruikbaar sollicita-

tiegesprek; welke vragen kunt u stellen zodat u een goed beeld krijgt, en met welke vragen krijgt u een goed beeld over hoe de samenwerking zal verlopen? Daarnaast ook aandacht voor de arbeidsrelatie en hoe u op een effectieve manier uw grenzen aangeeft. Dinsdag 4 mei 10.00 - 13.00 uur

Dinsdag 8 juni 10.00 - 13.00 uur

Familie als zorgverlener: hoe werkt dat in de praktijk?

Het pgb maakt het mogelijk om iemand vanuit uw di-

recte omgeving in te huren. Bijvoorbeeld uw partner, uw kind, uw ouders of een familielid dat bij u in huis woont. Eén van de voordelen is dat u al een vertrouwensband

eBreiDe iN VOOr UiTG W.PGB.Nl. kiJk OP WW

44


fOrmaTie

Ouders zijn vaak moe van alle sores rondom hun kind met elkaar te krijgen. Per Saldo geeft u de mogelijkheid om even

stil te staan bij uw eigen situatie. Samen met andere ouders kijkt u naar de mogelijkheden die het pgb uw kind geeft.

Centraal staat de vraag: wat is de concrete zorgvraag op dit moment, hoe breng ik die in beeld - ook in relatie met het hele gezin - en hoe ga ik er vervolgens mee aan de slag?


nu allemaal al vol. Momenteel zijn we hard aan het werk om nieuwe data te plannen, dus houd onze website www.pgb.nl in de gaten!

Hoe kan het pgb ondersteunend zijn voor mantelzorgers?

U bent mantelzorger en u kunt wel wat ondersteuning

gebruiken, omdat uw zorgvrager meer hulp nodig heeft dan u kunt bieden. Op welke manier kan het pgb u

ondersteunen? En hoe maakt uw zorgvrager een goede keuze tussen het pgb en het direct ontvangen van zorg van een instelling (zogenoemde zorg in natura)?

Deze cursus is op verzoek ook ‘op maat’ voor specifieke

doelgroepen (bij voorbeeld; ouderen, allochtonen, man mantelzorgorganisaties).

Donderdag 17 juni, 10.00 - 13.00 uur

jaar


Ons vertrouwde aanbod Leren wat u moet weten: basiscursus

Het lijkt misschien moeilijk, het regelen en beheren van een pgb. Maar veel cursisten zijn aan het eind van deze

eendaagse cursus opgelucht en zeggen: ‘het valt mee’. U

leert in de basiscursus alles wat u moet weten over het pgb. Over uw rechten en plichten, uw lusten en lasten. Zodat u zeker weet dat u het goed doet en goed van start gaat.

Hoe houd ik mijn administratie op orde

Je zaken op orde hebben is heel belangrijk voor mensen

met een pgb. Daardoor kunt u zich goed verantwoorden bij

het zorgkantoor of uw gemeente. Is administratie of formulieren invullen niet uw sterkste punt? Voorkom problemen

en leer in deze eendaagse cursus hoe u uw pgb-administratie op een eenvoudige manier goed op orde houdt! Woensdag 26 mei 10.00 - 13.00 uur

Woensdag 30 juni 10.00 - 13.00 uur

Donderdag 6 mei 10.00 - 16.00 uur Dinsdag 18 mei 10.00 - 16.00 uur

Donderdag 10 juni 10.00 - 16.00 uur Dinsdag 22 juni 10.00 - 16.00 uur

Bijeenkomsten speciaal voor leden*

Goed voorbereid naar de (her)indicatie

Nieuwe ontwikkelingen, blijf op de hoogte: ledenbijeenkomsten *

het indicatiegesprek een lastige klus. U moet bijvoor-

van actuele onderwerpen. Voor nieuwe leden houden

Voor veel budgethouders of hun vertegenwoordigers is beeld kijken naar wat u, uw kind of uw partner niet kan,

terwijl u doorgaans bezig bent met wat hij wel kan. Wilt u zich hierop voorbereiden zodat u de indicatie krijgt die u nodig hebt? Dan is deze cursus een absolute aanbeveling.


nu allemaal al vol. Momenteel zijn we hard aan het werk om nieuwe data te plannen, dus houd onze website www.pgb.nl in de gaten!

Per Saldo komt naar u toe om u op de hoogte te houden wij speciale introductiebijeenkomsten. In de beperkte

beschikbare tijd komen de meest belangrijke punten van het pgb aan de orde.

* Bijeenkomsten zijn alleen toegankelijk voor leden

Introductiebijeenkomst voor beginnende budgethouders Dinsdag 11 mei, Nijkerk 19.30 - 22.00 uur

Dinsdag 1 juni, Alkmaar, 19.30 - 22.00 uur

Dinsdag 8 juni, Hilversum, 19.30 - 22.00 uur

“De cursus heeft ons veel opgeleverd: tips, creatieve oplossingen, ze vlogen over tafel!”

Als moeder van twee zonen met autisme (12 en 14 jaar) met een pgb

wil Liesbeth Kokken weten waar ze op moet letten. Wat is bijvoorbeeld

belangrijk om aan te geven bij het indicatiegesprek? Met welke nieuwe

regels moet ik rekening houden? “Ik heb veel steun ondervonden aan de

cursussen die ik bij Per Saldo heb gevolgd. Je krijgt er informatie waar je op terug kan vallen. Toen ik voor de zekerheid toch ook maar de cursus over

de administratie ging volgen, dacht ik, oké, ik doe het goed. Dat geeft me

zekerheid. De administratie lijkt lastig, maar het valt best mee als je weet hoe je het goed doet.” <

Colofon EigenWijs is een uitgave van Per Saldo, de belangenvereniging van mensen met een persoonsgebonden budget, in samenwerking met Media Business Press. Leden, abonnees en donateurs van Per Saldo ontvangen het magazine 5 keer per jaar als onderdeel van hun lidmaatschap.

>>

Media Business Press Postbus 8632 3009 AP Rotterdam Adj. Uitgever Judith Verbeek Advertenties Media Sales Support T (010) 289 40 72 Tarieven op aanvraag Druk Thieme Rotatie, Zwolle Oplage EigenWijs: 24.000

Postbus 19161 3501 DD Utrecht T 0900 742 48 57 (€ 0,20 p/m) Ledenservice (030) 230 40 66 (ma-do 10.00-17.00 uur) I www.pgb.nl E [email protected] Redactie EigenWijs T (030) 231 93 55 E [email protected] Hoofdredacteur Stans Damen Eindredacteur Martha Vlastuin Met medewerking van Lenusya Isabella, Hans van der Knijff, Marja Morskieft, Marleen Okma, Frans van der Pas, Gabriëlla Sauren Fotografie Peter Damen Vormgeving BuroDaan grafische vormgeving, Markelo

EigenWijs is voor visueel gehandicapten ook verkrijgbaar in gesproken vorm. Meer informatie hierover kunt u opvragen bij de redactie van EigenWijs. Dit blad wordt mede mogelijk gemaakt door de inkomsten van adverteerders. Per Saldo draagt echter geen verantwoordelijkheid voor de inhoud van de advertenties. Wij verzoeken u eventueel negatieve ervaringen te melden via de servicelijn van Per Saldo. ©Per Saldo, Utrecht, april 2010. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, in fotokopie of anderszins, zonder voorafgaande toestemming van Per Saldo.


45

wat doet per saldo voor u Bijeenkomsten Veranderingen in de AWBZ

Bijeenkomsten Veranderingen in de Wmo

de AWBZ, met name over de nieuwe functie begeleiding.

gen in de Wmo. Hoe vindt u hierin uw weg en wat mag

In deze bijeenkomst gaat het over de ontwikkelingen in Wat kan wel en wat kan niet met begeleiding? Welke

gevolgen hebben de nieuwe maatregelen in uw situatie? Donderdag 6 mei, Den Haag, 14.00 - 16.30 uur

Zaterdag 22 mei Leeuwarden AWBZ 14.30 - 17.00 uur

In deze bijeenkomst hebben we het over de ontwikkelinu van de gemeente verwachten? Daarnaast is artikel 6 in de Wmo gewijzigd: gemeenten kunnen nu verschillende tarieven gaan invoeren voor huishoudelijke hulp, afhankelijk van de hulp die u inschakelt (particulier of via een

Donderdag 3 juni Apeldoorn AWBZ 14.00 - 16.30 uur

organisatie). Welke gevolgen heeft dit voor u?

Zaterdag 5 juni Reuver AWBZ 14.30 - 17.00 uur

De Centrale Raad van Beroep (CRvB) is de hoogste be-

stuursrechter die oordeelt in hoger beroep over geschillen op het terrein van de sociale zekerheid en in amb-

Tarieven

tenarenzaken. Dit orgaan heeft eind 2009 belangrijke

• Basiscursus, Welke mogelijkheden biedt het pgb

voor mijn kind?, Goed voorbereid naar de (her)indicatie leden € 45,- niet-leden € 65,- (incl. lunch)

• De functie begeleiding: wat mag ik wel inkopen en wat niet?, Hulp vinden, hulp houden,

Hoe houd ik mijn administratie op orde?, Familie als

uitspraken gedaan, die zorgen voor nieuwe invalshoeken. Wat betekenen deze uitspraken in uw eigen situatie?

Ook hierover stellen we u op de hoogte tijdens onderstaande ledenbijeenkomsten.

Donderdag 6 mei Den Haag Wmo 19.30 - 22.00 uur

Donderdag 20 mei Amsterdam Wmo 19.30 - 22.00 uur

zorgverlener: hoe werkt dat in de praktijk?, Hoe kan

Zaterdag 22 mei Groningen Wmo 9.30 - 12.00 uur

het pgb ondersteunend zijn voor mantelzorgers?

Donderdag 3 juni Apeldoorn Wmo 19.30 - 22.00 uur

leden € 35,- niet-leden € 55,-.

• Ledenbijeenkomsten, alleen toegankelijk voor leden, vanaf € 10,-

Zaterdag 5 juni Maastricht Wmo 9.30 - 12.00 uur

Donderdag 17 juni Utrecht Wmo 19.30 - 22.00 uur Zaterdag 26 juni Zwolle Wmo 9.30 - 12.00 uur

de pgbpuzzel 1

2

3

4

6

5

12

Breng letters uit de puzzel over naar de hokjes met de corresponderende nummers.

15

13

16

17

22

19

24

28 33

26

35

36

46 52

48

53

58

54

59

64

65

68

70

74

57 62

66

69

50

56 61

72

75

76

78

77

© www.ruiterpuzzel.nl

50

66

78

21

3

41

13

38

11

59

47

79

Per saldo spec. klass 109

32 etage (afk.) 33 meester (afk.)

35 Sociaaleconomische raad (afk.)

42 boom 43 oefenen 44 persoonlijk voornaamwoord 46 eenheid van 51 dwarsmast 53 voorzetsel

54 geleerd 56 achter 57 tegenover 62 deel van een koe 64 bevallig

66 hagedis 68 lidwoord 69 en ande-

U kunt het juiste woord vóór 7 mei e-mailen naar [email protected] of per post naar: postbus 19161, 3501 DD, Utrecht t.a.v. redactie EigenWijs. Onder de goede oplossingen worden drie Irischeques verloot van € 25,-. eigenwijs nr2 - 2010

13 naar zijn mening (afk) 16 oprecht

(afk.) 58 meisjesnaam 60 gezondheid!

Dit kunt u winnen:

46

25 buitensporig 28 warme drank

culturele overdracht 48 vertaler

79

Ruiter Puzzel

Kampioenschappen (afk.) 7 uitroep

8 faam 9 naast het genoemde 10 zelf-

38 Egyptische godin 40 vleesgerecht 73

2 Gedeputeerde Staten (afk.)

20 erbij horend (Lat. afk.) 21 Krypton

36 chef-staf 37 Bijbelboek (afk.)

63

67

71

3 autochtoon 4 slot 5 Nederlandse

29 van leem 31 meisjesnaam

49

55

60

14 orgaan 25 muzieknoot 17 Hon-

(symbool) 22 lichaamsdeel

41 44

47

Verticaal 1 Beterschap

duras (afk.) 18 in goede conditie 37

40

Horizontaal 1 Gezondheidsleer 2 gezond maken 12 huilgeluid

27

43

45

11

31

39

42

10

21

30

34

38

9

20

25

29

32

8

14

18

23

51

7

ren (afk.) 70 insect 72 centrale interfaculteit (afk.) 73 megaton (afk.) 74 arrogant 76 soort bunzing

78 medicijn 79 binnensmonds zingen.

de tijd (afk.) 11 op geen enkele plaats 18 verpakking 19 draai 21 nakomeling 23 Helium (symbool) 24 lengtemaat 26 de onbekende (afk.) 27 Tunesië (afk.) 30 medicament 34 cadans

36 kettingzang 38 in samenwerking

met (afk.) 39 De Heilige Roomse Kerk (Lat. afk.) 40 hoofddeksel 41 boom 45 ziekenverzorger 47 open pronk-

kastje 49 specerij 50 vrouwelijke soeverein 52 iedere 54 elektrische eenheid van vermogen 55 hemellichaam 57

groep die samenwerkt 59 persoonlijk voornaamwoord 60 Senegal (afk.) 61 en verder (afk.) 63 hetzelfde (afk.) 65

karakter 67 kleur 71 voorzetsel 74 deel van de dag 75 onzes inziens (afk.)

76 IJzer (symbool) 77 muzieknoot.

Politieke partijen buitengewoon positief over toekomst pgb. Per Saldo doet een rondje Den Haag. Dankzij het pgb kunnen wij samenwonen

Recommend Documents