LOKAAL SOCIAAL BELEID ANTWERPEN Rapportering 2008 / Planning 2009
www.antwerpen.be
03 22 11 333
LOKAAL SOCIAAL BELEID STAD ANTWERPEN Rapportering 2008 / Planning 2009
Inhoud Inleiding ...................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 2 Leeswijzer .................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. 3 1. 2. 3. 4. 5. 6. 6. 7. 9. 10. 11. 12.
MIDDELEN ......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 4 RECHT ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 7 DIENSTVERLENING.......................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 8 WONEN............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ 10 GEZONDHEID.................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. 13 ZINVOLLE ACTIVITEIT.................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 19 ONDERWIJS .................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 22 VRIJE TIJD....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 28 SOCIALE COHESIE en RUIMTE VOOR ONTMOETING ................................................................................................................................................................................................................................................ 38 INBURGERING ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ 47 SAMENWERKING & OVERLEG...................................................................................................................................................................................................................................................................................... 48 DIVERSITEIT ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 49
INHOUDELIJKE TOELICHTINGEN PER THEMA ................................................................................................................................................................................................................................................................... 52 1. Middelen ....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 52 2. Recht ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ 52 3. Dienstverlening ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................. 53 4. Wonen .......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 54 5. Gezondheid .................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. 55 6. Zinvolle activiteit ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 55 7. Onderwijs...................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 55 8. Vrije Tijd........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ 55 9. Sociale cohesie / ruimte voor ontmoeting..................................................................................................................................................................................................................................................................... 57 10. Inburgering ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 58 11. Samenwerking en overleg ............................................................................................................................................................................................................................................................................................ 59 12. Diversiteit...................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 59
1
Inleiding De stad Antwerpen en het OCMW willen, samen met en in overleg met alle partners, de toegang tot de sociale grondrechten voor iedereen die zich op het Antwerpse grondgebied bevindt, garanderen. Dit engagement leidde tot de opmaak van een gezamenlijk lokaal sociaal beleidsplan 2008 – 2013, waarin de krijtlijnen worden uitgezet. De opmaak gebeurde door werkgroepen bestaande uit ambtenaren van stad en OCMW, externe partners en soms ook raadsleden. De concrete doelstellingen en acties werden ingebed in de meerjarenplanning van stad en OCMW. Na de goedkeuring van het lokaal sociaal beleidsplan 2008 – 2013 in november 2007 (door de gemeenteraad op 12/11/2007 en door de raad voor maatschappelijk welzijn op 7/11/2007), presenteren we u een eerste rapport. Hierin vindt u een overzicht van de acties die plaatsvonden in 2008 én van de acties die reeds gepland zijn voor 2009. Heel wat van deze acties zijn vanzelfsprekend reeds de jaren daarvoor ontstaan, en worden ook de komende jaren verdergezet. Inclusiviteit met aandacht voor sociaal zwakkeren De basis voor het lokaal sociaal beleidsplan is het bestuursakkoord. We integreren het sociaal beleid zoveel mogelijk in het algemeen beleid. We moeten immers binnen alle domeinen aandacht geven aan de sociale thema’s. Goede beleidsvoering in het kader van ruimtelijke ordening, mobiliteit, huisvesting, onderwijs, werkgelegenheid, …. draagt bij tot de levenskwaliteit en participatiekansen van alle burgers. Tegelijkertijd zetten we specifiek middelen in om de mensen te bereiken die ondanks dit inclusief beleid toch uit de boot dreigen te vallen. We richten ons specifiek tot bewoners die zich onder de welzijnslat bevinden, of met andere woorden niet in staat zijn om op eigen kracht hun grondrechten te realiseren, en tot diegenen voor wie de toegang tot deze rechten sterk bedreigd is. Inhoudelijke thema’s en twee toetsingsprincipes De ambitie van het lokaal sociaal beleidsplan is het garanderen van de toegang voor iedere burger tot zijn economische, sociale en culturele rechten, zodat iedereen een menswaardig bestaan kan leiden. We vertaalden deze grondrechten in een aantal levensdomeinen waarop de overheid middelen inzet: 1. Middelen 2. Recht 3. Dienstverlening 4. Wonen 5. Gezondheid 6. Zinvolle activiteit 7. Onderwijs 8. Vrije tijd 9. Sociale cohesie en ruimte voor ontmoeting 10. Inburgering Daarop passen we twee toetsingsprincipes toe: 1. Diversiteit: we willen investeren in een gelijke kansenbeleid zonder onderscheid van geslacht, leeftijd, geaardheid, handicap, inkomen, levensbeschouwing of afkomst. We vertrekken vanuit brede diversiteit, met accent op het thema vergrijzing, maar hebben ook aandacht voor specifieke diversiteit. 2. Samenwerking en overleg: het lokaal sociaal beleid wil een gedragen beleid zijn dat uitgaat van een actieve participatie van alle betrokkenen bij de organisatie van sociale dienstverlening in de brede zin van het woord. Vanzelfsprekend doet ook het jeugdbeleid in Antwerpen inspanningen die bijdragen aan het lokaal sociaal beleid. Hierover wordt apart gerapporteerd in het kader van het jeugdbeleidsplan 2008 – 2010.
2
Leeswijzer Per (toetsings)thema uit het Lokaal Sociaal Beleid vindt u in dit document in eerste instantie een gedetailleerd overzicht in tabelvorm, waarin we kaderen op welke manier het sociaal beleid invulling kreeg in 2008, welke accenten werden gelegd en wat we plannen voor 2009:
Overkoepelende strategische of facilitaire doelstelling Nagestreefde doelstellingen
• Verantwoordelijke stadsdienst / Ocmw departement per nagestreefde doelstelling. Gebruikte afkortingen: • SZ → stad (sociale zaken) • SZ/PB → stad (prostitutiebeleid) • SZ/SODA → stad (stedelijk overleg drugs Antwerpen ) • SZ/G → stad (gezondheid) • WNE → stad (werk en economie) • CS → stad (cultuur en sport) • CS/AS → stad (cultuur en sport, Antwerpen Sportstad) • DL → stad (districts- en loketwerking) • LS → stad (lerende stad) • OCMW
•
• •
•
Welke projecten, acties planden we in 2008 om deze nagestreefde doelstelling te realiseren? Werd dit project / deze actie gerealiseerd in 2008 ? o J → ja o N → Neen o G → Gedeeltelijk Concrete invulling van het project / de actie, relevante indicatoren Wordt dit project / deze actie verdergezet in 2009? o J → ja o N → Neen Welke nieuwe projecten of acties voorzien we om in 2009 de doelstelling te realiseren?
Achteraan vindt u per thema een toelichting.
3
1. MIDDELEN MI01 - Iedere inwoner van de Stad Antwerpen heeft recht op een menswaardig bestaan. Hij of zij krijgt de kansen om dit te realiseren, maar moet deze kansen ook benutten, en dit volgens zijn of haar mogelijkheden. Nagestreefde doelstelling ND01 Respectvolle dienst- en hulpverlening
Wie?
Wat doen we om deze doelstelling te realiseren? (concrete projecten, acties,…) OCMW Opmaak gemotiveerde en begrijpbare beslissingsbrieven
Wat is er concreet gebeurd en gerealiseerd in 2008?
Wat is er gepland in 2009?
OK? Opmerkingen, indicatoren, …
Idem? Nieuwe projecten, acties, …
J
J
Klantparticipatie Uitwerken model van J en inspraak gebruikersparticipatie J Aanstellen coördinator groepsmaatschappelijk werk G Respectvolle Ontwikkelen omgang met gedragscode voor klanten raadsleden, personeel en klanten Vorming maatschappelijke werkers rond diversiteit
Integrale Kwaliteitszorg in maatschappelijk werk
G
N
Opmaak is gerealiseerd. Implementatie in het informaticasysteem in 2009
Model is uitgewerkt en voorgelegd aan OCMW Raad op 4 november 2008 Groepswerker is aangesteld
J J
J Maakt deel uit van de globale deontologische code die in het nieuwe OCMW decreet voorzien is. Actie is opgenomen door juriste bij secretaris OCMW. “A”-waarden vormen het vertrekpunt voor de opmaak van deze gedragscode. Is voorbereid. Aanbestedingsprocedure loopt nog. J
De leefloonwet integreert de belangrijkste bepalingen uit het J Handvest van de Sociaal Verzekerde, zo o.m: - het recht op informatie van de aanvrager - de registratie van de aanvragen - de termijn waarbinnen beslissingen genomen moeten worden - motivering van beslissingen - overmaken van aanvragen waarvoor OCMW niet bevoegd is aan de juiste sociale zekerheidsinstelling - hoorrecht van de aanvrager - …
Implementatie in het informaticasysteem Een concreet plan van aanpak voor de uitwerking van de in januari 2009 opgeleverde studie Van Deloitte en Touche inzake het dienstverleningsnetwerk van Stad en OCMW zal uitgewerkt worden. De door de OCMW-Raad goedgekeurde maatregelen worden in 2009 uitgevoerd en het project inzake klantparticipatie wordt in 2009 verder gezet.
Een deontologische code wordt uitgewerkt overeenkomstig de uitvoeringsbepalingen van het OCMW-decreet.
De vorming wordt in 2009 aangeboden. Begin 2009 start een antropoloog wiens opdracht bestaat uit : - uitvoeren van een studie naar de verschillende nationaliteiten van OCMW klanten; - zich documenteren over de verschillende nationaliteiten en culturen en de aandachtspunten voor de hulpverlening voor deze doelgroepen in kaart te brengen; - het opzetten van vorming omtrent hulpverlening voor deze doelgroep voor de maatschappelijk werkers. De personeelsnorm van de sociale centra wordt in 2009 hervormd, er wordt gestreefd naar de ontwikkeling van een outputgerichte i.p.v. de huidige inputgerichte norm. Aspecten van kwaliteitsvolle, klantgerichte dienstverlening en resultaats- en oplossingsgericht werken zullen daarin doorslaggevend zijn.
Maatschappelijk werkers die nieuw in dienst komen in de sociale centra worden intensief gecoacht gedurende een periode van zes maanden. Deze intensieve begeleiding, geboden door ervaren personeelsleden die dit als exclusieve opdracht hebben, bestaat o.m. uit informatie-overdracht (wetgeving maar ook beleidsvisie), sociale- en gespreksvaardigheden in een OCMW-context, rapportage, … Op deze wijze krijgen nieuwe maatschappelijk werkers “on the job” training en ondersteuning en garandeert OCMW Antwerpen
4
een kwaliteitsvolle hulpverlening.
ND02 Financiële en materiële ondersteuning
Klantvriendelijk Opening SC Linkeroever personeel en Herlocatie De Wilg infrastructuur Herwerken blueprint infrastructuur SC ifv klantvriendelijke omgeving OCMW Financiële bijstand i.f.v. behoeften en activering: nieuw reglement aanvullende bijstand implementeren nieuwe bijstandsnorm in E-vita Groei sociale restaurants en kruideniers: opmaken planning voor uitbreiding in overleg met relevante partners
J J J
Sociaal centrum is gehuisvest op nieuwe locatie Sociaal centrum is gehuisvest op nieuwe locatie Voorstellen voor een meer klantvriendelijke infrastructuur goedgekeurd door OCMW Raad op 4 november 2008
N
Voorstel is uitgewerkt in een werkgroep bestaande uit interne en J externe partners. Financiële gevolgen worden in kaart gebracht.
N
Voorstel dient eerst verder uitgewerkt te worden
J
J
Sociaal restaurant De Stroming realiseerde avondopening.
J
Ondernemingsplan voor uitbreiding sociale kruideniers is in opmaak
ND03 Kansen voor ontplooiing en een autonoom leven
N N N
J
Bijkomende kinderopvang voor OCMWklanten in opleiding of sociale tewerkstelling
N
J
OCMW Versterken Verhogen onderwijskansen van schoolparticipatie kinderen van klanten
J
Groepswerk georganiseerd in samenwerking met Basiseducatie J met als doel klanten te versterken in hun ouderrol (doelgroep 06 jaar). De werking startte eind 2008; elf personen namen deel.
J
OCMW en Stad organiseerden hulp bij aanvragen school- en studietoelagen. 81 personen werden geholpen bij het invullen van hun aanvraag.
J
Vormingssessies gerealiseerd in Binnenste Buiten. Ook groepswerk m.b.t. thema onthaal werkt versterkend voor deelnemers. In 2008 namen 15 personen deel aan de vorming in Binnenste Buiten; 30 personen namen deel aan het groepswerk over het thema onthaal.
J
Bestrijden kinderarmoede
Bestrijden van intra-familiaal geweld (IFG) N
Vorming versterken zelfwaarde
J
De resultaten van de studie van Deloitte m.b.t. het dienstverleningsnetwerk van OCMW Antwerpen worden voorgelegd aan de OCMW Raad ter goedkeuring. Na goedkeuring wordt een meerjarenplanning uitgewerkt. De nieuwe norm wordt in het eerste kwartaal van 2009 aan de Raad ter goedkeuring voorgelegd en in de loop van 2009 in de informaticatoepassing geïmplementeerd.
In 2009 zal een bijkomend sociaal restaurant worden geopend op Linker Oever (streefdoel opening voor 01.08.2009). Daarnaast wordt een nieuwe locatie gezocht voor het Sociaal Restaurant de 7 schaken. Levanto vzw levert in het eerste kwartaal van 2009 een voorstel van businessplan voor de sociale kruideniers op. In functie daarvan zal worden onderzocht hoe een globale oplossing kan worden uitgewerkt voor de problematiek van levering van goedkope voeding op het grondgebied van de Stad Antwerpen. In de loop van het tweede kwartaal van 2009, zal in de Ketstraat te Borgerhout een nieuwe, buitenschoolse kinderopvang worden geopend specifiek voor OCMW-klanten die een opleiding gaan volgen of een sociale tewerkstelling starten. Er zal plaats zijn voor 17 kinderen. Okido staat in voor de uitvoering. Het groepswerk ter versterking van de ouderrol wordt in 2009 toegespitst op ouders van kinderen tussen 6-12 jaar en naar ouders van pubers. De acties voor het invullen van aanvragen schooltoelagen lopen in samenwerking met de stad en het OCMW in alle districten in de eerste maanden van 2009. In het kader van de doelgroepwerking met OCMW-klanten wordt in 2009 gewerkt rond Intra-familiaal geweld. In overleg met de stad Antwerpen (Integrale Veiligheid) en deskundige externe partners wordt een visietekst en een plan van aanpak opgemaakt voor het omgaan met OCMW klanten in situaties van IFG. Deze tekst wordt voor de zomer aan de Raad ter goedkeuring voorgelegd.
5
ND04 Weten hoe rechten te benutten
OCMW Communicatie met klanten
J
Participatie in netwerk Sociale Infopunten G
Actieve detectie van niet bereikte klanten: J participatie X-stra
ND05 Maatschappelijk verantwoord omgaan met financiële en materiële middelen
OCMW Schuldvoorkoming
J
Rationeel energieverbruik en afvalvoorkoming
G
Gezonde levenswijze
N
Via participatie X-stra!, spreekuren Commissie Juridische Bijstand, affichecampagne werking Energiecel, digipunten, … Verschillende sociale centra, verspreid over het grondgebied van de stad maken deel uit van het netwerk van sociale infopunten.
J
Deze acties worden in de loop van 2009 verder gezet.
J
Het netwerk van sociale infopunten wordt in 2009 verder uitgerold. Daarnaast zal werk gemaakt worden van een inhoudelijke verdieping (betere registratie en analyse van de hulpvragen, structurele aanpak van gesignaleerde knelpunten en leemtes in de dienst- en hulpverlening,…). Specifiek voor de sociale centra zal onderzocht worden wat de oorzaak is van de vastgestelde stijging van het aantal intakedossiers die niet leiden tot een financieel OCMW-dossier.
OCMW participeert samen met de Stad aan huisbezoeken
J
Het OCMW blijft verder participeren aan de acties in het kader van X-stra. Bijkomend wordt vanaf begin 2009 een halftijds hoofdmaatschappelijk werker ingezet als leidinggevende en coach van de OCMW- X-stra ploeg. Op basis van de resultaten van het HIVA onderzoek naar onderbescherming bepaalt het OCMW welke maatregelen/acties zich opdringen om dit ondergebruik tegen te gaan. Deze acties worden in 2009 verder gezet.
Informatie in scholen over omgaan met budgetten en preventie J van schulden J De energiecel van het OCMW voert samen met de stad het programma inzake energiescans uit. De energiesnoeiers van vzw Levanto staan in voor de uitvoering van energiebesparende maatregelen en ingrepen. J
De acties inzake energiescans en energiesnoeiers worden in 2009 verder gezet. Vzw Recyclant stapt in het Tandem-project om inwoners van de stad Antwerpen de gelegenheid te bieden dakisolatie aan te kopen tegen verminderde prijzen door samen-aankoop. Een programma voor OCMW-klanten inzake beperking van afval zal worden ontwikkeld in samenwerking met bevoegde stadsdiensten. Een programma voor OCMW-klanten inzake gezonde levenswijze (op vlak van voeding, hygiëne, lichaamsbeweging ….) zal in de loop van 2009 worden ontwikkeld. De vooropgestelde acties zullen aansluiten aan bij de maatregelen omschreven in de doelstelling “Gezondheid “ (zie verder bij ND 03) en het preventief gezondheidsbeleid zoals omschreven in het gezondheidsbeleidsplan. Begin 2009 volgt een evaluatie van een experiment waarbij 20 tickets voor (goedkope) warme maaltijden in sociale restaurants ter beschikking gesteld werden van kleine vzw’s (als alternatief voor voedselbedeling).
6
2. RECHT MI02 Iedere Antwerpenaar heeft recht op nabije en laagdrempelige juridische hulpverlening en schuldhulpverlening. Nagestreefde doelstelling
Wat doen we om deze doelstelling te realiseren? (concrete projecten, acties,…) OCMW Communicatiecampagne rond aanbod ND01 Vergroten kennis rechtshulp over Informatie via sociale infopunten hulpverlening OCMW Draaiboek voor vaak gestelde juridische ND02 vragen voor sociale infopunten Juridische basisinformatie en vaakgestelde vragen in sociale infopunten ND03 OCMW Uitgebreide periodiek 1e lijnsrechtshulp in Sociale iedere district i.s.m. commissie juridische rechtshulp bijstand Advocaten van de commissie juridische bijstand wekelijks consulteerbaar in SC’s ND04 OCMW Vorming rond schulden en beheer eigen Schuldpreventie budget OCMW (i.s.m. Lerende Stad, VDAB, … )
ND05 Schuldhulpverlening
ND06 Schuldhulp = sociale hulpverlening Energiecel
Wie?
OCMW OCMW realiseert aanbod schuldhulpverlening in ieder district
Wat is er concreet gebeurd en gerealiseerd in 2008?
Wat is er gepland in 2009?
OK? Opmerkingen, indicatoren, …
Idem? Nieuwe projecten, acties, …
J
Poster- & foldercampagne in gans de Stad
J
J
o.a. bij de infopunten
J
J
Het benodigde informatiepakket wordt voorbereid door de Interne Juridische Dienst van het OCMW.
J
De informatiepakketten zullen in de loop van 2009 aan de sociale infopunten worden bezorgd.
J
Gerealiseerd
J
Deze dienstverlening wordt in 2009 op dezelfde wijze aangeboden.
J
Gerealiseerd
J
G
Vanuit de OCMW-diensten i.v.m. schuldhulpverlening & budgetbeheer zijn er diverse vormingen gegeven in scholen. Zulks op aanvraag van de betrokken scholen. Het gestructureerd overleg met Lerende Stad om deze vorming in alle stedelijke afstudeerjaren in te lassen, dient nog te worden gevoerd. Gedeeltelijk gerealiseerd in enkele districten. (Antwerpen, Wilrijk, Berchem, Deurne, Merksem, Hoboken) In functie van de startdata van de voorziene bijkomende personeelsleden zullen de permanenties in de overige districten eveneens gerealiseerd worden. Elke opportuniteit die zich aandient, wordt beoordeeld en indien praktisch mogelijk uitgevoerd. Gerealiseerd
J
Voortzetting ad hoc vormingen + voeren van overleg met Lerende Stad in functie van een structurele samenwerking.
J
Uitbreiding naar de overige districten.
J
Deze acties worden in 2009 verder gezet.
J
De CAW’s blijven hun klanten deze dienstverlening bieden in 2009.
G
Onderzoek naar opportuniteit nieuwe J acties rond schuldpreventie De CAW's bieden schuldhulpverlening J aan hun klanten (vnl. schuldbemiddeling) OCMW Vorming advocaten m.b.t. sociale aspect G van schuldhulpverlening OCMW Bevorderen van rationeel energieverbruik J bij klanten OCMW
Actieve begeleiding van klanten OCMW in J de ‘gevarenzone’ m.b.t. energie Actieve samenwerking rond J energiebesparende projecten uitbouwen
De informatiecampagne wordt voortgezet.
Via kanalen als het VVSG wordt deze problematiek aangekaart. J Maar structurele gesprekken hieromtrent met de Balie van Antwerpen dienen nog te worden opgestart.
Overleg met de Balie van Antwerpen
De Energiecel van het OCMW werkt mee aan de bevordering J van rationeel energieverbruik via zowel eigen vormingsmomenten als via de toeleiding naar projecten zoals de “energiesnoeiers” en “klimaat op maat.” In 2008 werden 2.011 scans energiesnoeiers uitgevoerd, nl. 366 voor Infrax en 1.645 voor Eandis. Energiekosten nemen een belangrijke plaats in bij het J huishoudbudget van onze klanten. Elke besparing/optimalisering die op dit vlak kan gerealiseerd worden, wordt dan ook benut. O.a. met Recyclant, sociale leveranciers, relevante stedelijke J diensten, Bond Beter Leefmilieu, Samenlevingsopbouw, …
Deze acties worden in 2009 verder gezet. In 2009 worden 108 scans gepland voor Infrax en 2.491 voor Eandis (samen 2.599).
Ook op dit vlak worden de acties in 2009 verder gezet.
Deze samenwerkingen lopen verder.
7
3. DIENSTVERLENING Kwaliteitsvolle en klantvriendelijke dienstverlening Nagestreefde Wie? Wat doen we om deze doelstelling te Wat is er concreet gebeurd en gerealiseerd in 2008? Wat is er gepland in 2009? doelstelling realiseren? (concrete projecten, OK? Opmerkingen, indicatoren, … Idem? Nieuwe projecten, acties, … acties,…) DL J ND01 Ontwikkelen van kwaliteitsnormen voor de G Concreet betreft het hier de loketten en het onthaal van de Verdere uitwerking van het normmodel aan de hand van concrete Dienstverlening lokettendienstverlening van stad en districtshuizen, stadskantoren, dienstencentra en sociale centra. producten. beantwoordt aan OCMW De kwaliteitsnormen zullen afgerond worden tegen de zomer van vooraf Binnen stad en OCMW werden de aanwezige normen en 2009. vastgestelde en informatie geïnventariseerd. Een normmodel is in ontwikkeling. objectieve Voorstudie rapporteringstool N Was voorzien als voorstudie voor tool (Digipolis). Niet meer van N kwaliteitsnormen kwaliteitsnormen toepassing. Klantentevredenheidsonderzoek in de loketten van de districtshuizen, stadskantoren en sociale centra
DL ND02 Netwerken van sociale infopunten
G
Het onderzoek is volledig voorbereid en start in januari 2009 in J de districtshuizen en stadskantoren en daaropvolgend in de dienstencentra en sociale centra. De vragenlijst werd uitgewerkt voor de districtshuizen en stadskantoren. Na een aantal proefenquêtes werd de vragenlijst bijgewerkt en gefinaliseerd.
Uitrol van nieuwe netwerken van sociale G infopunten In 2008 waren reeds netwerken van sociale infopunten actief in alle regio's waar een sociaal infopunt gelegen is, behalve in Hoboken. Kwaliteitscharter sociale infopunten G
Voorstudie en planning zijn afgerond
J
Filosofie en ruwe kader liggen vast.
J
Sociaal kennissysteem - portaalsite
G
Analyse tot optimalisering is afgerond. Eerste voorzet tot nieuw J concept is afgetoetst.
Vindplaatsgerichte werking - sociaal infopunt in de gevangenis samenwerking stad/JWA/gevangenis Verdiepen van de dienstverlening van sociale infopunten : 1. afstemmen van sociaal overleg
G
Verdiepen van de dienstverlening van sociale infopunten: 2. kanaliseren van signalen Proactief aanreiken van heldere en begrijpbare informatie via aangepaste kanalen
G
Samenwerkingsafspraken zijn opgemaakt en goedgekeurd. De J permanentie is gestart. Gedetineerden worden opgeroepen in afspraak met de trajectbegeleiders J Het nieuwe model voor sociaal overleg is afgetoetst met de trekkers van het welzijnsoverleg en goedgekeurd. Hiermee heeft het welzijnsoverleg meteen een formele structuur gekregen. De signaalopdracht van sociale infopunten kreeg structuur. De J procedure wordt tegelijk een kanaal voor de signalen vanuit de welzijnsoverleggen. J
G
N
Afronding van het onderzoek en presentatie van de resultaten. In de week van 19 januari 2009 starten de bevragingen in de districtshuizen en stadskantoren. De vragenlijst voor de sociale centra en dienstencentra is in ontwerp, waarna ook daar de bevragingen zullen starten. Aansluitend aan de afronding van het onderzoek worden de gegevens geanalyseerd en gerapporteerd. De resultaten in het kader van het klantentevredenheidsonderzoek zullen in de maand april op tafel liggen. Tegen einde 2010 zijn in alle wijken van de stad sociale infopunten actief. Gefaseerde uitvoering van de planning met eerste focus op Zuidrand en Antwerpen Noord Planning uitrol sociale infopunten : Met Zuidrand werd nu reeds gestart. Antwerpen Noord komt aan de beurt in het voorjaar van 2009. In het najaar van 2009 volgen Berendrecht & Ekeren. Verdere verfijning vanuit klant- en organisatieperspectief + definiëring van de manier waarop zal worden gemeten Invulling van het nieuwe concept en planning om de portaalsite te laten evolueren naar een interactief instrument tussen sociale infopunten Verderzetting van het experiment met evaluatie na zes maanden. Implementatie van het model in die districten / wijken waar een welzijnsoverleg bestaat. Uitbouw van de netwerken van sociale infopunten tot nieuwe welzijnsoverleggen. Actieve opvolging van en periodieke rapportering van signalen vanuit de netwerken van sociale infopunten en welzijnsoverleggen Voorstudie naar aangepaste communicatiekanalen in functie van de klantengroep + vraaggericht uitwerken van bevattelijke informatie rond sociale thema's
8
DL ND03 Een geïntegreerd dienstverleningsnetwerk van stad en OCMW
Uitbreiding van het productenaanbod van G stad en OCMW met relevante en multikanale producten van de andere partner Synergie bouwprojecten districtshuizen, N stadskantoren, sociale centra en dienstencentra Oprichting centraal loket vreemdelingen J
Verlenging van het contract m.b.t. Postpunt Permeke en de principiële goedkeuring van het college voor een verdere gefaseerde uitrol van postpunten Hangt samen met de studie van Deloitte (zie verder)
J
Verdere gefaseerde uitrol van postpunten in districtshuizen
J /N
Er zal in het voorjaar gestart worden met de bouw van het stadskantoor op Luchtbal waarin ook het SC zal gehuisvest zijn.
Operationeel sinds 3 november 2008
N
Structurele oplossing voor de dienst – en G hulpverlening in het district Antwerpen (studie Deloitte)
Luik 1 van de studie (dienstverleningsnetwerk district J Antwerpen) is voorlopig opgeleverd; luik 2 (netwerk van sociale centra) wordt afgerond
Project is afgerond In maart 2009 zullen de inschrijvingen van alle districten door het centraal loket vreemdelingen worden behandeld. Studie Deloitte wordt ter goedkeuring voorgelegd aan college en OCMW-raad; na goedkeuring wordt een actieplan opgemaakt voor gefaseerde uitvoering.
9
4. WONEN SZ01 – Meer mensen vinden een kwaliteitsvolle en betaalbare - t - huis in de stad. Nagestreefde Wie? Wat doen we om deze doelstelling te Wat is er concreet gebeurd en gerealiseerd in 2008? doelstelling realiseren? (concrete projecten, OK? Opmerkingen, indicatoren, … acties,…) SZ ND01 Regie woonbeleid J Monitor Wonen (25 november 2008): in kaart brengen Verbeteren en woonbehoeften. toegankelijk Woonkwaliteitpremies J Ontwikkeling eigen premiestelsel bv. maken van het - saneringscontracten: 56 woningaanbod - renovatiecontracten: 20 Wooncentra
G
SZ Nieuw intern gemeentelijk G ND02 toewijzingsreglement sociale huisvesting Bestrijden van sociale segregatie door vermenging van sociaal wonen, betaalbare huizen en duurdere woningen SZ04 – Iedereen kan zijn recht op menswaardig wonen uitoefenen Nagestreefde doelstelling
Wie?
ND01 Strijd tegen verkrotting, leegstand en huisjesmelkerij
SZ
Wat doen we om deze doelstelling te realiseren? (concrete projecten, acties,…) Woonkwaliteitsonderzoek
Minimum 30 bijkomende transitplaatsen
Wat is er gepland in 2009? Idem? Nieuwe projecten, acties, … J N
J Ontwikkeling uitgebreide dienstverlening rond wonen: - woonadvies, vbn. - Huursubsidie: 1039 infovragen en 309 aanvragen - Ergo-woonadvies (levenslang wonen): 16 infovragen in 2008 - koop- en bouwadvies - kandidaatstelling inschrijving sociale huisvesting: 294 in 2008 - goedkope en renteloze lening voor energiebesparende maatregelen - uitleendienst Gemeentelijk toewijzingreglement voor sociale huurwoningen J opgemaakt in overleg met lokale actoren. Toewijzingen via chronologie, op basis van doelgroepenplan, op basis van leefbaarheidsplan.
Nieuw ontwerp saneringscontract. Voorbereiding zesde wooncentrum in omgeving Ekeren-Merksem waardoor alle bewoners van stad Antwerpen bediend kunnen worden.
Toepassing na goedkeuring door Vlaamse regering: maart-april 2009.
Wat is er concreet gebeurd en gerealiseerd in 2008? OK? Opmerkingen, indicatoren, …
Wat is er gepland in 2009? Idem? Nieuwe projecten, acties, …
J
J
G
Woningen toetsen aan minimumnormen woonkwaliteit (Vlaamse Wooncode): - proactieve screening (Krotspot) van Antwerpen-Noord (Atheneum, Amandus, Stuivenberg en Willebrordus) en Antwerpen-Dam - op afroep - in het kader van openbare veiligheid (artikel 135) - attest voldoende huisvesting
Totaal aantal woononderzoeken in 2008: 5810 Aantal woningen in orde bij eerste bezoek: 1040 Oplossingspercentage van woningen die niet in orde waren bij eerste bezoek: 65,24% J Panden in: - Cronjestraat - Borgerhoutsestraat
-
Proactieve screening Antwerpen-Dam Planning nieuwe buurten: Deurne-Noord en Borgerhout intra muros
Bijkomende middelen in Federaal Grootstedenbeleid voor nog extra transitplaatsen.
10
OCMW ND03 Aangepaste huisvesting voor mensen met beperkte zelfredzaamheid
ND04 OCMW Levensloopbestendig wonen
OCMW
ND06 Ondersteuning woonwagenbewoners
SZ
Screening woonaanbod op aangepastheid Gratis advies en ondersteuning bij woningaanpassingen Ontwikkeling nieuwe woonvormen voor zelfstandig wonen
N
2000 bijkomende serviceflats
G
Modernisering RVT’s (zorgstrategisch plan)
G
Opmaak masterplan ouderenvoorzieningen
J
Realisatie levensloopbestendige wijken
G
Samenwerking met sociale economie
J
Kwaliteitsvolle dienstencentra in elke wijk (steunpunt thuisblijf-bevorderende functies) Daling uithuisuitzettingen – voorkomen dakloosheid Samenwerking begeleiding dak- en thuislozen Woonbegeleiding in sociale huisvesting (ism SZ)
G
Uitbreiding aanbod inloopcentra + realisatie 2de nachtopvang Verbeteren infrastructuur woonwagenterreinen
G
Verbeteren maatschappelijke positie woonwagenbewoners
J
J J
- Van Heybeeckstraat goed voor 34 extra transitplaatsen. Projecten in handen van Werkhaven en De Sleutel, twee sociaal economie bedrijven. Oplevering voor midden 2010. Project nog niet geactiveerd. Project is lopend. I.s.m. Antwerpse ouderenraad, mutualiteiten en wooncentra. In 2008 werden 8 zorgflats bewoond in vernieuwde site De Pelikaan. De flats worden bewoond door koppels waarvan 1 zorgbehoevend is en zorg krijgt van het RVT. Project is in voorbereiding. Site Silsburg en site De Veldekens worden voorbereid (PPS / Wooncertificaten) IGLO: voorontwerp voor 100 flats Renovatie van stadsflats met middelen van het Federaal Grootstedenbeleid (Hoge Weg, De Fontein) Op 5 mei 2008 werd het Zorgstrategisch Plan door de Raad voor Maatschappelijk Welzijn goedgekeurd: visie op wonen en zorg, gericht op de realisatie van levensloopbestendige wijken. Het Zorgstrategisch plan wordt uitgevoerd in 2009 en volgende jaren. Op 5 mei 2008 werd het Zorgstrategisch Plan door de Raad voor Maatschappelijk Welzijn goedgekeurd: visie op wonen en zorg, gericht op de realisatie van levensloopbestendige wijken. Het Zorgstrategisch plan wordt uitgevoerd in 2009 en volgende jaren. Zie Zorgstrategisch plan.
J/N J J J
J
N
J
J
Project in dienstencentra. Jongeren met een SINE statuut worden ingezet als karwei–– mobiliteitshulp. Link met Zorgstrategisch plan. Er worden jaarlijks 3 LDC’s (dienstencentra) aangepast qua infrastructuur en personeelsnorm ( modeldienstencentra). Preventieve woonbegeleiding vanuit CAW-regioteams.
J
J
Samenwerking met CAW’s.
J
J
Met ingang van 1 mei 2008 gingen CAW De Mare, CAW De Terp, CAW Metropool, stad Antwerpen en OCMW Antwerpen een samenwerkingsovereenkomst aan met als doel de realisatie van een regiodekkend aanbod van (preventieve) woonbegeleiding in functie van het aanbod sociale huisvesting per regio. Uitbreiding van het aanbod van de inloopcentra werd voorbereid in 2008 en wordt gerealiseerd in 2009. - Onderhoudswerken infrastructuur doortrekkersterrein Herbouvillekaai - CB 17 oktober over sanering en heraanleg woonwagenterrein Deurne . In een eerste fase wordt de elektriciteitsinstallatie hersteld (februari 2009), vervolgens de bodem gesaneerd en nadien volgt de heraanleg van het terrein. Provinciale projectsubsidie van 10 000 euro. Actiedomein: verbeteren toezicht en beheer op woonwagenterrein, bewoners
J
G
Plan (vernieuwing/modernisering RVT’s) wordt uitgevoerd in 2009 en volgende jaren. Opmaak van wijkplannen door de Vlaamse bouwmeester. Prioritaire wijken worden eerst aangepakt (RVT Melgeshof, RVT Gitschotelhof, …) Zie boven
J J
J J
Opening van een tweede nachtopvangcentrum wordt voorbereid in 2009. Heraanleg elektriciteit woonwagenterrein Deurne: start 16 februari 2009.
J
11
ND07 SZ Fusie sociale huisvestingsmaatschappijen in één maatschappij
Fusie 4 sociale huisvestingsmaatschappijen (tegen 30.06.2008)
J
sensibiliseren rond afval en netheid en onderwijs. Sinds 6 juni 2008 is de fusie van de vier sociale huisvestingsmaatschappijen waarin de stad de grootste aandeelhouder is, een feit. ‘Woonhaven Antwerpen’ verenigt CVBA Huisvesting, CVBA De Goede Woning, CVBA Onze Woning en CVBA Perisfeer.
N.V.T.
12
5. GEZONDHEID TW01 Iedere Antwerpenaar krijgt maximale kansen, stimuli en toegang tot een kwaliteitsvolle gezondheidszorg op maat. Nagestreefde doelstelling ND01 Antwerpenaren vinden de weg naar het zorgaanbod
Wie?
Wat doen we om deze doelstelling te realiseren? (concrete projecten, acties,…) OCMW Sociaal steunpunt gezondheid (SSG): - info en advies m.b.t. hygiëne, gezondheidsproblemen (0-de lijnsgezondheidszorgaanbod) - Toeleiding naar gepast (para)medisch aanbod - Doorgedreven trajectbegeleiding - Stimuleren zelfredzaamheid / zelfverantwoordelijkheid m.b.t. zelfzorg, kritische zorgconsumptie Info en advies m.b.t. hygiëne, gezondheidsproblemen sensibiliseringsprojecten rond gezonde voeding en stoppen met roken.
Wat is er concreet gebeurd en gerealiseerd in 2008?
Wat is er gepland in 2009?
OK? Opmerkingen, indicatoren, …
Idem? Nieuwe projecten, acties, …
J
Sociaal Steunpunt Gezondheid Noord en Zuid specifieke begeleiding aandachtsgroepen in 2008. Opening Antennepost Linkeroever.
J
J
-
J Rookstopcursus werd opgestart in najaar 2008 en zal verder worden uitgewerkt in 2009. 300 mensen in kansarmoede worden begeleid naar ‘stoppen met roken’. In 9 sessies komen groepen van 12 personen samen. De sociale centra leiden mensen toe naar deze cursussen.
Diëtisten van SSG organiseren sensibiliseringsprojecten rond gezonde voeding (groeiboek en kookworkshop. Opgestart najaar 2008.
Werkingsgebied uitbreiden naar nieuwe aandachtswijken.
Projecten opnemen in reguliere werking.
-
SZ/G
J Toegang tot de eerstelijnsgezondheidszorg verbeten d.m.v webapplicatie ‘op weg naar de huisarts’. Doelstelling is alle Antwerpenaren hebben een huisarts. Toeleiding van kwetsbare groepen (o.a., G diabetespreventie allochtonen, vertaalbundels voor huisartsen, toeleiding allochtone vrouwen borstkankerscreening)
-
-
-
SZ/G/ SODA
J
Diabetespreventie bij allochtone inwoners, via infosessies J en kookdemo’s i.s.m. ZNA, Samenlevingsopbouw Borgerhout, Platform allochtone vrouwen Opstart pilootproject rond toeleiding van kwetsbare vrouwen naar borstkankerscreening in wijk 2060, omwille van verhoogde gezondheidsrisico’s in combinatie met lage opkomt screening. I.s.m. Logo en andere Ontwikkeling vertaalbundel voor eerstelijnsgezondheidswerkers: hulpmiddel om vaccinaties bij anderstalige patiënten te bevorderen. I.sm. Logo, TOVO en VRGT
Uitwerken beleids- en adviesnota’s (oa drugbeleidsplan en actieplan)
J
Beleidsplan op GR dec2008, actieplan wordt afgewerkt eerste kwartaal 2009.
J
Convenanten met Free Clinic (straathoekwerk, mobiele werking), De Sleutel ( extern team), CAW Metropool (Opvang Dakloze Druggebruikers, Onthaal JAC Plus)
J
J Convenanten opgesteld en uitgewerkt: - Free Clinic straathoekwerk gericht op allochtone groepen druggebruikers - Free Clinic mobiele werking: outreach werking met cliënten op straat - CAW Metropool ODD (Onthaal Dakloze Druggebruikers): outreachende hulpverlening met dakloze druggebruikers en
-
-
Diabetespreventie: evaluatie pilootproject en bijsturing aanbod, opnemen in reguliere werking onder andere via Sociaal Steunpunt Gezondheid. Pilootproject borstkankerscreening (mama’care): verder zetten project in 2009. Vertaalbundel: verspreiding onder huisartsen en andere eerstelijnsgezondheidswerkers in het kader van de Europese vaccinatiecampagne (jaarlijks in april).
Verder operationaliseren van actieplan drugbeleidsplan. Actualiseren jaarlijkse convenanten. Convenanten worden bijgestuurd en opgesteld.
13
J
Opmaak Actieplan prostitutie Antwerpen 2010-2011.
J
in crisissituaties CAW Metropool Onthaal JAC +: eerste laagdrempelige opvang voor jonge gebruikers Opgeleverd: - Beleidsplan prostitutie Antwerpen 2008-2013 - Actieplan prostitutie Antwerpen 2009 Minimum format voor registratie werd opgemaakt
J
Uniforme registratie via minimum format.
J
Project gestart in juli 2008
J
Voortzetting project en onderzoek naar structurele financiering.
G
Project ‘gezondheidsmonitor’ is opgestart en wordt verder uitgewerkt in 2009.
J
-
-
SZ/G/PB Uitwerken van signaal- en beleidsnota’s J m.b.t. evoluties en knelpunten in de sector Afstemming registratie hulpverlening prostitutie i.s.m. Studiedienst Stadsobservatie Convenant met Free Clinic m.b.t. toeleiding van (verslaafde) straatprostituees naar gezondheidszorg op maat OCMW Gezondheidsmonitor (op stadsND02 Gezondheidszorg wijkniveau): kwetsbare groepen en op maat – lacunes in het aanbod worden in beeld specifieke acties gebracht en optimaal op mekaar voor kwetsbare afgestemd groepen
J Gezondheid vanuit een integrale visie benaderen Ondersteunen opstart nieuw Wijkgezondheidscentrum in 2060-wijk (financiële ondersteuning opstartkosten door OCMW + functionele samenwerking met sociaal steunpunt gezondheid) Zorg op maat voor patiënten met J psychische problemen.
In 2008 werd het Wijkgezondheidscentrum De Regent J opgestart. Het centrum benadert de patiënt vanuit een integrale visie. Men werkt volgens het systeem van forfaitaire geneeskunde.
SSG (Sociaal Steunpunt Gezondheid) Noord heeft een antennepost op Linkeroever (aandachtwijk hoge concentratie patiënten GGZ) voor toeleiding van doelgroep naar reguliere psycho-sociale hulpverlening.
J
Inspraak van kwetsbare groepen via bestaande inspraakstructuren
Opstart Pilootproject in campus Stuivenberg participatie gezondheid. Doelgroeporganisaties (kansengroepen) krijgen inspraak in toegankelijkheid ZNA ziekenhuizen. Leefwereld: - vorming personeel m.b.t. risico’s TBC besmetting
J
J
Deskundigheidsbevordering hulpverleners J in functie van kansengroepen
Groei personeel in thuiszorg volgens vergrijzingsindex – aandacht voor diversiteit zorgpersoneel
J
Stimuleren en faciliteren van medewerkers om zich om te scholen tot verpleegkundigen, polyvalent verzorgenden, zorgkundigen en referentieverpleegkundige geriatrie.
J
Uitwerken gezondheidsmonitor in 2009 Faciliteren onderzoek KANS (relatie kansarmoede en psychisch welbevinden) in de wijk 2060 en 2140 (2009-2013) - Faciliteren Vlaamse ouderenzorgstudie (zorggebruik ouderen) in de wijk 2060 en 2140 (2009-2013) - Deelname aan concept mapping Noord. Onderzoek in 8 Vlaamse regio’s m.b.t. toegankelijkheid van de gezondheidszorg. (2009-2013) De werking wordt verdergezet in 2009.
Doorgedreven samenwerkingsverbanden thuiszorg en sociaal centrum / dagcentrum De Wilg - Samenwerking met Psychiatrische Thuiszorgorganisatie De Vliering (Mits toestemming van de klant kan er via de medewerker gezinszorg aan huis een gesprek plaatshebben met PTZ De Vliering). Project wordt verdergezet in 2009 -
In 2009 wordt de vorming m.b.t. TBC besmetting verder gezet en aangevuld met vormingen m.b.t. Leefwereld: - Competentieverhoging dienst gezinszorg OCMW d.m.v. samenwerking PTZ De Vlieringen - Samenwerking OCMW diensten gezinszorg en PTZ Adapt Procedures: - Vorming OCMW personeel m.b.t. procedures systeem vaste huisarts, globaal medisch dossier, omniostatuut en derdebetalers-systeem. - Vorming huisartsten m.b.t. procedures systeem vaste huisarts, globaal medisch dossier, omniostatuut en derdebetalersysteem.
J
14
SZ/G/ SODA
Convenanten met CAW De Terp (De passant), ADIC (ambulant woonproject), CAW Metropool (woonbegeleiding JAC Plus), Free Clinic (Bubbels&Babbels, psycho-sociale werking MSOC, activeringsproject)
J
Ondersteunen 10 activiteiten met en voor G druggebruikers
SZ/G/PB Convenanten met Gh@pro en CAW De Terp (Boysproject)
ND03 Sensibiliseren gezondheidsrisico’s
SZ/G
J
Afsluiten bijkomende en/of uitgebreide J convenanten om lacunes m.b.t. gezondheidszorg voor prostituees in te vullen Verspreiding geactualiseerde J vaccinatiekaarten Lokale vaccinatiecampagne in kader van G Europese vaccinatieweek Organisatie van lokale acties n.a.v. wereldaidsdag
J
Doelgroep- Briefschrijfacties in kader van J gericht ziektepreventie (tetanusvaccinatie, baarmoederhalskankerscreening, griepvaccinatie, borstkankerscreening) Promotie van borstvoeding J
J Convenanten opgesteld en uitgewerkt - CAW de Terp De Passant: residentiele opvang voor dakloze druggebruikers - ADIC ambulant woonproject: intensieve woonbegeleiding gericht op zelfstandig abstinent leven - CAW Metropool Woonbegeleiding JAC+: intensieve woonbegeleiding voor gemarginaliseerde jonge gebruikers - Free Clinic Bubbels & Babbels: casemanagement, opvoedingsondersteuning en begeleiding voor gebruikende ouders - Free Clinic MSOC: psycho-sociale en medische begeleiding voor zwaar gemarginaliseerde gebruikers - Free Clinic Activeringsproject: sociale activering voor gebruikers op het De Coninckplein N Er werden 6 initiatieven ingediend door verschillende organisaties. We konden pas laat in 2008 starten omdat eerst een subsidiereglement moest ingediend en goedgekeurd worden: - Activering: groenproject - Activering: vrouwenclub - ’t Vlot: sensibliseringsactie rond openbare toiletten - De Vaart: organisatie verwelkomingscomité voor voetballers uit Australië - Spuitenruil: onderzoek bij injecterende gebruikers - ADIC: aankoop folders “met kinderen aan de praat” J De projecten bieden (preventieve) gezondheidszorg voor prostitue(é)s d.m.v. outreach, toeleiding, medische en psychosociale gezondheidszorgaanbod, informatieverstrekking en sensibilisering rond SOI. Project “Outreach en basiszorg straatprostituees” opgestart. J
Actualisering, aanmaak en verspreiding van vaccinatiekaarten. Verspreiding via CLB’s, artsen, districtshuizen, … i.s.m. Logo. Ontwikkeling van materiaal (publieksfolder, vertaalbundel voor eerstelijnsgezondheidswerkers) dat bij de campagne in 2009 zal worden verspreid. (In kader van Europese week van Vaccinatie i.s.m. Logo) In 2008 2 acties: - symposium ‘testen op locatie’ i.s.m. ITG en Sensoa: als afsluiter van project dat door ITG met stedelijke middelen werd uitgevoerd; - solidariteitsactie: gratis verspreiding HIV-lintjes onder personeel en bevolking. Acties om de participatie aan screenings en vaccinaties te verhogen. Brieven worden gericht verstuurd naar inwoners die in de risicocategorie terecht komen. In 2008 werden in totaal 25.500 brieven verstuurd. (i.s.m. Logo) Actie tijdens de Internationale week van de Borstvoeding (1e week van augustus): verspreiding gratis infopakketten. I.s.m. Kind en Gezin, De Kraamvogel, OCMW.
J J
Actualiseren jaarlijkse convenanten. Convenanten worden bijgestuurd en opgesteld.
Er worden middelen gezocht om acties in 2009 verder te zetten.
Projecten worden verder gezet. Er wordt verhoogde aandacht geschonken aan het bereik van doelgroep via internet. Onderzoek bijkomende middelen om project structureel verder te kunnen zetten. Wordt verder gezet tijdens de volgende jaren (jaarlijks aanmaak en verspreiding van 35.000 exemplaren). Vanaf 2009 jaarlijkse promotie in april d.m.v. verspreiding van infofolders, affiches, vaccinatiekaarten, vertaalbundels …
G
Solidariteitsactie wordt normaliter jaarlijks hernomen.
J
Briefschrijfacties worden jaarlijks hernomen, met uitzondering van de actie rond baarmoederhalskankerscreening: deze gaat driejaarlijks door (in 2008 en 2011).
J
Geplande evaluatie en bijsturing van de aanpak: - Meer gerichte promotie via bestaande kanalen/partners - Focus op kwetsbare groepen
15
Borstkankercampagne
J
Pilootproject G proefbevolkingsonderzoek dikkedarmkanker-screening Borgerhout Settinggericht (scholen/ wijken)
Wedstrijd Lentepoets
J
Eindhappenings ‘gezonde school’
J
Ondersteuning speelstraten J Druk luizenfolders Antwerpse J scholen Sensibilisatie CO2problematiek in scholen
J
Mammobiel Bezali en A’pen G LO SZ/ SODA
ND04 Financiële toegankelijkheid van noodzakelijke gezondheidszorg
Convenanten met VAGGA/Altox,(ouderen jongerenbegeleiding, stedelijk drugpreventieteam, communicatie over drugs met allochtone gemeenschappen, Breakline)
J
Organiseren vorming deskundigheidsbevordering van intermediairen (oa OCMW) OCMW Verhogen financiële toegankelijkheid 1elijnszorg:
J J
Subsidies aan private diensten gezinszorg J
ND05 OCMW Zie wonen Levensloopbestendig wonen ND06 OCMW Stedelijke regie m.b.t. gezondheid Vraaggestuurde Overleg eerstelijn
Organisatie Mam’Art ism Logo: campagne met expo’s, lezingen, film, theater, rondleiding borstkliniek…
G
Ondersteuning van het door de UA uitgevoerde onderzoek: aanlevering actuele adresgegevens, promotie en communicatie, inschakeling stedelijke vertaaldienst, sensibilisatieactiviteiten. De voorbereiding hiervan werd enigszins verlaat opgestart in het najaar van 2008. Straten die aan Lentepoets deelnemen kunnen inschrijven op deze wedstrijd. De straat met gezondste, lekkerste en creatiefste gerecht wint de wedstrijd. De drie best scorende straten winnen waardebon voor organisatie van volgend straatfeest. (i.s.m. Opsinjoren) Feestelijke diploma-uitreiking aan klassen/scholen in kleuter-, lager en middelbaar onderwijs die werden geselecteerd als winnaar van LOGO en VIG-wedstrijden. Speelstraten kunnen via deelname aan wedstrijd spelmateriaal voor de straat winnen. (i.s.m. Opsinjoren) Aanmaak van 10.000 luizenfolders voor verspreiding in Antwerpse scholen en CLB’s. I.s.m. Logo / LS Ondersteuning en promotie van het ‘Lekker fris’-project o.m. door gratis uitlenen van CO2-meters aan scholen. Ism Logo Voorbereiding plaatsing mammobiel in Berendrecht in voorjaar 2009.
J
Blijvende aandacht voor het thema door ondersteuning van jaarlijkse Logo-acties tijdens de maand van de borstkanker (oktober). Pilootproject loopt door gedurende 2009. Ondersteuning door het verspreiden van info en het evt. opzetten van activiteiten indien hieraan behoefte is.
J
Jaarlijkse actie in april (tijdens Lentepoets).
J
Jaarlijkse actie in mei.
J
Jaarlijks in juli-augustus.
J
De 10.000 folders zijn te verspreiden gedurende 2008/2009/2010. In 2011 opnieuw druk van 10.000 folders voor verspreiding gedurende 2011/2012/2013. Aanbod blijft verder lopen.
J J
J Convenanten opgesteld en uitgewerkt - VAGGA/Altox Ouder en jongerenbegeleiding: aanbieden van groepsgericht hulpverleningsaanbod voor ouders van gebruikende kinderen en voor gebruikende jongeren - Stedelijk drugspreventieteam: - VAGGA/Altox Communicatie over drugs met allochtone gemeenschappen: drugthema bespreekbaar maken binnen allochtone gezinnen en gemeenschappen - VAGGA/Altox Breakline: project gericht op gebruik bij uitgaande jongeren Verslavingsmodule voor OCMW maatschappelijk werkers J uitgewerkt door VAGGA/Altox. Een maximale toegankelijke eerstelijnsgezondheidszorg omnio- J gerechtigden (nota RMW okt 2008) Wijkgezondheidscentrum De Regent met systeem van forfaitaire geneeskunde Overhevelen van budgetten gemeentelijk subsidies van stad J naar OCMW.
Plaatsing van mammobiel gebeurt om de twee jaar (2009/2011/2013) in voorjaar (Berendrecht) en najaar (Linkeroever). Actualiseren jaarlijkse convenanten Convenanten worden bijgestuurd en opgesteld. Naast bestaande projecten worden met herbestedingsmiddelen 2008 van SVPP 3 projecten bijkomend voor 1 jaar gestart: 2 rond alcohol sensibilisering en het project vroeginterventie
Deskundigheidsbevordering met OCMW blijft jaarlijks georganiseerd. We willen bijkomend gelijkaardig systeem uitwerken met Justitiehuis Uitvoering in 2009
Gemeentelijke subsidies aan private diensten worden verdergezet (ondanks afschaffing provinciale subsidies aan openbare diensten gezinszorg).
J
J
Oprichting regiegroep met stad en partners
J
J
Overleg SIT / SEL
J
Uitvoering van de uitvoeringsbesluiten.
16
netwerking, samenwerking en afstemming
SZ/G
Wijkgebonden overleg- en afstemmingsforum Overleg doelgroep GGZ
N J
Signaalfunctie hogere overheden
N
Ondersteuning Toelage Logo via intermediairen beheersovereenkomst
J
J 3 projecten seksuele gezondheid: ITG, Zindering, Roze huis Project “op weg naar de G huisarts” van De Acht Toelagen lokale organisaties via 2 reglementen
Uitbouw netwerking, samenwerking en afstemming
SZ/G/ SODA
G
Structureel overleg met J Logo stad A'pen J Gemeenschappelijk actieplan met Logo (jaarlijks) G Deelname aan themagebonden overleg met lokale organisaties
J
Opdracht voor wijkgezondheidscentrum De Regent in 2009.
Werking OGGPA (Overleg platform geestelijke gezondheidszorg provincie Antwerpen) Dept. TW neemt deel aan werkgroep van Vlaams Agentschap voor Gezondheid en Welzijn In uitvoering van beheersovereenkomst ook opmaak en uitvoering van gemeenschappelijk actieplan (concretisering taakverdeling en samenwerkingsafspraken).
J
OGGPA faciliteert acties en projecten van de intermediairen.
J
Wordt opgenomen in 2009.
J
Subsidiëring op basis van beheersovereenkomst + opvolging via deelname aan stuurgroep.
N
In de loop van 2009 doorlopen de Logo’s een herstructureringsproces. Vanaf 2010 dienen toelage en beheersovereenkomst herbekeken te worden en aangepast aan nieuwe gegevenheid. Alle drie projecten werden afgerond in de loop van 2008.
Voorbereiding en goedkeuring van beheersovereenkomst. Opstart van project in december 2008. Doel van subsidie: ontwikkeling en implementatie van webapplicatie. Opmaak en promotie van reglementen bij het werkveld. Opstart van eerste intekenrondes. - Toelage aan organisaties die activiteiten m.b.t. gezondheid en preventie promoten. - Toelage aan projecten die dienstverlening aan personen met geestelijke gezondheidsproblemen bevorderen. Deelname aan thematische overlegvergaderingen, aan bestuursvergaderingen en aan fusiebesprekingen. Goedgekeurd actieplan is momenteel in uitvoering (conform bepalingen van beheersovereenkomst).
J
Project loopt verder tot eind 2010.
J
Loopt verder gedurende de volgende jaren (met bijsturing reglement indien nodig).
J
2009 staat volledig in het teken van fusiebesprekingen.
J
Loopt verder in 2009. Voor periode vanaf 2010 zal nieuwe overeenkomst en nieuw plan moeten worden uitgewerkt.
Organiseren overleg- en informatiemomenten
J
Inzake themagebonden overleg is er ongelijke investering, bv. J zeer veel aandacht voor bv. kankerpreventie, preventie infectieziekten en promotie gezonde voeding. Veel minder aandacht voor bv. roken en ongevalpreventie. In 2008 ook veel aandacht naar seksuele gezondheid. J
Organiseren fora
J
Rond hepatitis C, Projectinfo, ADAM, Activeringsbeleid.
J
Organiseren van vier sectorgebonden overlegplatforms en thematische werkgroepen rond actuele thema’s
J
Reguliere overlegwerking van SODA.
J
Overleg met partners, stedelijke diensten J en OCMW ifv uitwerken coherent integraal stedelijk beleid Uniform registratiesysteem via J samenwerking Studiedienst Stadsobservatie (SSO) In kaart brengen en onderzoek J methodiekontwikkeling
J Afstemmen uniform registratiesysteem.
Verder uit te bouwen.
Organiseren: - werkbezoeken o.a. aan woonproject - vormingscyclus rond beroepsgeheim In 2009 studiedag rond o.a.: - project “registratie in hulpverlening”. Derde rapport is klaar. - druggebruik en uitgaan Blijft georganiseerd: Sectorgebonden overlegplatforms rond hulpverlening, gebruikers, preventie. Thematische werkgroepen oa: onderzoek/registratie, patiëntenrechten, beroepsgeheim/samenwerking, wonen, zorgcircuit, spoed en crisisconvenant, mobiel psychiatrische hulp, interculturalisering hulpverlening. Is neergeschreven in projectfiches: samenwerking met OCMW en samenwerking met stedelijke diensten.
J
Dit gebeurt in kader van het project “registratie in de hulpverlening”, registratieformulier van Breakline: project dat zich richt op uitgaan.
J
Uitwerken van jeugdmonitor (RUG), onderzoek rond substitutiemedicatie voorgeschreven door huisartsen (UA).
17
SZ/G/PB Centraal aanspreekpunt i.v.m. prostitutie J
ND07 stimulansen om bij te dragen tot een gezond en leefbaar binnenen buitenmilieu.
SZ/G
Organiseren van structureel overleg hulpverleningspartners prostitutie t.b.v. afstemming en samenwerking Organiseren van structureel overleg veiligheidspartners prostitutie t.b.v. afstemming en samenwerking Acties m.b.t. sensibilisering COproblematiek I.s.m. Logo / MMK
J
J
De dienst prostitutiebeleid beantwoorde (interviews, presentaties, rondleidingen, …) 24 informatieve vragen van externen (vakorganisaties, onderzoekers, pers, …). In 2008 vonden 10 structurele overlegmomenten plaats.
J
J
In 2008 vonden 7 structurele overlegmomenten plaats.
J
J
J
18
6. ZINVOLLE ACTIVITEIT Een operationeel plan voor de samenwerking tussen de stad, het OCMW en de VDAB wordt uitgewerkt en zal ten laatste in maart 2009 op het college van Burgemeester en Schepenen en de OCMW Raad en ten laatste in april 2009 op de gemeenteraad geagendeerd worden. Er lopen experimenten op het vlak van: - welzijnstrajecten door OCMW voor cliënten van de VDAB; - intensieve begeleiding door VDAB van OCMW-cliënten die bemiddelbaar zijn naar werk; - bemiddeling naar werk door VDAB van OCMW-cliënten tijdens werkervaring art.60 §7. De evaluatie van de experimenten is voorzien op het einde van het eerste kwartaal van 2009. Werkhaven Antwerpen, het sociaal economiebedrijf van stad en OCMW, startte op. De eerste nieuwe opdrachten van de stad werden gegeven. Er volgen verdere juridische en financiële uitklaring. In het eerste kwartaal van 2009 wordt een dossier bij de Vlaamse overheid ingediend (oproep Lokale Diensteneconomie) om het aantal banen uit te breiden. WNE05 - De stad en het OCMW willen aan elke Antwerpenaar het recht op levenslange en levensbrede competentieontwikkeling en het recht op zinvolle activiteit garanderen. Nagestreefde doelstelling
Wie?
Wat doen we om deze doelstelling te realiseren? (concrete projecten, acties,…)
2/3 van OCMW klanten worden OCMW overkoepelend over ND05- geactiveerd via arbeidsmarktgerichte 06 opleiding, werk en sociale activering. ND05 Activering alle activeerbare werklozen
WNE
Ontwikkeling monitor activeringsbeleid
Creëren laagdrempelige instapbanen in reguliere / sociale economie
Wat is er concreet gebeurd en gerealiseerd in 2008?
Wat is er gepland in 2009?
OK? Opmerkingen, indicatoren, …
Idem? Nieuwe projecten, acties, …
J
De activeringsgraad van OCMW-klanten wordt maandelijks opgenomen in de monitor. Voor alle maanden van 2008 werd de vooropgestelde norm gehaald of overschreden.
J
G
Het project ‘Monitoring van het activeringsbeleid’ (professioneel J – sociaal) heeft vertraging opgelopen. 1. Monitor activeringsbeleid is nog in ontwikkeling; 2. Onderzoek werd gelanceerd naar de ‘nog’-niet bemiddelbaren op de arbeidsmarkt. Vanaf januari 2009 start HIVA een onderzoek naar de niet-bemiddelbare werkzoekenden in Antwerpen (o.a. naar het aantal).
N
Een set van indicatoren is in voorbereiding om het sociaal gehalte van acties te meten. Het project ‘Laagdrempelige instapbanen’ is nog in J onderzoeksfase. Focus hierbij lag op ouderen en arbeidsgehandicapten.
De doelstelling blijft in 2009 gehandhaafd.
Mogelijk wordt het project ‘Laagdrempelige instapbanen’ geïntegreerd in project rond groot banenpotentieel (project ‘Maatwerk grote aanwervingen’).
Samenwerking m.b.t. problematiek uitgeleerden Nederlands en generatiearmen is lopende.
Nieuwe piloten werkzoekenden bereiken J via netwerken / sampling
In kwartaal vier werden we nog scherper geconfronteerd met de situatie van de lokale derden in Antwerpen. De continuïteit van de opleiding- en werkervaringderden is bedreigd. De beleidsraad van stad, OCMW en VDAB wil mee zoeken naar mogelijke oplossingen. Het project ‘Werklozen bereiken via netwerken/sampling’ zit op J schema. Samplingacties zijn georganiseerd op volgende domeinen: - Toepassing van de samplingmethodiek tijdens de banenmarkt dd. 24/5/2008 jobmatch Deurne; - Toepassing van de samplingmethodiek tijdens de banenmarkt dd. 7/6/2008 jobgoal Kiel; - Toepassing van de samplingmethodiek tijdens de
De samplingmethodiek zal tijdens infomomenten opnieuw worden toegepast.
19
Ramadanmarkt, Laar Borgerhout dd. 14/9/2008; Toepassing van de samplingmethodiek tijdens de banenmarkt dd. 4/10/2008; - Toepassing van de samplingmethodiek tijdens het infomoment voor nieuwkomers, district Antwerpen dd. 16/10/2008. Samen met de inrichtende machten en schooldirecties van het J vrije en officiële net bereiden we op regionaal en lokaal niveau een nieuwe structuur voor het deeltijds onderwijs voor. -
Creëren werkervaringsplaatsen voor schoolverlaters
J
Het jeugdwerkplan van de VDAB loopt verder in 2009, evenals de werking van de sociale uitzendkantoren.
VDAB startte het nieuw jeugdwerkplan (JWP). Er is hierin ook een luik ‘non response jongeren’ (jongeren die zeer moeilijk bereikt worden door VDAB). De sociale uitzendkantoren WEL-interim en Instant A worden sinds 01/07/2008 betoelaagd om tegen eind 2009 266 kortgeschoolde langdurig werkzoekende jongeren (langer dan 1 jaar/-25 jaar) aan het werk te zetten.
Jobobstakels wegwerken
OKiDO
Werkzoekendenmobiliteit J
J De fietsuitleen aan werkzoekenden en de fietsschool zijn uitgegeven aan Fietshaven en worden opgevolgd door Werk en Economie en Werkhaven. In 2008 namen 45 werkzoekenden deel aan de fietsschool.
Digitale Kloof
J
Er werden twee Digipunten opgericht: één in Permeke en één J in Deurne. Extra financiering gebeurt via de provincie.
J
Onderzoek is afgerond.
N
N Arbeidszorg blijft een pijnpunt omwille van de structurele onderfinanciering vanuit Vlaanderen en de beperkte doelgroep die voor financiering in aanmerking komt (enkel uitkeringsgerechtigde werklozen). Tal van sociale werkplaatsen zetten om wie reden geen projecten arbeidszorg op. Het OCMW blijft de vzw ANA (Antwerps Netwerk Arbeidszorg) financieren, maar heeft niet de middelen om de aanvullende financiering voor arbeidszorg voor uitkeringsgerechtigde werklozen ten laste te nemen. In het kader van het samenwerkingsakkoord Stad-OCMWJ VDAB werden afspraken gemaakt tussen OCMW en VDAB zowel inzake de screening van OCMW-klanten op het vlak van professionele activering als inzake de toeleiding van professioneel activeerbare OCMW-klanten naar de VDAB.
Onderzoek problematiek uitgeleerden Nederlands OCMW Totaalproject Arbeidszorg
ND06 Aanbod van zinvolle activiteiten voor wie (nog) niet
J
In 2008 werden tien schoolverlatersdagen georganiseerd. Hier namen 920 jongeren aan deel. Eind 2008 waren er in de OKiDO’s 145 kindplaatsen. In het J eerste en tweede kwartaal van 2008 werden in totaal 347 kinderen opgevangen in de OKiDO’s. Ter vergelijking: in 2006 werden er 301 en in 2007 377 kinderen opgevangen tijdens de eerste jaarhelft.
OCMW Sluitende screening op activeerbaarheid J in overeenstemming met VDAB
In 2009 worden opnieuw 10 schoolverlatersdagen georganiseerd en er wordt gestreefd naar een bereik van 1.000 jongeren. De verschillende projecten rond het wegwerken van jobobstakels (OKIDO’s, werkzoekendenmobiliteit, Digipunten) worden in 2009 verdergezet. Het de ambitie om tegen 2013 het aantal OKiDO-plaatsen te verdubbelen. In 2009 loopt de eerste fase van dit plan.
Aanvraag om uitbreiding met een bijkomend Digipunt in Antwerpen- Linkeroever wordt ingediend (uitbreidingsronde Lokale Diensteneconomie).
N
20
activeerbaar is naar werk
Creëren aanbod zorgwerk, vrijwilligerswerk, sociale activering, zorgtrajecten
G
Ruimere bekendmaking aanbod sociale activering
G
J Binnen het OCMW werd een kader uitgewerkt voor vrijwilligerswerk en voor sociale activering voor OCMW-klanten. In het kader van het samenwerkingsakkoord tussen Stad,OCMW en VDAB werden afspraken gemaakt rond de welzijnstrajecten die het OCMW opzet voor door de VDAB toegeleide uitkeringsgerechtigde werklozen. Het aanbod sociale activering richt zich voorlopig enkel tot N OCMW-klanten.
Omwille van de toenemende en complexer wordende problematiek bij de doelgroep van de OCMW-klanten, zal de nood aan sociale i.p.v. professionele activeringsprojecten nog toenemen. Om het aanbod te verruimen zal het OCMW samenwerken met de dienst samenlevingsopbouw van de Stad. In functie van de mogelijkheden om het aanbod inzake sociale activering fors uit te breiden, kan een verruiming van de doelgroep in overweging worden genomen.
21
6. ONDERWIJS LS03 – Iedereen in Antwerpen heeft en grijpt de kans om een kwalificatie te behalen die leidt tot actief en verantwoord burgerschap, brede persoonsvorming en toegang tot het hoger onderwijs en/of de arbeidsmarkt Nagestreefde Wie? Wat doen we om deze doelstelling te Wat is er concreet gebeurd en gerealiseerd in 2008? Wat is er gepland in 2009? doelstelling realiseren? (concrete projecten, OK? Opmerkingen, indicatoren, … Idem? Nieuwe projecten, acties, … acties,…) LS ND01 De stad stimuleert netoverschrijdende samenwerking
Baobab vzw
J
Onderwijsraad Antwerpen
J
Lokale Overlegplatforms
G
J
Consortium Volwassenenonderwijs
J
De werking van Baobab vzw is geïntegreerd in die van de J afdeling algemeen onderwijsbeleid. J De onderwijsraad Antwerpen is het officiële overleg- en adviesorgaan in de stad. Gezamenlijke acties van de Onderwijsraad Antwerpen 2008 o.a.: - De derde, netoverschrijdende, campagne om het secundair onderwijs in de stad te promoten (januari – februari). - Een tweede deelname aan de Jobbeurs voor laatstejaarsstudenten georganiseerd door de hogescholen in Antwerpen (maart) met als doelstelling het Antwerps onderwijs als aantrekkelijke werkgever te profileren. J Lop Basis - Samenwerking rond gezamenlijke inschrijvingsperiode met voorrang voor buurtkinderen. Dit voorstel werd niet aanvaard. Knelpunten hier zijn het mandaat van de stuurgroep en de gebrekkige doorstroming van informatie naar alle gelederen. J Volgende acties vloeien voort uit de werking van het Lop Secundair: - Vastlegging van gezamenlijke inschrijvings- en voorrangsperiodes voor alle Antwerpse secundaire scholen en actieve opvolging van geweigerde inschrijvingen; - Afbakening van criteria voor secundaire scholen om jongeren te weigeren die elders wegens tucht verwijderd werden; - Verdere uitbouw van de samenwerking met het Centraal Meldpunt voor Risicojongeren om schoolloze jongeren en jongeren die wegens tucht werden verwijderd beter op te volgen; - Verdere verspreiding van de aanbevelingen van de reflectiecel over studiekeuze en studiebegeleiding. Daarnaast besteedde het LOP Secundair ook aandacht aan de volgende thema’s: - schoolse achterstand bij kansarmen en bij allochtone jongeren; - werken met omgevingsanalyse; - bekendmaking van het herziene GOK-decreet bij kansarmen; - optimalisering van de communicatie met ouders; - schoolkosten. J In mei 2008 trad Adelheid Doom aan als afgevaardigd bestuurder. Sindsdien is het consortium een onafhankelijke partner van het algemeen onderwijsbeleid.
22
Open Onderwijshuis
J
LS ND02 Elke Antwerpenaar is geïnformeerd over het onderwijsaanbod
Infosessies op maat
J
LS ND04 Antwerpse leerlingen kunnen terecht in een eigentijds en flexibel extra muros aanbod
Buitenschoolse activiteiten:
Zoovignet
J
Daens, de musical J
Stadsklassen
J
Vredescentrum
J
Het consortium volwassenenonderwijs is eveneens een aanspreekpunt voor sociaal-culturele en sociaal-economische actoren. J In het Open Onderwijshuis: - Zijn ruimte en faciliteiten toegankelijk voor alle scholen en alle lerenden, aan dezelfde voorwaarden. - Huizen diensten en partners die alle scholen en/of lerenden ondersteunen. J Naast de loketwerking werden op locatie sessies op maat gegeven aan specifieke doelgroepen zoals kansarmen, anderstalige nieuwkomers, … of over specifieke thema’s inschrijvingen lager onderwijs, studiebeurzen …. Bovendien waren we aanwezig op verschillende beurzen zoals jobbeurzen, onthaalactiviteiten voor nieuwe inwoners, … G Gedurende het schooljaar 2007-2008 brachten 10.713 leerlingen een gratis bezoek aan de Zoo met het zoovignet. Het aanbod geldt voor leerlingen - van de derde kleuterklas - van het vierde leerjaar lager onderwijs - van de OKAN-klassen secundair onderwijs Tijdens het najaar was de musical Daens te gast in Antwerpen. N Studio 100 ontwikkelde een educatief pakket. Algemeen onderwijsbeleid liet een extra module ontwikkelen voor dit pakket zodat het beter bruikbaar werd voor TSO, KSO en BSO. Elke Antwerpse secundaire school ontving dit pakket.
Vanaf 1 september 2008 kunnen enkel nog leerlingen van de derde kleuterklas, het vierde leerjaar lager onderwijs en de OKAN secundair onderwijs naar de Zoo met het zoovignet. Om budgettaire redenen (prijsverhoging van 3,5 euro naar 5 euro) kan dit voordeel niet meer aan de eerstejaars secundair onderwijs worden toegekend.
De stad bood korting op de toegangsprijs voor klassen uit de derde graad BSO. Voor eind november tekenden 10 scholen in op dit aanbod. In totaal gingen 50-tal klassen naar de musical. Tot nu toe maakten 739 leerlingen gebruik van deze korting. Deze financiële ondersteuning gebeurde met de restmiddelen van de zoovignetten. De stadsklassen zijn een samenwerking tussen het algemeen J onderwijsbeleid en de stedelijke jeugddienst. Het doel is om jongeren uit het secundair onderwijs te laten kennis maken met stedelijkheid en dit specifiek in de context van de grootstad Antwerpen. In oktober vonden de eerste testmodules plaats. Vijf scholen konden drie verschillende modules uittesten rond het thema mode. Het verdere concept wordt ontwikkeld door JES vzw Antwerpen. J Vredeseducatie: In 2008 werd door het Vredescentrum in samenwerking met HETPALEIS een luister-cd ontwikkeld in het kader van de viering van 90 jaar wapenstilstand. Op de cd staan korte oorlogsverhalen die speciaal voor dit project geschreven zijn en gespeeld werden door podiumkunstenaars. De cd wilde leerlingen van het basisonderwijs laten stilstaan bij de herdenking en de kloof tussen heden en verleden overbruggen. In opdracht van het Vredescentrum maakten striptekenaar Marc Verhaegen en scenarist Jan Kragt een strip over de Tweede Wereldoorlog. De strip speelt in op verschillende aspecten uit de Antwerpse oorlogsgeschiedenis en is geschikt voor jongeren van 13 tot 17 jaar.
23
LS ND05 Gelijke onderwijskansen en onderwijsvernieuwing
Armoedebeleid Schoolkosten
J
Naschoolse begeleiding J
Het Vredescentrum organiseert reeds een aantal jaren de Fietstocht voor de vrede voor scholen. Dit jaar werd er een educatief pakket ontwikkeld gekoppeld aan de fietstocht zodat scholen ook zelfstandig aan de slag kunnen. J Op 30 januari keurde de Antwerpse onderwijsraad een nota goed waarin de Antwerpse scholen zich engageren om in hun beleid inzake onbetaalde schoolrekeningen een aangepaste strategie te volgen ten aanzien van enerzijds ouders die niet kunnen betalen en anderzijds ouders die niet willen betalen. In september werden Antwerpse ouders met een kind in de basisschool via de folder De basisschool, betaalbaar voor elke ouder (40.000 ex.) geïnformeerd over het Antwerpse en Vlaamse beleid om de schoolfactuur voor alle ouders betaalbaar te houden. J Samen met de gekende Antwerpse naschoolse begeleidingsinitiatieven (huiswerkklassen) werd een gezamenlijke visietekst over niet-commerciële naschoolse begeleiding afgewerkt. Daarnaast werd een folder met Huiswerktips voor ouders (3000 ex.) verspreid via de betrokken partners. Instructieve tekeningen met bijschriften in verschillende talen geven ouders op een laagdrempelige manier tips over hoe zij hun kinderen kunnen ondersteunen bij hun huiswerk. Het sociaal fonds keerde in het schooljaar 2007-2008 103.716 J euro uit aan ouders van Antwerpse leerlingen. Dat zijn 10.898 individuele aanvragen. De commissie netoverschrijdend aanbod paste vanaf 1 september 2008 het reglement aan zodat scholen voor buitengewoon onderwijs en scholen met onthaalklassen voor anderstalige nieuwkomers voor meer leerlingen een dossier kunnen indienen
Sociaal fonds
J
Onderwijsopbouwwerk
J
J Het afgelopen jaar werkte De Schoolbrug in opdracht van het algemeen onderwijsbeleid in 41 Antwerpse scholen aan 10 verschillende projecten. De scholen bevinden zich in Antwerpen centrum en noord, Borgerhout en de Zuidrand. Vanaf 2008 kreeg De Schoolbrug aanzienlijk meer middelen om enerzijds ook scholen op Linkeroever te ondersteunen en om anderzijds meer KAAP-projecten kunnen opstarten en begeleiden (zie verder).
J
15 Eenjarige projecten, deze werden in 2008 ook geëvalueerd J 13 meerjarige projecten, deze werden in december geëvalueerd in functie van hun vervolg volgend jaar.
Projectenfonds
33 van de 38 ingediende projecten werden goedgekeurd door de RvB Baobab. Vanaf 1 januari 2009 kunnen deze starten.
Projectcall 2008: resulteerde in 38 projectaanvragen ND06 Brede School
LS
10 Antwerpse bredeschoolprojecten
J
J Brede scholen stemmen hun aanpak beter af op de grootstedelijke onderwijsrealiteit door allianties aan te gaan met partners uit cultuur, vrije tijd, jeugd, wijk, diversiteit, enz. De stedelijke overheid versterkt haar regierol door contracten af te sluiten met brede scholen via de methodiek van een stimuleringsfonds. Een niet onbelangrijke secundaire doelstelling is onderwijsvernieuwing op het spoor komen. Met de goedkeuring door de Vlaamse overheid van de projectaanvraag voor 2008 konden de tien Antwerpse
24
bredeschoolprojecten hun driejarig traject verderzetten.
LS ND07 In Antwerpen wordt samen met het huis van het Nederlands, de Schoolbrug en het onthaalbureau voor anderstalige nieuwkomers laagdrempelige les NT2 voor volwassenen georganiseerd
Lokale visietekst brede school
J
KAAP
J
Verspreid over 3 bijeenkomsten wisselden 60 medewerkers van N scholen en partnerorganisaties van gedachten over de doelstellingen en de organisatorische aspecten van een brede school, zoals beschreven in de visietekst. Zij formuleerden eveneens de eerste beleidsadviezen. J KAAP is een aanbod NT2 voor ouders in de school waar hun kinderen school lopen. Het aanbod gebeurt in samenwerking met de aanbodsverstrekkers NT2 (centrum voor basiseducatie, centra voor volwassenenonderwijs)
Aandachtspunten voor 2009 - de effectieve doorstroom naar het reguliere aanbod - drempels voor ouders met jonge kinderen (kinderopvang?)
KAAP startte zijn tweede werkjaar in september 2008. Op basis van het eerste werkjaar werd een draaiboek voor KAAPlesgevers ontwikkeld. Het blijft echter moeilijk voor de aanbodsverstrekkers om een aanbod op maat uit te werken dat ook nog rekening houdt met projectwerking. Daarom zal in schooljaar 2008-2009 een halftijdse medewerker de lesgevers ondersteunen bij de uitwerking van aangepaste lessen.
Na één werkjaar blijkt dat de geïnteresseerde ouders niet doorstromen naar het reguliere NT2-aanbod. Zij zijn zeker bereid om te leren en hebben interesse in de schoolloopbaan en het onderwijs van hun kind. Toch blijkt de overgang naar een meer centrale lesplek en een algemener aanbod geen haalbare kaart. Gebrek aan kinderopvang tijdens de lessen is ook een probleem dat door veel jonge ouders wordt aangekaart. LS04 - Scholen en schoolomgevingen zijn aangename leer- en leefomgevingen waar veiligheid, integriteit en respect gewaarborgd zijn voor leerlingen, leerkrachten en de buurt Nagestreefde Wie? Wat doen we om deze doelstelling te Wat is er concreet gebeurd en gerealiseerd in 2008? Wat is er gepland in 2009? doelstelling realiseren? (concrete projecten, OK? Opmerkingen, indicatoren, … Idem? Nieuwe projecten, acties, … acties,…) ND01 LS Net- en sectoroverschrijdende samenwerkingsverbanden regelen de aanpak van veiligheid, respect en integriteit in en rond Antwerpse scholen LS ND02 Er is een netwerk voor detectie, opvang en begeleiding voor tijdelijk niet schoolbare jongeren aanwezig. Het
School aan de beurt
J
Het actieplan veiligheid, integriteit en respect in Antwerpse scholen kreeg verder vorm. 13 scholen tekenden in voor een ‘School aan de beurt’ aanpak. De scholen brachten via een bevraging hun werkpunten rond de thema’s veilig, proper, hersteld, gezellig en sociaal vaardig in kaart en stelden in samenwerking met de coördinator een plan van aanpak op gebaseerd op hun veiligheidsspiegel.
Centraal Meldpunt voor Risicojongeren (CMP)
J
-
-
J
J Het aantal meldingen blijft toenemen. - Schooljaar 2007 -2008: 1356 preventieve meldingen, 548 consulten - Ter vergelijking, schooljaar 2006 -2007: 463 preventieve meldingen, 507 consulten Sterkere profilering als draaischijf voor doorverwijzing naar coachings- en opvangprojecten. Nieuw dit jaar: centraal netwerkoverleg voor jongeren die in een gesloten instelling verbleven en nood hebben aan
25
centraal meldpunt fungeert in samenwerking met doelgroepregie en de diensten rond opvoedingsonder steuning als draaischijf SWAT (Samen Werken Aan Toekomst)
ND03 LS Het aandeel veelspijbelaars in Antwerpen evolueert in de richting van het aandeel in heel Vlaanderen
verdere opvolging. Om absolute verzuimers beter op te volgen werden op vraag van het ministerie voor Onderwijs en Vorming, in nauwe samenwerking met het CMP, controles gedaan door de lokale politie. Om onnodige en herhaaldelijke controles te vermijden, werd in samenwerking met PINA extra gesensibiliseerd binnen de vorig jaar afgebakende risicogroepen. - Registratieopdracht CMP in 2008 uitgebreid met ‘incidenten met wapens op school’ J/N Tijdens schooljaar 2007-2008 ving de netoverschrijdende opvangstructuur (SWAT) 19 tijdelijk niet schoolbare jongeren op. In totaal werden in 2008 26 jongeren begeleid (7 jongeren in schooljaar 2008-2009). 17 jongeren kregen een nazorgtraject. -
Spijbelpreventie en vorming
J
Vormingspakket J
Sinds september lopen in alle centra voor leerlingenbegeleiding J en in een aantal lerarenopleidingen vormingen. Het vormingspakket bevat preventietips, een voorstelling van het Centraal Meldpunt (spijbelwerking, aanmelding en opvolging) en het preventienetwerk.
Spijbelspiegels J
Met het netwerk van spijbelregistratoren van de CLB’s werd verder gewerkt aan de spijbelspiegels. Deze worden door de spijbelambtenaar en de CLB’s gebruikt om scholen te ondersteunen bij hun aanpak van spijbelgedrag. Het spijbelopvolgingsproject dat loopt in alle secundaire scholen in Borgerhout besteedde bijzondere aandacht aan de communicatie met de ouders. Dit resulteerde in een affiche met communicatietips voor scholen en een affiche met tips voor ouders. De knowhow wordt stapsgewijs ook aan andere scholenclusters aangeboden. Het stappenplan spijbelopvolging werd in het licht van de evoluerende regelgeving door en voor alle partners opnieuw beschreven in een brochure met bijhorende affiche. Deze werden bezorgd aan alle Antwerpse secundaire scholen, CLB’s en partners uit hulpverlening en justitie. In 2008 vond een congres uitvalpreventie plaats. Scholen en CLB’s werden geïnformeerd over de opvang- en coachingsprojecten voor Antwerpse jongeren. Daarnaast leverde het forum een advies aan de Onderwijsraad Antwerpen over een meer kwaliteitsvolle schoolinterne aanpak en opvang van risicojongeren. De beleidsgroep blijft een forum bieden om over de sectoren heen snel beleidsaanbevelingen te doen op basis van een degelijke detectie. Naast de ontwikkeling van gezamenlijke acties blijven de partners via de beleidsgroep op de hoogte van de initiatieven rond veilige scholen en schoolomgevingen en kunnen ze maximaal op die initiatieven aansluiten. Met de aanwerving van een netwerkcoördinator coaching wordt het bestaande potentieel aan coaches in en voor Antwerpse scholen geoptimaliseerd. De coördinator brengt de verschillende werkingen in kaart en zorgt voor de noodzakelijke samenwerkingsverbanden tussen de territoriale en vraaggestuurde coaches enerzijds en de coaches die op
Spijbelproject Borgerhout
J
Stappenplan J spijbelopvolging
Netwerken
Forum uitvalpreventie
J
Net- en sectoroverschrijdende beleidsgroep
J
Netwerkcoördinator coaching
J
Momenteel wordt in opdracht van de onderwijsraad en in overleg met alle stakeholders onderzocht of het SWAT-project nog voldoet aan de huidige behoeften en/of in welke mate het al dan niet bijgestuurd moet worden.
J
J
J
J
J
J
26
scholen ingezet worden en hun opleiders anderzijds. Daarnaast worden scholen gesensibiliseerd over de voordelen van leerlingencoaching door externen en peers en wordt dit gekoppeld aan de mogelijkheden die ze hebben om schoolinterne coaches aan te trekken via het jongerenbanenplan. Verder wordt de samenwerking gestimuleerd met de territoriale jongerencoaches in de aandachtswijken evenals met de verkeersmedewerkers en schoolspotters in dienst van het algemeen onderwijsbeleid. Door het netwerk te verfijnen kunnen we potentiële vragen, noden en problemen nog sneller detecteren.
27
7. VRIJE TIJD CS01 - in Antwerpen plaatsen we de sportinfrastructuur op de Europese kaart Nagestreefde doelstelling
Wie?
ND01 CS Voldoende sportinfrastructuur
Wat doen we om deze Wat is er concreet gebeurd en gerealiseerd in 2008? doelstelling te realiseren? OK? Opmerkingen, indicatoren, … (concrete projecten, acties,…) 8 sportloodsen in aandachtswijken
J
Sportinfrastructuur WDT - loods J Park-Spoor-Noord operationeel (sportmogelijkheden Hogeschool Antwerpen & Buurtsport) Voldoende lokale J buurtsportvelden in de wijken Openstellen sportinfrastructuur J scholen van alle netten
In 2008 werd: - Een locatieonderzoek gedaan - Prioriteit vastgelegd: sportloods Zuidrand - Doelstelling geactualiseerd: van 8 naar 2 (budgetbeperking, herberekening kostprijs) - Uitvoering overgangsmaatregelen (continuïteit luchtballon Park Spoor Noord) - Opvolging en advisering bouwproces sportinfra WDT - loods
Wie?
ND01 Aantrekkelijk en divers sportaanbod
CS/AS Projectenfonds diversiteit en toegankelijkheid
Afsluiten raamcontract voor aanleg en renovatie buurtsportvelden I.s.m. district sportantennes werden opportuniteiten in kaart gebracht en een beleidsvoorstel ‘plan van aanpak’ werd gerealiseerd - Overeenkomst afgesloten met KTA Berchem om de sportzaal naschools ter beschikking te stellen via de stedelijke sportdienst - Proefproject opstellen naschools met Groenendaal college Merksem - Voorbereiding overeenkomst naschoolse ter beschikkingstelling sportzaal via stedelijke sportdienst met SIVO (Berchem) en Pius X (Kiel) Uitvoering gepland vanaf 2010. N
Wat doen we om deze Wat is er concreet gebeurd en gerealiseerd in 2008? doelstelling te realiseren? OK? Opmerkingen, indicatoren, … (concrete projecten, acties,…) J
Idem Nieuwe projecten, acties, … ? - Afwikkeling bouwproces sportloods Zuidrand (bestek, aanbesteding, vergunningen, …) - Locatiebepaling 2e sportloods Deurne-Noord - Herijken doelstelling: van 8 naar 2 bijkomende sportloodsen
-
N OCMW Opstart onderzoek mogelijkheden + noodzakelijke aanpassingen voor het openstellen van OCMWinfrastructuur in kaart brengen ND03 CS Opmaak charter algemene N Gezien mutatie van verantwoordelijk personeelslid is deze actie niet sportinfrastructuur KRM-principes naar uitgevoerd in 2008. maximaal doelgroepen i.s.m. OCMW en toegankelijk Antwerpen Sportstad N Werkervaring in stedelijke Gezien mutatie van verantwoordelijk personeelslid is deze actie niet sportinfrastructuur + uitgevoed in 2008. sportaanbieders onderzoeken i.s.m. WNE organisatie klanttevredenheidsonderzoek (o.a. fysieke toegankelijkheid, drempels, …) CS02 Antwerpen houdt van sport en iedereen wordt aangezet om het zelf te doen Nagestreefde doelstelling
Wat is er gepland in 2009?
-
Beleidsgoedkeuring (stedelijk en op districtniveau) plan van aanpak Start uitvoering aanleg skatepark Linkeroever Groenendaal college Merksem : van proefproject naar overeenkomst Afsluiten overeenkomst met SIVO (Berchem) en Pius X (Kiel)
Uitvoering gepland vanaf 2010.
J
Wordt opgenomen in 2009.
J
Wordt opgenomen in 2009. Knelpunt: wordt intern aangepakt.
Wat is er gepland in 2009? Idem? Nieuwe projecten, acties, …
11 clubs werden genomineerd, 10 clubs dienden projectvoorstellen in voor J en N een bedrag van €79.076. De jury erkende de aanvragen van 10 clubs voor een bedrag van €62.983 Goed : rechtstreeks contact met clubs Moeizaam : clubwerking = vrijwilligers. Structurele oplossing =
a) met de 10 genomineerde clubs wordt een projectaanvraag 2009 voorbereid b) onderzocht wordt op welke wijze andere clubs van dit fonds gebruik kunnen maken.
28
Sportpromotie t.a.v. personen met een handicap
J
Aanvullend sportaanbod jeugd door KIDS, JESPO, en op 7 pleinen pleintjesbasket
J
Sportantennes in districten (2 in J 2007, 9 in 2008)
Uitbreiding Continuering J buurtsport uitleendienst + door: uitbreiding aantal (Park Spoor Noord & Zuidrand) J Buurtsport in 10 aandachtswijken: uitbreiding aantal vestigingsplaatsen, medewerkers en individuele sportbemiddelaars
professionele ondersteuning (volgende legislatuur) De 8 begeleidt nu KFCO Wilrijk & FC Berkenrode (tot 2010) J - Folder met aanbod (Handikid 1.000 exemplaren) is verspreid naar scholen en verenigingen, activiteiten zijn opgestart - Organisatie sportdag voor gehandicapten is afgevoerd wegens te geringe belangstelling voor dergelijke sportdagen. De recent door de provinciale sportdienst georganiseerde sportontmoeting bracht slechts een 50-tal deelnemers op de been. Uit onze eerdere ervaringen blijkt dat er geen vraag is naar dergelijke initiatieven. - Overzicht van sportmogelijkheden voor personen met handicap: werd reeds gemaakt door Provincie “Sportwijzer voor personen met een handicap”. J KIDS - Een overeenkomst 2008 werd afsloten, halfjaarlijks en op het einde van het jaar geëvalueerd. - 15 permanente sportgroepen (378 deelnemers) en 34 occasionele activiteiten (1.409 deelnemers) zorgen voor een sportaanbod met 24.963 deelnames. - Een overeenkomst 2009 wordt voorbereid. J JESPO - Een overeenkomst 2008 werd afsloten, halfjaarlijks en op het einde van het jaar geëvalueerd. - 108 permanente sportgroepen (2.022 deelnemers) en 6 occasionele activiteiten (436 deelnemers) zorgen voor een sportaanbod met 56.688 deelnames. - Een overeenkomst 2009 werd afgesloten. Pleintjesbasket J/N Op 3 pleintjes (Dageraadplaats, Ernest Claesplein, Willebrordusplein) werden 5 sessies pleintjesbasket, en gezamenlijke apotheose georganiseerd voor 75 deelnemers. Totaal 450 deelnames J Sportantennes zijn operationeel in 9 districten en functioneren als: - Sport infopunt: 280 sportinfo vragen zijn verwerkt - Ondersteuning sportactiviteiten uitgevoerd door derden:78 Activiteiten werden ondersteund. - Ondersteuning voor districten bij conceptontwikkeling en uitvoering district sportsubsidies: 110 subsidieaanvragen werden verwerkt - Promotoren voor stedelijke breedtesportactiviteiten (sportactief, seniorensport, sportweken) - Ondersteuning voor districten i.f.v. sportinfrastructuur op lokale (buurt) pleinen in zes districten werd hiervoor een meerjarenplan In 2008 werden 390 uitleningen gedaan (2007: 250 ontleningen) J
idem: folder activiteiten en ondersteuning activiteitenaanbod
Onderzocht wordt om eventueel andere pleinen te nemen. Uitbreiding naar Zuidrand in 2010 zal onderzocht en voorbereid worden. Nog in 2009 : Luchtbal, Oud Berchem, Antwerpen centrum
Buurtsport in aandachtswijken werd uitgebreid van 4 naar 7 wijken J (bijkomend in 2008 Linkeroever, Hoboken en Deurne Noord), waarbij: - 9 sportverenigingen intensief ondersteund werden - 12 éénmalige buurtsportactiviteiten werden georganiseerd, met 1.514 deelnemers - 77 sportactiviteiten op wekelijkse basis, met 1.325 die wekelijks komen sporten - 1 sportkamp werd georganiseerd met 60 deelnemers
29
Een team van individuele sportbemiddelaars werd aangesteld en realiseerde in 2008: - Aanvragen: 323 - Begeleidingen: 276 (47 wachtlijst) - 177 mensen ingeschreven in sportaanbod - 40 nog in begeleiding - 59 geen resultaat (cijfers op basis van 1/2e capaciteit van het team dat recent werd vervolledigd) Folder met aanbod (Seniorenacademie) werd in juli verspreid. Samenwerking met OCMW dienstencentra heeft het aanbod uitgebreid.
Aanbod seniorensport in kaart J brengen, promoten, verder uitbouwen (o.a. sportaanbod in dienstencentra) OCMW Financiële toelage kwetsbare J groepen(OCMW-klanten) voor sportparticipatie J Verdeling tickets via evenementenkalender: 20% gratis publiektickets voor OCMW klanten
Toelagen voor sportmateriaal, lidgeld etc. maken deel uit van de toelage Sport en Cultuur. Er kwamen 50 aanvragen voor sportmateriaal binnen; 381 personen vroegen een tussenkomst in sportgelden aan. Via de OCMW evenmentenkalender werden: - 833 gratis tickets voor sportwedstrijden werden aangeboden aan het OCMW. - 788 werden effectief gebruikt (472 voor voetbalwedstrijden, 137 voor basketwedstrijden, 115 voor tennis, 34 voor volley, 14 jumping, 13 wielrennen, en 3 jiu-jitsu) Sportrelevante gegevens van sportclubs, sportinfrastructuur werden verzameld en het databestand draait intern op proef.
J
J J
CS/AS Ontwikkeling databestand + J J informatieverspreiding (ook naar kwetsbare groepen) Scheurkalender met goedkope J Laagdrempelige (goedkoop en bereikbaar) zomer sportactiviteiten werden J en laagdrempelige in de scheurkalender opgenomen sportactiviteiten G I.s.m. LS, sportpromotie Een dienstverleningsovereenkomst Sport – Lerende stad werd opgemaakt. J actieplan schoolgaande Een vernieuwde strategische doelstelling wordt voorgelegd aan het beleid. kinderen, jongeren en studenten In afwachting hiervan is het project tijdelijk stilgelegd (aandacht voor sociaal-economische achterstandsgroepen) CS03 Cultuur in Antwerpen is een recht van iedereen: instellingen ND02 Bekend maken sportaanbod
Nagestreefde doelstelling
Wie?
CS ND01 Kwaliteitsvol, klantgericht, laagdrempelig en open bibliotheeknetwerk ND03 CS Bibliotheekbeleid Doelgroepen
Wat doen we om deze Wat is er concreet gebeurd en gerealiseerd in 2008? doelstelling te realiseren? (concrete projecten, acties,…) OK? Opmerkingen, indicatoren, … Een volledig gratis aanbod aan basisdiensten en betalend aanbod comfortdiensten d.m.v. klantvriendelijker tarieven
G
Uitbreiding Baby’s / peuters 0- J doelgroepen 3 jaar en hun begeleiders (boekenwerking klap, opvoedingsondersteunende materialen, empowerment kinderverzorgers i.s.m. LS)
Toegang voor het publiek wordt voorbereid
Wat is er gepland in 2009? Idem? Nieuwe projecten, acties, …
Er werden gedetailleerde voorontwerpen gemaakt voor een collegebesluit- J tarieven, nieuw reglement en nieuw retributiereglement. Werd voorgesteld op de nieuwe raad van bestuur en positief bevonden.
Verdere uitwerking en voorleggen van definitieve collegebesluiten aan college, gemeenteraad en provincie. Na goedkeuring : praktische uitwerking in 2009
Boekenhoeken (roefelbak, display + opvoedingsondersteunende boeken) in stedelijke kinderkribbes : goedgekeurd en in uitwerking.
Empowerment kinderverzorgers staat in de steigers; maakt deel uit van samenwerkingsproject (LS, Bib, Joke van Leeuwen, Stichting Lezen)
J
Verdere realisatie van het installeren van de boekenhoeken in de kribbes (alle 36)
30
Kinderen 3 – 6 jaar J en hun begeleiders (boekenklap, boekenkriebels, grootouders) Kinderen 6 – 12 J jaar en hun begeleiders (boekenklap, vakantieaanbod, zomerschool, empowerment leerkrachten basisschool i.s.m. LS, Kids, Boekenhoek) Jongeren en hun G begeleiders (boekenklap, leerlijn, vakantieaanbod, jongerenparticipatie - adolescentenhoek, letterfretter thematische workshop)
Het leeslekker-project is volledig gerealiseerd; enkel definitieve evaluatie en J / N indicatoren volgen nog. Zomeraanbod gerealiseerd : “Wim en Wil” (filosoferen rond boeken voor kinderen) en bibbus op reis. Samenwerking met KIDS loopt ; gerealiseerd : onthaal nieuwkomers, Boekenspel Memory, De Vlieg. Huiswerkbegeleiding : gedeeltelijk gerealiseerd
J
> Gerealiseerd : Letterfretter (samenwerkingsverband tussen Permeke en J provincie + vzw artforum : slag in ’t water : te high brow, te diffuus, doelgroep 12-18 j = te ruim) en Literair Café (project rond literatuur, rond schrijvers i.s.m. lokale secundaire school culmineert in een literair café) -
-
Samenwerking KIDS Deurne Noord en Merksem verder uitbouwen huiswerkbegeleiding Hoboken continueren opstarten LO en Seefhoek
Inhoudelijke invulling en feitelijke implementatie van de rondleidingen op maat voor adolescenten (1e en 2e graad ASO en TSO, en 1e, 2e en 3e graad BSO) door de leerlingen van de lerarenopleiding aan de Hogeschool Antwerpen Artesis.
Gedeeltelijk gerealiseerd : Bibliotheekrondleidingen op maat in bibliotheek Permeke voor adolescenten Niet gerealiseerd : adolescentenhoek (hangplek formaliseren = not done , academisch concept : moeilijk uitvoerbaar ; veel ruimte nodig) .
Opmerkingen : doelgroep is moeilijk individueel en vrijblijvend te mobiliseren (cf. lage opkomst voor Letterfretter). Enkel via intermediair , en in de praktijk betekent dat een leerkracht , is deze groep bereikbaar (cf. hoge opkomst Literair Café). Adolescenten neigen sterk naar de meer “harde” (hippe, commerciële) vorm van cultuurbeleving, bv. dance- en game-events, grote festivals, …
Senioren G (aanwezigheden in dienstencentra en RVT’s, aantal klanten bib aan huis)
Blinden en slechtzienden (aantal ankerbibliotheken
G
Tevens zijn de clusters gelijkgestemde tieners moeilijk te detecteren door de hoge virtualiteitsgraad van de onderlinge contacten (mobiele telefonie en internet). J Momenteel zijn er 190 klanten voor bib-aan-huis (= niet alleen voor senioren = voor minder mobiele mensen). Behalve in Wilrijk, werden in alle seniorenraden de mogelijkheden van de bibliotheek voorgesteld. Er waren enkele wervende mailings naar RVT’s en dienstencentra. Een aantal werden bezocht door de bib. Dit resulteerde in 11 OCMW RVT’s met een DOM (= dienstverlening op maat) - aart en 1 met pakket (= pakket met voornamelijk groteletterboeken dat enkele maanden in de instelling blijft). 9 privé RVT’s met DOM-kaart en 2 met pakket. 14 dienstencentra hebben een DOM-kaart en 4 een pakket. Er was een opleiding in het gebruik van de bib-catalogus en de webdiensten van de bib voor medewerkers van de dienstencentra en er werden overzichtelijke affiches gemaakt en verspreid om in de centra op te hangen . - Het plaatsen van braillecomputers is voorlopig uitgesteld (geen geld J voor) . Momenteel bezit de bib ong. 3000 luisterboeken en 797 Daisyboeken verdeeld over 8 bibliotheken. De collecties werden onlangs onderling verwisseld. Deze 8 bibliotheken hebben elk twee Daisy-
In het voorjaar 2009 is er een grote promotie-actie voorzien voor bib-aan-huis (via thuiszorg OCMW, via sociale zaken (mensen met een beperking) , …). Bezoeken van een aantal dienstencentra en RVT’s. Uitnodigen van seniorenraden en seniorenverenigingen om hun vergadering een keertje in de bib. te komen doen eventueel met een rondleiding.
Er zijn 320 nieuwe Daisy-boeken in bestelling. Er wordt een korte tekst over Daisy-boeken verspreid in de publicaties van de diverse gehandicaptenverenigingen.
31
met braillecomputer, aantal luister- en Daisyboeken) Kansarmen (toegankelijkheid bibliotheken, aangepast onthaalproject, impulsacties Permeke, computeropleidingen)
G
-
-
Anderstaligen N (meertalige infobrochures, onlinedienst in meerdere talen, aanbieden van niet-europees collectieaanbod, aangepaste rondleidingen en samenwerking met Atlas) Nieuwkomers N (actieve toeleiding vanuit bibliotheken tijdens verwelkoming districtshuis, aangepaste rondleiding in de bib) G Gedetineerden (lopend samenwerkingsproject met provincie)
-
-
Enkel info verzameld over huidige werking infoavonden in de verschillende N districten. Extra inspanning voor toeleiding in district Antwerpen op 2 infoavonden in 2009. Niet verder uitgewerkt.
-
CS ND 06 Netwerk culturele en/of ontmoetingsinfrastructuur op niveau wijk/doelgroep ND07 CS Beleid cultuur en
Samenwerkingsovereenkomst met SZ
spelers om uit te lenen. Een tiental rvt’s kregen een Daisy-speler. Elke bibliotheek bezit nu ook een leeslineaal. Dit is een hulpmiddel voor mensen met dyslexie. N Eerste project met Cedes (aangepast onthaalproject) is succesvol afgerond en geëvalueerd (20 à 30 mensen), subsidiedossier in orde. Vervolgproject (= toegankelijkheid bibliotheken) is uitgesteld wegens andere dringende bezigheden (nieuwe roosters bib). Computeropleidingen (heel laagdrempelig ) lopen gewoon verder (overgenomen van Impulsproject); Digipunt (plaats waar digibeten uitleg krijgen – begeleiders zijn zelf sociaal tewerkgestelden)ressorteert onder ander project. In ’t kader van het verkleinen van de digitale kloof : in samenwerking met de belastingsdiensten in een aantal vestigingen mogelijkheid om belastingen via tax on web in te dienen Brochures zijn nog niet in orde (tekst = klaar, moet nog vertaald worden J in 7 talen), we willen ze uitbrengen samen met de tariefvermindering = wachten. Contacten met Atlas zijn wel gelegd en zijn vruchtbaar, maar moeten nog verder uitgewerkt worden. Collectie-aanbod = ok, wordt voortdurend bijgestuurd.
Er werden Turkse, Russische en Arabische boeken aangekocht. Er werden een 300-tal cd’s aangekocht. Voornamelijk pop maar ook andere genres (klassiek, wereld, jazz). Er werden afgevoerde boeken, tijdschriften en cd’s bezorgd aan de gevangenis. Gevangenis kan ook gebruik maken van een DOM-kaart (dienstverlening op maat) : materiaal uit openbare bibliotheken en universiteitsbibliotheken voor studerende gedetineerden
J
Uittekenen werking N De eerste gesprekken i.v.m. de samenwerkingsovereenkomst met sociale J wijkcultuurcentrum zaken zijn gevoerd. Inzet passend NVT Niet meer van toepassing. NVT aantal mensen en middelen binnen wijkcultuurcentra
Cultuurspreidende activiteiten
J
Met Opsinjoren werd intensief samengewerkt voor de realisatie van cultuurstraten waardoor de cultuurparticipatie op een concrete wijze en
J
Voorlopig on hold tot en met maart 2009, in afspraak met programmaleider. Contacten worden wel onderhouden.
-
Onlinediensten, brochures in meerdere talen. Contacten met atlas verder uitwerken. Beter aanbod van taalcursussen aanbieden. Digipunt openstellen voor anderstalige nieuwkomers.
Bezoeken van een aantal dienstencentra en RVT’s.
Kinderhoek in de bezoekersruimte. Aankoop van Nederlandstalige boeken en strips Aankoop vreemdtalige boeken en strips Aankoop AVM (audio-visuele media) Extra collectie uit afgevoerde werken Extra collectie uit afgevoerde tijdschriften Materiaal voor studenten via DOM-kaart Leesbevorderende initiatieven (auteurs die op bezoek komen, lezingen, voorlezen voor kinderen, …) De gesprekken worden in 2009 verder gezet.
-
Deze actie wordt in 2009 in alle districten opgezet.
32
ontmoetingscentra
Structureel overleg met Atlas, J OCMW en doelgroepenpartners
Diversiteit in aanbod & werking, J publiek, personeel en raden van bestuur
dicht bij de mensen (in hun straat) werd vergroot. ( proefproject in 4 districten) (zie ook sociale cohesie en ruimte voor ontmoeting)
Effectieve invoering van de 2 euro-pas
De cultuurcentra hebben in 2008 de werking in Hoboken verdergezet, de werking in Ekeren en op Linkeroever opgestart.
De werkingen in Hoboken, Ekeren en Linkeroever worden verdergezet.
Alle cultuurcentra ontwikkelen op niveau district/wijk acties (zie actieplan).
Alle cultuurcentra ontwikkelen op niveau district/wijk acties (zie actieplan 2009). Effectieve invoering van de 2-€ pas
Met OCMW is er een goed contact en de start gegeven van de eerste gezamenlijke actie : de €2 pas die in 2009 effectief wordt ingevoerd.
J
Alle cultuurcentra werken nauw samen met en programmeren in de dienstencentra.
Alle cultuurcentra werken nauw samen met en programmeren in de dienstencentra
Alle cultuurcentra ontwikkelen overleg met lokale doelgroepenpartners (zie actieplan)
Alle cultuurcentra ontwikkelen overleg met lokale doelgroepenpartners (zie actieplan 2009)
Gerealiseerd? - Voor werking constant - Voor rvb J - Voor personeel G -
J
In 2009 worden samen met de8 en Atlas diversiteitsacties in de eigen programmering opgezet
Alle cultuurcentra zetten acties op rond diversiteit die in het werkingsverslag uitvoerig worden besproken en die zowel in het aanbod als in publieksbereik leiden tot een diverser publiek Bij de hersamenstelling van de raden van bestuur werd, mede dankzij de input van het traject Rhizomen en Antena, voor diversiteit in de raden van bestuur gezorgd. Bij een aantal aanwervingen werden medewerkers van allochtone origine aangesteld. Het project ‘cordobastafmedewerkers’ werd niet verdergezet wegens tekort aan personeelsmiddelen en andere HR-prioriteiten
CS04 Cultuur in Antwerpen is een recht van iedereen Nagestreefde doelstelling
Wie?
Wat doen we om deze Wat is er concreet gebeurd en gerealiseerd in 2008? doelstelling te realiseren? OK? Opmerkingen, indicatoren, … (concrete projecten, acties,…)
ND01 Lokaal cultuurbeleid verankerd in districten
CS
Uitbouwen regie LSB inzake vrije J tijd
ND02 CS Bevorderen cultuurparticipatie
Actieplan cultuurparticipatie
G
-
Wat is er gepland in 2009? Idem? Nieuwe projecten, acties, …
installatie van regieteam (OCMW, Cultuur en sport) , vergaderfrequentie J : om de 6 weken - voorbereiding opstart regie-overleg - opstart lokaal netwerk ter bevordering vrijetijdsparticipatie mensen in armoede (APGA, KIDS, samenlevingsopbouw, stedelijke jeugddienst,OCMW, cultuur, sport ,welzijnszorg, demos) , vergaderfrequentie om de 3 à 4 maanden - realisatie participatienota - installatie programmastuurgroep lokaal sociaal beleid /cultuur (alle programma- en projectleiders die betrokken zijn bij het lokaal sociaal beleid, OCMW) , vergaderfrequentie om de 3 à 4 maanden Timing is bijgestuurd omwille van wissel projectleider J Gerealiseerd : installatie stuurgroep voorbereiding bevraging instellingen en gebruikers
-
continueren regieteam reële opstart regie-overleg continueren lokaal netwerk ter bevordering vrijetijdsparticipatie mensen in armoede implementatie participatienota : “fonds voor vrijetijdsparticipatie” individuele sportbemiddeling “APGA cultuurproeven” cultuurwerking KIDS continueren programmastuurgroep lokaal sociaal beleid :
Actieplan : - Tegen maart 2009 instellingen en gebruikers bevragen + uitbreiding naar sector zelf - tegen april : rapport conclusies - juni stedelijke instellingen formuleren acties en aanbevelingen om hun participatiebeleid naar specifieke
33
-
J Ondernemen acties naar kwetsbare groepen : waaronder laagdrempelige communicatie (scheurkalender, website, De(n) Antwerpenaar) , uitbreiding doelgroepenwerking in culturele instellingen en opzetten van drempelverlagende acties (sociaal-artistieke projecten)
J Cultuurcentra, bibliotheken en erfgoedpartners ondernemen acties om participatie te stimuleren J Regie participatiebeleid: structureel overleg CS, LS, dienst integratie en met partners lokaal cultuurbeleid, acties opvolgen in kader van stedenfonds en regie voeren van het lokaal sociaal beleid
Realisatie A-kaart (binnen bestaande middelen)
OCMW Doelgroepencommunicatie via de scheurkalender Toeleiding naar cultuuraanbod via evenementen kalender
Laagdrempelige communicatie :
J
Scheurkalender 2008 (samenwerking tussen OCMW, cultuur en sport, marketing en communicatie) ; CS nam de redactie en inhoudelijke selectie van de activiteiten voor zijn rekening. OCMW, APGA , RISO, CAW , open school, atlas, enz. zorgden voor de toeleiding en de verspreiding van de kalender naar de doelgroepen toe. In totaal werden er 5850 kalenders verspreid Voor het overige verlenen we onze medewerking aan de acties van MC onder de vorm van focusgroepen, overleg (mc, cultuur, ocmw, doelgroepen) Uitbreiding doelgroepenwerking culturele instellingen en opzetten van drempelverlagende acties zie resultaten CS03 en CS06 Zie CS03 en CS06
-
-
Scheurkalender : Integratie van de scheurkalender in uitkrant van den Antwerpenaar of extra middelen zoeken om scheurkalender te continueren
Uitbreiding doelgroepenwerking : Implementatie resultaten van het actieplan (aanbevelingen en acties & beheers- en samenwerkingsovereenkomsten) J
J structureel overleg CS, LS, dienst integratie en partners lokaal cultuurbeleid : aanstellen coördinator + deelname aan overleg – opmaak doelstellingennota - zie ook LS15 stedenfonds : nieuwe convenant + nieuwe convenanten partners 20082013 + opvolging van projecten via halfjaarlijkse rapportering regie lokaal sociaal beleid zie ND01
G
-
J
Er werden 2170 Flipkalenders verspreid voor het activiteitenaanbod in de N maanden juli en augustus In 2008 werden een 200-tal verschillende culturele activiteiten en attracties J / N opgenomen in de evenementenkalender, hierop tekenden 8500 personen in. J - In 2008 werden 661 aanvragen goedgekeurd voor de tussenkomst ‘Sport en Cultuur te duur’, waarvan 97 aanvragen voor tussenkomst in benodigdheden. - Er waren een kleine 300 deelnemende kinderen voor de speelpleinen tijdens de schoolvakanties, die een 6000-tal tickets gebruikten - 208 gezinnen boekten een daguitstap, zij gingen in totaal 364 keer op daguitstap. 36 gezinnen (van gemiddeld drie personen) gingen met vakantie. De actie is een samenwerking met Steunpunt Vakantieparticipatie. - Een 250-tal personen vroegen een voordelige internetaansluiting aan, 250 personen een gerecycleerde pc. - Het OCMW nam een deel van de
J
J Drempelverlagende acties - Vrije tijd…te duur ( tussenkomst vanuit OCMW) - Dichten digitale kloof
projectleider aangeduid gesprekken met een aantal doelgroepverenigingen aantal buitenlandse systemen gaan bekijken gesprekken met mogelijke aanbieders van systemen
groepen te optimaliseren (voor operationeel plan 2010/2011) + sector formuleert een aantal acties en aanbevelingen voor beheers- en samenwerkingsovereenkomsten + opstellen van een aantal meetbare en duidelijke criteria om participatiegraad in kaart te brengen juli – augustus – september: redactie actieplan
J
Continueren structureel overleg Continuering van ondersteuning van stedenfondsacties : Liefhebber, Antwerpen Boekenstad, Moussem en Rataplan. Convenanten en financiële planningen opmaken en opvolging van projecten via tussentijdse evaluatie. Extra nadruk op aandachtsgroepen, aandachtswijken, diversiteit Medewerking aan diversiteitsplan diversiteitsdienst – onder welke vorm moet nog bekeken worden Continueren regie lokaal sociaal beleid A-kaart : - medio februari : 2 medewerkers fulltime - september : lancering -
In 2009 wordt de Scheurkalender vervangen door een Insert in de Antwerpenaar.
-
In 2009 worden in samenwerking met minimaal 15 aanbodverstrekkers culturele activiteiten aan laag inkomtarief aangeboden aan OCMW klanten. Het betreft zowel de 2europas voor de culturele centra als tickets via de OCMW evenementenkalender. Deze actie wordt in de loop van 2009 overgenomen door de A-kaart. Uitvoeren participatienota 2009: overgangsmaatregel voor voormalige gebruikers FCP in afwachting van de A-kaart. In 2009 maken minimaal 750 OCMW klanten gebruik van de tussenkomst Sport en Cultuur te duur voor lidgelden of materiaal.
-
34
-
ND03 CS Verhogen cultuurcompetenties
subsidiëring voor de projecten Aangen@me Kennismaking, Lady.kom en de Digipunten voor haar rekening. Sinterklaasfeest OCMW : 750 gezinnen (een 1000-tal personen) namen deel aan het sinterklaasfeest georganiseerd voor klanten. Ouder en kind(eren) kregen gratis toegang tot de Zoo. Er werden springkastelen voorzien, muziek en clowns zorgden voor animatie. Kinderen konden zich gratis laten schminken. Elk kind kreeg een geschenk aangepast aan zijn/haar leeftijd. Nadien konden zij een gratis maaltijd gebruiken.
CMO-cel bemiddelt op vlak van J ontplooiing via vorming
Het OCMW engageerde zich onder meer in een samenwerking met de ConsulAnten, Aangen@me Kennismaking, dot.kom Posthof, Musica Domestica, geleide bezoeken en verjaardagsrondleidingen in musea, Deurne dichter bij Elsschot, Mijn bibliotheek in de OCMW-instellingen …
J
CMO-acties in OCMW instellingen
J
J
Acties kwetsbare groepen
J
In 2008 organiseerde het OCMW diverse culturele acties in of met haar eigen instellingen en patrimonium: o.a. samenwerking Verhalenparcours, Erfgoedkoffer, Sightseeing, DansAntBand, De Karavaan, voorstellingen (Poesje St. Andries, Luc Apers, Annina, Kladedder etc.) Zie ND02 ondernemen acties naar kwetsbare groepen
J
Regie door cultuurbeleidscel + organiseren overlegplatformen
J
Zie ND02 regie participatiebeleid
J
Toeleidingsacties ondersteunen J (stedenfonds/convenanten)
Ondersteunen van stedenfondsacties : Link, Nova, Apga, Kids ,Sering en J Murga vzw. Convenanten en financiële planningen opmaken en opvolging van projecten via tussentijdse evaluaties.
Partners realiseren acties die de G cultuurcompetentie bevorderen Vb vorming op maat (Rhizomen, projectmanagement voor subsidieaanvragers, Antena, Cordoba) Inzetten subsidies J gemeenschapsvorming van Vlaamse Gemeenschap
Het traject Rhizomen werd dit jaar slechts 1 keer ipv 2 georganiseerd (20 J deelnemers). Dit was te wijten aan het vertrek van de diversiteitsmedewerker bij CS. Het traject wordt nu door CS gecoördineerd en georganiseerd door VormingPlus. De opleiding rond projectmanagement wordt geïntegreerd binnen het rhizomentraject, alsook worden de kandidaten klaargestoomd om te functioneren als bestuursraadleden. In 2008 werden er verspreid over 2 subsidierondes 7 cultureel J vernieuwende , 10 culturele diversiteits- en 6 kunsteducatieve projecten gesubsidieerd.
CS ND06 Culturele activiteiten gericht op gemeenschapsvorming CS06 Toegankelijk maken van musea en monumenten voor een groot en divers publiek – bewoners en bezoekers Nagestreefde Wie? Wat doen we om deze Wat is er concreet gebeurd en gerealiseerd in 2008? doelstelling doelstelling te realiseren? OK? Opmerkingen, indicatoren, … (concrete projecten, acties,…) CS ND02 Verder uitwerken van aanbod, omkadering en prijsbeleid
Aandacht opstellen vaste collecties (betrokkenheid doelpubliek, toegankelijkheid, concrete acties rond toegankelijkheid voor mensen met een handicap)
J
In 2009 worden minimum 350 kinderen toegeleid naar de speelpleinen voor 6500 dagtickets. - In 2009 worden minimaal 250 gezinnen financieel ondersteund bij een daguitstap en 50 gezinnen bij een vakantie. Het aanbod beperkt zich tot de selectie van Steunpunt Vakantie-participatie. - In 2009 maken minimaal 250 OCMW- klanten gebruik van een voordelige internetaansluiting. - In 2009 ontvangen minimaal 250 OCMW klanten een gerecycleerde PC. - Het sinterklaasfeest voor OCMW klanten wordt jaarlijks georganiseerd. In 2009 wordt er door OCMW verder samengewerkt met oa de ConsulAnten, Aangen@me Kennismaking, dot.kom Posthof, de Antwerpse Musea,Vormingplus, de bibliotheken … -
In 2009 organiseert OCMW diverse culturele acties in of met haar eigen instellingen en patrimonium.
Continuering van het ondersteunen van stedenfondsacties: Link, Nova, Apga, Kids, Sering en Murga vzw. Convenanten en financiële planningen opmaken en opvolging van projecten via tussentijdse evaluaties. Extra nadruk op aandachtsgroepen, aandachtswijken diversiteit . Het Rhizomenproject wordt zowel in het voor- als het najaar georganiseerd. Een praktijkoefening / denktank wordt in het programma geïntegreerd.
2 subsidierondes waar middelen voor 2009 aan gemeenschapsvormende projecten worden toegekend
Wat is er gepland in 2009? Idem? Nieuwe projecten, acties, …
J Begeleidingsmiddelen voor mensen met een handicap - voor mensen met een auditieve handicap : aankoop zendertjes met afstemmingskanalen om de omgevingsruis te onderdrukken voor op de balies van de musea. - voor rolstoelgebruikers : hellingen - voor mensen met een auditieve handicap, voor mensen met een verstandelijke handicap en voor mensen met een lagere opleiding : tekst van audiogids RH (Rubenshuis) laagdrempelig herschreven en in
-
-
voor mensen met een auditieve handicap, voor mensen met een verstandelijke handicap en voor mensen met een lagere opleiding: tekst van audiogids MPM (museum plantin moretus)laagdrempelig herschreven en in print en ter beschikking via websites voor rolstoelgebruikers : tekst van audiogids MPM zo herwerken dat ze het hele verhaal krijgen terwijl ze alleen het gelijkvloerse gedeelte van het museum bezoeken – in print
35
print en ter beschikking via websites Ontwikkelen van tijdelijke J tentoonstellingen (betrokkenheid doelpubliek, toegankelijkheid, levenslang leren) Organiseren van activiteiten en J evenementen gericht naar inclusiviteit, toegankelijkheid en levenslang leren
Actief participeren van de doelgroep mbt aanbod, omkadering en evenementen (Publieksbeleid voert een stimuleringsbeleid, voorbereidende activiteiten MAS)
J
Een inclusieve tentoonstelling : Hebraïca – nauwe samenwerking met Joodse Gemeenschap en Joodse communicatiekanalen – zichtbare aanwezigheid van Joodse bezoekers van verschillende strekkingen
J
2 tentoonstellingen Middelheim Chris Burdon tentoonstelling / Plantin-Moretus : Columbus achterna
J Projecten en evenementen in 2008 : - EM (etnografisch museum) : Ticuna (initiatieritueel voor 12-15 jarige meisjes): doelgroep jongeren en moeders met dochters van verschillende origines J - MID (Middelheim) : nesten op het Kiel ism Nova : doelgroep kansarmen, senioren - MBB (Mayer-Vandenbergh) : Hoogdagen : rondleidingen voor senioren J en volwassenen tijdens de week rond de hoogdagen in het jaar – uitbreiding N - VH (vleeshuis): multimediatour voor kinderen - PublieksBeleid: ism OCMW aanbieden van verjaardagsrondleidingen J aan OCMW-klanten uit dienstencentra – groot succes - PB : gratis bezoeken met gids door PINA aan musea- wisselend succes J - PB : reductie voor bezoeken aan musea met gids voor NT2 (= opleidingen voor anderstaligen om Nederlands als tweede taal te voeren naast hun moedertaal) en verenigingen die werken met generatiearmen : weinig succes J - PB : ism OCMW gratis ateliers via dienstencentra
-
EM : Ticuna – verder aantrekken specifieke doelgroepen met cultureel diverse achtergrond
-
MID : Project voor jongeren van het Kiel in MID i.s.m. Piazza dell’Arte MMB : seniorentraject : uitbreiding aanbod
-
PB : speciale familiedag organiseren voor OCMW-klanten
-
LH (Letterenhuis) : intensiever NT2-traject
N Voorbereidende activiteiten MAS : - Inhoudelijke voorbereiding van teksten, multimedia en hands-on voor individuele bezoekers, families en (school)groepen is gestart. Conceptueel vertrekpunt vanuit individuele leerstijlen (Kolb) doet recht aan de grote diversiteit van de toekomstige bezoekers. - Vijf toetsingsgroepen (Rhizomen-deelnemers en interculturele stewards) zijn bevraagd over de thema’s in het MAS. - Inhoudelijke focusgroepen zijn betrokken bij de inhoudelijke uitwerking van het MAS, o.a. mensen uit Afrikaanse gemeenschap, Geschiedkundig Genootschap en stadsgidsen, … - Toegankelijkheid gebouw wordt structureel bewaakt, o.a. door participatie van publiekswerker aan MASUSER (gebruikersoverleg) en betrekken van Centrum voor Toegankelijkheid. - Project Musea in jonge handen is opgestart. Onderzoek naar hoe jongeren (15-25 jaar) fundamenteel bij museumwerkingen - en MAS in het bijzonder - kunnen betrokken worden. - Aanmaak van een mobiele MAS- erfgoedkoffer voor senioren in dienstencentra en rust- en verzorgingsinstellingen, ism OCMW en begeleid door ConsulAnten. Uitleen gestart vanaf 1/10/2008.
Voorbereidende activiteiten MAS : - Concretisering van publieksvriendelijke opstellingen en de inhoudelijke uitwerking van gidsenwerking, teksten, publicaties, multimedia, hands-on voor individuele bezoekers, families en (school)groepen. - Bevraging van toetsingsgroepen over diverse bemiddelingsinstrumenten: zaalteksten, multimediatoepassingen, … - Verder betrekken van inhoudelijke focusgroepen bij de inhoudelijke uitwerking van het MAS, o.a. binnenschippers, verschillende etnische gemeenschappen in Antwerpen, nieuwkomers (project ism Onthaalbureau Nieuwkomers en RSL), leerkrachten, … - Bewaken toegankelijkheid gebouw (participatie MASUSER) en opstellingen (participatie van publiekswerker aan inhoudelijke werkgroepen), betrekken van Centrum voor Toegankelijkheid én ervaringsdeskundigen (mensen met een handicap, gidsen). - Continuering project Musea in jonge handen. Bevraging van jongeren, uitvloeiend in evenement in het najaar 2009. - Opstart ‘curating the storage’: jongeren maken een keuze uit de collecties en tonen die bij de opening van het MAS in het kijkdepot.
36
ND03 Communicatie rond aanbod en omkadering
CS
CS ND05 Erfgoed bereikbaar maken in de stad en in de districten
J Ontwikkelen en uitvoeren doelgroepgerichte communicatie (jaarlijks project rond gericht communiceren ism consulanten, zomer- en vakantie ateliers, Kunst-om-8, senioren MMB)
“Ver van hier”, project rond N migratie, integratie, identiteit en erfgoedbeleving
“Jongeren en toekomst (van J erfgoed)”, relatie tussen cultuur en onderwijs: diversiteit en erfgoedbeleving en digitale cultuur
-
J PB : communicatie aanbod voor kinderen -12 jaar tijdens schoolvakanties (verhoging van aantal activiteiten en gerichte communicatie) VH : Sinterklaasactie voor gezinnen – ruime aanwezigheid van mensen J met een cultureel diverse achtergrond (schatting 10 %) MMB : gerichte communicatie naar senioren en verenigingen toe Kunstom8 in twee musea : RH en VH – doelgroep jongvolwassenen – J volgeboekt
N Januari : projectvoorstel Laura D’Halleweyn ingediend Februari : voorstel om RSL en Atlas bij het project te betrekken Maart-augustus : opstellen van het contract heeft heel wat voeten in de aarde o.a. door statuut Laura( niet zelfstandig) waardoor uiteindelijk via Tinterim dient te worden gewerkt September-november : ondertekenen van het contract liet lang op zich wachten waardoor de effectieve realisatie pas in 2009 zal plaatsvinden November-december : focus verplaatst van Polen naar China Januari-april : voorbereiding toonmoment Wilrijk (Sint-Ursula) in kader van J ErfGoedDag April : toonmoment op Erfgoeddag: - 4 ateliers door Piazza dell’Arte : digitale fotografie, video, geluidsmontage, photoshop - openstellen kloostergebouw + tentoonstelling - blog http://w2054/blogspot.com Mei : evaluatie : - beperkte groep jongeren werd bereikt , maar de groep was wel erg enthousiast - 70 bezoekers op EGD : vooral voor kloostergebouw, niet zozeer voor acties jongeren Juni : het project wordt binnen Musea in jonge handen opgenomen Juni-september : overleg Leonardo Lyceum en Alcatel-Lucent : stadswandelingen November-december : try-out tagging system Alcatel-Lucent door Leonardo Lyceum
Kunstom8 elk jaar in twee andere musea : EHC en MID
Omwille van de verhuis van Laura naar het buitenland zal er slechts 1 dubbelinterview (oorspronkelijk waren er 5 dubbelportretten voorzien) (Antwerpen-China) worden gerealiseerd. Als dit positief wordt geëvalueerd kunnen er eventueel in 2010-2011 nog dubbelportretten volgen, maar dan door iemand anders. Wat jongeren en digitale cultuur betreft, is er een proefproject met het Leonardo Lyceum omtrent erfgoed en nieuwe technologie i.s.m. Alcatel-Lucent. Het betreft het ontwikkelen van stadswandelingen/(erfgoed)routes door en voor jongeren. De tryout die in november-december 2008 plaats vond wordt in 2009 verder gezet en verfijnd
37
9. SOCIALE COHESIE en RUIMTE VOOR ONTMOETING SZ03 – Iedere Antwerpenaar kan binnen de geldende wetten en normen de eigen levensbeschouwing beleven met respect voor de andersgelovige en niet gelovige medeburgers. Nagestreefde doelstelling
Wie? Wat doen we om deze doelstelling te realiseren? (concrete projecten, acties,…)
Wat is er concreet gebeurd en gerealiseerd in 2008?
Wat is er gepland in 2009?
OK? Opmerkingen, indicatoren, …
Idem? Nieuwe projecten, acties, …
ND01 Alle erkende levensbeschouwingen kunnen in de stad hun levensbeschouwelijke feesten organiseren
SZ
G
J
Ondersteunen representatief orgaan islamitische eredienst en kwaliteitsverbetering vzw-structuur moskeeën
De stad voert dialoog met de woordvoerders van de islamitische gemeenschap om te komen tot een representatief orgaan voor de islamitische eredienst.
Voortzetten dialoog en opstarten van een moslimsecretariaat. Organisatie tweemaandelijks moslimoverleg.
Er werd 2-maandelijks een moslimoverleg georganiseerd (i.f.v. de laatste voorbereiding van het offerfeest werd dit opgetrokken tot een maandelijks overleg).
LevensbeControle nieuwe en bestaande schouwelijke gebouwen infrastructuur: lange termijnbeleid Voorbereiding realisatie stille ruimte
N
Stimuleren gedeeld gebruik ruimtes voor levensbeschouwelijke plechtigheden Herbestemming on(der)benutte gebouwen (toekomstperspectief kerkgebouwen)
J
Verhoging woonvergoeding bedienaars erkende erediensten
Ondersteuning levensbeschouwelijke feesten
Stimuleren alternatieven voor rituele slachting
J
J
G
G
De selectieprocedure voor de medewerker van het moslimsecretariaat werd afgesloten zonder aanwerving. Het gewenste profiel wordt herbekeken en mogelijk opgesplitst. Deze controles zijn pas vanaf 2009 ingepland. Omwille van J een aantal juridische zaken liep het proces in 2008 immers vertraging op. De stad wil een gebouw voorzien als stille ruimte voor J plechtige gelegenheden (zaal Harmonie). Zie doelstelling hieronder. J Er werd een plan van aanpak opgemaakt (met o.a. de J oprichting van een Task Force). Concreet werd een project door een eredienstbestuur zelf opgestart m.b.t. herbestemming. J Met vertraging werd door AG Vespa een rapport afgeleverd waarin de huidige stavaza wordt beschreven van de bewoning van de stadspastorijen. Aan de hand hiervan werd een selectie gemaakt. Het budget om kleine renovaties te doen aan de mogelijk verhuurbare panden is immers ontoereikend. De selectie moet ook nog voor enkele panden worden scherp gesteld ( wat bijvoorbeeld met de bewoning door personen die de taken van een pastoor gedeeltelijk of helemaal overnemen?). Er werd in 2008 meer geslacht op de tijdelijke slachtvloer J (4.430 gezinnen) en minder sluikstort gevonden (1.365 kg, t.o.v. 2.250 vorig jaar). Het aanbieden van alternatieven heeft geen invloed op het aantal slachtingen.
Controles (bouwtechnisch en brandveiligheid) nieuwe en bestaande gebouwen levensbeschouwelijke infrastructuur. Oplevering haalbaarheidsstudie stille ruimte (maart 2009).
Er worden geactualiseerde fiches per kerk opgemaakt en er wordt bekeken of er een sociologisch onderzoek i.s.m. het stadspastoraat rond deze materie kan worden opgezet. In februari wordt dit verder geoperationaliseerd en ter goedkeuring voorgelegd aan het college.
Voorbereiding volgend islamitisch offerfeest volgens volgende krachtlijnen : - verbod op thuisslachten - respect voor dierenwelzijn - medeverantwoordelijkheid van de moslimgemeenschap - er wordt ingezet op alternatieve manieren om het offerfeest te beleven - maximale slachtcapaciteit Er zal een enquête gehouden worden waarmee we
38
in kaart willen brengen hoe moslims het offerfeest beleven. Ondersteunen zoeken nieuwe locatie N voor rituele slachting SZ ND02 Gelovige, andersgelovige en niet-gelovige Antwerpenaren worden gestimuleerd om elkaar te ontmoeten en met elkaar in dialoog te gaan
Cordoba als kenniscentrum levensbeschouwelijke diversiteit
J
Er is nog onduidelijkheid of een andere bestemming voor J een schapenslachthuis (annex tijdelijke slachtvloer) op het stedelijk grondgebied mogelijk is. J Onder impuls van de stad worden gelovige, andersgelovige en niet-gelovige Antwerpenaars gestimuleerd om met elkaar in dialoog te gaan. Cordoba neemt hierbij een adviserende rol op.
Continuering van de werking.
Cordoba kreeg in 2008 veel meer expertisevragen te verwerken (127 expertisevragen). Het gaat zowel om interne als externe consultaties omtrent levensbeschouwingen. Tijdens 2008 gaf Cordoba advies over 105 interne (stad, OCMW en dochters) en 122 externe expertisevragen over levensbeschouwingen.Het stedelijk beleid levensbeschouwingen begint gekend te zijn bij burger en andere stadsdiensten. N Continuering van de werking. N Cordoba organiseerde geen volledig eigen programma Programma interlevensbeschouwelijke ontmoeting Cordoba ondersteunt in 2009 twee eigen activiteiten Cordoba interlevensbeschouwelijke ontmoeting in 2008. Er werden (Feest van Boeddha en Ganeshfestival) en heeft wel ad hoc momenten (bv. bezoeken van scholen aan ook al steun toegezegd aan twee activiteiten van moskeeën) mee ondersteund en we verzorgden een derden. huldiging voor de Trialoog (een interlevensbeschouwelijk initiatief door drie vertegenwoordigers van Christendom, Islam en Jodendom). SZ05 – Alle Antwerpenaren, hun netwerken, verenigingen, organisaties en het stadsbestuur beschikken over de competenties en instrumenten om harmonieus samen te leven in een heterogene stedelijke context. Nagestreefde doelstelling
Wie? Wat doen we om deze doelstelling te realiseren? (concrete projecten, acties,…)
SZ ND01 Kansen bieden om in de wijken activiteiten, initiatieven en feesten te organiseren
Netwerking
Ondersteuning sociaal weefsel/organiseren van netwerken (op maat van de wijk).
Vernieuwende vormen van samenlevingsopbouw ondersteunen.
Wat is er concreet gebeurd en gerealiseerd in 2008? OK? Opmerkingen, indicatoren, …
J
J
Wat is er gepland in 2009? Idem? Nieuwe projecten, acties, …
J We werken hieraan op meerdere terreinen, we geven enkele voorbeelden. - Vrijwilligersevenementen: Antwerpse vrijwilligers werden in de bloemetjes gezet n.a.v. de internationale dag van de vrijwilliger (december 2008). Dit was meteen het startschot voor de week van de vrijwilliger in maart 2009 (zie ook ND03). - We hebben een up to date adressenbestand van verenigingen en sleutelfiguren. Contacten worden continu gezocht, gelegd en ingezet. - Receptie straatvrijwilligers Opsinjoren - De beursvloer (zie vernieuwende werkvormen) - De verenigingenmarkt (zie ND02) - Team wijkprojecten: zie hieronder Verder stimuleren we het middenveld via convenanten om deze opdracht op te nemen (bijvoorbeeld voor de organisatie van buurtschatten). We organiseerden onder meer: J - De beursvloer op 18-11-2008. De beursvloer is een evenement waarbij bedrijven en verenigingen (maatschappelijke organisaties) elkaar gedurende 2
Continuering van de werking: - Organisatie van de week van de vrijwilliger in maart en een nieuw vrijwilligersevenement in december 2009. - Up to date houden en inzetten van netwerken en database - Receptie straatvrijwilligers opsinjoren
Convenanten met het middenveld: APGA, antwerpen aan ’t woord, SAS, de acht, elegast, ocmw, murga. De convenanten en hun inhoud worden herbekeken i.f.v. het nieuwe bedrijf Samen Leven. -
Organisatie van een tweede beursvloer
39
-
Ondersteunen van activiteitenprogramma’s buurtgerichte vrijwilligersgroepen.
ND02 Aanmoedigen en ondersteunen gemeenschapsvorming en duurzame, minder evidente interactie met anderen.
SZ
J
Ondersteuning Begeleiding en ondersteuning J verenigingsleven: verenigingen (intercultureel, armen, personen met handicap, ouderen …) activiteitenondersteuning, projecten, … Tweede verenigingenmarkt, infodagen, …
N
Evaluatie, herwerken en afstemmen subsidiereglementen
J
uren ontmoeten en in een informele en dynamische sfeer matches maken tussen de behoeften van de enen en de offerten van de anderen. Het Antwerpse initiatief werd gecoördineerd door de stad Antwerpen: 35 bedrijven en 55 verenigingen hebben deelgenomen, en er zijn bijna 60 overeenkomsten afgesloten. De verenigingenmarkt (zie ND02)
Verder stimuleren we het middenveld via convenanten om deze opdracht op te nemen. J - Het team wijkprojecten is actief in Deurne Noord, Luchtbal, Diamant – Stadspark, Antwerpen Noord, Kiel, Hoboken, Borgerhout extra muros. Ze ondersteunen netwerken door verknopende activiteiten te organiseren. - Zie begeleiding en ondersteuning verenigingen en uitbouw bewonersgroepensecretariaten (ND01), de ondersteuning bewonersgroepen via Opsinjoren, onder meer via het uitgebreide reglement en via wijkprogramma’s (ND02) Er werd informatie, advies en begeleiding werd geboden: J - ondersteunende gesprekken met verenigingen in verband met organisatieversterking: 201 in 2008 - de ontwikkeling van een vormingsprogramma (onder meer in samenwerking met Antwerpen aan ’t Woord): 169 verenigingen en bewonersgroepen volgden de vormingen - de uitwisseling van kennis en ervaring tussen verenigingen J In 2008 werd geen verenigingenmarkt georganiseerd, aangezien er eind 2007 al één werd georganiseerd (met groot succes) en aangezien er begin 2009 n.a.v. de lancering van de nieuwe reglementen een grote infobijeenkomst wordt georganiseerd voor alle verenigingen en andere geïnteresseerden. De herstructurering binnen Sociale Zaken (uitbouw van de J peiler 'samenleven in diversiteit') maakte dat verschillende fondsen vanaf 2008 beheerd werden vanuit de dienst sociale cohesie. Er was nood aan afstemming tussen de verschillende fondsen om te komen tot een coherent ondersteuningsbeleid ten aanzien van Antwerpse bewonersgroepen en verenigingen.
Continuering van de werking van het team wijkprojecten in Deurne Noord, Luchtbal, Diamant – Stadspark, Antwerpen Noord, Kiel, Hoboken, Borgerhout extra muros
Continuering van de werking met informatie, advies en begeleiding aan diverse verenigingen.
Lancering van alle nieuwe reglementen op 2 februari 2009 en concrete vertaling van de nieuwe reglementen in het ondersteuningsbeleid van verenigingen.
1. Ten 1ste werd er een toelagereglement voor verenigingen van personen met een handicap ontwikkeld. 2. Ten 2de werden de andere reglementen op mekaar afgestemd. De nieuwe reglementen voorzien in 3 soorten subsidies: activiteitensubsidies 82 in 2008, werkingssubsidies 33 in 2008 en projectsubsidies : 35 in 2008. De dienst sociale cohesie ontwikkelde hiervoor 4 nieuwe
40
reglementen: de reglementen voor subsidiëring van seniorenverenigingen, verenigingen die zich inzetten voor armoedebestrijding en waar armen het woord nemen en vrijwilligersverenigingen die zich inzetten voor het intercultureel en interlevensbeschouwelijk samenleven.
Bewonersgroepensecretariaten
Sociale planningscel en Stad in Verandering: werkt op vraag van planningscel, gelinkt aan strategische ruimten BA
Behoud en uitbouw huidige secretariaten (Permeke en MerksemDok) Tegen eind 2009 minstens 1 en maximum 3 bijkomende secretariaten
J J
Advisering bij ruimtelijke J ingrepen op basis van terreinkennis-analyse : IGLO, Schipperskwartier, Oost West as, Spoor Noord, Luchtbal
Daarnaast werd ook het reglement van Opsinjoren uitgebreid met wijkverenigingen en een reglement voor de ondersteuning van lokale programma's ter bevordering van de sociale cohesie in Antwerpse buurten. De 2 bewonersgroepensecretariaten werden verder J uitgebouwd. Het ledenaantal steeg van 19 tot 42. In december 2008 opende een 3de bewonersgroepensecretariaat de deuren in Berchem.
J
J IGLO (in samenwerking met diversiteitsdienst) - er werd advies gegeven over inrichting van een RVT en kinderkribbe m.b.t. de toegankelijkheid voor diverse levensbeschouwingen - tevens werd advies gegeven over de inbedding van een intergenerationeel project in een bestaand woonweefsel.
Behoud en uitbouw van de huidige bewonersgroepensecretariaten. Onderzoek naar een locatie voor een nieuw bewonersgroepensecretariaat in oud-Borgerhout. De praktische voorbereiding van de logistieke steun aan bewonersgroepen vanuit het BGS Paleis. Verdere advisering in de volgende gebieden : IGLO, schipperskwartier, eilandje-cadix, luchtbal
In het Schipperskwartier werden partners samengebracht m.b.t. de situatie na de ruimtelijke ingrepen. Eilandje-cadix: hier werden sociale scenario’s geschetst m.b.t. de inplanting van voorzieningen en de inrichting van een toekomstig plein.
Organisatie programma 'stad J in verandering': stationsomgeving, Schipperskwartier, Eilandje, Luchtbal, kaaien
Luchtbal: schetsen van sociale scenario’s in het kader van de geplande verdichting. J Voorbeelden van enkele acties in 2008:
Organisatie van een programma in: Eilandje-cadix, stationsomgeving, luchtbal, Groene Singel
Eilandje-cadix: ‘ééndagspleinen’ om een breed publiek kennis te laten maken het toekomstige cadixplein Stationsomgeving: - de acties in de Atheneumbuurt werden verdergezet: pianomarathon, Kunst & Vliegwerk - nieuwe acties rond de kievitbuurt waren: geleide wandelingen, winterpicknick. Spoor noord: (afronding) er werd meegewerkt aan de organisatie van het openingsfeest van het park, er werd voor gezorgd voor de actieve deelname aan het feest door buurtorganisaties en bewoners. Kaaien: project ‘kant &wal’: wandelingen langs de kaaien met focus op het leven langs de kaaien (éénmalig). Luchtbal : ‘licht op luchtbal’: eerste actie om luchtbal onder
41
de aandacht te brengen. Schipperskwartier (afgerond):project ‘Eerste Kwartier’ Pleinactiviteiten: 1750 pleinactiviteiten/j (5000 deelnemers)
SZ ND03 Ondersteuning Antwerpse bewonersgroepen en verenigingen bij het opnemen van verantwoordelijkheden voor het samenleven in de heterogene stedelijke context
J
J Opsinjoren: o.a. 850 actieve straatvrijwilligers, jaarlijkse lentepoets, 175 buurtcontracten per jaar, traject diversiteit, acties op buurtniveau
Het team pleinontwikkeling is actief op 16 pleinen in de J stad. In de loop van 2008 vonden er 1.819 pleinactiviteiten plaats met 52.119 deelnames (waarvan 34% meisjes).
Zie ND02: uitbreiding reglement Opsinjoren (wijkprogramma’s en acties op buurtniveau)
J
In 2008 telde Opsinjoren meer dan 885 actieve straatvrijwilligers. Het aantal deelnemende straten aan de lentepoets en het aantal speelstraten neemt jaarlijks toe. Er namen 452 straten deel, met in totaal 53 verdeelpunten.
Inspraak en participatie: samenspel bewoners en stedelijke / districts besturen
Ondersteuning adviesraden en andere inspraakkanalen
J
Vernieuwende inspraakmethodieken
N
Organiseren participatie via Antwerpse vrouwendag, seniorenweek, …
J
De werking van pleinontwikkeling wordt geïntegreerd in de stedelijke jeugddienst. De werking wordt verder gezet op de 16 pleinen. De werking van pleinontwikkeling wordt uitgebreid met een nieuw project in Deurne, start is voorzien voor februari. Lancering nieuw reglement wijkprogramma’s en uitbreiding reglement premie op acties op 2 februari 2009 (zie ook hoger). Continuering van de reguliere Opsinjoren-werking met onder meer premie op acties, wijkprogramma’s, speelspraten, lentepoets, cultuurstraten, …
Traject diversiteit: in samenwerking met de diversiteitsdienst werd een traject uitgewerkt ter verhoging van de diversiteit van de iniatiefnemers, de medewerkers en de deelnemers aan de buurt/straatactiviteiten. Er wordt gestart met een in kaart brengen van de huidige stand van zaken, op basis daarvan worden stappen bepaald.
Concretisering van het traject diversiteit.
Nieuw dit jaar waren de cultuurstraten. Dit zijn straten waar door samenwerking tussen verschillende stedelijke diensten een cultuurfeest op straatniveau wordt georganiseerd. Op deze manier willen de partners doormiddel van een doorgedreven samenwerking gemeenschapsvormend werken en cultuurspreidend aan de slag gaan. (zie ook bij CS) Actieve ondersteuning van de adviesraad personen met J een handicap en de Antwerpse ouderenraad.
In 2009 wordt dit concept over de ganse stad aangeboden.
J In 2008 werd gefocust op de bestaande adviesraden (personen met een handicap en senioren), werd overleg gepleegd met de federaties van etnisch-culturele minderheden (inspraak in het nieuwe Antwerpse beleidsplan voor het Vlaamse minderhedendecreet) en werd inspraak georganiseerd i.f.v. de totstandkoming van de nieuwe subsidiereglementen. De zoektocht naar vernieuwende inspraakmethodieken werd uitgesteld tot de nieuwe medewerkers inspraak en participatie aangeworven waren (zie planning 2009). J - Internationale dag van de vrouw op 8 maart: 50 deelnemers en 5 meewerkende verenigingen. In 2008 hebben deze cijfers enkel betrekking op de activiteiten die door de stad werden georganiseerd. In 2009 zijn alle activiteiten een gezamenlijke organisatie (stad, KAV kleurrijk, IVCA ,,,).
In 2009 starten drie nieuwe medewerkers inspraak en participatie, met resp. focus op etnisch-culturele minderheden, gender/holebi en personen die in armoede leven. Hun opdracht is het organiseren van inspraak voor de betreffende doelgroep. Er zal dus gefocust worden op de uitwerking van vernieuwende inspraakmethodieken.
Organisatie (met partners) van - de internationale dag van de vrouw. - de internationale dag van verzet tegen armoede en sociale uitsluiting - de week van de Antwerpse senior - de week van de vrijwilliger
42
-
-
seniorenconsulenten
G
Wijknetwerk aandacht voor senioren (OCMW)
J
Internationale dag van verzet tegen armoede en sociale uitsluiting op 17 oktober: 20 verenigingen, 800 deelnemers. Week van de Antwerpse senior in november: 6699 deelnemers. Vrijwilligersevenement in december 2008 (zie ND01) Sjoe van Antwerpen in december 2008: award voor verenigingen of personen die zich positief inzetten voor personen met een handicap.
Doel is niet alleen het verhogen van participatie van doelgroepen aan het stedelijk beleid. Deze dagen en evenementen hebben ook sensibilisering van de Antwerpenaar tot doel. De voorbereidende gesprekken werden gevoerd. De selectieprocedure voor coördinator en beleidsmedewerkers seniorenbeleid in de districten is lopende. In 2008 werd gestart met de uitbouw van een” “WijkNet Aandacht voor Senioren”. Bedoeling is in elke wijk een wijkgericht netwerk rond preventie, actieve detectie en aanpak/benadering van (potentieel) kwetsbare en vereenzaamde ouderen uit te bouwen. Stad-district-OCMW en partners/derden (verenigingen, gezondheids- en welzijnswerkers, vrijwilligersorganisaties en onafhankelijke vrijwilligers) werken hierbij samen aan de verwezenlijking van gemeenschappelijke doelstellingen over de organisatiegrenzen heen.
J
Aanwerving nieuwe medewerkers in 2009 en start van de nieuwe werking.
J
Volgende acties werden voorbereid of werden reeds gedeeltelijk opgestart in 2008 en zullen in 2009 verder uitgewerkt en uitgevoerd worden: -
-
Het lokaal dienstencentrum neemt hierbij een initiërende en coördinerende rol op; en fungeert als meldpunt en als ondersteunend platform voor dit netwerk. Hiervoor werden 6 specifieke medewerkers aangesteld, die gekoppeld werden aan een cluster van dienstencentra. Zij ondersteunen de centrumleiders in het uitbouwen van een WijkNet AvS. In 2009 worden nog 4 extra WijkNetmedewerkers aangesteld (= 1 medewerker per 4 lokaal dienstencentrum).
-
Selectief huisbezoek bij ouderen die recent hun partner verloren hebben (verweduwing) – district Merksem (verderzetting van pilootspeerpuntactie) Selectief huisbezoek 80-plussers (alleenstaande ouderen) - in meerdere districten Selectief preventief huisbezoek (door professionele medewerkers) van ouderen die op de wachtlijst van een rust- of verzorgingstehuis of een serviceflat staan - in meerdere districten Bezoek van kwetsbare ouderen in kader van recente ziekenhuisopname (ZNA-Stuivenbergziekenhuis - 2060-wijk - district Antwerpen) Detectie en opvang van kwetsbare senioren in achterstandwijken via het project X-stra! Opstarten telefooncirkels / telefoonsterren - in meerdere districten
In functie van deze acties wordt per wijk een signalerings- en meldingsring, alsook een activering in samenwerking met alle relevante actoren op punt gesteld.
Bemiddeling samenlevingsproblemen
Taxicheques
J
Het reglement van de taxicheques werd aangepast.
J
Buurt- en burenbemiddeling
J
In nauwe samenwerking met Samenlevingsopbouw J Antwerpen Stad vzw (SAS) werd ingegaan op aangemelde problemen. Daarnaast werd er ook bemiddeld tijdens crisissituaties.
Continuering van de werking van de taxicheques. De formule van de taxicheques werd begin 2009 uitgebreid van personen met een handicap naar minder mobiele senioren. - De samenwerking met SAS i.k.v. bemiddeling wordt stopgezet. - Continuering werking bemiddeling. - Afwerking van de praktijkmap bemiddeling.
43
Snelle interventie bij samenlevingsproblemen Interculturele stewards (preventief en reactief)
SZ ND04 Realisatie regierol vanuit het beleidsveld sociale cohesie, ruimte voor ontmoeting, levensbeschouwingen
J J
Sociale adviseurs
J
Beursvloer
J
Realisatie regierol vanuit het beleidsveld sociale cohesie, J ruimte voor ontmoeting, levensbeschouwingen.
Impliceert o.m. engageren van partners uit het middenveld J (convenanten): Samenlevingsopbouw, APGA, de Acht, Levanto
De cases voeden een praktijkmap bemiddeling (afrondingsfase). Zie hierboven
J
Continuering van de werking van de stewards.
Nieuw in 2008 was de inzet van interculturele stewards en J sociale adviseurs (zie ook hieronder) Dit project streeft naar de samenstelling van een pool van gevormde en omkaderde Antwerpse interculturele stewards van diverse etnisch-culturele origine die zich op vrijwillige basis inzetten voor samenlevingsondersteuning en interculturele dialoog. Zij worden ingezet bij crisissituaties in de stad zoals betogingen of manifestaties, maar ook ter ondersteuning van evenementen en belangrijke gebeurtenissen. Momenteel werken we met 34 interculturele stewards. J Sociale adviseurs zijn vrijwilligers van Turkse of Marokkaanse origine die ouders, jongeren, vrouwen en senioren informeren in hun taal tijdens een ‘homeparty’, over gezondheid, onderwijs, opvoeding, ouder worden, vrije tijd. Er zijn momenteel 7 sociale adviseurs, ze organiseerden al 15 homeparties. J Een Beursvloer is een evenement waarbij bedrijven en verenigingen (maatschappelijke organisaties) elkaar gedurende 2 uren ontmoeten en in een informele en dynamische sfeer matches maken tussen de behoeften van de enen en de offerten van de anderen. Het Antwerpse initiatief werd gecoördineerd door de stad Antwerpen: 35 bedrijven en 55 verenigingen hebben deelgenomen, en er zijn bijna 60 overeenkomsten afgesloten. De verschillende teams en diensten van Samenleven in J Diversiteit werden in het voorbije jaar verder uitgebouwd, en er werd ook naar samenwerking over de teams heen gezocht. De dienst sociale cohesie, het team levensbeschouwingen en het team ontwikkelingssamenwerking bespreekt tijdens een maandelijks overleg gemeenschappelijke dossiers. J Er werden convenanten afgesloten met : 1. Antwerpen aan het woord m.b.t. de organisatie van bewonersinitiatief 2. De Acht mbt acties t.a.v. vluchtelingen en mensen met precair verblijf 3. Elegast m.b.t. het creëren van ontmoetingskansen voor buurtbewoners 4. Samenlevingsopbouw m.b.t. bemiddeling bij samenlevingsproblemen, de ondersteuning van bewonersiniatieven en verenigingsleven, de ondersteuning van de uitbouw van de ontmoetingscentra en de organisatie van actief burgerschap 5. Levanto mbt de organisatie van duveltjesstrand en het bewonersgluik van BurenMuren
Continuering van de werking van de sociale adviseurs. In juni 2009 wordt het aantal vrijwilligers uitgebreid. Dan zullen we sociale adviseurs zoeken om sessies te organiseren met autochtone mensen in kansarmoede en allochtonen met andere etnische afkomsten. Organisatie van een tweede beursvloer.
De regierol wordt herbekeken i.f.v. het nieuwe bedrijf Samen Leven.
De convenanten en hun inhoud worden herbekeken i.f.v. het nieuwe bedrijf Samen Leven. Convenant Levanto wordt niet meer herhaald. Duveltjesstrand wordt in 2009 uitgevoerd door MerksemDok. Er wordt een convenant voorbereid met het Roze Huis.
44
6. OCMW m.b.t. de detectie van broze senioren 7. Antwerps platform generatiearmen m.b.t. de ondersteuning van verenigingen waar armen het woord nemen, de organisatie van de Antwerpse dag van verzet, het verhogen van de participatie van armen aan het beleid, … 8. Murga m.b.t. de organisatie van zichtbare straatactiviteiten SZ08 – Alle Antwerpenaren, hun netwerken, verenigingen, organisaties en het stadsbestuur beschikken over de competenties en instrumenten om harmonieus samen te leven in een heterogene stedelijke context. Wat doen we om deze doelstelling te realiseren? (concrete projecten, acties,…) SZ ND01 Elke Antwerpenaar, bewonersgroep en vereniging krijgt de kans om in zijn wijk activiteiten, initiatieven en feesten te ontwikkelen en te organiseren
8 stedelijke ontmoetingscentra (eind 2009)
Wat is er concreet gebeurd en gerealiseerd in 2008?
Wat is er gepland in 2009?
OK? Opmerkingen, indicatoren, … Idem? Nieuwe projecten, acties, … Huidige centra (Oude Badhuis, J De huidige 3 centra hebben hun werking gecontinueerd. En N Conceptnota rond een nieuwe visie Stadsmagazijn, MerksemDok) er werd een activiteitenaanbod voorzien. Infrastructuur ontmoetingscentra wordt voorbereid en zal worden werd ter beschikking gesteld aan de Antwerpse burger. voorgelegd aan het college in het voorjaar. Atlas als stadsbaken 'diversiteit' J De definiëring stadsbaken “Diversiteit” werd verfijnd met 3 J ATLAS: (sensibilsatie en educatie) grote lijnen: sensibiliseren, informeren en interactie. De tentoonstelling Schoon Volk loopt tot 30-09Daarnaast heeft Atlas een educatieve opdracht en worden 2009. Er worden in 2009 nog verschillende er lezingen, workshops en vormingen gegeven. randactiviteiten georganiseerd. Voorbeelden: - lezingen en panelgesprekken (o.a. over Sensibiliseren: Tonen van aanwezigheid van diversiteit subculturen, lichaamstooi en door de projecten Schoon Volk (tentoonstelling over overgangsmomenten, …) uiterlijk), Verhalenbazaar en Met Andere Woorden. Er - buurtwandelingen (februari tot september) werden dialoogmomenten georganiseerd adhv “Mijn - workshops (o.a. ras en rasta – beeldvorming Verhaal” en het project stadsklap. over en betekenis van uiterlijk in de multiculturele en interreligieuze samenleving; of Informeren: doorverwijzingen, organisatie van workshops een workshop over lichaamsbeeld, en vormingen zoals “inzichten in culturele diversiteit”, “Taal discriminatie en pesten) en Cultuur” - er wordt samengewerkt met diverse (externe) partners (bvb voor Borgerrio) Interactie: projecten over de diversiteitsthema’s heen - evenementen (bvb. Nacht van de stereotiepen) - subprojecten (zoals de rondreizende Enkele voorbeelden: openluchttentoonstelling ‘uniform’) - roots met taboe (expo allochtone holebi’s) - open deuren (project gedichten afrikaanse Er volgt tevens een expo over etnisch-culturele gemeenschap) diversiteit bij Wereldoorlog I. - typisch vlaams? (cartoonexpo) - diversiteit gestript (cartoonexpo over diversiteit en Activiteiten tijdens de week van de smaak. interculturaliteit) - tentoonstelling ‘op de hoogte / de mens achter de steen’: het leven in en rond sociale huisvesting in Antwerpen. Top Hat als stadsbreed centrum J Het aanbod van Top Hat voor 55+ers omvat vier luiken: TOP HAT J 'vergrijzing‘, met accent op sport sport en beweging: (tafel)tennis, dans, badminton, turnen, In 2009 wordt er een continuering voorzien met joggen, fiets- en wandeltochten. een duidelijkere profilering en een uitbreiding van - Vorming: taalcursussen, digitale fotografie, tekenen, de activiteiten. Top Hat zal zich in 2009 ook aquarel, olieverf, bloemschikken richten naar grote (bovenlokale) activiteiten wat de - Cultuur: tentoonstellingen, voorstellingen. werking zal onderscheiden van de dienstencentra. - laagdrempelige ontspanningsactiviteiten: bingo, kaartwedstrijden Daarnaast heeft Top Hat ook een PC-lokaal ter beschikking voor senioren.
45
Nieuwe ontmoetingscentra in bestaande infrastructuur
N
samenwerking met stedelijke partners, OCMW, districten en middenveld: (SAS en Levanto)
J
De uitbreiding van het aantal ontmoetingscentra werd niet N verwezenlijkt. In 2009 zal in afstemming met het kabinet verder gewerkt worden aan een nieuwe conceptnota rond de ontmoetingscentra.. Actieve deelname aan verschillende overlegfora: Buurtmix, J CCDA (Coördinatie Cultuur district Antwerpen).
In 2009 wordt een conceptnota ‘ontmoetingscentra’ ter goedkeuring voorgelegd aan het college van burgemeester en schepenen. Samenwerking wordt in 2009 gecontinueerd.
Vanuit de OC’s naargelang de inhoud en doelstelling van het aanbod nauwe samenwerkingen met cultuur, cultuurantenne, buurtsport, het district. Ook werden linken gelegd naar interne afdelingen zoals het bewonergroepensecretariaat. -
3-voudige opdracht ontmoetingscentra
Infrastructuur ter beschikking stellen én spil lokaal netwerk
J
J Netwerking: ondersteuning sociaal weefsel op maat van de wijk (zie ook SZ05)
Activiteitenaanbod: breed aanbod voor diverse groepen i.f.v. ontmoeting
J
Convenant SAS voor de ondersteuning uitbouw ontmoetingscentra mbt de werkingen: Centrum De Wijk (Antwerpen-Noord) Wijkcentrum de shelter (Borgerhout) Stedelijk wijkkantoor Groeningerplein (Borgerhout) Het pleintje (Deurne) De Lakbors / Ten Eekhovelei (Deurne) Nova (Kiel) Posthof (Berchem)
Convenant Levanto voor projecten BurenMuren en Duveltjesstrand Deelname aan Murga Stuurgroep J In de ontmoetingscentra MerksemDok, Stadsmagazijn, Oude Badhuis, Atlas, Top Hat wordt infrastructuur ter beschikking gesteld aan de Antwerpse burger. Voorbeeld: Organisatie “Duveltjesstrand” in MerksemDok. N Hiervoor werd in 2008 convenant opgesteld met Levanto. Het organiseren van een ‘buurtstrand’ veronderstelt een andere manier van werken dan bij een commercieel stadsstrand zoals er de laatste jaren velen opduiken in Europese steden. De doelstelling is hier niet om winst te maken en evenmin om een gezellige drankgelegenheid aan te bieden aan culturele evenementbezoekers. De doelstellingen van het Duveltjesstrand zijn: 1. infrastructuur: onbestemde/ongebruikte ruimte (Klein Dok) opnieuw identiteit en aansluiting verschaffen; en de bestaande infrastructuur (speelplein) versterken. 2. versterken sociale cohesie: het creëren van tijdelijke (zomer-) ontmoetingsruimte en vrijetijdsaanbod; en de diversiteit in de wijk positief inzetten In 2008 werd de huidige werking van de ontmoetingscentra J / N gecontinueerd en verschillende centra hadden een ruim activiteitenaanbod.
Het infrastructuurnetwerk zal zich stadsbreed ontwikkelen. Duveltjesstrand wordt in 2009 uitgevoerd door MerksemDok en niet meer door Levanto.
In 2009 wordt een conceptnota ‘ontmoetingscentra’ ter goedkeuring voorgelegd aan het college van burgemeester en schepenen. Hierin zal duidelijk gesteld worden hoe een activiteitenaanbod in de toekomst zal ingevuld worden.
46
10. INBURGERING SZ09 Elke burger van deze stad krijgt de kans om actief deel te nemen aan de Antwerpse samenleving. Nagestreefde doelstelling
Wie? Wat doen we om deze doelstelling te realiseren? (concrete projecten, acties,…)
SZ De afstemming tussen het Vlaamse inburgeringsbeleid en het lokale diversiteitsbeleid wordt geoptimaliseerd.
Implementatie Vlaams inburgeringsdecreet door Onthaalbureau inburgering (PINA): oa. - trajectbegeleiding, toeleiding naar onthaalonderwijs, maatschappelijke oriëntatie (MO), stadsklap - Implementatie van nieuwe Vlaamse leermiddelen MO Lokale stedelijke accenten: - meer inburgeraars laten doorstromen naar reguliere voorzieningen - starten met een decentraal aanbod - toeleiding naar vrije tijd en uitbouw vrijwilligerspool Tolk- en Vertaalbureau
OCMW Implementatie Vlaams inburgeringsdecreet door De afstemming tussen het Vlaamse OCMW. inburgeringsbeleid en het - samenwerkingsprotocol met dienst inburgering. lokale diversiteitsbeleid wordt geoptimaliseerd
Wat is er concreet gebeurd en gerealiseerd in 2008?
Wat is er gepland in 2009?
OK? Opmerkingen, indicatoren, …
Idem? Nieuwe projecten, acties, …
J
4200 inburgeraars zijn gestart met een inburgeringstraject 3300 cursisten hebben een cursus MO gevolgd 383 minderjarigen zijn toegeleid naar onthaalonderwijs er gingen 157 sessies stadsklap door met in totaal 3200 deelnemers - De implementatie van de nieuwe leermiddelen MO is lopende J - samenwerking met socio-culturele organisaties, verkenning van nieuwe projecten - Vestiging Zuidrand in Hoboken is geopend in augustus - toeleiding naar vrije tijd gebeurt binnen de trajectbegeleiding, een vrijwilligerspool staat in voor een aanvullend aanbod bij MO en begeleiding van vrije tijd J Afstemming van werking en aanbod op maat van de opdrachtgevers: - samenwerkingsovereenkomsten met externen (bijv ACW, ABVV, gevangenis Antwerpen en stichting lezen) - Vormingsaanbod “Werken met tolken” voor dienstverleners (8 sessies in 2008) Aantal opdrachten 2008: Totaal: 5.565 opdrachten - 1805 tolkprestaties en 2083 vertalingen voor stedelijke diensten (inclusief onderwijsbasisonderwijs - waarvan 98 tolkprestaties en 24 vertalingen voor het OCMW De resterende 1555 tolk- en vertaalprestaties waren in 2008 in opdracht van andere overheden en middenveldorganisaties. J - verplichte opleiding maatschappelijk werkers OCMW rond inburgeringstraject. -
J
-
-
Continuering van reguliere werking met trajectbegeleiding, MO, toeleiding minderjarigen en Stadsklap; Finalisering van de implementatie van de nieuwe leermiddelen.
N
-
J
Verderzetting van de reguliere werking.
Samenwerking met nieuw stedelijk ‘centraal loket voor vreemdelingen’ en acties om inburgering ruim bekend te maken en de instroom te verhogen.
Concrete acties voor 2009: - Samenwerkingakkoord met VDAB - Samenwerkingakkoord met Vlaamse handhavingsambtenaar voor Antwerpen in het kader van het boetebesluit inburgering - Structureren samenwerking met politie - Voorstudie rond een aanbod gebarentolken.
N
-
-
Samenwerkingsakkoord met onthaalbureau rond begeleiding en sanctionering van OCMW klanten. Toeleiding van 40 ‘oudkomers’ per maand naar inburgeringstraject.
47
11. SAMENWERKING & OVERLEG FD OCMW01 – Samenwerking en Overleg sociaal beleid Nagestreefde doelstelling
Wie? Wat doen we om deze doelstelling te realiseren? (concrete projecten, acties,…)
Wat is er concreet gebeurd en gerealiseerd in 2008?
Wat is er gepland in 2009?
OK? Opmerkingen, indicatoren, …
Idem? Nieuwe projecten, acties, …
Horizontale toetsing van OCMW Kwaliteitscontrole van de samenwerkingsverbanden G volgende thema’s / adhv een indicatorenset grondrechten: - wonen - rechtshulp / schuldhulpbemiddeling - middelen - gezondheid - sociale cohesie & Draaiboek uitwerken voor het opmaken van en N ruimte voor omgaan met adviezen ontmoeting - dienstverlening G Kijken naar samenwerking vanuit een - zinvolle activiteit ‘helicopterperspectief’, nood aan: - vrije tijd (cultuur & - een duidelijke regie en communicatie hierover per sport) thema - overkoepelend opdrachthouderschap voor het sociaal beleid (stad&OCMW) - transparante overlegstructuren met externe partners (overkoepelend en per thema) - een eenduidige terminologie
opmaak van indicatorenset i.s.m. Universiteit Antwerpen J informeren regisseurs verschillende beleidsdomeinen over indicatorenset - opmaak van overzicht van relevante overlegfora waar indicatorenset toegepast kan worden (na raadpleging regisseurs) - toepassen indicatorenset in FD Samenwerking en SD Kwaliteitsvolle dienstverlening. Project wordt voorlopig niet opgenomen. Focus is verlegd J naar het meten van de kwaliteit van samenwerking en overleg. -
-
Per beleidsdomein werd het volgende in kaart gebracht: wat zijn de overlegstructuren ? Wat is de agenda van de overlegfora ? Met welke frequentie komen ze samen ? Welke partners zijn betrokken ? welke regie wordt gevoerd ? (verschillende types)
J
In 2009 wordt indicatorenset toegepast op relevante overlegfora van de overige beleidsdomeinen. De betrokken regisseurs worden uitgenodigd op de werkgroep om de resultaten te bespreken.
Deze inventarisatie wordt verdergezet Op 28 maart 2009 organiseren stad en OCMW een trefdag LSB met alle partners.
Deze info werd in een sjabloon weggeschreven dat maandelijks wordt ge-update.
48
12. DIVERSITEIT FD SZ01 De stad – stad, dochters en OCMW – levert een kwaliteitsvolle dienstverlening aan alle inwoners, ongeacht geslacht, afkomst, leeftijd, handicap, geaardheid, socio-economische situatie Nagestreefde doelstelling
Wie? Wat doen we om deze doelstelling te realiseren? (concrete projecten, acties,…)
Samenwerking tussen de SZ diversiteitsdienst en de bedrijven ingeschreven in de stedelijke piramide
Uitrusting dienst voor opdracht ruime diversiteit: screening en monitoring, adviseren en ondersteunen
Wat is er concreet gebeurd en gerealiseerd in 2008?
Wat is er gepland in 2009?
OK? Opmerkingen, indicatoren, …
Idem Nieuwe projecten, acties, … ? J Globaal beleid Opvolging stadsplan
J
In de eerste jaarhelft van 2008 werd het stadsplan diversiteit opgemaakt. Na goedkeuring door CBS en gemeenteraad werd het een politiek gedragen document. De grote lijnen van het diversiteitsplan zijn de zes uitdagingen: 1. Antwerpen is een stad waar mensen met verschillende achtergronden mekaar beter begrijpen. 2. Iedereen kent de democratische en maatschappelijke spelregels en gebruikt ze om in dialoog te gaan en meningsverschillen bespreekbaar te maken 3. In Antwerpen krijgt iedereen de ruimte om de eigen identiteit te ontwikkelen en te beleven 4. Alle Antwerpenaren kunnen hun sociale grondrechten realiseren. 5. Alle diensten van Stad en OCMW geven het voorbeeld door diversiteit maximaal plaats te geven binnen hun werking. 6. De stad moedigt andere actoren (partners, bedrijven, organisaties) aan om diversiteit ook binnen hun werking vorm te geven. In het stadsplan werd ook al een eerste aanzet gegeven om de link te leggen met de strategische doelstellingen van de stad. In overleg met de bedrijven en departementen wordt dat in een volgende fase verder uitgewerkt. Onderzoek mbt haalbaarheid sociale clausule In het diversiteitsplan werd de piste geopend naar het uitdagen van organisaties rond maatschappelijk engagement. Het plan oppert de mogelijkheid tot het inbouwen van sociale clausules in contracten voor duurzame overheidsopdrachten. Op die manier moedigt de stad aannemers en uitvoerders aan om diversiteit ook binnen hun eigen werking mee vorm te geven. Vóór dit principe in de praktijk kan toegepast worden moet het juridisch onderzocht worden. Tegelijk moet het een plaats krijgen binnen maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO). De diversiteitsdienst heeft verkennende gesprekken gehad met de juridische dienst van de stad. Dit leverde echter geen eenduidig juridisch advies op. Daarom zal er in 2009 beroep worden gedaan op een extern juridisch bureau. Er zijn daarnaast ook verkennende gesprekken geweest met
Eind 2008 en begin 2009, wordt een ronde langs alle stedelijke bedrijven georganiseerd. In werkvergaderingen wordt het stadsplan diversiteit toegelicht en worden de zes uitdagingen geconcretiseerd binnen de opdrachten van de respectievelijke bedrijven. In maart 2009 wordt door de diversiteitsdienst een stand van zaken opgemaakt m.b.t. het diversiteitsbeleid van de stad. Onderzoek m.b.t. haalbaarheid sociale clausule: De diversiteitsdienst heeft verkennende gesprekken gehad met de juridische dienst van de stad. Dit leverde echter geen eenduidig juridisch advies op. Daarom zal er in 2009 beroep worden gedaan op een extern juridisch bureau. In 2009 wordt de werkgroep ‘stad als bewuste klant’ binnen MVO opnieuw opgestart. Verdere invulling van de sociale clausule moet hierin worden opgenomen. De diversiteitsdienst zal participeren in de werkgroep. Deelname aan studiedagen: Daarnaast stellen we vast dat men ook op andere niveaus, binnen andere organisaties nadenkt over de mogelijkheden die sociale clausules kunnen bieden. Zo organiseert de VVSG op10 februari een studiedag over sociale criteria in overheidsopdrachten. We zullen hier actief participeren en hopen ook uit andermans initiatieven als stad te kunnen leren. Opvolging en meting. De opvolging en meting zal voornamelijk gebaseerd zijn op de rapportage die binnen de strategische cyclus van de stad wordt gehanteerd. In de loop van het jaar 2008 hebben we als programmaleider de complexiteit van onze facilitaire doelstelling meer en meer ervaren. We hebben nood aan een volledig beeld van wat de stedelijke bedrijven in kader van
49
De opdracht van de diversiteitsdienst - Stadsbreed Werken aan een globaal beleid Stadsbrede projecten Senisibiliseringscampagnes Diversiteitsaudit - Op niveau van de stedelijke bedrijven Opzetten diversiteitstrajecten Leveren van adviezen Ontwikkelen en implementeren van instrumenten screening
J
de verantwoordelijke MVO binnen het agentschap sociale economie om te bepleiten dat de sociale clausule mee zou worden opgenomen binnen MVO. Zij hebben al ervaringen met het stimuleren van externe partners rond een sociale opdracht, maar tot op heden is er geen structurele aanpak. Stadsbrede projecten waar de diversiteitsdienst een belangrijke partner is: - Project IGLO (InterGenerationeel LinkerOever) Sensibiliseringscampagne: - Lerende stad: holebi en onderwijs. Binnen de volgende stedelijke bedrijven zijn er deze diversiteitstrajecten opgestart en lopende: 1. Personeelsmanagement en diversiteit: binnen de werkgroep HRM en diversiteit. 2. Lerende stad: adviezen en voorstellen i.f.v. werving en selectie van een divers personeel binnen de kinderopvang. 3. Lerende stad: aanzetten tot opmaak taalbeleidsplan kinderopvang. 4. Lerende stad: screening studie-wijzer naar bereik diverse doelgroepen. 5. Stads-en Buurtonderhoud: analyse van mogelijkheden en bestaande knelpunten i.v.m. de inzet van personen met een arbeidshandicap binnen de groendienst. 6. Marketing en communicatie: toegankelijkheid van de communicatie en producten van MC wordt gescreend in o.a. focusgroepen. 7. Stedelijk wijkoverleg: participatie van moeilijk bereikbare doelgroepen in stedelijk wijkoverleg. 8. Brandweer: screening en adviezen m.b.t. werving en selectie in functie van grotere diversiteit in het personeel. 9. Adviezen integrale toegankelijkheid Zomer van Antwerpen. 10. OCMW/SZ - IGLO: adviezen i.v.m. architecturale aanpassingen RVT’s i.f.v. doelgroep oudere allochtonen. 11. SZ/G: borstkanker-screening. Ontwikkelde instrumenten zijn: 1. Screening wervingscommunicatie 2. Focusgroepen: - Stadsmonitor - Gezondheid – brochure gezondheidspromotie en ziektepreventie - PM – wervingscommunicatie - MC – de Antwerpenaar
J
diversiteitsbeleid realiseren, aan de voortgang die gemaakt wordt m.b.t. het realiseren van de 6 uitdagingen uit het stadsplan diversiteit. Vanuit die vaststelling wordt samen met de strategische coördinatie van de stad en de programmaleiders van de overige facilitaire doelstellingen gewerkt aan een optimale rapportage binnen de strategische cyclus. Als deze op punt staat (gepland voor februari 2009) zullen we onze meting van de resultaten hieraan ophangen en verder uitbouwen. Stadsbrede projecten - Integraal plan toegankelijkheid openbare ruimte/openbaar domein. Sensibiliseringscampagnes - Red de stoep-actie. - Campagne A-waarden (o.a. diversiteit) Diversiteitstrajecten die doorlopen in 2009: 1. Personeelsmanagement en diversiteit: binnen de werkgroep HRM en diversiteit. 2. Lerende stad: adviezen en voorstellen i.f.v. werving en selectie van een divers personeel binnen de kinderopvang. 3. Stads-en Buurtonderhoud: analyse van mogelijkheden en bestaande knelpunten i.v.m. de inzet van personen met een arbeidshandicap binnen de groendienst. 4. Marketing en communicatie: toegankelijkheid van de communicatie en producten van MC wordt gescreend in o.a. focusgroepen. 5. Stedelijk wijkoverleg: participatie van moeilijk bereikbare doelgroepen in stedelijk wijkoverleg. 6. Brandweer: screening en adviezen m.b.t. werving en selectie in functie van grotere diversiteit in het personeel. 7. OCMW/SZ - IGLO: adviezen i.v.m. architecturale aanpassingen RVT’s i.f.v. doelgroep oudere allochtonen. 8. SZ/G: borstkanker-screening. Nieuwe diversiteitstrajecten in 2009: 1. Cultuur: bevorderen van participatie cultuur via wegwerken van drempels. 2. Sociale Zaken: Acties ter bevordering van participatie moeilijk bereikbare doelgroepen binnen activiteiten van Opsinjoren. 3. District- en Lokettenwerking: opstart globaal traject diversiteit. 4. Actieplan ‘taalbeleid op de werkvloer’ i.s.m. Huis van het Nederlands. Voorstel tot proefproject binnen groendienst. 5. District Borgerhout: Advies m.b.t. communicatie en bereik diverse doelgroepen ‘BorgerRio’.
50
6. Woonhaven: Traject communicatie met aandacht voor diversiteit sociale huisvesting. 7. Lerende stad: opmaak diveristeitstraject in opvolging van het taalbeleidsplan 8. Brandweer: ontwikkelen van een traject rond toeleiding voor de werving en selectie van nieuwe brandweerlieden. Instrumenten: - Screening eenvoudig taalgebruik - Checklist selectieprocedure
51
INHOUDELIJKE TOELICHTINGEN PER THEMA 1. Middelen Iedere inwoner van de stad Antwerpen krijgt kansen om een menswaardig bestaan te realiseren maar moet deze kansen ook benutten, en dit volgens zijn/haar mogelijkheden. Centrale waarden en principes die we hierbij hanteren zijn autonomie, respect, kansen en kwaliteit. Naast aandacht voor de zgn. “harde” materiële zaken is er ook aandacht voor de immateriële aspecten van de hulpverlening. Het OCMW doet dit niet alleen maar werkt samen met de Stad en met de partners. Î Om dit te bewerkstelligen, werd er gekozen voor vijf nagestreefde doelstellingen. Hieronder worden enkele verwezenlijkingen van 2008 weergegeven. Dit geeft dus geen volledig beeld, maar is enkel een selectie van de belangrijkste realisaties. Respectvolle dienst- en hulpverlening In 2008 maakten we werk van begrijpbare en gemotiveerde beslissingsbrieven. In 2009 zullen we deze brieven implementeren in het informaticasysteem en zijn ze dus klaar voor gebruik. Daarnaast is er een model van gebruikersparticipatie uitgewerkt en goedgekeurd door de OCMW-raad en ging in 2008 reeds een groepswerker aan de slag. De klantengroep formuleerde voorstellen om het onthaal in de sociale centra meer klantvriendelijk te maken. Deze voorstellen werden goedgekeurd door de OCMW Raad en worden in 2009 uitgevoerd. In het kader van klantvriendelijk personeel en infrastructuur zijn er twee sociale centra gehuisvest op een nieuwe locatie ( Linkeroever, De Wilg) . Financiële en materiële ondersteuning Wat betreft het opstellen van een nieuw reglement aanvullende bijstand, werd een voorstel uitgewerkt in een werkgroep en wordt de financiële impact hiervan in kaart gebracht. In 2009 zal dit voorstel worden voorgelegd aan de raad. In de loop van het tweede kwartaal 2009 opent in Borgerhout een nieuwe occasionele kinderopvang voor OCMW klanten die een opleiding gaan volgen of een sociale tewerkstelling starten. Kansen voor ontplooiing en een autonoom leven In 2008 werd er veel geïnvesteerd in het versterken van onderwijskansen van kinderen van klanten (project kansen voor kinderen). Zo organiseerden we groepswerk in samenwerking met basiseducatie. Hiermee willen we klanten versterken in hun ouderrol (kinderen 0-6 jaar) en zo indirect de schoolparticipatie verhogen. In 2009 gaat men hier mee verder (6-12 jaar en ouders van pubers). Vormingsinitiatieven (Binnenste Buiten) en groepswerk versterken het zelfwaardegevoel van OCMW klanten. Weten hoe rechten te benutten Hiervoor is veelvuldige communicatie met klanten nodig. Dit gebeurt via participatie X-stra!, de commissie juridische bijstand,… Uiteraard nemen de sociale centra ook deel aan het netwerk van sociale infopunten. Maatschappelijk verantwoord omgaan met financiële en materiële middelen Er wordt preventief gewerkt door informatie in scholen te geven over het omgaan met budgetten en voorkomen van schulden. Wat energieverbruik betreft, voert de energiecel in samenwerking met de stad energiescans uit. Vzw Levanto wordt hierbij betrokken door de uitvoering van energiebesparende maatregelen en ingrepen.
2. Recht Iedere Antwerpenaar heeft recht op nabije en laagdrempelige juridische hulpverlening en schuldhulpverlening. Om dit recht in de praktijk om te zetten, is het belangrijk dat mensen niet enkel hun rechten kennen, maar ze ook effectief kunnen uitputten. Het loutere bestaan van rechten volstaat niet, ze moeten in de praktijk kunnen worden gebracht. Het OCMW werkt hiervoor samen met de stad en met de partners.
52
Om dit te realiseren werd er gekozen voor 5 nagestreefde doelstellingen. Hieronder worden enkele verwezenlijkingen van 2008 per ND weergegeven. Dit geeft geen volledig beeld, maar is een selectie van de belangrijkste realisaties. Vergroten kennis over hulpverlening In 2008 werd een communicatiecampagne gevoerd om het aanbod omtrent rechtshulp bij het grote publiek bekend te maken. Deze informatie werd op posters en folders verspreid. Bovendien werden, via het netwerk van sociale infopunten, de klanten rechtstreeks doorverwezen naar het aanbod. Juridische basisinformatie en vaak gestelde vragen in sociale infopunten Er werd gewerkt aan het opmaken van een draaiboek voor vaak gestelde juridische vragen. Dit werk kan gebruikt worden in de sociale infopunten. Sociale rechtshulp De dienstverlening werd gedecentraliseerd en daarmee toegankelijker gemaakt. In de districten werd in samenwerking met de commissie juridische bijstand eerste lijnsrechtshulp georganiseerd. Bovendien zijn de advocaten van de commissie juridische bijstand wekelijks consulteerbaar in de sociale centra van het OCMW. Schuldpreventie Vanuit de OCMW-diensten,schuldhulpverlening & budgetbeheer, zijn er diverse vormingen gegeven in scholen. Deze waren steeds op vraag van de betrokken scholen. Om in de toekomst deze vorming in alle stedelijke afstudeerjaren in te lassen, zal er in 2009 overleg starten met de bedrijfseenheid Lerende Stad. Schuldhulpverlening Ook het aanbod aan schuldhulpverlening werd gedecentraliseerd naar de districten. Antwerpen, Wilrijk, Deurne, Merksem en Hoboken hebben hun aanbod al uitgebreid. In 2009 volgden de andere districten.
3. Dienstverlening Kwaliteit als leidmotief Stad en OCMW ontwikkelen een set kwaliteitsnormen en criteria voor de lokettendienstverlening in het dienstverleningsnetwerk. Via een klantentevredenheidsonderzoek willen we op systematische en periodieke wijze de kwaliteit van de geleverde dienstverlening meten, opvolgen, bijsturen en rapporteren. Netwerken van sociale infopunten Binnen deze doelstelling realiseren we de volledige uitrol van sociale infopunten over het hele grondgebied tegen eind 2010, gaan we op zoek naar actieve impulsen voor de netwerken, zoeken we naar een efficiënt systeem om de informatie- en doorverwijsopdracht te ondersteunen en passen we methodieken toe om specifieke klantengroepen te bereiken en toe te leiden. De gehele werking van sociale infopunten wordt ingepast in een kwaliteitskader dat generiek wordt uitgewerkt met alle partners. • Kwaliteitscharter sociale infopunten Stad en OCMW omschrijven in consensus met alle partners welke generieke kwaliteitsgarantie zij willen verbinden aan hun werking als sociaal infopunt. Om te kunnen beoordelen of sociale infopunten kwaliteitsvol informeren, doorverwijzen en aan vraagverheldering doen, moeten kwaliteitscriteria worden opgesteld. Opzet en methodiek werden afgetoetst. Er is consensus bereikt om - naast de bestaande kwaliteitshandboeken - over een kader te kunnen beschikken waarbinnen het kwaliteitsvol functioneren van een sociaal infopunt (ongeacht de organisatie) kan worden getoetst. In de rand van dit debat stelde zich een bijkomende oefening in verband met de vraag hoe ver de dienstverlening van een sociaal infopunt dan wel moet gaan. Stapsgewijs werd overgegaan tot het schetsen van een ruw kader vanuit klant- en organisatieperspectief. Vanaf 2009 kan worden overgegaan tot verfijning en (daaraan gekoppeld) de definiëring van de manier waarop zal worden gemeten. • Sociaal kennissysteem / portaalsite De optimalisering van de portaalsite dringt zich op, vooral omdat de eisen die eraan gesteld worden niet kunnen worden opgenomen door de provinciale sociale kaart. De portaalsite heeft nood aan een nieuwe structuur en zoekfunctie met nieuwe trefwoorden en synoniemen die hanteerbaar zijn voor alle partners sociale infopunten. De eerste resultaten (oplijsting van de nodige aanpassingen, inschatting van de impact en voorstel van trefwoorden) werden verder afgetoetst op andere overlegfora. De verdere uitwerking loopt vertraging op door een tekort aan beschikbare personele middelen.
53
• Vindplaatsgerichte werking - permanentie sociaal infopunt in de gevangenis De samenwerking tussen de gevangenis en de stedelijke sociale infopunten heeft een tweeledig doel: enerzijds de (her)integratie van gedetineerden in de samenleving faciliteren, anderzijds de directe omgeving van de gedetineerden tijdens en na detentie wegwijs maken. De werking van de sociale infopunten start binnen de gevangenismuren. Deze vindplaatsgerichte werking laat toe om vanuit de gevangenis de brug te slaan naar de diensten en organisaties buiten. Sociale infopunten nemen bij vrijlating de rol op van coördinerend aanspreekpersoon. Daarnaast profileren sociale infopunten zich als infoknooppunt voor de directe omgeving van de gedetineerde. • Verdiepen van de dienstverlening = afstemmen van sociaal overleg op wijkniveau + implementeren signaalprocedure Concreet betekent dit een kwaliteitsverbetering van de informatie- en toeleidingsopdracht, en het opnemen van een resultaatgerichte signaalopdracht door: o via samenwerking en overleg sociale infopunten te laten uitgroeien tot een infoknooppunt rond sociale dienst- en hulpverlening voor klanten (in frontoffice) en welzijnsorganisaties (in backoffice) o structuur aan te brengen op het vlak van sociaal overleg via een koepeloverleg en thematische of doelgroepgerichte deelwerkingen. Het koepeloverleg (= welzijnsoverleg) wil bijdragen tot een kwalitatief en integraal lokaal welzijnsbeleid, met focus op de 1e- lijns sociale dienst- en hulpverlening. Het biedt een koepelstructuur aan waarbinnen andere overleggen en/of projecten een plaats krijgen en waardoor zo een helikopterperspectief wordt geboden over het lokale sociaal overleg. Het koepeloverleg heeft een coördinerende functie en ontwikkelt zich tot een informatieknooppunt van alle sociaal overleg, dienst- en hulpverlening in een district of cluster van wijken Het koepeloverleg maakt gebruik van de signaalprocedure van de sociale infopunten zodat signalen vanuit beide groepen gekanaliseerd kunnen worden tot op het juiste niveau (tot en met beleidsniveau) Dienstverleningsnetwerk stad - OCMW • Structurele oplossing voor de dienst- en hulpverlening in het district Antwerpen Deloitte kreeg de opdracht een voorstel uit te werken voor een geïntegreerd dienstverleningsnetwerk in het district Antwerpen. De rechtstreekse aanleiding van deze opdracht is de saturatie van het huidige districtshuis Antwerpen aan de Lange Gasthuisstraat. De zoektocht naar een oplossing voor deze problematiek is tevens een opportuniteit om de administratieve en sociale dienstverlening stad / OCMW in het district Antwerpen in een breder perspectief te kaderen en naar een integrale en geïntegreerde oplossing te zoeken.
4. Wonen Op 25 november 2008 werd de Monitor Wonen gepresenteerd, een cijferboek dat een inzicht biedt in de noden en behoeften op de Antwerpse woonmarkt. De behoefte aan meer kwaliteitsvolle en betaalbare woningen op de private huurmarkt is niet nieuw. Hiervoor ontwikkelde de woondienst van stad Antwerpen het saneringscontract, een overeenkomst tussen de stad en de eigenaar van een te renoveren woning. De stad komt tussen voor een deel van renovatiekosten op voorwaarde dat de eigenaar zijn pand gedurende 9 jaar aan een sociaal tarief verhuurt. Behalve via het saneringscontract stimuleert de woondienst eigenaars tot de verbetering van de kwaliteit van hun woningen via proactieve screeningen per wijk. In 2008 werd Antwerpen-Noord onder de loep genomen. Op een jaar tijd werd 65,24 % van de woningen die bij een eerste onderzoek niet voldeden aan de minimumnormen van woonkwaliteit, opnieuw in orde gebracht. In 2009 wordt Antwerpen-Dam gescreend en staan ook Deurne-Noord en Borgerhout intra muros op het programma. Behalve proactief wordt de woonkwaliteit ook gescreend op basis van klachten. De aanvraag gebeurt dan via de stedelijke wooncentra. In de wooncentra ontwikkelt de stad een steeds uitgebreidere dienstverlening rond wonen. Zo kan men behalve in de dienstencentra en de sociale centra, ook in de wooncentra terecht voor ergowoonadvies. Elke inwoner ouder dan 65 krijgt gratis advies over aanpassingen aan de woning die het hem of haar mogelijk maken langer thuis te blijven wonen. De adviseurs in de wooncentra helpen klanten ook bij de aanvraag van premies. Opvallend populair onder de woonpremies is de Vlaamse huursubsidie. De huursubsidie is een maandelijkse tegemoetkoming in de huurprijs voor mensen met een laag inkomen die moesten verhuizen van een woning in slechte staat of niet aangepast aan hun behoefte bv. als bejaarde of gehandicapte. Met 309 effectieve aanvragen in 2008, maakte de huursubsidie 30% uit van alle aangevraagde premies in de Antwerpse wooncentra. In de Antwerpse sociale huisvesting werden er in 2008 een aantal belangrijke stappen gezet. Op 6 juni 2008 fuseerde de vier sociale huisvestingsmaatschappijen waarin de stad de grootste aandeelhouder is. ‘Woonhaven Antwerpen’ verenigt CVBA Huisvesting, CVBA De Goede Woning, CVBA Onze Woning en CVBA Perisfeer. Net voor de fusie, met ingang van 1 mei, gingen CAW De Mare, CAW De Terp, CAW Metropool, stad Antwerpen en OCMW Antwerpen een samenwerkingsovereenkomst aan met als doel de realisatie van een regiodekkend aanbod van (preventieve) woonbegeleiding. Woonbegeleiding is een voorwaarde voor een versnelde doorstroming van daklozen naar sociale huisvesting. Preventieve woonbegeleiding wordt opgestart op vraag de sociale huisvestingsmaatschappij wanneer een huurder voor problemen zorgt. Tot slot nam stad Antwerpen in 2008 het initiatief tot het opstellen van een gemeentelijk toewijzingreglement voor sociale huurwoningen. In overleg met lokale actoren werd een reglement opgesteld dat het mogelijk maakt om behalve via chronologie, ook toe te wijzen op basis van een doelgroepen- en een leefbaarheidsplan. Antwerpen telt drie woonwagenterreinen. In samenwerking met Patrimoniumonderhoud, Stads- en buurttoezicht en de Lokale politie worden er inspanningen geleverd om de infrastructuur van de woonwagenterreinen beter af te stemmen op de behoeften van de doelgroep. Op 17 oktober 2008 nam het college de beslissing tot de sanering en volledige heraanleg van het woonwagenterrein van Deurne. Ook hier werken verschillende diensten samen om dit te realiseren.
54
Op 5 mei 2008 werd het Zorgstrategisch Plan door de Raad voor Maatschappelijk Welzijn goedgekeurd. Dit plan werd opgemaakt in functie van een aantal investeringsplannen in de zorgsector en een planmatige aanpak om het zorgaanbod voor ouderen beter op elkaar af te stemmen. Doel is een naadloos en kwaliteitsvol woon-zorgtraject in elke wijk, m.a.w. de ontwikkeling van levensloopbestendige wijken. Het Zorgstrategisch plan wordt uitgevoerd in 2009 en volgende jaren.
5. Gezondheid Vanuit het Lokaal Sociaal Beleidsplan werd er geopteerd om voor het beleidsveld gezondheid een aparte beleidsnota – het gezondheidsbeleidsplan - op te maken. Het doel bestaat erin: ¾ een expliciet referentiekader voor het thema gezondheid en het (preventieve) gezondheidsbeleid voor de stad Antwerpen te schetsen. ¾ een algemeen aanvaarde strategie uit te tekenen van waaruit de hulpverlening en preventie gericht en gebundeld kan worden georganiseerd: Dit plan richt zich tot iedereen die zich gewoonlijk op het grondgebied van de stad Antwerpen bevindt. Er is verhoogde aandacht voor sociaal kwetsbare bevolkingsgroepen zoals mensen in armoede, ouderen en allochtonen. Reguliere werkingen worden vertaald specifiek op maat van kwetsbare doelgroepen. Daar waar nodig is, worden extra initiatieven genomen. Het Lokaal Gezondheidsbeleidsplan is op 23/012009 ter goedkeuring voorgelegd aan het college.
6. Zinvolle activiteit Wat betreft de inhoudelijke toelichting verwijzen we naar de tekst boven de tabel.
7. Onderwijs De bijdrage voor het sociale luik in het onderwijsbeleid werd integraal opgenomen in bovenstaande tabel.
8. Vrije Tijd Binnen Cultuur en Sport kaderen de strategische doelstellingen CS01, CS02, CS03, CS04 en CS06 in het lokaal sociaal beleid. CS01 - In Antwerpen plaatsen we de sportinfrastructuur op de Europese kaart. CS02 - Antwerpen houdt van sport en iedereen wordt aangezet om het zelf te doen. CS03 - Cultuur in Antwerpen is - een recht - van iedereen: iedere Antwerpenaar heeft toegang tot actuele kennis-, informatie- en culturele voorzieningen met bijzondere aandacht voor dienstverlening op maat. CS04 - Cultuur in Antwerpen is - een recht - van iedereen: er is een nog betere toegankelijkheid, communicatie en spreiding van culturele activiteiten over de hele stad. CS06 - Musea en monumenten maken we toegankelijk voor een groot en divers publiek (bewoners en bezoekers). Deze doelstellingen worden binnen het lokaal sociaal beleid gecombineerd met de algemene en sociale doelstelling om de toegankelijkheid te versterken door de drempels te verlagen of weg te werken: • de cultuur- en sportinfrastructuur in Antwerpen verder uitbouwen en toegankelijk maken • de mentale, financiële en fysieke drempels voor cultuur- en sportparticipatie verlagen Hieronder vindt u de belangrijkste realisaties voor 2008.
55
Sport Om bijkomende sportloodsen te creëren werd het locatieonderzoek afgerond en prioriteiten vastgelegd voor Zuidrand en Deurne. De realisatie van sportinfrastructuur in park Spoor Noord heeft vertraging opgelopen (beschikbaar in 2010). Een plan van aanpak voor de aanleg van buurtsportveldjes werd gerealiseerd met prioriteitstelling: realisatie skatepark Linkeroever in 2009. De sportzaal van KTA Berchem is tegen stedelijke tarieven beschikbaar naschools. In 2009 zal dit ook het geval zijn in Sivo (Berchem), Groenendaalcollege (Merksem) en Pius X (Kiel). I.f.v. het verhogen van diversiteit in sportclubs kregen 10 sportclubs extra financiële ondersteuning via het projectenfonds verscheidenheid. M.b.t. doelgroepen senioren, gehandicapten werd het stedelijk aanbod en het aanbod door derden gepromoot. Een uitbreiding van het senioren sportaanbod werd gerealiseerd i.s.m. OCMW dienstencentra. Voor jongeren is er via KIDS en JESPO een aanvullend sportaanbod voor 123 groepen. Buurtsport werd operationeel in 3 bijkomende wijken: Hoboken, Linkeroever en Deurne – Noord. Een team van individuele sportbemiddelaars overwint toegankelijkheidsdrempels en de uitleendienst buursport stelt sportmaterialen ter beschikking. Om sportinformatie en ondersteuning dichter bij de bevolking te brengen werden in de 9 districten sportantennes opgestart. Sportclubs uit het topsportfonds en sportevenementen stelden 833 gratis tickets voor sportwedstrijden en sportevenementen ter beschikking van de OCMW evenementenkalender.
Cultuur Bibliotheken -
senioren : 190 klanten voor bib-aan-huis. 11 OCMW rvt’s met een domkaart en 1 met pakket, 9 privé rvt’s met domkaart (dienstverlening op maat) en 2 met pakket (grote letterboeken), 14 dienstencentra met dom-kaart en 4 met pakket. Daarnaast was er een opleiding in het gebruik van de bibcatalogus en de webdiensten van de bib voor medewerkers van de dienstencentra blinden en slechtzienden : ong. 3000 luisterboeken en 797 daisy-boeken verdeeld over 8 bibliotheken. Deze bibliotheken hebben elk 2 daisy-spelers om uit te lenen. Een tiental rvt’s kreeg ook zo’n daisyspeler. Daarnaast bezit elke bibliotheek nu ook een leeslineaal , een hulpmiddel voor mensen met dyslexie. Voor kansarmen is een eerste project met cedes (aangepast onthaalproject) succesvol afgerond . Daarnaast liepen er ook laagdrempelige computeropleidingen. Voorlopig on hold gezet. Voor gedetineerden is er heel wat gebeurd. Er werden Turkse, Russische en Arabische boeken en een 300-tal cd’s aangekocht. Daarnaast werden er ook afgevoerde boeken, tijdschriften en cd’s aan de gevangenis bezorgd en kan de gevangenis ook gebruik maken van een dom-kaart
Cultuurcentra -
Om de doelstelling rond cultuurspreidende (aanbod, locaties, publiek) activiteiten uit te voeren werden er een aantal belangrijke projecten gerealiseerd : ism opsinjoren werden er in 4 districten cultuurstraten opgezet. In Ekeren en op Linkeroever werd er een werking opgestart. Ism met het OCMW werd de 2-europas op de sporen gezet . Alle cultuurcentra werken ook nauw samen met en programmeren in de dienstencentra. Elk cultuurcentrum zet specifieke acties op om diversiteit in aanbod en publiek te realiseren
Cultuur in Antwerpen is een recht van iedereen -
Er zijn 3 overlegfora gecreëerd om de regie van het lokaal sociaal beleid inzake vrijetijd uit te bouwen : regieteam (ocmw, cultuur en sport), regie-overleg (stedelijke diensten, doelgroeporganisaties, belangenorganisaties, deskundigen), programmastuurgroep lokaal sociaal beleid/cultuur (alle programma- en projectleiders die betrokken zijn bij het lokaal sociaal beleid, ocmw) Een lokaal netwerk ( APGA, KIDS, samenlevingsopbouw, stedelijke jeugddienst, ocmw, cultuur, sport, welzijnszorg, demos) is opgestart met als doel de vrijetijdsparticipatie van mensen in armoede te bevorderen. Subsidie voor 2009 toegekend door Vlaamse Overheid op basis van ingediende afsprakennota Voorbereiding van een actieplan cultuurparticipatie dat de praktijk in kaart moet brengen van alle Antwerpse culturele actoren en aanbevelingen formuleren voor het operationeel plan 2010/2011 Bevorderen van laagdrempelige communicatie naar kwetsbare groepen : scheurkalender 2008 en inschakelen van focusgroepen voor het verbeteren van communicatieacties en -producten van mc (website, den Antwerpenaar) Om de cultuurparticipatie bij jongeren te verhogen is er een structurele samenwerking opgestart tussen de beleidsdomeinen cultuur, jeugd en onderwijs. Er is een doelstellingennota opgemaakt en vanuit LS werd er een intendant aangesteld Om de cultuurparticipatie bij aandachtsgroepen te verhogen werd er een nieuwe convenant stedenfonds afgesloten. Tenslotte is er in het kader van het verhogen van de cultuurparticipatie werk gemaakt van de voorbereiding van de A-kaart zodat ze in 2009 kan geïntroduceerd worden. Om de cultuurcompetenties bij aandachtsgroepen te versterken werden er in 2008 convenanten afgesloten met nieuwe partners : Link, Nova, KIDS, Sering en Murga. Daarnaast werd er ook via het rhizomen traject (vormingstraject voor cultuur-geïnteresseerden) aan het verhogen van cultuurcompetenties gewerkt. Via de subsidies gemeenschapsvorming van de Vlaamse Gemeenschap werden er 7 cultureel vernieuwende, 10 culturele diversiteits- en 6 kunsteducatieve projecten gesubsidieerd.
Toegankelijk maken van musea en monumenten voor een groot en divers publiek –bewoners en bezoekers -
Wat de vaste collecties betreft werden er dit jaar vooral acties gerealiseerd rond toegankelijkheid voor mensen met een handicap (aankoop zendertjes voor mensen met een auditieve handicap, hellingen voor rolstoelgebruikers, laagdrempelig herschrijven van tekst van audiogids rubenshuis voor mensen met een auditieve handicap, met een verstandelijke handicap en voor mensen met een lagere opleiding
56
-
In het kader van het breder toegankelijk maken van tijdelijke tentoonstellingen werd er in nauwe samenwerking met Joodse Gemeenschap en Joodse communicatiekanalen een inclusieve tentoonstelling” Hebraïca “opgezet. Projecten en evenementen om de toegankelijkheid te verhogen : het etnografisch museum realiseerde het Ticuna-project – gericht op jongeren en moeders met dochters van verschillende origines ; het Middelheim realiseerde i.s.m. Nova het Nesten op het Kiel-project; het museum mayer-vandenbergh organiseerde “Hoogdagen” : rondleidingen voor senioren en volwassenen tijdens de week rond de hoogdagen in het jaar ; het vleeshuis organiseerde een multimediatour voor kinderen . Initiatieven op het vlak van doelgroepenbeleid : verjaardagsrondleidingen aan ocmw-klanten uit dienstencentra- gratis ateliers via dienstencentra ; gratis bezoeken met gids door PINA aan musea ; reductie voor bezoeken aan musea met gids voor NT (= opleidingen voor anderstaligen om Nederlands als tweede taal te voeren naast hun moedertaal) en verenigingen die werken met generatie-armen Voorbereiding MAS: voorbereiding van teksten, multimedia en hands-on voor individuele bezoekers, families en (school)groepen ; vijf toetsingsgroepen (Rhizomen-deelnemers en interculturele stewards) zijn bevraagd over de thema’s in het MAS ; inhoudelijke focusgroepen zijn betrokken bij de inhoudelijke uitwerking van het MAS; de toegankelijkheid van het gebouw wordt structureel bewaakt ; het project ‘Musea in jonge handen’; aanmaak van een mobiele erfgoedkoffer voor senioren in dienstencentra en rust- en verzorgingsinstellingen, de uitleen ervan startte in oktober. Doelgroepgerichte communicatie: over het aanbod voor kinderen -12 jaar tijdens schoolvakanties ; het vleeshuis zette een sinterklaasactie voor gezinnen op ; het museum Mayer-Vandenbergh zette een gerichte communicatie naar senioren en seniorenverenigingen op ; in het rubenshuis en het vleeshuis vond er een kunstom8 evenement plaats. In het kader van het bereikbaar maken van erfgoed in de stad en districten werden er dit jaar naar jongeren toe een project opgezet “jongeren en toekomst” : er werden acties opgezet ism Sint-Ursula Wilrijk en i.s.m. Piazza dell Arte. Het project werd in juni ook opgenomen binnen “musea in jonge handen” In het najaar werd er een nieuwe actie opgestart i.s.m. Leonardo-Lyceum en Alcatal-Lucent (erfgoed en nieuwe technologie)
9. Sociale cohesie / ruimte voor ontmoeting Levensbeschouwingen (SZ03) De stad wil alle erkende levensbeschouwingen de mogelijkheid bieden om in de stad hun levensbeschouwelijke feesten en plechtigheden te organiseren. De stad voert dialoog met de woordvoerders van de islamitische gemeenschap om te komen tot een representatief orgaan voor de islamitische eredienst. Er wordt een medewerker aangeworven voor een secretariaat voor de islamitische gemeenschap dat de organisatie van de moskeeën versterkt. De stad werkt samen met de erkende levensbeschouwingen aan een toekomstvisie op levensbeschouwelijke infrastructuur. Daartoe gaat de stad een dialoog aan met het bisdom, de Vlaamse administratie en de lokale geloofsgemeenschappen over de toekomst van de onderbenutte (kerk)gebouwen De stad wil tevens een gebouw voorzien als stille ruimte voor plechtige gelegenheden (zaal Harmonie). Een haalbaarheidsstudie wordt tegen maart 2009 opgeleverd. Onder impuls van de stad worden gelovige, andersgelovige en niet-gelovige Antwerpenaars gestimuleerd om met elkaar in dialoog te gaan. Cordoba neemt hierbij een adviserende en ondersteunende rol op. Tijdens 2008 gaf Cordoba advies over 105 interne (stad, OCMW en dochters) en 122 externe expertisevragen over levensbeschouwingen.
Sociale cohesie (SZ05) De stad wil actief burgerschap stimuleren en haar bewoners de kans bieden activiteiten te organiseren in de wijken. De stad investeert in vernieuwende werkvormen voor stadsbrede ontmoeting en in verknopende activiteiten in de wijken. Evenementen als de beursvloer of de verenigingenmarkt dragen bij tot niet evidente, stadsbrede, ontmoetingen. In 8 wijken is bovendien het team wijkprojecten actief. Bij dit laatste gaat het om een tijdelijke inzet met oog op duurzaamheid: het verknopen van netwerken zodat partners mekaar leren kennen en zelf iets organiseren (actief burgerschap en overleg stimuleren). De stad blijft verder het vrijwillig engagement van de Antwerpenaren voor het samenleven in de stad ondersteunen, via onder meer: - Er wordt ingezet op ondersteuning van verenigingen van personen met een handicap, interculturele verenigingen, seniorenverenigingen en vrijwilligersorganisaties in de armoedebestrijding en op ondersteuning van bewonersinitiatief. In de loop van 2009 werden de verschillende bestaande fondsen op mekaar afgestemd. De nieuwe reglementen worden op 2 februari 2009 gelanceerd. Bovendien werd een toelagereglement voor verenigingen van personen met een handicap ontwikkeld, en ook het reglement van Opsinjoren werd uitgebreid (met wijkverenigingen). Tot slot werd een nieuw reglement voor wijkprogramma’s uitgewerkt. - In 2008 telde Opsinjoren meer dan 885 actieve straatvrijwilligers, het aantal deelnemende straten aan de lentepoets, het aantal feest- en doeacties en het aantal speelstraten neemt jaarlijks toe. - In de bewonersgroepensecretariaten wordt er naast logistieke steun ook informatie, advies en vormingen (in samenwerking met Stadszicht) aangeboden In 2008 kwam er één bewonersgroepensecretariaat in Berchem bij en de praktische voorbereiding voor de logistieke steun aan bewonersgroepen vanuit het Paleis is gestart. De prospectie voor een nieuw secretariaat in Oud-Borgerhout is lopende. - Het team bemiddeling zorgde voor bemiddeling bij aangemelde samenlevingsproblemen en voor crisisinterventies.
57
-
-
In 2008 werd de adviesraad van personen met een handicap en de Antwerpse ouderenraad ondersteund. Met de federaties van landelijke migrantenverenigingen is meermaals overleg gepleegd. Met de komst van drie nieuwe medewerkers inspraak en participatie met focus op respectievelijk mensen die in armoede leven, gender/holebi en etnisch-culturele minderheden wordt vanaf 2009 extra ingezet op inspraak en participatie van alle doelgroepen. Er zullen vernieuwende vormen van inspraak worden uitgewerkt. In 2008 werden drie nieuwe projecten opgestart: interculturele stewards, sociale adviseurs en het wijknet aandacht voor senioren. 34 interculturele stewards worden ingezet bij crisissituaties in de stad zoals betogingen of manifestaties, maar ook ter ondersteuning van evenementen en belangrijke gebeurtenissen. 7 sociale adviseurs infomeren in hun taal tijdens een homeparty ouders, jongeren, en senioren over als gezondheid, ouder worden, vrije tijd, opvoeding en onderwijs. In het wijknet aandacht voor senioren werd gestart met de detectie van (potentieel) kwetsbare en vereenzaamde senioren vanuit de dienstencentra. Ook nieuw was de beursvloer, een evenement waarbij bedrijven en verenigingen mekaar ontmoeten en matches maken tussen behoeften en offertes. 35 bedrijven en 55 verenigingen namen deel, met 60 matches als resultaat. Naast personen met een handicap kunnen nu ook minder mobiele senioren beroep doen op taxicheques Er werden in 2008 ook heel wat evenementen op poten gezet, onder meer n.a.v. de internationale dag van de vrouw, de internationale dag van verzet tegen armoede en sociale uitsluiting en de internationale dag van de vrijwilliger.
Het team Stad in verandering gaf op basis van terreinkennis en –analyse advies bij ruimtelijke ingrepen, onder meer over IGLO, het Schipperskwartier, eilandje-cadix, en luchtbal. Er werden activiteiten georganiseerd in eilandje-cadix, de stationsomgeving, spoor noord (afronding), kaaien (éénmalig), luchtbal en Schipperskwartier (afgerond). In 2009 zal verder ook ingezet worden op de Groene Singel. Via het team pleinontwikkeling zet de stad in op laagdrempelige pleinactiviteiten op 16 pleinen in de stad. In 2008 werd de overgang naar de stedelijke jeugddienst voorbereid. In het voorjaar van 2009 wordt de overgang gerealiseerd. De werking van pleinontwikkeling wordt uitgebreid naar Deurne. Partners uit het middenveld werden geëngageerd i.f.v. de doelstellingen. Er werden convenanten afgesloten met Antwerpen aan ’t Woord, de Acht, Elegast, SAS, Levanto, APGA en Murga. Met het OCMW werd een convenant afgesloten m.b.t. de detectie van broze senioren.
Ontmoetingscentra (SZ08) Het stadsbestuur wil elke Antwerpenaar, bewonersgroep en vereniging de kans bieden om in zijn wijken activiteiten, initiatieven en feesten te ontwikkelen en te organiseren. Met deze beleidskeuze wil het stadsbestuur stimuleren dat bewoners in deze stad initiatieven nemen en activiteiten organiseren, via de uitbouw van stadsbrede ontmoetingsinfrastructuur en via de realisatie van een netwerk van stadsbakens. De stad Antwerpen telt op dit moment vijf stedelijke ontmoetingscentra: het Stadsmagazijn (Schipperskwartier), het Oude Badhuis (Antwerpen-Noord), MerksemDok (Oud-Merksem), Top Hat (Linkeroever) en Atlas (Stationsbuurt Atlas heeft een specifieke opdracht als stadsbaken Diversiteit. De ontmoetingscentra hebben hun werking in 2008 gecontinueerd en de verschillende centra hadden een ruim activiteitenaanbod (bijvoorbeeld de tentoonstelling Schoon Volk in Atlas of het aanbod voor 55 plussers in Top Hat), gaande van sport en beweging, over vorming, cultuur en laagdrempelige ontspanningsactiviteiten. In de ontmoetingscentra werd in 2008 tevens infrastructuur ter beschikking gesteld van de Antwerpse burger. In 2009 wordt een conceptnota ‘ontmoetingscentra’ ter goedkeuring aan het college van burgemeester en schepenen voorgelegd. Die vormt de basis voor verdere operationalisering.
10. Inburgering De stad werkt aan actieve inburgering van nieuwe Antwerpenaren via het voeren van een onthaalbeleid: inburgeringstrajecten voor meerderjarige inburgeraars met cursussen maatschappelijke oriëntatie, Nederlandse taallessen en individuele trajectbegeleiding, en toeleiding en trajectbegeleiding van minderjarige nieuwkomers, ontmoeting tussen inburgeraars en Antwerpenaren via stadsklap. In 2008 breidde de reguliere werking van het onthaalbureau verder uit: - 4200 inburgeraars zijn gestart met een inburgeringstraject - 3300 cursisten hebben een cursus maatschappelijke oriëntatie gevolgd - 383 minderjarigen die zijn toegeleid naar onthaalonderwijs - er gingen 157 sessies stadsklap door met in totaal 3200 deelnemers Om de dienstverlening verder uit te breiden en te verbeteren is er vanaf augustus 2008 een nieuwe vestiging geopend op de Sint Bernardsesteenweg in Hoboken.
58
11. Samenwerking en overleg ‘Samenwerking en overleg’ is één van de facilitaire doelstellingen binnen het Lokaal Sociaal Beleidsplan. Het gaat om het streven naar een gedragen en geïnformeerd beleid. De werkgroep Samenwerking en Overleg heeft in 2008 gewerkt aan de inventarisatie van de relevante overlegfora. Dit resulteerde in de opmaak van een startrapport. Verder werd de in 2007 opgemaakte indicatorenset afgetoetst bij de verschillende regisseurs en verder verfijnd. Opmaak van een startrapport (kwantitatieve analyse): De centrale vraag ‘Hoe wordt de regie georganiseerd en hoe worden alle actoren bij het beleid betrokken ?’ In het rapport wordt per domein volgende punten geïnventariseerd: - welke fora zijn actief ? - Wat is de agenda ? - Wie is er uitgenodigd ? - Met welk frequentie vindt het overleg plaats ? Het startrapport werd vervolgens per domein voorgelegd aan de verantwoordelijke regisseurs (bilateraal overleg). Er werden afspraken gemaakt in welke fora de indicatorenset kon worden afgenomen. Afnemen van de indicatorenset in de verschillende fora (kwalitatieve analyse) In 2008 werd de testbatterij/indicatorenset toegepast op 2 beleidsdomeinen: - FD Samenwerking en Overleg - SD Kwaliteitsvolle dienstverlening. In 2009 volgen de andere domeinen. De resultaten worden besproken met de respectievelijke regisseurs.
12. Diversiteit De facilitaire doelstelling rond diversiteit gaat stadsbreed. Ze beïnvloedt de werking van de ganse stad, het OCMW en haar dochters. Om deze ambitieuze doelstelling te realiseren werd de diversiteitsdienst opgericht. De diversiteitsdienst heeft een meervoudige opdracht. Binnen deze verschillende deelopdrachten werden er in 2008 realisaties neergezet. 1. De diversiteitsdienst adviseert, bereidt de centrale beleidslijnen voor en zorgt voor centrale aansturing van het stedelijke diversiteitsbeleid. In de eerste jaarhelft van 2008 werd het stadsplan diversiteit opgemaakt. Na goedkeuring door CBS en gemeenteraad werd het een politiek gedragen document. In dit stadsplan wordt de opdracht rond diversiteit scherp gesteld voor de stad, het OCMW en de dochters en wordt vooropgesteld waar we in 2012 als stad willen staan op het vlak van brede diversiteit. Binnen het managementteam / managementcomité gaf de burgemeester in mei 2008 een belangrijk signaal dat alle bedrijven en departementen binnen de stad mee verantwoordelijk is voor de uitvoering van het stadsplan. Het stadsplan diversiteit met zijn 6 gestelde uitdagingen werd dan ook in de instrumenten van de strategische cyclus ingeschreven. Vanaf het najaar 2008, maar verder lopend in 2009, wordt een ronde langs alle stedelijke bedrijven georganiseerd. In werkvergaderingen wordt het stadsplan diversiteit toegelicht. Er wordt gekeken naar mogelijke concretisering van de 6 uitdagingen binnen de opdracht van de respectievelijke bedrijven. Het is dan opnieuw aan de bedrijfsdirecteurs om hierin prioriteiten te bepalen. Vanuit de kansen die een bedrijf ziet, wordt meteen ook bekeken wat de diversiteitsdienst voor het bedrijf in kwestie kan betekenen (advies, begeleiding, ondersteuning, ….). Na afronding van deze werkvergaderingen zal in maart 2009 door de diversiteitsdienst een stand van zaken worden opgemaakt m.b.t. het diversiteitsbeleid van de stad. 2. De diversiteitsdienst ondersteunt de stedelijke bedrijven en departementen die inspanningen doen m.b.t. de realisatie van het diversiteitsbeleid. Binnen de volgende stedelijke bedrijven zijn er deze diversiteitstrajecten opgestart en lopende: 1. Personeelsmanagement en diversiteit: binnen de werkgroep HRM en diversiteit. 2. Lerende stad: adviezen en voorstellen i.f.v. werving en selectie van een divers personeel binnen de kinderopvang. 3. Lerende stad: aanzetten tot opmaak taalbeleidsplan kinderopvang. 4. Lerende stad: screening studie-wijzer naar bereik diverse doelgroepen. 5. Stads-en Buurtonderhoud: analyse van mogelijkheden en bestaande knelpunten i.v.m. de inzet van personen met een arbeidshandicap binnen de groendienst.
59
6. Marketing en communicatie: toegankelijkheid van de communicatie en producten van MC wordt gescreend in o.a. focusgroepen. 7. Stedelijk wijkoverleg: participatie van moeilijk bereikbare doelgroepen in stedelijk wijkoverleg. 8. Brandweer: screening en adviezen m.b.t. werving en selectie in functie van grotere diversiteit in het personeel. 9. Adviezen toegankelijkheid Zomer van Antwerpen. 10. LS: holebi en onderwijs. 11. OCMW: inclusief ouderenbeleid. 12. SZ/G: borstkanker-screening. 13. SZ/SW: ‘Red de stoep’-actie. 3. De diversiteitsdienst heeft een opdracht rond stadsbrede projecten 1. OCMW/SZ - IGLO: adviezen i.v.m. architecturale aanpassingen RVT’s i.f.v. doelgroep oudere allochtonen. 4. De diversiteitsdienst voert sensibiliseringscampagnes Het gaat om stadsbrede communicatie m.b.t. elementen van brede diversiteit In 2008 lag de focus op het ontwikkelen van het stadsplan diversiteit. Ruimere sensibiliseringscampagnes rond diversiteit word opgezet in 2009. Nu reeds liggen plannen voor rond campagne rond A-waarden van de stad. 5. De diversiteitsdienst heeft een opdracht inzake meting van de resultaten De diversiteitsdienst volgt het gevoerde diversiteitsbeleid op, brengt de inspanningen in beeld die door de verschillende bedrijven worden gedaan en screent deze ook op resultaten. Op die manier worden sterktes en zwaktes blootgelegd en kunnen de knelpunten in de uitvoering van het diversiteitsbeleid op de politieke agenda geplaatst worden. Deze meting zal voornamelijk gebaseerd zijn op de rapportage die binnen de strategische cyclus van de stad wordt gehanteerd. In de loop van het jaar 2008 hebben we als programmaleider de complexiteit van onze facilitaire doelstelling meer en meer ervaren. We hebben nood aan een volledig beeld van wat de stedelijke bedrijven aan diversiteitsbeleid realiseren, aan de voortgang die gemaakt wordt m.b.t. het realiseren van de 6 uitdagingen uit het stadsplan diversiteit. Vanuit die vaststelling wordt momenteel samen met de strategische coördinatie van de stad en de programmaleiders van de overige facilitaire doelstellingen gewerkt aan een optimale rapportage binnen de strategische cyclus. Als deze op punt staat (gepland voor februari 2009) zullen we onze meting van de resultaten hieraan ophangen en verder uitbouwen.
60