SEPTEMBER DECEMBER VLAAMS-NEDERLANDS HUIS VOOR CULTUUR EN DEBAT KIEZEN KUNST EN CULTUUR POLITIEK DE STAD MEDIA FILOSOFIE

SEPTEMBER DECEMBER

VLAAMS-NEDERLANDS HUIS

VOOR CULTUUR EN DEBAT

KIEZEN

KUNST EN CULTUUR POLITIEK DE STAD MEDIA FILOSOFIE LITERATUUR DE LAGE LANDEN EN EUROPA WETENSCHAP

INTRODUCTIE VLAAMS-NEDERLANDS HUIS

VOOR CULTUUR EN DEBAT

SCHOONHEID EN WIJSHEID VAN DE LAGE LANDEN Het Vlaams-Nederlands Huis deBuren presenteert schoonheid en wijsheid van de Lage Landen in Vlaanderen, Nederland en de rest van Europa. Vanuit hartje Brussel biedt deBuren een platform voor debat en reflectie over cultuur, wetenschap, media, politiek en samenleving. Kunstenaars, journalisten, schrijvers, politici en wetenschappers zijn er aan het woord. De ontmoetingen, lezingen en debatten verlopen in een warme, open sfeer en achteraf wordt er nagepraat bij een glas. BLIJF OP DE HOOGTE EN HERBELEEF De website www.deburen.eu biedt een schat aan informatie. U vindt er het programma maar kunt er ook gesprekken herbeleven via podcast, video en foto’s. Bijna dagelijks verschijnen er nieuwe berichten, columns en wedstrijden. Schrijf u in voor de wekelijkse elektronische nieuwsbrief, volg deBuren op Facebook en Twitter. LUISTERVERHALEN deBuren biedt honderden luisterverhalen aan van gevestigde schrijvers en aanstormend literair talent. Op www.radioboeken.eu vindt u luisterverhalen, telkens van een half uur, voorgelezen door de Vlaamse en Nederlandse auteurs zelf. De website www.citybooks.eu neemt u mee op wereldreis. Via literaire stadsportretten, geschreven door meer dan honderd internationale schrijvers, reist u naar interessante steden zonder u te verplaatsen. Download alle verhalen gratis! DE VRIENDEN VAN DEBUREN De vrienden van deBuren zijn trouwe bezoekers van het VlaamsNederlands Huis. Als ambassadeur helpen ze de belangstelling voor deBuren stimuleren en leveren ze een fundamentele bijdrage aan het succes. Vandaar ook enkele privileges: gratis toegang tot alle activiteiten bij deBuren in de Leopoldstraat 6 in Brussel; een drankje bij alle avonden van deBuren, gereduceerde tarieven voor rondleidingen, dagtrips; tweemaal per jaar het poëzietijdschrift Het Liegend Konijn en tweejaarlijks de publicatie van de Debuutprijs Het Liegend Konijn; speciale publicaties van deBuren; desgewenst vermelding op de website. Lidmaatschap kost jaarlijks € 100. Storten kan op bankrekeningnummer BE20 7330 2142 0256 ovv ‘Vrienden deBuren’. Gelieve bij de betaling uw coördinaten duidelijk en correct te vermelden. Volg ons op facebook.com/vlaamsnederlandshuisdeburen en twitter.com/deburen

Leopoldstraat 6 1000 Brussel t +32 (0)2 212 19 30 f +32 (0)2 212 19 49 [email protected] www.deburen.eu

BESTE LEZER, LUISTERAAR EN KIJKER, Kiezen In de New York Times las ik enkele jaren geleden de uitdrukking option paralysis, vrij vertaald keuzeverlamming. In een van de meest verleidende steden hadden onderzoekers vastgesteld dat onuitputtelijke keuzemogelijkheden de consument niet noodzakelijk gelukkig maken. Integendeel, elk keuzemoment wordt een pijnlijke vaststelling dat er evenwaardige alternatieven zullen worden gemist. De conclusie was: wie goed kan kiezen, beslissen, zijn keuze maken of haar voorkeur omschrijven, is een gelukkig mens. Kunnen kiezen leidt naar tevredenheid, goed kunnen kiezen brengt geluk. Als het team van deBuren een programma samenstelt dan worden er keuzes gemaakt. Keuzes die trachten de smaak en de kennis van de programmator te verbinden met de keuze van u, onze bezoeker, luisteraar of lezer. Wij worden steeds gewezen op het globale van deze wereld en van dit moment. Er is nog nooit zoveel gezonde maar ook ongezonde nieuwsgierigheid geweeest. De communicatiesnelheid en –middelen zijn omgekeerd evenredig met het kritisch vermogen om feiten van fictie, en anekdotiek van echte kennis te onderscheiden. deBuren heeft getracht gedurende de eerste tien jaar van zijn bestaan goede keuzes te maken om u steeds boeiende en verrassende programma’s aan te beiden. Dat was niet altijd een makkelijke oefening.

V.l.n.r. (achteraan) Mathieu Buyse, Xander Stroo, Debbie Marbus, Marianne Hommersom, Ann Overbergh, Willem Bongers-Dek, (midden) Ann Venneman, Jenny Quermia, Dorian van der Brempt, (onderaan) Ronald Giebel, Miet Vanhassel

In 2015 vieren we 20 jaar Cultureel Verdrag Vlaanderen Nederland. Waarschijnlijk is dit stukje Europa tussen Groningen, De Panne, Brussel en Venlo een van de meest cultuurproductieve gebieden van de wereld. Podiumkunsten, beeldende kunsten, muziek, literatuur, vormgeving en film houden wereldwijd steeds meer rekening met de Lage Landen. Vandaar dat onder de noemer BesteBuren Nederland en Vlaanderen van 2015 een feestjaar zullen vieren waarin vooral vooruit gekeken wordt omdat onze toekomst nog veel spannender zal zijn dan ons rijke verleden. Vlaanderen en Nederland zijn gekenmerkt door boeiende verschillen. deBuren spreekt van complementaire kwaliteiten die we meer dan ooit zullen inzetten om in Europa en in de wereld het verschil te maken. Europa zal cultureel zijn of zal niet zijn, Vlaanderen en Nederland zullen samenwerken om een sterk genereus cultureel profiel neer te zetten. De kwaliteit van onze samenwerking en de juiste keuzes zullen van de culturele unie tussen Vlaanderen en Nederland de Gelukkige Lage Landen maken van de 21ste eeuw. BesteBuren, u heeft goed gekozen. Dorian van der Brempt, directeur

1

Monika Van Paemel

© Klaas Koppe

Sharda Ganga

zondag 14 september

dinsdag 16 september

Kila van der Starre

dinsdag 16 september

Maarten van der Graaff

© Sabine Bauwens

vrijdag 12 september

© Nikki Mulder

Tuur Florizoone

zaterdag 20 september

Serge Verstockt

© Lodewijk Deleu

donderdag 11 september

© Linda van den Berg

Jessa Wildemeersch

© Sofie Silberman


bij deBuren

maandag 22 september

Gerben-Jan Gerbrandy

maandag 22 september

Michiel Kamphuis

© Camillo Berenos

IN SEPTEMBER


Bart Stouten

donderdag en zaterdag 25 en 27 september

Peter Holvoet-Hanssen

zaterdag 27 september

Auke Hulst

Seizoensopening deBuren do 11 | 09 19:30 > 21:00

DE KLEINE EVA UIT DE KROMME BIJLSTRAAT

© Julie De Clerq

TONEELVOORSTELLING NAAR DE KLASSIEKER VAN LOUIS PAUL BOON bij

deBuren, leopoldstraat 6, 1000 brussel

gratis, reserveren verplicht

www.deburen.eu of +32 (0)2 212 19 30

deBuren opent het najaarsseizoen met de voorstelling de kleine eva uit de kromme bijlstraat. Eind 1953 schreef Louis Paul Boon een poëtisch relaas over de moord op een klein meisje, gebaseerd op krantenknipsels uit 1937. Accordeonist Tuur Florizoone en actrice Jessa Wildemeersch brengen een ontroerende, muzikale interpretatie van dit literaire meesterwerk.

BEKIJK HET HELE PROGRAMMA OP WWW.DEBUREN.EU

podiumkunsten


TONEELVOORSTELLING NAAR DE KLASSIEKER VAN BOON

DEBBIE MARBUS

programmator bij deBuren

Films en documentaires nemen een steeds belangrijkere plaats in bij deBuren. Stuk voor stuk bieden de vertoningen interessante aanleidingen tot een introductie of nagesprek. Naast de maandelijkse reeks Documentaire op Donderdag (een samenwerking met Muntpunt) kiest deBuren er dit najaar voor om uit te pakken met een driedelige culinaire documentairereeks. Onder de noemer Cook&Look presenteren we tussen de middag boeiende documentaires over eten. We trappen op 12 september af met L'amour des Moules. Deze boeiende documentaire kunt u bekijken onder het genot van een heerlijke portie mosselen!

DO 11.09 | 19:30 > 21:00

film en docu

COOK & LOOK: L’AMOUR DES MOULES

LUNCH & DOCUMENTAIRE VR 12.09 | 12:15 > 13:30

© Julie De Clercq

Na de drukbezochte voorstelling van Mondo Leone in januari opent deBuren opnieuw het culturele seizoen met een gratis theatervoorstelling. Op de linkerpagina vindt u alle informatie!

© Remko Schnorr

Ze komen meestal uit Nederland, maar het zijn vooral Belgen die ze eten: mosselen. In L'Amour des Moules wordt op sfeervolle wijze het leven van de Zeeuwse mossel belicht. Tegelijk toont regisseur Willemiek Kluijfhout twaalf portretten van mensen die op een bijzondere manier verbonden zijn aan deze zilte delicatesse. Culinair journalist Nick Trachet spreekt voorafgaand aan de vertoning een passende column uit. Kijk met ons mee en geniet van een heerlijke portie Zeeuwse mosselen!

deBuren, Leopoldstraat 6, 1000 Brussel. Gratis, reserveren verplicht: www.deburen.eu of +32 (0)2 212 19 30. Organisatie: deBuren

deBuren, Leopoldstraat 6, 1000 Brussel. 7€ (incl. mosselen), reserveren verplicht: www.deburen.eu, +32 (0)2 212 19 30. Organisatie: deBuren 5

literatuur

READ MY WORLD

INTERNATIONAAL LITERATUURFESTIVAL MET FOCUS OP CARAÏBISCH GEBIED

Monika Van Paemel

© Klaas Koppe

VR 12.09 > ZO 14.09

Met het leven en het werk van Emile Verhaeren, Paul van Ostaijen en Stefan Zweig voor ogen, drie avant-gardistische kunstenaars wier gedroomde universum door WOI in elkaar stort, stelt schrijfster Monika Van Paemel de essentiële vraag of het dynamisme van de kunst weerwerk kan leveren tegen de noodlottigheid van de geschiedenis.

Read My World is het internationale literatuurfestival van Amsterdam met speciale aandacht voor het grensgebied tussen literatuur en journalistiek. Lokale curatoren introduceren schrijvers die verhalen vertellen voorbij de vluchtige actualiteit. Dit jaar staat het Caraïbisch gebied centraal. Tijdens een festivaleditie van het interviewprogramma De Lezer spreken Nederlandse, Vlaamse en Surinaamse auteurs en lezers in vier duo’s met elkaar, verdeeld over vier gesprekken. Met: Els Moors, Charles Ducal, Tom Van de Voorde en Sharda Ganga.

Filosofiehuis Het zoekend hert, Koninklijkelaan 43, 2600 Berchem. € 9, reserveren verplicht: [email protected] of +32 (0)473 68 66 65. Organisatie: Het zoekend hert en deBuren literatuur

UITWEGEN

De Tolhuistuin, Noord Tolhuisweg 5, 1031 CL Amsterdam. Toegang via kaartverkoop op www.readmyworld.org. Organisatie: Read My World (Perdu, SLAA, School der Poëzie). De Lezer ontstaat i.s.m. het Poëziecentrum en deBuren, met steun van de Nederlandse Taalunie

WAT IS GOEDE LITERATUUR EN WIE BEPAALT DAT? DI 16.09 | 19:30 > 21:00

ZO 14.09 | 11:00 > 13:00

Het literaire tijdschrift nY presenteert uitwegen uit de literaire impasse van relativiteit: door te definiëren wat goede literatuur is, door de roep om literaire en ethische autoriteit serieus te nemen, door niet op te houden bij het gevoel en de beleving, door het belang van literatuur onder woorden te brengen. Met: Hans Demeyer, Maarten van der Graaff, Matthijs de Ridder, Frank Vande Veire en Kila van der Starre.

De tiendelige cyclus De Groote Oorlog in ons hoofd bestaat uit filosofische lezingen over de impact van de Eerste Wereldoorlog op het denken van de westerse enkeling.

deBuren, Leopoldstraat 6, 1000 Brussel. Gratis, reserveren verplicht: www.deburen.eu of +32 (0)2 212 19 30. Organisatie: deBuren i.s.m. nY

filosofie

DE GROOTE OORLOG IN ONS HOOFD #7

VAN VRIJPOSTIGE AVANT-GARDIST TOT VERMOEIDE BANNELING: MONIKA VAN PAEMEL

6

film en docu

podiumkunsten

DOCUMENTAIRE OP DONDERDAG: 14-18 NEDERLAND TIJDENS DE EERSTE WERELDOORLOG

ELECTRIC RAINBOW FARMFAIR

CONCERTAVOND TER AFSLUITING VAN PARCKDESIGN 2014

NAGESPREK MET HASAN EVRENGUN

ZA 20.09 | 18:00 > 23:30

DO 18.09 | 18:00 > 19:30

Speciaal voor de honderdjarige herdenking van WOI maakten VPRO en NTR een documentaire over de praktijk van de Nederlandse neutraliteit. Over de vier jaar durende mobilisatie van het leger, over een miljoen Belgen die naar Nederland vluchtten, over Rotterdam als spionagebroeinest, over lucratieve smokkel in het begin en de voedseldistributie en armoede aan het eind. In een nagesprek vertelt Hasan Evrengun (NTR Andere Tijden) over wat er komt kijken bij het maken van historische documentaires.

Het festival Parckdesign 2014 sluit af met een concertavond vol verrassende muziek uit Nederland en België; een muzikale tocht langs psycho-afrobeat, jazz, swamprock en synthesizer magic. Kom luisteren, drinken en dansen onder de elektrische regenboog van kunstenaar Hidde van Schie (NL) onder de Jubelfeestbrug. Met o.a. Tommie Moustache (NL), Friday Wilkinson (NL) en Choca Alcazaba Quartet (NL) en Stellar Om Source (BE).

Muntpunt, Munt 6, 1000 Brussel. Gratis, reserveren: www.deburen.eu of +32 (0)2 212 19 30. Organisatie: Muntpunt en deBuren

Park Thurn & Taxis, Brussel. Onder de Jubelfeestbrug. Ingang park: Jean Dubrucqlaan t.h.v. nr. 240. Gratis, reserveren niet mogelijk. Organisatie: deBuren en Parckdesign 2014 Meer info: www.parckdesign.be

7

CONCEPT: SERGE VERSTOCKT

Een geluidsinstallatie met 3000 LOVE SONGS opgenomen op voice buttons gecreëerd door internationale artiesten uit verschillende kunstdisciplines, geselecteerd door ChampdAction, deBuren, M HKA, Objectif Exhibitions. 3000 voice recorders werden opgestuurd naar artiesten in de hele wereld met de vraag een liefdeslied te creëren en op te nemen. Samen vormen deze buttons een unieke cluster aan klankmateriaal - een globaal perspectief op een universele boodschap. Te beluisteren in M HKA op zaterdag 20 en zondag 21 september 2014 - doorlopend van 10.00 tot 17.00 uur Tickets: aan de kassa 8 euro (standaard) 4 of 1 euro (reductie) Meer info: www.champdaction.be - www.deburen.eu - www.muhka.be - www.objectif-exhibitions.org

MET STEUN VAN DE VLAAMSE GEMEENSCHAP EN DE STAD ANTWERPEN

individueel of collectief te beluisteren. Een amoureuze kakofonie als elfde editie van het Time Canvas festival.

literatuur

DAS MAGAZIN FESTIVAL IN GENT

TWAALF LEESCLUBS ROND EVENVEEL AUTEURS

M HKA, Leuvenstraat 32, 2000 Antwerpen. Standaardprijs: € 8 / reductie: € 4, € 1, gratis. Concept: Serge Verstockt in samenwerking met ChampdAction, deBuren, M HKA, Objectif Exhibitions. Met steun van Vlaamse Gemeenschap en Stad Antwerpen Meer info: www.champdaction.be

ZA 20.09 | 20:00

samenleving

WERELDNEUSHOORNDAG: STOP DE STROPERIJ!

Na twee edities in Nederland wijkt het Das Magazin Festival uit naar België. Op 20 september vinden in Gent twaalf leesclubs tegelijk plaats. Tijdens iedere leesclub gaan 25 lezers met elkaar én met de schrijver in gesprek over diens boek. Na afloop is er een gezamenlijke fuif in de Vooruit. Deelnemende auteurs zijn Herman Koch, Tom Lanoye, Saskia de Coster, Joost Vandecasteele, Griet op de Beeck, Erwin Mortier, Herman Brusselmans, Peter Terrin, Charlotte Mustaers, Maartje Wortel, Joost de Vries en P.F. Thomése.

DEBAT OVER STROPERIJ EN ILLEGALE HANDEL IN WILDE DIEREN MA 22.09 | 19:30 > 21:00

Vooruit, Sint-Pietersnieuwstraat 23, 9000 Gent en tien andere prachtige locaties in Gent. Kaarten zijn online verkrijgbaar via www.dasmag.be. Organisatie: Literair tijdschrift Das Magazin, Vooruit, De Morgen in samenwerking met deBuren

© Marike Knaapen

Stroperij en illegale handel in (producten van) wilde dieren neemt dramatisch toe. Europa vormt daarbij een belangrijke afzetmarkt en doorvoergebied. Wat doen organisaties als WWF, de overheden en Europa om die handel een halt toe te roepen? Hoe effectief zijn de huidige maatregelen? Een debat met Jaap Reijngoud (CITES- en wildlife crime enforcement specialist)en GerbenJan Gerbrandy (Europarlementariër D66). Michiel Kamphuis (auteur van Smoske, de neushoorn die er geen zin meer in had) draagt na afloop een gesproken column voor.

kunst

TIME CANVAS: LOVE SONG

GELUIDSINSTALLATIE MET 3000 LOVE SONGS ZA 20.09 EN ZO 21.09 | 11:00 > 18:00

Love Song is één grote optelling. Vier organisaties selecteren 3000 kunstenaars, componisten, muzikanten en schrijvers uit de hele wereld, en stuurden elk van hen een opnameapparaatje, samen met het verzoek om een liefdeslied te creëren en op te nemen. In september zijn de apparaatjes terug in het M HKA en vormen ze een uniek cluster aan klankmateriaal,

deBuren, Leopoldstraat 6, 1000 Brussel. Gratis, reserveren: www.deburen.eu of +32 (0)2 212 19 30. Organisatie: deBuren en WWF in het kader van Wereldneushoorndag en 30 jaar CITES-verdrag

9

R A D I O

deBuren

Gezonde nieuwsgierigheid

zet je klaar voor Radio deBuren! Vanaf september vind je op www.deburen.eu een reeks prikkelende gesprekken en reportages van radiomaker Helena de Groot. deBuren zet ze om de veertien dagen klaar. Jij bepaalt waar, wanneer en hoe je ze beluistert (computer, tablet, smartphone, mp3-speler, ...).

wat krijg je te horen? De verhalen achter de actualiteit. Gesprekken over wat er in de wereld broeit, verandert of verdwijnt zonder dat we het altijd in de gaten hebben. Radio deBuren gaat over al wat trager stroomt dan het nieuws en net daarom zo veel impact heeft. Helena de Groot is de stem van Radio deBuren. Zij is een jonge radiomaker die houdt van ouderwetse radio, met plaats voor nuance, hier en daar een beetje twijfel, en als het even kan een onverwachte wending. Helena de Groot werkt als reportagemaker bij Radio 1 en presentator bij Klara. Radio deBuren: gegarandeerd zonder reclame maar met veel propaganda voor wijsheid en schoonheid.

op het programma Gezellige prostitutie (NL) Bekeerd tot de islam (BE) Geen soldaten maar machines (NL) Weg met de manager (BE) Te koop: privéleven (BE) Freelance naar de oorlog (NL) Dakloos in de Europese hoofdstad (BE) Vrouwen aan de macht (NL) Belgen krijgen ontwikkelingshulp (BE) Democratie 3.0 (NL) Student lost oceaanvervuiling dan maar zelf op (NL)

een nieuw geluid voor nieuwsgierige mensen 10

europa

literatuur en muziek

OPENINGSAVOND TRANSPOESIE 2014

ZOUTKRABBER EXPEDITIES

INTERNATIONAAL DICHTERSPROGRAMMA

BOEKPRESENTATIE PETER HOLVOET-HANSSEN MET MUZIEK

DO 25.09 | 20:00

DO 25.09 | 19:30 > 21:00 BRUSSEL ZA 27.09 | 14:00 > 15:30 OOSTENDE

Ook dit najaar maakt Transpoesie uw reis met het openbaar vervoer in Brussel tot een poëtischer ervaring. 29 gedichten uit evenveel vooral Europese landen zullen in originele versie en in het Frans en Nederlands op affiches in stations, bussen, trams en metrostellen verspreid worden. De Nederlandstalige bijdrage is dit jaar een gedicht uit de gedichtenreeks Charleroi. 10 gedichten, het citybook van Erik Lindner. Transpoesie 2014 opent met een internationaal dichtersprogramma in BOZAR. BOZAR, Ravensteinstraat 23, 1000 Brussel. Reserveren en info: www.bozar.be. Organisatie: deBuren, EUNIC en BOZAR In het Engels & andere talen literatuur

TIJDLEZING | BART STOUTEN DO 25.09 | 20:00 > 21:30 © Jo Clauwaert

Dit voorjaar opende HETSTEEN in Antwerpen opnieuw de deuren. Kinderen zijn er de eregasten maar af en toe zijn volwassenen er ook welkom, bijvoorbeeld tijdens de TIJDlezingen. Bart Stouten is dichter en presentator van Klassiek leeft op Klara. Taal, muziek en tijd zijn kompassen in zijn leven. Vanavond vertelt Bart Stouten over de precisie van tijd en de herinnering beschreven door Marcel Proust in À la recherche du temps perdu. Een gepassioneerde lezing waarbij de fascinatie voor tijd en herinnering onder je vel kruipt.

De roman Zoutkrabber Expedities bevat twee delen die als schelpenhelften op elkaar passen. Peter Holvoet-Hanssen verbindt Noord en Zuid met elkaar en laat de lezer meekijken door de ogen van markante grensfiguren uit Nederland, Antwerpen, Oostende, Gent en Charleroi. Singer-songwriter Bruno Deneckere en de virtuoze Nils De Caster (Broken Circle Breakdown Band) gaan mee op een expeditie in de taal en in de muziek. deBuren, Leopoldstraat 6, 1000 Brussel. Gratis, reserveren: www.deburen.eu of +32 (0)2 212 19 30. Organisatie: deBuren en Prometheus Vrijstaat O., Zeedijk 10, 8400 Oostende. Gratis. Organisatie: deBuren, Vrijstaat O. en Prometheus

HETSTEEN, Steenplein 1, 2000 Antwerpen. Gratis, reserveren: [email protected] of +32 (0)3 202 83 80. Organisatie: HETSTEEN en deBuren

11

literatuur

MAIS OUI, PARIS!

JONGE SCHRIJVERS OVER DE FRANSE GROOTSTAD: DE LICHTING VAN 2014 ZA 27.09 | 19:30 > 22:00

In de zomer van 2014 trokken twintig jonge Vlaamse en Nederlandse schrijvers en een fotograaf op uitnodiging van deBuren naar Parijs. Ze verbleven twee weken in het Huis Biermans-Lapôtre en lieten zich tijdens deze residentie op alle mogelijke manieren inspireren door de grootstad. In Brussel delen ze in primeur hun ervaringen en inzichten met het publiek. Een avond vol verrassingen met voordrachten, muziek, beeld en vooral veel Parijse charme! deBuren, Leopoldstraat 6, 1000 Brussel € 5, reserveren: www.deburen.eu of +32 (0)2 212 19 30 Organisatie: deBuren

deBuren stuurt jonge, kritische geesten op weg om de confrontatie aan de gaan met de Franse metropool, met elkaar, zichzelf en uiteindelijk het brede lees- en luisterpubliek.

12

DE DEELNEMERS IN 2014

Voor de derde keer organiseert deBuren in samenwerking met de stichting BiermansLapôtre een residentie in Parijs voor jonge auteurs uit Vlaanderen en Nederland. Geïnspireerd door een verblijf van twee weken in de Franse hoofdstad schrijven zij ieder twee teksten: één over een museum en één over de grootstad Parijs. Deze artikelen, reportages, kortverhalen en gedichten kwamen al terecht in De Groene Amsterdammer, Trouw, NRC Handelsblad, Das Magazin, rekto:verso, op hard//hoofd en de-gids.nl. Uiteraard zijn ze ook te lezen op deburen.eu.

Astrid Haerens Ann Overbergh Baptiste Erpicum Bernke Klein Zandvoort Flor Declercq Guido van Eijck Heleen Debruyne Jürgen Vandewalle Karel Geeraedts Lars Dellemann Lies Van Gasse Lize Spit Marianne Hommersom Marieke Rijneveld Michiel Leen Saskia Naafs Sebastiaan Andeweg Simone van Saarloos Stéphanie Tillieux Stéphanie Lepage Yannick Dekeukelaere

Op 31 januari 2015 volgt een presentatiemoment in de Brakke Grond in Amsterdam.

13

filosofie

samenleving

DE SPOORZOEKERS #2

STANDPUNT

BUITENWERELD, BINNENZEE. DE REIS ALS VERHAAL, HET VERHAAL ALS REIS AUKE HULST

DI 30.09 | 20:30 > 22:30

In 2014 kunt u maandelijks bij deBuren (Brussel) of NONA (Mechelen) terecht voor een duidelijk standpunt. In deze reeks geeft telkens een prominente spreker met een kritische stem zijn of haar actuele mening over een tijdloos thema. Daarna volgt een kort interview door moderator Karl Van den Broeck met ruimte voor publiek debat. De spreker wordt later bekendgemaakt.

ZA 27.09 | 20:00

In de jaarlijkse cyclus De Spoorzoekers, opgedragen aan Kamiel Vanhole (1954-2008), presenteert Het zoekend hert filosofische auteurs die in de voetsporen van denkers en schrijvers treden. In de tweede editie belicht de Nederlandse journalist, reisschrijver en muzikant Auke Hulst zijn nieuwste boek: Buitenwereld, binnenzee. De reis als verhaal, het verhaal als reis (ambo|anthos). Hij loodst ons van Harar, Ethiopië, waar Arthur Rimbaud zijn laatste jaren sleet, naar Japan en elders, op zoek naar Haruki Murakami. Ethica Eva Vanhole leidt in.

NONA, Begijnenstraat 19-21, 2800 Mechelen. € 5, reserveren: www.nona.be of +32 (0)15 20 37 80. Organisatie: deBuren en NONA

Filosofiehuis Het zoekend hert, Koninklijkelaan 43, 2600 Berchem. € 9, reserveren verplicht: [email protected] of +32 (0)473 68 66 65. Organisatie: Het zoekend hert en deBuren

XANDER STROO programmator bij deBuren Joris Luyendijk © Annaleen Louwes

DIT KAN NIET WAAR ZIJN

JORIS LUYENDIJK BIJ DEBUREN

Ik nam contact op met Luyendijk en hij vertelde dat er een boek zou verschijnen op basis van zijn Londense onderzoeksjournalistiek. Het boek, getiteld Dit kan niet waar zijn, verschijnt dit najaar bij uitgeverij Atlas Contact. Op ons verzoek vindt de Belgische presentatie plaats bij deBuren in het kader van onze reeks It’s the economy, stupid!, waarin de crisis al vaak ter sprake is gekomen. Ter gelegenheid van de presentatie wordt Luyendijk geïnterviewd door Piet Depuydt (De Tijd), vaste moderator van de reeks.

Sinds 2011 volg ik de ‘banking blog’ van de Nederlandse schrijver en journalist Joris Luyendijk. Daar doet hij voor The Guardian verslag van zijn onderzoek naar de mores in ‘the City’, het financiële hart van Europa. Luyendijk tekende de meest onwaarschijnlijke verhalen op uit de mond van de ruim tweehonderd bankmedewerkers die hij bereid vond om anoniem hun verhaal te doen. Het resultaat is schokkend: de artikelen op de blog laten glashelder zien dat de wereld van het durfkapitaal en de snelle beursjongens ondanks de crisis niet wezenlijk veranderd is.

De datum wordt bekend gemaakt zodra de exacte verschijningsdatum van het boek is vastgelegd.

14

MARIANNE HOMMERSOM communicatie & productie citybooks

CITYBOOKS HASSELT EN GENK

EEN STADSPORTRET IN 24 FOTO’S DOOR ATHOS BUREZ ZA 21.06 > ZO 05.10

© Athos Burez

Tot 5 oktober loopt een tentoonstelling met de sprookjesachtige citybookfoto's van de jonge Antwerpse fotograaf Athos Burez. Hij maakte een verrassend stadsportret van Hasselt en Genk, door onder meer bij maanlicht te fotograferen. Omdat deze bijzondere citybookseditie twee steden als inspiratiebron heeft, hangen de foto's ook op twee locaties: twaalf foto's in de Bibilotheek Genk, en twaalf in Z33 in Hasselt. Lees achterin deze brochure al een fragment uit het citybook dat Christophe Van Gerrewey over Hasselt en Genk schreef. Of surf naar www.citybooks.eu waar ook de stadsportretten van Atte Jongstra, Use Lahoz, Aleš Šteger en Małgorzata Rejmer gratis te lezen, beluisteren en te downloaden zijn.

Bibliotheek Genk, Stadsplein 3, 3600 Genk Z33 – huis voor actuele kunst, Zuivelmarkt 33, 3500 Hasselt. Gratis. Organisatie: deBuren en Z33 in het kader van citybooks en De Unie Hasselt-Genk. Meer info: www.citybooks.eu en www.uniehasseltgenk.be

15

VLAANDEREN EN NEDERLAND LANCEREN CULTUREEL FEESTJAAR Onder de titel BesteBuren vieren we in Vlaanderen en Nederland een heel jaar lang feest! In 2015 is het immers 20 jaar geleden dat Nederland en Vlaanderen een Cultureel Verdrag sloten. Deze culturele samenwerking en onze toekomstige plannen gaan we vieren.

Om de culturele samenwerking in Vlaanderen en Nederland verder te stimuleren hebben de Vlaamse en de Nederlandse overheid een fonds van 200.000 euro gecreëerd. Aan het Vlaams-Nederlands Huis deBuren (Brussel) en DutchCulture (Amsterdam) is gevraagd om dit fonds te beheren en ceremoniemeester te zijn van het feest.

Het feestjaar begint op zondag 7 februari 2015 en eindigt op zondag 14 februari 2016.

WIE KAN EEN PROJECT INDIENEN? Iedereen! Het programma wordt door jullie gemaakt. BesteBuren zal bestaan uit culturele activiteiten die personen, verenigingen of instellingen in Nederland en Vlaanderen voorbereiden en die passen in het verhaal dat we met deze viering willen vertellen. De projectvoorstellen moeten aan de volgende criteria voldoen.

BesteBuren gaat over cultuur in brede zin. Het is een feestprogramma waarin kwaliteit, betrokkenheid en participatie centraal staan. Allerlei kunstvormen, zowel cutting edge, klassiek als sociaal-artistiek kunnen aan bod komen. Het gaat over culturele partnerschappen en nieuwe verbanden tussen makers en publiek in beide regio’s. Samen zijn de Lage Landen immers de boeiendste creatieve hub van Europa.

• De samenwerking tussen Nederland en Vlaanderen is duidelijk aanwezig. • Het voorstel heeft een cultureel en inclusief karakter. • Het zoekt een nieuw publiek en nieuwe participatievormen. • Het project is duurzaam. • Wie in aanmerking wil komen voor financiering uit dit fonds, beschikt reeds over de helft of tweederde van het budget dat nodig is om het voorstel te realiseren. BesteBuren is een matchingsfonds, geen subsidie.

BesteBuren is een uitnodiging tot dialoog en een zoektocht naar nieuwe artistieke relaties tussen Vlaanderen en Nederland. We nodigen iedereen uit om actief deel te nemen aan BesteBuren en te investeren in een duurzame culturele toekomst voor Vlaanderen en Nederland. Dien je projectvoorstel in!

16

HOE DIEN JE EEN PROJECT IN?

BELANGRIJKE DATA 1 oktober 2014 Uiterste inleverdatum voor het indienen van voorstellen voor projecten die worden uitgevoerd in de periode 1 februari 2015 – 1 maart 2016

Projecten kunnen alleen digitaal ingediend worden via het aanvraagformulier dat op de website van DutchCulture en deBuren beschikbaar is.

DRIE FINANCIËLE CATEGORIEËN

1 februari 2015 Uiterste inleverdatum voor het indienen van voorstellen voor projecten die worden uitgevoerd in de periode 1 oktober 2015 – 1 maart 2016

Aanvragers kunnen in aanmerking komen voor één van de drie financiële categorieën. Categorie A: 2.000 euro Categorie B: 7.000 euro Categorie C: 14.000 euro

7 februari 2015 Officiële opening in Rotterdam

OPNAME IN HET BESTEBUREN-PROGRAMMA

13/14 februari 2016 Officiële afsluiting in Antwerpen

BesteBuren wordt een merknaam en een erkenningslabel voor alle activiteiten die door de culturele actoren werden voorgesteld en ‘goedgekeurd’ door een programmaraad. Een project dat niet gefinancierd wordt door het matchingsfonds maar wel voldoet aan de voorwaarden, kan ook worden opgenomen in de communicatie van BesteBuren. Het BesteBuren-coördinatiepunt biedt ondersteuning voor communicatie, onder meer in de vorm van een speciale website van het feestjaar, die we in het najaar van 2014 lanceren.

Alle informatie en voorwaarden vind je op www.deBuren.eu en www.DutchCulture.nl © Tjarko van der Pol/SaltyStock 17

KORTE GOLF

Lichten uit, radio aan! Korte Golf is een luister-event met een wedstrijd voor de mooiste radiodocumentaires en hoorspelen van drie minuten. De beste zijn samen met andere sprankelende radioverhalen te horen op zondag 7 december 2014. De presentator is Pieter Van Der Wielen (VPRO). Iedereen kan een mini-radiodocumentaire of hoorspel insturen. De voorwaarden: maak je stuk maximaal drie minuten lang, verwerk een bevrijding in je verhaal en het geluid van iets dat drupt, en stop een stuk speelgoed in de titel. Zet de regels gerust naar je hand. Geïnspireerd? Grijp die microfoon/smartphone/taperecorder en stuur je inzending voor 1 november 2014 naar [email protected]. Meer informatie over de jury en de prijzen vind je op www.kortegolf.eu. Korte Golf wordt georganiseerd door Grenzeloos Geluid (NL) en In The Dark Antwerpen (BE), Twee organisaties die mensen samenbrengen om bij gedempt licht te luisteren naar moois uit de audiowereld. In samenwerking met het Vlaams Cultuur-huis de Brakke Grond en het Vlaams-Nederlands Huis deBuren.

woensdag 1 oktober

woensdag 1 oktober

Jacqueline Bel

Luc Devoldere

woensdag 8 oktober

Francine Mestrum

woensdag 8 oktober

Paul de Beer

woensdag 1 oktober

woensdag 8 oktober

Philippe Van Parijs

donderdag 9 oktober

Nikki Dekker

maandag 13 oktober

Olivier De Schutter

© Bart Lasuy

Piet Chielens

donderdag 9 oktober

Joke van Leeuwen

dinsdag 14 oktober

Bert Schelfhout

bij deBuren

IN OKTOBER woensdag 15 oktober

Pascal Verbeken donderdag 16 oktober

Helena de Groot donderdag 16 oktober

donderdag 16 oktober

Sanne De Wilde

zaterdag 18 oktober

zaterdag 18 oktober

Christopher Clark

© Frankfurter Buchmesse 2013

Maud Vanhauwaert

zaterdag 18 oktober

Geert Buelens

zondag 19 oktober

Matthijs de Ridder

© Marianne Hommersom

Koen-Peeters

© Pol De Wilde


© Ivo van der Bent

Mark Deuze



Orlando

Dirk Geldof

zondag 26 oktober

Ester Naomi Perquin


Maarten Inghels


Marc Cosyns

© Maaike Bearelle

Ger Luijten

Marianne Cap en Saar Fivez


© Koen Broos

zondag 26 oktober


© Yannick Pyanee

Mieke Boon

Malkit Shoshan

© Mediamatic

Ad Vingerhoets1

© Maatje van Eck

Sergii Leshchenko

woensdag 22 oktober

© Dries Luyten

dinsdag 21 oktober

© Sofie Silberman

dinsdag 21 oktober

geschiedenis

samenleving

DE GROTE OORLOG WAARMEE DE TWINTIGSTE EEUW BEGON

HET BASISINKOMEN | WENSELIJK EN HAALBAAR?

OPENINGSFESTIVAL MAAND VAN DE GESCHIEDENIS 2014

EEN DEBAT TUSSEN VOOR- EN TEGENSTANDERS

WO 01.10 | 14:30 > 15:15

WO 08.10 | 19:30 > 21:00

‘Het basisinkomen’ duikt wereldwijd op in het maatschappelijk debat. Het idee om elke burger onvoorwaardelijk een som geld te geven is op zijn minst revolutionair, maar de gevolgen ervan zijn moeilijk in te schatten. Eén van de bezielers van het eerste uur, Philippe Van Parijs (UCL) gaat in debat met een belangrijk tegenstander, Francine Mestrum (ULB en onafhankelijk onderzoeker). De avond wordt afgesloten met enkele bedenkingen van econometrist Paul de Beer (Amsterdams Instituut voor ArbeidStudies (AIAS) UvA). deBuren, Leopoldstraat 6, 1000 Brussel. Gratis, reserveren: www.deburen.eu of +32 (0)2 212 19 30. Organisatie: Poliargus en deBuren

De Maand van de Geschiedenis start met een Openingsfestival op Huis Doorn met een diverse programmering – debat, theater, tentoonstellingen, muziek en markt – rondom het thema Vriend & Vijand. deBuren presenteert daar het WOIthemanummer van The Low Countries: Piet Chielens (directeur In Flanders Fields) en literatuurhistorica Jacqueline Bel (VU) gaan in gesprek met Luc Devoldere (hoofdredacteur Ons Erfdeel) over euforie die omsloeg in desillusie. Huis Doorn, Langbroekerweg 10, 3941 MT Doorn. Tickets: www.maandvandegeschiedenis.nl. Organisatie: Maand van de Geschiedenis/Nederlands Openluchtmuseum i.s.m. Rijksmuseum, Historisch Nieuwsblad, NTR/VPRO, CPNB, Stuk van het Jaar, Libris, UAF, De Werkelijkheid, deBuren, Ons Erfdeel, Huis Doorn

23

literatuur

literatuur

LITERAIRE AVOND MET JOKE VAN LEEUWEN

VERS VAN HET MES XXX

MET NIKKI DEKKER, MATHIJS TRATSAERT EN LUCAS HIRSCH

VAN DE APPELMOESSTRAAT TOT KWEENIE DO 09.10 | 20:00 > 21:30

DO 09.10 | 20:00 > 21:30

Tijdens Vers van het Mes staan nog niet gedebuteerde Nederlandstalige dichters centraal. De gasten krijgen de tijd en de gelegenheid zich te presenteren middels poëzievoordrachten en het uitspreken van een kleine poëtica over hun werk, het poëzielandschap en hoe ze zichzelf daarin zien. Gasten: Nikki Dekker en Mathijs Tratsaert. Lucas Hirsch vertelt over zijn ervaring met Vers van het Mes in 2005 en draagt voor. Met muziek van Suite Sixteen. Poëziecentrum, Vrijdagmarkt 36, 9000 Gent. € 5 / € 4 (-26 jaar, +65 jaar, abonnees Poëziekrant), reserveren: [email protected] of +32 (0)9 225 22 25. Organisatie: deBuren, Perdu en het Poëziecentrum, met steun van de Nederlandse Taalunie

Joke van Leeuwen

Een veelzijdige avond. Zo moet deze aankondiging wel beginnen, want een programma met Joke van Leeuwen kán niet anders dan veelzijdig zijn. Ze is auteur en illustrator van talloze kinderboeken, schreef romans en dichtbundels, trad op als cabaretière en was stadsdichter van Antwerpen. In haar uitpuilende prijzenkast staan vele Gouden Griffels, de AKO Literatuurprijs, een Gouden Uil en de Constantijn Huygensprijs. In de ambassade leest ze fragmenten uit haar hele oeuvre. Jelle Van Riet interviewt.

wetenschap

GRIJZE CELLEN DE TOEKOMST VAN DE LANDBOUW MA 13.10 | 19:30 > 21:15

Ambassade van het Koninkrijk der Nederlanden, Kortenberglaan 4-10, 1040 Brussel. Gratis, reserveren: www.deburen.eu of +32 (0)2 212 19 30. Organisatie: deBuren i.s.m. de Nederlandse Ambassade

Hoe moet de agrarische sector zich ontwikkelen om voedselzekerheid te garanderen? Moeten we productieverhoging en vrijhandel nastreven en kiezen voor een verdere ontwikkeling van industriële landbouw of moeten we overconsumptie beperken, de draagkracht van het ecosysteem respecteren 24

en de kant opgaan van kleinschalige agroecologie? Met lezingen van Olivier De Schutter (voormalig Rapporteur van de VN voor het recht op voedsel, Franquiprijs 2013) en (o.v.) Jo Swinnen (landbouweconoom KU Leuven), gevolgd door een debat. Handelsbeurs Concertzaal, Kouter 29, 9000 Gent. Gratis, reserveren: www.deburen.eu of +32(0)2 212 19 30. Organisatie: deBuren, Fonds Wetenschappelijk Onderzoek - Vlaanderen (FWO), Eos en Handelsbeurs Concertzaal politiek

JONGE PARTIJBONZEN DE LIBERALEN

XANDER STROO

(JOVD EN JONG VLD)

JONGE POLITICI VOOR OUDE POLITIEK

programmator bij deBuren

DI 14.10 | 19:30 > 21:00

De afgelopen jaren organiseerden we bij deBuren debatten over thema’s als de zwevende kiezer, politiek populisme en democratie als politiek systeem in crisis. Daarmee nauw verbonden is het verval van de ‘traditionele’ politieke partijen in Vlaanderen en Nederland. Welke toekomst heeft een socialistische, liberale of christendemocratische partij nog anno 2014? Is het idee van één centrale partijideologie nog levensvatbaar in een tijd waarin pragmatisme en peilingen de boventoon voeren en de maakbare samenleving is doodverklaard? Het leek het me interessant deze vraag voor te leggen aan de jongste generatie liberalen, socialisten en christendemocraten.

Ooit ‘hoorde’ je bij een politieke partij; geen twijfel in het stemhokje. Die tijd is voorbij: nieuwe partijen zonder klassieke politieke ideologie groeien ten koste van de ‘oude politiek’. Hoe kunnen de traditionele partijen hun aanhang terugwinnen? Zijn liberalisme of socialisme nog relevant? Hierover debatteert de jongste generatie Vlaamse en Nederlandse partijvoorzitters in deze nieuwe reeks. Met Bert Schelfhout (Jong VLD) en de begin oktober verkozen voorzitter van de JOVD. Moderator: Bart Brinckman (De Standaard). deBuren, Leopoldstraat 6, 1000 Brussel. € 5, reserveren: www.deburen.eu of +32 (0)2 212 19 30. Organisatie: deBuren

In de debatreeks Jonge partijbonzen gaan de landelijk voorzitters van de jongerenafdelingen van de ‘traditionele’ Vlaamse en Nederlandse partijen in discussie onder leiding van Bart Brinckman, politiek verslaggever van De Standaard.

25

heeft het meeste resultaat en wat moet uiteindelijk zwaarder wegen: het belang van algemene regels of de noodzaak van individueel maatwerk?

stad en samenleving

CHINESE STEDEN IN AFRIKA

MET DAAN ROGGEVEEN EN MICHIEL HULSHOF WO 15.10 | 19:30 > 21:00

Muntpunt, Munt 6, 1000 Brussel. Gratis, reserveren: www.deburen.eu of +32(0)2 212 19 30. Organisatie: Muntpunt en deBuren literatuur

MIAVOYE

OP BEDEVAART NAAR PAUL VAN OSTAIJEN DO 16.10 | 19:00 > 21:00

Aannemers, ontwikkelaars en ontwerpers uit China hebben enorme invloed op de razendsnelle stedelijke ontwikkeling in Afrika. Kan China zijn stedelijk model zomaar copypasten? Wat zijn de gevolgen? Als vervolg op hun onderzoek naar nieuwe Chinese megasteden - waarover deBuren in 2012 een avond organiseerde zetten architect Daan Roggeveen (MORE Architects) en journalist Michiel Hulshof (Tertium) hun Go West Project voort in Afrika. Presentatie en discussie met gastsprekers en veel beeldmateriaal. deBuren, Leopoldstraat 6, 1000 Brussel. € 5, reserveren: www.deburen.eu of +32 (0)2 212 19 30. Organisatie: deBuren en Tertium film en docu

DOCUMENTAIRE OP DONDERDAG: STA ME BIJ DO 16.10 | 18:00 > 19:30 © Timoti Vandebriel

In Sta me bij staan medewerkers van de Sociale Dienst in Zutphen hun bijna duizend cliënten met raad en daad bij. We zijn getuige van confrontaties tussen de ervaren en betrokken consulent Bruno en de strenge zakelijke Debbie enerzijds en hun cliënten anderzijds. Welke aanpak

Koen Peeters, Pascal Verbeken, Peter Holvoet-Hanssen en Koen Broucke schreven met Miavoye een liefdesverklaring aan Paul van Ostaijen en een ‘melancholieke fuck you tegen de sterfelijkheid’. Ze gingen op bedevaart naar zijn sterfplaats en 26

zijn laatste rustplaats, bezochten zijn stamcafé en schreven een ontroerend reisboek dat ook een bloemlezing is. De boekpresentatie begint in het Centraal Station, doet café Hulstkamp aan en landt om 20:00 in het Letterenhuis. Met Marc Reynebeau.

literatuur

VERS VAN HET MES XXXI

MET NIKKI DEKKER, MATHIJS TRATSAERT EN LUCAS HIRSCH

VR 17.10 | 20:30 > 22:00

Letterenhuis, Minderbroedersstraat 22, 2000 Antwerpen. Gratis, reserveren: www.deburen.eu of +32 (0)2 212 19 30. Organisatie: De Bezige Bij Antwerpen, Het Letterenhuis en deBuren media

MEDIACAFÉ | JOURNALISTIEK EN ONDERNEMERSCHAP

WAT JE ZELF DOET, DOE JE MEESTAL BETER! OOK IN DE JOURNALISTIEK? DO 16.10 | 19:30 > 21:30

Tijdens Vers van het Mes staan nog niet gedebuteerde Nederlandstalige dichters centraal. De gasten krijgen de tijd en de gelegenheid zich te presenteren middels poëzievoordrachten en het uitspreken van een kleine poëtica over hun werk, het poëzielandschap en hoe ze zichzelf daarin zien. Gasten: Nikki Dekker en Mathijs Tratsaert. Lucas Hirsch vertelt over zijn ervaring met Vers van het Mes in 2005 en draagt voor. Met muziek van The Apple Jacks.

Ondernemerschap is een onderbelicht element in de journalistieke wereld. Toch wordt het voor een journalist steeds belangrijker om ondernemend te zijn. Er vallen massaontslagen bij de grote mediahuizen en door de evolutie naar een systeem dat werkt met freelancers wordt erkenning als beroepsjournalist almaar moeilijker. Hoe ondernemend moet een journalist zijn om nog aan de bak te komen? Met Mark Deuze (hoogleraar Mediastudies UvA), Karl Van den Broeck (Apache.be), Sanne De Wilde (freelancer, de Volkskrant) en Helena de Groot (Radio 1) als moderator.

Perdu, Kloveniersburgwal 86, 1012 CZ Amsterdam. € 10 / € 5, reserveren: www.perdu.nl. Organisatie: deBuren, Perdu en het Poëziecentrum, met steun van de Nederlandse Taalunie

Zebrastraat, Zebrastraat 32, 9000 Gent. Gratis, reserveren: www.deburen.eu of +32(0)2 212 19 30. Organisatie: deBuren, Fonds Pascal Decroos, Mediakritiek.be en VVOJ met de steun van VVJ

27

geschiedenis

DE NACHT VAN DE GESCHIEDENIS

MET GEERT BUELENS, CHRISTOPHER CLARK EN STEFAN HERTMANS ZA 18.10 | 20:00 > 01:00

Jaap de Hoop Scheffer vertelt over zijn tijd bij de NAVO en het smeden van complexe allianties met bevriende vijanden en vijandelijke vrienden. David Van Reybrouck waarschuwt voor het gevaar van de al te gemakkelijke identificatie met ons oorlogsverleden. De Libris Geschiedenisprijs wordt uitgereikt, de beste geschiedenisdocent van 2014 krijgt het podium en muzikaal gaat het van Ravel tot strijdliederen en rockopera. deBuren lanceert de nieuwe programmareeks Grote Woorden (2014-2018).

De Maand van de Geschiedenis staat dit jaar in het teken van ‘Vriend & Vijand’. Tijdens de Nacht van de Geschiedenis, het drukbezochte hoogtepunt van de Maand, valt u van de ene historische sensatie in de andere.

28

Geert Buelens

Christopher Clark © Frankfurter Buchmesse 2013

Stefan Hertmans © B. Praet

Hoogleraar Geert Buelens (Europa Europa!) spreekt in het auditorium van het Rijksmuseum met Christopher Clark (Slaapwandelaars) en Stefan Hertmans (Oorlog en terpentijn). Daarnaast presenteert hij een eigen programma in de bibliotheek met minicolleges over de Eerste Wereldoorlog, poëzievoordrachten door dichter Maud Vanhauwaert en klassieke muziek door de zangers van het Pancras Consort.

Maud Vanhauwaert © MarianneHommersom

Rijksmuseum, Museumstraat 1, 1071 XX Amsterdam. € 25 / € 15 (studenten), reserveren: www.nachtvandegeschiedenis.nl. Organisatie: Rijksmuseum i.s.m. Maand van de Geschiedenis/ Nederlands Openluchtmuseum, vFonds, NTR/ Andere Tijden, Instituut voor Beeld en Geluid, Historisch Nieuwsblad, Libris Geschiedenisprijs, deBuren (gesteund door: HERA en Goethe Institut)

WILLEM BONGERS-DEK

WIN! WIN! WIN!

adjunct-directeur bij deBuren

deBuren geeft duotickets (t.w.v. € 50) aan vijf mensen die het interessantste antwoord geven op de volgende vraag.

De komende jaren trek ik met Geert Buelens en verschillende gasten door Vlaanderen en Nederland om een gevarieerd avondprogramma op de planken te zetten, onder de noemer Grote Woorden. De Nacht van de Geschiedenis is het perfecte moment voor de première van deze WOI-reeks.

Welk kunstwerk uit het Rijksmuseum past volgens u het best bij het thema ‘Vriend & Vijand’ en waarom? Mail uw antwoord voor maandag 15 september naar [email protected] en win een historisch sterke avond voor twee!

29

de vrede op ons continent? Kan de EU zich nog langer een halfslachtige houding tegenover Rusland permitteren? Debat met Michael Emerson (Centre for European Policy Studies), Andriy Boytsun (UA) en Sergii Leshchenko (onderzoeksjournalist Ukrainska Pravda). Moderator: Jan Balliauw (VRT).

filosofie


VAN GEZWOREN PACIFIST TOT ONWILLIGE NIHILIST – MATTHIJS DE RIDDER ZO 19.10 | 11:00 > 13:00

De tiendelige cyclus De Groote Oorlog in ons hoofd bestaat uit filosofische lezingen over de impact van de Eerste Wereldoorlog op het denken van de westerse enkeling. Aan de hand van de pacifistische en gemeenschapskunst van Henri Barbusse, Käthe Kollwitz, Frans Masereel, Yvan Goll en Blaise Cendrars schetst Dr. Matthijs de Ridder een overzicht van de ideologische en filosofische worsteling in het artistieke denken tijdens en na de Eerste Wereldoorlog.

deBuren, Leopoldstraat 6, 1000 Brussel. € 5, reserveren: www.deburen.eu of +32 (0)2 212 19 30. Organisatie: deBuren In het Engels wetenschap

STANDPUNT AD VINGERHOETS OVER HUILEN

MET TRANEN MEER MENS DI 21.10 | 20:30 > 22:30

Filosofiehuis Het zoekend hert, Koninklijkelaan 43, 2600 Berchem. € 9, reserveren verplicht: [email protected] of +32 (0)473 68 66 65. Organisatie: Het zoekend hert en deBuren europa

TIME TO TALK EUROPE AND THE CRISIS IN UKRAINE DI 21.10 | 19:30 > 21:00

Al millennia lang is de mensheid gefascineerd door het huilen. Machteloosheid en het verlies van belangrijke relaties zijn bij uitstek de uitlokkers van tranen. Maar dat soort situaties kan ook gepaard gaan met woede en andere gevoelens. En huilen we mogelijk ook om positieve situaties? Hoogleraar Ad Vingerhoets (Universiteit Tilburg) onderzoekt wat feit en wat fictie is. In tegenstelling tot Darwin is hij er van overtuigd dat tranen in de loop der evolutie wel degelijk een belangrijke functie

In het debatnetwerk 'Time to Talk', waarvan deBuren lid is, staat dit jaar het thema ‘The crisis of Trust in Europe’ centraal. Naar aanleiding van de crisis in Oekraïne stellen we de vraag: verdient de EU nog vertrouwen als bewaker van 30

hadden en nog steeds hebben en dat ze essentieel zijn voor het intermenselijk functioneren.

film en docu

VENEZUELA VANDAAG

PRESENTATIE FILMPROJECT EN GESPREK OVER DE HUIDIGE VENEZOLAANSE SITUATIE

NONA, Begijnenstraat 19-21, 2800 Mechelen. € 5, reserveren: www.nona.be of +32 (0)15 20 37 80. Organisatie: deBuren en NONA

DO 23.10 | 19:30 > 21:00

samenleving

2014-1914 CONFLICT EN INNOVATIE

DRONES & HONEYCOMBS NEUTRALITEIT ALS STRATEGIE WO 22.10 | 19:30 > 21:00

Op 22 januari 2014 trokken Marianne Cap en Saar Fivez (gezelschap Moeder Eik) naar Venezuela om er een sociaalartistiek theaterproject op te starten met de jongens van Fundación Don Bosco in Mérida. Aanhoudende protesten in het land verplichtten hen er echter toe een flexibele bocht richting film te maken. Een gesprek met Orlando Verde (BelgischVenezolaanse blogger) over de impact van Chávez en de huidige politieke en economische situatie in het verdeelde Venezuela. Tevens worden al enkele beelden van het filmproject in avant-première getoond.

2014-1914: Conflict en Innovatie is een programmareeks van Het Nieuwe Instituut (HNi) in Rotterdam. Relaties tussen innovatie en conflict die al optraden tijdens WOI worden hierin verbonden met hedendaagse vraagstukken. Op 22 oktober spreekt Malkit Shoshan (oprichter architectuurdenktank FAST) over haar onderzoek Drones & Honeycombs. Klaas Kuitenbrouwer (programmamaker HNi) spreekt over neutraliteit als terugkerende productieve strategie voor Nederlandse ontwerpers, architecten en beleidsmakers.

deBuren, Leopoldstraat 6, 1000 Brussel. € 5, reserveren: www.deburen.eu of +32 (0)2 212 19 30. Organisatie: deBuren

deBuren, Leopoldstraat 6, 1000 Brussel. € 5, reserveren: www.deburen.eu of +32 (0)2 212 19 30. Organisatie: deBuren en Het Nieuwe Instituut

31

stad en samenleving

kunst

LEZINGEN OP ZONDAG FRITS LUGT DE KUNSTGESCHIEDENIS DIENEN

DIRK GELDOF OVER SUPERDIVERSITEIT DO 23.10 | 20:15 > 21:45

GER LUIJTEN, DIRECTEUR FONDATION CUSTODIA PARIJS

In steden als Brussel, Amsterdam of Rotterdam vormen mensen met wortels in migratie de meerderheid. Meer dan twee op drie kinderen en jongeren groeien op in meertalige gezinnen. In deze lezing vertrekt auteur/socioloog Dirk Geldof van zijn boek Superdiversiteit. Hoe migratie onze samenleving verandert. Hij onderzoekt manieren om voorbij de verouderde wij-en-zij-opdelingen te gaan en pleit voor een erkenning van de meervoudige identiteiten: mensen voelen zich stadsbewoner, Vlaming of Belg, maar behouden tegelijk hun roots en verbondenheid met hun land van herkomst.

ZO 26.10 | 11:00 > 13:00

HETPALEIS, Theaterplein, 2000 Antwerpen. Gratis, reserveren: [email protected]. Organisatie: HETPALEIS en deBuren

Hôtel Turgot © Fondation Custodia, Collection Frits Lugt, Paris

In het kader van Lezingen op Zondag en het Antwerpse tekenfestival The Big Draw nodigen we de directeur van een van ’s werelds belangrijkste tekeningencollecties uit voor een lezing over Frits Lugt en zijn immense collectie. In 1898 bezocht de jonge Frits Lugt (1884-1970) in het Stedelijk Museum in Amsterdam de Rembrandt-tentoonstelling. Vooral de tekeningen trokken zijn belangstelling. Hij zou zelf een van de belangrijkste verzamelaars van tekeningen, prenten, schilderijen en kunstenaarsautografen worden. Zijn collectie, zijn persoon en de oprichting van de Fondation Custodia in Parijs zijn het onderwerp van deze lezing van Ger Luijten die wil laten zien dat ‘one man can make a difference’. Instituut voor Tropische Geneeskunde, Nationalestraat 155, 2000 Antwerpen. Gratis, reserveren verplicht: www.kmska.be of +32 (0)3 224 95 50. Organisatie: KMSKA en deBuren

32

filosofie

literatuur

FILOSOFISCHE WANDELING MUSEUM MIDDELHEIM #7

VERHALEN BIJ HET STERVEN

DE KUNST VAN HET KIJKEN – MIEKE BOON

MET MARC COSYNS, MAARTEN INGHELS EN ESTER NAOMI PERQUIN

ZO 26.10 | 13:00 > 15:00

DO 30.10 | 19:30 > 21:00

Verhalen sterken, ontroeren, troosten en verhelderen, een leven lang, tot bij het sterven ... En zelfs daarna. Marc Cosyns, huisarts, docent, opiniemaker en bevoorrecht deskundige inzake de palliatieve zorg bundelde nieuwe, originele teksten van zowat vijftig auteurs in Verhalen voor het sterven gaan. Maarten Inghels coördineert en Ester Naomi Perquin werkt mee aan het sociaal-literair Nederlands-Vlaamse project De eenzame uitvaart, waarbij dichters voor eenzaam gestorvenen een gedicht schrijven en dit op de uitvaart voordragen. Naar aanloop van Allerzielen staan we even stil bij de eindigheid van het leven en de mooie en minder mooie kantjes van dit universele thema.

Filosofiehuis Het zoekend hert en deBuren ontwikkelen gaandeweg een ‘walk-inprogress’ in het Middelheimmuseum in Antwerpen. Wetenschapsfilosoof en hoogleraar Mieke Boon (Universiteit Twente) ontwerpt de zevende editie. Eerst houdt ze in Het zoekend hert een beschouwing bij Tekenen in de storm, een expo met zinkografieën van Frans Masereel en aquarellen van Jan Vanriet. Daarna begeleidt ze een bezoek aan het beeldenpark, waar ze filosofisch zal reflecteren over het kunstzinnige kijken. Mieke Boon publiceerde met Peter Henk Steenhuis De filosofie van het kijken. Kunst in ander perspectief.


Filosofiehuis Het zoekend hert, Koninklijkelaan 43, 2600 Berchem. € 8, reserveren verplicht: [email protected] of +32 (0)473 68 66 65. Organisatie: Het zoekend hert en deBuren © Mathieu Buyse

33

COOK&LOOK

LUNCH EN DOCUMENTAIRES BIJ DEBUREN Dit najaar organiseert deBuren tussen de middag een nieuwe gastronomische documentairereeks. We presenteren drie boeiende documentaires over eten en zorgen bij elke vertoning voor een passende maaltijd. Voorafgaand aan elke vertoning spreekt culinair journalist Nick Trachet (brusselnieuws.be) een column uit. We trappen de reeks af op vrijdag 12 september met L’Amour des Moules. Kom kijken en geniet van een heerlijk portie Zeeuwse mosselen!

L’ AMOUR DES MOULES

LIEFDE GAAT DOOR DE MAAG

VR 12.09 | 12:15 > 13:30

VR 28.11 | 12:15 > 13:30

In deze documentaire wordt op sfeervolle wijze het leven van de Zeeuwse mossel belicht. Tegelijkertijd worden twaalf portretten van topchefs, wetenschappers en kunstenaars getoond die op een bijzondere manier verbonden zijn aan deze zilte delicatesse.

deBuren presenteert twee afleveringen uit de serie Liefde gaat door de maag waarin mensen een gerecht bereiden dat onlosmakelijk verbonden is met herinneringen aan een dierbaar persoon. Wij tonen onder andere Vingerafdrukken in het deeg waarin Ingar Stokkink de appeltaart van haar oma maakt. Wij zorgen voor een smakelijk pastagerecht, met appeltaart als toetje!

WILLEMIEK KLUIJFHOUT | 2012

HEDDY HONIGMANN | 2004

DE KEUKEN VAN JOHANNES BIANCA TAN | 2013

Locatie deBuren Leopoldstraat 6 1000 Brussel

VR 31.10 | 12:15 > 13:30

Filmmaker Bianca Tan maakte een jaar voor zijn dood een intiem portret van culinair journalist Johannes van Dam (19462013). Van Dam was bekend in Nederland en Vlaanderen vanwege zijn ongeëvenaarde kennis van de gastronomie. Tijdens de vertoning presenteren wij u de door Van Dam geliefde broodjes garnaalkroket!

Inkom € 7 per vertoning (inclusief lunch). Reserveren verplicht via www.deburen.eu

34

film en docu

literatuur

COOK&LOOK: DE KEUKEN VAN JOHANNES

VERLOREN POST IN PERDU

VR 31.10 | 12:15 > 13:30

VR 31.10 | 20:30 > 22:30

VERLOREN POST IN DE HOUTZAAGMOLEN ZA 01.11 | 20:00 > 22:00

Jaarlijks verdwijnen duizenden brieven en pakketten in het niets. Waarom? Wie zit erachter? Wat was de boodschap? Onder gastredacteurschap van Ester Naomi Perquin stelde het Vlaamse literaire tijdschrift DW B een nummer samen met kort proza over verloren post. Naar aanleiding daarvan presenteren we twee avonden naar de formule van Bernhard Christiansens Vorlesebühne. Met: Patrick Bassant, Willem Bongers-Dek, Bernhard Christiansen, Jaap Faber, Maaike Haneveld, Ester Naomi Perquin, Jonathan Robijn en muziek van improvisatieduo Heug (Jan Schellink en Danibal).

Filmmaker Bianca Tan maakte een jaar voor zijn dood een intiem portret van culinair journalist Johannes van Dam (1946-2013). Van Dam was vooral bekend in Nederland vanwege zijn ongeëvenaarde kennis van de gastronomie (verzameld in het naslagwerk DedikkevanDam) en zijn wekelijkse restaurantrecensies in Het Parool. Ook in België was hij gekend van de teksten die hij schreef voor De Morgen. Zijn Belgische collega Nick Trachet spreekt een passende column uit en tijdens de vertoning presenteren wij u de door Van Dam geliefde broodjes garnaalkroket!

Perdu, Kloveniersburgwal 86, 1012 CZ Amsterdam. € 10 / € 5, reserveren: www.perdu.nl. Houtzaagmolen De Ster, Molenpark 3, 3531 ET Utrecht. € 10 / € 7, verkoop aan de deur Organisatie: deBuren, Perdu, de Vorlesebühne, Houtzaagmolen De Ster en DW B

deBuren, Leopoldstraat 6, 1000 Brussel. € 7 (incl. lunch), reserveren verplicht: www.deburen.eu of +32(0)2 212 19 30. Organisatie: deBuren

35

Katharina Smets

Emilie Gordenker

dinsdag 4 november

donderdag 6 november



Marietje Schaake

dinsdag 4 november

zondag 2 november

© Mauritshuis, Den Haag © Frank van der Burg

Bernhard Christiansen

© Hetty van Oordt

© Ka Wing Falkena

zaterdag 1 november

zaterdag 1 november

Sanne Doms

zondag 16 november

Atte Jongstra

© Klaas Koppe

Bart van Bruggen

zondag 16 november

Delphine Lecompte

Dirk Bosmans

zondag 16 november

Klaske Oenema

© NTR - Wim Kluvers 1

Ferdi de Ville

bij deBuren

IN NOVEMBER dinsdag 18 november

Fons Leroy

maandag 24 november


Catherine Vuylsteke

© Dieter Telemans

Bart Lambrecht maandag 24 november

Herman Goossens

dinsdag 25 november

Andreas Kinneging dinsdag 25 november

Paul Frissen donderdag 27 november

zondag 30 november

Brigitte Kaandorp

© Nick van Ormondt

Joke Hermsen

zondag 30 november

Leontine van den Bos

ontmoeting

lezing

IN THE DARK ONE MISSISSIPPI, TWO MISSISSIPPI

LEZINGEN OP ZONDAG JE VINDT HET ORIGINEEL IN HET MAURITSHUIS

LUISTERAVOND OVER ‘TIJD’

EMILIE GORDENKER, DIRECTEUR VAN HET MAURITSHUIS

ZA 01.11 | 20:00 > 22:00

ZO 02.11 | 11:00 > 13:00

Saskia de Coster en Inne Eysermans © Athos Burez

© Ivo Hoekstra - Credits Mauritshuis Den Haag

Na succesvolle doortochten in Amsterdam en Leuven cureert Katharina Smets (Klara, VPRO, Radio 1) opnieuw een In The Dark in Antwerpen, rond het thema ‘tijd’. Luisterverhalen over wachten, dagdromen, ontsnappen aan de tijd, over een seconde die eeuwen lijkt te duren en over hopen dat dit moment voor altijd blijft bestaan. Auteur Saskia de Coster en Inne Eysermans (Amatorski) brengen Eenentwintig, een live luisterverhaal over tijd.

Na een verbouwing van twee jaar opende het Mauritshuis Den Haag opnieuw zijn deuren. De wereldberoemde collectie schilderijen, waaronder het Meisje met de parel van Vermeer, is weer te zien in het volledig gerenoveerde museum. Het vernieuwde pand is weliswaar verdubbeld in oppervlakte, toch is er aan het karakter van het Mauritshuis weinig veranderd. De uitstraling en de unieke huiselijke sfeer blijven behouden. In haar lezing legt museumdirecteur Emilie Gordenker uit waarom zij zo’n 25 procent meer bezoekers verwacht.

Café Kiebooms, De Coninckplein 28, Antwerpen. € 8 vvk / € 10 add. Reserveren: www.deburen.eu of +32 (0)2 212 19 30. Organisatie: In The Dark en deBuren

Instituut voor Tropische Geneeskunde, Nationalestraat 155, 2000 Antwerpen. Gratis, reserveren verplicht: www.kmska.be of +32 (0)3 224 95 50. Organisatie: KMSKA en deBuren

MATHIEU BUYSE programmator bij deBuren

In the dark. Je gaat zitten – in het schemerduister – met een drankje in de hand. Verder hoef je alleen te luisteren. Er is iets moois aan deze beeldloze avonden. We worden opnieuw aangespoord om onze verbeelding te gebruiken, want de enige prikkels die worden toegelaten, zijn woorden en geluiden. Er is fictie en non-fictie, maar vaak is het een hybride vorm waarbij het moeilijk wordt realiteit van fantasie te onderscheiden. Wat echt is en wat niet, daar beslis je zelf over. Het magisch realisme, daar leent deze vorm zich uitstekend toe. Deze avonden zijn een onthaasting, de radiodocumentaires die we te horen krijgen zijn soms ernstig, soms triest, maar meestal ongelooflijk grappig. 38

literatuur

literatuur

‘I DIED IN HELL – (THEY CALLED IT PASSCHENDAELE)’

WAUMANS EN VICTORIA’S GROOT INTERNATIONAAL LITERAIR VARIÉTÉ SPEKTAKEL EDITIE PAUL VAN OSTAIJEN

EEN MEERTALIGE EN MULTIMEDIALE EVOCATIE VAN DE EERSTE WERELDOORLOG

NAAR AANLEIDING VAN MIAVOYE

DI 04.11 | 19:30 > 21:00

DI 04.11 | 20:30 > 22:30

In 1914 marcheerde de bloem der Europese naties euforisch de oorlog in die niemand en iedereen had gewild. In de modder van de loopgraven kwamen de ontnuchtering en de wanhoop snel. Toen de rook optrok, begon men aan de bouw van kerkhoven, monumenten en herinneringen. I died in hell roept WOI op aan de hand van literaire fragmenten. University College London (The Bloomsbury Theatre), 15 Gordon Street, Londen. £ 10 / £ 5. Organisatie: Ons Erfdeel vzw i.s.m. Centre for Low Countries Studies, UCL en deBuren In het Engels, Duits, Frans, Italiaans, Russisch, Turks en Nederlands

Waumans & Victoria presenteren een snelle, geestige, interessante, gevarieerde literaire show voor een breed publiek. Zowel lezers als niet-lezers worden verrast met de verhalen achter de schrijver die zijn werk beïnvloeden. Deze editie staat in het teken van Paul van Ostaijen, vanwege de bijzondere publicatie Miavoye van Koen Peeters, Pascal Verbeken, Peter HolvoetHanssen en Koen Broucke (zie ook: 16 oktober). de Brakke Grond, Nes 45, 1012 KD Amsterdam. € 10 aan de kassa / € 8 via www.debrakkegrond.nl Organisatie: deBuren en de Brakke Grond i.s.m. Nieuw Amsterdam en Literair Productiehuis Wintertuin

39

partijen hun aanhang terugwinnen? Zijn liberalisme of socialisme nog relevant? Hierover debatteert de jongste generatie Vlaamse en Nederlandse partijvoorzitters in deze nieuwe reeks. Met Sanne Doms (Jongsocialisten) en Bart van Bruggen (Jonge Socialisten in de PvdA). Moderator: Bart Brinckman (De Standaard).

economie

IT’S THE ECONOMY, STUPID! HET VRIJHANDELSVERDRAG EU-VS: VLOEK OF ZEGEN? DI 04.11 | 19:30 > 21:00


DORIAN VAN DER BREMPT

De EU en de VS onderhandelen sinds 2013 over een vrijhandelsverdrag, het Transatlantisch Handels- en Investeringspartnerschap (TTIP). Het verdrag is controversieel: voorstanders verwachten economische groei en banen, tegenstanders het einde van Europese soevereiniteit en verslechtering van het milieu. Debat o.l.v. Piet Depuydt (De Tijd) met Europarlementariër Marietje Schaake (D66, lid Parlementaire Delegatie voor relaties met de VS) en politicoloog Ferdi de Ville (UGent), fel tegenstander van TTIP.

directeur bij deBuren

Ik hoor zo vaak mensen die, niet gehinderd door kennis van zaken, uitspraken doen. In Monty krijg je de kans om een grondig gesprek te voeren met experten. Kennis is macht in Monty: de juiste plaats voor de goede vraag. ontmoeting

KENNIS IS MACHT 2

WELKE EXPERT WILT U SPREKEN? DO 06.11 | 20:00


Dit is een unieke kans! 60 topspecialisten en ervaringsdeskundigen met parate kennis van zaken uit de wetenschappen, politiek, economie, kunsten, sport ... verzamelen in Monty. Ze vormen een gigantisch levend kennisreservoir. U kunt in gesprek met hen gaan aan tafeltjes voor twee. U praat en luistert, vraagt honderduit, gaat in gesprek. Over alles wat u wilde weten. Uit eerste hand en unplugged.

politiek

JONGE PARTIJBONZEN DE SOCIALISTEN

JONGSOCIALISTEN & JONGE SOCIALISTEN IN DE PVDA

JONGE POLITICI VOOR OUDE POLITIEK DO 06.11 | 19:30 > 21:00

Monty, Montignystraat 3, 2018 Antwerpen. Reserveren niet mogelijk, vanaf € 2 kunt u 25 minuten tijd kopen bij een specialist. Een initiatief van Monty i.s.m. deBuren, Eos, Stad Antwerpen, Antwerpen Boekenstad Meer info: www.kennisismacht.be

Ooit ‘hoorde’ je bij een politieke partij; geen twijfel in het stemhokje. Die tijd is voorbij: nieuwe partijen zonder klassieke politieke ideologie groeien ten koste van de ‘oude politiek’. Hoe kunnen de traditionele 40

DE EXPERTEN filosofie van de biologie en evolutieleer | Frans De Clerck, mede-oprichter Triodos & expert ethisch financieren | Steven Vromman, low impact man | Brahim Laytouss, expert islamitische jurisprudentie en halal business | Rachida Aziz, modeontwerpster | Eddy Bruynickx, CEO Antwerp Port Authority | Manu Claeys, expert burgeractivisme | Vincent Icke, expert astrofysica | Pieter Hintjens, expert en auteur inzake informatica | Carine Vrancken, expert abortus | Luc Beirens, hoofd computer crime unit van de federale politiedienst | Brice De Ruyver, expert justitie, veiligheid en drugsbeleid | Glenn Nollet, Commandant van de Belgische ontmijningsdienst | Martine Tempels, ict-expert | Aart Walen, dinsosaurusexpert & ontdekker van de Torvosaurus Gurneyi | Dyab Abou Jahjah, expert socio-politiek activisme | Arnold Van Huis, expert landbouw en insecten als voeding | Bea Cantillon, expert armoedebeleid | Mohammed Cheppih, islam-expert | Diederik Stapel, expert wetenschapsfraude

Jens Mortier, reclame-expert | Tom Sauer, expert internationale politiek en non-proliferatie | Francis Ceuterick, beveiligingsexpert van bankkaart- en webbetalingen | Aviel Verbruggen, expert duurzame energie | Marc Cosyns, expert medische ethiek | Aravinda Rodenburg, bespoke tailor | Dries Henau en Yuri Vandenbogaerde, oprichters Wasbar, ondernemers van het jaar 2013 en experten in ‘je plan trekken’ | Petra De Sutter, expert fertiliteit, IVF & gynaecologie | Gilbert Eggermont, expert nucleaire veiligheid | Erick Vandamme, expert biotechnologie en chemische wapens | Mieke Van Hecke, expert onderwijs | Brigitte Herremans, expert in het ArabischIsraëlisch conflict | Gert-Jan Euverink, expert in de transitie van fossiele naar biobrandstoffen | Dirk De Wachter, psychiater en auteur van Borderline Times | Thomas Hertog, kosmoloog | Kristof Clerix, expert internationale spionage | Patsy Sörensen, expert bestrijding van mensenhandel | David Van Reybrouck, Congokenner en pleitbezorger voor meer burgerdemocratie | Luc Colemont, maag-darmspecialist en strijder tegen darmkanker | Jozef De Witte, directeur centrum voor gelijkheid van kansen en racismebestrijding | Vinko Pepa, Antwerps horeca-expert | Sihame El Kaouakibi, expert urban streetculture en directrice Let’s Go Urban | Frans Hiddema, expert innovatietechnieken voor het verbeteren patiëntenveiligheid in ziekenhuizen | Martijn De Koning, expert salafisme | Winand Callewaert, expert Sanskriet & hindoeïsme | Johan Braeckman, expert

Onder enig voorbehoud: John Crombez, expert fraudebestrijding | Sami Zemni, expert socio-politieke evoluties in NoordAfrika en het Midden-Oosten | Lieven Maesschalck, topkinesist van Move 2 Cure | Monica De Coninck, expert in sociale zaken en werk | Joris Luyendijk, topjournalist die de Londense bankensector onder de loep nam | Annemie Turtelboom, justitie-expert | Marc Lagrange, gerenommeerd kunstfotograaf 41

van Europa. Anderzijds doet men er alles aan de overwinning van de anti-EU-partijen in mei te bagatelliseren: eigenlijk stemden de kiezers tegen Hollande of Cameron en niet tegen Europa. Als we voor Europese democratie zijn, is het dan niet hoog tijd dat we de stem tégen Europa serieus nemen in plaats van de ‘populisten’ te negeren? Sprekers nog bekend te maken.

europa

THE VOTE AGAINST THE EU: POPULISM OR PROTEST?

DEBAT IN HET KADER VAN THE BATTLE OF IDEAS 2014 WO 12.11 | 19:30 > 21:00

deBuren, Leopoldstraat 6, 1000 Brussel. € 5, reserveren: www.deburen.eu of +32 (0)2 212 19 30. Organisatie: deBuren en The Institute of Ideas In het Engels

The Battle of Ideas is een jaarlijks debatfestival in Londen. deBuren werkt opnieuw mee aan het internationale debatprogramma. In Brussel wordt vaak gezegd dat er iets gedaan moet worden aan het democratisch tekort

certified PDF

De juiste vragen Elke dag op MO.be en 4x per jaar in MO magazine

1.

Ontvang 2x per week het beste van MO in je mailbox via mo.be/nieuwsbrief

2.

Abonneer je op ons kwartaalmagazine voor slechts € 20 via mo.be/abonneren €20

3.

OB59751

Volg ons via facebook.com/mondiaalnieuws en twitter.com/mondiaalnieuws

42

DOE MEE AAN HET DICTEE literatuur

HET GROOT OEFENDICTEE DER NEDERLANDSE TAAL

DOE MEE!

DO 13.11 | 19:00 > 21:00

Dit jaar viert Het Groot Dictee Der Nederlandse Taal haar 25ste verjaardag. Ter voorbereiding op deze zilveren editie organiseert deBuren samen met KU Leuven en HUB een maand voor Het Groot Dictee een Oefendictee. Het Oefendictee wordt geschreven door Dirk Bosmans, winnaar van Het Groot Dictee van 2013. Wilt u zich alvast een keer meten met de competitie en opwarmen voor het 25ste Groot Dictee? Doe dan mee met ons Oefendictee!

Het Groot Dictee der Nederlandse Taal is de jaarlijkse spellingtoets op televisie vanuit de Eerste Kamer der Staten-Generaal op het Haagse Binnenhof. Dertig prominente Nederlanders en Vlamingen nemen het op tegen dertig spellingkenners, die zich hebben gekwalificeerd via voorronden in de Volkskrant en De Morgen. De presentatie is in handen van Philip Freriks en Martine Tanghe. Het Groot Dictee is in 2014 te zien op 17 december bij de NTR en op Canvas. Alle tijd dus om nog eens flink te oefenen!

HUB, Stormstraat 2, 1000 Brussel (vlakbij het station Brussel-Centraal). Gratis, reserveren verplicht: www.deburen.eu of +32(0)2 212 19 30. Organisatie: deBuren, KU Leuven en HUB

43

filosofie

literatuur


NIEUWE MAATJES

MET ATTE JONGSTRA EN DELPHINE LECOMPTE, JONGE KUNSTENAARS EN MUZIEK

OORLOG VERSUS PARADIJS: KUNST ALS ZELFREALISATIE NA 1918 – STEFAN HERTMANS

ZO 16.11 | 15:00 > 17:00

ZO 16.11 | 11:00 > 13:00

Stefan Hertmans © B. Praet

De tiendelige cyclus De Groote Oorlog in ons hoofd bestaat uit filosofische lezingen over de impact van de Eerste Wereldoorlog op het denken van de westerse enkeling. Na 1918 is het geloof in de negentiendeeeuwse humanistische idealen zoek. Het besef dat de verhoopte paradijselijke staat onmogelijk is precies door de hang ernaar, heeft grote gevolgen voor de kijk op de existentiële verworteling van de mens. Schrijver Stefan Hertmans analyseert dit duistere levensgevoel in de werken van Erich Maria Remarque, Martin Heidegger en Rainer Maria Rilke.

Hoofdgast in deze aflevering van Nieuwe maatjes is schrijver, criticus en essayist Atte Jongstra, de grote Nederlandse schrijver die voor deBuren al citybooks schreef over Venetië en Hasselt-Genk. Hij nodigde de Vlaamse dichter Delphine Lecompte uit voor een gesprek over literatuur, bâtafysica en Worst (zijn nieuwste roman). De muziek is in handen van singer-songwriter Klaske Oenema en we beleven een nieuwe editie van het artistieke blinddateprogramma BCC ! de Brakke Grond, Nes 45, 1012 KD Amsterdam. € 10 aan de kassa / € 6,50 via www.debrakkegrond.nl. Organisatie: deBuren en de Brakke Grond

Filosofiehuis Het zoekend hert, Koninklijkelaan 43, 2600 Berchem. € 9, reserveren verplicht: [email protected] of +32 (0)473 68 66 65. Organisatie: Het zoekend hert en deBuren

44

samenleving

europa

STANDPUNT FONS LEROY OVER ARBEID

EUROPEAN UNION PRIZE VOOR LITERATURE 2014

IS WERKEN LAST OF LUST?

PUBLIEKSAVOND MET WINNAARS VAN DE EUROPESE LITERATUURPRIJS

DI 18.11 | 19:30 > 21:30

WO 19.11 | 20:00

Op 18 november krijgen veertien winnaars uit evenveel Europese landen de European Union Prize voor Literature 2014 uitgereikt tijdens een besloten officiële bijeenkomst. Voor het eerst organiseert EUNIC dit jaar een publiek programma rond de winnaars die in oktober bekend worden gemaakt). De laureaten uit Nederland, Turkije, Bulgarije en Tsjechië lezen voor in Passa Porta en worden geïnterviewd door slavist en politiek wetenschapper Peter Vermeersch (KU Leuven) (o.v.).

Fons Leroy, topman van de VDAB, komt zijn standpunt delen over arbeid anno 2014. Hoe gaan we om met arbeid, nu we met zijn allen meer en langer zullen werken? Adelt arbeid of is het eerder een must dan een lust? Hoe doorbreken we het negatief stigma dat aan werken kleeft?

Passa Porta, A. Dansaertstraat 49, 1000 Brussel. € 7 / € 5. Reserveren: www.passaporta.be of +32 (0)2 226 04 54. Organisatie: deBuren en EUNIC i.s.m. Passa Porta In het Engels film en docu

deBuren, Leopoldstraat 6, 1000 Brussel. € 5, reserveren: www.deburen.eu of +32 (0)2 212 19 30. Organisatie: deBuren en NONA

DOCUMENTAIRE OP DONDERDAG: THE ART OF BECOMING

NAGESPREK MET CATHERINE VUYLSTEKE DO 20.11 | 18:00 > 19:30

Ik wou dat ik een vulkaan was Dan kon ik lekker de hele dag In de zon liggen en roken En de mensen zouden zeggen Kijk, hij werkt. (Graffitigedicht)

The Art of Becoming is een poëtische documentaire over drie minderjarige jongens die hopen op een betere toekomst in Europa. De Afghaanse Fattah droomt van een leven in Italië. Saleh uit Syrië leeft al drie jaar zonder familie in België en smacht naar zijn ouders. Mamadou uit Guinee probeert zijn opleiding af te maken terwijl 45

uitzetting dreigt. Regisseur Catherine Vuylsteke vertelt na de vertoning hoe het nu met de drie hoofdpersonages gaat.

literatuur

PROZA VOOR PETER PAUL RUBENS (NL)

MET ANNEMARIE ESTOR, PJEROO ROOBJEE EN PETER HOLVOET-HANSSEN

Muntpunt, Munt 6, 1000 Brussel. Gratis, reserveren: www.deburen.eu of +32(0)2 212 19 30. Organisatie: Muntpunt en deBuren

ZA 22.11 | 15:00 > 16:30

literatuur

het balanseer flikt ‘t ‘m weer!

MET ARJEN MULDER, KILA & BABSIE, ELS MOORS, F. VAN DIXHOORN EN J.J. KRIJGELMANS DO 20.11 | 19:30 > 21:00

Kijk naar Rubens met de blik van een schrijver! David Bosc, Annemarie Estor, Lydia Flem, Peter Holvoet-Hanssen, Pjeroo Roobjee en Jean-Philippe Toussaint lieten zich inspireren door een schilderij van Rubens in de Bozartentoonstelling Sensatie en sensualiteit. Rubens en zijn erfenis. (25.09.2014 tot 04.01.2015) Het resultaat is te lezen in de bezoekersgids en te beluisteren via de audiogids. Annemarie Estor, Peter Holvoet-Hanssen en Pjeroo Roobjee dragen voor en gaan met elkaar in gesprek tijdens een hommage aan de Antwerpse schilder.

© Gerard Herman

De grootste kleine uitgeverij van Vlaanderen presenteert een najaarsaanbieding vol interessante Vlaamse en Nederlandse stemmen. Kom naar de stapelpresentatie van het balanseer met schrijver Arjen Mulder over het werk van componist, theatermaker en denker Dick Raaijmakers, dichters Kila & Babsie, Els Moors en F. van Dixhoorn over de nieuwe bundel van Marc Kregting en, ijs en weder dienende, J.J. Krijgelmans ongeëvenaard solo.

Paleis voor Schone Kunsten (Leeszaal Rubensexpo), Ravensteinstraat 23, 1000 Brussel. Gratis, reserveren: www.bozar.be. Organisatie: Bozar Literature en deBuren

deBuren, Leopoldstraat 6, 1000 Brussel. Gratis, reserveren: www.deburen.eu of +32(0) 2 212 19 30. Organisatie: deBuren en het balanseer

46

de filosofen nog altijd sterke Nederlandstalige boeken. deBuren en de VUB (De Debatten) organiseren een avond waarop Paul Frissen (De fatale staat) en Andreas Kinneging (Tocqueville, profeet van de moderne democratie) met elkaar in gesprek gaan over hun recentste publicaties. Inleiding door Paul De Hert (VUB).

wetenschap

GRIJZE CELLEN | OVERAL BEESTJES! MA 24.11 | 19:30 > 21:15

deBuren, Leopoldstraat 6, 1000 Brussel. € 5, reserveren: www.deburen.eu of +32 (0)2 212 19 30. Organisatie: deBuren en VUB (De Debatten) filosofie

TIJDLEZING | JOKE J. HERMSEN

De miljoenen bacteriën die wij met ons meedragen beïnvloeden allerlei processen in ons lichaam. Sommige maken ons ziek, andere maken ons beter, sommige zijn nuttig voor de spijsvertering en andere essentieel voor de productie van vitamines. Tegelijk kan de afwezigheid van bepaalde bacteriën het risico op ontstekingen, allergieën en astma verhogen. Met lezingen van Bart Lambrecht (VIB, UGent, Francquiprijs 2014) en Herman Goossens (UAntwerpen), gevolgd door een gesprek o.l.v. Jop de Vrieze (wetenschapsjournalist, Allemaal Beestjes).

DO 27.11 | 20:00 > 21:30

Handelsbeurs Concertzaal, Kouter 29, 9000 Gent. Gratis, reserveren: www.deburen.eu of +32(0)2 212 19 30. Organisatie: deBuren, Fonds Wetenschappelijk Onderzoek - Vlaanderen (FWO), Wetenschappelijk Tijdschrift Eos en Handelsbeurs Concertzaal

In het boek Stil de tijd. Pleidooi voor een langzame toekomst van Joke J. Hermsen staat de vraag naar tijd centraal. Van wie is de tijd? En hebben we ooit nog de tijd? Deze inspirerende lezing verkent TIJD, het centrale thema van HETSTEEN op verrassende, filosofische wijze en geeft u een stukje tijd terug. Auteur en filosofe Joke J. Hermsen publiceert romans over kunst, literatuur, filosofie en tijd.

filosofie

FONKELENDE FILOSOFIE UIT NEDERLAND

MET PAUL FRISSEN EN ANDREAS KINNEGING

HETSTEEN, Steenplein 1, 2000 Antwerpen. Gratis, reserveren: [email protected] of +32 (0)3 202 83 80. Organisatie: HETSTEEN en deBuren

DI 25.11 | 19:30 > 21:00

Het gaat goed met de filosofie in het Nederlandse taalgebied. Hoewel academici onder druk gezet worden om Engelstalige tijdschriftartikelen te publiceren, schrijven 47

Ons Erfdeel Vlaams-Nederlands tijdschrift voor wie houdt van cultuur

Het gaat heel goed met onze privacy. Dat zei Paul De Hert toen hij eerder dit

jaar bij deBuren in gesprek ging met Bas

Heijne, over een thema dat niet is weg te branden uit het publieke debat sinds de onthullingen van Snowden: privacy. Heijne zag het anders:

De grens tussen privé en publiek

wordt bedreigd of zelfs opgeheven. Meer lezen? De eerste twintig mensen die ons een mail sturen, ontvangen

gratis het Ons Erfdeel-nummer waarin een uitgebreid verslag staat van het gesprek tussen Heijne en De Hert.

Stuur een mail naar [email protected] met uw naam en adres, en vermeld als

onderwerp “proefnummer via deBuren”.

Wie nu een jaarabonnement neemt (4 nummers van 200 pagina’s), ontvangt een geschenk:

het boek Het juiste spoor. Treinverhalen tussen Nederland, België en Frankrijk, met bijdragen van Geert van Istendael, Cyrille Offermans en Luc Devoldere, en een bloemlezing van gedichten en proza over treinen uit verschillende literaturen. Winkelwaarde: €21. Alle informatie op:

www.onserfdeel.be/abonnementen

film en docu

ontmoeting

COOK&LOOK: LIEFDE GAAT DOOR DE MAAG

IM | BRIGITTE KAANDORP

LUNCH & DOCUMENTAIRE

WELKOM OP JE BEGRAFENIS! MET EEN GRAFREDE DOOR LEONTINE VAN DEN BOS

VR 28.11 | 12:15 > 13:30

ZO 30.11 | 15:00 > 16:30

Wie droomt er niet van om op zijn eigen begrafenis aanwezig te zijn? Met een heuse laudatio, een In Memoriam? We zetten het in scène. Gastvrouw Anna Luyten vraagt tijdens een intiem doch publiek gesprek aan cabaretière Brigitte Kaandorp hoe zij na haar dood herdacht wil worden. Wat betekenen leven en werk voor haar? Leontine van den Bos, hoofdredacteur van Margriet, spreekt het In Memoriam uit.

In de serie Liefde gaat door de maag laat Heddy Honigmann uiteenlopende mensen voor de camera een gerecht bereiden dat onlosmakelijk verbonden is met herinneringen aan een dierbaar persoon. Wij vertonen o.a. Vingerafdrukken in het deeg waarin Inger Stokkink de appeltaart van haar oma maakt. Terwijl ze de stappen van het recept volgt, blikt ze terug op de lieve eigenaardigheden van haar grootmoeder. Nick Trachet spreekt een passende column uit en wij presenteren een smakelijk pastagerecht. Met appeltaart als toetje!

Vrijstaat O., Zeedijk 10, 8400 Oostende. € 5 (vvk via www.vrijstaat-o.be) / € 7 (aan de kassa). Organisatie: deBuren en Vrijstaat O.

deBuren, Leopoldstraat 6, 1000 Brussel. € 7 (incl. lunch), reserveren verplicht: www.deburen.eu, +32 (0)2 212 19 30. Organisatie: deBuren

Brigitte Kaandorp © Nick van Ormondt

49

woensdag 10 december

Rob Heirbaut

woensdag 10 december

donderdag 11 december

Gaëlle Buysschaert

© Unicef België

Hendrik Vos


Tamar de Waal donderdag 11 december


Dirk Draulans

© Valère Cools

Maxie Eckert

bij deBuren

Peter Sloterdijk

zaterdag 13 december

F. Starik

© Keke Keukelaar

vrijdag 12 december

Stefan Hertmans

zondag 14 december

Laurens ten Kate

zondag 21 december

Joke van Leeuwen

zondag 21 december

Naima Albdiouni

© B. Praet

zaterdag 13 december

© Christian Schnur, Tages Woche

IN DECEMBER

literatuur

samenleving

STANDPUNT

PROZA VOOR PETER PAUL RUBENS (FR)

DI 09.12 | 19:30 > 21:30

MET DAVID BOSC EN LYDIA FLEM ZA 06.12 | 15:00 > 16:30

Kijk naar Rubens met de blik van een schrijver! David Bosc, Annemarie Estor, Lydia Flem, Peter Holvoet-Hanssen, Pjeroo Roobjee en Jean-Philippe Toussaint lieten zich inspireren door een schilderij van Rubens in de Bozartentoonstelling Sensatie en sensualiteit. Rubens en zijn erfenis. (25.09.2014 tot 04.01.2015) Het resultaat is te lezen in de bezoekersgids en te beluisteren via de audiogids. David Bosc en Lydia Flem dragen voor en gaan met elkaar in gesprek tijdens een hommage aan de Antwerpse schilder.

In 2014 kunt u maandelijks bij deBuren (Brussel) of NONA (Mechelen) terecht voor een duidelijk standpunt. In deze reeks geeft telkens een prominente spreker met een kritische stem zijn of haar actuele mening over een tijdloos thema. Daarna volgt een kort interview door moderator Karl Van den Broeck met ruimte voor publiek debat. De spreker wordt later bekend gemaakt.

Paleis voor Schone Kunsten (Leeszaal Rubensexpo), Ravensteinstraat 23, 1000 Brussel. Gratis, reserveren: www.bozar.be. Organisatie: Bozar Literature en deBuren In het Frans


ontmoeting

KORTE GOLF II RACE VOOR MOOIE RADIO

europa

EUROPEES JAAROVERZICHT ROB HEIRBAUT & HENDRIK VOS

ZO 07.12 | 16:00 > 18:00

EUROPA OP DE HAK GENOMEN

De spannendste geluiden komen uit de Brakke Grond tijdens Korte Golf, een luister-event met een Vlaams-Nederlandse wedstrijd voor de mooiste radiodocumentaire van drie minuten. Tijdens deze feestelijke luistermiddag gepresenteerd door Pieter van der Wielen (VPRO) krijgen we de tien beste documentaires te horen en zal de keuze van de jury bekend worden gemaakt. Het publiek stemt mee voor de publieksprijs. Daarnaast krijgen we heel wat mooie audioverhalen te horen uit België en Nederland.

WO 10.12 | 19:30 > 21:00

Rob Heirbaut

Hendrik Vos

Het is inmiddels een traditie: het humoristisch Europees jaaroverzicht door VRTEuropaverslaggever Rob Heirbaut en politicoloog Hendrik Vos. Voor de tweede keer doen de twee gelegenheidscabaretiers

de Brakke Grond, Nes 45, 1012 KD Amsterdam. € 8 vvk / € 10 add, reserveren: www.debrakkegrond.nl. Organisatie: In The Dark, Grenzeloos Geluid, de Brakke Grond, deBuren 52

tijdens hun Vlaamse tournee ook deBuren aan. Het grote en het kleine nieuws, tragiek en drama, hilariteit en gegniffel, alles tezamen in één jaaroverzicht. Heirbaut & Vos kijken ook vooruit en wagen zich aan een toekomstvoorspelling voor 2015.

Zebrastraat, Zebrastraat 32, 9000 Gent. Gratis, reserveren: www.deburen.eu, +32(0)2 212 19 30. Organisatie: deBuren, Fonds Pascal Decroos, Mediakritiek.be en VVOJ met de steun van VVJ stad en samenleving

KINDERARMOEDE IN BELGIË: GAËLLE BUYSSCHAERT


DO 11.12 | 20:15 > 21:45

media

MEDIACAFÉ JOURNALIST, BEHOED ONS VOOR DE EXPERTOCRATIE!

DE BURGER INFORMEREN OVER EEN STEEDS COMPLEXERE WERELD DO 11.12 | 19:30 > 21:00

Het armoedecijfer onder kinderen in België is alarmerend. Politiek verantwoordelijken besteden te weinig aandacht aan kinderen. Gaëlle Buysschaert, kinderrechtenadviseur van Unicef België, moedigt overheden aan om de kinderrechtendossiers te behandelen en de reglementering errond toe te passen. Ze houdt daarmee het politieke én maatschappelijke debat rond kinderrechten levend. In deze lezing schetst Buysschaert situaties van kinderen in armoede en geeft ze hefbomen mee om de problemen aan te pakken.

Het kernenergievraagstuk, het Europese besluitvormingproces, de Lange Wapper – voorbeelden van dossiers die maatschappelijk zeer relevant, maar stuk voor stuk ook bijzonder ingewikkeld zijn. Zulke zware dossiers zie je steeds vaker. Een groeiend aantal burgers ziet door de bomen het bos niet meer en voelt zich niet meer in staat deel te nemen aan het maatschappelijk debat, wat nefast is voor de democratie. Onderschatten de media met hun almaar kortere, vereenvoudigde verslaggeving het intellect van de burger? Heeft de journalistiek zich voldoende aangepast aan een meer complexe maatschappij? Hoe kan de journalist zijn rol daarin blijven spelen? Met Maxie Eckert (De Standaard), Dirk Draulans (bioloog, Knack-journalist, schrijver) en Tamar de Waal (UvA, freelance journalist).

HETPALEIS, Theaterplein, 2000 Antwerpen. Gratis, reserveren: [email protected]. Organisatie: HETPALEIS en deBuren

53

filosofie

filosofie


DE GROOTE OORLOG IN ONS HOOFD # SYNTHESE

EINE ANTHROPOTECHNISCHE WENDE FÜR DIE SCHRECKLICHEN KINDER DER NEUZEIT PETER SLOTERDIJK & STEFAN HERTMANS

THE GREAT WAR AS INNER EXPERIENCE LAURENS TEN KATE DIE SCHRECKLICHEN KINDER DER NEUZEIT PETER SLOTERDIJK NAGESPREK DOOR FRANK ALBERS

ZA 13.12 | 15:00 > 17:00

ZO 14.12 | 15:00 > 17:00

Peter Sloterdijk © 2004 Peter Rigaud

De tiendelige cyclus De Groote Oorlog in ons hoofd bestaat uit filosofische lezingen over de impact van de Eerste Wereldoorlog op het denken van de westerse enkeling. De Duitse filosoof Peter Sloterdijk verbreedt het perspectief met de presentatie van zijn nieuwste boek over ‘Die schrecklichen Kinder der Neuzeit’ op 13 en 14 december 2014. Zijn eerste lezing vindt plaats in filosofiehuis Het zoekend hert, voor een beperkt publiek. Na deze lezing treedt hij in dialoog met Stefan Hertmans.

Prof. Laurens ten Kate houdt een rede over de oorlog als innerlijke ervaring. Hij baseert zich op Georges Bataille, Ernst Jünger en Modris Eksteins. Voor deze denkers is de oorlog meer dan een politiek-militair conflict. Geweld is voor Bataille een innerlijke ervaring. Eksteins beschouwt oorlog als een macabere ‘lenterite’ in ons hoofd, die zo de geboorte van ‘de kinderen van de moderne tijd’ mogelijk maakte. De Duitse filosoof Peter Sloterdijk presenteert vervolgens zijn nieuwste boek over ‘Die schrecklichen Kinder der Neuzeit’. Na zijn lezing in het

Lezing en nagesprek zijn in het Duits.

Duits interviewt Frank Albers hem in het Engels.

Filosofiehuis Het zoekend hert, Koninklijkelaan 43, 2600 Berchem. € 18 Organisatie: Het zoekend hert, deBuren en dasKULTURforum Antwerpen

Philosophy

&

overnight

sensations

Universiteit Antwerpen, Hof Van Liere, Prinsenstraat 13, 2000 Antwerpen. € 18 Organisatie: Het zoekend hert, deBuren en UAntwerpen Reserveren voor deze ontmoetingen is verplicht: [email protected] of +32 (0)473 68 66 65

54

Poule des Doods. Beurtelings met andere dichters begeleidt hij eenzaam overledenen naar het graf met een op maat geschreven gedicht. Regisseur Astrid Bussink bezocht de huiskamers van deze overledenen, sprak met de dichters en volgde een aantal eenzame uitvaarten. Na de vertoning gaan we met F. Starik in gesprek over de documentaire, de Poule des Doods en het dichterschap.

literatuur

PRESENTATIE BRUSSELNUMMER GIERIK & NVT

WAT ER KRIOELT, HOE HET DANST, WAAR ZIJN CHAGRIJN VANDAAN KOMT DI 16.12 | 19:30 > 21:00

Gierik & NVT is een literair tijdschrift dat al meer dan dertig jaar literaire activiteiten organiseert en aan meer dan 1600 creatievelingen de kans gaf om te debuteren in themanummers met onderwerpen die reflecteren op maatschappij, literatuur, vrijheid van meningsuiting, cultuur, humor. Het thema voor het winternummer is Brussel. Een nummer met de vinger aan de pols van een grootstad: wat er krioelt, hoe het danst, waar zijn chagrijn vandaan komt, waarom de dingen zijn zoals ze zijn.

Muntpunt, Munt 6, 1000 Brussel. Gratis, reserveren: www.deburen.eu of +32(0)2 212 19 30. Organisatie: Muntpunt en deBuren literatuur

NIEUWE MAATJES

MET JOKE VAN LEEUWEN, NAIMA ALBDIOUNI EN JONGE KUNSTENAARS

deBuren, Leopoldstraat 6, 1000 Brussel. Gratis, reserveren : www.deburen.eu of +32 (0)2 212 19 30. Organisatie : deBuren en Gierik & NVT

ZONDAG 21.12 | 15:00 > 17:00

film en docu

DOCUMENTAIRE OP DONDERDAG: POULE DES DOODS

NAGESPREK MET F. STARIK DO 18.12 | 18:00 > 20:00

Naima Albdiouni

In de reeks Nieuwe maatjes is de hoofdgast telkens een bekende auteur uit Vlaanderen of Nederland. Deze nodigt een jongere schrijver van de andere kant van de grens uit. Voor deze editie heeft Joke van Leeuwen de jonge schrijfster Naima Albdiouni uitgenodigd. Beiden schreven in het verleden Radioboeken voor deBuren. De auteurs lezen voor uit elkaars werk en gaan in gesprek. Met live muziek en het artistieke blinddateprogramma BCC!

In Amsterdam vinden jaarlijks zo’n vijftien uitvaartdiensten in grote leegte plaats wanneer de identiteit van de overledene niet achterhaald kan worden of naaste familie en vrienden ontbreken. Dit motiveerde dichter F. Starik tot de oprichting van de

Vrijstaat O., Zeedijk 10, 8400 Oostende. € 5 (vvk via www.vrijstaat-o.be, + € 1 reservatie) of € 8 aan de deur. Organisatie: deBuren en Vrijstaat O.

55

GRENSVERKEER DE BRAKKE GROND & DEBUREN GOOIEN DE GRENZEN OPEN Binnen het project Grensverkeer ondersteunt de Brakke Grond - samen met Vlaams-Nederlands Huis deBuren, d e t h e a t e r m a k e r (Antwerpen) en Workspacebrussels - jonge podiumkunstenaars die met één been in Nederland en met één been in Vlaanderen staan. We bieden ze een plek waar ze kunnen repeteren en in première gaan en waar ze ook financiële, logistieke, productionele, artistieke, technische, publicitaire en alle verder voorkomende ondersteuning krijgen bij het realiseren van nieuwe creaties. We willen dat het publiek aan beide kanten van de grens kennis met hen maakt.

Beginnende theatermakers gooien graag hun trossen uit in Nederland én in Vlaanderen. Soms hebben zij in het noorder- dan wel zuiderbuurland gestudeerd, of vormen ze een Nederlands-Vlaams collectief. Logisch dat je je dan thuis voelt in zowel de Vlaamse als de Nederlandse wateren.

In het voorjaar van 2013 is het Grensverkeerproject voorzichtig van start gegaan met de ondersteuning van Soetkin Demey, Hertogs//Haest en de succesvoorstelling BOG. van Lisa Verbelen, Judith de Joode, Sanne Vanderbrugge & Benjamin Moen. In het najaar maakten Rebekka de Wit, Freek Vielen, Suzanne Grotenhuis, Tom Struyf & Harald Austbø hun voorstelling Heimat. Suzanne Grotenhuis werd solo ondersteund t.b.v. de voorstelling Zwarte Woud Forever. Ten slotte gingen we in 2013 in zee met professor Damiaan Denys en theatermaker Bo Tarenskeen voor de voorstelling Wat is angst?

56

Heimat © Alexander Daems

In het voorjaar van 2014 gingen we duurzame samenwerkingen aan met House Crying Yellow Tears van Suze Milius en Stefan Jakiela. Ook ondersteunden we Judith de Joode en Catoke Kramer bij het maakproces van Suddenly Something. Tom Struyf startte het maakproces voor de voorstelling Another Great Year For Fishing. In het najaar zullen we hem terugzien wanneer deze voorstelling in de Brakke Grond in première gaat. Ook werd er een projectsubsidie toegekend aan meerjarige Grensverkeersamenwerking met BOG. (nu ook de naam voor het collectief). In de zomer beginnen de repetities voor hun nieuwe voorstelling MEN.

Fishing _Al Seckel Illusion Works

In het najaar van 2014 treden Maarten Westra Hoeksema en Michael Bijnens toe tot de Grensverkeerfamilie. Deze makers zijn verbonden aan d e t h e a t e r m a k e r.

57

GRENSVERKEER NAJAAR 2014

BOG. – MEN.

Tom Struyf

BOG.

TOM STRUYF

BOG. is de Vlaams-Nederlandse collectie van de theatermakers Lisa Verbelen, Judith de Joode, Benjamin Moen en Sanne Vanderbruggen. Voor hun eerste voorstelling BOG. (2013) wonnen ze de Jongtheaterprijs op Theater aan Zee én werden ze genomineerd voor de Taalunie Toneelschrijfprijs. Met hun scherpe taal snijden ze dwars door de tijdgeest. Herkenbaar theater over nu. In MEN. leggen ze hun vergrootglas op de menselijke mening, over wat men vindt. MEN. staat voor mensen, voor wat men vindt. MEN. onderzoekt de menselijke MENING.

Hoe leef je ‘in het nu’ in een wereld met een zapfunctie die je elke seconde probeert af te leiden? Hoe blijf je ‘gewoon jezelf’ als alles om je heen schreeuwt dat het nog beter, sneller en mooier kan? We gaan op zoek naar de nooduitgang. Samen met een keur aan spindoctors, psychiaters, journalisten en filosofen zullen theatermaker Tom Struyf en danseres Nelle Hens ontdekken hoe je een ‘normaal’ leven moet leiden in een omgeving die meer van ons vraagt dan ooit tevoren.

MEN.

ANOTHER GREAT YEAR FOR FISHING

Another Great Year For Fishing gaat in première op 23 oktober in Monty (Antwerpen) en is verder te zien in een 20-tal steden in Vlaanderen en Nederland (tot 31 januari 2015).

BOG. was deze zomer te zien op Theater aan Zee in Oostende en gaat tot maart 2015 op tournee naar meer dan 15 speelplekken in Vlaanderen en Nederland.

Speeldata: www.tomstruyf.be

Speeldata: www.bogdevoorstelling.tumblr.com

58

Michael Bijnens – La Linea

Maarten Westra Hoekzema

MICHAEL BIJNENS

MAARTEN WESTRA HOEKZEMA

2013 – In Ciudad Juárez, het epicentrum van het Mexicaanse drugsgeweld, luidt een gezegde: ‘Dit is een stad van God, maar dan alleen omdat de duivel hier niet durft komen.’ Tussen 2006 en 2011 woedde er een gewelddadige oorlog tussen drugskartels, politiediensten en het federale leger. Gedurende die vijf jaar lieten meer dan 11.000 mensen het leven en veranderde het eens zo feestelijke en losbandige Juárez ‘s nachts in een spookstad. Michael Bijnens reisde binnen het kader van zijn masteropleiding aan het RITS maandenlang door dit grensgebied en ontmoette er Amerikaanse cowboys, dealers, DEA-agenten en een priester die zijn eigen gekkenhuis uitbaat middenin een goddeloze woestijn. Tijdens de laatste weken van zijn reis trok hij zich terug in een hotelkamer in El Paso om er een tekst te schrijven over een reeks moorden in dat gekkenhuis. Twee acteurs bloeden en zweten dit ogenschijnlijk detectiveverhaal uit tot er weinig meer overblijft dan het licht van hun eigen waanzin. De tekst van La Línea wordt gepubliceerd in een bundeling van vier theaterteksten van jonge auteurs, onder de titel De wereld bij mij, (toneeluitgeverij Bebuquin).

In zijn monoloog De Openbaring (2010) kondigde Maarten Westra Hoekzema (1980) het einde der tijden aan. De enige manier om gered te worden was geloven in God. In De Verleiding wist hij het publiek ervan te overtuigen dat we ons leven volledig in eigen hand hebben. Als we maar kunnen verleiden. In Testament zal hij een preek geven en een antwoord formuleren op de vraag ‘Wat laat je na en wat is de zin ervan?’. Na de première van Testament in oktober 2014 zal Maarten Westra Hoekzema dit drieluik herwerken tot één geheel. Hij gaat dan de uitdaging aan het publiek drie keer van denkrichting te laten veranderen. De onheilsprofeet, de verleidingscoach en de prediker komen samen op de scène in Drieluik van een twijfelaar.

LA LINEA

DRIELUIK VAN EEN TWIJFELAAR

Te zien van oktober tot december 2014 in Vlaanderen en Nederland. Speeldata: www.maartenwestrahoekzema.com

De voorstelling is vanaf de zomer tot eind december 2014 te zien op verschillende locaties in Vlaanderen en Nederland. Speeldata: www.michaelbijnens.com

59

Unieke stadsportretten: schrijvers over steden Luisterverhalen van 30 minuten citybooks neemt je mee op wereldreis. Via korte verhalen, gedichten, essays, foto’s en video’s van meer dan 100 internationale schrijvers en kunstenaars maak je kennis met interessante steden. Reis zonder je te verplaatsen met www.citybooks.eu

OOSTENDE ∙ belgië Bernard Dewulf be Jeroen Olyslaegers be Christiaan Weijts nl Peter Holvoet-Hanssen be Milena Michiko Flašar a Martijn van de Griendt fotograaf, nl

sheffield gent OOstende

VENETIË ∙ italië Cees Nooteboom nl Rebekka de Wit nl Atte Jongstra nl Luc Devoldere be Lydia Mischkulnig a Andrea Galiazzo fotograaf, it

chartres

utrecht turnhOut charlerOi

gra CHARTRES ∙ frankrijk Jeroen van Rooij nl Bart Van Loo be Chris Van Camp be Marcin Wroński pl Goce Smilevski mk Lea Titz fotograaf, a

Venetië

lissabOn LISSABON ∙ portugal Sus Van Elzen be Dulce Maria Cardoso pt José Maria Vieira Mendes pt Patrícia Portela pt Tim Etchells uk Maria Fialho fotograaf, pt-be

YEREVAN ∙ armenië Serge van Duijnhoven nl Johan de Boose be Armen Ohanyan am Gevorg Gilantz am Arpi Voskanyan am Pieter-Jan De Pue fotograaf, be

SEMARANG ∙ indonesië Gustaaf Peek nl Bouke Billiet be Candra Dewi Dian Puspitasari id Tubagus P. Svarajati id Triyanto Triwikromo id Dadang Pribadi fotograaf, id

JAKARTA ∙ indonesië Annelies Verbeke be Ruth San A Jong sr Veronica B. Vonny, id Akidah Gauzillah, id Sihar Ramses Simatupang, id Amran Malik Hakim fotograaf, id

CHARLEROI ∙ belgië Pascal Verbeken be Thomas Gunzig be Caroline Lamarche be Davide Longo it Erik Lindner nl Sander Buyck fotograaf, be

maastricht

SHEFFIELD ∙ verenigd koninkrijk Joost Zwagerman nl Abdelkader Benali ma-nl Rebecca Lenaerts be Helen Mort gb Ágnes Lehóczky h- gb David Bocking fotograaf, gb

LUBLIN ∙ polen Arnon Grunberg nl Mauro Pawlowski be Maud Vanhauwaert be Andrzej Stasiuk pl Witold Szabłowski pl Maciej Rukasz fotograaf, pl

lublin

BOEKAREST ∙ roemenië Jaap Faber nl Anna Luyten be belfast Ester Naomi Perquin nl Răzvan Radulescu ro Adrian Schiop ro Christian Binder fotograaf, ro

TBILISI ∙ georgië Frank Westerman nl Stefan Hertmans be Ana Kordzaia-Samadashvili ge Lasha Bugadze ge Shota Iatashvili ge Filip Berte fotograaf, be Kakha Kakhiani fotograaf, ge

SKOPJE ∙ macedonië Saskia de Coster be Abdelkader Benali ma-nl Irena Cvetovik mk Nikola Madzirov mk Goce Smilevski mk Frosina Stojkovska fotograaf, mk

TURNHOUT ∙ belgië Chika Unigwe ngr-be Walter van den Broeck be Peter Terrin be Maxim Februari nl Lasha Bugadze ge Kakha Kakhiani fotograaf, ge

GRAHAMSTOWN ∙ zuid -afrika Ingrid Winterbach za Brink Scholtz za Ronelda Sonnet Kamfer za Toast Coetzer za Gerda Dendooven be Sophie Smith fotograaf, za GENT ∙ belgië Annelies Verbeke be Wim Brands nl Angeles Caso es Sanne De Wilde fotograaf be

STELLENBOSCH ∙ zuid -afrika Saskia de Coster be Arjen Duinker nl Clinton du Plessis za Rentia Bartlett-Möhl za Marlene van Niekerk za Stefan Möhl fotograaf, za

az bOekarest

tbilisi YereVan

skOpje

GRAZ ∙ oostenrijk Milena Michiko Flašar a Simone Lenaerts be Onno Kosters nl Werner Schandor a Andrea Stift a Lea Titz fotograaf, a

HASSELT - GENK ∙ belgië Atte Jongstra nl Christophe Van Gerrewey be Use Lahoz es Małgorzata Rejmer pl Aleš Šteger si Athos Burez fotograaf, be

UTRECHT ∙ nederland Brink Scholtz za Jeroen Olyslaegers be Astrid Lampe nl Onno Kosters nl Davide Longo it Lisa Van Damme fotograaf, be

BLIJF OP DE HOOGTE Facebook/citybooks Twitter #citybooks_eu Abonneer u op de digitale nieuwsbrief

INTRODUCTIE

Vertel me een verhaal | tell me a story | raconte-moi une histoire Samen met internationale partners nodigt deBuren schrijvers uit om te resideren in interessante maar niet voor de hand liggende steden. Ze verwerken hun ervaring in een citybook: een kortverhaal, een essay of een reeks gedichten. Alle citybooks lees en beluister je op www.citybooks.eu als webtekst, e-book en audioboek (podcast van een half uur). Ook wordt elke stad in 24 foto’s en 24 City One Minute-filmpjes geportretteerd door fotografen en videokunstenaars. Meertaligheid staat centraal: alle citybooks verschijnen in het Nederlands, Engels en Frans, én in de taal van het gastland. Zo lees je Cees Nooteboom in het Italiaans, Annelies Verbeke in het Indonesisch en Arnon Grunberg ook in het Pools. De audioboeken worden in de originele taal ingesproken door de auteur zelf, de vertalingen worden door acteurs voorgelezen. In 2014 loopt het project rustig door in Gent en Lissabon. Verder zijn we al volop met de voorbereidingen bezig om citybooks in 2015 in nieuwe steden verder te zetten. Al een tipje van de sluier? We kijken al uit naar citybooks Ljubljana, waar in samenwerking met de Nederlandse Ambassade en het stadsbestuur vijf auteurs, een fotograaf en een videokunstenaar worden uitgenodigd om zich door deze stad te laten inspireren. Lees en beluister nu al het citybook dat de Sloveense auteur Aleš Šteger, afkomstig uit Ljubljana, schreef over Hasselt & Genk.

wist je dat ... ... de citybooks al 1 miljoen keer beluisterd zijn? En dat er  met de Radioboeken daarbij opgeteld  al meer dan 4,3 miljoen downloads zijn van alle luisterboeken van deBuren? ... je via een gratis abonnement op het citybooks- en Radioboekenkanaal in iTunes automatisch alle nieuwe luisterverhalen ontvangt? ... de citybooks gratis te beluisteren en te downloaden zijn op www.iedereenleest.be en op www.woord.nl? ... je ook op www.dwb.be en op www.poolseliteratuur.nl kunt luisteren naar citybooks?

citybooks is een initiatief van deBuren in samenwerking met internationale partners.

VOORUITBLIK TERUGBLIK citybooks Jakarta Terug naar Indonesië Na citybooks Semarang ging een tweede Indonesische citybookseditie van start in hoofdstad Jakarta, in samenwerking met de Nederlandse Ambassade en het Erasmus Taalcentrum. Twee Nederlandstalige schrijvers en drie beloftevolle Indonesische auteurs dompelden zich onder in de culturele rijkdom van de Aziatische megalopool. Fotograaf Amran Malik Hakim en videast Mirna Marini Damayanti Arifin zorgden voor het beeldende luik. Intussen staan alle verhalen in het Nederlands, Engels, Frans en Indonesisch online als tekst, e-book en audioboek. Griezel mee met het historisch getinte spookverhaal Onherroepelijk einde van Veronica B. Vonny, lees wat Akidah Gauzillah en Sihar Ramses Simatupang in hun woonplaats ontdekten en doorkruis met Annelies Verbeke de stad op een van de miljoenen brommertjes in Engelen in Jakarta.

Ook de Surinaamse auteur Ruth San A Jong was te gast in Jakarta. In haar citybook Wat doe

ik hier? gaat een oude man op zoek naar zijn Javaanse wortels. Een fragment:

“De zon is aardig fel en de lucht voelt droger, minder vochtig aan dan in Suriname wanneer hij uit de taxi stapt in Kota Tua bij het plein. Het is zaterdag en hij hoort een kakofonie van geluiden van duizenden mensen, straatartiesten, gamelans, vuurspuwers en vooral van kleine kinderen, die zichzelf beschermen tegen de zon onder de hemden van hun vaders. Hij heeft geen fototoestel meegenomen om een foto samen met de soldaat te maken. Vooral de kinderen van Titi zouden dit leuk vinden. Tjokro staat te kijken naar een jongeman met gitaar die zingt over een meisje dat niet meer verliefd op hem is. Wanneer de jongen stopt met zingen, krijgt hij een daverend applaus. Zijn vriendinnetje bloost als zij ziet dat Tjokro naar haar wijst. Ze zit achter de zanger op een plastic kruk, omringd door vrienden en misschien haar zussen.”

Ondel Ondel op Kota Tua © Amran Malik Hakim | citybooks Jakarta

TERUGBLIK citybooks Hasselt-Genk Een zomer lang Unie Hasselt & Genk Samen met partnerorganisatie Z33 werd in het voorjaar van 2014 een bijzondere dubbeleditie van citybooks gerealiseerd. Niet één maar twee steden vormden de inspiratiebron voor de stadsportretten. Dit kaderde in het kunstproject De Unie Hasselt-Genk. Dat project creëerde nieuwe verbindingen tussen beide steden, en maakte bestaande verbindingen zichtbaarder. Auteurs Christophe Van Gerrewey, Atte Jongstra, de jonge Poolse schrijfster Małgorzata Rejmer, de Sloveense dichter Aleš Šteger en de Spaanse auteur Use Lahoz verbleven ieder een week in Hasselt en een week in Genk.

Małgorzata Rejmer schreef tijdens haar residentie een reeks blogberichten over haar ontmoetingen in de Limburgse steden. Het vormt een mooie aanvulling bij haar citybook Skrzydła są tylko przenośnią Foto © Sławomir Klimkowski

In het zeer diverse zomerprogramma van De Unie Hasselt-Genk vonden ook de citybooks een plaatsje. Zo kon men op een boottocht tussen de twee steden luisteren naar de audioverhalen en werden de foto’s en City One Minutes getoond. Alle citybooks zijn online te lezen en te beluisteren in het Nederlands, Engels en Frans, en in de originele versies: Pools, Sloveens en Spaans. Lees verderop een fragment uit het citybook van Christophe Van Gerrewey.

Wandelende bananen in Hasselt & Genk Het kunstenaarsduo Frank&Robbert / Robbert&Frank maakt een reeks City One Minute-videos over Hasselt en Genk. Ze kwamen daar onder meer King Kong, reusachtig fruit, allerhande exotische dieren en nog veel meer verrassingen tegen. Laat je meeslepen door hun wonderlijke avonturen en bekijk de 24 éénminuutfilms op www.citybooks.eu of www.cityoneminutes.org.

EXPO Fototentoonstelling Athos Burez Tot 5 oktober 2014 in Hasselt en Genk

© Athos Burez | citybooks Hasselt - Genk

Tot 5 oktober loopt een tentoonstelling met de sprookjesachtige citybooksfoto’s van de jonge Antwerpse fotograaf Athos Burez. Zijn beelden belichten de Hasselt en Genk op een manier die ook Hasselaren en Genkenaren zelf op een nieuwe manier naar hun steden laat kijken. ‘Ik wou weg van de gekende beelden en heb gezocht naar de mysterieuze kant van de twee steden, door te fotograferen bij maanlicht of door zelf licht toe te voegen.’

En zoals deze bijzondere citybookseditie twee steden als inspiratiebron heeft, hangen de foto’s ook op twee locaties: twaalf foto’s in de Bibliotheek Genk, en twaalf in Z33 in Hasselt. Bibliotheek Genk

Z33 – huis voor actuele kunst

Stadsplein 3, 3600 Genk

Zuivelmarkt 33, 3500 Hasselt

ma-vr

di-za

10 > 19u | za 10 > 18u

11 > 18u | zo 14 > 17u

Gratis toegang, meer info op www.citybooks.eu & www.uniehasseltgenk.be

Tip voor liefhebbers van fotografie: hou de website in het oog voor het stadsportret dat fotografe Sanne De Wilde maakt voor citybooks Gent.

NIEUWS Bokrijk : région du souffle Studenten Nederlands van de Universiteit Mons zetten hun tanden in Atte Jongstra’s citybook over Hasselt en Genk. In nauwe samenwerking met hun gedreven professor Carola Henn vertaalden deze studenten Bokrijk: ademgebied naar het Frans. Atte Jongstra © deBuren

Bladeren door Skopje & Jakarta Saskia de Coster, Abdelkader Benali, Goce Smilevski, Irena Cvetkovic en Nikola Madzirov schreven een stadsportret over de Macedonische hoofdstad Skopje. Op initiatief van coördinator Frosina Stojkovska verschijnen de citybooks in boekvorm in het Macedonisch en Albanees. Ook in Jakarta verschijnen de citybooks op papier. Het boekje wordt dit najaar gepresenteerd in de Indonesische hoofdstad. Bas Heijne schrijft een inleiding bij de publicatie, over gedeeld cultureel erfgoed. Hou de website in het oog om kans te maken op een exemplaar.

Lissabon: bijna klaar citybooks Lissabon ging in het najaar van 2013 van start in samenwerking met stichting Alkantara. Intussen staan de citybooks van Patricia Portela, Dulce Maria Cardoso, Sus Van Elzen en José Maria Vieira Mendes online in het Nederlands, Engels, Frans en Portugees. Je beleeft de Portugese havenstad via hun verhalen op heel uiteenlopende manieren. Op de volgende pagina krijg je al een voorproefje. Dit najaar is de Britse auteur en kunstenaar Tim Etchells als vijfde en laatste schrijver te gast bij Alkantara om een citybook over Lissabon te schrijven. citybooks LIssabon © Maria Fialho

FRAGMENT Het draait altijd om liefde Dulce Maria Cardoso over Lissabon De Nederlandse vertaling van het citybook van Dulce Maria Cardoso door Harrie Lemmens verschijnt in september in voorpublicatie in het literaire tijdschrift DW B. Hier alvast een fragment ...

Ik heet Jinja. Jinja met een J. Ik ben een straathond uit Lissabon, middelgroot, goudgele vacht, hangoren en ogen die het hart van de hardvochtigste lui doen smelten. Op 8 oktober 2013 rond halfelf ’s morgens heb ik de geest gegeven. Dat was een dinsdag. Bij de metro werd gestaakt en het verkeer was nog chaotischer dan het altijd al is. De zon scheen. De temperatuur lag die dag tussen zeventien en achtentwintig graden. Volgens de statistieken schommelt de gemiddelde temperatuur in die tijd van het jaar tussen veertien en eenentwintig graden. Het was dus abnormaal warm. Ik heb nooit geweten wanneer ik precies geboren ben, maar ik was oud toen ik doodging en ik had versleten gewrichten, hoestte en leed aan een hartkwaal. Op de dag van mijn dood hield de Portugese premier een toespraak over de economische crisis, waarin hij verzekerde dat Portugal als geheel en op alle afzonderlijke vlakken Europa en de rest van de wereld een voorbeeld zou geven waarover nog lang nagepraat zou worden. Verder was er die dag weer een trekking van EuroMillions, de zeshonderd eenendertigste, met als winnende nummers 23, 24, 26, 33 en 42. De sterretjes waren de 3 en de 5. Er was geen winnaar. Ook ik heb niet gewonnen. Van de dood bedoel ik. Of misschien is het niet juist om van winnen te spreken, want er is helemaal geen gevecht geweest. De dood kwam en ik liet me door hem meevoeren. Maar omdat de dood vaak wordt omschreven als de tegenstander van degene die doodgaat, overdrijf ik niet als ik stel dat ik niet gewonnen heb van de dood. In zekere zin heb ik dat trouwens wél gedaan, want ik zit hier te schrijven. Een hond zijn geweest en na je dood kunnen schrijven líjkt niet alleen vreemd, het ís vreemd. De werkelijkheid is vaak onwaarschijnlijker dan de onwaarschijnlijkste fictie. Vandaar dat een groot deel van de werkelijkheid geen plaats krijgt in de literatuur. Maar dat is een andere kwestie, waar ik misschien later nog ooit op terugkom. Tenminste als ik daar zin in heb. Tijd is het probleem niet, die heb ik meer dan genoeg. De eeuwigheid bestaat uit zoveel tijd dat geen levend wezen zich zo’n gigantische zee kan voorstellen. En zo’n nutteloosheid. Wat te veel is wordt automatisch nutteloos en voor de mensen heeft wat nutteloos is geen bestaansrecht. Alles nuttig maken is voor hen de grote uitdaging. Ook daarop kom ik misschien later nog eens terug. Tijd zat. Alleen zin weet ik niet. Hoewel ik nog maar net kom kijken in de dood, is het me nu al duidelijk dat een overdaad aan tijd ertoe leidt dat je alles uitstelt, zelfs je zin.

FRAGMENT Tien herinneringen aan Hasselt en Genk Christoph Van Gerrewey In tien hoofdstukken schetst Christophe Van Gerrewey zijn herinneringen aan het verblijf in de Hasselt en Genk. Volg zijn meanderende overpeinzingen tijdens een knipbeurt, bij een bord pasta — perfect al dente, in de Japanse tuin of in een boekwinkel. Dit is een fragment uit herinnering nummer zeven.

7. Het grote verschil tussen Hasselt en Genk is er een van schaal en begrenzing. Ik dacht dat de wandeling naar C-Mine slechts tien minuten zou duren, maar ik ben een klein uur onderweg. Waar in Hasselt alles constant in bedwang wordt gehouden door de twee ringen, is Genk onbegrensd, een open veld in alle windrichtingen, sprawling, onvoorspelbaar, stedelijk op een ruwe, chaotische manier. Komt dat omdat mensen zich hier niet in de eerste plaats hebben gevestigd of ‘neergezet’, maar omdat ze zijn gekomen om te werken? Primaat van de arbeid: als Hasselt in alles burgerlijk is (en gericht op comfort, genot, eten, met het Vlaamse kerngezin, zonder individualiteit, zonder collectiviteit die niet als leisure is voorgeprogrammeerd), dan is de Genkenaar proletarisch (zonder vaste eigenschappen, met 85 verschillende nationaliteiten, onbepaald en zonder plan – tenzij dat van de arbeid en de productie, die zo dominant is dat er tijd noch energie rest voor iets anders). Dat laatste is verleden tijd: de mijnen zijn gesloten, zodat nu infrastructuur rest, en een wegennetwerk dat uit bloedvatenstelsels bestaat, met telkens een mijn als long (Winterslag, Zwartberg, Waterschei). De ontzaglijke schoonheid van de industriële revolutie, die er vooral in bestaat dat ze alles – handen, ingewanden, gezichten – vuil heeft gemaakt op de meest materieel denkbare en contrastrijke manier. In de ondergrondse tentoonstellingsruimtes van de C-Mine-expeditie is er een witte en een zwarte gang ontsloten: langs de ene liepen de mijnwerkers aan het begin van hun werkdag de ondergrondse kolen tegemoet, langs de andere gingen ze weer naar huis. Het is van een leesbaarheid die aan het onmenselijke grenst, en die in onze huidige werkomstandigheden (ideologisch gecamoufleerd, oneindig complex, virtueel, onzichtbaar van de vaak onzichtbare productie vervreemd) ondenkbaar is geworden. Lees en beluister het complete citybook op www.citybooks.eu.

NIEUWS citybooks & Radioboeken in het Afrikaans Spotvoël Naar aanleiding van citybooks Stellenbosch vertaalde Rentia Bartlett-Möhl twaalf Nederlandstalige Radioboeken en citybooks naar het Afrikaans en liet ze aldaar inspreken door vakkundige acteurs. Spotvoël is de vertaling van het Radioboek Spotvogel van Hafid Bouazza. Beluister ook de Afrikaanse podcasts van Adriaan van Dis, Tommy Wieringa, Kees ‘t Hart, Stefan Hertmans, Joke van Leeuwen, Bernard Dewulf, Ester Naomi Perquin, Peter Holvoet-Hanssen, Saskia de Coster, Menno Wigman en Arnon Grunberg.

© deBuren

Uiteraard zijn daarnaast alle citybooks over Grahamstown en Stellenbosch in het Afrikaans te lezen en te beluisteren.

Blijf op de hoogte van alle online en offline citybooksactiviteiten via de digitale nieuwsbrief. Inschrijven kan via de website of mail naar [email protected]. Of volg ons via facebook/citybooks en via twitter #citybooks_eu

citybooks in het Spaans El hombre que abrazaba a los árboles Met het citybook De man die bomen omhelst van Use Lahoz (over Hasselt & Genk) en dat van Angeles Caso (over Gent) zijn de eerste Spaanstalige citybooks te lezen en te beluisteren. Wist je dat er ook 96 Radioboeken van Nederlandse en Vlaamse auteurs naar het Spaans vertaald werden? Beluister en download deze de Radio Libros gratis via www.radiolibros.eu. Use Lahoz © Amador Camargo

SEPTEMBER DO 11.09

19:30

podiumkunsten


Brussel

VR 12.09

12:15

film en docu

COOK&LOOK | L’AMOUR DES MOULES

Brussel

VR 12.09 > ZO 14.09

literatuur

READ MY WORLD

Amsterdam

ZO 14.09

11:00

filosofie

DE GROOTE OORLOG IN ONS HOOFD #7 | MONIKA VAN PAEMEL Berchem

DI 16.09

19:30

literatuur

UITWEGEN | WAT IS GOEDE LITERATUUR EN WIE BEPAALT DAT? Brussel

DO 18.09

18:00

film en docu

DOCUMENTAIRE OP DONDERDAG 14-18 NEDERLAND TIJDENS WOI

Brussel

ZA 20.09

18:00

podiumkunsten

ELECTRIC RAINBOW FARMFAIR

Brussel

ZA 20.09

20:00

literatuur

DAS MAGAZIN FESTIVAL

Gent

ZA 20.09 > ZO 21.09

kunst

TIME CANVAS: LOVE SONG

Antwerpen

MA 22.09

19:30

samenleving

WERELDNEUSHOORNDAG: STOP DE STROPERIJ!

Brussel

DO 25.09

20:00

europa

OPENINGSAVOND TRANSPOESIE 2014

Brussel

DO 25.09

20:00

literatuur

TIJDLEZING: BART STOUTEN

Antwerpen

DO 25.09

19:30

literatuur

ZOUTKRABBER EXPEDITIES | PETER HOLVOET-HANSSEN

Brussel

ZA 27.09

14:00

literatuur

ZOUTKRABBER EXPEDITIES | PETER HOLVOET-HANSSEN

Oostende

ZA 27.09

19:30

literatuur

MAIS OUI, PARIS!

Brussel

ZA 27.09

20.00

filosofie

DE SPOORZOEKERS | AUKE HULST

Berchem

DI 30.09

20:30

samenleving

STANDPUNT

Mechelen

WO 01.10 14:30

geschiedenis

DE GROTE OORLOG WAARMEE DE TWINTIGSTE EEUW BEGON

Doorn

WO 08.10 19:30

samenleving

HET BASISINKOMEN | WENSELIJK EN HAALBAAR?

Brussel

DO 09.10

20:00

literatuur

LITERAIRE AVOND MET JOKE VAN LEEUWEN

Brussel

DO 09.10

20:00

literatuur

VERS VAN HET MES XXX

Gent

MA 13.10

19:30

wetenschap

GRIJZE CELLEN: DE TOEKOMST VAN DE LANDBOUW

Gent

DI 14.10

OKTOBER

19:30

politiek

JONGE PARTIJBONZEN: DE LIBERALEN (JOVD EN JONG VLD)

Brussel

WO 15.10 19:30

de stad

CHINESE STEDEN IN AFRIKA

Brussel

DO 16.10

18:00

film en docu

DOCUMENTAIRE OP DONDERDAG: STA ME BIJ

Brussel

DO 16.10

19:00

literatuur

MIAVOYE: OP BEDEVAART NAAR PAUL VAN OSTAIJEN

Antwerpen

DO 16.10

19:30

media

MEDIACAFÈ | JOURNALISTIEK EN ONDERNEMERSCHAP

Gent

VR 17.10

20:30

literatuur

VERS VAN HET MES XXXI

Amsterdam

ZA 18.10

20:00

geschiedenis

DE NACHT VAN DE GESCHIEDENIS

Amsterdam

ZO 19.10

11:00

filosofie

DE GROOTE OORLOG IN ONS HOOFD #8 | MATTHIJS DE RIDDER Berchem

DI 21.10

19:30

europa

TRUST IN PEACE: EUROPE AND THE CRISIS IN UKRAINE

Brussel

DI 21.10

Mechelen

20:30

wetenschap

STANDPUNT: AD VINGERHOETS OVER HUILEN

WO 22.10 19:30

samenleving

2014-1914: CONFLICT EN INNOVATIE | DRONES & HONEYCOMBS Brussel

DO 23.10

19:30

film en docu

VENEZUELA VANDAAG

Brussel

DO 23.10

20:15

de stad

DIRK GELDOF OVER SUPERDIVERSITEIT

Antwerpen

ZO 26.10

11:00

kunst

LEZINGEN OP ZONDAG: FRITS LUGT - DE KUNSTGESCHIEDENIS DIENEN

Antwerpen

ZO 26.10

13:00

filosofie

FILOSOFISCHE WADELING MUSEUM MIDDELHEIM | MIEKE BOON Berchem

DO 30.10

19:30

literatuur

VERHALEN BIJ HET STERVEN

Deburen

VR 31.10

12:15

film en docu

COOK&LOOK: DE KEUKEN VAN JOHANNES

Brussel

VR 31.10

20:30

literatuur

VERLOREN POST IN PERDU

Amsterdam

NOVEMBER ZA 01.11

20:00

literatuur

VERLOREN POST IN DE HOUTZAAGMOLEN

Utrecht

ZA 01.11

20:00

ontmoeting

IN THE DARK: ONE MISSISSIPPI, TWO MISSISSIPPI

Antwerpen

ZO 02.11

11:00

lezing

LEZINGEN OP ZONDAG: JE VINDT HET ORIGINEEL IN HET MAURITSHUIS

Antwerpen

DI 04.11

19:30

literatuur

‘I DIED IN HELL − (THEY CALLED IT PASSCHENDAELE)’

Londen

DI 04.11

20:30

literatuur

WAUMANS EN VICTORIA’S GROOT INTERNATIONAAL LITERAIR VARIÈTÈ SPEKTAKEL − EDITIE PAUL VAN OSTAIJEN

Amsterdam

DI 04.11

19:30

economie

HET VRIJHANDELSVERDRAG EU-VS: VLOEK OF ZEGEN?

Brussel

DO 06.11

19:30

politiek

JONGE PARTIJBONZEN: DE SOCIALISTEN (JONGSOCIALISTEN & JONGE SOCIALISTEN IN DE PVDA )

Brussel

DO 06.11

20:00

ontmoeting

KENNIS IS MACHT 2 | EEN TÊTE-À-TÊTE MET EEN EXPERT

Antwerpen

WO 12.11 19:30

europa

THE VOTE AGAINST THE EU: POPULISM OF PROTEST?

Brussel

DO 13.11

19:00

literatuur

HET GROOT OEFENDICTEE DER NEDERLANDSE TAAL

Brussel

ZO 16.11

11:00

filosofie

DE GROOTE OORLOG IN ONS HOOFD #9 | STEFAN HERTMANS

Berchem

ZO 16.11

15:00

literatuur

NIEUWE MAATJES: ATTE JONGSTRA EN DELPHINE LECOMPTE

Amsterdam

samenleving

STANDPUNT: FONS LEROY OVER ARBEID

Brussel

WO 19.11 20:00

europa

EUROPEAN UNION PRIZE VOOR LITERATURE 2014

Brussel

DO 20.11

18:00

film en docu

DOCUMENTAIRE OP DONDERDAG: THE ART OF BECOMING

Brussel

DO 20.11

19:30

literatuur

HET BALANSEER FLIKT ‘T ‘M WEER!

Brussel

ZA 22.11

15:00

literatuur

PROZA VOOR PETER PAUL RUBENS (NL)

Brussel

MA 24.11

19:30

wetenschap

GRIJZE CELLEN: OVERAL BEESTJES!

Gent

DI 25.11

19:30

filosofie

FONKELENDE FILOSOFIE UIT NEDERLAND

Brussel

DO 27.11

20:00

filosofie

TIJDLEZING: JOKE J. HERMSEN

Antwerpen

VR 28.11

12:15

film en docu

COOK&LOOK: LIEFDE GAAT DOOR DE MAAG

Brussel

ZO 30.11

15:00

ontmoeting

IM: BRIGITTE KAANDORP

Oostende

DI 18.11

19:30

DECEMBER ZA 06.12

15:00

literatuur

PROZA VOOR PETER PAUL RUBENS (FR)

Brussel

ZO 07.12

16:00

ontmoeting

KORTE GOLF II | RACE VOOR MOOIE RADIO

Amsterdam

DI 09.12

19:30

samenleving

STANDPUNT

Brussel

WO 10.12 19:30

europa

EUROPEES JAAROVERZICHT ROB HEIRBAUT & HENDRIK VOS

Brussel

DO 11.12

19:30

media

MEDIACAFÉ: JOURNALIST, BEHOED ONS VOOR DE EXPERTOCRATIE!

Gent

DO 11.12

20:15

samenleving

KINDERARMOEDE IN BELGIË: GAËLLE BUYSSCHAERT

Antwerpen

ZA 13.12

15:00

filosofie

DE GROOTE OORLOG IN ONS HOOFD #10 PETER SLOTERDIJK & STEFAN HERTMANS

Berchem

ZO 14.12

15:00

filosofie

DE GROOTE OORLOG IN ONS HOOFD #SYNTHESE

Antwerpen

DI 16.12

19:30

literatuur

PRESENTATIE BRUSSELNUMMER GIERIK & NVT

Brussel

DO 18.12

18:00

film en docu

DOCUMENTAIRE OP DONDERDAG: POULE DES DOODS

Brussel

ZO 21.12

15:00

literatuur

NIEUWE MAATJES: JOKE VAN LEEUWEN EN NAIMA ALBDIOUNI

Oostende

© Tjarko van der Pol/SaltyStock

BesteBuren, Volgend jaar zetten we een groot feestjaar van de Lage Landen op, getiteld BesteBuren. Via kleine en grote activiteiten vieren we 20 jaar culturele samenwerking tussen Vlaanderen en Nederland en tekenen we duurzame toekomstplannen uit. Een jaar lang feest! Het feestjaar loopt van 7 februari 2015 tot 14 februari 2016. Iedereen kan projectvoorstellen indienen! De Vlaamse en de Nederlandse overheden hebben een fonds gecreëerd om heel wat culturele initiatieven te ondersteunen. Deadline voor projecten in de eerste fase: 1 oktober 2014. Alle informatie en voorwaarden op www.deburen.eu en op www.dutchculture.nl en in deze brochure. Met vriendelijke groeten, deBuren en DutchCulture

KIEZEN

In de New York Times las ik over option paralysis, keuzeverlamming. Onderzoekers stelden vast dat onuitputtelijke keuzemogelijkheden ons niet gelukkig maken: elke keuze sluit een evenwaardige andere keuze uit. De conclusie? Wie goed kan kiezen, is een gelukkiger mens.

In 2015 vieren we 20 jaar Cultureel Verdrag Vlaanderen Nederland. Onder de noemer BesteBuren vieren Nederland en Vlaanderen een cultureel feestjaar. U leest daar meer over op de andere zijde. De kwaliteit van onze samenwerking en de juiste keuzes zullen van de culturele unie tussen Vlaanderen en Nederland de Gelukkige Lage Landen maken van de 21ste eeuw. BesteBuren, u heeft goed gekozen. Dorian van der Brempt, directeur

V.U. Dorian van der Brempt, deBuren, Leopoldstraat 6, 1000 Brussel

Als deBuren een programma samenstelt dan maken wij keuzes waarbij we onze smaak en de kennis proberen te verbinden met de behoefte van onze bezoekers, luisteraars en lezers. deBuren heeft getracht tijdens de eerste tien jaar van zijn bestaan goede keuzes te maken om u steeds boeiende en verrassende programma’s aan te bieden.

SEPTEMBER DECEMBER VLAAMS-NEDERLANDS HUIS VOOR CULTUUR EN DEBAT KIEZEN KUNST EN CULTUUR POLITIEK DE STAD MEDIA FILOSOFIE

Recommend Documents