Piet Soerplein Havelte Voorlopig Ontwerp

Piet Soerplein Havelte Voorlopig Ontwerp

Voorlopig Ontwerp herinrichting Piet Soerplein Havelte 17 oktober 2014 In opdracht van de Dorpsgemeenschap Havelte, in afstemming met de gemeente Westerveld

© 2014, Atelier SCOPE, Utrecht, J. Noordhuizen Alle rechten voorbehouden. Op dit werk berust auteursrecht.

De tekeningen in dit boekwerk zijn geen uitvoeringstekeningen. www.atelierscope.nl

[email protected]

Inhoud Inleiding 4 Analyse huidige situatie 7 Modellenstudie 27 Voorlopig ontwerp 33 Uitwerking en detaillering 61 Bijlagen 1. Inrichtingsplan VO schaal 1:250 2. Materialiseringskaart VO schaal 1:250

Inleiding Dit is het voorlopig ontwerp voor de herinrichting van het Piet Soerplein in Havelte. Aanleiding voor het vervaardigen van dit inrichtingsplan is het belevingsonderzoek wat de Dorpsgemeenschap Havelte in 2011 onder de bevolking van Havelte deed en de daar op volgende dorpsvisie die in 2012 werd opgesteld. Hieruit bleek dat men het centrale Piet Soerplein als één van de minst aantrekkelijke locaties in het dorp beschouwt. De dorpsgemeenschap heeft vervolgens het initiatief genomen om te komen tot een breed gedragen plan voor de herinrichting van het plein. De afgelopen anderhalf jaar heeft ons bureau in nauwe samenwerking met de dorpsgemeenschap een intensief participatief planproces doorlopen. In dit proces zijn tal van bijeenkomsten, workshops en presentaties georganiseerd waarbij bewoners, ondernemers en andere belanghebbenden hun ideeën voor de herinrichting van het plein met elkaar hebben gedeeld. Achtereenvolgens is er een modellenstudie voor het plein gemaakt en een schetsontwerp opgesteld. Dit schetsontwerp toonde een breed gedragen wensbeeld voor de herinrichting van het plein. Op basis van dit schetsontwerp is voorliggend voorlopig ontwerp opgesteld. In dit voorlopig ontwerp zijn diverse deelstudies gedaan en is het ontwerp ruimtelijk en technisch verder uitgewerkt. Ook het voorlopig ontwerp is tot stand gekomen in een participatief proces met ondermeer een informatieavond en twee bijeenkomsten/workshops met zowel bewoners als ondernemers. In dit document wordt het voorlopig ontwerp toegelicht en worden diverse uitwerkingen getoond. Ook is het voorlopig ontwerp getoetst op (technische) haalbaarheid en is een globale kostenraming vervaardigd. Deze kostenraming geeft inzicht in de totale kosten van de herinrichting op basis waarvan bezien kan worden hoe de herinrichting concreet kan worden gefinancierd.

Belangrijke aandachtspunten: Het voorlopig ontwerp is vervaardigd op basis van een grove GBKN ondergrond, luchtfoto's en situatiefoto's. Idealiter zou het voorlopig ontwerp opgesteld zijn op basis van een gedetailleerde terreininmeting inclusief indicatie van terreinhoogtes. Echter was deze niet beschikbaar. Het kan daarom zijn dat er lichte afwijkingen tussen het kaartmateriaal en de werkelijke situatie zijn. Desalniettemin laat dit voorlopig ontwerp een gedetailleerd uitwerkingsniveau zien. Echter is het van groot belang te beseffen dat dit geen uitvoeringsgereed ontwerp is. Het is daarom noodzakelijk om het voorlopig ontwerp door een landschapsarchitect aan te scherpen tot een definitief ontwerp. Dit definitief ontwerp kan alleen vervaardigd worden op basis van een terreininmeting. Bij voorkeur krijgt dit vorm in samenwerking met ons bureau, de dorpsgemeenschap maar vooral ook de gemeente. Dit definitief ontwerp kan vervolgens gebruikt worden voor het vervaardigen van bestekken en werkomschrijvingen ten behoeve van de uitvoering. Om tot uitvoering te komen zijn diverse stappen mogelijk. We gaan graag gezamenlijk de komende tijd kijken welke stappen dit kunnen en moeten zijn. Belangrijk is de betrokkenheid van de ontwerpdiscipline (landschapsarchitect) in de fasen van definitief ontwerp, bestekken en uitvoering te waarborgen in verband met het juist uitwerken van de beoogde esthetische kwaliteit.

Zaken die niet mee zijn genomen in dit proces maar wel van invloed kunnen zijn op het plein, zijn ondermeer de herbestemming van de leegstaande Rabobank. In de workshops is hier wel aandacht aan besteed, maar is inmiddels een separaat traject door de dorpsgemeenschap opgestart.

4

Atelier Scope - VO Piet Soerplein Havelte

Visiekaart Hart voor Havelte, 2012


5

6


Analyse huidige situatie


7

Historische ontwikkeling Het Piet Soerplein zoals we dat nu kennen heeft pas relatief recent vorm gekregen. De historische kaartbeelden laten tot omstreeks de jaren '70 nog geen echte omsloten ruimte zien die herkenbaar is als het plein. Lange tijd was de plek van het Piet Soerplein niets meer dan een kruispunt van een aantal belangrijke wegen. Toen in de jaren '80, '90, '00 de bebouwing rond het plein vormkreeg (ondermeer de supermarkt en de twee grotere appartementencomplexen) ontstond een min of meer omsloten ruimte die we nu als het Piet Soerplein kennen. Deze relatief jonge ontstaansgeschiedenis verklaart ook waarom het plein een niet zeer karaktervolle of historische uitstraling kent. Het Piet Soerplein is dan ook van een heel andere orde dan de oude brink in Havelte. Met de komst van meer en grotere bebouwing rondom het plein heeft de plek een ander karakter gekregen. Voor de komst van deze bebouwing was het een aangename, ruime, groene plek op het kruispunt van de Dorpsstraat, Egginklaan en Eursingerkerkweg. Het was eigenlijk een tweede brink. Ook de aankomst van de wegen op het plein was groener. Lange tijd stond er een VVV-kiosk op deze plek en stond er op de locatie van de voormalige Rabobank een karaktervol huis.

8

1811

1924

1945

1964


1974

1986

2010 Atelier Scope - VO Piet Soerplein Havelte

9

Huidig beeld aankomst Dorpsstraat bij het plein, rechts de Rabobank

Op de plek van de Rabobank stond eens een karaktervol huis in het groen

Foto uit 1965, het Piet Soerplein was een aangename groene plek

10


Huidig beeld plein met op de achtergrond ondermeer de bakkerij

Vroegere VVV-kiosk in het midden van de groene plek (1984)

Het Piet Soerplein als royale groene ruimte, 'de tweede brink' (1982)


11

Schaalvergelijking Het Piet Soerplein is qua grootte ongeveer vergelijkbaar met de verderop gelegen brink in Havelte. Echter is het Piet Soerplein nagenoeg volledig verhard en is de brink juist een groene oase met prachtige grote eiken. In vergelijking met andere pleinen is het Piet Soerplein niet zeer groot. Zo is de brink in Dwingeloo ongeveer vier maal zo groot. Echter voelt de brink in Dwingeloo niet eens zoveel groter aan. Het stenige karakter van het Piet Soerplein en de afwezigheid van aangenaam groen zorgen ervoor dat het Piet Soerplein als kale, kille en oncomfortabele ruimte aanvoelt. De brink in Havelte en de veel grotere brink in Dwingeloo hebben mede door de aanwezigheid van het groen en de historische bebouwing een totaal ander karakter en een prettiger verblijfsklimaat.

Luchtfoto Piet Soerplein

12


Luchtfoto brink Havelte


Luchtfoto brink Dwingeloo

13

Plangebied Om te komen tot een plan voor de herinrichting van het Piet Soerplein is het van belang niet slechts naar het plein te kijken, maar ook naar de wegen welke aansluiten op het plein. Deze toegangspoorten tot het plein zijn cruciaal in de ervaring van het plein. Bij het opstellen van het ontwerp vormen de aankomst op het plein en daarnaast de sfeer van het plein zelf belangrijke opgaven. Het plein is hierin als het ware omzoomd door de wegen. De hiernaast getoonde globale plangrens is aangehouden voor het opstellen van het ontwerp en de kostenraming. Daarnaast is bij het ontwerp rekening gehouden met de eigendomsverhoudingen in dit plangebied. Uitgangspunt is geweest dat er geen gebruik wordt gemaakt van private gronden maar alleen van de gronden in bezit van de gemeente Westerveld. Het gebruik van private gronden in de herinrichting en de daarmee samenhangende verwerving van deze gronden wordt niet realistisch geacht in verband met hoge verwervingskosten. Wel is het zeer goed mogelijk dat eigenaren van de gronden rondom het plein op eigen initiatief meedoen in de herinrichting.

Plangebied Piet Soerplein

14


10 3

2634 05

2903

29

3035

1

8

65

6

1958

2904

7 4

2103 2104

2

2285

63

4025

8

5

2100

2067

2101

Sportveld

4

g sw e Ol th

2731

3

3926

7

4194

uu

2405

3925 3823

2418

2732

4024

61

9

6

3947

4127

5

3038

59

3927

4126

2

3824

Mo

1

3825

kam

3948

2a

pw

2069

eg

57

44

3

le n

4193

46

2685

3167

2791

2V

55

2IV

2II 2APP1

2III

3

7 3826

3949

1

Politieburo

2790

5

1

2

3928

3

42

2487

42t 1

Do 2407

40

6

4128

rp s

str

2049

aa

t

an

3497

Ee s

e la

2231

3756

3496 4093

3019

1

2083

51

38

49a

3757

3627

4092

2491

3495

2084

49

Winkelcentrum

2

47

20

36

2085

22

212

gi

nk

2233

la an

eg Van Helomaw

2232

Eg g. Bu r

214

24 26

216 218

3494

45

3511

236 43

Grondeigendommen rondom het Piet Soerplein, alle private gronden zijn wit ingekleurd, de gronden in eigendom van de gemeente Westerveld zijn oranje gekleurd.


15

Huidig beeld Het Piet Soerplein heeft in de huidige situatie een stenig en kil karakter. De ruimte oogt rommelig en onoverzichtelijk en er is geen sprake van een aangenaam verblijfsklimaat. Het plein lijkt vooral op het gemotoriseerd verkeer te zijn ingericht gezien de enorme hoeveelheid verharding voor ondermeer wegen en parkeervoorzieningen. Dit zorgt ook voor een onveilig gevoel bij met name fietsers en voetgangers. Het weinige groen wat nog aanwezig is heeft een sleets en pover karakter. Het Piet Soerplein staat wat betreft uitstraling in een schril contrast met de Havelter brink en pleinen en brinken in andere dorpen. De inrichting van het plein zoals die nu is lijkt vooral te zijn ingestoken vanuit pragmatische overwegingen als verkeer en bereikbaarheid. Het inzetten op een aangenaam verblijfsklimaat en het uitnodigen tot verblijven wordt daardoor naar de achtergrond gedrukt. Dat zorgt ervoor dat het plein, los van de incidentele evenementen die worden georganiseerd, niet wordt gebruikt als alledaagse verblijfsruimte. Dat is een gemiste kans omdat het plein weldegelijk een centrale plek in het dorp inneemt waar veel verschillende mensen samenkomen. Indien een aangenaam verblijfklimaat gecombineerd kan worden met een (verkeers)veilige omgeving en een goede bereikbaarheid van de winkels heeft het plein de potentie echt een hart voor Havelte te worden.

Huidige situatie

16


Beeld huidige situatie


17

Materialen en inrichtingselementen Er zijn veel verschillende materialen en inrichtingselementen aanwezig van wisselende kwaliteit en uitstraling. Dit geeft het plein een uitermate rommelige en sleetse uitstraling. De vele soorten verhardingsmaterialen in het maaiveld zorgen voor een opgeknipt en rommelig beeld. Inrichtingselemeten zoals bankjes en paaltjes komen in zoveel verschillende vormen en in zulke grote aantallen voor, dat er geen eenheid meer in zit. Het geheel heeft een te pluriforme uitstraling. Daarnaast verkeren inrichtingselementen soms in slechte staat door achtegebleven onderhoud. Zo is ook het comfort van onder andere de bankjes slecht door materialen als plaatstaal. Verder zijn sommige elementen op onhandige wijze ingepast. Het fietsparkeren op het plein, met name bij de bushalte is onhandig ingepast waardoor er conflicten met geparkeerde auto's en voetgangers ontstaan.

Teveel verschillende materialen

18


Een greep uit het assortiment verhardingsmaterialen op het plein


19

Groen Het weinige groen wat aanwezig is heeft een sleets en pover karakter. Van de bomen die er staan zijn er een aantal in slechte conditie. Er staan tevens diverse boomsoorten die niet bij het karakter van dit Drentse dorp passen (bolesdoorns en bolacacia's). Ook het groen in het maaiveld verkeert in een embarmelijke toestand. De weinige grasvlakken die aanwezig zijn, zijn veelal kapot gereden door gebrek aan goede trottoirbanden. Doordat er zo weinig groen aanwezig is en het ook nog in slechte staat is, versterkt dit het stenige en kille beeld van het plein. Er ligt een grote opgave in het robuust inpassen van groen op het plein wat zowel qua uitstraling als qua onderhoud slim en duurzaam wordt ingepast.

Groen in het maaiveld op en rond het plein

24


Het groen in het maaiveld is in slechte staat. Ook verkeren enkele bomen in slechte conditie.


25

26


Modellenstudie


27

Ruimtelijk beeld Op basis van de voorgaande analyse is tijdens diverse bijeenkomsten met bewoners en andere belanghebbenden een brainstorm gehouden over de mogelijke sfeer en uitstraling die het plein zou moeten krijgen en welke verbeteringen zouden moeten worden doorgevoerd. Als input voor die sessies zijn twee modellen ontwikkeld; een groen model en een plein model. In het groene model wordt de verharding tot een absoluut minimum gereduceerd. In het model plein wordt eenheid gezocht door alles in eenzelfde materiaal uit te voeren. Beide modellen zijn voorgelegd en bediscussieerd. Voor beide modellen was waardering maar geen uitgesproken voorkeur voor één van de twee. Voorgesteld werd de kwaliteiten van beide modellen te combineren in een schetsontwerp. Dit heeft geresulteerd in een breed gedragen wensbeeld voor de inrichting van het plein.

Impressie model 'groen'

Impressie model 'plein'

28


Maquette en impressies wensbeeld


29

Studie locatie en mogelijkheden bushalte Tijdens de bijeenkomsten is gebleken dat de bushalte bij veel mensen een doorn in het oog is. Dit heeft te maken met de uitstraling van de halte, de blokkade die het vormt in de oversteekbaarheid van de hoge uitstapperrons en de onlogische situering van het bushokje en het fietsparkeren. Als input op het voorlopig ontwerp is besloten dit nader te onderzoeken. Hiervoor zijn meerdere modellen getoetst op onder andere logistiek en haalbaarheid. Daarbij is de locatie tussen de Rabobank en appartementencomplex 't Hovevelt mede in beeld geweest als meest logische alternatieve locatie.

Dit betekent dat de bushalte niet zomaar verplaatst kan worden. Tegelijk moet geconcludeerd worden dat de huidige locatie van de bushalte niet voor niets gekozen is. Daarmee wordt de opgave om de situatie op de huidige plek sterk te verbeteren alleen maar groter. In de uitwerking van het voorlopig ontwerp is hieraan nader aandacht besteed en wordt aangetoond dat de situatie met een aantal eenvoudige ingrepen sterk verbeterd kan worden (zie verderop in dit document).

Uit de studie is gebleken dat het verplaatsen van de bushalte naar deze locatie voor grote logistieke problemen zorgt. Ten eerste is in een aantal modellen en proeven met draaicirkels aangetoond dat er problemen ontstaan met de draaicirkels van bussen en de mogelijkheid van bussen om de halte te kunnen bereiken. Ook is het inpassen van een bushalte dicht op de kruising van de Dorpsstraat/ Egginklaan/Eursingerkerkweg en daarnaast de aansluiting met de Kosterijstraat vanuit het oogpunt van verkeersveiligheid onwenselijk en gevaarlijk. De halte heeft een fors ruimtebeslag en komt simpelweg te dicht op de kruising te liggen. Daarnaast betekent het verplaatsen van een bushalte ook dat er rekening moet worden gehouden met het verleggen en inpassen van fietsen wandelroutes van en naar de haltes en het inpassen van wachtruimte en fietsparkeerplekken. Al deze eisen bij elkaar opgeteld kan worden geconcludeerd dat de ruimte tussen de Rabobank en 't Hovevelt hier simpelweg te beperkt voor is. Twee van de bestudeerde opties voor verplaatsing van de bushalte, deze bleken niet haalbaar

30



31

32


Voorlopig Ontwerp


33

Ontwerpprincipe Op basis van de analyse, diverse deelstudies en het wensbeeld zijn de ideeën uitgewerkt in dit voorlopig ontwerp. Hierin is tot op detailniveau aandacht besteed aan het oplossen aan de diverse aandachtspunten en problemen en het creëren van een aangenaam, veilig en duurzaam Piet Soerplein. Als basisuitgangspunt is er een zonering in het plein aangebracht tussen ruimte voor verkeer en ruimte voor verblijf. Dit garandeert enerzijds dat het Piet Soerplein bereikbaar blijft en het verkeer goed afgewikkeld kan worden, en dat er anderzijds een stevige impuls komt voor een beter verblijfsklimaat. Het onderscheid tussen de ruimte voor verkeer en de ruimte voor verblijf wordt aangegeven met stevige, nieuwe groenvlakken. Het groen markeert de overgang van verkeersgebied naar voetgangersgebied en maakt een veilige en zachte scheiding daartussen. Het gebied voor de bakkerij (het eigenlijke plein) wordt omzoomd met een brede, stevige groene 'kraag' die bestaat uit een lange zitrand met daarin gras en grote bomen. Zo ontstaat tussen de ontsluitingswegen een luwe besloten plek, geschikt voor verblijf. Deze ruimte is te typeren als een halfbesloten binnenplein wat binnen een raamwerk van groen met verharding is ingericht. Dit maakt het mogelijk het plein te blijven gebruik voor festiviteiten maar tegelijk ook alledaags verblijf te stimuleren. Qua uitstraling onderscheid het zich duidelijk van de brink waar de verharding juist rondom het groen ligt.

Doel van de voorgestelde ingreep is een stevig landschappelijk raamwerk te introduceren van groenvlakken en boomstructuren. Dit raamwerk verankert het plein in de omgeving en zorgt daarnaast voor een aangename atmosfeer. Binnen dit raamwerk ontstaat rust door eenheid te zoeken in materialisering en inrichtingselementen. Het raamwerk is een sterke ruimtelijke basis die het mogelijk maakt om initiatieven van ondernemers en andere betrokkenen een plek te geven. Zo is er binnen dit raamwerk ruimte voor kunst, festiviteiten en kunnen mensen zelf elementen toevoegen zoals bijvoorbeeld bijzondere beplanting.

Eén van de twee toegangen voor auto's die nu aan de Molenkampweg gesitueerd zijn wordt afgesloten. Hierdoor schieten auto's vanaf de Eursingerkerkweg niet meer met hoge snelheid het plein op. Auto's die bij onder andere de bakkerij willen parkeren nemen de tweede toegang die iets noordelijker ligt. Deze is ruim genoeg om in- en uitgaand verkeer tegelijk te faciliteren en dient ook als fietsroute. Het feit dat er geparkeerd kan worden in dit binnenplein is van wezenlijk belang voor onder andere de bakkerij. Door flink te investeren in robuust groen en bijzondere verblijfsplekken, zal dit parkeerverkeer geen negatieve invloed hebben op de verblijfskwaliteit. Daarnaast heeft de ingreep als voordeel dat wanneer er geen auto's geparkeerd staan, het plein nog steeds een aangename uitstraling heeft in plaats van de stenige vlakte die het nu is. Ook de wegen rondom het plein worden zoveel mogelijk begeleid door groene randen. Door de verharding zoveel mogelijk te vervangen door groen worden de straten visueel smaller. Dit beïnvloed het gebruik en de snelheid van de wegen. Ontwerpprincipe: verblijfsplein temidden van een stevige groene kraag.

34


Plankaart VO Piet Soerplein


35

Robuust groen Belangrijk in het ontwerp is het realiseren van meer ruimte voor groen om een aangenamer verblijfsklimaat en een zachtere aanblik van het plein te realiseren. Dit heeft ook ten doel om, zelfs wanneer het plein 'leeg' is, altijd een aangenaam beeld te garanderen. Vanuit de omgeving van het plein gezien wordt de aankomst van de wegen op het plein (Dorpsstraat, Egginklaan, Eursingerkerkweg, Molenkampweg) groener. Daar waar de wegen bij het plein aankomen zijn groene 'over-hoeken' gemaakt. Een goed voorbeeld hiervan is het terrein tussen de Dorpsstraat en de Rabobank. In de huidige situatie is dit volledig verhard, terwijl in het plan de verharding tot een minimum is gereduceerd. Zo ontstaat hier een ruime groene hoek welke gelijkenis vertoont met het historische beeld (zie analyse, p. 10). Hiermee wordt de aanblik van de straat en de entree van het plein vergroend en de verharding teruggedrongen. Dit zorgt er ook voor dat het verkeerskarakter van het gebied wordt geminimaliseerd. De verwachting is ook dat de snelheid van het verkeer zal verminderen door het beslotener karakter van de wegen. Voor alle wegen zijn vergelijkbare ingrepen gedaan. De ruimte die als 'binnenplein' is benoemd wordt omzoomd door een royale groene rand. Het huidige groen wat hier aanwezig is wordt verstevigd en uitgebreid. Het groen wordt omkaderd door een zitrand aan het plein. Het binnenplein wordt zo afgeschermd van het verkeer en kan de functie als verblijfsplek beter vervullen. Richting de straten zakt de zitrand terug tot de hoogte van een trottoirband.

Robuust groen op en rond het plein.

36


Verblijfsplekken Binnen de hoofdstructuur van de robuuste groene rand om het binnenplein, komen verblijfsplekken voor op verschillende schaalniveaus. Door in de groene zitrand knikken en hoeken te maken ontstaan er verschillende ruimtes binnen deze hoofdstructuur. Op het hoogste schaalniveau is er de pleinruimte als geheel, omzoomd door de groene zitrand. Dit schaalniveau bedient de behoefte aan ruimte voor festiviteiten en evenementen. De zitrand fungeert hierin als een 'tribune'. Vervolgens zijn er twee middelgrote plekken, respectievelijk bij de bakkerij/snackbar en rechts op het plein. Deze plekken dienen ondermeer voor gasten van de betreffende winkels en kunnen gekoppeld worden aan de bestaande terrasjes. Tenslotte zijn er meerdere kleine plekken binnen de zitrand, bedoeld om alleen of in kleine samenstellingen te verblijven en samen te komen. Hiermee worden diverse doelgroepen bediend, is het plein flexibel en past het zich als het ware aan de behoefte van de verschillende gebruikers aan.

Verblijfsplekken van verschillende schaalniveaus, een flexibel plein


37

Sterke boomstructuur Het bomenbestand zoals nu aanwezig verkeert in wisselende staat. Een aantal oude eiken moet vervangen worden door nieuwe. Daarnaast komen er bol-esdoorns en bol-acacia's voor welke niet als vanzelfsprekend in het beeld van een plein in deze regio passen. In het ontwerp wordt ingezet op het verstevigen van de bestaande boomstructuur en het verbinden van het groen op het plein met de boomstructuren van de aanliggende wegen. Bomen van matige kwaliteit en niet passende uitheemse soorten worden vervangen en er worden extra bomen aangeplant voor een sterkere doorlopende groenstructuur. Deze ingrepen hebben als doel een duurzamer boombestand te realiseren wat bijdraagt aan een hoge verblijfskwaliteit van het plein. Daarnaast krijgt het gebied ook een prettiger aanblik, ook op de momenten dat het niet intensief wordt gebruikt. Er wordt in principe gebruik gemaakt van één basissoort, de Quercus Robur (zomereik). Deze wordt aangeplant met een minimale stamomtrek 30-35, en voorzien beluchting en boompalen. Er staan slechts enkele bomen in de verharding. Hiervoor wordt gebruikt gemaakt van 25m3 bomenzand in de ondergrond en worden boomroosters en beschermbeugels toegepast.

Sterke boomstructuren verbinden het plein met de context en zorgen voor een prettig verblijfsklimaat

38


Materialisering, één basisvloer Het onrustige en rommelige beeld van het huidige plein is voor een groot deel te verklaren doordat er teveel materialen met een te verschillende uitstraling zijn gebruikt. In het plan is daarom uitgegaan van één basismateriaal voor het hele plein. Dit zijn de rode gebakken klinkers zoals die nu ook deels op de wegen aanwezig zijn. De oudere gebakken klinkers op het binnenplein blijven ook gehandhaafd en vertonen grote gelijkenis met de nieuwe rode gebakken klinkers. Doel van deze basisvloer is rust te realiseren in het (straat)beeld. Uitzondering op deze basisvloer zijn de gebieden rond de winkels, de 'plinten'. Deze worden onderscheidend gematerialiseerd met tegels afgewisseld met strekken van granietkeien of gebakken rode klinkers. Dit onderscheid duidt de winkelgebieden aan en toont tegelijk een globale begrenzing voor het plaatsen van meubilair en borden door de winkeliers.

Gebakken rode klinkers vormen de basisvloer, zones rondom de winkels krijgen een herkenbaar materiaal


39

Veiliger verkeerssituatie Het creëren van één basisvloer met een herkenbaar materiaal zorgt voor een gevoel dat neigt naar 'shared space' waarbij alle gebruikers van het plein gebruik maken van dezelfde 'vloer'. Hierrdoor gaat men automatisch beter op elkaar letten, wordt de snelheid van het gemotoriseerd verkeer verminderd en ontstaat een veiliger situatie voor fietsers en voetgangers. In aanvulling hierop worden bij de toegangswegen naar het plein plateausituaties gerealiseerd. Het hoogteverschil wat hierdoor ontstaat laat de automobilist merken een voetgangersgebied in te rijden en voorzichtig te zijn. Het deels afsluiten van wegen of veranderen in éénrichtingsverkeer is overwogen en besproken met zowel ondernemers en bewoners. Dit is uiteindelijk onwenselijk gebleken omdat dit enerzijds de bereikbaarheid en daarmee levensvatbaarheid van de winkels negatief beïnvloedt en anderzijds de verkeersdruk op andere wegen teveel zou vergroten. In samenspraak met deskundigen van de gemeente is nu voor boven beschreven maatregelen gekozen om een veiliger verkeerssituatie te realiseren. In aanvulling hierop zijn nog andere maatregelen mogelijk. Deze worden eventueel nog aan het ontwerp toegevoegd op basis van onderzoeken (onder andere verkeerstellingen) die de gemeente heeft toegezegd uit te voeren.

Veiliger verkeerssituatie door één vloer met plateausituaties, er ontstaat een gevoel van shared space

40


Veilig oversteken In het plan is voorzien in een duidelijke routing voor voetgangers over het plein met veilige oversteekplekken. Op logische plekken zijn voetpaden met voldoende breedte ingepast welke ook geschikt zijn voor mindervaliden. Deze routes zijn in principe volledig gelijkvloers en kennen geen randen en hoogteverschillen. De routes worden begeleid door de groenvlakken en zijn zo herkenbaar en overzichtelijk. In de zitrand rond het binnenplein zijn insnedes gemaakt waardoor er routes ontstaan tussen het plein en de voetpaden in de omgeving. Ook tussen de bakkerij en de Albert Heijn wordt een nieuwe en betere voetgangersverbinding ingepast. Het busperron wordt iets doorgeschoven waardoor er geen obstakel meer voor voetgangers is. Indien wenselijk kan besloten worden enkele bescheiden zebrapaden in te passen. Dit kan met gele klinkers in de rode klinkerbestrating, bij voorkeur niet met detonerende witte betonklinkers. Het is niet veilig een oversteek te maken tussen de hoek bij makelaardij Fehse direct naar het plein. Deze hoek is te onoverzichtelijk door het verkeer wat hier vanuit vier richtingen bij elkaar komt. De veiligheid van de voetganger zou hierdoor te kwetsbaar zijn.

Belangrijkste oversteekplekken voor voetgangers in de nieuwe situatie


41

Plein

Inrichtingsplan VO voor het binnenplein, groene kraag omlijst het plein als luwe verblijfsplek

42


Impressie binnenplein


43

Impressie klein evenement op het binnenplein

44


Impressie markt op het binnenplein


45

Bushalte, Snack & Zo / Bakkerij Bergman

Inrichtingsplan VO voor het gebied rondom de bushalte, bakkerij en snackbar. De bushalte wordt iets opgeschoven en gecombineerd met de zitrand

46


Impressie zicht op bushalte bij de bakkerij en snackbar en de oversteek vanaf Albert Heijn naar het plein


47

Aankomst Dorpsstraat / Rabobank

Inrichtingsplan VO voor het gebied rondom makelaardij Fehse en de Rabobank, ruime groene hoeken beëindigen de Dorpstraat en zorgen voor groene aankomst

48


Impressie aankomst bij het plein vanaf de Dorpsstraat met rechts het nieuwe groene gebied voor de Rabobank


49

Aankomst Eursingerkerkweg

Inrichtingsplan VO voor het binnenplein en de relatie met de Eursingerkerkweg, nieuwe voetgangersroutes komen aan op het plein

50


Impressie aankomst bij het plein vanaf de Eursingerkerkweg


51

Aankomst Egginklaan

Inrichtingsplan VO voor het gebied rondom de Egginklaan, extra parkeerplekken voor kortparkeren. Een groene rand verzacht het straatbeeld.

52


Impressie aankomst bij het plein vanaf de Egginklaan


53

Albert Heijn

Inrichtingsplan VO voor het gebied tussen de Albert Heijn en de drogisterij, extra parkeerplekken voor kortparkeren en een plek voor laden/lossen bij de Readshop

54


Inrichtingsplan VO voor het gebied tussen de Albert Heijn en de bakkerij, de parkeerplekken worden efficiënter ingedeeld, de glasbakken gaan ondergronds.


55

Parkeerbalans Er wordt voorzien in meer, efficiënter, veiliger en comfortabeler parkeren. In de parkeerbalans is er vanuit gegaan dat het langparkeren voor ondermeer toeristen op het nabijgelegen evenemententerrein wordt gerealiseerd. Dit verlaagt de druk op het Piet Soerplein. Binnen het plangebied is gezocht naar optimalisaties voor het parkeren. Het bestaande parkeren is opnieuw ingericht waarbij langere parkeerplaatsen zijn ingepast om mensen comfortabeler te laten inparkeren (5.50 meter i.p.v. 5.00 meter lang). Het parkeren op het binnenplein voor de bakkerij blijft in aantal gelijk. Aan de randen van het plein worden bij de wegen enkele nieuwe parkeerplekken gerealiseerd. Het parkeren rond de Albert Heijn wordt efficiënter ingedeeld en de bestaande glascontainers worden ondergronds gebracht waardoor meer plekken ontstaan. Voor de drogisterij en Readshop worden nieuwe parkeerplekken ingepast. Dit bij elkaar compenseert ruimschoots het verwijderen van enkele parkeerplekken voor de Rabobank aan de Dorpsstraat. De situatie als geheel wordt zo veiliger en krijgt meer capaciteit. Dit alles zonder de beoogde verblijfskwaliteit in het plan teniet te doen. Ook zijn er meerdere plekken voor mindervaliden ingepast.

Aantal parkeerplaatsen in het plan, tussen haakjes de oude aantallen

56


Ruimte voor de markt Op het binnenplein is binnen de contour van de groene zitrand nog steeds ruimte om kleinschalige evenementen te organiseren zoals dat nu ook al plaatsvindt. Alhoewel de wekelijkse markt de afgelopen jaren gekrompen is, is in het plan rekening gehouden met de mogelijkheid een ruime markt te laten plaatsvinden op het plein. Er is globaal plek voor zes grote kramen en twee kleinere.

Projectie van het mogelijke ruimtebeslag van de wekelijkse markt in de nieuwe situatie


57

Afwatering In het plan wordt het totaal oppervlak aan verharding teruggedrongen. Dit heeft een positief effect op de waterhuishouding. Regenwater kan daardoor zoveel mogelijk direct worden geïnfiltreerd in het groen. Voor het water dat niet direct kan worden geïnfiltreerd wordt zoveel mogelijk gebruik gemaakt van de bestaande kolken en riolering. Er worden in principe geen wegen verlegd waardoor ook de riolering blijft zoals het nu is. Dit is zowel vanuit de fasering als kosten gezien aantrekkelijk. Overwogen kan worden om op het plein extra kolken in te passen.

Locaties (indicatief) bestaande kolken, deels aanvullen

58



59

60


Uitwerking en detaillering


61

Materiaal Het aantal materiaalsoorten wordt in het plan sterk teruggedrongen. Er is uitgegaan van één basisverharding die bestaat uit rode gebakken klinkers in dikformaat. Dit zijn dezelfde klinkers welke nu gebruikt zijn voor de verharding van de Dorpsstraat. Deze rode klinkers vervangen de gele klinkers, betonklinkers en klinkers met een afwijkend formaat welke nu aanwezig zijn. Omdat het totaal oppervlak aan verharding wordt teruggedrongen is het goed mogelijk om materialen te hergebruiken. De karakteristieke oude gebakken klinkers die nu op het plein liggen (rood genuanceerd) worden op dezelfde plek hergebruikt. Deze vormen een nuance in de basisverharding en maken het plein als bijzondere ruimte herkenbaar. Het gebruik van gebakken verhardingsmaterialen staat voor een duurzame uitstraling die ook over lange periode kleur-echt is en onderhoudsarm blijft. De verharding wordt zoveel mogelijk gelijkvloers (a-niveau) gelegd. Daar waar parkeervakken en groenvlakken ontstaan worden deze met trottoirbanden (130/150x250) begrensd.

Basisverharding: gebakken rode klinkers dikformaat

Hergebruik oude klinkers op plein

De plinten van de winkels worden bestraat met grote betontegels afgewisseld met een strek van granietkeien of gebakken rode klinkers. Besloten kan worden de bestaande tegels te hergebruiken. Deze dienen dan wel gereinigd te worden. De profielen en tekeningen op de volgende pagina's tonen de materialisering en legverbanden in het plan.

62

Plinten bij winkels: betontegels met strekken van granietkeien of gebakken rode klinkers


Standaardprofiel en materialisering plein, 1:200

Rijbaan, fietsstroken, molgoten in rode gebakken klinker Trottoirband 130/150x250 Quercus robur

gras

Zitrand 500x500 in natuursteen grijs (bv. chinese grey)

Pleinverharding in gebakken klinker genuanceerd (bestaand)

Zitrand 500x500 in natuursteen grijs (bv. chinese grey)

gras

Quercus robur Quercus robur Trottoirband 130/150x250 Rijbaan, fietsstroken, molgoten in rode gebakken klinker

63 Atelier Scope - VO Piet Soerplein Havelte

var .50 var .50 var

Materialisering en overgangen pleinruimte

64


Materialisering en overgangen snackbar/bushalte/bakkerij


65

Standaard profiel en materialisering Dorpsstraat / Rabobank, 1:200

Quercus robur

gras

Trottoirband 130/150x250

Rijbaan, fietsstroken parkeervakken, molgoten in rode gebakken klinker

Voetpad in rode gebakken klinker Trottoirband 130/150x250 gras

Quercus robur


66

var 5.70 5.50 1.50 var

Materialisering en overgangen Dorpsstraat/Rabobank


67

Standaard profiel en materialisering Egginklaan, 1:200

Tegelverharding met strekken van granietkeien of gebakken rode klinkers


Rijbaan, fietsstroken parkeervakken, molgoten in rode gebakken klinker


Quercus robur

Tegelverharding met strekken van granietkeien of gebakken rode klinkers


68

var 2.25 5.50 2.25 var

Materialisering en overgangen Egginklaan / Albert Heijn


69

Detaillering zitranden De pleinruimte wordt omzoomd met een zitrand. Dit zorgt voor het halfbesloten karakter van het plein. De rand heeft een geschakeerde vormgeving waardoor er verschillende verblijfsplekken ontstaan. Ook in de detaillering van de rand is rekening gehouden met verschillend gebruik. In principe wordt de rand volledig opgebouwd uit natuursteen elementen. Omdat het realiseren van de zitrand maatwerk betreft is het prijsverschil tussen een betonnen rand en een natuurstenen rand niet zeer groot. Daarom wordt dringend geadviseerd om voor natuursteen te kiezen. Dit is op langere termijn onderhoudsarmer dan beton, heeft een veel natuurlijker en karaktervoller uitstraling en wordt niet snel vuil. Natuursteen verdient zich zodoende op termijn altijd terug. Gekozen is voor een lichtgrijze natuursteenvariant, bijvoorbeeld Chinees graniet, soort padang dark, gevlamd afgewerkt. De rand is ontworpen vanuit slechts vier standaardelementen waardoor de fabricage eenvoudiger is. De rand heeft aan de onderzijde een inspringing waardoor deze lijkt te zweven. het geheel krijgt daarmee een 'lichtere uitstraling'. De zitranden die recent bij station Steenwijk zijn toegepast voldoen hier niet aan en zijn geen goede referentie voor de beoogde kwaliteit aan het Piet Soerplein. Aan de binnenzijde van het plein is de rand op zithoogte ontworpen, terwijl aan de buitenzijde (grenzend aan de straten) de rand geleidelijk terugzakt tot de hoogte van trottoirbanden. Deze trottoirbanden worden hier ook in natuursteen uitgevoerd. In verband met verkeersveiligheid wordt het met klem afgeraden om ook aan de buitenzijde hoge randen toe te passen. In de rand kunnen ten slotte ook houten zittingen met leuning worden opgenomen voor extra comfort. In aansluiting hierop komen er aan de randen van het plein zitplekken terug in de vorm van losse bankjes.

70

Zitranden begrenzen het plein, daarnaast komt los meubilair voor op logische plekken.


Basismateriaal zitranden: lichtgrijze natuursteen (Chinees graniet, padang dark, gevlamd)

Zitrand in combinatie met houten zitting of leuning voor extra comfort

Basis uitvoering zitrand met inspringing aan de onderzijde

Aan de pleinzijde is de rand op zithoogte, aan de straatzijde op trottoirbandniveau


71

type A: recht element natuursteen type B: bocht-element natuursteen type C: overgang-element natuursteen type D: trottoirband natuursteen

Voorbeelduitwerking opbouw en detaillering zitranden schaal 1:100

72


50mm

30mm

50mm

30mm

DOORNSEDE

50mm 25mm 50mm 25mm 15 10 10

DOORNSEDE

15

r= 30mm r= 30mm 40mm r= 30mm 40mm r= 30mm

Voorbeelduitwerking opbouw en detaillering zitranden schaal 1:25 2000 mm 500mm

TYPE A RECHT ELEMENT VOOR-AANZICHT TYPE A RECHT ELEMENT VOOR-AANZICHT

500mm

2000 mm

TYPE C OVERGANG ELEMENT VOOR-AANZICHT TYPE C OVERGANG ELEMENT VOOR-AANZICHT

100mm 500mm 100mm

500mm

TYPE C OVERGANG ELEMENT BOVEN-AANZICHT TYPE C OVERGANG ELEMENT BOVEN-AANZICHT

2000 mm

500mm

TYPE B BOCHTSTUK KLEIN BOVEN-AANZICHT TYPE B BOCHTSTUK KLEIN BOVEN-AANZICHT

r= 1000 mm 500mm r= 1000 mm 500mm

TYPE B BOCHTSTUK GROOT BOVEN-AANZICHT TYPE B BOCHTSTUK GROOT BOVEN-AANZICHT

4000 mm

1000 mm

1000 mm

4000 mm

1000 mm 100mm

500mm 100mm

2000 mm

TYPE A RECHT ELEMENT BOVEN-AANZICHT TYPE A RECHT ELEMENT BOVEN-AANZICHT

1000 mm

500mm

1000 mm

4000 mm

1000 mm

1000 mm

4000 mm

1000 mm 100mm

500mm 100mm

r= 2000 mm 500mm r= 2000 mm 500mm

250 mm

250 mm

Voorbeelduitwerking opbouw en detaillering zitranden schaal 1:50


250 mm

250 mm

73

Zitranden als raamwerk voor robuust groen. Zithoogte aan de pleinzijde, trottoirbandniveau aan de straatzijde.

74



75

Verlichting Voor de verlichting wordt in de straatprofielen gebruik gemaakt van de aanwezige armaturen. Uitgangspunt is hier te kiezen voor het Indal 'Kegel' armatuur in een gegalvaniseerde of antraciet uitvoering. Waar deze ontbreken of er andere armaturen staan kunnen deze worden aangevuld of vervangen. Op het plein kan een bijzonder armatuur worden voorgesteld, in aansluiting op de sfeer van de plek. Deze verlichting zorgt voor sfeer maar kan zich aanpassen bij evenementen. Het is denkbaar dat de paaltoppen ook gebruikt kunnen worden voor het ophangen van tentdoeken of versiering tijdens een evenement. Hiervoor zijn meerdere geschikte armaturen op de markt. Voor nu is gekozen voor het armatuur Full van Escofet. Deze armaturen zijn vervaardigd uit cortenstaal wat goed past tussen de beplanting van eikenbomen. De grillige vorm van de armaturen voegt zich naar de boomstructuur en heeft desondanks een bescheiden verschijningsvorm. Daarnaast zorgt de ondscheidende vormgeving voor een accent op het plein.

Standaardverlichting (oranje gemarkeerd) en accenten (rood gemarkeerd) op en rond het plein

76


Bijzondere verlichting op het plein, Escofet Full

Standaard armatuur in de straatprofielen, Indal Kegel


77

Impressie avondsituatie op het plein met verlichting

78


Meubilair en kunst De wirwar aan meubilair op het plein wordt teruggebracht tot een eenvoudige en kwalitatief goede basisinrichting. Gekozen is voor meubilair met een nuchtere en rustige uitstraling. Het meubilair is tot een minimum beperkt. Zo zijn er nagenoeg geen paaltjes meer nodig doordat er gebruik wordt gemaakt van betere trottoirbanden die verkeer beter afschermen. Daar waar nog paaltjes nodig zijn worden ze in een minimale verschijningsvorm uitgevoerd. Het meubilair krijgt een eenduidige uitstraling. Afvalbakken, paaltjes, fietsenrekken en losse banken worden uitgevoerd in een antraciet kleurstelling. Hierdoor verstoren deze elementen minder het straatbeeld. Het fietsparkeren wordt geheel vervangen en in aantal uitgebreid. Bij de bushalte krijgt de fietsenrekken een logischer plek, gekoppeld aan belangrijke routes. Ook is er meer afstand tot geparkeerde auto's en voetangersroutes. Voor de fietsklemmen wordt een nieuw type geïntroduceerd wat beter geschikt is voor moderne fietsen. De bushalte en het hoge perron aan het plein wordt iets doorgeschoven waardoor er ruimte ontstaat voor voetgangersroutes en de barrièrewerking verdwijnt. Het bushokje wordt verplaatst en ingepast in de zitrand. Het hokje wordt overgeschilderd van blauw naar antraciet. De bushalte is zo compacter en opgeruimder. Het Pier Soermonument krijgt een respectvolle plek in de brede groene rand aan het plein. Ook is er ruimte voor een nader te bepalen kunstwerk in de rand gereserveerd. Indien mogelijk wordt de karakteristieke wegwijzer aangevuld met nieuwe exemplaren. De brievenbus wordt verplaatst naar de Readshop, het infobord naar het plein. Tenslotte worden de glasbakken verplaatst en dichtbij de Albert Heijn ondergronds ingepast. Opgeruimd meubilair op en rond het plein


79

Losse bankjes, Falco Relax

Ondergrondse glasbak

80

Bammens Capitole

Anti-aanrijpaaltje

Boomrooster (bomen in verharding)

Boombeugel (t.b.v. bomen in verharding)

Wegwijzer


795

1890

260

360

530

530

400

1600

260

360

400

360

795

1600

Fietsparkeren, Klaver Krayt


81

Piet Soerplein Havelte Voorlopig Ontwerp

Recommend Documents