Politie en Wetenschap Voortgang Onderzoeksprogramma 2015

Politie en Wetenschap Voortgang Onderzoeksprogramma 2015

Programmabureau Politie en Wetenschap Juni 2015

2

Inhoudsopgave

TOELICHTING BIJ HET OVERZICHT ______________________________________ 4 I 0.

OVERZICHT ONDERZOEKSPROJECTEN / VOORSTELLEN In 2014 en 2015 afgesloten onderzoek ________________________________________________ 5 Recent afgesloten onderzoek, nog niet gepubliceerd___________________________________________6

1.

Lopend onderzoek_________________________________________________________________ 7 Doorlopend onderzoek uit vorige jaren _______________________________________________ 7 Nieuw onderzoek in het kader van de Call 2014 ________________________________________ 8

II

ABSTRACTS Recent afgesloten onderzoek, nog niet gepubliceerd _____________________________________ 9

1.

Lopend onderzoek________________________________________________________________ 12 Doorlopen onderzoek uit vorige jaren_________________________________________________12 Nieuw onderzoek in het kader van de Call 2014_________________________________________17

3

Toelichting bij het overzicht van de uitvoering van het P&W onderzoeksprogramma 2015 De peildatum voor het overzicht van de stand van zaken is 1 juni 2015. Het overzicht is opgebouwd uit twee delen: I. een overzicht van het recent afgesloten en (door-)lopende onderzoek en bijzondere projecten in het kader van het onderzoeksprogramma 2015; II. abstracts van lopend of voorgenomen onderzoek en bijzondere projecten.

Het lopende of voorgenomen onderzoek is onderverdeeld in vier rubrieken:  doorlopend onderzoek uit vorige jaren;  nieuw onderzoek in het kader van de Call 2014 De ‘abstracts’ van lopend onderzoek omvatten een korte omschrijving van: Titel Titel en eventueel subtitel van het onderzoek Contractnummer Formeel contractnummer van onderzoeksopdracht Uitvoerder Onderzoeksinstelling(en) die het onderzoek uitvoer(t)(en) Doel en opzet Doel- en vraagstelling en opzet van het onderzoek Looptijd en opbrengst Doorlooptijd en te verwachten of verkregen resultaten van onderzoek.

4

Onderzoeksprogramma 2015 0.

In 2014 en 2015 afgesloten onderzoek

3

Titel Uitvoerder Jaar Uitgifte Vertrouwen van burgers in de politie Erasmus Universiteit, Rotterdam 2014 De plaats delict in beeld. Fotografie in de dagelijkse Universiteit Leiden 2014 gesimuleerde praktijk De buurtwacht Vrije universiteit, Amsterdam 2014

4

Criminaliteit onder Midden- en Oost Europeanen

Risbo, Rotterdam

2014

5

Interventies in de opsporing: Impulsen in kwaliteit en effectiviteit van het opsporingsproces Gevangene van het verleden. Terugkeer van zedendelinquenten in de samenleving De buurman als vijand Crowd control, smart Mobs en de rol van de politie De ontwikkeling van de criminaliteit van Rotterdamse autochtone en allochtone jongeren van 12 tot 18 jaar Speciaal blauw Familie is alles (bijzondere publicatie) Beeld van gezag bij de politie Brandstichters onder vuur Informatiegestuurde dienders. Informatiesturing tussen theorie en praktijk Van stadswacht naar nieuwe gemeente politie. Gemeentelijk toezicht en handhaving in de openbare ruimte Met grof geschut (Bijzonder misdrijf, bijzonder opsporingsonderzoek, bijzonder fenomeen) In de frontlinie. Politiële integriteit: de ervaring van de Duitse bezetting Wisseling van de wacht. Nieuwe en oude generatie veelpleger Politiemensen over het strafrecht. Politiemensen over het strafrecht Hard op weg. Onderzoek naar verkeersveelplegers Nachtdiensten bij de politie en verkeersveiligheid De criminaliteit onder migranten uit Marokko in zes landen (bijzondere publicatie) Prostitutiecontrole door de politie, deel 1 Buit van woninginbraak Tussen hulp en hype. De inzet van opsporingsberichtgeving in ontvoeringszaken Professionalisering als valkuil Privaat Blauw Kijken, luisteren, lezen. De invloed van beeld, geluid en schrift op het oordeel van verdachtenverhoren

Twynstra Gudde, Amersfoort

2014

Erasmus Universiteit Rotterdam

2014

Willem Pompe Instituut, Utrecht DSP-Groep, Amsterdam Bureau Driessen, Utrecht

2014 2014 2014

Twynstra Gudde, Amersfoort M. Kleijwegt Politieacademie, Apeldoorn Willem Pompe Instituut, Utrecht Center for Public Innovation, Rotterdam Radboud Universiteit, Nijmegen

2014 2014 2014 2014 2014

Bureau Beke, Arnhem

2014

Politieacademie, Apeldoorn

2014

Bureau Beke

2014

Radboud Universiteit, Nijmegen

2014

Intraval BBSO F. Bovenkerk

2014 2014 2014

M. Goderie, Klarenbeek Intraval, Groningen Y. Schoenmakers, Amsterdam

2014 2014 2014

Crisislab, Renswoude Lokale Zaken, Rotterdam NSCR, Amsterdam

2014 2014 2015

1 2

6 7 8 9

10 11 12 13 14 15

16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28

2014

5

29 Politievaardigheden onder stress. Het optimaliseren van aanhouding in de praktijk 30 De mentale gesteldheid van de familierechercheur. Een onderzoek naar werkgerelateerde stress en secundaire posttraumatische groei binnen een bijzonder groep politieambtenaren 31 Effectief omgaan met acute stress. Effecten van aanleg en trainingservaring op schietprestatie onder druk 32 Met fluwelen handschoenen? Politie en omgang met verwarde personen in Amsterdam 33 De operationele politiebriefing onderzocht, deel 2 34 Vermisten op de kaart. Aard en omvang van langdurige vermissingen 35 Na de vrijlating. Een exploratieve studie naar recidive en re-integratie van jihadistische exgedetineerden

MOVE, VU Amsterdam

2015

Universiteit Leiden

2015

MOVE (VU, Amsterdam) i.s.m. Radboud Universiteit, Nijmegen

2015

Bureau Beke, Arnhem

2015

Crisislab, Renswoude Bureau Beke, Arnhem

2015 2015

Universiteit Leiden

2015

Recent afgesloten onderzoek, nog niet gepubliceerd Titel 36 Beperking inzet politie bij betogingen: - Demonstratieve kampementen - Private ordebewaarders bij betogingen 37 Taakgerelateerd onrechtmatig handelen binnen de Nederlandse politie, verkennende literatuurstudie 38 Dat heeft iemand anders gedaan. (identiteitsfraude) 39 Praktijkleren in politieteams. Spelen met weerbarstigheid. 40 ‘Onnodige’ bureaucratie binnen het basispolitiewerk. 41 Politie en GHB-problematiek op het platteland. 42 De bestuurlijke rapportage. 43 Van Intelligence tot operatie.

Uitvoerder Rijksuniversiteit Groningen

Jaar uitgifte 2015

Avans Hogeschool, Den Bosch

2015

Universiteit Leiden

2015

Twynstra Gudde, Amersfoort

2015

Radboud Universiteit, Nijmegen

2015

Bonger Instituut, Amsterdam VDMMP, Houten Bureau Bruinsma, Tilburg

2015 2015 2015

6

1.

Lopend onderzoek

Doorlopend onderzoek uit vorige jaren

4

Titel Psychopathologie, regelovertreding en de rol van de politie Afstemming tussen politie en OM aangaande veel voorkomende aangiftecriminaliteit Dynamiek criminele jeugdgroepen versus politieoptreden van binnenuit bekeken Verbale leugendetectie ‘Wizzards’

5

Wat doen we met de rest? Gebruik restinformatie Bureau Beke, Arnhem

6

Modus Operandi van de recherche

1 2 3

7

Uitvoerder Bureau Driessen, Utrecht Twynstra Gudde, Amersfoort Van Montfoort, Woerden Universiteit Maastricht

Bureau Beke, Arnhem

De aangifte van delicten bij de ‘Multichannelstrategie’ van de politie 8 Effecten van slachtoffer- en omstandergedrag op voltooiing en geweld tijdens overvallen 9 Informatie delen bij de aanpak van criminaliteit en overlast in het Arnhemse spijkerkwartier 10 Effectiviteit van verhoortechnieken

BBSO, Nijmegen

11 De Real-time Intelligence Centers onderzocht

Crisislab, Renswoude

NSCR, Amsterdam Politieacademie, Apeldoorn Erasmus Universiteit, Rotterdam

12 ZSM in de praktijk: uitvoering, samenwerking en Radboud Universiteit gevolgen 13 Huiselijk geweld gemeld en dan…? TNO, Den Haag 14 Criminele families

Lokaal Centraal, Tilburg

15 CSI Assistant

NFI, Den Haag

16 Het belang van aangifte bij opsporingsonderzoek M. Goderie, Klarenbeek in mensenhandelzaken, deel 2 17 Verbeteren risico inschatting betekent verbeteren VDMMP, Houten capaciteitstoekenning. Vervolg ‘Sociale media: factor van invloed op onrustsituaties’ 18 Herinrichting van de opsporing nader bekeken. Crisislab, Renswoude Vervolg ‘Professionalisering als valkuil’

Looptijd 20112015 20132015 20142015 20142015 20142015 20142015 20142015 20142015 20142015 20142015 20142015 20142015 20142015 20142015 20142015 20142015 2015

2015

7

Nieuw onderzoek in het kader van de Call 2014 Titel 19 Van meerdere markten thuis? 20 Profielen van Nederlandse Outlawbikers en Nederlandse Outlawbikerclubs 21 Waarheidsvinding en gezamenlijke opgestelde processen verbaal 22 Proactief politiewerk

Uitvoerder Universiteit Tilburg Universiteit Leiden

23 De onvindbaren

Yvette Schoenmakers Onderzoek en Advies – Weesp Rijksuniversiteit Groningen

24 Een bruikbaar instrumentarium voor de politie in noodsituaties 25 Doorgroeiers in de misdaad 26 Spelen met vuur 27 Elke dumpplaats is een Plaats Delict 28 Hashtag politiewerk 29 Robuuste basisteams en gebiedsgebonden politiewerk 30 Hoe loopt het af?

Vrije Universiteit Amsterdam Twynstra Gudde

Vrije Universiteit Amsterdam DSP-groep, Amsterdam Yvette Schoenmakers Onderzoek en Advies- Weesp Vrije Universiteit Amsterdam i.s.m. USBO, Utrecht Radboud Universiteit, Nijmegen Erasmus Universiteit, Rotterdam

31 De aard van het beestje

Bureau Beke, Arnhem

32 Zoeken en vinden, naar efficiënte opsporing van slachtoffers van kinderporno

Bureau Beke, Arnhem

Looptijd 2015 20152016 20152016 2015 2016 20152016 20152016 20152017 2015 20152016 20152016 20152016 20152016 20152016 20152017

8

II

Abstracts

Recent afgesloten onderzoek, nog niet gepubliceerd Nummer Contract Titel

Uitvoerder

36 PW/OC/2013/14 Beperking inzet politie bij betogingen - Demonstratieve kampementen - Private ordebewaarders bij betogingen Rijksuniversiteit Groningen

Korte omschrijving doel en opzet onderzoek Het onderzoek zal uitmonden in twee afzonderlijke publicaties die onafhankelijk van elkaar gelezen kunnen worden. Demonstratieve kampementen: Deze leggen vanwege hun vorm en duur een onevenredig beslag op het ordelijk verloop van het dagelijkse leven en op de rechten en vrijheden van anderen. Burgemeesters, politie en rechters worstelen met de vraag hoe om te gaan met deze nieuwe vorm van demonstreren. Vallen de kampementen na verloop van tijd nog onder het recht om te betogen? Of gaat het dan om wildkamperen op een openbare plaats waaraan met behulp van algemene bevoegdheden een einde kan worden gemaakt? Een zelfde worsteling zien we in Duitsland en Engeland. Er is daarom uitgezocht op welke wijze (semi)permanente demonstratieve kampementen zo nodig beperkt dan wel beëindigd kunnen worden. Door middel van een rechtsvergelijkend onderzoek worden de vigerende oplossingen geanalyseerd en op hun bruikbaarheid en rechtsstatelijkheid getoetst. Private ordebewaarders bij betogingen: Het recht om te betogen is één van de belangrijkste grondrechten in een democratische samenleving. Demonstraties leiden echter regelmatig tot overlast en soms zelfs schade. Burgemeesters maken de organisator van een demonstratie daarom steeds vaker medeverantwoordelijk voor het ordelijk verloop ervan. De wet verleent de burgemeester echter geen bevoegdheid om de inzet van private ordebewaarders te vorderen. Uit dit rechtsvergelijkende onderzoek naar het Duitse en Engelse demonstratierecht blijkt dat de eis om private ordebewaarders in te zetten het grondrecht om te betogen niet in gevaar brengt. Zeker niet indien men die extra verplichting gepaard laat gaan met een meer op communicatie gericht demonstratiebeleid. Veelal kan een demonstratie met minder beperkingen en voorschriften worden toegestaan indien private personen een bijdrage leveren aan het bewaren van de orde. Inzet van private ordebewaarders betekent dan ook dat minder politie-inzet nodig is.

Nummer Contract Titel Uitvoerder

37 PW/OC/2014/18 Taakgerelateerd onrechtmatig handelen binnen de Nederlandse politie Avans Hogeschool, Den Bosch

Korte omschrijving doel en opzet onderzoek Het betreft een verkennend literatuuronderzoek naar uitingsvormen van taakgerelateerd onrechtmatig handelen die mogelijk voorkomen binnen de Nederlandse politie. Het begrip ‘taakgerelateerd onrechtmatig handelen’ is omschreven als: het overtreden van formele regelgeving in het kader van de politiële taakuitvoering. Gekeken wordt wat wordt er verstaan onder taakgerelateerd onrechtmatig handelen, welke aanverwante concepten worden in de wetenschappelijke literatuur beschreven, en hoe de verschillende concepten zich tot elkaar verhouden. Bovendien wordt verkend welke factoren zouden kunnen bijdragen aan het ontstaan van taakgerelateerd onrechtmatig handelen bij de politie.

9


38 PW/OC/2014/12 Dat heeft iemand anders gedaan (identiteitsfraude) Universiteit Leiden

Korte omschrijving doel en opzet onderzoek In westerse samenlevingen is identiteitsfraude een snel groeiend maatschappelijk probleem. Het is een delict met uiteenlopende verschijningsvormen, zoals het gebruiken van andermans inloggegevens om zonder toestemming geld van de bankrekening af te schrijven, van de persoonsinformatie van iemand anders om een nieuwe credit card mee aan te vragen, en het opgeven van andermans contactgegevens om de boete voor een overtreding te ontlopen. De kennis omtrent de aard, omvang en Modus Operandi van identiteitsfraude is tot op heden zeer beperkt. Het doel van het onderzoek is aan de hand van grootschalige, representatieve gegevens de aard en omvang in kaart te brengen. Uit het onderzoek blijkt dat het slachtofferschap van identiteitsfraude in de periode 2010-2012 voor kwam onder 4,7 procent van de bevolking met een gemiddelde financiële schade per slachtoffer van 625 euro. Bankfraude is de meest voorkomende vorm van identiteitsfraude; dit wordt vooral gedaan via phishing.


39 PW/OC/2013/01 Praktijkleren in politieteams Twynstra Gudde, Amersfoort

Korte omschrijving doel en opzet onderzoek Dit actieonderzoek begon met het idee een methode te ontwikkelen om als team te leren door te reflecteren op de praktijk. Daarbij bleek al snel dat het niet eenvoudigweg het bedenken en invoeren van een methode zou kunnen zijn, omdat dit al vaker was geprobeerd. Het ging om een ‘weerbarstiger’ thema. Uiteindelijk resulteerde het denkproces in de vraag welke patronen (in denken, spreken en doen) in basisteams teamontwikkeling belemmeren en hoe deze patronen doorbroken kunnen worden. In drie basisteams werd ieder zo’n 50 dagen doorgebracht en de rapportage doet verslag van het gezamenlijk zoekproces en gebruikt de grounded theory. Het vertrekpunt is: aansluiten bij problemen die door uitvoerenden en operationeel leidinggevenden zelf worden aangedragen, samen met hen analyseren, belemmerende patronen detecteren, doorbrekende handelingsperspectieven bedenken en begeleiden bij de uitvoering ervan.


40 PW/OC/2014/10 ‘Onnodige’ bureaucratie binnen het basispolitiewerk. Onderzoek naar de achtergronden van een hardnekkig verschijnsel. Radboud Universiteit, Nijmegen

Korte omschrijving doel en opzet onderzoek In dit onderzoek staat de vraag centraal welke factoren en omstandigheden ertoe bijdragen dat ‘onnodige’ bureaucratie (telkens weer) ontstaat binnen het basispolitiewerk. Deze vraag wordt beantwoord aan de hand van enkele deelstudies waarbij de achtergronden worden geanalyseerd van het ontstaan en voortbestaan van enkele concrete vormen van ‘onnodige’ bureaucratie. Deze vraag roept echter ook weer andere vragen op. Wat ervaren politiemensen nu eigenlijk als onnodige bureaucratie? Geprobeerd is antwoord te krijgen op deze vraag door observaties en gesprekken in een basisteam. Daarnaast moet de vraag worden gesteld wat nu eigenlijk onder ‘onnodige bureaucratie’ moet worden verstaan. Bestaat er ook zoiets als ‘nodige’ bureaucratie? Tenslotte horen administratief werk en enige mate van bureaucratie nu eenmaal bij de rechtstatelijke politie. Het opmaken van een goed en volledig dossier of PV is ‘echt’ politiewerk, net zoals het surveilleren op straat of het

10

handhaven van openbare orde. Vakmanschap bij de politie bestaat onder meer uit het vermogen het noodzakelijke administratieve werk adequaat uit te voeren.


41 PW/OC/2014/11 Politie en GHB-problematiek op het platteland Bonger Instituut, Amsterdam

Korte omschrijving doel en opzet onderzoek Het onderzoek heeft tot doel de GHB-problematiek in bepaalde ‘brandhaarden’ op het platteland in kaart te brengen. Gekeken wordt waarom deze problematiek hier vooral voorkomt, met welke specifieke problemen de politie wordt geconfronteerd, welke aanpak met welk effect binnen de politiepraktijk is ingezet en hoe de aanpak verbeterd kan worden. Er wordt een overzicht verstrekt van wat er tot nu bekend is over drugsgebruik op het platteland, zowel specifiek de aard en omvang van GHB-gebruik als meer algemeen. Het GHB-gebruik kent in de onderzochte gebieden veel gezondheidsproblematiek en overlast, in mindere mate verkeersdelicten en productie van en handel in GHB (en andere drugs). De politie gaat in de aanpak steeds intensiever samenwerken met jongerenwerk en hulpverlening. Door plaatsing van GHB op lijst I van de Opiumwet (harddrugs) kreeg de politie meer handvatten om ‘harder’ op te treden jegens handel en bezit. Politie en de andere partners zijn zich ook scherper gaan opstellen jegens beginnende en verslaafde gebruikers. Met de meer integrale aanpak is de GHB-problematiek in de openbare ruimte fors verminderd. GHB-handel en -gebruik hebben zich grotendeels verplaatst naar het privédomein.


42 PW/OC/2014/16 De bestuurlijke rapportage: gezamenlijke inspanning in de aanpak van (georganiseerde) criminaliteit en overlast? VDMMP, Houten

Korte omschrijving doel en opzet onderzoek Het onderzoek richt zich op de informatie-uitwisseling tussen politie en het lokaal bestuur tbv van de bestuurlijke aanpak van (georganiseerde) criminaliteit en overlast. In het bijzonder wordt ingezoomd op het gebruik van bestuurlijke rapportages. Bestuurskundigen binnen de politie, maar ook andere politiefunctionarissen, gebruiken dit instrument om politie informatie te delen met het lokaal bestuur. Op basis van de gedeelde informatie kunnen burgemeesters maatregelen treffen om criminaliteit te bestrijden of overlastgevende situaties te beëindigen. In vijf gemeenten is onderzocht hoe het proces rondom het ontvangen en opvolgen van bestuurlijke rapportages door het lokaal bestuur verloopt en hoe de samenwerking met de politie daarbij ervaren wordt. De gemeenten verschillen nogal in de organisatie van de bestuurlijke aanpak en hun behoefte aan samenwerking. Algemeen kan wel geconcludeerd worden dat succesvolle opvolging van bestuurlijke rapportages mogelijk is als deze kwalitatief goede informatie bevatten die voldoende wettelijke grondslag biedt om bestuursrechtelijk te kunnen optreden. Vroegtijdige afstemming, ook op ambtelijk niveau, tussen gemeente en politie is vooral bij complexe zaken een belangrijke succesfactor voor opvolging van bestuurlijke rapportages.


43 PW/OC/2014/05 Van intelligence tot operatie. De impact van veiligheidsanalisten bij de aanpak van misdaad. Bureau Bruinsma, Tilburg

Korte omschrijving doel en opzet onderzoek In dit onderzoek wordt gekeken wat succesfactoren zijn voor de doorwerking bij de politie van veiligheidsanalyses op strategisch, tactisch en/of operationeel niveau. Geschikte cases zijn gevonden

11

door de open vraag te stellen bij alle afdelingen analyse en onderzoek van de eenheden wie van de analisten een veiligheidsanalyse heeft uitgevoerd die ‘op welke wijze dan ook’ een positieve impact had op de aanpak van misdaad. Hieruit zijn vier onderscheidende best practices gekozen voor verdere verdieping. Er zijn verschillende succesfactoren te onderscheiden. Opvallend is dat procesbegeleiding van de betreffende analist, door een intensieve relatie aan te gaan met de verschillende ontvangers, van doorslaggevend belang blijkt. Impact hebbende analisten lijken dan ook vooral assertieve, initiatiefrijke analisten die persoonlijk excelleren op de vlakken van verbindingen leggen, netwerken en adviseren. Deze uitkomst roept wel de vraag op of het realistisch en gewenst is om dit van alle analisten te verwachten.

1.

Lopend onderzoek

Doorlopend onderzoek uit vorige jaren Nummer Contract Titel Uitvoerder

1 PW/OC/2011/05 Psychopathologie, regelovertreding en de rol van de politie Bureau Driessen, Utrecht

Korte omschrijving doel en opzet onderzoek Het doel van het onderzoek is meer inzicht te krijgen in welke rol psychopathologie speelt bij regelovertreding, welke elementen een screeningsinstrument voor vroegsignalering dient te bevatten, welke interventies hierbij aan zouden kunnen sluiten en wat dit voor de organisatie van de screening zou betekenen, om op basis hiervan te adviseren over de haalbaarheid en vorm van een screeningsinstrument.


2 PW/OC/2013/15 Afstemming tussen politie en OM aangaande veel voorkomende aangiftecriminaliteit Twynstra Gudde, Amersfoort

Korte omschrijving doel en opzet onderzoek Doel van dit onderzoek is om te komen tot meer vroegtijdige afstemming tussen politie en OM bij veel voorkomende criminaliteit (waarbij geen sprake is van een aangehouden verdachte) tbv de effectiviteit van de opsporing. Bijvoorbeeld vroegtijdige prognose van OM over risico op uitscreenen zaken kan leiden tot oppakken meer kansrijke zaken. Het effect van deze vroegtijdige afstemming wordt empirisch vastgesteld.


3 PW/OC/2014/01 Dynamiek criminele jeugdgroepen versus politieoptreden van binnenuit bekeken Van Montfoort, Woerden

Korte omschrijving doel en opzet onderzoek Dit onderzoek heeft tot doel antwoorden te geven op de vragen: Wat zorgt er voor dat leden van een criminele jeugdgroep uit deze groep stappen? Wat zijn hierin bepalende factoren en wat is nu de invloed van het werk van politie op de dynamiek in groepen? Op welke momenten en op welke manier draagt de politieaanpak ertoe bij dat groepsleden hun gedragskeuzes aanpassen? Werkt de invloed van politie via de structuur van de groep, of veeleer rechtstreeks op de individuen in de groep? En op welke wijze kan de structuur van een groep dan daadwerkelijk worden aangetast door het handelen van de politie?

12


4 PW/OC/2014/02 Verbale leugendetectie ‘wizzards’ Universiteit Maastricht

Korte omschrijving doel en opzet onderzoek Uit eerder gedaan onderzoek is gebleken dat om succesvol leugenaars te ontmaskeren men beter kan letten op inhoudelijk (verbale) dan op non-verbale signalen. De onderzoeksvraag van dit experimentele onderzoek is: zijn politiebeambten met correcte opvattingen over non-verbale signalen daadwerkelijk beter in het detecteren van leugens. Ofwel, zijn dit wellicht potentiele leugendetectie wizzards?


5 PW/OC/2014/03 Wat doen we met de rest? Bureau Beke, Arnhem

Korte omschrijving doel en opzet onderzoek Het doel is te onderzoeken hoe in de recherchepraktijk wordt omgegaan met restinformatie van opsporingsonderzoeken en wat de eventuele meerwaarde van restinformatie kan zijn voor de opsporing van strafbare feiten en de samenwerking met andere instanties.


6 PW/OC/2014/04 Modus Operandi van de recherche Bureau Beke, Arnhem

Korte omschrijving doel en opzet onderzoek In een landelijk onderzoek willen de onderzoekers de Modus Operandi van de recherche bij de opsporing van specifieke delict typen in kaart brengen en effectieve en niet-effectieve recherchestrategieën documenteren. Gekeken wordt hoe de recherche werkt bij de opsporing van moord, verkrachting en overvallen, wat effectieve en niet-effectieve strategieën zijn en wat hiervan geleerd kan worden. Het gaat om borging van ervaringskennis die nu vaak niet wordt vastgelegd.


7 PW/OC/2014/06 De aangifte van delicten bij de ‘Multichannelstrategie’ van de politie BBSO, Nijmegen

Korte omschrijving doel en opzet onderzoek Het onderzoek is er op gericht een helder, empirisch onderbouwd beeld te verkrijgen van de beoordeling van het aangifteproces door burgers die op dit moment bij de politie aangifte doen. Specifiek heeft het onderzoek tot doel de ‘multichannelstrategie’ bij het doen van aangifte bij de politie te bestuderen. Daarbij zal ook de terugkoppeling van het verloop en van het resultaat van de aangifte aan de burger onderwerp van het onderzoek vormen. Naast een grootschalige enquête onder burgers worden interviews gehouden met de politie zelf om hun ervaringen met de aanpak te vernemen.

13


8 PW/OC/2014/07 Effecten van slachtoffer- en omstandergedrag op voltooiing en geweld tijdens overvallen NSCR, Amsterdam

Korte omschrijving doel en opzet onderzoek Het onderzoek beoogt de methodologische problemen van slachtoffer-surveys en dader-surveys te omzeilen door camerabeelden van overvallen die opgenomen zijn door surveillancecamera’s te analyseren. Gekeken wordt welke vormen van slachtoffer- en omstandergedrag gewenst zijn om te voorkomen dat daders de overval succesvol uitvoeren, en te voorkomen dat slachtoffers en omstanders blootgesteld worden aan lichamelijk geweld. Nummer Contract Titel Uitvoerder

9 PW/OC/2014/09 Informatie delen bij de aanpak van criminaliteit en overlast in het Arnhemse Spijkerkwartier Politieacademie, Apeldoorn

Korte omschrijving doel en opzet onderzoek Het doel van dit onderzoek is kennis te verwerven waarmee bewust lopende ontwikkelingen in de informatiedeling bij kunnen worden gestuurd. De hoofdvraag is; Welke stimulerende en remmende factoren (katalysatoren en barrières) hebben een rol gespeeld in de verbreding van informatiedelen bij de politiële aanpak van criminaliteit en oeverlast in de Arnhemse wijk Het Spijkerkwartier en welke lessen zijn daar voor de huidige politie te trekken,


10 PW/OC/2014/13 Effectiviteit van verhoortechnieken Erasmus Universiteit, Rotterdam

Korte omschrijving doel en opzet onderzoek Het onderzoek beoogt de relatie tussen verhoortechnieken en de verklaringsbereidheid van verdachten in kaart te brengen en die relatie te verklaren aan de hand van sociaalpsychologische literatuur over beïnvloedings- en overtuigingsmechanismen. Met de verkregen inzichten kan worden ingespeeld op toekomstige ontwikkelingen zoals de aankomende verandering in rechtsbijstand bij politieverhoor om zodoende de effectiviteit van het verdachten verhoor en daarmee van de opsporing te behouden en waar mogelijk te verbeteren


11 PW/OC/2014/14 De Real-time Intelligence Centers onderzocht Crisislab, Renswoude

Korte omschrijving doel en opzet onderzoek Doel 1 van het onderzoek is de reactieve RTIC- functie: Het doel van dit deel is om inzicht te krijgen in de werkwijze van de RTIC’s. Het inzichtelijk maken hoe in de praktijk de RTIC’s na een melding de eenheden op straat van real-time informatie voorzien. Tevens wordt bekeken of de aangeboden informatie daadwerkelijk van meerwaarde is voor het optreden van de eenheden. Doel 2: De proactieve RTIC-functie: Het doel van dit deel is om aan de hand van een experiment te kijken wat de RTIC’s zouden kunnen betekenen bij het proactief verstrekken van informatie aan de eenheden.

14


12 PW/OC/2014/15 ZSM in de praktijk: uitvoering samenwerking en gevolgen Radboud Universiteit, Nijmegen

Korte omschrijving doel en opzet onderzoek Het betreft een onderzoek naar de praktijk van ZSM en de gevolgen die de invoering van dit werkproces met zich meebrengt. Daarbij ligt het accent op de gevolgen van ZSM voor de politie, verdachte en slachtoffer. Tevens wordt er aandacht geschonken aan de uitvoering van ZSM en de verschillen die zich daarin voordoen.


13 PW/OC/2014/17 Huiselijk geweld gemeld en dan…? TNO, Den Haag

Korte omschrijving doel en opzet onderzoek Het onderzoek wil de mate waarin binnen de politie meldingen van huiselijk geweld adequaat worden afgehandeld onderzoeken, om daarmee ook meer inzicht krijgen in het niet-strafrechtelijk traject van afhandeling van meldingen (bestuurlijk traject en sociaal domein).


14 PW/OC/2014/19 Criminele families Lokaal Centraal, Tilburg

Korte omschrijving doel en opzet onderzoek Het betreft een verkennend onderzoek naar familiebanden in de georganiseerde criminaliteit tussen 1945 en 2010, in het bijzonder in Brabantse steden en hun ommeland. De onderzoekers volgen het spoor van families die lokaal of bovenlokaal deel uitmaken van en actief zijn in criminele netwerken, ongeacht hun ‘tak van sport’. Dat kunnen zware delictsvormen zijn, maar ook veelvoorkomende criminaliteit van minder ernstige aard.


15 PW/OC/2014/20 CSI Assistant NFI, Den Haag

Korte omschrijving doel en opzet onderzoek Het doel van het onderzoek is het ontwikkelen van een demonstratiemodel als proof of concept voor een beslissingsondersteunend systeem – CSI-Assistant - dat de forensische opsporing ondersteunt in het herkennen en erkennen van de kritische beslismomenten op de Plaats Delict bij woninginbraken en hen adviseert bij het maken van de juiste beslissingen. Hiermee worden de beslissingen in het sporenonderzoek transparant en herleidbaar en wordt tot in de rechtszaal aantoonbaar dat het sporenonderzoek bij inbraken optimaal wordt uitgevoerd.

15


16 PW/OC/2013/07 Het belang van aangifte bij opsporingsonderzoek in mensenhandelzaken. M. Goderie, Klarenbeek

Korte omschrijving doel en opzet onderzoek Het betreft een vervolg op het eerste verkennende deel van het onderzoek naar aangiften van mensenhandel bij prostitutiecontrole door de politie. In het eerste deel is vooral gekeken naar gespreksvaardigheden van de prostitutiecontroleurs. Het doel van dit tweede deel van het onderzoek is om meer inzicht te verkrijgen in de mogelijkheden voor de politie om verdachte-gerichter te werk te gaan bij de opsporing van mensenhandel in de prostitutie door de focus te verleggen van het streven naar aangiftes van slachtoffers naar het (eerst) verkrijgen van andere bewijsmiddelen.


17 PW/OC/2015/04 Verbetering risico inschatting betekent verbeteren capaciteitstoekenning VDMMP, Houten

Korte omschrijving doel en opzet onderzoek Het betreft een verdiepend vervolgonderzoek op het onderzoek ‘Sociale media: factor van invloed op onrustsituaties’ met als doel om te leren van de aanpak van (potentiele) incidenten en handvatten te bieden om de risico’s van informatie op sociale en online media te kunnen inschatten.


18 PW/OC/2015/16 Herinrichting van de opsporing nader bekeken Crisislab, Renswoude

Korte omschrijving doel en opzet onderzoek In het eerdere onderzoek ‘Professionalisering van de politie’(VK 75) werd gekeken wat precies ‘professioneler’ inhoudt binnen de Nederlandse politie en de gevolgen daarvan voor de politieorganisatie. Belangrijke conclusies waren dat begrippen als professionaliteit en professionalisering synoniem zijn komen te staan voor kwaliteitsverbetering van adequate beroepsuitoefening en dat deze adequate beroepsuitoefening vanuit verschillende logica’s kan worden benaderd. Om meer inzicht te genereren in de verhouding tussen middelen en opbrengsten van inspanningen binnen de opsporing wil dit literatuuronderzoek op basis van de utilistische logica een aantal prestaties van de opsporing nader onderzoeken en uitdrukken in maatschappelijke kosten en baten.

16

Nieuw onderzoek in het kader van de Call 2014 Nummer Contract Titel Uitvoerder

19 PW/OC/2015/01 Van meerdere markten thuis? Universiteit Tilburg

Korte omschrijving doel en opzet onderzoek Opsporingsprioriteiten worden in de regel sectoraal bepaald: we richten ons het ene jaar bijvoorbeeld op wietteelt en het andere jaar op synthetische drugs. Maar wat als de betrokken criminelen relatief gemakkelijk van het één naar het ander kunnen overstappen, of naar vormen van misdaad die op dat moment helemaal niet in het vizier zijn? Inzicht in deze overlap kan consequenties hebben voor processen van ‘wegen en sturen’ en voor de te maken tactische keuzes tijdens onderzoeken, alsmede voor andere interventies die bedoeld zijn om criminele activiteiten te verstoren. De doelstelling van dit verkennende onderzoek is daarom het in kaart brengen van de overlap tussen markten van zware en georganiseerde criminaliteit; zoeken naar verklaringen voor deze overlap en nagaan welke mogelijke consequenties de bevindingen hebben voor het opsporingsbeleid, de (tactische) aanpak van criminele samenwerkingsverbanden en andere mogelijkheden tot verstoring.


20 PW/OC/2015/02 Profielen van Nederlandse Outlawbikers en Nederlandse Outlawbikerclubs Universiteit Leiden

Korte omschrijving doel en opzet onderzoek Het voorstel is er op gericht om, in een samenwerkingsverband tussen de Landelijke Eenheid en Universiteit Leiden, middels een nadere analyse van bij politie en justitie beschikbare gegevens, te komen tot een typologie van Nederlandse outlawbikers, hun criminele carrières en de samenhang tussen bepaalde typen outlawbikers en bepaalde typen criminele carrières.


21 PW/OC/2015/03 Waarheidsvinding en gezamenlijk opgestelde processen-verbaal Vrije Universiteit Amsterdam

Korte omschrijving doel en opzet onderzoek Het doel van dit onderzoek is om meer inzicht te krijgen in de invloed van overleg tijdens het opstellen van een proces-verbaal van bevindingen. Het wordt nu in de praktijk al vaak samen opgesteld. Overleg tussen opsporingsambtenaren kan zowel voor- als nadelen hebben voor de volledigheid en accuraatheid van de informatie in het PV. De vraag is of er een manier is om de voordelen van gezamenlijke herinneringsprocessen optimaal te benutten en tegelijkertijd de nadelen zoveel mogelijk te beperken. Met een experiment wordt gekeken wat de kwaliteit van de PV's het meest verhoogt.


22 PW/OC/2015/05 Proactief Politiewerk Twynstra Gudde, Amersfoort

Korte omschrijving doel en opzet onderzoek De hoofdvraag is: Hoe ziet proactief politiewerk eruit in termen van aanleidingen, keuzes, opbrengsten en de wijze van afhandelen? Er wordt gekeken naar de aanleiding voor proactief politiewerk, het optreden en vooral ook naar de opbrengst en afhandeling. Men onderscheidt verschillende

17

signaleringspartonen: constateren, koppelen, herkennen, abnormaliseren en profileren. Volgens welk proces licht een agent iets uit een stroom van gebeurtenissen op straat en constateert hij dat het interessant is voor bemoeienis van de politie? Daarnaast is er nadrukkelijk aandacht voor de kwantitatieve opbrengst: waar leidt de controle toe op basis van een verdenking, wat is de 'hitratio'?


23 PW/OC/2015/06 De onvindbaren Yvette Schoenmakers Onderzoek en Advies

Korte omschrijving doel en opzet onderzoek Naar schatting zijn er in Nederland ruim 14.000 (deels gewelddadige) veroordeelden die vooralsnog hun straf ontlopen en actief kunnen blijven als crimineel. Het doel van dit onderzoek is om inzicht te krijgen in specifieke kenmerken en de mogelijkheid tot categorisering van voortvluchtigen om de lokalisatiemogelijkheden van de politie en de USB-partners te vergroten. De centrale vraag is: Wat zijn de achtergrondkenmerken van voortvluchtigen in Nederland, hoe vluchten zij voor hun straf en hoe kan de lokalisatie van deze personen geoptimaliseerd worden?


24 PW/OC/2015/07 Een bruikbaar instrumentarium voor de politie in noodsituaties Rijksuniversiteit Groningen

Korte omschrijving doel en opzet onderzoek In dit onderzoek wordt een overzicht van best practices voor noodverordeningen opgesteld, geïnventariseerd welke bevoegdheden in de ‘noodpraktijk’ ontbreken, de ruimte in kaart gebracht om die bevoegdheden toe te kennen in noodverordeningen en een oplossing aangedragen om de hiaten op te heffen ten einde de werkwijze van de politie te optimaliseren. Te vaak blijken noodverordeningen in de praktijk onmogelijk te handhaven en worden juridisch onmogelijke bevoegdheden aan de politie toegekend. Bovendien zijn de noodverordeningen van wisselende kwaliteit. Een uitgangspunt is om impliciete kennis van de politie meer te gaan gebruiken als inbreng bij de totstandkoming van een noodverordening en meer duidelijkheid te geven over de bevoegdheden van de politie bij een noodverordening. Daarnaast wordt gekeken naar het gebruik van het noodbevel. Het noodbevel is van origine bedoeld om het recht voor slechts enkele personen dan wel een groep van personen tijdelijk te wijzigen. In de rechtspraktijk blijkt dit onderscheid echter goeddeels verdwenen. De noodbevelsbevoegdheid wordt met enige regelmaat ingezet als ware het een algemeen verbindend voorschrift.


25 PW/OC/2015/08 Doorgroeiers in de misdaad Vrije Universiteit Amsterdam

Korte omschrijving doel en opzet onderzoek Het onderzoek zal inzicht bieden in een zeer relevante groep van daders van zware criminaliteit die in voorgaand onderzoek onvoldoende in beeld is gebracht, er zal door de nauwe samenwerking tussen wetenschap en politie zeer relevante gegevens over de levensloop en criminele carrière worden blootgelegd en er zal door het gebruik van een prospectief onderzoeksdesign inzicht worden geboden in de rol en betekenis van risicofactoren en beschermende factoren in het wel of niet doorgroeien in de misdaad.

18


26 PW/OC/2015/09 Spelen met vuur DSP/Groep, Amsterdam

Korte omschrijving doel en opzet onderzoek Er zijn zeer sterke aanwijzingen voor een vermenging van de criminele onderwereld met de bovenwereld binnen de full-contactvechtsportsector. Toch bestaat er nog geen onderzoek naar de feitelijke omvang van criminaliteit binnen de full-contact vechtsportsector en de wijze waarop de sector hierbij betrokken is en/of bijdraagt. In dit onderzoek worden de volgende vragen beantwoord: In welke mate vindt criminaliteit plaats binnen de full-contact vechtsportsector? En in hoeverre is de full-contact vechtsportsector criminogeen, dat wil zeggen bevordert het criminaliteit?


27 PW/OC/2015/10 Elke dump is een plaats delict Yvette Schoenmakers Onderzoek en Advies

Korte omschrijving doel en opzet onderzoek Het doel is zicht te verkrijgen op de aard en ontwikkeling van het fenomeen van de synthetische drugsafvaldumpingen- en lozingen en daarbij concrete aanknopingspunten te identificeren voor de opsporing en een integrale aanpak van het probleem. Gekeken wordt welke dumpings- en lozingsvormen er zijn, op welke manieren de overtreders hun activiteiten proberen af te schermen en in hoeverre zij hun modus operandi aanpassen als gevolg van de toenemende aandacht van de politie. Daarnaast is het voor de politie belangrijk om na te gaan door wie (handhavers, toezichthouders en andere personen) en hoe dumpingen en lozingen kunnen worden gedetecteerd.


28 PW/OC/2015/11 Hashtag politiewerk VU, Amsterdam i.s.m. USBO, Utrecht

Korte omschrijving doel en opzet onderzoek Het onderzoek zal inzicht te bieden in veranderingen in waardenconflicten door sociale media, preferenties en spanningen tussen waarden en strategieën om, om te gaan met waardenconflicten. De verwachting in dit onderzoek is dat door sociale media bij bestaande waardenconflicten andere keuzes worden gemaakt en er nieuwe waardenbotsingen ontstaan bij de politie. De opbrengst van dit onderzoek is meer kennis en bewustwording wat er verandert in het politiewerk door sociale media en concrete strategieën hoe met de veranderde en nieuwe waardenconflicten om te gaan.


29 PW/OC/2015/12 Robuuste basisteams en gebiedsgebonden politiewerk Radboud Universiteit, Nijmegen

Korte omschrijving doel en opzet onderzoek Het doel van dit onderzoek is om de ontwikkeling naar grotere basisteams te volgen en te begeleiden. Daarbij wordt speciaal gelet op de vormgeving van de operationele taakuitoefening en de feitelijke taakinvulling van de basispolitiezorg. De aandacht gaat daarbij uit naar de gebiedsgebonden taken, waaronder noodhulp, handhaving op straat, wijkzorg en probleemaanpak met partners en de mate waarin lokale prioriteiten kunnen worden gesteld.

19


30 PW/OC/2015/13 Hoe loopt het af? Erasmus Universiteit, Rotterdam

Korte omschrijving doel en opzet onderzoek In opsporingsonderzoeken naar georganiseerde criminaliteit gaat het vaak om complexe zaken waarbij het bewijs voor meerdere interpretaties vatbaar is. Naarmate het bewijs moeilijker is vast te stellen of te duiden, neemt ook de kans op beoordelingsverschillen toe en neemt het aantal zaken waarin de dader door de rechter schuldig wordt verklaard af (ongeveer in 10% van de zaken is er duidelijk verschil). Dit onderzoek richt zich op de strafrechtelijke afloop van opsporingsonderzoek naar georganiseerde criminaliteit en de beoordelingsverschillen tussen opsporingsinstanties en de rechtspraak en tussen de beoordeling in eerste en tweede aanleg. Het onderzoek heeft betrekking op de strafrechtelijke afloop van 70 georganiseerde misdaadzaken uit de 3e en 4e monitorronde.


31 PW/OC/2015/14 De aard van het beestje Bureau Beke

Korte omschrijving doel en opzet onderzoek Het doel is te onderzoeken of er voor de Nederlandse situatie kenmerken, achtergronden en risicofactoren van plegers van dierenmishandeling zijn te onderscheiden en wat deze betekenen voor het werk van de politiefunctionarissen met het taakaccent dierenwelzijn en de opsporingspraktijk. Tot op heden is er in Nederland een aantal onderzoeken verschenen naar de relatie tussen dierenmishandeling en huiselijk geweld. Er is echter weinig tot geen onderzoek gedaan naar kenmerken en achtergronden van dierenbeulen en naar risicofactoren voor het plegen van dierenmishandeling. Wie zijn deze dierenbeulen, wat drijft hen en zijn er risicofactoren te onderscheiden?


32 PW/OC/2015/15 Zoeken en vinden, naar efficiënte opsporing van slachtoffers van kinderporno Bureau Beke, Arnhem

Korte omschrijving doel en opzet onderzoek Het doel van het onderzoek is om het proces en de opbrengsten van het uitkijken van kinderpornografisch beeldmateriaal te optimaliseren en een wetenschappelijk onderbouwde (rationele) basis te geven. Men wil in het eerste deelonderzoek komen tot een beredeneerde afweging hoeveel beeldmateriaal een tactische rechercheur moet bekijken om nieuwe slachtoffers te vinden. Voor het tweede deelonderzoek wordt een dossieronderzoek gedaan om tot criteria voor identificatie van slachtoffers te komen. Gegeven de verspreide kennis over en verschillende werkwijzen in de eenheden is het wenselijk om op landelijk niveau de kennis te verzamelen, te integreren en d.m.v. concrete kennisproducten die kennis weer terug te geven aan de eenheden.

20

Politie en Wetenschap Voortgang Onderzoeksprogramma 2015

Recommend Documents