politiek literatuur media wetenschap filosofie expo de lage landen en europa stad en stedelijkheid Jovial Mbenga Mon Noord Marianne Hommersom

Vlaams-Nederlands Huis

voor cultuur en debat

politiek literatuur media wetenschap filosofie expo de lage landen en europa stad en stedelijkheid Jovial Mbenga | Mon Noord

© Marianne Hommersom

introductie Vlaams-Nederlands Huis

voor cultuur en debat

Schoonheid en wijsheid van de lage landen Het Vlaams-Nederlands Huis deBuren presenteert schoonheid en wijsheid van de Lage Landen in Vlaanderen, Nederland en de rest van Europa. Vanuit hartje Brussel biedt deBuren een platform voor debat en reflectie over cultuur, wetenschap, media, politiek en samenleving. Kunstenaars, journalisten, schrijvers, politici en wetenschappers zijn er aan het woord. De ontmoetingen, lezingen en debatten verlopen in een warme, open sfeer en achteraf wordt er nagepraat bij een glas. Blijf op de hoogte en herbeleef De website www.deburen.eu biedt een schat aan informatie. U vindt er het programma maar kunt er ook gesprekken herbeleven via podcast, video en foto’s. Bijna dagelijks verschijnen er nieuwe berichten, columns en wedstrijden. Schrijf u in voor de wekelijkse elektronische nieuwsbrief, volg deBuren op Facebook en Twitter. Luisterverhalen deBuren biedt honderden luisterverhalen aan van gevestigde schrijvers en aanstormend literair talent. Op www.radioboeken.eu vindt u luisterverhalen, telkens van een half uur, voorgelezen door de Vlaamse en Nederlandse auteurs zelf. De website www.citybooks.eu neemt u mee op wereldreis. Via literaire stadsportretten, geschreven door meer dan honderd internationale schrijvers, reist u naar interessante steden zonder u te verplaatsen. Download alle verhalen gratis! De vrienden van deBuren De vrienden van deBuren zijn trouwe bezoekers van het VlaamsNederlands Huis. Als ambassadeur helpen ze de belangstelling voor deBuren stimuleren en leveren ze een fundamentele bijdrage aan het succes. Vandaar ook enkele privileges: gratis toegang tot alle activiteiten bij deBuren in de Leopoldstraat 6 in Brussel; een drankje bij alle avonden van deBuren, gereduceerde tarieven voor rondleidingen, dagtrips; tweemaal per jaar het poëzietijdschrift Het Liegend Konijn en tweejaarlijks de publicatie van de Debuutprijs Het Liegend Konijn; speciale publicaties van deBuren; desgewenst vermelding op de website. Lidmaatschap kost jaarlijks € 100. Storten kan op bankrekeningnummer BE20 7330 2142 0256 ovv ‘Vrienden deBuren’. Gelieve bij de betaling uw coördinaten duidelijk en correct te vermelden. Volg ons op facebook.com/vlaamsnederlandshuisdeburen en twitter.com/deburen 2

Leopoldstraat 6 1000 Brussel t +32 (0)2 212 19 30 f +32 (0)2 212 19 49 [email protected] www.deburen.eu

Beste lezer, luisteraar en kijker, Dit jaar bestaat deBuren tien jaar. Sinds 2004 bundelen Nederland en Vlaanderen hun krachten om aan de wereld te tonen dat cultuur de beste manier is om samen te werken. In die tien jaar is er veel veranderd. Het Vlaamse zelfvertrouwen groeide terwijl Nederland meer aan zichzelf twijfelde. Tussen de Noordelijke en de Zuidelijke Nederlanden was er steeds een grote culturele mobiliteit. Kunstenaars, filosofen en auteurs hebben op een natuurlijke wijze het cultureel asielrecht in onze geschiedenis geschreven. 2014 wordt mooier en beter dan alle voorgaande jaren. Nog nooit ontplooiden we activiteiten in zo veel landen. Terwijl de overheden en academici discussiëren over culturele diplomatie, meld ik dat deBuren dit jaar aanwezig is in Indonesië, Zuid-Afrika, het Verenigd Koninkrijk, Portugal, Georgië, Armenië, Frankrijk en de Verenigde Staten. De populaire Radioboeken en citybooks zijn onze culturele drones. Door onze permanente aanwezigheid in de virtuele wereld zijn deze literaire stadsportretten en andere luisterverhalen al meer dan vier miljoen keer beluisterd. We zetten deze culturele Occupybeweging door. Meer dan ooit willen we al onze bondgenoten en partners in de Lage Landen en ver daarbuiten danken voor hun steun en medewerking. deBuren initieert graag maar kan niets alleen. Onze troeven zijn ook dit jaar: - U, ons gezond nieuwsgierig publiek, - Onze onvermoeibare creatieve medewerkers, - Onze genereuze Vlaamse en Nederlandse overheden, - En, last but not least, onze partners in binnenland en in dat grote buitenland deBuren blijft jonge makers, denkers en doeners steunen en wenst u een boeiend en gezond 2014.

Dorian van der Brempt © Friederike von Rauch

Dorian van der Brempt, directeur

PS: We maken dit jaar twee brochures. Hierna krijgt u een voorlopige lijst van onze aanbieding gedurende de eerste jaarhelft. Onze wekelijkse nieuwsbrief en de website www.deburen.eu informeren u permanent over onze Vlaamse, Nederlandse en andere internationale programma’s. 3

© Canalblog

Jan bucquoy

08.01

© dvhn

Wim pijbes

05.01

© Diego Franssens

Bart Moeyaert

19.01

bij deBuren

in januari © Joke Schot

Mondo Leone

16.01

Marietje Schaake

21.01

Matthijs de Ridder 29.01

Bas Heijne

© Chris Vanhouts

23.01

Simon van der Geest 19.01

Bert Anciaux

22.01

Marlene van Niekerk 29.01

© Jurgen Rogiers © StampMedia Foto Jade Claessens Machteld Bollen

tijs delbeke

daan 28.01

19.01

© Johan van Welsum

Monique Samuel

28.01

Johan de Boose

30.01

deBuren wenst u schoonheid en wijsheid in 2014 do

16 | 01 18:00 Kom met ons proosten en geniet van de show van mondo leone inloop en borrel vanaf 18:00 voorstelling om 19:30

Vanaf 18:00 bent u welkom bij deBuren voor een gezellig drankje en hapje. Aansluitend bieden we een nieuwjaarsvoorstelling aan: de Belgische primeur van de nieuwe show van Mondo Leone. De Nederlandse theatermaker, muzikant en verhalenverteller Leon Giesen vertelt in een wervelende, multimediale show over zijn laatste grote project waarin hij op zoek ging naar de schat van Hitler. Film, muziek en een stukje geschiedenisles.

deBuren, Leopoldstraat 6, 1000 Brussel. Gratis, reserveren verplicht: www.deburen.eu of +32 (0)2 212 19 30. Organisatie: deBuren

www.deburen.eu

sociale ethiek en politieke filosofie) en ontwerper Lotte van Laatum. Filosofe Marjan Slob leidt het debat.

kunst

Lezingen op Zondag Het nieuwe Rijksmuseum

Wim Pijbes, hoofddirecteur van het Rijksmuseum Amsterdam

Museum Catharijneconvent Utrecht, Lange Nieuwstraat 38, 3512 PH, Utrecht. € 7,50 (museumbezoek, lezing en debat), reserveren: [email protected] of www.houseofcommons.nl. Organisatie: House of Commons i.s.m. Museum Catharijneconvent, deBuren en Brandstof

ZO 05.01 | 11:00 > 12:00

film en docu

La Vie Sexuelle des Belges en Camping Cosmos

Filmvertoning met inleiding door Jan Bucquoy

Iedere eerste zondagochtend van de maand nodigt het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen een spreker uit voor een boeiende causerie. Mede op uitnodiging van deBuren komt op 5 januari Wim Pijbes, hoofddirecteur van het Rijksmuseum Amsterdam. Hij spreekt uitvoerig over de veranderingen in en het succes van het nieuwe Rijks.

WO 08.01 | 20:00

Prins Leopold Instituut voor Tropische Geneeskunde, Nationalestraat 155, 2000 Antwerpen. Deze lezing is volgeboekt. Organisatie: KMSKA en deBuren

Cineast Jan Bucquoy geeft een introductie waarna twee van zijn films volgen. In La Vie Sexuelle des Belges zien we het Vlaanderen van de jaren 1950 en een hoofdpersonage dat verstikt wordt door zijn kleinburgerlijkheid. In Camping Cosmos moet een afgevaardigde van het ministerie cultuur dichter bij de werkende klasse brengen. In een caravanpark aan de Belgische kust zien we onder meer Herman Brusselmans, Arno, Jan Decleir, Marcel Vanthilt en de pornoster Lolo Ferrari.

europa

De Europese Karavaan #1 (On)verdraaglijk!

Debat over Nederlandse (in)tolerantie ZO 05.01 | 13:30 > 17:00

De Europese Karavaan: een serie lezingen en debatten in het kader van de Europese verkiezingen. Dit eerste debat sluit aan bij de tentoonstelling ‘Vormen van Verdraagzaamheid, Religieuze (in)tolerantie in de Gouden Eeuw’ in het Catharijneconvent. Klaas van Egmond (emeritus hoogleraar Geowetenschappen aan de Universiteit Utrecht) geeft een lezing, na afloop volgt een paneldiscussie met onder meer Theo de Wit, (hoogleraar

NONA, Begijnenstraat 19-21, 2800 Mechelen. € 14 / € 6, reserveren: www.nona.be of +32 (0)15 20 37 80. Organisatie: NONA, RITS, i.s.m. de Brakke Grond en deBuren. In het kader van Winter School RITS 7

tegen het licht. Hoe staat het met het spelelement in de hedendaagse cultuur? De publieksavond van dit congres is ‘De Biograaf: Johan Huizinga’ en vindt plaats bij deBuren op 26 maart.

podiumkunsten

SPEAK!

Performance van Sanja Mitrovic over de macht van publieke sprekers DO 09.01 | 20:30

Landgoed ISVW, Dodeweg 8, 3832 RD Leusden. Reserveren via prof. dr. Léon Hanssen: [email protected]. In het Engels podiumkunsten en nieuwjaarsdrink

Nieuwjaarsborrel & Mondo Leone

Komt u met ons proosten op het nieuwe jaar? DO 16.01 | vanaf 18:00 inloop en borrel 19:30 > 21:00 mondo leone

SPEAK! is een performance van de van oorsprong Servische theatermaker Sanja Mitrovic. Welke macht hebben publieke sprekers om de maatschappij vorm te geven? Door middel van historische toespraken van Obama, Thatcher, Hitler … proberen twee performers het publiek voor zich te winnen. Het publiek bepaalt via een apparaatje wie er wint. Waar heeft de winnaar zijn succes aan te danken?

Mondo Leone

NONA, Begijnenstraat 19-21, 2800 Mechelen. € 14 / € 6, reserveren: www.nona.be of  +32 (0)15 20 37 80. Organisatie: NONA in het kader van Winter School RITS. In het Engels

Vanaf 18:00 bent u welkom bij deBuren voor een gezellig drankje en hapje. Aansluitend bieden we een nieuwjaarsvoorstelling aan: de Belgische primeur van de nieuwe show van Mondo Leone. De Nederlandse theatermaker, muzikant en verhalenverteller Leon Giesen vertelt in een wervelende, multimediale show over zijn laatste grote project waarin hij op zoek ging naar de schat van Hitler. Film, muziek en een stukje geschiedenisles.

literatuur

Games of Late Modernity

Homo Ludens 75 Years Later WO 15.01 > VR 17.01

Ruim 75 jaar geleden publiceerde Johan Huizinga zijn invloedrijke studie Homo Ludens, wellicht de belangrijkste Nederlandse wetenschappelijke bijdrage van de twintigste eeuw. Tijdens het congres Games of Late Modernity houden diverse wetenschappers de erfenis van Huizinga

deBuren, Leopoldstraat 6, 1000 Brussel. Gratis, reserveren verplicht: www.deburen.eu of +32 (0)2 212 19 30. Organisatie: deBuren

8

Geeks, nerds en hackers zitten aan de knoppen van de informatiesamenleving. Hoe kunnen burgers, politici en journalisten goede beslissingen nemen zonder de juiste kennis van de nieuwe technologie waarop onze samenleving draait? Marietje Schaake (Europarlementariër voor D66) leidt een panelgesprek over dit onderwerp. Ondernemer en software-ingenieur Stef van Grieken (Open State Foundation) schuift aan. Dit programma maakt deel uit van het publieke luik van het congres Computers, Privacy en Data Protection (CPDP). www.cpdpconferences.org

kunst

Nieuwe maatjes #2 Simon van der Geest

Met Bart Moeyaert, Karin Kustermans, Tijs Delbeke en jonge kunstenaars ZO 19.01 | 15:00

deBuren, Leopoldstraat 6, 1000 Brussel. € 5, reserveren: www.deburen.eu of +32 (0)2 212 19 30. Organisatie: deBuren en De Groene Amsterdammer In het kader van CPDP (VUB).

Hoofdgast in deze aflevering van Nieuwe maatjes is Simon van der Geest, de beste jonge Nederlandse kinderboekenschrijver van het moment. Hij nodigde Bart Moeyaert uit om met hem in gesprek te gaan, onder leiding van Karin Kustermans. De muziek is in handen van singer-songwriter Tijs Delbeke en we beleven een nieuwe editie van het artistieke blinddateprogramma BCC!

de stad

De gedroomde stad #2 De (a)sociale stad

Is de urbane smeltkroes werkbaar? WO 22.01 | 19:30

Er zijn steeds meer mensen op deze aardbol en daarvan gaan er meer en meer in de stad wonen. De stedelijke bevolking diversifieert: in Brussel leven ondertussen al meer dan 170 verschillende nationaliteiten. Deze urbane diversiteit en densiteit heeft veel troeven, maar brengt ook uitdagingen met zich mee. Een gesprek tussen senator Bert Anciaux (voorzitter sp.a-fractie), socioloog Vasco Lub (Bureau voor Sociale Argumentatie) en Sarah Avci, (coördinator Femma Intercultureel). Roeland Termote (correspondent voor NRC) modereert.

Vrijstaat O., Zeedijk 10, 8400 Oostende. € 5 (vvk via www.vrijstaat-o.be, + € 1 reservatie), € 8 aan de deur. Organisatie: deBuren en Vrijstaat O. samenleving

Aan de knoppen #1 De netwerksamenleving

De impact van technologie op de informatiesamenleving DI 21.01 | 19:30

deBuren, Leopoldstraat 6, 1000 Brussel. Gratis, reserveren: www.deburen.eu of +32 (0)2 212 19 30. Organisatie: deBuren

Marietje Schaake

9

DE GEDROOMDE STAD Met de reeks De gedroomde stad onderzoekt deBuren het toekomstperspectief van de stad. Kleine initiatieven en experts ontmoeten elkaar en gaan in gesprek. Hoe wonen toekomstige stadsbewoners? Hoe gaan ze om met het milieu en sociale vraagstukken? Wat eten ze? We kijken samen vooruit en proberen een beeld te schetsen van de stad die komen gaat.

© Mathieu Buyse

#1

#3

Over voeding en stadslandbouw

Innovatie, technisch vernuft en sustainable development in het Eindhoven van 2050 + rondleiding

Het menu van de toekomst

Design van de toekomst

ZA 05.10.2013 | Museon, Den Haag

DO 15.05.2014 | 19:30 | Design Academy, Eindhoven

#2

#4

De (a)sociale stad

Stedelijk groen en leefbaarheid

Is de urbane smeltkroes werkbaar? WO 22.01.2014 | 19:30 | deBuren, Brussel

Een gesprek over groen in de stad + stadswandeling ZA 17.05.2014 | 14:00 | CAMPO, Gent

10

en deBuren een serie Europese lezingen en debatten. Filosofen en andere denkers bieden een eigentijds en persoonlijk perspectief op de toekomst van Europa. Tijdens deze tweede lezing in Amsterdam zoomen we in op de band die inwoners van Europa hebben met hun continent. Welke geschiedenis voelt als ‘de jouwe’? En waarom?

samenleving

Wat is de toekomst van de privacy?

Dubbelinterview met Paul De Hert en Bas Heijne DO 23.01 | 19:30

Stadsschouwburg Amsterdam, Leidseplein 26, 1017 PT Amsterdam. Gratis, reserveren: www.houseofcommons.nl. Organisatie: Brandstof i.s.m. deBuren en House of Commons

Wat is de toekomst van privacy in de Lage Landen? Hoe verhoudt privacy zich tot (staats)veiligheid? Ruilen we onze privésfeer in voor meer veiligheid of maakt het (on)vrijwillig afgeven van allerlei persoonlijke gegevens ons juist kwetsbaarder? Deze vragen staan centraal in een dubbelinterview met hoogleraar Paul De Hert (VUB) en opiniemaker Bas Heijne. Kristof Clerix (MO*) modereert en het resultaat van dit gesprek vindt u enkele maanden later uitgebreid terug in Ons Erfdeel. Dit programma maakt deel uit van het publieke luik van het congres Computers, Privacy en Data Protection (CPDP). www.cpdpconferences.org

podiumkunsten

Toonmoment RITS Winter School

In de Brakke Grond VR 24.01 | 20:30

‘Art as rhetoric, rhetoric as art’ is het thema van deze Winter School. Is retoriek essentieel voor de kunst of inherent aan het kunstwerk? De eerste groep werkte met geluidskunstenaar Felix Kubin, de tweede groep mocht profiteren van de expertise van de Servische performancekunstenaar Sanja Mitrovic. En de derde club werd begeleid door Jan Bucquoy, het enfant terrible van de Belgische cinema. Na een werkperiode in het Mechelse NONA is de Brakke Grond de laatste etappe die wordt afgesloten met een performance-avond.

deBuren, Leopoldstraat 6, 1000 Brussel. € 5, reserveren: www.deburen.eu of +32 (0)2 212 19 30. Organisatie: deBuren i.s.m. Ons Erfdeel. In het kader van CPDP (VUB).

Vlaams Cultuurhuis de Brakke Grond, Nes 45, 1012 KD Amsterdam. € 10, € 6,5 en € 5, reserveren: www.debrakkegrond.nl. Coproductie: NONA, RITS, de Brakke Grond, deBuren. In het kader van Winter School RITS.

europa

De Europese Karavaan #2 De inslag van Europa

Wat is jouw band met de Europese geschiedenis? DO 23.01 | 20:00 > 22:00

In het kader van de Europese verkiezingen in mei 2014 organiseert het Utrechtse platform House of Commons i.s.m. Brandstof 11

DE GROOTE OORLOG IN ONS HOOFD

WERELDOORLOG I EN DE DENKENDE ENKELING Filosofieproject met 12 lezingen, tentoonstellingen, wandelingen MARCEL GRAULS | LEEN HUET | JEROEN VANHESTE | VINCENT BLOK PAUL VAN TONGEREN | THIJS LIJSTER | MONIKA VAN PAEMEL MATTHIJS DE RIDDER | STEFAN HERTMANS | LAURENS TEN KATE FRANK ALBERS | PETER SLOTERDIJK van 26-01-2014 tot 14-12-2014 deBuren

europa

- podiumkunsten

van uitgever Nicolaas Theelen en socialist Camille Huysmans in de ontwikkeling van een krachtige intelligentsia in Vlaanderen. Beiden waren felle Vlamingen, Camille Huysmans had internationale contacten. Bij het uitbreken van Wereldoorlog I profileerden ze zich als pacifisten en antimilitaristen.

An Evening of European Jazz: The Low Countries & Music Pitch

Met optredens van Kapok, Rembrandt Frerichs Trio en De Beren Gieren VR 24.01 | 17:00 > 00:00

Filosofiehuis Het zoekend hert, Koninklijkelaan 43, 2600 Berchem. € 9, reserveren verplicht: [email protected] of +32 (0)473 68 66 65. Organisatie: Het zoekend hert en deBuren film en docu

Het België van Daan Kapok

DI 28.01 | 19:30

Drie jonge jazzbands uit de Lage Landen treden op in Flagey: Kapok (NL), Rembrand Frerichs Trio (NL) en De Beren Gieren (BE). Voorafgaand aan de optredens is er een rondetafeldiscussie: ‘Music Pitch: Jazz in the Low Countries’. Thema’s tijdens de discussie zijn: wat zijn de kansen voor jazzmuzikanten en bands in de Nederlandse en Belgische jazzscene anno 2014? En welke podia en festivals zijn interessant, hoe gaan artiesten te werk en hoe kom je aan optredens? Flagey, Studio 4, Heilig Kruisplein, 1050 Brussel. € 15 / € 10, reserveren: www.flagey.be. Organisatie: Flagey, Winterjazz, Ambassade van het Koninkrijk der Nederlanden i.s.m. deBuren

© Jurgen Rogiers

Vorig najaar toonden we bij deBuren twee afleveringen van Het België van  ..., de documentairereeks die VPRO maakte over ons land. Deze avond tonen we de aflevering met Daan Stuyven. Tijdens een motortocht door zijn België maakt Daan een nieuwe tekst op het nummer Landmijn. Het wordt dan Schoonland – een ode aan het veelkleurige België. Na de documentaire gaat Daan in gesprek met kunstkenner Claude Blondeel.

filosofie

De Groote Oorlog in ons hoofd #1 | Marcel Grauls

Van lokale beleving tot internationale beweging ZO 26.01 | 11:00

De tiendelige cyclus ‘De Groote Oorlog in ons hoofd’ bestaat uit filosofische lezingen over de impact van de Eerste Wereldoorlog op het denken van de westerse enkeling. Journalist Marcel Grauls belicht de betekenis

deBuren, Leopoldstraat 6, 1000 Brussel. Gratis, reserveren: www.deburen.eu of +32 (0)2 212 19 30. Organisatie: deBuren en VPRO

13

samenleving

literatuur

Standpunt Monique Samuel over God

Dubbele boekpresentatie | Thuis en Kaar

Nieuwe dichtbundels van Geert Buelens en Marlene van Niekerk

DI 28.01 | 20:30

WO 29.01 | 19:30

Monique Samuel © Johan van Welsum

In 2014 kunt u maandelijks bij deBuren (Brussel) of NONA (Mechelen) terecht voor een duidelijk standpunt. In deze reeks geeft telkens een prominente spreker met een kritische stem zijn of haar actuele mening over een tijdloos thema. Daarna volgt een kort interview door moderator Karl van den Broeck met ruimte voor publiek debat. Monique Samuel, politicoloog, opiniemaker, publicist, MiddenOostendeskundige, blogger en auteur van Egyptisch-Nederlandse afkomst, bijt het spits af en spreekt over haar zoektocht naar God.

Midden in de Poëzieweek presenteert deBuren twee nieuwe dichtbundels waarin de wereld van vandaag onderzocht wordt: Thuis van Geert Buelens en Kaar van de Zuid-Afrikaanse schrijfster Marlene van Niekerk. In Thuis stelt Buelens de vraag wat maakt dat we ons ergens thuis voelen. Is het een plek, een gevoel, een taal, een draadloze verbinding of een zorgvuldig gecultiveerde illusie? Kaar is de eerste dichtbundel van Van Niekerk in dertig jaar en biedt een rijkdom aan stemmen en stemmingen. Soms ernstig, soms speels, altijd raak. Uitgever Laurens Ubbink (Ambo | Anthos) leidt in, Matthijs de Ridder houdt een laudatio. Met een bijzondere bijdrage van Marlene Merckx (van dat andere Thuis!).

NONA, Begijnenstraat 19, 2800 Mechelen. € 5, reserveren: www.nona.be of +32 (0)15 20 37 80. Organisatie: deBuren en NONA

Woont u in Nederland? Niet getreurd: op donderdag 30 januari zijn Buelens en Van Niekerk te gast in De Nieuwe Liefde te Amsterdam. deBuren, Leopoldstraat 6, 1000 Brussel. Gratis, reserveren: www.deburen.eu of +32 (0)2 212 19 30. Organisatie: deBuren en Uitgeverij Ambo | Anthos

15

Europese Karavaan Denkers en filosofen op weg naar 2014 In het kader van de Europese Verkiezingen in mei 2014 organiseert het Utrechtse platform House of Commons in samenwerking met het Vlaams-Nederlands Huis deBuren en Brandstof een serie Europese lezingen en debatten. Zes denkers en filosofen bieden een eigentijds en persoonlijk perspectief.

(On)Verdraaglijk! Debat over Nederlandse (in)tolerantie

UTRECHT


Locatie: Museum Catharijneconvent Utrecht

De inslag van Europa Jouw band met de Europese geschiedenis

AMSTERDAM

23 januari 2014 20.00 – 22.00 uur (inloop vanaf 19.30 uur)

Geloof in Europa Christendom, verwaarloosde wortel van Europa

BRUSSEL 13 maart 2014 19.30 – 22.00 uur


Locatie: Begijnhofkerk Brussel De inslag van Europa Jouw band met de grote Europese denkers

AMSTERDAM

13 maart 2014 20.00 – 22.00 uur (inloop vanaf 19.30 uur)

UTRECHT 13 april 2014 16.00 – 18.00 uur


Locatie: Stadsschouwburg Amsterdam

Europa, een nieuwe beweging? 
Locatie: Geertekerk, Utrecht

BRUSSEL 24 april 2014 19.30 – 22.00 uur


Locatie: Stadsschouwburg Amsterdam

Wrap Up Europe 
Locatie: Vlaams-Nederlands huis deBuren, Brussel

Meer informatie en aanmelden www.houseofcommons.nl

EU karavaan_v2 adv 124 x 186.indd 1

grafisch ontwerp www.lijnontwerp.nl

5 januari 2014 13.30 – 17.00 uur

04-12-13 21:05

film en docu

Documentaire op Donderdag Einde en begin - een ontmoeting met Wislawa Szymborska

Inleiding door Johan de Boose DO 30.01 | 18:00

Wislawa Szymborska

Nadat de Poolse dichteres Wisława Szymborska in 1996 de Nobelprijs voor de Literatuur won, leefde ze als gevolg van alle media-aandacht in afzondering. De associatieve documentaire Einde en begin – een ontmoeting met Wisława Szymborska biedt een unieke inkijk op het leven en werk van deze in 2012 overleden dichteres. Schrijver, slavist en Oost-Europakenner Johan de Boose geeft een inleiding bij deze poëtische ontdekkingsreis. Muntpunt, Munt 6, 1000 Brussel. Gratis, reserveren: www.deburen.eu of +32 (0)2 212 19 30. Organisatie: Muntpunt en deBuren. Film: Pools met Nederlandse ondertiteling. Inleiding: Nederlands

17

Tom Lanoye

11.02

Anne Dilven

12.02

© Peter le Nobel

Peter Terrin

04.02

© Stijn Vranken

Stijn Vranken

07.02

© ANP Kippa

Carly Wijs

02.02

Willem Otterspeer 04.02

© Marianne Hommersom

Katharina Smets

08.02

© Michiel Hendryckx

Stefan Hertmans

02.02 © Rob Stevens

Leen Huet © Didier Frateur

Steven Vanackere

05.02

Alain Van Crugten 11.02

16.02

bij deBuren

in februari © Hilde Christiaens

Gita Deneckere

18.02

Lasha Bugadze

21.02 © De Standaard

Hans Vandeweghe

Veerle Pasmans Amr Gharbeia

25.02

23.02

19.02

© Lieve Snellings

Meryem Kanmaz

22.02 Van Kooten & De Bie 26.02

© Evelien Kums

Willem Schinkel Frank Westerman 20.02

© Janus van den Eijnden

Rob Wijnberg

23.02

24.02

podiumkunsten

literatuur

De Biograaf Willem Frederik Hermans

Yes

Carly Wijs en Marijke Van Warmerdam

Willem Otterspeer over zijn Hermansbiografie De mislukkingskunstenaar

ZA 01.02 | 12:00 >18:00

Carly Wijs is verknocht aan het werk van de Ierse auteur James Joyce. Met Yes vertrekt ze van zijn enige toneelstuk Exiles. Yes wordt een doorlopende installatie-performance waarin de acteurs Carly Wijs, Jerry Killick, Rasmus Ölme letterlijk gevangen zitten in een theatrale loop. Marijke van Warmerdam creëerde de film Monologue Intérieur bij de voorstelling.

DI 04.02 | 19:30

de Appel arts centre, Prins Hendrikkade 142, 1011 AT Amsterdam. Reserveren: www.deappel.nl of +31 (0)20 6255 651. Organisatie: Caravan Productions, coproductie: de Appel en deBuren

samenleving

ZEEDIJK 10 #4 Stefan Hertmans

Vooruit met die crisis! ZO 02.02 | 11:00 > 12:30

In de reeks ZEEDIJK 10 gaan deBuren en Vrijstaat O. uit van de crisis als interessant beginpunt in plaats van als droevig eindpunt.  Diverse gebieden in crisis komen aan bod, zoals politiek, economie, media, democratie en kunst. Voor elke editie nodigen we een prominente spreker uit die een bepaald thema of gebied belicht. Deze keer spreekt Stefan Hertmans over engagement in de kunst, waarna hij in gesprek gaat met Chantal Pattyn (Klara).

Historicus Willem Otterspeer werkte zich in tien jaar door het immense archief van de in 1995 overleden Nederlandse schrijver Willem Frederik Hermans. De mislukkingskunstenaar, het eerste deel van de biografie is onlangs verschenen. Otterspeer praat met Piet Piryns over zijn aanpak en de ontdekkingen die hij deed. Peter Terrin vertelt over zijn band met de grote schrijver en leest een favoriet fragment.

Vrijstaat O., Zeedijk 10, 8400 Oostende. Reserveren niet mogelijk. Wil u deze debatreeks ondersteunen? Dan is een vrije bijdrage welkom. Organisatie: deBuren en Vrijstaat O.

deBuren, Leopoldstraat 6, 1000 Brussel. Gratis, reserveren: www.deburen.eu of +32 (0)2 212 19 30. Organisatie: deBuren

20

politiek

podiumkunsten

Zelf geschreven: Steven Vanackere in gesprek met Gui Polspoel

Let Love Rule 2014

Muziek, spoken word en poëzie VR 07.02 | 20:00

over De eerste steen

Let Love Rule: een literair en muzikaal minifestival in het teken van de liefde. Boordevol nieuw talent, meeslepende woordkunstenaars en muzikale parels. Presentator Stijn Vranken en platenruiter Jan Ducheyne nemen u mee op een ware ontdekkingstocht! Met: dichteres Charlotte Van den Broeck, dichter Geert Briers met muzikant Aarn van Severen en de Nederlandse schrijvers Maaike Haneveld en Kasper C. Jansen. Muziek van Say Say, Scarlett O’Hanna en For Noah. Niet te missen!

WO 05.02 | 19:30

Vrijstaat O., Zeedijk 10, 8400 Oostende. € 9 (vvk via www.vrijstaat-o.be, + € 1 reservatie), € 12 aan de deur. Organisatie: Vrijstaat O. i.s.m. deBuren, Jong Oostende/Muziekclub De Zwerver ontmoeting

De lastige liefde antwerpen

Een luisteravond met liefdevolle pleisters op amoureuze wonden Steven Vanackere © Didier Frateur

ZA 08.02 | 20:00

Welke politicus of publieke figuur schrijft er tegenwoordig géén boek? De vervolgvraag is echter: wie schrijft dat boek nog zelf? Politicus en ex-minister Steven Vanackere (CD&V) deed dat, hij schreef zelf het boek De eerste steen – zeven hoofdzonden in politiek en samenleving. We presenteren dit boek bij deBuren, waarbij Vanackere in gesprek gaat met Gui Polspoel over de politieke praktijk, maar ook over het schrijfproces en de middenweg tussen politiek en religie.

Het is Valentijn, maar wat nadat de bonbons zijn opgegeten en de rozen verwelkt? Dim de lichten en leg je oor te luisteren. In The Dark (BE) en Grenzeloos Geluid (NL) presenteren: De lastige liefde. Een luisterprogramma in twee landen vol amoureuze narigheid, verteld door jonge Vlaamse radiomakers gecombineerd met Nederlandse gevestigde namen en een live hoorspel. Café Kiebooms, De Coninckplein 18, 2060 Antwerpen. € 5, reserveren: www.deburen.eu of +32 (0)2 212 19 30 / € 7 aan de deur. Organisatie: In The Dark en Grenzeloos Geluid i.s.m. de Brakke Grond en deBuren

deBuren, Leopoldstraat 6, 1000 Brussel. Gratis, reserveren: www.deburen.eu of +32 (0)2 212 19 30. Organisatie: deBuren i.s.m. Uitgeverij Vrijdag

21

In januari 2011 presenteerde deBuren La langue de ma mère, de Franse versie van Tom Lanoyes roman Sprakeloos. Voor zijn meesterlijke vertaling is Alain Van Crugten nu onderscheiden met de Prix Phares du Nord. Lanoye en Alain Van Crugten gaan naar aanleiding daarvan bij deBuren in gesprek over de relatie schrijver-vertaler en het geheim van een goede literaire vertaling.

podiumkunsten

Yes

Carly Wijs en Marijke Van Warmerdam ZA 08.02 en ZO 09.02 10:00 > 13:00 en 14:00 > 17:00

Carly Wijs is verknocht aan het werk van de Ierse auteur James Joyce. Met Yes vertrekt ze van zijn enige toneelstuk Exiles. Yes wordt een doorlopende installatie-performance waarin de acteurs Carly Wijs, Jerry Killick, Rasmus Ölme letterlijk gevangen zitten in een theatrale loop. Die begint wanneer het museum de deuren opent en houdt op wanneer het museum sluit. Marijke van Warmerdam creëerde de film Monologue Intérieur bij de voorstelling.

deBuren, Leopoldstraat 6, 1000 Brussel. Gratis toegang, reserveren aanbevolen. www.deburen.eu. Organisatie: deBuren, het Nederlands Letterenfonds en het Vlaams Fonds voor de Letteren film en docu

Terug naar Irak

Anne Dilven + gesprek met Koen Vidal

Extra: Om 14u geeft Onno Kosters (Universiteit Utrecht) een lezing over leven en werk  van James Joyce in de Mechelse boekhandel De Zondvloed.

WO 12.02 | 19:30

Rik Wouters Museum (Schepenhuis), Steenweg 1, 2800 Mechelen. Tickets museum: € 8 (voorstelling + toegang tot het museum). Tickets De Zondvloed: 14 euro (lezing + bezoek aan de performance + toegang museum). Coproductie: NONA, Caravan Productions en deBuren

De jonge Nederlandse documentairemaakster Anne Dilven ging samen met de Koerdische Irakees Shaho Jabbari naar Irak, het land dat hij eind jaren 90 op veertienjarige leeftijd eenzaam ontvluchtte. Terug naar Irak is een veelzijdige documentaire die begint met getekende jeugdherinneringen, waarna de animatie plaatsmaakt voor de harde filmkleuren van het hedendaagse Irak. Dilven gaat in gesprek met Koen Vidal (chef buitenland De Morgen), daarna vertonen we de film integraal.

literatuur

Prix Phares du Nord: Alain Van Crugten & Tom Lanoye

Auteur en vertaler in gesprek naar aanleiding van vertalersprijs DI 11.02 | 19:30

deBuren, Leopoldstraat 6, 1000 Brussel. Gratis, reserveren: www.deburen.eu of +32 (0)2 212 19 30. Organisatie: deBuren © deBuren

22

Gasten: Wout Waanders en Arno Van Vlierberghe. Saskia de Jong vertelt over haar ervaring met Vers van het Mes in 2004 en draagt voor.

ontmoeting

De lastige liefde amsterdam

Een luisteravond met liefdevolle pleisters op amoureuze wonden VR 14.02 | 20:00

Het is Valentijn, maar wat nadat de bonbons zijn opgegeten en de rozen verwelkt? Dim de lichten en leg je oor te luisteren. In The Dark (BE) en Grenzeloos Geluid (NL) presenteren: De lastige liefde. Een luisterprogramma in twee landen vol amoureuze narigheid, verteld door jonge Vlaamse radiomakers gecombineerd met Nederlandse gevestigde namen en een live hoorspel.

Perdu, Kloveniersburgwal 86, 1012 CZ Amsterdam. € 10 / € 5, reserveren: www.perdu.nl. Organisatie: deBuren, Perdu en het Poëziecentrum, met steun van de Nederlandse Taalunie literatuur

De bollen zijn heel decoratief aan de vijver

Presentatie Land Art-nummer DW B ZA 15.02 | 20:00

de Brakke Grond, Nes 45, 1012 KD Amsterdam. € 5 (vvk) / € 7 (aan de deur), reserveren: www.debrakkegrond.nl. Organisatie: In The Dark en Grenzeloos Geluid i.s.m. de Brakke Grond en deBuren

Literair tijdschrift DW  B presenteert met het Land Art-nummer een uniek Gesamtkunstwerk. Op verzoek van gastredacteur Astrid Lampe droegen twintig dichters bij aan een tekstueel landschap waarin de eenheid van het gedicht en het ego van de dichter worden gebruikt als compost om de poëzie op te laten bloeien. Noodzakelijke ingrepen om gedichten te bestrijden middels poëzie: in poetry; not in poems. Kom luisteren naar veel poëzie, aangevuld met kritische interventies door Jeroen Dera en Kila van der Starre.

literatuur

Vers van het Mes XXVIII amsterdam

Met Wout Waanders, Arno Van Vlierberghe en Saskia de Jong VR 14.02 | 20:30

Tijdens Vers van het Mes staan nog niet gedebuteerde Nederlandstalige dichters centraal. De gasten krijgen de tijd en de gelegenheid zich te presenteren middels poëzievoordrachten en het uitspreken van een kleine poëtica over hun werk, het poëzielandschap en hoe ze zichzelf daarin zien. Sinds 2013 vindt het programma afwisselend in Amsterdam en Gent plaats.

Perdu, Kloveniersburgwal 86, 1012 CZ Amsterdam. Gratis, reserveren: www.deburen.eu of +32 (0)2 212 19 30. Organisatie: deBuren, DW B en Labo Actuele Kunstkritiek

23

Over Perdu en de programmareeks Vers van het Mes Perdu begon in 1984 als de kleine boekhandel De Verloren Tijd, naar de romancyclus van Marcel Proust. Oprichters Chris Keulemans en Agnes van Bruggen verkochten er ‘beschadigde wereldliteratuur en marginalia’. De Verloren Tijd was een ontmoetingsplek voor literatuurliefhebbers en al gauw werden er avonden georganiseerd waarop mensen konden voordragen, luisteren en discussiëren onder het genot van een goed glas. Bovendien begon een kleinschalige uitgeverij voor bijzonder werk. In de loop der jaren ontwikkelde de boekwinkel zich tot een eigenzinnig literair podium gericht op poëzie. En daar hoorde een grotere ruimte bij.

deBuren is voortdurend bezig om nieuw Vlaams en Nederlands talent te ontdekken en een internationaal podium te geven. In de rubriek Jonge makers, grote kansen stellen we telkens jonge makers en promotoren van jong talent aan u voor. In deze editie vertelt Marije Koens over de geschiedenis en de werking van stichting Perdu in Amsterdam.

24

Midden jaren negentig vestigde de stichting – vanaf toen Perdu geheten – zich in het pand aan de Kloveniersburgwal, uitgerust met een karakteristieke theaterzaal, een gespecialiseerde poëzieboekhandel en een eigen kantoor. Hier stelt de redactie van Perdu iedere week een literair programma samen. Deze programma’s staan in het teken van poëzie en perifere literatuur, en stellen ook het denken daarover centraal. Aan sprekers wordt zelden nog gevraagd simpelweg voor te dragen. We laten ze graag de grenzen van de literatuur te verkennen door eigen of andermans werk kritisch te beschouwen. Een voorbeeld daarvan is de reeks Vers van het mes.

de reeks: Onno Kosters, Saskia de Jong, Thomas Blondeau, Ellen Deckwitz, Hélène Gelèns, Arnoud van Adrichem, Lieke Marsman, Bernke Klein Zandvoort, Maarten van der Graaff en Maud Vanhauwaert. Tot mijn grote vreugde organiseren Perdu, het Poëziecentrum en Vlaams-Nederlands Huis deBuren sinds 2013, dus tien jaar na de eerste aflevering, een reeks internationale afleveringen van Vers van het mes. We nodigen voor elke editie een Vlaming en Nederlander uit, die allebei een keer in Perdu en het Poëziecentrum mogen optreden. Een ander spannend nieuw element is dat er telkens een dichter te gast is die optrad tijdens een van de vorige edities en inmiddels een indrukwekkend oeuvre heeft opgebouwd. Door de krachten te bundelen hopen we de verhoudingen te verbeteren tussen Vlaamse en Nederlandse auteurs, tussen Vlaamse en Nederlandse poëzie, tussen Vlaamse en Nederlandse instellingen. Het is fijn dat de Taalunie die ambitie ondersteunt.

Vers van het mes, opgericht in 2003 door toenmalig Perdu-redacteur Tjitske Mussche, is ontstaan om getalenteerde (nog) niet-gedebuteerden een podium te bieden. Per programma vragen we aan drie of vier auteurs om uit eigen werk voor te dragen en daarop te reflecteren door een kleine poëtica te presenteren. Daarmee wil Perdu hun werk bij een groter publiek introduceren en ze stimuleren dat werk te bezien in relatie tot de literaire omgeving waarin het verschijnt. Een greep uit de lijst mensen die deelnamen aan

Marije Koens directeur van stichting Perdu Amsterdam

Vers van het Mes XXVIII en xxix

Met Wout Waanders, Arno Van Vlierberghe en Saskia de Jong

25

VR 14 | 02 20:30

Perdu Kloveniersburgwal 86 1012 CZ Amsterdam

do 06 | 03 20:00

Poëziecentrum, Vrijdagmarkt 36 9000 Gent

en oprichter van NewB Dirk Barrez stelt zijn boek Coöperaties. Hoe heroveren we de economie? voor en gaat daarover in gesprek met een expert en met het publiek.

filosofie

De Groote Oorlog in ons hoofd #2 | Leen Huet

Van opvoedkundig streven tot innerlijke vertwijfeling

Vrijstaat O., Zeedijk 10, 8400 Oostende. Reserveren niet mogelijk. Wil u deze debatreeks ondersteunen? Dan is een vrije bijdrage welkom. Organisatie: Vrijstaat O. i.s.m. deBuren

ZO 16.02 | 11:00

Virginia Woolf

De tiendelige cyclus ‘De Groote Oorlog in ons hoofd’ bestaat uit filosofische lezingen over de impact van de Eerste Wereldoorlog op het denken van de westerse enkeling. Aan de hand van de geschriften, het denken en de levenswandel van Virginie Loveling, Virginia Woolf en Ellen Key onderzoekt schrijfster en kunsthistorica Leen Huet of het beleven van de Eerste Wereldoorlog bij deze vooraanstaande Europese vrouwen tot een beter inzicht dan wel tot vertwijfeling leidde.

Dirk Barrez

wetenschap

Grijze Cellen Commerciële Ruimtevaart

Wat is de toekomst van de ruimtevaart? MA 17.02 | 19:30

Filosofiehuis Het zoekend hert, Koninklijkelaan 43, 2600 Berchem. € 9, reserveren verplicht: [email protected], +32 (0)473 68 66 65. Organisatie: Het zoekend hert en deBuren economie

Ochtend van de coöperaties | Dirk Barrez

Virgin Galactic van Richard Branson experimenteert met commerciële ruimtevluchten en de Nederlandse Space Expedition Corporation wil vanaf dit jaar mensen voor 100.000 dollar een korte ruimtetrip bezorgen. Zijn initiatieven van private bedrijven rendabel? En sturen we nog mensen of beter ruimterobots zoals Curiosity om de maan, Mars en asteroïden te verkennen? Eos-redacteur Reinout Verbeke gaat in gesprek met experts over de toekomst van de ruimtevaart.

Boekvoorstelling + gesprek ZO 16.02 | 11:00

Van Ecopower in België tot Cresol in Brazilië tonen coöperaties dat ze succesvol kunnen ondernemen. Coöperatieve bedrijven blijken opvallend langer te leven dan klassieke bedrijven, zorgen voor meer jobs en werkzekerheid, verdelen de welvaart en stimuleren de lokale economie. Journalist 26

Handelsbeurs Concertzaal, Kouter 29, 9000 Gent. Gratis, reserveren: www.deburen.eu of +32 (0)2 212 19 30. Organisatie: deBuren, Fonds Wetenschappelijk Onderzoek - Vlaanderen (FWO), Wetenschappelijk Tijdschrift Eos en Handelsbeurs Concertzaal

Ambassade van het Koninkrijk der Nederlanden, Kortenberglaan 4-10, 1040 Brussel. € 5, reserveren: www.deburen.eu of +32 (0)2 212 19 30. Organisatie: deBuren i.s.m. Nederlandse ambassade samenleving

Aan de knoppen #2 Click for Change

literatuur

De Biograaf | Koning Willem I

Kunnen sociale media nog een beweging in gang zetten?

Lezing & gesprek met Jeroen Koch, Marc Reynebeau en Gita Deneckere

WO 19.02 | 19:30

DI 18.02 | 20:00

Toen in de Arabische wereld jongeren de straat opgingen en hun dictators verdreven, leek het einde van de onderdrukking een feit. De sociale media hadden daar een belangrijke rol in. Nieuwe technologieën kunnen individuen emanciperen, maar ook regeringen verstevigen hun grip op het internet. Kunnen sociale media nog een beweging in gang zetten? Marietje Schaake (Europarlementariër voor D66) leidt een panelgesprek met daarin de Egyptische activist Amr Gharbeia die werkte voor het Egyptian Institute for Personal Rights.

In het kader van het tweehonderdjarig bestaan van de Nederlandse monarchie in 2013 werden eind november de biografieën van de eerste drie Nederlandse koningen officieel uitgereikt aan koning WillemAlexander. Jeroen Koch (Universiteit Utrecht) spreekt bij deBuren over zijn biografie van Willem I en gaat daarna in gesprek met Marc Reynebeau en Gita Deneckere, biograaf van Willems opponent Leopold I.

deBuren, Leopoldstraat 6, 1000 Brussel. € 5, reserveren: www.deburen.eu of +32 (0)2 212 19 30. Organisatie: deBuren i.s.m. De Groene Amsterdammer. In het Engels

27

Walter Benn Michaels

Artur Runge-Metzger

Sunita Narain

Ingrid Bétancourt

Blijf op de hoogte via www.MO.be en www.deburen.eu Een initiatief van MO in samenwerking met deBuren

Foto’s © Brecht Goris en Lisa Develtere

Vanaf 2014: 8 MO lezingen per jaar met internationale sprekers over mondiale vraagstukken.

OB57932

Joachim Spangenberg

Fred Pearce

MO lezingen

perspectieven. Schrijvers Lasha Bugadze, Frank Westerman en Julie Reniers schuiven aan, kunstenaar Filip Berte toont recente foto’s en DW  B presenteert een themadossier rondom de legendarische schrijver Erlom Achvlediani, vertaald en ingeleid door Ingrid Degraeve.

film en docu

Documentaire op Donderdag Het Nieuwe Rijksmuseum

Met inleiding door regisseur Oeke Hoogendijk DO 20.02 | 18.00

deBuren, Leopoldstraat 6, 1000 Brussel. € 5, reserveren: www.deburen.eu of +32 (0)2 212 19 30. Organisatie: deBuren i.s.m. Bozar, DW B en De Markten tentoonstelling

From Georgia. With Love?

FroM georgia. WiTH LoV

Met nieuw werk van Filip Berte en Kakha Kakhiani Bozar en deBuren richten de blik op het oosten VR 21.02 18:00 > 19:30 debat Vernissage en |brengen literatuur, en fotografie uit en over Georgië.

Negen jaar lang volgde regisseur Oeke Hoogendijk de restauratie van het Rijksmuseum in Amsterdam. Wat een enkelvoudige documentaire moest worden over de grootste cultuurkamer van Nederland, groeide uit tot een waar epos in vier delen: Het Nieuwe Rijksmuseum. Kijk mee met de museumdirecteur, conservatoren en restaurateurs tijdens de jarenlange verbouwing. We vertonen een deel van de met een Gouden Kalf bekroonde documentaire, voorafgegaan door een inleiding door de regisseur zelf.

Vrijdag 21.0 Midden in de Kaukasus, op het breukvlak Vernissage tussen oost en west, is GeorgiëExpo: eenFrom landGeorgia. With 18:00 | De Markten, Brus waarin traditie en vernieuwing botsen en Foto’s en tekeningen uit Tbil van Filip Berte (BE schuren, waar 20.02 schoonheid en haarBatumi tegendonderdag Kakha Kakhiani (G). hanger elkaar afwisselen. In de expoDetonen Literaire avond expo loopt tot 21.03.2 Georgiëen in de kunst we foto’s tekeningen van Filip Berte en 19:30 | deBuren, Brussel Kakha Kakhiani die ontstonden vanwege rondetafelgesp Met Lasha Bugadze, Georgië van nu citybooks Tbilisi, aangevuld met werkHetvan Frank Westerman, Julie Reniers 20:00 - 21:00 | Bozar, Bru en Filip Berte. Kakhiani uit Turnhout en een gloednieuwe Met Lasha Bugadze en Data T DW B presenteert een themadossiervan rondomBerte Erlom die net terug is uit + fotoreeks Achvlediani, vertaald door Batumi, deDegraeve. Georgische kuststad waar documentaire archiIngrid The Machine Which Ma tectonische exuberantie de boventoon voert. Everything Disappea

Muntpunt, Munt 6, 1000 Brussel. Gratis, reserveren: www.deburen.eu of +32 (0)2 212 19 30. Organisatie: deBuren en Muntpunt kunst

From Georgia. With Love? #1

literaire avond: Georgië in de kunst DO 20.02 | 19:30

Met een levendige Russische erfenis en de recente oriëntatie op het westen is Georgië een land dat volop nadenkt over de eigen positie in de Kaukasus en de rest van de wereld. We belichten dit interessante land vanuit verschillende

21:00 - 22:00 | Bozar, Bru

Een documentaire van Tinatin G De Markten, Oude Graanmarkt 5, Brussel. Gratis, over jong zijn in Georgië FoTo © Filip BErTE reserveren aanbevolen: www.deburen.eu. Organisatie: deBuren, De Markten en Bozar Literature

Voor het complete programma, info en ticket www.deburen.eu en www.bozar.be

30

FroM georgia. WiTH LoVe? Bozar en deBuren richten de blik op het oosten en brengen literatuur, debat en fotografie uit en over Georgië.

Vrijdag 21.02 Vernissage

Expo: From Georgia. With Love?

donderdag 20.02 Literaire avond Georgië in de kunst

19:30 | deBuren, Brussel

Met Lasha Bugadze, Frank Westerman, Julie Reniers en Filip Berte. DW B presenteert een themadossier rondom Erlom Achvlediani, vertaald door Ingrid Degraeve.

FoTo © Filip BErTE

18:00 | De Markten, Brussel Foto’s en tekeningen uit Tbilisi en Batumi van Filip Berte (BE) en Kakha Kakhiani (G). De expo loopt tot 21.03.2014

rondetafelgesprek Het Georgië van nu

20:00 - 21:00 | Bozar, Brussel

Met Lasha Bugadze en Data Tavadze.

+ documentaire

The Machine Which Makes Everything Disappear

21:00 - 22:00 | Bozar, Brussel Een documentaire van Tinatin Gurchiani over jong zijn in Georgië.

Voor het complete programma, info en tickets: www.deburen.eu en www.bozar.be

krijgt nu vooral de religieuze pijler van hun identiteit aandacht. Meryem Kanmaz, doctor in de sociale en politieke wetenschappen, houdt een lezing over de steeds meer zichtbare religie van migranten. Welk effect heeft dit op de migrantengemeenschap zelf?

samenleving

From Georgia. With Love? #2

Rondetafelgesprek over het Georgië van nu VR 21.02 | 20:00 > 21:00 en 21:00 > 22:00

Met een levendige Russische erfenis en de recente oriëntatie op het westen is Georgië een land dat volop nadenkt over de eigen positie in de Kaukasus en de rest van de wereld. Wat zijn de prangende vragen waar Georgië op dit moment mee geconfronteerd wordt? Voorafgaand aan de vertoning van de documentaire The Machine Which Makes Everything Dissapear vindt een rondetafelgesprek plaats met schrijver Lasha Bugadze (citybooks Tbilisi) en Data Tavadze, de theaterregisseur van Trojan Women dat datzelfde weekend in Bozar wordt opgevoerd).

CC Berchem, Driekoningenstraat 126, 2600 Berchem. € 5, reserveren: www.moussem.be. Organisatie: Moussem Nomadisch Kunstencentrum i.s.m. deBuren en Averroes filosofie

Pioniers in de praktische filosofie | Veerle Pasmans

Boekpresentatie ZO 23.02 | 11:00

Paleis voor Schone Kunsten, Ravensteinstraat 23, 1000 Brussel. € 8 / € 6, reserveren: www.deburen.eu of +32 (0)2 212 19 30. Organisatie: deBuren i.s.m. Bozar Literature, Bozar Cinema. In het Engels de stad

deugdzame stad #3 50 jaar Belgische islam

Lezing Meryem Kanmaz en debat ZA 22.02 | 20:30

Filosofiehuis Het zoekend hert en deBuren presenteren Pioniers in de praktische filosofie van Veerle Pasmans (uitgeverij ISVW). Dit boek bevat interviews met tientallen filosofen uit België en Nederland. Uitgever en filosoof Erno Eskens leidt in. Ida Jongsma, stichter van Hotel de Filosoof in Amsterdam, reflecteert over de verschillende dimensies van praktische filosofie. Tinneke Beeckman getuigt van de houding tegenover praktische filosofie in academische middens.

In 2014 vieren we de vijftigjarige aanwezigheid van migranten uit landen als Marokko en Turkije. Terwijl ze in eerste instantie onthaald werden als gastarbeiders,

Filosofiehuis Het zoekend hert, Koninklijkelaan 43, 2600 Berchem. € 8, reserveren verplicht: [email protected] of +32 (0)473 68 66 65. Organisatie: Het zoekend hert en deBuren

32

Na WikiLeaks van Julian Assange en de onthullingen van Edward Snowden, werd in Nederland Publeaks.nl opgestart: een klokkenluiderplatform om anoniem gevoelige of geheime informatie naar de pers te lekken. Welke informatie is te belangrijk om geheim te blijven en wie bepaalt dat? Waarom kwam dit initiatief wel in Nederland tot stand, maar nog niet in Vlaanderen? Met o.a. Vlaams ombudsman Bart Weekers. Bert Rymen (Radio 1, VRT) modereert.

media

ZEEDIJK 10 #5 | Rob Wijnberg

Vooruit met die crisis! De crisis in de media ZO 23.02 | 11:00

deBuren, Leopoldstraat 6, 1000 Brussel. Gratis, reserveren: www.deburen.eu of +32 (0)2 212 19 30. Organisatie: deBuren, Fonds Pascal Decroos, Mediakritiek.be en VVOJ met de steun van VVJ Rob Wijnberg © Janus van den Eijnden

politiek

Willem Schinkel | De nieuwe democratie

ZEEDIJK 10 is een reeks van deBuren en Vrijstaat O. waarin het uitgangspunt is dat de huidige crisis een interessant beginpunt is en geen droevig eindpunt. Diverse gebieden in crisis komen aan bod, waaronder politiek, economie, media, democratie en kunst. Voor elke editie nodigen we een prominente spreker uit die een bepaald gebied belicht. Deze keer spreekt Rob Wijnberg over de crisis in de media, waarna hij in gesprek gaat met Gui Polspoel.

Lezing & debat met Rudi Laermans, Anneleen Kenis en Christophe Meierhans MA 24.02 | 20:30

De Nederlandse socioloog Willem Schinkel maakte recent indruk met zijn boek De Nieuwe Democratie, naar andere vormen van politiek. Schinkel pleit voor een nieuwe politisering en voor een kritisch nationalisme. Hij breekt vastgeroeste debatten over economie, integratie, cultuur en natie open en toont alternatieve denkwegen. Na de lezing gaat hij in debat met Rudi Laermans, Anneleen Kenis en Christophe Meierhans.

Vrijstaat O., Zeedijk 10, 8400 Oostende. Reserveren niet mogelijk. Wil u deze debatreeks ondersteunen? Dan is een vrije bijdrage welkom. Organisatie: Vrijstaat O. i.s.m. deBuren media

Mediacafé #16 Hoor de klokken luiden!

Kaaitheater, Sainctelettesquare 20, 1000 Brussel. Gratis, reserveren aanbevolen: +32 (0)2 201 59 59 of www.kaaitheater.be. Organisatie: Kaaitheater i.s.m. deBuren

Welke geheime informatie mag gelekt worden? MA 24.02 | 19:30

33

samenleving

film en docu

Standpunt Hans Vandeweghe over sport

Politricks | Van Kooten & De Bie-marathon

Geen gezeik, iedereen rijk!

DI 25.02 | 20:30

WO 26.02 | 18:00 > 23:00

Hans Vandeweghe © De Standaard

In 2014 kunt u maandelijks bij deBuren (Brussel) of bij NONA (Mechelen) terecht voor een duidelijk standpunt. In deze tiendelige reeks geeft telkens een prominente spreker met een kritische stem zijn of haar actuele mening over een tijdloos thema. Na de lezing volgt een kort interview door moderator Karl van den Broeck met ruimte voor publiek debat. Hans Vandeweghe (sportjournalist en directeur Wielerbond Vlaanderen) geeft een lezing over de staat van de sport.

Kees Van Kooten & Wim de Bie

Samen met de Beursschouwburg organiseert deBuren een avondvullend programma rond de legendarische politieke sketches van Kees van Kooten & Wim de Bie. Bijna veertig jaar lang werkte dit duo samen en in die periode maakten zij honderden uren televisie. Tijdens deze marathonvertoning kunt u kijken naar een compilatie met filmpjes van de Tegenpartij met Jacobse en Van Es, het Simplistisch Verbond, Retourtje Juinen en Keek op de Week. (Her)beleef de beste sketches achter elkaar!

NONA, Begijnenstraat 19, 2800 Mechelen. € 5, reserveren: www.nona.be of +32 (0)15 20 37 80. Organisatie: deBuren en NONA

Beursschouwburg | Beurskafee,A. Ortsstraat 20‑28, 1000 Brussel. Gratis, reserveren niet nodig. Organisatie: deBuren i.s.m. de Beursschouwburg in het kader van de programmacyclus Politricks

34

. s k c i r t i l o p

7.2—29.3.2014

Wat hebben Tito, Ceausescu, Idi Amin Dada, Assad en Mitt Romney met elkaar gemeen? Wat is de toekomst van Brussel? Wat heeft Breivik tegen Europa? En hoe populistisch ben jij? Kom het in februari en maart bij ons uitzoeken!

beursschouwburg .be

Eric Corijn

11.03

© Saar De Rooij

Warre Borgmans 05 | 21.03

© Carolien Sikkenk

Liesbeth List

02.03

© Igor Freeke

Serge van Duijnhoven 12.03

© Merlijn Doomernik

Bernard Dewulf

06.03

Antoine Bodar

© Marianne Hommersom

Bernke Klein Zandvoort 06.03

13.03

bij deBuren

in maart

© Kurt Van der Elst

Kris Defoort

13.03

Wouter Kusters Anne Provoost

23.03 Joke Linders

27.03

© Marianne Didier Frateur Hommersom

Jovial Mbenga

20.03

© Marianne Hommersom

Judith Van der Wel © Het zoekend hert - Marc Schoeters

tinneke Beeckman 25.03 © VRT

William Van Laeken 29.03

Jozef Deleu

22.03

© Chris van Houts

Annie M.G.Schmidt 27.03

30.03

deBuren, VPRO, de Nederlandse Taalunie en presenteren het Koninklijk Antwerpen deBuren, VPRO Atheneum en de Nederlandse Taalunie presenteren

Amst 21 maart 2014 erdam A en ntwer pen Brus sel

Qwerty

azer ty

&

de

Literaire Quiz Grote Quiz der Lage Landen

Q&A. Waar de Nederlander op zijn toetsenbord de Q van Question aantreft, vindt de Vlaming op zijn klavier detoetsenbord A van Answer. Q&A. Waar de Nederlander op zijn de Q van Question aantreft, vindt de Vlaming op zijn klavier de A van Answer. Qwerty Azerty.Een Eenboeiende, boeiende,humorvolle humorvolle quiz quiz over Qwerty && Azerty. over boeken boekenen enschrijvers, schrijvers, over over klassiekers en debuten, over literair en proza ander uit proza de Landen. Lage Landen. klassiekers en debuten, over literair en ander de uit Lage Quizmaster: acteur Warre Borgmans, Wim Brands, presentator is Wim de Quizmaster: immer geestige, charmante Vlaamse juryvoorzitter: acteur Warre Borgmans. Juryvoorzitter VPROpresentator Boeken. Deelnemen kost 10 euro per team van 4 personen. Brands, VPRO Boeken. Alle inkomsten Doel. Mooie Alle prijzen te winnen. Deelnemen kost 10gaan euronaar per een teamGoed van 4 personen. inkomsten gaan naar een Goed Doel. Mooie prijzen te winnen. Twee steden, twee quizzen De Brakke Grond Amsterdam - woensdag 5 maart 2014 Vrijdag 21 Atheneum maart 2014 om 20.00 uur,21Koninklijk Koninklijk Antwerpen – vrijdag maart 2014 Atheneum Antwerpen informatie en inschrijven opwe www.deburen.eu. OpAlle woensdag 5 maart organiseren Qwerty & Azerty ook in Amsterdam, in De Brakke Grond. Alle informatie en inschrijven op www.deburen.eu.

Een initiatief van

Azerty nu ook in Amsterdam. Quizmaster is opnieuw de immer geestige, charmante Warre Borgmans. Test uw kennis en doe ook mee met een team van 4 personen.

ontmoeting

IM: Liesbeth List

Welkom op je begrafenis! Met een grafrede door Annemarie Oster ZO 02.03 | 15:00

de Brakke Grond, Nes 45, 1012 KD Amsterdam. € 10 per team, inschrijven verplicht: www.deburen.eu. Organisatie: deBuren, partners: Nederlandse Taalunie, VPRO en de Brakke Grond

© Carolien Sikkenk Warre Borgmans © Saar De Rooij

Wie droomt er niet van om op zijn eigen begrafenis aanwezig te zijn? Met een heuse laudatio, een In Memoriam? We zetten het in scène. Gastvrouw Anna Luyten vraagt tijdens een intiem doch publiek gesprek aan Liesbeth List hoe zij na zijn dood herdacht wil worden. Wat betekenen leven en werk voor haar? De Nederlandse actrice Annemarie Oster spreekt het In Memoriam uit.

literatuur

Vers van het Mes XXIX gent

Met Wout Waanders, Arno Van Vlierberghe en Saskia de Jong DO 06.03 | 20:00

WO 05.03 | 19:00

Tijdens Vers van het Mes staan nog niet gedebuteerde Nederlandstalige dichters centraal. De gasten krijgen de tijd en de gelegenheid zich te presenteren middels poëzievoordrachten en het uitspreken van een kleine poëtica over hun werk, het poëzielandschap en hoe ze zichzelf daarin zien. Sinds 2013 vindt het programma afwisselend in Amsterdam en Gent plaats. Gasten: Wout Waanders en Arno Van Vlierberghe. Saskia de Jong vertelt over haar ervaring met Vers van het Mes in 2004 en draagt voor.

Qwerty & Azerty is een boeiende, humorvolle quiz over boeken en schrijvers, over klassiekers en debuten, over literair en ander proza uit de Lage Landen. Na het succes van de twee vorige edities in Antwerpen, organiseren we Qwerty &

Poëziecentrum, Vrijdagmarkt 36, 9000 Gent. € 5/€ 4 (-26 jaar, +65 jaar, abonnees Poëziekrant), reserveren: [email protected], +32 (0)9 225 22 25. Organisatie: deBuren, Perdu en het Poëziecentrum, met steun van de Nederlandse Taalunie

Vrijstaat O., Zeedijk 10, 8400 Oostende. € 5 (vvk via www.vrijstaat-o.be) / € 7 (aan de kassa). Organisatie: deBuren en Vrijstaat O. literatuur

Qwerty & Azerty 2014 amsterdam

De Grote Literaire Quiz der Lage Landen

39

exemplarisch voor wat er op gendervlak gebeurt? Een debat met Bernard Bouwman (correspondent in Turkije), schrijfster/journalist Ece Temelkuran en Meryem Ilayda Atlas. Met medewerking van Ilyas Odman (choreograaf en danser) en Sükran Moral (performancekunstenaar).

kunst

Kijk. Boek. Kunst #2 Bernard Dewulf

De liefdesverklaring ten aanzien van de Kunst DO 06.03 | 20:00

Kaaitheater, Sainctelettesquare 20, 1000 Brussel. Gratis, reserveren: www.deburen.eu of +32 (0)2 212 19 30. Organisatie: Kaaitheater, deBuren en Platform 0090 in het kader van WoWmen! In het Engels de stad

Meertalige superdiversiteit

Migratie, superdiversiteit en meertaligheid: problemen en kansen

Vooraanstaande schrijvers en kunstliefhebbers leggen zich toe op het kijken naar kunst. Door hun ogen leren wij anders naar kunst kijken. Kom luisteren naar Bernard Dewulf die spreekt naar aanleiding van zijn terecht bekroonde Verstrooiingen. Daarnaast dicht de Vlaamse Lotte Dodion over de expo van Gerard Herman en boog de Nederlandse dichteres Bernke Klein Zandvoort zich over het thema ‘ravage’. Gastvrouw is Katrien Steyaert (Standaard der Letteren).

DI 11.03 | 19:00

De meerderheid van de bevolking in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest heeft geen Belgo-Belgische achtergrond meer. Brussel is geëvolueerd tot een meertalige stad met een sociaal-culturele geografie. Hoe kan men in deze toestand een sociale cohesie bewerkstelligen? Met Eric Corijn, Rudi Janssens, Piet Van de Craen, Alex Housen, Bleri Lleshi, Walentina Cools (o.v.).

M - Museum, Leopold Vanderkelenstraat 28, 3000 Leuven. € 5 (inclusief toegang tot het museum) reserveren: +32 (0)16 30 09 00. Organisatie: M - Museum en 30CC i.s.m. deBuren samenleving

Let’s talk about Turkey!

Een debat over islam en feminisme in Turkije MA 10.03 | 20:00

deBuren, Leopoldstraat 6, 1000 Brussel. Gratis, reserveren: www.deburen.eu of +32 (0)2 212 19 30. Organisatie: deMens.nu, VUB, Uitstraling Permanente Vorming vzw i.s.m. deBuren in het kader van Willy Calewaert leerstoel Brussel

Nu in Turkije steeds meer praktiserende moslims aan de macht komen, komt de vrouwenbeweging in een tweestrijd terecht. Is de spanning tussen traditie en vernieuwing in Oost-en-West Istanbul 40

WoWmen!

Gender, maatschappij en kunst door een kritische roze bril 10.03  > 15.03  | Kaaitheater & Kaaistudio’s

Tussen Internationale Vrouwendag en Equal Pay Day in organiseert het Kaaitheater een tweede editie van WoWmen!, een programmafocus op gender, maatschappij en kunst. Op het programma staan twee debatten, een onderzoek naar genderverdeling in de kunstensector, films en theater- en dansvoorstellingen van artiesten uit binnen- en buitenland: Charlotte Vanden Eynde & Dolores Bouckaert, Ragna Aurich, Eleanor Bauer, Pere Faura, Anne Juren & Annie Dorsen. Omdat het nog altijd nodig is om de wereld door een kritische roze bril te bekijken.

© Marie Losier & Bernard Yenelouis

ma 10 | 03 20:00 vr 14 | 03 19:00

Let’s talk about Turkey! Een debat over islam en feminisme in Turkije Kaaitheater, Sainctelettesquare 20, 1000 Brussels

Shevolution! Een debat over vrouwen en protest Kaaistudio’s, O.L.V. van Vaakstraat 81, 1000 Brussel

VTi en Platform 0090.

Een programma van het Kaaitheater i.s.m. deBuren,

Meer informatie | www.kaaitheater.be | www.deburen.eu 41

bieden een eigentijds en persoonlijk perspectief op de toekomst van Europa. De derde, Brusselse aflevering zal gaan over religie in Europa. Priester en hoogleraar Antoine Bodar komt een lezing geven in de Begijnhofkerk, waar tot en met 18 maart de tentoonstelling ‘De andere verbeeld / Verbeeld gevaar’ te zien is. Hoe staat het met het geloof in Europa?

podiumkunsten

Dichters Dansen Niet: Vuurproef

Serge van Duijnhoven, dj Fred dB en Edwin Berg WO 12.03 | 20:00

Dichter Serge van Duijnhoven, dj Fred dB en pianist Edwin Berg treden al ruim vijftien jaar op onder de naam Dichters Dansen Niet. Samen met deBuren geeft dit markante gezelschap in de Brakke Grond de aftrap voor hun nieuwe album (boek + cd), voorstelling en film: Vuurproef. De afsluiting van een trilogie die begon met Bloedtest (2003), in 2007 gevolgd door Klipdrift.

Begijnhofkerk, 1000 Brussel. Gratis, reserveren: www.deburen.eu of +32 (0)2 212 19 30. Organisatie: deBuren i.s.m. Kerkwerk Multicultureel Samenwerken (KMS), House of Commons en Brandstof europa

De Europese Karavaan #4 De inslag van Europa

de Brakke Grond, Nes 45, 1012 KD Amsterdam. € 10 aan de kassa/€ 8 via www.debrakkegrond.nl. Organisatie: deBuren en de Brakke Grond i.s.m. Nieuw Amsterdam

Wat is jouw band met Europese denkers? DO 13.03 | 20:00 > 22:00

In het kader van de Europese Verkiezingen in mei 2014 organiseert het Utrechtse platform House of Commons i.s.m. Brandstof en deBuren een serie Europese lezingen en debatten. Filosofen en andere denkers bieden een eigentijds en persoonlijk perspectief op de toekomst van Europa. Tijdens deze vierde lezing in Amsterdam zoomen we in op de band die we tegenwoordig nog hebben met Europese denkers. Welke filosofie is van toepassing op het Europa van vandaag?

europa

De Europese Karavaan #3 Geloof in Europa

Antoine Bodar over Christendom, verwaarloosde wortel van Europa DO 13.03 | 19:30

Stadsschouwburg Amsterdam, Leidseplein 26, 1017 PT Amsterdam. Gratis, reserveren: www.houseofcommons.nl podiumkunsten

Politricks: Speech Battle

Wie schrijft de beste speech? Antoine Bodar

DO 13.03 | 20:30

De Europese Karavaan: lezingen en debatten in de aanloop naar de Europese verkiezingen in mei 2014. Denkers en filosofen

Een avond in het teken van de kunst van de politieke toespraak. Wat is de essentie van de ideale speech? Welke valkuilen moet je als speechschrijver of spreker zeker 42

zien te vermijden? Wat is de juiste balans tussen emotie en ratio? Hoe zorg je ervoor dat een speech klinkt alsof degene die hem uitspreekt het zelf geschreven heeft? Na een lezing waarin antwoord wordt gegeven op deze vragen, strijden Vlaamse en een Nederlandse speechschrijvers om de eer van de best geschreven speech.

van werken uit de M HKA-collectie, twee specifieke series etsen van Giambattista Tiepolo en werk van een tiental jonge kunstenaars van de Amsterdamse Rijksakademie. Museum van Hedendaagse Kunst Antwerpen, Leuvenstraat 32, 2000 Antwerpen. € 8/€ 4/€ 2/€ 1, www.mhka.be . Een coproductie van M HKA en deBuren

Beursschouwburg, A. Ortsstraat 20-28, 1000 Brussel. Gratis, reserveren: www.deburen.eu of +32 (0)2 212 19 30. Organisatie: deBuren i.s.m. de Beursschouwburg in het kader van de programmacyclus Politricks

podiumkunsten

Koninklijk Concertgebouworkest amsterdam en brussel

DO 13.03 | VR 14.03 | ZA 15.03

deBuren liet componist Kris Defoort een compositie schrijven met als werktitel ‘Symfonie van de Privacy’ die door het Koninklijk Concertgebouworkest wordt uitgevoerd. Het orkest presenteert het werk Human Voices Only deze maand in Amsterdam (13 en 14 maart) en in het Paleis voor Schone Kunsten in Brussel (15 maart). Een ander hoogtepunt in het programma wordt ongetwijfeld het Concerto pour piano van Ravel, met niemand minder dan Lang Lang aan het klavier.

tentoonstelling

Narcisse Tordoir | De Roze Spion

Coproductie M HKA en deBuren 14.03 > 25.05

di, wo, vrij, za, zo 11:00 > 18:00 | DO 11:00 > 21:00

DO 13.03 | 20:30 Vernissage

Concertgebouw Amsterdam DO 13.03 en VR 14.03 | 21:15 | Tickets: € 22,50 - € 40 www.concertgebouw.nl

M HKA en deBuren presenteren de tentoonstelling De Roze Spion. Daarin vertelt de Belgische kunstenaar Narcisse Tordoir op een intuïtieve en associërende manier verhalen over de existentiële mens in een ‘ontregelde’ wereld. De Roze Spion bestaat uit vijf verschillende onderdelen: nieuwe schilderijen van Tordoir zelf, een selectie uit de Barjeel Art Foundation in Sharjah (Verenigde Arabische Emiraten), een keuze

Paleis voor Schone Kunsten in Brussel ZA 15.03 | 20:00 Tickets: € 30 - € 144 www.bozar.be

43

IN SAMENWERKING MET MUSEUM VAN HEDENDAAGSE KUNST ANTWERPEN LEUVENSTRAAT 32 2000 ANTWERPEN WWW.MUHKA.BE

NARCISSE TORDOIR — DE ROZE SPION

13|03>25|05|2014

M HKA IS EEN INITIATIEF VAN DE VLAAMSE GEMEENSCHAP EN WORDT GESTEUND DOOR STAD ANTWERPEN, NATIONALE LOTERIJ, KLARA, COBRA.BE, H ART EN BANK DEGROOF.

TPS_AD_DEBUREN.indd 1

06/11/13 13:17

deBuren en het Koninklijk Concertgebouworkest

Human Voices Only

Kris Defoort schrijft een nieuw orkestwerk voor het Koninklijk Concertgebouworkest © Kurt Van der Elst

Interview door Evelyne Coussens

Ongezonde nieuwsgierigheid is een voedingsbodem voor media en entertainment. Het privédomein van burgers en instellingen staat steeds meer onder druk. Daarom gaf deBuren aan Kris Defoort de bizarre opdracht om een symfonie te schrijven met als werktitel ‘De Symfonie van de Privacy’. Deze wordt in maart uitgevoerd door het Koninklijk Concertgebouworkest. Op 13 & 14 maart in het Concertgebouw in Amsterdam en op 15 maart in het Paleis voor Schone Kunsten in Brussel. Kris Defoort is een van de meest toonaangevende componisten uit Vlaanderen. Het KCO wordt tot de beste orkesten ter wereld gerekend. De grond van de Brusselse muziekstudio is bezaaid met boeken, stapels partituren, vellen muziekpapier. Componist Kris Defoort doet het in deze digitale tijden nog steeds met potlood en gom. De vrijheid om ambachtelijk te werken rekent hij tot zijn ‘privacy’, het thema waarrond hij voor het Koninklijk Concertgebouworkest een symfonie schreef. ‘Ik ben misschien ouderwets,’ zegt hij weifelend – uitgerekend hij, een van de meest vernieuwende componisten van de hedendaagse klassieke scène.

opera’s voor Guy Cassiers en initieerde een waaier aan jazzprojecten. Improvisatie is de basis van zijn muzikale DNA. Het ‘openhouden’ van de muziek, de onwil om de muzikale gedachten vast te leggen op papier, de goesting om te spelen met muzikale conventies – daarin toont zich de ziel van de ware improvisator. Zelf noemt hij zijn stijl, provocerend breed, ‘muziek d’aujourd’hui’.

“ Mijn muziek is de totaalsom van wie ik ben.”

Defoort begon zijn studies oude muziek in Antwerpen, zocht Luik op om zich in de jazz te verdiepen, woonde daarna drie jaar in New York om de jazzscene van binnenuit te verkennen. Terug in België werd hij artist in residence bij het Gentse LOD, schreef twee

In Human Voices Only grijpt Defoort terug naar het begin van de vorige eeuw, met referenties aan Debussy, Ravel, Satie, Stravinsky… maar allemaal à la façon de Defoort.

45

Human Voices Only vormt een belangrijke stap in zijn parcours. ‘Ik voel dat ik mezelf steeds meer toelaat. Ik durf mezelf te verrassen met iets melodisch, zelfs iets bombastisch. Ontroering en intuïtie zijn in de hedendaagse klassieke scene lang verdacht geweest, vandaag zijn die veto’s verkruimeld. Ik kan geen muziek schrijven vanuit een intellectueel concept. Ik moet iets voelen.’

schriftuur heeft genesteld. ‘Ik besef dat ik tegenover ons digitaal tijdperk de menselijke stem wil zetten in al haar vormen; roepend, wenend, murmelend, zingend …’ Human Voices Only bevat nochtans geen partij voor een vocalist. Het zijn de instrumenten die elkaar de verschillende facetten van de stem doorspelen, teruggrijpend op een Arabische melodie die nooit stopt. ‘Tijdens de ramadan verbleef ik in Marokko, en overal hoorde ik gezangen, oneindige melodieën in onmetelijke variaties.’ Meer inspiratiebronnen vindt Defoort moeilijk te duiden – hij laat de muziek graag voor zich spreken. ‘De muziek die ik schrijf is de totaalsom van wie ik op dit moment ben, met inbegrip van alles wat ik heb gezien, gehoord, meegemaakt. Daarnaast teer ik op een enorm reservoir aan muzikale herinneringen. Misschien voel ik daarom steeds minder de behoefte om muziek te beluisteren. Ik bevind me het liefst middenin de stilte.’

De compositie voor het Koninklijk Concertgebouworkest is een primeur: het is Defoorts eerste symfonie. Hij houdt van ‘eerste keren’, al gaan ze onvermijdelijk gepaard met stress. Pas bij de eerste orkestrepetitie zal hij zijn eigen werk live horen. Daarna begint de dialoog met het orkest, want Defoort is geen componist die angstvallig op zijn werk zit. ‘De jazzmuzikant in mij wil graag dat ook de orkestleden de ruimte krijgen. Zij kennen hun instrumenten door en door, ik sta open voor hun suggesties.’ Nu Human Voices Only voltooid is heeft Defoort voor het eerst zicht op de manier waarop het thema ‘privacy’ zich in zijn

Stilte voor de storm © Marianne Hommersom

judith van der wel

De jonge schrijfster Judith van der Wel ging, met steun van deBuren, in 2013 op wereldtournee met het Koninklijk Concertgebouworkest. Het boek dat zij daarover schrijft, verschijnt in de loop van 2014 maar onze lezers krijgen nu al een klein voorproefje te lezen dat stamt uit de tijd dat Judith zelf nog niet ingewijd was in de intieme geheimen van het beste orkest ter wereld. Nu is het orkest nog een zwartgeklede massa. Ik ken niemand. Als ik in de grote zaal van het Concertgebouw zit, dwalen mijn ogen door

een woud van violen. Eerste violen, tweede violen, altviolen. Het oranjebruine hout gaat over in een donkerder bos van cello’s en

46

contrabassen. De contrabassen, compleet uitgeholde boomstammen, worden als grommende monsters omarmd en getemd. Achter dat bos blikkeren lichtjes in de kleppen en bekers van de houtblazers. Als zij soleren, spelen zij al even romantisch, met wiegend bovenlichaam of hoog opgetrokken wenkbrauwen. De koperblazers daarentegen zetten ingehouden en strak hun noten neer. Ik zie hoe de trombonisten hun ‘schuiftrompet’ met statische bewegingen langer en korter maken. Ook de trompettisten blijven in de plooi, alsof zij nog altijd de herauten van het orkest zijn. Misschien zijn de slagwerkers daarom achter hen gaan zitten. Vanaf hun verhoging torenen zij als koningen boven het orkest uit. Zij kijken recht in de ogen van de dirigent en geven vol overtuiging het tempo van de muziek aan. Er is echter één orkestlid dat de slagwerkers uitlacht. ‘Als jullie de koningen zijn,’ grijnst de harpiste, ‘dan ben ik de koningin!’

KCO op weg naar Zuid-Amerika © Anne Dokter

Ik kijk naar al die verschillende musici in het zwart. Alle strijkstokken gaan dezelfde kant op. De blazers halen op hetzelfde moment adem. De orkestleden functioneren als een organisch geheel, maar wie zijn zij als individu? Hebben zij iets met elkaar gemeen behalve hun liefde voor muziek? Hoe werken zij samen? Bestaat er een hiërarchie binnen het orkest? Dit jaar zal ik het orkest leren kennen tijdens hun wereldtournee ter ere van hun 125-jarig jubileum. Geen enkel ander orkest in de wereld heeft eerder zo’n grote tournee gemaakt. Het Concertgebouworkest zal op zeven reizen alle continenten bezoeken, ook Afrika en Australië waar het nog nooit is geweest. De langste tournee duurt maar liefst een maand. Stel je voor: een maand lang presteren op topniveau en optrekken met je collega’s, vrijwel los van het thuisfront. Ik vraag me af hoe de orkestleden dat zullen doen.

KCO voor Sydney Opera House © Anne Dokter

stemmingen zullen emotioneel beladen zijn, zoals plezier, rouw of woede. Andere worden beteugeld door het verstand, zoals beheersing, discipline en ironie. In weer andere komt de groepsdynamiek naar voren, zoals in vertrouwdheid en macht, of domineert het lichaam als instrument, zoals bij zenuwen. Die stemmingen volgen elkaar op zoals ze elkaar opvolgen in een muziekstuk. Soms vloeien ze in elkaar over, soms botsen ze. Muziek volgt daarmee de logica van de menselijke geest, die ook van de ene in de andere emotionele toestand tuimelt.

Op de tournees zal ik meegaan om de verschillende stemmingen in de muziek en in het orkest te beluisteren. Sommige van die

47

Moeten vrouwen hun borsten laten zien om verandering teweeg te brengen? Kirsten van den Hul ((S)hevolution) gaat met historica Petra de Vries, Ann-Sofie Dekeyser (journaliste bij De Standaard) en Begum Ozden Firat (Turkse sociologe) in gesprek over de historische (r)evolutionaire ontwikkeling van vrouwen in protestbewegingen, over hedendaagse bewegingen als Femen en de inbreng van vrouwen binnen de Occupy-beweging en de Arabische Lente.

kunst

Presentatie Labo Actuele Kunstkritiek (LAK)

Een nieuwe impuls voor het denken over kunst VR 14.03 | 14:00

De impact van het internet en de digitalisering op de cultuurproductie is groot maar in de conventionele kunstkritiek is daar nog weinig van te merken. De kritiek heeft nood aan een flinke scheut creatief denken en experiment, op basis van meer samenwerking. Als labo wil LAK die vernieuwing een duw in de rug geven. Tijdens deze middag toont LAK ter inspiratie wat voorproefjes van nieuwe kunstkritiek op het internet en presenteert dit VlaamsNederlands samenwerkingsverband tussen meerdere (online) culturele tijdschriften zich.

Kaaistudio’s, Onze-Lieve-Vrouw van Vaakstraat 81, 1000 Brussel. Gratis, reserveren: www.deburen.eu of +32 (0)2 212 19 30. Organisatie: Kaaitheater en deBuren in het kader van het WoWmen! Festival. In het Engels filosofie

De Groote Oorlog in ons hoofd #3 | Jeroen Vanheste

deBuren, Leopoldstraat 6, 1000 Brussel. Gratis, reserveren: www.deburen.eu of +32 (0)2 212 19 30, Organisatie: deBuren en Labo Actuele Kunstkritiek

Van Europa als The Waste Land tot een reanimatie van het Avondland

samenleving

De tiendelige cyclus ‘De Groote Oorlog in ons hoofd’ bestaat uit filosofische lezingen over de impact van de Eerste Wereldoorlog op het denken van de westerse enkeling. Dr. Jeroen Vanheste, docent filosofie aan de Open Universiteit, neemt ons mee in de denkwereld van T.S. Eliot, Julien Benda en Thomas Mann. Zij stelden enerzijds een inktzwarte diagnose op van de Europese cultuur na de Eerste Wereldoorlog, maar wezen anderzijds voortdurend op een mogelijke wederopstanding van het Avondland op basis van zijn rijke culturele bronnen.

ZO 16.03 | 11:00

Shevolution!

Een debat over vrouwen en protest vr 14.03 | 19:00

Filosofiehuis Het zoekend hert, Koninklijkelaan 43, 2600 Berchem. € 9, reserveren verplicht: [email protected], +32 (0)473 68 66 65. Organisatie: Het zoekend hert en deBuren © Marie Losier & Bernard Yenelouis

48

podiumkunsten

literatuur

Mon Noord

Qwerty & Azerty 2014 antwerpen

Theaterstuk van en met Jovial Mbenga

De Grote Literaire Quiz der Lage Landen VR 21.03 | 20:00

DO 20.03 | 19:30

Na Amsterdam begin deze maand keert Qwerty & Azerty terug naar de plaats waar het allemaal begon: het Koninklijk Atheneum in Antwerpen. Dezelfde spannende wedstrijdformule: teams van vier personen beantwoorden vragen over boeken en schrijvers uit de Lage Landen. Soms moeilijk, soms makkelijk maar steeds interessant. Ook nu is Warre Borgmans quizmaster. Mooie prijzen te winnen. Koninklijk Atheneum Antwerpen, Franklin Rooseveltplaats 11, 2060 Antwerpen. € 10 per team, inschrijven verplicht: www.deburen.eu of +32 (0)2 212 19 30. Organisatie: deBuren, partners: Nederlandse Taalunie, VPRO en het Koninklijk Atheneum Antwerpen

© Marianne Hommersom

Jovial Mbenga en Nele Vereecken maakten samen het theaterstuk Mon Noord. Ze vertellen het verhaal van een kind dat fier is om Congolees te zijn, maar droomt van het verre Europa. Eens volwassen reist Jovial naar Europa en maakt hij kennis met het letterlijke en figuurlijke koude klimaat. Door deze reis krijgen zowel de Afrikaanse als de Europese realiteit en mentaliteit een ander perspectief. Mon Noord is een verhaal over dromen en onhaalbare verwachtingen, illusies en desillusies. deBuren, Leopoldstraat 6, 1000 Brussel. € 5 inclusief drankje, reserveren: www.deburen.eu of +32 (0)2 212 19 30. Productie: vzw Boris. Coproductie: deBuren, Kuumba, Zinnema, gemeente Elsene en Mestizo Arts

49

de theatermonoloog mon noord Jovial Mbenga en Nele Vereecken maakten samen het theaterstuk Mon Noord. Ze vertellen het verhaal van een kind dat fier is om Congolees te zijn, maar droomt van het verre Europa. Eens volwassen reist Jovial naar Europa en maakt hij kennis met het letterlijke en figuurlijke koude klimaat. Door deze reis krijgen zowel de Afrikaanse als de Europese realiteit en mentaliteit een ander perspectief. Mon Noord is een verhaal over dromen en onhaalbare verwachtingen, illusies en desillusies. We stelden Jovial Mbenga en Nele Vereecken enkele vragen over hun samenwerking.

deBuren is voortdurend bezig om nieuw Vlaams en Nederlands talent te ontdekken en een internationaal podium te geven. In de rubriek Jonge makers, grote kansen stellen we telkens jonge makers en promotoren van jong talent aan u voor. In deze editie: de theatermonoloog Mon Noord van Jovial Mbenga die hij samen met Nele Vereecken maakte. deBuren presenteert Mon Noord op 20 maart. Op 2 april is het stuk te zien in de Congolese Matongéwijk in Brussel.

Van: Jovial Mbenga en Nele Vereecken Tekst: Jovial Mbenga Vertaling: Mia Vaerman Fotografie: Jonathan Wannyn Productie: vzw Boris

Waarom heb je de tekst geschreven, Jovial? En wanneer? Jovial  In eerste instantie omdat ik mijn verhaal wilde delen, wilde vertellen over mijn droom. Over hoe ik naar Europa keek toen ik nog in Congo woonde en over hoe ik het nu zie. Ik woon hier intussen al drie jaar. Het opzet van het verhaal is heel persoonlijk, maar daarna opent het zich en geeft het een bredere kijk op Congo en Europa.

Mogelijk gemaakt door: Vlaams-Nederlands Huis deBuren, Gemeente Elsene, KunstZ, Kuumba, Mestizo Arts Festival, Scheld’apen en Zinnema

Nele  Voor mij toont de tekst ook - en dat zie je ook in het spel van Jovial - hoe wij naar hem en naar Congo kijken. Op het einde is het Jovial zelf

50

Mijn naam is Jovial Grégoire Mbenga. Ik draag de naam van mijn vader. Ik ben geboren in het toenmalige Zaïre, dat vandaag de Democratische Republiek van Congo heet, in de hoofdstad Kinshasa, voormalig Leopoldville, Lipopo, poto moïndo, het zwarte Europa. De Afrikaanse droom. Mijn moeder heet Yama. Het is een zeer sympathieke, intelligente, brave vrouw. Zij houdt ervan om een eigen kleine zaak te beginnen, maar elke keer ze zo’n kleine eigen zaak begint gaat ze failliet omdat ze teveel deelt met andere mensen. Ze haat draagbare telefoons. Volgens haar is het door de coltan in onze gsm’s dat de oorlog in het oosten van Congo voortduurt. Ik heb 4 zussen en 3 broers ... uit: Mon Noord

die ons aankijkt. Alsof er een spiegel wordt voorgehouden, zonder moraliserend te zijn. Moraal werkt niet op theater. Jovial  Ik ben aan de tekst begonnen toen ik hier

net arriveerde. In de tekst zijn mijn eerste indrukken verwerkt. Dat gaat van kleine anekdotes tot grotere verhalen met een politiek-sociaal karakter. Nele  Wat verwachtte je van België? Jovial  Ja, alle clichés, … ik wist wel wat van

horen zeggen. Maar hier komen, tja, die koude is echt wel koud. Je denkt dat iedereen hier werk heeft, de kinderen kunnen naar school... Waar ik wel van schrok is het aantal mensen dat zelfmoord pleegt. Dat kennen wij niet in Congo. Waarom werken jullie samen? Nele  Ik nam deel aan een workshop in Campo, een theater in Gent. Dat was interessant omdat het zo moeilijk is om de ander, in dit geval de Congolees, te begrijpen. Met ‘begrijpen’ bedoel ik ‘zijn zoals zij’. De opdracht was: hoe word je Congolees? Jovial nam ook deel aan die workshop en toen hij me vroeg om zijn tekst na te lezen vond ik het een uitdaging om ermee aan de slag te gaan.

© Marianne Hommersom

51

Jovial  Zo is het gegaan. Ik was naar België

Wat was de belangrijkste uitdaging?

gekomen om met Johan Dehollander en Geert Opsomer te werken aan de voorstelling ‘A l’attente de livre d’or’ en deed net als Nele mee aan die workshop ‘the Belgo – Congolese third space’ in Campo.

Jovial  Het is moeilijk te zeggen wie ik ben, wat

mijn meningen zijn en waarover ik droom. Maar ik wil mijn standpunt proberen uit te drukken zonder al te expliciet te zijn. Nele  Voor mij is het anders. Het onderwerp, identiteit en cultuur, is zo ingewikkeld en ambigue. Ik wil juist die ambiguïteit tonen. Alles wordt snel zwart-wit, ik wil dat het grijs blijft. Het is ook allemaal verwarrend. Ik wil het onderzoek tonen.

Hoe hebben jullie gewerkt? Nele  We hebben eerst de Franstalige tekst herschreven, zodat die theatraler werd, het was nog een leestekst. Mia Vaerman heeft de tekst vertaald. Jovial  Het was voor ons belangrijk om de tekst

in het Nederlands te spelen. Ik zat door de KVS ook meer in het Nederlandstalige circuit en kende er ook meer mensen. Ik had meer affiniteit met het Nederlandstalige theater en heb dus ook besloten om in die taal te spelen. Nele  Door in een andere taal te spelen, creëer je ook afstand van jezelf, wat wel belangrijk is als je met een persoonlijke tekst werkt. Jovial  Ik wilde in de taal van het publiek spelen,

om één van hen te zijn en om te tonen dat ik weet op welke manier zij naar Congo kijken.

Mon Noord

Over hoe Jovial Europa ziet en over hoe Europa Jovial ziet. Over hoe de werkelijkheid altijd ingewikkelder is dan we willen weten.

do 20 | 03 19:30 wo 02 | 04

deburen Leopoldstraat 6 | 1000 Brussel in het nederlands

Théâtre Molière Naamsepoortgalerij | Bolwerksquare 3 | 1050 Brussel. In het Nederlands met Franse boventitels

52

In de reeks Nieuwe maatjes is de hoofdgast telkens een bekende auteur uit Vlaanderen of Nederland. Deze nodigt een jongere schrijver van andere kant van de grens uit. Voor deze editie heeft Anne Provoost de Amsterdamse schrijfster Ariella Kornmehl uitgenodigd. De auteurs lezen voor uit elkaars werk en gaan in gesprek. Met live muziek van Winther en het artistieke blinddateprogramma BCC!

literatuur

Presentatie Het Liegend Konijn 2014-1

Themanummer oorlog: Alle malen zal ik wenen ZA 22.03 | 15:00

Vrijstaat O., Zeedijk 10, 8400 Oostende. € 5 (vvk via www.vrijstaat-o.be, + € 1 reservatie) of € 8 aan de deur. Organisatie: deBuren en Vrijstaat O. samenleving

Standpunt | Tinneke Beeckman over filosofie

Hoofdredacteur Jozef Deleu van poëzietijdschrift Het Liegend Konijn stelde een themanummer over de oorlog samen waaraan meer dan honderd Nederlandse en Vlaamse dichters meewerkten. Het nieuwe nummer, getiteld Alle malen zal ik wenen, wordt feestelijk gepresenteerd in Leuvense stadhuis, waar burgemeester Louis Tobback ons welkom zal heten.

DI 25.03 | 19:30

Stadhuis Leuven, Grote Markt 9, 3000 Leuven. Gratis, reserveren: www.deburen.eu of +32 (0)2 212 19 30. Organisatie: deBuren i.s.m. Stadhuis Leuven Tinne Beeckman

literatuur

Nieuwe maatjes # 3 Anne Provoost

In 2014 kunt u maandelijks bij deBuren (Brussel) of NONA (Mechelen) terecht voor een duidelijk standpunt. In deze reeks geeft telkens een prominente spreker met een kritische stem zijn of haar actuele mening over een tijdloos thema. Daarna volgt een kort interview door moderator Karl van den Broeck met ruimte voor publiek debat. Voor deze editie nodigden we filosofe Tinneke Beeckman uit.

Met Arielle Kornmehl, Winther en jonge kunstenaars ZO 23.03 | 15:00

deBuren, Leopoldstraat 6, 1000 Brussel. € 5, reserveren: www.deburen.eu of +32 (0)2 212 19 30, Organisatie: deBuren en NONA Anne Provoost

53

deBuren & Cinema Zuid presenteren The best of

zaterdag 29 maart | 10:00

Lakenstraat 14, 2000 antwerpen

on tour

Vanaf Vanafjanuari januari2014 2014isishet hetIDFA IDFAprogramma programmamet met Prijswinnaars en favorieten prijswinnaars prijswinnaarsen enandere anderefestivalfavorieten festivalfavorieten te tezien zien uit het IDFA programma 2013 inineen een theater theater bij bijuuininde debuurt. buurt.Kaarten Kaartenkosten kosten €€25 25 en enzijn zijnverkrijgbaar verkrijgbaarbij bijde dedeelnemende deelnemendetheaters. theaters.

Winnaar Special Jury Award

A Letter to Nelson Mandela

Almere, De Nieuwe Bibliotheek, za Almere, De Nieuwe Bibliotheek, za 18 18jan jan––11.00 11.00 Haarlem, Filmschuur, za Haarlem, Filmschuur, za25 25jan jan––11.30 11.30 Alphen Alphena/d a/dRijn, Parkfilmhuis, za Rijn, Parkfilmhuis, za1515feb feb––16.30 16.30 Hilversum, Filmtheater Hilversum, Hilversum, Filmtheater Hilversum, Khalo Matabane (Zuid-Afrika, Duitsland, 85 minuten) Alphen Alphena/d a/dRijn, Castellum, zo Rijn, Castellum, zo23 23feb feb––11.00 11.00 zo zo16 16feb feb––13.00 13.00 Aan de hand van een fictieve brief aan Amersfoort, De Lieve Vrouw, zo Amersfoort, De Lieve Vrouw, zo 22feb feb––12.00 12.00 Hoofddorp, CineMeerse Hoofddorp, Hoofddorp, CineMeerse Hoofddorp, Amersfoort, De Lieve Vrouw, za Amersfoort, De Lieve Vrouw, za 88feb feb––12.00 12.00 zo zo1212jan jan––13.00 13.00 Nelson Mandela bespreekt de filmmaker diens Amstelveen, Cinema Amstelveen, Amstelveen, Cinema Amstelveen, Hoofddorp, CineMeerse Hoofddorp, Hoofddorp, CineMeerse Hoofddorp, status, rol en het optreden bij de hervorming van zo zo26 26jan jan––11.00 11.00 didi1414jan jan––13.00 13.00 Zuid-Afrika in de jaren negentig met denkers, Amsterdam, De Balie, za Amsterdam, De Balie, za 22 22mrt mrt––12.00 12.00 Hoorn, Cinema Oostereiland, za Hoorn, Cinema Oostereiland, za1111jan jan––13.00 13.00 Amsterdam, De Balie, za Amsterdam, De Balie, za 22 22mrt mrt––19.00 19.00 Houten, Filmhuis Aan de Slinger, za Houten, Filmhuis Aan de Slinger, za11feb feb––16.00 16.00 schrijvers, staatslieden en kunstenaars uit alle Amsterdam, De Balie, zo Amsterdam, De Balie, zo23 23mrt mrt––12.00 12.00 Maastricht, Lumière, zo Maastricht, Lumière, zo16 16feb feb––14.00 14.00 windstreken, onder wie Ariel Dorfman en de Antwerpen, Cinema Zuid, za Antwerpen, Cinema Zuid, za29 29mrt mrt––n.t.b. n.t.b. Middelburg, Cinema Middelburg, za Middelburg, Cinema Middelburg, za1515feb feb––13.00 13.00 Dalai Lama. Een film over herinneringen, dromen, Apeldoorn, Gigant, zo Apeldoorn, Gigant, zo 16 16feb feb––14.00 14.00 Oosterbeek, Filmhuis Oosterbeek, zo Oosterbeek, Filmhuis Oosterbeek, zo23 23mrt mrt––15.00 15.00 Arnhem, FOCUS Filmtheater Arnhem, Arnhem, FOCUS Filmtheater Arnhem, Oss, Groene Engel, za Oss, Groene Engel, za88mrt mrt––17.00 17.00 beeldvorming, macht, rechtvaardigheid za za18 18jan jan––13.00 13.00 Rotterdam, Lantaren Venster, za Rotterdam, Lantaren Venster, za1111jan jan––11.00 11.00 en humaniteit. Breda, Chassé, zo Breda, Chassé, zo1313april april––10.30 10.30 Rotterdam, Lantaren Venster, zo Rotterdam, Lantaren Venster, zo19 19jan jan––11.00 11.00 Bussum, Filmhuis Bussum, zo Bussum, Filmhuis Bussum, zo19 19jan jan––15.30 15.30 Schagen, CineMagnus Schagen, zo Schagen, CineMagnus Schagen, zo19 19jan jan––13.00 13.00 Delft, Filmhuis Lumen Delft, za Delft, Filmhuis Lumen Delft, za1111jan jan––12.00 12.00 Schagen, CineMagnus Schagen, di Schagen, CineMagnus Schagen, di2121jan jan––13.00 13.00 Delft, Filmhuis Lumen Delft, za Delft, Filmhuis Lumen Delft, za1515feb feb––12.00 12.00 Sittard, Filmhuis Het Domein, zo Sittard, Filmhuis Het Domein, zo16 16mrt mrt––16.00 16.00 Den DenBosch, Verkadefabriek, za Bosch, Verkadefabriek, za 25 25jan jan––16.00 16.00 Texel, Cinema Texel, zo Texel, Cinema Texel, zo26 26jan jan––14.00 14.00 Den DenHaag, Filmhuis Den Haag, zo Haag, Filmhuis Den Haag, zo 1212jan janDuitsland, ––13.00 13.00 Tilburg, Cinecitta, zo Tilburg, Cinecitta, zo jan––10.30 10.30 Talal Derki (Syrië, 87 minuten) 1212jan Deventer, Filmhuis De Keizer, zo Deventer, Filmhuis De Keizer, zo22feb feb––13.00 13.00 Utrecht, ‘t Hoogt, zo Utrecht, ‘t Hoogt, zo19 19jan jan––13.00 13.00 Zeldzaam intiem portret van een groep jonge Diemen, Filmtheater De Omval, zo Diemen, Filmtheater De Omval, zo 16 16feb feb––11.00 11.00 Utrecht, ‘t Hoogt, zo Utrecht, ‘t Hoogt, zo26 26jan jan––13.00 13.00 Ede, CineMec, za Ede, CineMec, za 88feb feb––14.00 14.00 V Veenendaal, Filmhuis Veenendaal, eenendaal, Filmhuis Veenendaal, revolutionaire vrienden in Homs, Syrië. Ze Ede, CineMec, zo Ede, CineMec, zo 9 9 feb feb – – 14.00 14.00 zo zo 23 23 feb feb – – 13.00 13.00 dromen ervan dat hun land wordt bevrijd E Eindhoven, Natlab door PlazaFutura, indhoven, Natlab door PlazaFutura, W Wassenaar, Filmhuis Wassenaar, assenaar, Filmhuis Wassenaar, van president Bashar al-Assad, en strijden zo zo1212jan jan––13.00 13.00 ma ma2121april april––11.00 11.00 Enschede, Concordia, zo Enschede, Concordia, zo 1212jan jan––12.30 12.30 Zeist, Hotel Theater Figi, zo Zeist, Hotel Theater Figi, zo1212jan jan––16.00 16.00 voor rechtvaardigheid via vreedzaam protest. Haarlem, Filmschuur, za Haarlem, Filmschuur, za 1111jan jan––11.30 11.30 Zevenaar, Filmhuis Zevenaar, zo Zevenaar, Filmhuis Zevenaar, zo22mrt mrt––14.30 14.30 Naarmate het leger harder optreedt en hun Haarlem, Filmschuur, za Haarlem, Filmschuur, za18 18jan jan––11.30 11.30 Zwolle, Filmhuis Het Fraterhuis, zo Zwolle, Filmhuis Het Fraterhuis, zo99mrt mrt––13.00 13.00

Openingsfilm IDFA 2013

Return to Homs

stad in een spookstad verandert, veranderen de jongemannen in gewapende rebellen.

Winnaar BankGiro Loterij IDFA Audience Award

Twin Sisters Mona Friis Bertheussen (Noorwegen, 58 minuten) De Chinese tweelingzusjes Mia en Alexandra werden als baby gevonden in een kartonnen doos, uit elkaar gehaald en aan twee gezinnen in Noorwegen en de VS ter adoptie aangeboden. Door een wonderlijke speling van het lot ontmoeten de ouders elkaar en krijgen de zusjes de kans elkaar te leren kennen.

Nominatie IDFA Award for Student Documentary

Our Curse Tomasz Sliwinski (Polen, 27 minuten) Egodocument van de regisseur en zijn vrouw die moeten leren leven met de zeldzame aandoening van hun pasgeboren zoon, het syndroom van Ondine. Hierbij stopt de patiënt met ademen als hij slaapt. In een dagboekverslag wisselen de dagelijkse bezigheden van het stel en hun existentiële overpeinzingen elkaar af.

www.deburen.eu www.cinemazuid.be

The best of on tour Vanaf januari 2014 is het IDFA programma met prijswinnaars en andere festivalfavorieten te zien in een theater bij u in de buurt. Kaarten kosten € 25 en zijn verkrijgbaar bij de deelnemende theaters.

bekroonde oeuvre centraal staat. Joke Linders, die promoveerde op de geschiedenis van Schmidts schrijverschap, leidt in.

literatuur

De Biograaf | Johan Huizinga

Hoe staat het met ‘de spelende mens’ 75 jaar na Homo Ludens?

Muntpunt, Munt 6, 1000 Brussel. Gratis, reserveren: www.deburen.eu of +32 (0)2 212 19 30. Organisatie: Muntpunt en deBuren

WO 26.03 | 19:30

Wat zijn de mogelijkheden en de grenzen van de 'spelende mens', vijfenzeventig jaar na publicatie van het baanbrekende boek Homo Ludens? Tijdens deze aflevering van De Biograaf spreken de Nederlandse hoogleraren Léon Hanssen, Odile Heynders en Willem Otterspeer over de nalatenschap van Huizinga en de perspectieven die zijn denkbeelden nu voor ons openen. Ignaas Devisch (UGent) reflecteert en interviewt. Samen met Games of Late Modernity en in aansluiting op Achter de Verhalen 5 (VUB).

Annie MG Schmidt © met dank aan GPD

film en docu

IDFA on Tour 2014

Selectie van de beste documentaires van 2013

deBuren, Leopoldstraat 6, 1000 Brussel. Gratis, reserveren: www.deburen.eu of +32 (0)2 212 19 30. Organisatie: deBuren en Games of Late Modernity, in aansluiting op Achter de Verhalen 5 (VUB)

ZA 29.03 | 10:00 > 18:00

IDFA is het International Documentary Festival Amsterdam dat jaarlijks in november plaatsvindt in Amsterdam. Na het festival gaan de prijswinnende en genomineerde films op tournee door Nederland tijdens The Best of IDFA on Tour. deBuren en Cinema Zuid presenteren deze selectie in primeur in Vlaanderen. De documentaires worden ingeleid door William Van Laeken, eminence grise van de documentairemakers.

film en docu

Documentaire op Donderdag Annie M. G. Schmidt

Inleiding door Joke Linders DO 27.03 | 18:00

Wie is er niet voorgelezen uit klassiekers als Jip en Janneke en Het Fluitketeltje? In 1992 werd de vierdelige documentairereeks Annie M. G. Schmidt uitgezonden, over het leven en werk van de gelijknamige Nederlandse schrijfster. In het kader van de jeugdboekenweek vertonen we het deel waarin haar veelzijdige en meermaals

Cinema Zuid, Lakenstraat 14, 2000 Antwerpen. € 12 (hele dag), € 5/€ 3 (één documentaire), info en reserveren: www.cinemazuid.be. Organisatie: IDFA, Cinema Zuid en deBuren 55

filosofie

- rondleiding

wetenschap

Grijze Cellen | Fijnstof

Filosofische wandeling: Museum Middelheim #6 | Wouter Kusters

MA 31.03 | 19:30

Waanzin in de kunst ZO 30.03 | 15:00

De Nederlandse en Belgische lucht behoort tot de smerigste van Europa. Inademing van fijnstof is schadelijk voor de gezondheid. Het verhoogt de kans op longkanker, infarcten en diabetes en het verlaagt de levensverwachting met gemiddeld negen maanden. Doen de overheden wel genoeg om burgers te beschermen tegen de gezondheidsrisico’s? En zullen Nederland en België de Europese norm voor schonere lucht halen in 2015? Eos-redacteur Reinout Verbeke gaat in gesprek met o.a. Tim Nawrot (hoofddocent Milieuepidemiologie UHasselt en KULeuven).

Het Zotte geweld | Rik Wouters

Filosofiehuis Het zoekend hert en deBuren ontwikkelen een ‘walk-in-progress’ in het beeldenpark Middelheimmuseum. Taalkundige en filosoof Dr. Wouter Kusters begeleidt de zesde aflevering, die mee in het teken staat van de lezingencyclus ‘De Groote Oorlog in ons hoofd’. Om 11u, voorafgaand aan de wandeling, presenteert hij in primeur zijn magnum opus: Filosofie van de Waanzin.

Handelsbeurs Concertzaal, Kouter 29, 9000 Gent. Gratis, reserveren: www.deburen.eu of +32 (0)2 212 19 30. Organisatie: deBuren, Fonds Wetenschappelijk Onderzoek - Vlaanderen (FWO), Wetenschappelijk Tijdschrift Eos en Handelsbeurs Concertzaal

Filosofiehuis Het zoekend hert, Koninklijkelaan 43, 2600 Berchem. € 9, reserveren verplicht: [email protected], +32 (0)473 68 66 65. Organisatie: Het zoekend hert en deBuren

56

Oproep

deBuren zoekt jong schrijftalent!

Parijs: traag lezen om beter te schrijven Sinds 1927 biedt de Stichting Biermans-Lapôtre, Huis van de Belgische en Luxemburgse studenten, onderdak aan studenten, onderzoekers en professoren uit alle hoeken van de wereld. deBuren en de Stichting Biermans-Lapôtre bieden in de zomer van 2014 voor de derde keer een bijzondere residentie aan voor jonge schrijvers.

Opnieuw trekken we met schrijftalenten naar de Franse grootstad Al tweemaal eerder, in 2012 en 2013, ging een groep jonge schrijvers, journalisten en kunstenaars in residentie in Parijs. Ze spraken ter plaatse met onder meer Yves Leterme, David Van Reybrouck, Bart Van Loo en Adriaan van Dis. Na hun residentie schreven zij artikelen, reportages, kortverhalen en gedichten die gepubliceerd werden in onder andere De Groene Amsterdammer, Trouw, NRC Handelsblad, Das Magazin, rekto:verso, op hard//hoofd, de-gids.nl en deburen.eu. Tijdens presentatiemomenten in Antwerpen, Brussel en Amsterdam traden de deelnemers op en brachten ze hun teksten ten gehore. Ook dit jaar verwelkomen wij journalisten en kunstenaars in dit mooie huis. deBuren roept hierbij schrijftalent op om zich kandidaat te stellen voor de residentie van 2014. Deze vindt plaats van zondag 29 juni tot en met zondag 13 juli 2014. Reis- en spijskosten worden vergoed. Na afloop van de residentie leveren de deelnemers twee teksten in waarin zij op hun eigen wijze reflecteren op de problemen en kansen van de grootstad in Europa.

Voorwaarden



de kandidaat schrijft in het Nederlands en is op 13 juli 2014 niet ouder dan 30 jaar de kandidaat volgt een opleiding in het hoger onderwijs of heeft die opleiding succesvol afgerond de kandidaat is beschikbaar van 29 juni t/m 13 juli 2014 de kandidaat kan zich aanmelden door een mail te sturen naar [email protected] met twee bijlagen: 1. Een motivatiebrief én een beknopt CV, inclusief geboortedatum (totale maximum omvang: één A4) 2. Eén bewijs van schrijfvaardigheid (een goed verhaal, artikel, reportage, theatertekst, essay of een reeks gedichten). Aanmelden kan tot en met maandag 17 maart

Nieuwsgierig? Op www.deburen.eu zijn de teksten van eerdere deelnemers te lezen!

De Europese parlementsverkiezingen & de toekomst van Europa Europa beleeft roerige tijden. Hoe bestrijden we het democratisch tekort op nationaal en op Europees niveau? Kan Europa zonder de euro? Welke bijdrage kunnen kunstenaars leveren aan het debat over de toekomst van Europa? Welke rol speelt religie? Hoe beïnvloeden de media de beeldvorming over Europa?

De eurocrisis heeft diepe sporen nagelaten en in de Lage Landen is niet iedereen ervan te overtuigen dat het EU-lidmaatschap een goede zaak is en blijft. Honderd jaar nadat dit continent werd verscheurd door de Eerste Wereldoorlog is de vraag wat ons bindt relevanter dan ooit. In dit Europese verkiezingsjaar is het daarom van groot belang het debat over Europa te voeren, alle stemmen aan het woord te laten komen en lastige thema’s niet uit de weg te gaan.

deBuren en Europa In de aanloop naar de Europese parlementsverkiezingen van mei organiseert deBuren i.s.m. verschillende partners in Vlaanderen en Nederland diverse lezingen, debatten en gesprekken waarin de toekomst van Europa centraal staat. De rol van kunst en cultuur komt daarbij uiteraard uitgebreid aan bod.

58

De Europese Karavaan #1 | (On)verdraaglijk! Debat over Nederlandse (in)tolerantie

5 januari | 13:30 | Museum Catharijneconvent, Utrecht

Aan de knoppen #1 | De netwerksamenleving

De impact van technologie op de informatiesamenleving 21 januari | 19:30 | deBuren, Brussel

De Europese Karavaan #2 | De inslag van Europa Wat is jouw band met de Europese geschiedenis? 23 januari | 20:00 | Stadsschouwburg, Amsterdam

An Evening of European Jazz: The Low Countries & Music Pitch

Met optredens van jazzbands Kapok, Rembrandt Frerichs Trio en De Beren Gieren 24 januari | 17:00 | Flagey | Studio 4, Brussel

Aan de knoppen #2 | Click for Change

Kunnen sociale media nog een beweging in gang te zetten? 19 februari | 19:30 | deBuren, Brussel

De Europese Karavaan #3 | Geloof in Europa

Antoine Bodar over Christendom, verwaarloosde wortel van Europa 13 maart |19:30 | Begijnhofkerk, Brussel

De Europese Karavaan #4 | De inslag van Europa Wat is uw band met Europese denkers?

13 maart | 20:00 | Stadsschouwburg, Amsterdam

Europa: terug naar de toekomst

Thomas Bellinck, Filip Berte en Geert Buelens in gesprek 1 april | 19:30 | deBuren, Brussel

De Europese Karavaan #5 | Europa, een nieuwe beweging? 13 april | 16:00 | Geertekerk, Utrecht

Europa na de euro

Europees Verkiezingsdebat deBuren & Felix Meritis 23 april | 19:30 | deBuren, Brussel

De Europese Karavaan #6 | Wrap Up Europe! Lezing door Dave Sinardet

24 april | 19:30 | deBuren, Brussel

Democratische vernieuwing in Europa: eliteproject of algemeen belang? Europees Verkiezingsdebat deBuren & Felix Meritis 25 april | 19:30 | Felix Meritis, Amsterdam

Mediacafé #17: Europa in de media

Over het gebrek aan diepgravende berichtgeving 28 april | 19:30 | deBuren, Brussel

Europese Verkiezingsnacht Uitslagen, analyse en debat

22 mei | 20:00 | Debatcentrum Arminius, Rotterdam 59

bij deBuren

in april

© Didier Frateur

Steven Vanackere

Filip Berte

09.04

01.04 Piet Depuydt

22.04

© Vlaams Parlement

Philippe Van Parijs 13.04

Geert Buelens

Rob Heirbaut

01.04 Dave Sinardet

Frederik Zuiderveen Borgesius 22.04

24.04

Ruth San A Jong

28.04

europa

politiek

Europa: terug naar de toekomst

Wat weegt zwaarder: religie of politiek?

Thomas Bellinck, Filip Berte en Geert Buelens in gesprek

Geloof als leidraad in de politieke praktijk

DI 01.04 | 19:30

WO 09.04 | 17:00

In ‘House of Eutopia’ onderzoekt Filip Berte de sociale, politieke, geografische en historische grenzen van Europa in een huis van vijf kamers. Met zijn ‘Huis van de Europese Geschiedenis in Ballingschap’ stuurt Thomas Bellinck de bezoekers op tijdreis naar 2063, vanwaar wordt teruggeblikt op het begin van het einde van de EU. De kunstenaars gaan met elkaar in gesprek onder leiding van prof. dr. Geert Buelens (Europa Europa!).

Vlaams politicus Steven Vanackere (CD&V) schreef het boek De eerste steen – zeven hoofdzonden in politiek en samenleving. In Amsterdam gaat hij in gesprek met de Nederlandse ex-politicus André Rouvoet (ChristenUnie) over de afwegingen die je als religieus politicus moet maken. Is het geloof bestand tegen de harde realiteit van de politiek? Is het geloof een leidraad in de politieke praktijk, of kan het bepaalde beslissingen juist zwaarder doen lijken?

deBuren, Leopoldstraat 6, 1000 Brussel. € 5, reserveren aanbevolen: www.deburen.eu. Organisatie: deBuren i.s.m. het Huis van de Europese Geschiedenis (opening 2015)

Spui25, Spui 25-27, 1012 XM Amsterdam. Reserveren: www.deburen.eu of +32 (0)2 212 19 30. Organisatie: deBuren i.s.m. Spui25 en Uitgeverij Vrijdag

podiumkunsten

Mon Noord

samenleving

zeedijk 10 #6 | Philippe Van Parijs

Theaterstuk van en met Jovial Mbenga

Vooruit met die crisis!

WO 02.04 | 20:00

ZO 13.04 | 11:00

Jovial Mbenga en Nele Vereecken maakten samen het theaterstuk Mon Noord. Ze vertellen het verhaal van een kind dat fier is om Congolees te zijn, maar droomt van het verre Europa. Eens volwassen reist Jovial naar Europa en maakt hij kennis met het letterlijk en figuurlijk koude klimaat. Door deze reis krijgen de Afrikaanse én de Europese realiteit en mentaliteit een ander perspectief. Mon Noord is een verhaal over dromen en onhaalbare verwachtingen, illusies en desillusies.

Philippe Van Parijs

Théâtre Molière, Naamsepoortgalerij, Bolwerksquare 3, 1050 Brussel. Productie: vzw Boris. Coproductie: deBuren, Kuumba, Zinnema, gemeente Elsene en Mestizo Arts Festival. In het Nederlands met Franse boventitels

'Zeedijk 10' is een reeks van deBuren en Vrijstaat O. waarin het uitgangspunt is dat de huidige crisis een interessant beginpunt is en geen droevig eindpunt. Diverse 62

gebieden in crisis komen aan bod, waaronder politiek, economie, media, democratie en kunst. Voor elke editie nodigen we een prominente spreker uit die een bepaald gebied belicht. Deze keer spreekt Philippe Van Parijs over Brussel in crisis, waarna hij in gesprek gaat met Gui Polspoel.

De documentaire Forbidden Voices gaat over drie vrouwelijke bloggers uit Cuba, China en Iran. Met onvermoeibare vastberadenheid houden Yoani Sánchez, Zeng Jinyan en Farnaz Seifi mensen overal ter wereld op de hoogte van de misstanden in hun land. Tegelijkertijd lopen deze cyberfemisten het risico om het zwijgen te worden opgelegd door de dictatoriale regimes. Deze bekroonde documentaire van Barbara Miller wordt voorafgegaan door een korte inleiding.

Vrijstaat O., Zeedijk 10, 8400 Oostende. Reserveren niet mogelijk. Wil u deze debatreeks ondersteunen? Dan is een vrije bijdrage welkom. Organisatie: deBuren en Vrijstaat O. europa

Muntpunt, Munt 6, 1000 Brussel. Gratis, reserveren: www.deburen.eu of +32 (0)2 212 19 30. Organisatie: Muntpunt en deBuren. Film: Engels, Spaans, Frans en Mandarijn met Nederlandse ondertiteling. Inleiding: Nederlands

De Europese Karavaan #5 Europa, een nieuwe beweging? ZO 13.04 | 16:00 > 18:00

De vijfde editie van De Europese Karavaan vindt plaats in Utrecht i.s.m. In De Houten Broek. Zij organiseren in de Geertekerk een doorlopend programma van speeches, lezingen en sermoenen.

economie

It’s the economy, stupid! #10 Privacy te koop

Handel in persoonsgegevens: is Big Brother nog te beteugelen?

Geertekerk, Geertekerkhof 23, 3511 XC Utrecht. Gratis, reserveren: www.houseofcommons.nl. Organisatie: In De Houten Broek i.s.m. deBuren, House of Commons en Brandstof

DI 22.04 | 19:30

film en docu

Documentaire op Donderdag: Forbidden Voices

Met korte inleiding

In deze editie van ‘It’s the economy stupid!’ laat jurist en onderzoeker Frederik Zuiderveen Borgesius zien hoe vrijwel al onze clicks op het web worden opgeslagen, geanalyseerd en verhandeld door bekende en onbekende bedrijven. Hij vertelt over deze wereld van ‘behavioural targeting’ en ‘real time bidding’. Is het afgelopen met onze privacy? Kunnen we Big Brother nog buiten de deur zetten? Lezing en gesprek met Piet Depuydt (De Tijd).

DO 17.04 | 18:00

deBuren, Leopoldstraat 6, 1000 Brussel. € 5, reserveren: www.deburen.eu of +32 (0)2 212 19 30. Organisatie: deBuren

63

De zesde en laatste lezing vindt plaats bij deBuren. Dave Sinardet (columnist en politicoloog aan de VUB en Universiteit Antwerpen) sluit de reeks Europese lezingen af!

europa

Europa na de euro

Europees Verkiezingsdebat deBuren & Felix Meritis WO 23.04 | 19:30

In de aanloop naar de Europese Verkiezingen organiseren deBuren en het Amsterdamse debatcentrum  Felix Meritis twee avonden rond actuele Europese thema’s. In dit eerste debat staat de crisis rond de Europese munt centraal. Als de euro het enige is wat Europa bij elkaar houdt dan ziet de Europese toekomst er weinig rooskleurig uit. Maar heeft Europa die euro wel nodig? Keynote gevolgd door debat met Vlaamse en Nederlandse Europarlementariërs.

deBuren, Leopoldstraat 6, 1000 Brussel. Gratis, reserveren: www.deburen.eu of +32 (0)2 212 19 30. Organisatie: deBuren i.s.m. House of Commons en Brandstof europa

Democratische vernieuwing in Europa: eliteproject of algemeen belang?

Europees Verkiezingsdebat deBuren & Felix Meritis VR 25.04 | 19:30 > 21:00

deBuren, Leopoldstraat 6, 1000 Brussel. € 5, reserveren: www.deburen.eu of +32 (0)2 212 19 30. Organisatie: deBuren i.s.m. Felix Meritis europa

De Europese Karavaan #6 | Wrap Up Europe!

lezing door Dave Sinardet

Tweede debat dat deBuren in aanloop naar de Europese verkiezingen met Felix Meritis organiseert. Het democratisch tekort van Europa is al door velen vastgesteld. Maar hoe moet het wel? Niet alleen op Europees niveau maar ook op nationaal niveau wordt geroepen om nieuwe vormen van democratie. Hoe verhouden die niveaus zich tot elkaar? Welke politieke structuur moet Europa krijgen?

DO 24.04 | 19:30

Felix Meritis, Keizersgracht 324, 1016 EZ Amsterdam. € 5, reserveren: www.felix.meritis.nl. Organisatie: deBuren i.s.m. Felix Meritis.

Dave Sinardet

In het kader van de Europese verkiezingen in mei 2014 organiseren we een serie lezingen en debatten. Filosofen en andere denkers bieden een eigentijds en persoonlijk perspectief op de toekomst van Europa. 64

de stad

filosofie

deugdzame stad #4 Leren in de stad

De Groote Oorlog in ons hoofd #4 | Vincent Blok

Debat met Hans van Combrugge, Larc Laquière en Iman Lechkar

De Groote Oorlog als strijd tussen iconophilia en iconoclasme

ZA 26.04 | 20:30

ZO 27.04 | 11:00

De tiendelige cyclus ‘De Groote Oorlog in ons hoofd’ bestaat uit lezingen over de impact van de Eerste Wereldoorlog op het denken van de westerse enkeling. Dr. Vincent Blok confronteert de Duitse filosoof Ernst Jünger met de Franse schrijver Louis-Ferdinand Céline. De frontsoldaat van WO I is voor Jünger het voorbeeld van een nieuw mensenras dat de moderne techniek weet te beteugelen. Reis naar het einde van de nacht van Céline is een harde roman die wars is van verheven idealen. Filosofiehuis Het zoekend hert, Koninklijkelaan 43, 2600 Berchem. € 9, reserveren verplicht: [email protected], +32 (0)473 68 66 65. Organisatie: Het zoekend hert en deBuren

Moslimfilosoof Al Farabi zag het verwerven van kennis als een van de pilaren van de deugdzame stad. Wanneer we met zijn ogen naar het Vlaams onderwijs kijken, valt vooral op dat het socio-economische ongelijkheid reproduceert. Dat bleek ook uit het recente Pisa-rapport. Hoe verder? Te gast zijn gezinspegadoog Hans Van Crombrugge (HUB) onderwijsspecialist Marc Laquière en Iman Lechkar (HUB). Rotterdamse schooldirecteur en bepleiter van de zogenaamde Superschool Erik van ’t Zelfde geeft een lezing. CC Berchem, Driekoningenstraat 126, 2600 Berchem. € 5, reserveren: www.moussem.be. Organisatie: Moussem Nomadisch Kunstencentrum i.s.m. deBuren en Averroes

65

media en europa

samenleving

Mediacafé #17 | Europa in de media

Standpunt | over geld

DI 29.04 | 19:30

Over het gebrek aan diepgravende berichtgeving

In 2014 kunt u maandelijks bij deBuren (Brussel) of NONA (Mechelen) terecht voor een duidelijk standpunt. In deze reeks geeft telkens een prominente spreker met een kritische stem zijn of haar actuele mening over een tijdloos thema. Daarna volgt een kort interview door moderator Karl van den Broeck met ruimte voor publiek debat.

MA 28.04 | 19:30

‘Europa’ biedt de kans om grote dossiers uit te spitten die elke Europese burger aangaan maar doorgaans blijft de verslaggeving beperkt tot het volgen van de politieke actualiteit, duiding bij de Europese topbijeenkomsten en het bijwonen van persconferenties. Waarom zetten we in Vlaanderen zo weinig in op Europa terwijl we er met onze neus op zitten? Met EU-kenners Rob Heirbaut (VRT) en Caroline de Gruyter (NRC).

deBuren, Leopoldstraat 6, 1000 Brussel. € 5, reserveren: www.deburen.eu of +32 (0)2 212 19 30. Organisatie: deBuren en NONA

deBuren, Leopoldstraat 6, 1000 Brussel. Gratis, reserveren: www.deburen.eu of +32 (0)2 212 19 30. Organisatie: deBuren, Fonds Pascal Decroos, Mediakritiek.be en VVOJ met de steun van VVJ

© Vlaams Parlement

66

detheatermaker d e t h e a t e r m a k e r gaat in 2014 opnieuw aan de slag met een grote ploeg getalenteerde jonge theatermakers. Elk jaar opnieuw is er die kennismaking met eigenheid, eigenschappen, talent en intenties die globaal gezien mogelijk de kenmerken zullen worden van een nieuwe generatie theatermakers. In samenwerking met Vlaams-Nederlands huis deBuren, de Nederlandse ambassade in Brussel en De Brakke Grond zet d e t h e a t e r m a k e r elk jaar haar schouders onder een aantal van de volgende projecten en wel die welke in eerste instantie in het Nederlands taalgebied ontwikkeld worden en te zien zullen zijn. 

1) HEIMAT van en met Suzanne Grotenhuis, Tom Struyf, Rebekka de Wit, Harald Austbø en Freek Vielen. Welke antwoorden geven ouders en grootouders aan hun kinderen als hen gevraagd wordt wat het geheim voor goed leven is ? Te zien op 26 jan 2014 TAZ Oostende. 25 en 26 maart De Brakke Grond, Amsterdam. 28 maart Grand theater, Groningen. 29 maart De Werf, Brugge. 3 mei Theater De Kikker, Utrecht. 15 mei Schouwburg Kortrijk. 16 mei Schouwburg Kortrijk (2x). 3 dec. CC Hasselt, Hasselt. 4 dec. Warande, Turnhout. 9 dec. Bozar, Brussel. 10 dec. C mine Genk. 29 jan 2015 30CC, Leuven. 30 jan CC Casino, Houthalen - Helchteren. 4 febr. CC De Herbakker, Eeklo. 5 febr. De Werft, Geel. 9 febr. CC St Truiden (optie). 13 febr. De Velinx, Tongeren. (optie). 19 febr. CC Zwaneberg, Heist-op-den-Berg (2x). 20 febr. CC Casino Koksijde. Info www.freekvielen.nl 2) THE END IS DEAR van en door COMPAGNIE BARBARIE. Een verhaal van 5 vrouwen, niks aan de hand denk je, maar een van hen, Abbie, ziet en hoort een Beer die de anderen 4 vrouwen niet lijken te zien. Te zien tijdens Antwerpse Klepperkes 2014. Info: www.compagniebarbarie.be 2) IK WEET ER TE WEINIG VAN van en door Rebekka de Wit. Een verhaal van Rebekka de Wit over het bestuderen van de geschiedenis van vier grootsteden en de twijfel over het waarnemen en het weten. Te zien op 9 en 10 jan 2014 in Amsterdam, Frascatie. 11 jan in Tilburg, Theater de Vorst. 22 jan in Leuven, 30CC en te zien tijdens Antwerpse Klepperkes 2014 + Theater aan Zee 2014. Info: www.detijd.be 4) ANOTHER GREAT YEAR FOR FISHING van en door Tom Struyf. Tom Struyf over het fenomeen massapsychose. Première voorzien op 24 okt. 2014 Monty. Te zien op 25 okt. Monty, Antwerpen. 7 en 8 nov Vlaams cultuurhuis de Brakke Grond. Info: www.tomstruyf.be 5) LA LINEA van Michael Bijnens door Soetkin Demey en Tibo Vandenborre. Een theatervoorstelling over de Ciudad Juarez, ‘de gevaarlijkste stad ter wereld’ waar een man op zoek is naar de gruwelijke waarheid achter de werkelijkheid. Te zien in herneming in mei 2014, 2x in de Arenberg in Antwerpen + in aug 2014 op Theater aan Zee. Info: www.michaelbijnens.com. 6) LYDIA TERESA ANDERSEN van Nele Vereecken door Mieke Verdin. Nele Vereecken beschrijft in deze tekst, gespeeld door Mieke Verdin, een Biologe op leeftijd die onverwacht het ware verhaal van haar leven blootlegt. Première voorzien in juni 2014. Voorziene speelperiode voorjaar 2015. Info: d e t h e a t e r m a k e r. 7) DREAMS OF ENVIRONMENT van en door Ahmed Khaled & Simon Allemeersch. De Irakeese Ahmed Khaled en de Vlaamse Simon Allemeersch spelen twee vrienden, twee vijanden, twee broers op weg tussen dag en nacht. Te zien op Antwerpse Klepperkes 2014. Voorziene speelperiode gespreid over 2014. Info: d e t h e a t e r m a k e r. 8) IDEALE PLAATS door o.a. Louis Janssens & Ferre Marnef alias Compagnie de Snor. ‘Blauwe plekken theater’. Voorziene speelperiode gespreid over 2014. Info: www.compagniedesnor.be 9) BOOKERS & HOOKERS van en door Nico Boon, Ine Bettens, Aurelie Di Marino en Hanne De Backer. Vier spelers spelen vertrekkende vanuit een boekenkast vol levenservaring en wijsheid. Ze presenteren u scherp gekozen scenes uit het leven van andere. Te zien op Antwerpse Klepperkes, in mei 2014 in Scheld Apen en ook in mei in De Werf/ Brugge. Voorzien speelperiode gespreid over 2014. Info: d e t h e a t e r m a k e r. 10) TRILOGIE van en door Maarten Westra Hoekzema. Trilogie = Openbaring + Verleiding +Testament. Première Testament op 10 jan. 2014 CC Berchem. Première Trilogie voorzien eind okt. 2014 CC Berchem. Voorziene speelperiode beiden najaar 2014 en jan. 2015. Info: [email protected] 11) MEN. van en door BOG. Lisa Verbelen, Judith De Joode, Sanne Vanderbruggen, Benjamin Moen. Wat en waarom hebben wij een mening en wat betekend dat ‘een mening hebben’? Première voorzien in aug. 2014 op Theater aan Zee. Info: bogcollectie.com www.detheatermaker.be

© Karin van der Heijden

Gui Polspoel

06.05

Dirk Barrez

14.05

Ewald Engelen

14. 05

© Photonews

Yves Desmet

06.05

bij deBuren

in mei

© Merlijn Doomernik

Bernard Dewulf 16-17.05

Herman Pleij

© De Standaard

Nadia Fadil

17.05

Hans van Manen

Daniel Dee

18.05

© Michiel Hendryckx

16-17.05

Joke van Leeuwen 16-17.05 Tom Balthazar

17.05

Paul van Tongeren 18.05

Jana Beranova

16-17.05

27.05

transparantie en participatie vooropstelt wel aan de verwachtingen voldoen? Met Ewald Engelen (hoogleraar UvA, financieel geograaf en publicist) en Dirk Barrez (initiatiefnemer de coöperatieve New B). Ciska Hoet van DeWereldMorgen.be modereert.

politiek en media

De Haagse kaasstolp en het geheim van de Wetstraat

Politiek en journalistiek in België en Nederland DI 06.05 | 20:30

deBuren, Leopoldstraat 6, 1000 Brussel. € 5, reserveren: www.deburen.eu of +32 (0)2 212 19 30. Organisatie: deBuren en DeWereldMorgen.be film

- docu

Documentaire op Donderdag: Les Arbitres

Met korte inleiding Binnenhof en wetstraat © Serge Ligtenberg

DO 15.05 | 18:00

Yves Desmet en Gui Polspoel hebben jarenlange ervaring als politiek journalist en kennen de Wetstraat, het Belgische machtcentrum, op hun duimpje. In de aanloop naar de Belgische verkiezingen gaan ze in gesprek met o.a. Mark Kranenburg (Haagse redactie NRC Handelsblad, excorrespondent in Brussel). Zijn er grote verschillen in de relatie politiek-journalistiek? Hoe breed is de kloof tussen Binnenhof en Wetstraat? Moderator: René Moerland (NRC).

Hoe voelen scheidsrechters zich wanneer ze door supporters onder vuur worden genomen? In de Belgische documentaire Les Arbitres zien we hoe regisseur Yves Hinant zes professionele scheidsrechters volgt tijdens de EK finale in 2008. Onder hen de omstreden Britse scheidsrechter Howard Webb, die veel te verduren kreeg na het toekennen van een penalty aan Oostenrijk tijdens hun wedstrijd tegen Polen.

de Brakke Grond, Nes 45, 1012 KD Amsterdam. € 4 online / € 6 aan de deur, www.brakkegrond.nl. Organisatie: deBuren i.s.m. de Brakke Grond en NRC Handelsblad economie

De coöperatieve bank: wie bankt mee?

Ewald Engelen en Dirk Barrez in gesprek

Muntpunt, Munt 6, 1000 Brussel. Gratis, reserveren: www.deburen.eu of +32 (0)2 212 19 30. Organisatie: Muntpunt en deBuren. Film: Engels, Italiaans, Frans, Duits, Zweeds en Russisch met Nederlandse ondertiteling. Inleiding: Nederlands

WO 14.05 | 19:30

Coöperatief bankieren wordt als een van de alternatieven aangeboden voor het huidige bancaire systeem. Kan een bankmodel dat winst niet als doel op zich ziet en bovendien 70

de stad

literatuur

De gedroomde stad #3 Design van de toekomst

antwerpen en rotterdam

Stadsdichtersavond

DO 15.05 | 19:30

VR 16.05 | 20:00 antwerpen ZA 17.05 | 20:00 rotterdam

Innovatie, technisch vernuft en sustainable development in het Eindhoven van 2050 + rondleiding

Wat heeft een stad aan een dichter en wat heeft een dichter aan een stad?

Joke van Leeuwen © Michiel Hendryckx

Voor het eerst in onze geschiedenis woont meer dan de helft van de wereldbevolking in steden en dat percentage wordt alleen maar groter. Hoe ziet de stad van de toekomst eruit? We strijken neer in Eindhoven om het te hebben over design: welke rol speelt dat in de stad anno 2050? Recycleren we al ons plastic, verlichten genetisch gemuteerde planten de weg en zijn de snelwegen magnetisch? Of toch niet? Vernieuwende designers over innovatie, technisch vernuft en sustainable development. Met onder andere Koen Verhaert, directeur van het gelijknamige Verhaert, consultancybureau in productinnovatie. Voorafgaand aan de lezing vindt een designrondleiding door Eindhoven plaats.

Antwerpen heeft een officiële stadsdichter sinds 2003, Rotterdam sinds 2007. In beide steden organiseren we een avond rondom het stadsdichterschap. Stadsdichters dragen gedichten voor en we bespreken zin en onzin van het stadsdichterschap. Wat is de meerwaarde van de stadsdichter voor stad, dichter en poëzie? Waarin verschilt het stadsdichterschap in Antwerpen en Rotterdam? Met huidige stadsdichters Daniël Dee en Bernard Dewulf en voormalig stadsdichters Joke van Leeuwen en Jana Beranová. Moderator: Piet Piryns in Antwerpen en Ernest van der Kwast in Rotterdam. Arenbergschouwburg, Arenbergstraat 28, 2000 Antwerpen. Gratis, reserveren: [email protected]. Organisatie: deBuren, Antwerpen Boekenstad, Poetry International en de Arenbergschouwburg

Design Academy Eindhoven, Emmasingel 14, Eindhoven. Gratis, reserveren: [email protected]. Organisatie: deBuren i.s.m. Design Academy Eindhoven. In het Engels

Bibliotheektheater, Hoogstraat 110, Rotterdam. Gratis, reserveren: [email protected]. Organisatie: deBuren, Antwerpen Boekenstad, Poetry International en de Bibliotheek van Rotterdam

71

de stad

- rondleiding

een maatschappelijke orde op basis van alle gemeenschappen. Socioloog Nadia Fadil spreekt over de politieke participatie binnen de moslimgemeenschap in België.

De gedroomde stad #4 Stedelijk groen en leefbaarheid

Groen in de stad & een stadswandeling ZA 17.05 | 14:00

CC Berchem, Driekoningenstraat 126, 2600 Berchem. € 5, reserveren: www.moussem.be. Organisatie: Moussem Nomadisch Kunstencentrum i.s.m. deBuren en Averroes

We maken een ongeziene exodus van rurale gebieden naar de stad mee. In 2030 woont meer dan 60% van de wereldbevolking in steden maar gebeurt die stadsuitbreiding wel efficiënt en duurzaam? Hoe houden we de urbane jungle van metaal, glas en beton leefbaar? Een gesprek met Tom Balthazar (schepen, Gent), Roeland Samson (hoofddocent UAntwerpen) en Henk van Eijk (voorzitter Stichting STAD+KAS). Na het gesprek vindt een ecologische wandeling plaats.

filosofie

De Groote Oorlog in ons hoofd #5 | Paul van Tongeren

Van romantische strijdlust tot logisch-empirische vredeswil ZO 18.05 | 11:00

De tiendelige cyclus ‘De Groote Oorlog in ons hoofd’ bestaat uit filosofische lezingen over de impact van WO I op het denken van de westerse enkeling. Friedrich Nietzsche en Ludwig Wittgenstein werken als vrijwillige ziekenverzorgers in de strijdende legers. Bertrand Russell neemt als pacifist niet deel aan het wapengekletter, maar des te feller strijdt hij ertegen. Prof. dr. Paul van Tongeren (Radboud Universiteit Nijmegen) analyseert welke belangrijke rol de oorlog speelt in het denken van de drie vermaarde filosofen.

CAMPO, Nieuwpoort 31-35, 9000 Gent. Gratis, reserveren: www.campo.nu, [email protected] of +32 (0)9 223 00 00. Organisatie: deBuren en CAMPO de stad

deugdzame stad #5 | Hoe representatief is onze representatieve democratie?

Met Eric Corijn en Nadia Fadil ZA 17.05 | 20:30

Filosofiehuis Het zoekend hert, Koninklijkelaan 43, 2600 Berchem. € 9, reserveren verplicht: [email protected], +32 (0)473 68 66 65. Organisatie: Het zoekend hert en deBuren europa

Europese Verkiezingsnacht

Uitslagen, analyse en debat

Internationale verdragen blijken de wereldproblemen niet te kunnen aanpakken. Op welke manier kunnen we die veranderende realiteit politiek reguleren? Emeritus hoogleraar Eric Corijn, directeur van de onderzoeksgroep Cosmopolis, spreekt over de stedelijke democratie. Hij pleit voor

DO 22.05 | 20:00

Op 22 mei gaat Nederland, drie dagen voor België, naar de stembus voor de Europese verkiezingen. In tijden van euroscepsis en crisis zijn deze verkiezingen belangrijker dan ooit. Maar hoe groot is de 72

Europese invloed van kiezers in Rotterdam of Antwerpen nu eigenlijk echt? Wat zijn onze gemeenschappelijke belangen, bijvoorbeeld als havensteden? Op deze verkiezingsavond kunt u de verkiezingen live volgen op een groot beeldscherm, luisteren naar de analyses van experts en meepraten.

de stad

The Pop-Up City Live in Brussels

Boekpresentatie van dit toonzettende internationale blog over stadscultuur WO 28.05 | 20:00

Debatcentrum Arminius, Museumpark 3, 3015 CB Rotterdam. € 5 / € 2,50, reserveren: www.arminius.nu. Organisatie: deBuren en debatcentrum Arminius in samenwerking met o.a. Joop.nl samenleving

Standpunt | Herman Pleij over taal DI 27.05 | 20:30

De stad leeft. Overal schieten nieuwe initiatieven als paddenstoelen uit de grond. The Pop-Up City is een toonzettende internationale blog over stadscultuur, design en lifestyle. De stad staat er in brede zin centraal: er is aandacht voor muziek, kunst, trends, architectuur … Na een live evenement vorig jaar in Amsterdam, is nu Brussel aan de beurt. Jeroen Beekmans en Joop de Boer presenteren een levendige en afwisselende avond en ook ... hun eerste boek!

Herman Pleij

In 2014 kunt u maandelijks bij deBuren (Brussel) of NONA (Mechelen) terecht voor een duidelijk standpunt. In deze reeks geeft telkens een prominente spreker met een kritische stem zijn of haar actuele mening over een tijdloos thema. Daarna volgt een kort interview door moderator Karl van den Broeck met ruimte voor publiek debat. Op 27 mei neemt Herman Pleij een standpunt in over taal.

Beursschouwburg, A. Ortsstraat 20-28, 1000 Brussel. Gratis, reserveren: www.deburen.eu of +32 (0)2 212 19 30. Organisatie: deBuren i.s.m. de Beursschouwburg en The Pop-Up City. In het Engels

NONA, Begijnenstraat 19, 2800 Mechelen. € 5, reserveren: www.nona.be of +32 (0)15 20 37 80. Organisatie: deBuren en NONA

73

bij deBuren

in juni

© Peter-Vanhove

Karl van den Broeck 10.06 Dyab Abou Jahjah

03.06 © MarianneHommersom

© Johan van Welsum

Monique Samuel

EMY KOOPMAN

03.06

Geert Lernout

15.06

© MarianneHommersom

Asha ten Broeke

JULIE RENIERS

10.06

James Joyce

15.06

De wijze uit het oosten #1 | Monique Samuel & Dyab Abou Jahjah

moderator Karl van den Broeck met ruimte voor publiek debat. Asha ten Broeke (wetenschapsjournalist en columnist) deelt op dinsdag 10 juni haar standpunt over gender.

DI 03.06 | 19:30

deBuren, Leopoldstraat 6, 1000 Brussel. € 5, reserveren: www.deburen.eu of +32 (0)2 212 19 30, Organisatie: deBuren en NONA

samenleving

1001 vragen en antwoorden over Arabische renaissance

Dyab Abou Jahjah

Heel 2014 reist de Egyptisch-Nederlandse politicologe en opiniemaakster Monique Samuel door het Midden-Oosten. Ze schrijft over deze reizen voor De Groene Amsterdammer en De Correspondent en komt langs bij deBuren om haar bevindingen met ons te delen. Ze gaat in gesprek Dyab Abou Jahjah over de vraag hoe het er vandaag voor staat met etnische, religieuze en seksuele minderheden in het Midden-Oosten.

Lies Van Gasse © Sven van Baarle

literatuur

Felix Poetry Festival 2014 vr 11.06 > zo 13.06

Van 11 tot 13 juni 2014 vindt de zesde editie plaats van het Felix Poetry Festival in Antwerpen. In het prachtige Felixpakhuis verzamelt 3 dagen lang het kruim van de binnen- en buitenlandse poëzie. Een nieuw programmaonderdeel is dit jaar het Filmpoem Festival waarvoor de Schotse filmmaker en curator Alastair Cook filmgedichten selecteert. Ook deBuren zal present zijn met een Filmpoemproject met Vlaamse en Nederlandse dichters dat wordt opgezet i.s.m. het literaire tijdschrift Deus ex Machina.

deBuren, Leopoldstraat 6, 1000 Brussel. € 5, reserveren: www.deburen.eu of +32 (0)2 212 19 30. Organisatie: deBuren en De Groene Amsterdammer samenleving

Standpunt | Asha ten Broeke over gender DI 10.06 | 19:30

Organisatie: Antwerpen Boekenstad i.s.m. Poetry International, deBuren, Moussem en deFelix. www.antwerpenboekenstad.be

In 2014 kunt u maandelijks bij deBuren (Brussel) of bij NONA (Mechelen) terecht voor een duidelijk standpunt. In deze tiendelige reeks geeft telkens een prominente spreker met een kritische stem zijn of haar actuele mening over een tijdloos thema. Na de lezing volgt een kort interview door 76

delen van de wereld, uit uiteenlopende disciplines maar met een gedeelde fascinatie: literatuurvernieuwer James Joyce. Met key-note lectures door Geert Lernout en Jeri Johnson en uiteraard een uitgebreide viering van Bloomsday op 16 juni.

filosofie

De Groote Oorlog in ons hoofd #6 | Thijs Lijster

Op zoek naar een nieuwe beleving van de tijd ZO 15.06 | 11:00

De tiendelige cyclus ‘De Groote Oorlog in ons hoofd’ bestaat uit filosofische lezingen over de impact van WO I op het denken van de westerse enkeling. Dr. Thijs Lijster (Universiteit van Amsterdam) gaat na hoe in het interbellum Henri Bergson, Walter Benjamin en Marcel Proust in hun werken afrekenen met het begrip ‘vooruitgang’. Tegenover een lineaire voorstelling van de tijd wordt de ‘nu-tijd’ geplaatst, waarin het verleden als een bron van utopische dromen wordt beschouwd, die erop wachten te worden gerealiseerd.

Universiteit Utrecht. http://jjs2014.wp.hum.uu.nl. Organisatie: International James Joyce Foundation. In het Engels. film

- docu

Documentaire op Donderdag: (un)usual

Met korte inleiding DO 19.06 | 18:00

Filosofiehuis Het zoekend hert, Koninklijkelaan 43, 2600 Berchem. € 9, reserveren verplicht: [email protected], +32 (0)473 68 66 65. Organisatie: Het zoekend hert en deBuren colloquium

a long the krommerun

Wat zegt de manier waarop je danst over wie je bent? Denk je na als je danst? Choreograaf Benjamin Vandewalle en praktisch filosoof Jan Knops werkten samen met 13 kinderen van een basisschool in Sint-Jans-Molenbeek. Samen met regisseur Dieter Deswarte maakten zij de indrukwekkende documentaire (un)usual waarin deze kinderen vertellen over dansen, denken, durven en vrijheid. Na de vertoning volgt een gesprek.

The XXIV International James Joyce Symposium Van ZO 15.06 > VR 20.06

Muntpunt, Munt 6, 1000 Brussel. Gratis, reserveren: www.deburen.eu of +32 (0)2 212 19 30. Organisatie: Muntpunt en deBuren. Film en introductie in het Nederlands

James Joyce

Doel van dit tweejaarlijkse congres (voor het eerst georganiseerd in Dublin in 1967 en nu voor het eerst in Nederland) is het samenbrengen van wetenschappers uit alle 77

Museumtoer © MarianneHommersom

Met Koopman & Reniers

© MarianneHommersom

deBuren stuurde twee jonge schrijfsters naar interessante musea over de grens. Hun opdracht? Vertel ons waarom je dit museum wel of niet moet bezoeken. Emy Koopman ging naar Vlaanderen, Julie Reniers bezocht Nederland. Reist u ze achterna? Hou de website van deBuren in de gaten en win duotickets en catalogi!

Hup, weg, iets nieuws, iets anders De Pont  |  Tilburg  julie reniers

In de eerste bakstenen ruimte links van de ingang van museum De Pont staat het werk Steel Woman van Thomas Schütte. Ernaast hangt een uitleg over de hedendaagse kunstenaar die zich terugtrekt uit het openbare leven, de onmogelijkheid een werk te scheppen dat voor iedereen een wezenlijke en begrijpelijke betekenis heeft. Het beeld, de vrouw, heeft het hoofd gebogen tussen haar geopende opgetrokken knieën en naar haar kruis gebracht. Haar bovenlijf en achterwerk zijn tegen de grond gedrukt, haar lange armen houdt ze uitgestrekt tussen de knieën ver achter zich. Je vraagt je af of dit fysiek mogelijk is, je schouders rollen, je spieren jeuken. De Pont, museum voor hedendaagse kunst in Tilburg, is een grandioos omgebouwde wolspinnerij. De enorme fabriekshal biedt ruimte aan een hele resem uiteenlopende kunstwerken – van sculpturen en schilderijen over readymades tot installaties en videowerk. De kleinere ruimtes in baksteen, de gangen en de ‘wolhokken’, kleine kamertjes met

natuurhouten vloer aan de zijkant van de grote hal, geven de mogelijkheid de werken die daar getoond worden op een zachter, persoonlijker manier te ervaren. Het museum houdt van korte exposities – een maand, anderhalve maand, twee maand, hup, weg, iets nieuws, iets anders. Meer kansen voor meer kunstenaars, en voor bezoekers die vijf keer per jaar naar hetzelfde doch verschillend museum kunnen komen.

Wilhelminapark 1 5041 EA Tilburg www.depont.nl

‘De Pont is een museum dat je vijf keer per jaar kunt bezoeken zonder één keer hetzelfde te zien.’

78

Orde binnen en chaos buiten de perken

Kröller-Müller Museum  |  nationale park de Hoge Veluwe  julie reniers In het nationale park de Hoge Veluwe ligt het Kröller-Müller Museum. Zo’n naam verzin je niet – de kunsttempel is dan ook genoemd naar het bijzondere koppel Anton Kröller en Helene Müller. Hij was een gewiekst zakenman, zij legde een interesse voor kunst aan de dag en ging verzamelen. Haar schilderijen hangen in het hart van het museum. Strakke witte muren en weinig daglicht staan de bezoeker niet toe zich te laten afleiden van de kunst, hoewel al de grote namen die hier samen hangen – oh! een Picassogitaar! drie muren vol Isaac Israëls! Monet! Toorop! de cycloop van Odilon Redon! – dat uitstekend op eigen houtje voor elkaar krijgen. Drie keer schoot ik als een balletje in een flipperkast door de zalen voordat de celebrityshock wegebde en ik voldoende geconcentreerd was om te beseffen welke complexiteit en broos evenwicht de basis vormen van de schijnbare eenvoud van Mondriaans Compositie nr. 10. Hoe in La Berceuse de dikke verflijnen die geen tegenspraak dulden, de zware kleurvlakken en het ontoegeeflijke groen van haar bloes (dat volgens Van Gogh

zelf voor ‘troost en warmte’ moest zorgen) vooral tonen hoe vol en vast en moeilijk het in het hoofd van de schilder was. Rondom het museumgebouw ligt de beeldentuin, uitgewerkt onder latere directeurs. Het eerste deel is een tuin in de klassieke zin: de natuur getemd, kort getrimd gras, overzichtelijk en duidelijk – een extra museumzaal in de open lucht. Wat verder weg, neemt het bos het over. Net voor de wildernis kruipen bronzen beelden en bange schapen samen tussen en rond de muren van het Rietveld Paviljoen. Daarachter is het anarchie en heulen de kunstwerken samen met andere woeste wezens die over de Veluwe jagen.

Houtkampweg 6 6731 AW Otterlo www.kmm.nl

‘In het museum zorgen Picasso, Van Gogh en Mondriaan aan strakke witte muren voor een celebrityshock terwijl in het park de kunstwerken met woeste wezens samenheulen.’

79

Ongrijpbaar als de golfslag Nationaal Glasmuseum  |  Leerdam  julie reniers De Duitse natuurkundige Ernst Haeckel (1834-1919) was gefascineerd door het leven onder water. Hij verbaasde zich door de schoonheid en haast bovenaardse elegantie van deze organismen en gaf hen naam en faam bij een breder publiek dankzij zijn boek Kunstformen der Natur. In dat schitterend geïllustreerde boek wonnen esthetica en symmetrie het nogal eens van wetenschappelijke correctheid. Ook het werk van de glasblazer wordt gekenmerkt door symmetrie en gelijkmatigheid. Het ritme waarop hij de stalen blaaspijp hanteert, op het uiteinde waarvan zich de vloeibare glasbol bevindt, is zijn tweede natuur. Draait hij de stang te traag, dan druipt het duizend graden hete glas als stroop naar beneden; te snel en het schiet alle kanten uit. Langs het andere uiteinde van de pijp blaast hij, beheerst en precies, waardoor het glasobject hol wordt. En uiteindelijk één gerichte tik om het voorwerp ongebroken los te maken van de staaf.

De huidige tentoonstelling van het Glasmuseum het ambacht van het glasblazen en de onderwaterwereld volgens Haeckel samen en voegt er nog een aantal vermaarde kunstenaars en ontwerpers aan toe. Het resultaat zijn wonderlijke creaties die de grenzen verkennen van wat mogelijk is met dit eigenzinnige materiaal. Zoals de objecten die voortkwamen uit de samenwerking tussen modeontwerper Jan Taminiau en glasblazers Emil Kovac˘ en Marinke van Zandwijk. De sierlijk serene voorwerpen die aan een koordje aan het museumplafond ronddraaien, verraden in niets het zwoegen en de frustraties die oplaaiden in de glasblazerij, of de voldoening van ontwerper en uitvoerders toen de onderdelen in één stuk de koeloven in konden. Glas dat voldoende heet is om bewerkt te worden is even ongrijpbaar als de golfslag. Tip: ga eerst naar de Glasblazerij, bezoek dan het museum.

‘De samenkomst tussen het ambachtelijke glasblazen en de onderwaterwereld van Ernst Haeckel levert wonderlijke creaties van bovenaardse elegantie op.’

Lingedijk 28-30 4140 AB Leerdam www.nationaalglasmuseum.nl © Ben Deiman

80

Alles willen weten

Teylers Museum  |  Haarlem  julie reniers Het oudste museum van Nederland is behoorlijk trots dat het dat is. Zijn machtige neoclassicistische voorgevel geeft toegang tot verschillende ruimtes gevuld met meer en minder vreemdsoortige wetenschappelijke instrumenten, tekeningen van ondermeer Frans Hals en Rembrandt, mineralen, fossielen en hebbedingen. Centraal in het complex ligt de oudste zaal, de Ovale Zaal. Deze werd als eerste gebouwd en vervolgens gevuld door de vijf vrienden van de 18de-eeuwse zakenman Pieter Teyler die over zijn nalatenschap mochten beschikken, weliswaar volgens de richtlijnen van zijn eigen Verlichtingsidealen. Hun eerste aankoop was de volledige Encyclopédie van Diderot en d’Alembert, waarmee ze in één klap zowat de volledige Westerse kennis van hun tijd in huis haalden. En wat voor tijd! Ze balanceerden op de verrukkelijke grens tussen het religieuze obscurantisme van de voorbije eeuwen en de

hyperspecialisatie die de wetenschappelijke vooruitgang van vandaag kenmerkt – alles was interessant, er was nog zoveel te ontdekken, en dat gingen ze doen ook. Flogiston, de polarisatiemicroscoop, het topje van de Mont Blanc – de sprongen van de museumcollectie en van de wetenschap in haar geheel in die tijden was een verhaal van hit and miss. Maar ze wilden alles weten, die eerste leden van het Teylergenootschap en hun opvolgers, en ze wilden dat iedereen alles zou weten. Alleen al om dat streven te proeven is Teylers Museum een bezoek waard. Daar komt bij dat die oude instrumenten wondermooi zijn. En natuurlijk zijn Rembrandts tekeningen prachtig, op zachte, bescheiden wijze, een beetje ontroerend, soms wat schavuitig.

Spaarne 16 2011 CH Haarlem www.teylersmuseum.eu

‘De vrienden van Pieter Teyler wilden alles weten en wilden dat iedereen alles zou weten. Alleen daarom al moet je het oudste museum van Nederland bezoeken'

© Kees Hageman

81

Beleef de onderwereld C-mine  |  Genk  emy koopman

C-mine in Genk is geen traditioneel museum. Naar eigen zeggen biedt dit culturele centrum, gelegen waar vroeger de kolenmijn van Winterslag was, ‘vitaliteit en nieuwe belevingskansen’. Van workshops mindfulness en gin-tonic mixen tot optredens van popartiesten en Palestijns volksdansen: in C-mine is het mogelijk. Het oude energiegebouw waar dat allemaal plaatsvindt, is prachtig. C-mine verheft de grauwe esthetiek van het industriële verleden tot nieuwe hoogten. De hoofdattractie is en blijft de mijn zelf. C-mine fungeert als een herinneringsplek voor het Belgische mijnverleden. Een artistieke invulling van dat mijnverleden kun je ondergaan in ‘De expeditie’ – het hoogtepunt van C-mine. In ‘De expeditie’ word je niet belaagd met historische feiten en artefacten, maar onderneem je een zoektocht door onderaardse ventilatiegangen. In deze kille onderwereld worden alle zintuigen

bespeeld. Je luistert naar verhalen van onder meer Bart Moeyaert, bestuurt zelf mijngeluiden in een geluidskamer en loopt mee met de geesten van mijnwerkers. Een echokamer maakt de diepte van de mijn hoorbaar, een tunnel maakt het gevaar van een grauwvuurontploffing zichtbaar, een geurinstallatie van Peter De Cupere laat je de mijnwerkers ruiken en een beklimming van de torenhoge schachtbok maakt het bijna voelbaar hoe het is om een kooltje te zijn. Wat ooit een plek van ontberingen was, is nu een belevenis.

C-mine 10/1 3600 Genk www.c-minecultuurcentrum.be

‘Wat ooit een plek van ontberingen was, is nu een belevenis. Deze kille onderwereld bespeelt alle zintuigen.’

© Stijn Bollaert

82

Stad van de doden

In Flanders Fields Museum  |  Ieper  emy koopman Het In Flanders Fields Museum, gevestigd in de prachtige oude Lakenhalle op de Grote Markt van Ieper, is hét museum over de Eerste Wereldoorlog. In 2012 is de permanente expositie volledig vernieuwd en die is niets minder dan spectaculair. In Flanders Fields probeert zowel de historische achtergrond van de Eerste Wereldoorlog te verhelderen als het leven vlak voor en tijdens de oorlog invoelbaar te maken. Dat doet het museum via allerhande media, van zeer traditionele (een breed scala aan historische artefacten) tot ultramoderne (driedimensionale en interactieve landkaarten). Het gaat daarbij niet alleen om het leven van de militairen in de loopgraven, maar ook om het leven van medici en ‘normale’ burgers. In Flanders Fields is een oorlogsmuseum dat tegen oorlog is. Natuurlijk zie je geweren, mitrailleurs, mortieren, shrapnels, kanonnen en de gasflessen waar chloorgas uitkwam,

maar niet zonder dat er aandacht besteed wordt aan de schade die zulke wapens aanrichtten op menselijke lichamen. Met haar donkere ruimte, ernstige acteurs die op zwarte schermen over de gruwelen van de oorlog vertellen en bedrukkende muziek (gemaakt door Stuart Staples van Tindersticks) straalt In Flanders Fields uit dat je aan deze tentoonstelling geen plezier mag beleven. Tegelijkertijd is het echter allemaal zo buitengewoon mooi en strak vormgegeven dat je niet anders kunt dan je eraan verlustigen.

Grote Martkt 34 8900 Ieper www.inflandersfields.be

‘In 2012 is de permanente expositie volledig vernieuwd en die is niets minder dan spectaculair.’

83

De marge om ‘neen’ te zeggen Kazerne Dossin  |  Mechelen  emy koopman Kazerne Dossin, museum over de Holocaust en mensenrechten, is een museum met een missie: zij heeft zich als doel gesteld om de bezoeker een beklijvend inzicht mee te geven in het fenomeen van discriminatie en uitsluiting en de marge die mensen hebben om ‘neen’ te zeggen bij groepsgeweld. Kazerne Dossin bevindt zich op de plek waar tijdens de Tweede Wereldoorlog door de nazi’s 25.484 joden en 352 zigeuners verzameld werden om afgevoerd te worden naar Auschwitz-Birkenau. De foto’s van de mensen die hier onvrijwillig verbleven, sieren nu de muren van het hoofdgebouw. Je kunt zelf via interactieve schermen van elke portretfoto opzoeken wie erachter schuilgaat. Dit is slechts één van de vele manieren waarop Kazerne Dossin probeert de slachtoffers van het naziregime te personaliseren. Zo biedt het museum dagboekfragmenten, interviews met overlevenden en audio-anekdotes.

Maar in alle aandacht voor de kleine verhalen wordt het grotere verhaal nooit uit het oog verloren. Dat grotere verhaal laat zich opsplitsen in een geschiedkundig en een sociologisch verhaal: historische feiten worden weerspiegeld in actuele situaties. De boodschap is duidelijk: we dreigen steeds in dezelfde patronen te vervallen. Hoe we die kunnen doorbreken? Kazerne Dossin geeft enkele aansprekende voorbeelden van heldendaden, zoals de weigering van de Brusselse burgemeesters om de Jodenster in te voeren. ‘Neen’ zeggen is moeilijk, maar niet onmogelijk.

Goswin de Stassartstraat 153 2800 Mechelen www.kazernedossin.be

‘In alle aandacht voor kleine verhalen wordt het grote verhaal nooit uit het oog verloren.’

© Christophe Ketels

84

Toch wel echt een stad STAM  |  Gent  emy koopman

Gent is op het eerste gezicht niet zo betoverend als Brugge en niet zo bruisend als Brussel, maar zij heeft wel een splinternieuw en overdonderend stadsmuseum: STAM. STAM is gevestigd in drie met elkaar verbonden panden op de Bijlokesite: een veertiende-eeuwse abdij, een zeventiende-eeuws klooster en eenentwintigste-eeuwse nieuwbouw. Die huisvestingskeuze weerspiegelt wat het gehele museum tracht te doen: heden en verleden met elkaar verbinden. In de eerste zaal van de vaste tentoonstelling, ‘Gent vandaag’ zie je bijvoorbeeld schilderijen en foto’s van vroeger overlopen in hedendaagse beelden. De vroegste geschiedenis van Gent zie je in het oudste gedeelte van het gebouw, de recente geschiedenis in het recentere gedeelte. Via historische objecten, driedimensionale landkaarten en

interactieve schermen leer je over de bloeitijd van Gent, over de vernietigende invloed van Keizer Karel, over het verdwijnen van ‘De rechtvaardige rechters’ en over de opkomst van de socialistische beweging. Nog leuker: je kunt zelf graven in het filmarchief over de stad, en met witte lego kun je naast de torens van de Sint-Baafskathedraal, het Belfort en de Sint-Niklaaskerk je eigen toren bouwen. Al blijft het STAM in de eerste plaats een museum voor trotse Gentenaren, ook als buitenstaander raak je overtuigd. Na het STAM kun je niet wachten om het centrum van Gent in te gaan.

Godshuizenlaan 2 9000 Gent www.stamgent.be

‘Het STAM is een splinternieuw en overdonderend stadsmuseum.’

© Phile Deprez

85

86

herbeluister herbekijk

favorieten

van deBuren

Heeft u een van onze fijne activiteiten moeten missen? Is Brussel voor u niet om de hoek of wilt u iets opnieuw beluisteren? Dat kan! deBuren heeft door de jaren heen een uitgebreid digitaal archief opgebouwd. Vele impressies van debatten, lezingen, ontmoetingen en tentoonstellingen zijn vastgelegd in de vorm van filmpjes, podcasts (luisterverslagen), fotoreportages en teksten. Ze zijn allemaal gratis te herbekijken of herbeluisteren. Vooral de podcasts worden sterk gewaardeerd. Ze duren ongeveer een half uur per stuk, zijn heel eenvoudig af te spelen en te downloaden. Iedere maand worden er gemiddeld meer dan 10.000 gedownload! Probeer het ook via www.deburen.eu/nl/herbeleef Dit zijn onze favorieten: Directeur Dorian van der Brempt: ‘Ik heb mooie herinneringen aan de uitreiking van de poëziedebuutprijs Het Liegend Konijn 2013 aan Bernke Klein Zandvoort. De confrontatie tussen de eeuwig jonge Joke van Leeuwen en de zeer wijze en volwassen Bernke was erg interessant. Herbeluister de podcast waarin hoofdredacteur Jozef Deleu de prijs toelicht, dichteres en jurylid Lies Van Gasse het juryrapport voorleest, Joke van Leeuwen een eigenzinnige laudatio houdt en laureate Bernke Klein Zandvoort haar sterkste gedichten voordraagt.’

te geven. Dit bleek de perfecte aanleiding om samen met het Erasmus Taalcentrum en de Stichting Widya Mitra citybooks Semarang te organiseren. Het was fantastisch om in die historische havenstad te zien hoe jonge en oude mensen het gedeelde culturele erfgoed nieuw leven inblazen. Volgend jaar ga ik opnieuw colleges geven en werken aan citybooks Jakarta, eveneens mede mogelijk gemaakt door de Nederlandse Ambassade in Indonesië.’ Meer dan 100 citybooks op www.citybooks.eu Daphne Acoca (programmering): ‘Waar ik met veel plezier op terugkijk, is de eerste editie van onze reeks De Gedroomde Stad in Den Haag: Het menu van de toekomst.

Willem Bongers-Dek (Adjunctdirecteur): ‘In 2013 leende deBuren mij even uit aan de Universitas Indonesia om colleges over Nederlandstalige literatuur

87

Na een constructief gesprek in het Museon trokken we het Westland in om te gaan kijken bij verschillende groene en innovatieve projecten. De combinatie van een theoretisch onderbouwd debat en een kijkje in de praktijk maakte mij en de rest van het Vlaams-Nederlandse gezelschap heel enthousiast! Ik ben dan ook benieuwd naar de volgende edities van de Gedroomde Stad, bijvoorbeeld naar die in Eindhoven op 15 mei, wanneer we het gaan hebben over het design van de toekomst, en waar tegelijkertijd ook weer een rondleiding op het programma staat.

Ik kijk nu al uit naar 23 januari, want dan gaat Bas Heijne bij deBuren in gesprek met Paul De Hert over privacy.’ Marianne Hommersom (productie en communicatie citybooks) denkt vooral terug aan de grote tentoonstelling in De Brakke Grond te Amsterdam: ‘dat citybooks een groot en veelzijdig project is, blijkt op www.citybooks.eu, maar het was geweldig om van  dit digitale project een mooie overzichtstentoonstelling  te realiseren, via de vele foto's en een echte luistertafel. De climax was de vernissage toen het radioprogramma Brands met boeken rechtstreeks vanuit de tentoonstelling werd uitgezonden. Wim Brands sprak toen over citybooks met fotograaf Martijn van de Griendt en de schrijvers Annelies Verbeke, Abdelkader Benali en Anna Luyten.

Programmeur Mathieu Buyse is verantwoordelijk voor de reeks Mediacafés. Hij vond vooral de aflevering over regiojournalistiek gedenkwaardig ‘omdat men vaak vergeet dat de grote nationale en soms zelfs internationale nieuwsitems vaak beginnen als 'klein nieuws' op regionaal niveau. De podcasts van de Mediacafés zijn trouwens ideale luisterverslagen voor studenten journalistiek.’

Debbie Marbus (programmering en multimedia) organiseert samen met Eos en FWO de reeks Grijze Cellen in de Handelsbeurs te Gent. Haar favoriete aflevering ging over muziek en het brein: ‘De Nederlandse hoogleraar Muziekcognitie Henkjan Honing gaf een indrukwekkende lezing. Honing vertelde aan de hand van voorbeelden en verassende testjes over muzikaliteit en de rol van perceptie, emotie, geheugen, aandacht en verwachting in het luisteren naar muziek. Het publiek van meer dan 350 mensen was geboeid van begin tot eind.

Tijdens een van de literaire avonden op de Nederlandse ambassade vond een gesprek plaats tussen Gudrun De Geyter en Bas Heijne. Office Manager Ronald Giebel maakt meerdere podcasts per week maar was over deze bijzonder enthousiast: ‘Couperus was voor mij bij de Nederlandse literatuurles op de middelbare school een van de “verplichte schrijvers”. Had mijn leraar Nederlands destijds zo boeiend over Couperus verteld als Bas Heijne dat in dit gesprek doet, dan was Couperus voor mij geen “verplichte schrijver” gebleven.

In 2010 en 2012 organiseerde zakelijk leider Jenny Quermia de eerste twee

88

Antwerpse edities van Qwerty & Azerty, de Grote Literaire Quiz der Lage Landen. ‘De literaire quizzen van deBuren zijn voor mij telkens het hoogtepunt van de programmering. Er kruipt veel voorbereiding in het bedenken van de vragen, het samenstellen van mooie prijzenpakketten en het ronselen van de teams maar het resultaat mag er dan ook zijn. Het zijn telkens gezellige avonden waarvan je nog iets opsteekt ook. Ik hoop dat we dit jaar in De Brakke Grond dezelfde fijne sfeer creëren als in het Koninklijk Atheneum in Antwerpen. En zal het team van Ruth Joos en Jeroen van Rooij weer winnen?’

auteur, politica, senator, feministe, socialist, was en is nog steeds een voorbeeld voor vele vrouwen. In de reeks In Memoriam ging ze in gesprek met Anna Luyten over haar leven, haar werk en haar eindeloze nieuwsgierigheid. Na afloop zei ze ons: "Wat ik deze namiddag beleefd heb dat is voor mij zalig. Dat heeft met warmte en communicatie te maken: die stroom van sympathie vanuit een zaal, die energie naar mij en naar Anna. Dat zuig ik op en dat maakt mij wel heel, heel gelukkig." Bekijk de video en lees de teksten!’ Filosoferen doet deBuren steevast samen met Filosofiehuis Het zoekend hert in Berchem. Ann Venneman (communicatie) is daar vaak te vinden: ‘wat mij betreft was een van de beste afleveringen van 2013 die met Jeroen Theunissen over Albert Camus. Theunissen gebruikte de Franse filosoof als slijpsteen en vertelde over zichzelf als solitaire schrijver die zich door te schrijven solidair verklaart en zich engageert. Sinds deze aflevering presenteren we de activiteiten bij Het zoekend hert ook als podcast. Hopelijk bereiken de boeiende gedachten op die manier nog een veel ruimer publiek.’

Programmeur Xander Stroo: ‘Onze democratie heeft haar glans verloren. Dat is volgens politieke commentatoren de reden voor groeiend wantrouwen, wispelturige kiezers en de opkomst van populistische partijen. In zijn boek Tegen verkiezingen doet David Van Reybrouck het revolutionaire voorstel gelote burgers bij het landsbestuur te betrekken. Dit idee verdedigde hij tijdens een boeiend gesprek met Gui Polspoel in de reeks Zeedijk 10: vooruit met die crisis!, een samenwerking met onze Oostendse partner Vrijstaat O. Ik kijk uit naar nieuwe afleveringen van deze reeks volgend seizoen, bijvoorbeeld op 13 april. Dan geeft Philippe Van Parijs zijn visie op de toekomst van Brussel.’ Miet Vanhassel (website en communicatie) koestert warme herinneringen aan een van onze middagen in Oostende. ‘Paula Sémer, actrice, radiovrouw, tv-presentatrice, tv-producer en -productieleider,

89

Unieke stadsportretten: schrijvers over steden Luisterverhalen van 30 minuten citybooks neemt je mee op wereldreis. Via korte verhalen, gedichten, essays, foto’s en video’s van meer dan 100 internationale schrijvers en kunstenaars maak je kennis met interessante steden. Reis zonder je te verplaatsen met www.citybooks.eu

oostende ∙ belgië Bernard Dewulf be Jeroen Olyslaegers be Christiaan Weijts nl Peter Holvoet-Hanssen be Milena Michiko Flašar a Martijn van de Griendt fotograaf, nl

venetië ∙ italië Cees Nooteboom nl Rebekka de Wit nl Atte Jongstra nl Luc Devoldere be Lydia Mischkulnig a Andrea Galiazzo fotograaf, it

sheffield gent OOstende chartres

utrecht turnhOut charlerOi

gra Chartres ∙ frankrijk Jeroen van Rooij nl Bart Van Loo be Chris Van Camp be Marcin Wroński pl Goce Smilevski mk Lea Titz fotograaf, a

Yerevan ∙ armenië Serge van Duijnhoven nl Johan de Boose be Armen Ohanyan am Gevorg Gilantz am Arpi Voskanyan am Pieter-Jan De Pue fotograaf, be

Venetië

lissabOn

lissaBon ∙ portugal Sus Van Elzen be Dulce Maria Cardoso pt José Maria Vieira Mendes pt Patrícia Portela pt Tim Etchells uk Maria Fialho fotograaf, pt-be

jakarta ∙ indonesië Annelies Verbeke be Ruth San A Jong sr

semaranG ∙ indonesië Gustaaf Peek nl Bouke Billiet be Candra Dewi Dian Puspitasari id Tubagus P. Svarajati id Triyanto Triwikromo id Dadang Pribadi fotograaf, id

Charleroi ∙ belgië Pascal Verbeken be Thomas Gunzig be Caroline Lamarche be Davide Longo it Erik Lindner nl Sander Buyck fotograaf, be

maastricht

sheffield ∙ verenigd koninkrijk Joost Zwagerman nl Abdelkader Benali ma-nl Rebecca Lenaerts be Helen Mort gb Ágnes Lehóczky h- gb David Bocking fotograaf, gb

tBilisi ∙ georgië Frank Westerman nl Stefan Hertmans be Ana Kordzaia-Samadashvili ge Lasha Bugadze ge Shota Iatashvili ge Filip Berte fotograaf, be Kakha Kakhiani fotograaf, ge

luBlin ∙ polen Arnon Grunberg nl Mauro Pawlowski be Maud Vanhauwaert be Andrzej Stasiuk pl Witold Szabłowski pl Maciej Rukasz fotograaf, pl

Gent ∙ belgië Annelies Verbeke be Wim Brands nl Angeles Caso sp

hasselt - Genk ∙ belgië

Grahamstown ∙ zuid -afrika Ingrid Winterbach za Brink Scholtz za Ronelda Sonnet Kamfer za Toast Coetzer za Gerda Dendooven be Sophie Smith fotograaf, za

lublin

Boekarest ∙ roemenië Jaap Faber nl Anna Luytenbelfast be Ester Naomi Perquin nl Răzvan Radulescu ro Adrian Schiop ro Christian Binder fotograaf, ro

stellenBosCh ∙ zuid -afrika Saskia de Coster be Arjen Duinker nl Clinton du Plessis za Rentia Bartlett-Möhl za Marlene van Niekerk za Stefan Möhl fotograaf, za

turnhout ∙ belgië Chika Unigwe ngr-be Walter van den Broeck be Peter Terrin be Maxim Februari nl Lasha Bugadze ge Kakha Kakhiani fotograaf, ge

az bOekarest

tbilisi YereVan

skOpje

Graz ∙ oostenrijk Milena Michiko Flašar a Simone Lenaerts be Onno Kosters nl Werner Schandor a Andrea Stift a Lea Titz fotograaf, a

skopje ∙ macedonië Saskia de Coster be Abdelkader Benali ma-nl Irena Cvetovik mk Nikola Madzirov mk Goce Smilevski mk Frosina Stojkovska fotograaf, mk

utreCht ∙ nederland Brink Scholtz za Jeroen Olyslaegers be Astrid Lampe nl Onno Kosters nl Davide Longo it Lisa Van Damme fotograaf, be

Blijf op de hooGte Facebook/citybooks Twitter #citybooks_eu Abonneer u op de digitale nieuwsbrief

iNTroDuCTiE

vertel me een verhaal | tell me a story | raconte-moi une histoire samen met internationale partners nodigt deBuren schrijvers uit om te resideren in interessante maar niet voor de hand liggende steden. ze verwerken hun ervaring in een citybook: een kortverhaal, een essay of een reeks gedichten. Alle citybooks lees en beluister je op www.citybooks.eu als webtekst, e-book en audioboek (podcast van een half uur). ook wordt elke stad in 24 foto’s en 24 City One Minute-filmpjes geportretteerd door fotografen en videokunstenaars. Meertaligheid staat centraal: alle citybooks verschijnen in het Nederlands, Engels en Frans, én in de taal van het gastland. Zo lees je Cees Nooteboom en rebekka de Wit in het italiaans en Arnon Grunberg ook in het Pools. De audioboeken worden in de originele taal ingesproken door de auteur zelf, de vertalingen worden door acteurs ingesproken. in 2014 gaat het project rustig verder in Gent en Lissabon. Nieuwe teksten over deze steden komen online, net als de vertalingen en de audioboeken in alle talen. We zoeken ook weer verre oorden op. Na Semarang is Jakarta de tweede indonesische stad waar citybooks landt met dank aan de Nederlandse Ambassade. En met citybooks Hasselt-Genk voegen we in samenwerking met Z33 een Limburgs luik aan het project toe.

wist je dat ... ... de luisterboeken van deBuren al meer dan 4 miljoen keer beluisterd zijn? ... je via een gratis abonnement op het citybooks- en radioboekenkanaal in itunes automatisch alle nieuwe luisterverhalen ontvangt? ... de citybooks sinds kort gratis te beluisteren en te downloaden zijn op www.iedereenleest.be en op www.woord.nl? ... je ook op de websites van De Groene Amsterdammer en DW B citybooks kunt beluisteren? citybooks is een initiatief van deBuren in samenwerking met internationale partners.

VooruiTBLik citybooks lissabon Op volle toeren in 2014 Samen met partnerorganisatie Alkantara komt de citybookseditie in de Portugese kuststad tot stand. Alkantara richt zich op hedendaagse podiumkunsten, drie van de deelnemende auteurs hebben nauwe banden met de theaterwereld. De Engelsman Tim Etchells is naast schrijver en kunstenaar ook leider van het wereldberoemde avant-gardetheatergezelschap Forced Entertainment uit Sheffield. Patricia Portela is bezig met performances en cinema en leidt Prado, haar eigen gezelschap. José Maria Vieira Mendes is naast schrijver van theaterstukken ook vertaler van toneelteksten van onder meer Beckettt, Pinter en Fassbinder. De Belgische journalist Sus Van Elzen en de gerenommeerde Portugese auteur Dulce Maria Cardoso maken het rijtje compleet. Hun door Lissabon geïnspireerde citybooks zullen niet alleen in het Nederlands, Engels en Frans te lezen en te beluisteren zijn, maar ook in het Portugees.

© Maria Fialho | citybooks Lissabon

Fotografe maria fialho bezocht Lissabon met in haar hoofd een zin van Fernando Pessoa: “Não é por nada que olho: é que eu gosto de ver as pessoas sendo” ( ‘Niet voor niets kijk ik, ik hou ervan de mensen te zien zijn’ ). Bekijk de hele reeks van 24 foto’s online.

VooruiTBLik citybooks jakarta citybooks landt een tweede keer in Indonesië officieel wonen er in de stad zelf meer dan tien miljoen mensen. De stedelijke omgeving bevat minstens het drievoudige aantal inwoners. De verkeersdrukte is er legendarisch en de honderdduizenden

brommertjes

vormen

samen

een

blinkende armada van kleur en bedrijvigheid. Door deze hypermoderne stad schemert het verleden dat zij deelt met Nederland. Waar het vroegere Batavia lag, vind je materiële en immateriële sporen terug van tempo doeloe, op naambordjes herken je Nederlandse woorden die

hun

weg

hebben

gevonden

in

de

woordenschat van het Bahasa indonesia en jaarlijks trekken honderden studenten, met of zonder brommertje, naar de universitas indonesia en het Erasmus Taalcentrum om de taal te leren.

ruth San A Jong © Henry CarbièreFalls

Nadat we in 2013 de historische havenstad Semarang vingen in vijf verhalen, 24 foto’s en 24 video’s, is het ditmaal de beurt aan de hoofdstad. Samen met de Nederlandse Ambassade en het Erasmus Taalcentrum nodigen we drie beloftevolle indonesische auteurs en twee Nederlandstalige schrijvers uit. Annelies Verbeke, die eerder het citybook Woonplaats schreef over haar thuisstad Gent, dompelt zich in februari onder in de culturele rijkdom van de Aziatische megalopool. in maart is het de beurt aan de Surinaamse schrijfster ruth San A Jong die met haar boek De laatste parade genomineerd is voor de inktaap. op uitnodiging van deBuren en de Taalunie houdt zij een kleine tournee door de Lage Landen en brengt ze een uitgebreid bezoek aan Jakarta.

wilt u ruth san a jong leren kennen? kom dan op 21 maart naar de literaire quiz van deBuren in Antwerpen alwaar zij de eregast is.

EXPo from Georga. with love? Fototentoonstelling van Filip Berte & Kakha Kakhiani

© Filip Berte

in De Markten in Brussel is van 21.02 > 21.03 een tentoonstelling van deBuren te zien met werk van de Belgische beeldend kunstenaar Filip Berte en de Georgische fotograaf kakha kakhiani. Zij maakten allebei een fotoreeks voor citybooks Tbilisi. Daarnaast is van kakhiani een tweede reeks citybookfoto’s over Turnhout te zien en van Berte een gloednieuwe reeks beelden uit Batumi. Hij reisde recent op uitnodiging van deBuren naar deze stad waar architectonische exuberantie de boventoon voert. De vernissage is op 21.02 om 18:00. De expo maakt deel uit van een focus op de kaukasus van Bozar en deBuren, waarbinnen onder meer in samenwerking met DW B een literaire avond en een debat plaatsvinden met citybooksauteurs Lasha Bugadze en Frank Westerman. Zie voor meer informatie en openingstijden het programmaoverzicht van deBuren of kijk op www.citybooks.eu

TEruGBLik citybooks Gent Britse studenten vertalen citybook Wim Brands Studenten Nederlands aan drie Engelse universiteiten (Sheffield, Nottingham, uCL) bogen zich over Wim Brands’ citybook over Gent. in nauwe samenwerking met de professionele vertaler Jonathan reeder vertaalden de studenten De fanfare die een olifant opat naar het Engels. Dit is de derde keer dat een citybook binnen dit bijzondere vertaalproject naar het Engels vertaald wordt. Eerder werden de citybooks van Abdelkader Benali

Bekijk een video over het project op www.citybooks.eu © Henriette Louwerse

(Beeld van een gewapende strijder op een

paard) en Bouke Billiet (Meisje van vroeger) door studenten vertaald.

Nieuwe namen Na Annelies Verbeke en Wim Brands zullen in 2014 nog drie internationale auteurs en een fotograaf zich door de Arteveldestad laten inspireren. De eerste naam kunnen we al bekend maken. Dit voor jaar komt de Spaanse schrijfster, journaliste en historica Angeles Caso naar Gent. Zij zal het allereerste Spaanstalige citybook schrijven. De overige namen ontdek je dit voorjaar op www.citybooks.eu. © ricardo Martín

Van Gent naar Indonesië in oktober 2013 was Verbeke samen met Gustaaf Peek (citybooks Semarang) te gast in de Literaire Loketten. Dit jaar reist ze van Gent naar Jakarta om ook over die stad een citybook te schrijven.

© ronald Giebel | deBuren

FrAGMENT de fanfare die een olifant opat Wim Brands over Gent Lees het complete verhaal op www.citybooks.eu of beluister het als audioboek, voorgelezen door de auteur zelf.

Hoe loop je door een stad? In Amsterdam weet ik het wel. Ik heb een hond. Ik laat hem bij mijn huis aan de vaart los en volg hem. Elke ochtend. Dankzij hem ken ik de stad. Ik spreek Roemenen die ‘s ochtends aan de rand van de stad met hun accordeons uit een bestelbusje stappen, een Russische klusser die beweert dat hij met een blote rechterhand in principe evenveel kan als met een hamer, Bulgaren die oud vuil navlooien op bruikbare spullen, oudere buurtgenoten die ‘s zomers hun ramen al vroeg open hebben en me graag vertellen over zomers van vroeger die zo warm waren. Of soms juist akelig koud. Maar hoe ontdek je een nieuwe stad? De eerste dagen liep ik een beetje ontheemd door Gent, ik geloofde het wel wat ze me hadden aangeraden: het Lam Gods, de boekentoren. Toen schoot me de naam van een dichter te binnen die ik in een grijs verleden weleens brullend had zien optreden en van wie ik wist dat hij veel door de stad liep. Lopen was voor hem bijna religieus; misschien was het wel zijn religie. Als ik hem nu eens opzocht en volgde, waar zou ik dan komen? Het lam zou ik niet meer zien, die toren ook niet. Dat wist ik op de een of andere manier zeker. In zijn voetsporen zou ik na een paar weken een plattegrond van Gent kunnen dromen. Boreman heet hij. Maar niet veel mensen kennen zijn naam, hoewel ze hem ongetwijfeld kennen uit de stad. Dagelijks doorkruist hij die. Een vaste route lijkt hij niet te hebben hoewel er een paar plekken zijn waar hij regelmatig opduikt. Een koffiehuis. De openbare bibliotheek. Sommige Gentenaren hebben hem in de jaren tachtig zien optreden. De meeste weten niet dat hij een dichter is. Hij loopt er ook niet mee te koop. ‘Opduikt’ is trouwens het goede woord. Opeens is hij er. In een bepaald café op de markt. Kan er uren blijven hangen, is er dan weer maanden niet. Bovendien loopt hij duikelend over de kasseien, zijn bovenlichaam lijkt telkens naar de grond te worden gedrukt, veert dan weer op. Als hij praat, schudt hij licht met zijn hoofd. Zijn woorden lijken als stenen van wang tot wang te rollen. Zware, ik overdrijf niet. Soms is hij aanspreekbaar, maar het kan ook zijn dat hij na een begroeting een zijstraat invlucht. Alsof de ander er niet is. Ook als het een oude vriend betreft. Hij zou de stad ook graag willen kennen als de ander. Maar dat begreep ik later pas toen ik zijn werk goed had gelezen en vruchteloos had geprobeerd om met hem in contact te komen. Een telefoon heeft hij niet, geen mailadres, wel een woonadres aan de rand van de oude stad maar zijn huisgenoten zagen hem soms ook in geen weken en lieten hem met rust zoals hij zijn spaarzame post met rust liet.

FrAGMENT drakentanden, zieltjes-zonderzorg, fijnproevers en worst Marlene van Niekerk over Stellenbosch De Nederlandse vertaling van het citybook van Marlene van Niekerk door Riet de Jong-Goossens verschijnt in februari in voorpublicatie in het literaire tijdschrift DW B. Hier alvast een voorproefje ...

(…) ‘Mevrouw, u lijkt me iemand die op de hoogte is van verschillende soorten worst, kunt u mij zeggen welke ik het best kan kiezen?’ ‘Herehartje, daar vraag je me wat,’ steekt ze van wal, ‘ik zei laatst tegen Sors, dat is mijn man, die denkt dat hij de beste barbecueër is van het land, al is er niemand die het met hem eens is, ik al zeker niet, ja, ik, kijk eens naar me, zie ik eruit als een vrouw die zin heeft in verklungelde worst? Ik, die rondrent en alles voor mekaar krijgt wat hij bij zijn worst wil eten? Bananensalade, barbecue-broodjes, aardappels, groene maïskolven en hele-abrikozen- en marshmallows-opeen stokje terwijl hij bij zijn vuurtje staat te klungelen, ik zeg tegen Sors, Sors zeg ik, hoeveel jaren sta jij al te roosteren, mijn lieve man, en nog steeds klopt je timing met de houtskool van geen kanten en elke keer zeg jij tegen mij, Martha, ik ben Martha Viviers, aangenaam, ik zeg tegen Sors hoe lang braad jij nu al geen worst en ieder keer is het een gekluns, de cheek, zegt hij tegen mij, het komt doordat jij, mijn vrouw al twintig jaar, altijd de verkeerde worst koopt, heb je dat ooit van je leven al meegemaakt? Ik zeg tegen hem klungel maar verder, Sors, het is de beste worst die er is maar dan weer is hij hier te kort en daar te lang, als de worst rauw is was hij te stijf gestopt, als hij verbrand is was hij niet vet genoeg, als hij rimpels heeft dan zeg je dat het kattendarmen waren, als hij barst zeg je dat het ezelkutvlees is, als hij in de knoop raakt zeg je dat het halal was, als hij uiteenbarst was het zogenaamd koosjer, en zo maar door, maar als ik jou een goeie raad mag geven over worst, hartje, ga dan zelf aan de slag bij de barbecue, laat hem in zijn sop gaar koken in de voorkamer voor de TV en rooster zélf, en dan kan ik het volgende aanbevelen afhankelijk van je hout en of je misschien iemand hebt om te helpen in de keuken, mind you, als Sors helpt loop je weer de kans dat je de worst en het vlees perfect braadt, maar dat er weer gekluns in de keuken van komt, dat de broodjes niet aan de buitenkant zijn beboterd en de marshmallows van hun stokje vallen voor ze in de buurt van het vuur komen en dan kun je het net zo goed opgeven en een flinke borrel voor jezelf inschenken en retire met een zak chips en de Fairlady in je slaapkamer, want dan krijg je te horen hoe ontevreden hij is, terwijl jij denkt dat de worst de hoofdzaak is, als die maar goed gebraden is maar dan zie je hoe Sors Viviers mekkert over de bijgerechten die hij zelf verkloot heeft sorry voor mijn taalgebruik mijn meisjesnaam was Jordaan waar blijft de tijd.’

NiEuWS citybooks & radioboeken in het afrikaans Die mesmaker van Tbilisi Naar aanleiding van citybooks Stellenbosch vertaalde rentia Bartlett-Möhl twaalf Nederlandstalige radioboeken en citybooks naar het Afrikaans en liet ze aldaar inspreken door vakkundige acteurs. Die mesmaker van Tbilisi is de vertaling van Stefan Hertmans citybook over Tbilisi. Beluister ook de Afrikaanse podcasts van Hafid Bouazza, Adriaan van Dis, Tommy Wieringa, kees ‘t Hart, Joke van Leeuwen, Bernard Dewulf, Ester Naomi Perquin, Peter Holvoet-Hanssen, Saskia de Coster, Menno Wigman en Arnon Grunberg.

© B. Praet

Blijf op de hoogte van alle online en offline citybooksactiviteiten via de digitale nieuwsbrief. inschrijven kan via de website of mail naar [email protected]

citybooks hasselt - Genk in samenwerking met Z33, huis voor actuele kunsten, start dit voorjaar een bijzondere dubbeleditie van citybooks, met steun van de provincie Limburg. De auteurs, fotograaf en videast verblijven ieder een week in Hasselt en een week in Genk en zullen zich dus door twee steden laten inspireren voor hun citybooks. De namen van de deelnemers worden bekendgemaakt in de citybooksnieuwsbrief en op www.citybooks.eu.

kalender JANUARI ZO 05.01

11:00

kunst

ZO 05.01

13:30

europa

WO 08.01

20:00

film

DO 09.01

20:30

podiumkunsten

WO 15.01 > VR 17.01

literatuur

DO 16.01

18:00

feest

ZO 19.01

15:00

ontmoeting

DI 21.01

19:30

samenleving

WO 22.01

19:30

de stad

DO 23.01

19:30

samenleving

DO 23.01

20:00

europa

VR 24.01

20:30

podiumkunsten

VR 24.01

17:00

europa

ZO 26.01

11:00

filosofie

DI 28.01

19:30

docu

DI 28.01

20:30

samenleving

WO 29.01

19:30

literatuur

DO 30.01

18:00

docu

ZA 01.02

12:00 >18:00

podiumkunsten

ZO 02.02

11:00

samenleving

DI 04.02

19:30

literatuur

WO 05.02

19:30

politiek

VR 07.02

20:00

podiumkunsten

ZA 08.02

20:00

ontmoeting

| podium

HET NIEUWE RIJKSMUSEUM DE EUROPESE KARAVAAN #1 | (ON)VERDRAAGLIJK! LA VIE SEXUELLE DES BELGES | CAMPING COSMOS SPEAK! SANJA MITROVIC GAMES OF LATE MODERNITY

Antwerpen Utrecht Mechelen Mechelen Leusden

NIEUWJAARSBORREL & MONDO LEONE Brussel NIEUWE MAATJES #2 | SIMON VAN DER GEEST Oostende AAN DE KNOPPEN #1 | DE NETWERKSAMENLEVING Brussel DE GEDROOMDE STAD #2 | DE (A)SOCIALE STAD Brussel DE TOEKOMST VAN DE PRIVACY | PAUL DE HERT, BAS HEIJNE Brussel DE EUROPESE KARAVAAN #2 | DE INSLAG VAN EUROPA Amsterdam TOONMOMENT RITS WINTER SCHOOL Amsterdam AN EVENING OF EUROPEAN JAZZ Brussel DE GROOTE OORLOG IN ONS HOOFD #1 | MARCEL GRAULS Berchem HET BELGIË VAN DAAN Brussel STANDPUNT | MONIQUE SAMUEL OVER GOD Mechelen BOEKPRESENTATIES | Geert BUELENS en Marlene van Niekerk Brussel DOCUMENTAIRE OP DONDERDAG | EINDE EN BEGIN Brussel W. SZYMBORSKA

FEBRUARI

ZA 08.02 & ZO 10:00 > 13:00 09.02 14:00 > 17:00

podiumkunsten

DI 11.02

19:30

literatuur

WO 12.02

19:30

docu

VR 14.02

20:00

ontmoeting

VR 14.02

20:30

literatuur

ZA 15.02

20:00

literatuur

ZO 16.02

11:00

filosofie

ZO 16.02

11:00

samenleving

MA 17.02

19:30

wetenschap

DI 18.02

20:00

literatuur

WO 19.02

19:30

samenleving

YES. CARLY WIJS EN MARIJKE VAN WARMERDAM ZEEDIJK 10 #4 | STEFAN HERTMANS DE BIOGRAAF | WILLEM FREDERIK HERMANS | WILLEM OTTERSPEER ZELF GESCHREVEN: STEVEN VANACKERE LET LOVE RULE 2014 DE LASTIGE LIEFDE (ANTWERPEN) YES: CARLY WIJS EN MARIJKE VAN WARMERDAM

Amsterdam Oostende Brussel

PRIX PHARES DU NORD: ALAIN VAN CRUGTEN & TOM LANOYE TERUG NAAR IRAK | ANNE DILVEN DE LASTIGE LIEFDE VERS VAN HET MES XXVIII DE BOLLEN ZIJN HEEL DECORATIEF AAN DE VIJVER | DW B DE GROOTE OORLOG IN ONS HOOFD #2 | LEEN HUET DE OCHTEND VAN DE COÖPERATIES | DIRK BARREZ GRIJZE CELLEN | COMMERCIËLE RUIMTEVAART DE BIOGRAAF | KONING WILLEM I AAN DE KNOPPEN #2 | CLICK FOR CHANGE

Brussel Brussel Amsterdam Amsterdam Amsterdam Berchem Oostende Gent Brussel Brussel

100

Brussel Oostende Antwerpen Mechelen

DO 20.02

18.00

docu

DO 20.02

19:30

kunst

VR 21.02

18:00 > 19:30

tentoonstelling

VR 21.02

20:00 > 21:00 21:00 > 22:00

samenleving

ZA 22.02

20:30

de stad

ZO 23.02

11:00

filosofie

ZO 23.02

11:00

media

MA 24.02

19:30

media

MA 24.02

20:30

politiek

DI 25.02

20:30

samenleving

WO 26.02

18:00 > 23:00

film

ZO 02.03

15:00

ontmoeting

WO 05.03

19:00

literatuur

DO 06.03

20:00

literatuur

DO 06.03

20:00

kunst

MA 10.03

20:00

samenleving

DI 11.03

19:00

de stad

WO 12.03

20:00

podiumkunsten

DO 13.03

19:30

europa

DO 13.03

20:00

europa

DO 13.03

20:30

podiumkunsten

DOCUMENTAIRE OP DONDERDAG | HET NIEUWE RIJKSMUSEUM FROM GEORGIA. WITH LOVE? #1 | GEORGIË IN DE KUNST FROM GEORGIA. WITH LOVE? VERNISSAGE | FILIP BERTE, KAKHA KAKHIANI FROM GEORGIA. WITH LOVE? #2 | HET GEORGIË VAN NU

Brussel Brussel Brussel

DE DEUGDZAME STAD #3 | 50 JAAR BELGISCHE ISLAM | MERYEM KANMAZ PIONIERS IN DE PRAKTISCHE FILOSOFIE | VEERLE PASMANS ZEEDIJK 10 #5 | ROB WIJNBERG MEDIACAFÉ #16 | HOOR DE KLOKKEN LUIDEN! WILLEM SCHINKEL | DE NIEUWE DEMOCRATIE STANDPUNT | HANS VANDEWEGHE OVER SPORT POLITRICKS: VAN KOOTEN & DE BIE-MARATHON

Berchem

Brussel

Berchem Oostende Brussel Brussel Mechelen Brussel

MAART

DO 13.03 DO 13.03 > ZA 15.03 VR 14.03 VR 14.03 ZO 16.03 DO 20.03 VR 21.03 ZA 22.03 ZO 23.03 DI 25.03 WO 26.03 DO 27.03 ZA 29.03 ZO 30.03 MA 31.03

IM: LIESBETH LIST QWERTY & AZERTY | DE GROTE LITERAIRE QUIZ DER LAGE LANDEN VERS VAN HET MES XXIX KIJK. BOEK. KUNST #2 | BERNARD DEWULF LET’S TALK ABOUT TURKEY! | ISLAM EN FEMINISME MEERTALIGE SUPERDIVERSITEIT | MIGRATIE, SUPERDIVERSITEIT, MEERTALIGHEID DICHTERS DANSEN NIET: VUURPROEF | SERGE VAN DUIJNHOVEN DE EUROPESE KARAVAAN #3 | GELOOF IN EUROPA | ANTOINE BODAR DE EUROPESE KARAVAAN #4 | DE INSLAG VAN EUROPA POLITRICKS: SPEECH BATTLE | DE BESTE SPEECH VERNISSAGE NARCISSE TORDOIR | DE ROZE SPION KONINKLIJK CONCERTGEBOUWORKEST

Oostende Amsterdam Gent Leuven Brussel Brussel Amsterdam Brussel

Amsterdam Brussel 20:30 tentoonstelling Antwerpen podiumkunsten Amsterdam en brussel 14:00 kunst PRESENTATIE LABO ACTUELE KUNSTKRITIEK (LAK) EEN NIEUWE Brussel IMPULS VOOR HET DENKEN OVER KUNST 19:00 samenleving SHEVOLUTION! | DEBAT OVER VROUWEN EN PROTEST Brussel 11:00 filosofie DE GROOTE OORLOG IN ONS HOOFD #3 | JEROEN VANHESTE Berchem 19:30 podiumkunsten MON NOORD | JOVIAL MBENGA Brussel 20:00 literatuur QWERTY & AZERTY | DE GROTE LITERAIRE QUIZ DER LAGE Antwerpen LANDEN 15:00 literatuur PRESENTATIE HET LIEGEND KONIJN 2014-1 Leuven 15:00 literatuur NIEUWE MAATJES #3 | ANNE PROVOOST Oostende 19:30 filosofie STANDPUNT | TINNEKE BEECKMAN OVER FILOSOFIE Brussel 19:30 literatuur DE BIOGRAAF | JOHAN HUIZINGA Brussel 18:00 docu DOCUMENTAIRE OP DONDERDAG | ANNIE M.G. SCHMIDT Brussel 10:00 > 18:00 docu IDFA ON TOUR 2014 | DE BESTE DOCUMENTAIRES VAN 2013 Antwerpen 15:00 filosofie FILOSOFISCHE WANDELING | MUSEUM MIDDELHEIM #6 | Berchem WOUTER KUSTERS 19:30 wetenschap GRIJZE CELLEN: FIJNSTOF Gent 101

APRIL DI 01.04

19:30

europa

WO 02.04

20:00

podiumkunsten

WO 09.04

17:00

politiek

ZO 13.04

16:00 > 18:00

europa

DO 17.04

18:00

docu

DI 22.04

19:30

economie

WO 23.04

19:30

europa

DO 24.04

19:30

europa

VR 25.04

19:30

europa

ZA 26.04

20:30

de stad

ZO 27.04

11:00

MA 28.04

19:30

media

DI 29.04

19:30

samenleving

DI 06.05

20:30

politiek | media

WO 14.05

19:30

economie

filosofie

| europa

EUROPA: TERUG NAAR DE TOEKOMST | THOMAS BELLINCK, FILIP Brussel BERTE, GEERT BUELENS MON NOORD | JOVIAL MBENGA Brussel WAT WEEGT ZWAARDER: RELIGIE OF POLITIEK? STEVEN Amsterdam VANACKERE & ANDRÉ ROUVOET DE EUROPESE KARAVAAN #5 | EUROPA, EEN NIEUWE BEWEGING? Utrecht DOCUMENTAIRE OP DONDERDAG | FORBIDDEN VOICES Brussel IT’S THE ECONOMY, STUPID! #10 | PRIVACY TE KOOP Brussel EUROPA NA DE EURO | EUROPEES VERKIEZINGSDEBAT Brussel DE EUROPESE KARAVAAN #6 | WRAP UP EUROPE! DAVE Brussel SINARDET DEMOCRATISCHE VERNIEUWING IN EUROPA: ELITEPROJECT OF Amsterdam ALGEMEEN BELANG? DE DEUGDZAME STAD #4 | LEREN IN DE STAD Berchem DE GROOTE OORLOG IN ONS HOOFD #4 | VINCENT BLOK Berchem MEDIACAFÉ #17: EUROPA IN DE MEDIA Brussel STANDPUNT | GELD Brussel

MEI

DO 15.05

18:00

DO 15.05

19:30

de stad

VR 16.05

20:00

literatuur

ZA 17.05

20:00

literatuur

ZA 17.05

14:00

de stad

docu

|

rondleiding

ZA 17.05

20:30

de stad

ZO 18.05

11:00

filosofie

DO 22.05

20:00

europa

DI 27.05

20:30

samenleving

WO 28.05

20:00

de stad

DI 03.06

19:30

samenleving

DI 10.06

19:30

samenleving

DE HAAGSE KAASSTOLP EN HET GEHEIM VAN DE WETSTRAAT Amsterdam DE COÖPERATIEVE BANK: EWALD ENGELEN EN DIRK BARREZ Brussel DOCUMENTAIRE OP DONDERDAG | LES ARBITRES Brussel DE GEDROOMDE STAD #3 | DESIGN VAN DE TOEKOMST | Eindhoven EINDHOVEN 2050 STADSDICHTERSAVOND #1 | ANTWERPEN EN ROTTERDAM Antwerpen STADSDICHTERSAVOND #2 | ROTTERDAM EN ANTWERPEN Rotterdam DE GEDROOMDE STAD #4 | STEDELIJK GROEN EN Gent LEEFBAARHEID DE DEUGDZAME STAD #5 | DE REPRESENTATIEVE DEMOCRATIE Berchem DE GROOTE OORLOG IN ONS HOOFD #5 | PAUL VAN TONGEREN Berchem EUROPESE VERKIEZINGSNACHT | UITSLAGEN, ANALYSE EN DEBAT Rotterdam STANDPUNT | HERMAN PLEIJ OVER TAAL Mechelen THE POP-UP CITY LIVE IN BRUSSELS Brussel

JUNI

WO 11.06 > VR 13.06 ZO 15.06

literatuur

11:00

ZO 15.06 > VR 20.06 DO 19.06

filosofie colloquium

18:00

docu

DE WIJZE UIT HET OOSTEN #1 | MONIQUE SAMUEL & DYAB ABOU JAHJAH STANDPUNT | ASHA TEN BROEKE OVER GENDER FELIX POETRY FESTIVAL 2014

Brussel

DE GROOTE OORLOG IN ONS HOOFD #6 | THIJS LIJSTER A LONG THE KROMMERUN THE XXIV INTERNATIONAL JAMES JOYCE SYMPOSIUM DOCUMENTAIRE OP DONDERDAG | (UN)USUAL

Berchem Utrecht

102

Brussel Antwerpen

Brussel

grote woorden ‘Laat ons het leven prijzen en geen grote woorden schuwen.’

Zo begint Europa Europa!, de magistrale cultuurgeschiedenis van Geert Buelens over de Grote Oorlog die de leidraad vormt voor een internationale, meerjarige reeks van deBuren i.s.m. verschillende partners. Van 2014 tot en met 2018 trekken we door de Lage Landen met een avondvullend programma rondom de Eerste Wereldoorlog. Interessante lezingen en inhoudsvolle debatten worden afgewisseld met vertoningen van originele filmbeelden. Uiteraard neemt de oorlogspoëzie, waarin Grote Woorden gaandeweg het veld ruimden voor even grote vertwijfeling, een belangrijke plaats in. Wat is de waarde van een vaderland? Hoe hoog de prijs van een mensenleven? We nemen een aanloop in 2014 en zetten samen met Het zoekend hert denkende eenlingen uit het begin van de twintigste eeuw opnieuw op de kaart. In 2015 landt bovendien citybooks in Ieper.

Wij houden u via www.deburen.eu en www.citybooks.eu op de hoogte van de vorderingen!

Grote Woorden is een initiatief van deBuren i.s.m. het HERA-project Cultural exchange in a time of global conflict: Colonials, Neutrals (and Belligerents) during the First World War, de VDFC en In Flanders Fields, onder curatorschap van Geert Buelens.

Dorothy (Ontworteling)

Kansas verlaat niemand ongestraft maar wat met Kontich, Duffel, Oude God   Nieuwegein wacht op niemand – hangjongeren, adhd-bejaarden, bedompte cultuurdragers – een gat voor wie het gevuld wil hebben   Door elk klein dorp loopt een stroom de stroop, de strook die vliegen vang   Hoeden worden neergelegd, harten geïnvesteerd Oost, West ... wat rest   Ook in een boomhut kun je leven in parken, op banken, de mesthoop in het midden van de stad   Bibliotheken om voor te sterven om in uit te gaan als een kaars   De straathond ruikt het onheil geeft zijn geur af, deelt de stank en ruif    Horizonten, de ruïnes van elk vergezicht naderen doet elke grens

Uit: Geert Buelens, Thuis, Ambo, Amsterdam Boekpresentatie bij deBuren op 29 januari 2014

V.U. Dorian van der Brempt, deBuren, Leopoldstraat 6, 1000 Brussel