Pilot Vergelijking Waternood & KRW-Verkenner iov STOWA Peter de Koning Frans Jorna Roel Knoben
Ws Brabantse Delta Kees Peerdeman Piet van Iersel
Waternoodmiddag, Amersfoort, 2 maart 2010
Vraagstelling
2 onafhankelijke instrumenten voor waterbeheerders
Waternood
KRW-Verkenner kwantiteit
grondwaterkwaliteit/kwant
Vooronderzoek (STOWA 2008-12)
Hoofdconclusies: Instrumenten bestrijken andere compartimenten Interacties worden genegeerd Kwantiteit G rondwater O ppervlaktewater
Kwaliteit/ecologie
Waternood i nstrument KRW-verkenner
Vooronderzoek
Variant 0 : niets doen Variant 0+ : gezamenlijke schil Variant 1: uitwisselen beoordelingskader Variant 2: uitwisselen beoordelingskader en tussenresultaten Variant 3: toolbox Integraal Waterbeheer
Aanpak Pilot vergelijking
2 cases: concrete praktijksituaties benoemde maatregelen voor KRW, natuur en landbouw alleen bestaande gegevens voor beide instrumenten alleen rekenen indien zinvol beheervragen/maatregelen waterbeheerder centraal geschiktheid instrumenten voor beantwoording & effectberekening
KRW Verkenner
Principe
interactief instrument (bestuurders) (boven)regionaal niveau -> KRW waterlichamen ondersteunt afweging tussen maatregelen ca. 40 voorgedefinieerde maatregelen berekent chemische en ecologische toestand
Principe KRW Verkenner
maatregelen karakteristieken waterlichamen
kennisregels
kennisregels kennisregels stuurvariabelen
water+stoffen balans kennisregels landelijk instrumentarium (oa STONE)
ecologische toestand
Principe Waternood
maatregelen HELP tabellen natuurdoelen watersysteemanalyse (grondwater)model
Doelrealisatie Landbouw/natuur GLG,GVG etc
lokale/regionale informatie
Case 1: Gat van Den Ham
Projectgebied Integrale Gebiedsanalyse IGA
Case 1: Gat van Den Ham
KRW schematisatie: 1 waterlichaam
Case 1: beheersvragen/maatregelen Gat van den Ham (poldersysteem)
1. Op welke punten in het gebied het meest kwetsbaar?
systeem
2. Wat moet er gebeuren om het watersysteem robuust te maken?
systeem
3. Is rendabele landbouw mogelijk in de omgeving van de natuurterreinen?
grondsoort
4. Welke vorm van landbouw is haalbaar in dit gebied?
grondsoort
5. Zijn de beoogde natuurdoeltypen in de natuurgebieden te realiseren?
grondwater
6. Wat is de (landschaps-)ecologische waarde van de te ontwikkelen natuur in deze systeem gebied? 7. Is de waterkwaliteit voldoende te verbeteren om de natuurdoelen te realiseren? kwaliteit
8. Wat is de kwaliteit nu?
kwaliteit
9. Op welke termijn is de kwaliteit voldoende?
systeem
10. Verbreding watergangen
systeem
11. Waterberging maken in totaal 328 ha. Mogelijk levert dit een bijdrage aan de denitrificatie bezinking vanwaardoor slib (fosfaat verwijdering) tot 1,7 miljoen 12. Vergrotenen van 39 duikers snellere afvoer plaatsvindt (nr 16 m3. tabel)
systeem systeem
13. Herstel natuurgebieden:
systeem
a. Verwijderen drainage
systeem
b. Peilverhoging waterlopen
systeem
c. Natuurlijker peilbeheer (zomer laag winter hoog)
systeem
14. Plaggen
systeem
15. Maaisel afvoeren
kwaliteit
16. helofytenfilter inlaat water Zonzeel
kwaliteit
Case 1: beheersvragen/maatregelen (2) 17. Optimalisatie landbouwgronden: Extra drainage
grondsoort
18. Kreken: Gat van den Ham: a. Vispasseerbaar maken van gemalen
ecologie
b. Landbouw water scheiden van kreekwater.
kwaliteit
19. kreken: Vloedspui a. soortenrijke rietoevers
kwal/ecol
b. Flauwe oevers
kwal/ecol
c. Scheiden landbouw water van kreekwater
kwaliteit
20. EVZ’s a. Meer natuurvriendelijke oevers
kwal/ecol
b. Stapstenen inrichten
ecologie
21. Waterkwaliteit a. Verminderen bemesting conform landelijk beleid
kwaliteit
b. Teeltvrije zones
kwaliteit
c. Natte en droge bufferstroken
kwaliteit
d. Basisinspanning gemeenten
kwaliteit
e. Bagger verwijderen
kwaliteit
f. Randvoorzieningen bij rioolstelsel
kwaliteit
g. Terugbrengen getijde werking
kwal/ecol
Case 2: Turfvaart-Bijloop
Case 2: Turfvaart-Bijloop
KRW Verkenner: 1 waterlichaam
Case 2: beheersvragen/maatregelen Turfvaart / Bijloop (beeksysteem) 1. Op welke punten in het gebied het meest kwetsbaar? 2. Wat moet er gebeuren om het watersysteem robuust te maken? 3. Is rendabele landbouw mogelijk in combinatie met natuurterreinen? 4. Welke vorm van landbouw is haalbaar in dit gebied? 5. Zijn de beoogde natuurdoeltypen in het gebied te realiseren? 6. Wat is de (landschaps-)ecologische waarde van de te ontwikkelen natuur in dit 7. Is de waterkwaliteit voldoende te verbeteren om de natuurdoelen te realiseren? 8. Wat is de kwaliteit nu? 9. Op welke termijn is de kwaliteit voldoende? 10. Waterberging in totaal 52,2 ha! 11. GGOR: a. Vernattingsmaatregelen b. Stopzetten winningen c. Peilverhogen waterlopen: Turfvaart, Bijloop, andere lopen i. Realiseren buffergebieden ii. Venherstel, meer water vasthouden d. Waterconservering met LOP stuwen. 11. Meanderen Bijloop en herprofielering 12. Afkoppelen landbouwgebieden 13. de Lokker als moerasbeek 14. waterkwaliteit: a. landelijk mestbeleid b. zuiveringsmoerassen, waar leg ik die optimaal? c. droge bufferstroken
Conclusies uit cases: what’s new?
Veel beheersvragen (nog) niet te beantwoorden, vooral de integrale vragen Gekozen maatregelen in gebiedsanalyses niet allemaal door te rekenen Gevraagde schaalniveaus zeer breed, Waternood: lokaal
Verkenner: (boven)regionaal
Instrumenten dekken verschillende compartimenten Veel maatregelen horen doorwerking te hebben in andere compartiment
Hoe nu verder? Koppeling instrumenten
gescheiden gebruikers
Waternood : hydrologen KRW Verkenner : ecologen, waterkwaliteit
verschillende beheersvragen/begrippenkaders instrumenten gebruiken verschillende schematisaties en gegevensbronnen (bv kwelhoeveelheden uit landelijk of lokaal model)
nieuwe KRW verkenner beperkt zich tot ecologie
Hoe nu verder? Koppelen aan de basis!
koppeling van instrumenten bij huidige opzet kan/zal leiden tot inconsistenties: welk instrument heeft gelijk? STOWA moet investeren in ontwikkelen gezamenlijke gegevensbasis -> ontsluiting via portaal hydrologische bibliotheek als voeding voor regionale modellen en landelijk instrumentarium eerder voorgesteld voor NHI schaal/detailniveau belangrijkste aandachtspunt
Beginnen bij de basis
(sep 2008)
