Personeel b e l e i d MEI 2010
'Vitamine O'
THEMA OPLEIDEN
16
Cécile Versteegh, B&A
‘Onze medewerkers willen de maatschappij verbeteren’
01_Cover 1
20
P&o doet alsof De
trainingsacteur is niet meer weg te denken uit het cursusboekje.
32
Paul Boselie ‘We zijn het
meest Amerikaanse land van Europa’
04-05-2010 16:09:01
Salarisindex 2010 Alle onderwerpen die nauw verbonden zijn met belonen worden overzichtelijk en compact beschreven.
Inhoud In logisch geordende hoofdstukken maakt dit boek in binnenzakformaat duizenden voorschriften, getallen en gegevens met betrekking tot loon direct toegankelijk. De Salarisindex 2010 biedt de informatie die u elders alleen in omvangrijke handboeken kunt vinden. Bijvoorbeeld: wanneer is er sprake van een dienstbetrekking, de grondslag van de heffingen (het loon), kostenvergoedingen en vrije verstrekkingen, vervoerskosten en ziektekosten. En denk ook aan: spaarloon en levensloopregeling, pensioen en VUT, de afdrachtverminderingen loonheffing en premiekortingen, eindheffing en inkomstenbelasting.
Een compact naslagwerk Met deze praktische uitgave vindt u razendsnel informatie, cijfers, data, voorschriften en faciliteiten over onder andere loon, aanspraken, kostenvergoedingen, woonwerkverkeer, ziektekosten, bedrijfsparen en pensioen.
De auteur is werkzaam als belastingadviseur.
ISBN: 978 90 12 38353 0 Auteur: Mr. A.J. Ouweneel Prijs: € 39,50
01_Cover 2
04-05-2010 16:09:07
BESTE RAADGEVER VOOR ELK OR-LID Bestel vóór 20 december en win een boekenbon van € 75,-
AANDACHTSPUNTEN IN DE 21e editie 2010 • artikelsgewijze toelichting bij Wet op Ondernemingsraden • actuele relevante jurisprudentie • rol van OR bij financiële jaarverslaggeving • arbeidsomstandighedenbeleid, het arbeidstijdenbeleid, arbeid en zorg • gelijke behandeling • toezicht op het bestuur (raad van commissarissen) • enquêterecht • Europese ondernemingsraden, inspraak in de Europese rechtsvormen • lopende wetsvoorstellen
www.inzichtindeor.nl 01_Cover 3
Onmisbaar voor OR-leden Inzicht in de Ondernemingsraad is onmisbaar voor OR-leden, bestuurders, adviseurs, personeelsfunctionarissen en juristen. Inmiddels zijn er ruim 550.000 exemplaren verkocht.
Voordelen voor Inzicht-abonnees Word nu ook abonnee! Dit biedt u de volgende voordelen: • editie 2010 voor € 67,50 • kosteloos elke maand de e-nieuwsbrief Inzicht@OR • automatisch alle opeenvolgende edities tegen abonnementsprijs • kosteloze toegang tot de vragenservice: de auteur en redactie beantwoorden uw specifieke vragen
04-05-2010 16:09:07
Column
Koesteren Mijn lievelingsmaand is juli. Dan neem ik namelijk altijd vakantie op. Dat heeft te maken met de schoolvakanties van mijn kinderen. Daarnaast ligt Personeelbeleid in de zomer een nummertje stil, dus dat komt mooi uit. Mijn tweede favoriet is mei, zeker dit jaar. De maand wordt perfect ingeluid met Koninginnedag, met daarop aansluitend een weekend. Daarna twee daagjes werken en hopla, weer een vrije dag. Ik ben nog maar net bekomen van Bevrijdingsdag, of ik rol al weer in Hemelvaartsdag. Vooruit, ik plak er een vrije vrijdag achteraan en heb zowaar een heel lang weekend. Daarna is het een week doorbijten en heb ik Pinksteren bereikt. Ik zit dan niet meer zo ver van de zalige juli-vakantie. In een onbewaakt ogenblik vraag ik me wel eens af of ik eigenlijk wel zo veel van mijn werk houd als ik zeg. In gezelschap schep ik graag op over mijn arbeidsethos en de vreugde die ik ontleen aan mijn arbeid. Naar mijn redacteuren toe doe ik zo mogelijk nog stoerder. Ze mochten eens denken dat ik liever lui dan moe ben, dan zijn ze met geen tien wilde paarden meer in beweging te krijgen. Een goed voorbeeld doet tenslotte goed volgen. De waarheid is dat ik buiten het zicht van de gemeenschap graag uitgeput op de bank plof, soms te moe om de televisie aan of af te zetten. In het weekend fleur ik op, ga iets voor mijzelf doen en baal vervolgens als het maandagmorgen is. Vertel zulke verhalen eens aan collega’s, en ze knikken voor ze er erg in hebben. Niet voor niets is de worklife balance een vraagstuk van de eerste orde. Dat werken daar een heel belangrijk onderdeel is, weten we allemaal wel. Dat leven minstens zo belangrijk is, mogen we niet uit het oog verliezen. Koester de maand mei daarom met volle overtuiging. Henk Vlaming, hoofdredacteur Personeelbeleid
[email protected]
4 04_Colofon_Hoofdredacteur 4
Personeel b e l e i d Officieel orgaan van de Nederlandse Vereniging voor Personeelsmanagement & Organisatieontwikkeling (46e jaargang, nr. 5) Personeelbeleid verschijnt 10 keer per jaar. Hoofdredacteur Henk Vlaming Eindredacteur Jolanda van Zwieten Redactieadres Het Nederlands Redactie Instituut Veldweg 28 1404 CV Bussum t 035 – 6981790 e
[email protected] Redactieadviesraad Theo Borgert Henk Leisink José Vosbergen Harry Westerveld Medewerkers Maja Nijessen Meike van der Valk Jacco van den Berg Barbara van Eck-Blok Eunice Coli Daniel Sternfield Loek Wijchers Fotografie Dreamstime Wiebe Kiestra Bram de Hollander Ontwerp Twin Media bv, Culemborg Vormgeving DeltaHage grafische dienstverlening Henk Bijmans, Willem Zellenrath Druk Drukkerij Ten Brink, Meppel
Abonnementenser vice Sdu Klantenservice Postbus 20014 2500 EA Den Haag t 070-3789880 f 070-3789783 e
[email protected] Abonnementsprijs: € 169,- excl. btw en incl. verzendkosten. Buitenland: € 198,- excl. btw en incl. verzendkosten. Studenten: € 59,- incl. btw en verzendkosten. Losse nummers: € 17,- incl. btw. Abonnementen kunnen per maand ingaan; beëindiging uitsluitend schriftelijk uiterlijk twee maanden voor het einde van de looptijd. NVP-leden ontvangen Personeelbeleid automatisch. De beëindiging van een lidmaatschap moet eveneens schriftelijk (per post of per e-mail) geschieden, vóór 1 december, bij het landelijk bureau NVP (Postbus 70, 3430 AB Nieuwegein,
[email protected]). Adver tenties Mooijman Media- en Projectmanagement Peter Mooijman en Gusta Buter t 0229-24 46 27 e
[email protected] Uitgever Sdu Uitgevers Harry Schram t 070-3789271 e
[email protected] Ten behoeve van visueel gehandicapten is Personeelbeleid ook beschikbaar op andere wijze, verzorgd door de Federatie van Nederlandse Blinden bibliotheken te Grave (t 0486-486486). © Nederlandse Vereniging voor Personeelmanagement & Organisatieontwikkeling Het overnemen van artikelen is mogelijk na schriftelijke toestemming van de uitgever. issn 0031-5656
personeelbeleid • mei • 2010
06-05-2010 07:17:19
Inhoud 10
Vitamine O
Hoogwaardige kennis lekt weg naar het buitenland. Nederland dreigt te verworden tot een Europees ontwikkelingsland. Brede ontwikkeling van werknemers biedt uitkomst.
Opleiden
16
Spotlight: Cécile Versteegh, B&A
Cécile Versteegh, directeur Personeelszaken bij adviesorganisatie B&A, zag haar bedrijf groeien met 66 procent in een jaar. ‘Het hr-beleid was nog niet geformaliseerd, dat gebeurt nu.’
20
P&o in vermomming
De professionele acteur is niet meer weg te denken van trainingen. Theorie alleen schiet vaak tekort om complexe kennis over te brengen.
24
Muurbloempjes
De modale medewerker krijgt de minste aandacht. Terwijl juist bij deze groep de meeste effectiviteitswinst te behalen valt. Opleiding
28
De vijfde colonne
Jobhoppers zitten hun tijd uit. Zodra de arbeidsmarkt aantrekt, zijn ze de eerste die zijn vertrokken. Onverwachtse leegloop dreigt zodra de economie aantrekt.
34
Interview: Paul Boselie, hoogleraar Utrecht
Eén van de grootste dreigingen op de werkvloer, is een tweedeling tussen veelverdieners en mensen die amper rond kunnen komen van hun loon. Hoogleraar Paul Boselie zoekt naar balans.
40
Zelfsturing
Zeven p&o’es van de hogeschool Windesheim startten een traject om hun eigen professionaliteit te vergroten. Door middel van zelfreflectie en zelfsturing hebben zij hun adviesvaardigheden aanmerkelijk aangescherpt.
En verder...
6
Nieuws
31
Recht viert recht
44
Fiscaal
9
P&o op rapport
32
Rechtspraak
45
NVP Nieuws
15
Ongekooid
38
Barometer P&O
personeelbeleid • mei • 2010
05_Inhoud 5
5 06-05-2010 07:37:31
Werkgevers blieven geen ouderen
Ondernemers zijn dol op oudere
terugkeren op de arbeidsmarkt is klein,
werknemers, zo zou blijkt uit onder-
als we het onderzoek van het Belgische
In 2003 oordeelde het Europese hof
zoek van het Belgische hr-bureau SD
bureau mogen geloven. Ondervraagde
van Justitie dat wachttijd als werktijd
Worx. Mits gezond en gemotiveerd wil
ondernemers stellen namelijk als eis
moet worden aangemerkt. De aanpas-
tachtig procent van de ondervraagde
aan oudere werknemers dat die het
sing van de Europese arbeidstijden-
bedrijven hun ouderen in dienst
werkritme aan moeten kunnen. Veel
richtlijn is toen echter niet doorge-
houden tot die met pensioen kunnen
werklozen hebben juist problemen met
gaan. De nieuwe Europese Commissie
gaan. Uit de officiële cijfers blijkt echter
een werkritme. Ook ervaring en
wil alsnog tot een herziening komen.
nog weinig van deze intenties. Volgens
werkattitude zijn criteria waarop
Nederland was in 2003 tegen een aan-
het CBS loopt het aantal werkloze
oudere werknemers door werkgevers
passing van de regeling omdat het tot
45-plussers juist op. Er zijn nu ruim
worden afgerekend. Loonkosten blijken
grote financiële en personele proble-
140.000 mensen uit deze categorie die
volgens het onderzoek nauwelijks een
men kan leiden in de zorgsector, bij de
werkloos zijn. Dat zijn er 42.000 meer
struikelblok bij het in dienst nemen en
brandweer en defensie.
dan in 2009. De kans dat ze ooit nog
houden van ouderen.
Wachttijd
Inburgeren De overheid stelt voor de rest van dit
‘Stakingsrust dit jaar voorbij’
jaar zeven miljoen euro beschikbaar
Het is afgelopen met de uitzonderlijke
ten waren. Bovendien hebben
voor inburgering van werknemers op
arbeidsrust dievorig jaar de arbeids-
bondenhun looneisen gematigd in
de werkvloer. Tot uiterlijk 31 oktober
markt kenmerkt. Vakbonden stellen
het kader van afspraken in het sociaal
2010 kunnen werkgevers een subsidie-
een heet jaar in hetvooruitzicht, mede
akkoord om decrisis op te lossen. Bij
aanvraag indienen. De tijdelijke rege-
door spanningen tussen werkgevers
een op de drie werkonderbrekingen
ling moet werkgevers stimuleren de
en werknemers overloonmatiging en
in 2009 ging het omwilde acties die
beheersing van de Nederlandse taal te
bezuinigingen. Deze profetie volgt op
werden uitgeroepen buiten de
bevorderen bij hun werknemers. Dat is
een jaar van ongekendearbeidsrust.
vakbonden om. Bijna de helft
goed voor bijvoorbeeld de onderlinge
Vorig jaar werd Nederland opge-
vanstakingen ontstond in de
contacten met de collega's, voor het
schrikt door slechts 25 stakingen,aldus
industrie. Aanleiding waren meestal
begrijpen van eventuele veiligheidsin-
het CBS. Daardoor gingen vijfduizend
conflicten bijcao-onderhandelingen
structies en voor de dienstverlening
arbeidsdagen verloren. Dit is
of banenverlies door reorganisaties. In
aan klanten. De doelgroep is onder
hetlaagste aantal sinds 1985. In 2008
het vervoer warenvorig jaar acht
meer werkzaam in de schoonmaak-
lag het aantal arbeidsdagen dat
kleine stakingen, waarbij in totaal
branche, de land- en tuinbouw, bij
verlorenging door stakingen op
driehonderd arbeidsdagenverloren
schilders- en productiebedrijven.
121.000. De arbeidsrust kwam voor
gingen. In zes gevallen was agressie
een deel doordat vorigjaar uitzonder-
tegen het personeel de aanleiding-
Risico-inventarisatie
lijk veel cao’s doorliepen. Er viel
voor de staking. In deze sectoren is
Werknemers moeten vanaf 1 januari
daardoor weinig teonderhandelen,
het vanouds onrustig op de werk-
2011 de risico-inventarisatie van hun
waardoor er ook weinig cao-conflic-
vloer.
bedrijf kunnen inzien. De ministerraad heeft op voorstel van minister Donner
6 06_09_Nieuws_Lang_Kort 6
van Sociale Zaken en Werkgelegenheid
Verzet tegen kortingsplannen ambtenarenloon
ingestemd met een daartoe strekkend
Het korten op ambtenarenlonen is
ambtenaren leidt nergens toe’, zegt
wetsvoorstel. Daarnaast kunnen werk-
populair bij veel politieke partijen,
Jorritsma, ook burgemeester van
gevers met maximaal 25 werknemers
maar niet realistisch. Dat meldt het
Almere. ‘Met een kleiner ambtenaren-
vanaf 1 januari 2011 afzien van een
Centraal Planbureau (CPB). Dat laat
apparaat moet je ook taken afstoten. In
deskundige bij het opstellen en evalue-
weten dat het niet mogelijk is te
verkiezingstijd klinkt het altijd heel
ren van risico's in hun bedrijf. Dat mag
bezuinigen op de salarissen van ambte-
daadkrachtig om te willen snijden in de
alleen als zij gebruik maken van een
naren. Ook Annemarie Jorritsma ziet
ambtenarij, maar dat kan echt niet
erkend RI&E-instrument van de bran-
dit momenteel als de grootste
meer.’ Politieke partijen die hun
che.
uitdaging. Maar bij het ambtenarenap-
programma’s onder andere baseren op
paraat is weinig tot niets te halen,
snijden in ambtenaren, zijn niet blij met
meldt de VNG-voorzitter. ‘Minder
deze stellingname van het CPB.
personeelbeleid • mei • 2010
04-05-2010 16:12:08
Nieuws
St. Maarten zoekt Nederlandse ambtenaren Het Antilliaanse eiland St. Maarten is
welkom, vooral Hollandse ambtenaren.
het eilandbestuur fiscale voordelen.
naarstig op zoeknaar honderden
De animo is nog nietoverweldigend.
Enig enthousiasme komt vooral
nieuwe, ervaren ambtenaren. Die
Dat komt omdat St. Maarten geen
vanjonge Nederlandse ambtenaren.
worden behalve in Nederland
concurrerende arbeidsvoorwaardenkan
Die zien de opbouw van St. Maarten
ookgezocht in de Verenigde Staten en
bieden aan haar eigen personeel. Om
als eenuitdaging en nemen de lagere
Suriname. In ons land onderneemt het
salarisverschillen te overbruggen,biedt
arbeidsvoorwaarden op de koop toe.
Het keurmerk dat minister Rouvoet wil
ticks-erkenning zoals in Engeland en in
verstandelijke beperking. Op die
invoeren voor gezinsvriendelijke
de toekomst in Nederland wordt
manier kan ook een bedrijf met
werkgevers, heeft geen nut. Dat zegt
gebruikt. Onderaan elke personeelsad-
gezinsvriendelijk beleid zichzelf met
keurmerkspecialist Jolet Woordes,
vertentie staat een symbool als het
een specifiek symbool kenbaar maken.
manager bij Wissenraet Van Spae-
bedrijf openstaat voor mensen met een
eilandverschillende wervingsacties. Dit heeft te maken met de naderende omvorming totnieuwe staat binnen het Koninkrijk der Nederlanden. St. Maarten werkt aan deoprichting van zeven nieuwe ministeries, maar heeft onvoldoende talent om diete vullen. Het eiland wordt tot nu toe bestuurd door het centrale gezag voor deNederlandse Antillen, dat op Curaçao en in Nederland resideert. Het eilandhoopt op getalenteerd Antilliaans talent dat in Nederland en de VerenigdeStaten heeft gestudeerd en gewerkt. Bij gebrek aan kandidaten zijn ook anderesollicitanten van harte
Rouvoet-keurmerk zinloos
ndonck. Volgens Woordes is een
advertentie
keurmerk te veeleisend en vergt het ontwikkelen ervan veel tijd en harde criteria. De verschillen tussen sectoren maken de ontwikkeling van één onmogelijk.‘In een ziekenhuis wordt de
Mistral Support
combinatie tussen werk en privé
Training, Coaching & HRM Support
keurmerk bovendien praktisch
anders ingevuld dan in een vervoersbedrijf of adviesbureau. Eén set criteria voor alle werkgevers opstellen is ondoenlijk’, aldus Woordes. Woordes pleit voor een convenant tussen overheid en bedrijfsleven, waarbij elk bedrijf een intentieverklaring ondertekent en dat kan communiceren naar potentiële werknemers. Elk bedrijf kan
Nielze Bento Botersloot 15a 3011 HE Rotterdam 00 (31) 06 46 - 22 66 55
[email protected] www.mistralsupport.nl
zijn beleid flexibel invullen, aangepast aan de sector waarin hij werkzaam is. Een goed voorbeeld is de two personeelbeleid • mei • 2010
06_09_Nieuws_Lang_Kort 7
7 04-05-2010 16:12:24
BES-eilanden
Accountancy beloont er lustig op los Van loonstops en bevriezing is in de
echter sprake van stilstand in beloning.
De sociale voorzieningen op Bonaire,
accountancy nog geen sprake. Uit het
Vijf procent van de ondervraagden is er
Sint Eustatius en Saba (BES) worden
Rousch Beloningsonderzoek 2010 blijkt
zelfs in arbeidsvoorwaarden op
aangepast. Gisteren zijn door minister
dat driekwart van het personeel in deze
achteruit gegaan. Ervaren krachten met
Donner van Sociale Zaken en
branche erop vooruit is gegaan in
een inkomen van meer dan 5.000 euro
Werkgelegenheid met de eilanden na-
salaris. De gemiddelde loonstijging
per maand zijn relatief vaak de klos,
dere afspraken gemaakt over de uitke-
begin dit jaar bedraagt 3,4 procent.
aldus onderzoeker Etienne Rousch.
ringsniveaus en de pensioengerech-
Opslag met tweecijferige percentages
Daarnaast doet de stagnerende
tigde leeftijd. De basis hiervoor was al
komt zelfs voor bij tien procent
loonontwikkeling zich voor bij
gelegd in eerder gemaakte afspraken
van de
in november 2009. De wijzigingen ko-
accountants.
men voort uit het feit dat de BES-
Vooral
eilanden vanaf 10 oktober 2010 niet
jobhoppers
meer onderdeel van de Antillen zijn,
profiteren. De
maar direct onder Nederland vallen.
grootste salaris-
waar-
sprongen komen
schijnlijk
Arbeidsongeschiktheid
accountants met heel weinig dienstjaren en een salaris van minder dan 1500 euro,
mensen die
voor bij
Werkgevers kunnen zelf blijven kiezen
accountants die
hoe ze zich verzekeren tegen het risico
zijn overgestapt
dat werknemers gedeeltelijk arbeids-
naar nieuwe
geschikt raken. Ze kunnen dit bij een
werkgevers. Bij een
private verzekeraar blijven doen of via
minderheid is er
studie en werk combineren.
een publieke verzekering bij UWV (Uitvoeringinstituut Werknemersverzekeringen). Het kabinet komt, gezien zijn demissionaire
Vriendensites geoorloofd op de zaak
status, niet meer met voorstellen om
Wie tijdens werktijd gezellig met
In België staat maar 38 procent het
de wettelijke regeling Werkhervatting
vrienden wil kletsen opHyves of
gebruik toe. DeNederlandse
van Gedeeltelijk Arbeidsgeschikten
Netlog, kan het beste een Nederland-
werknemers beschamen het
(WGA) te privatiseren.
se werkgever kiezen. Bazen vaneigen
vertrouwen van hun werkgevers
bodem zijn in Europa het meest
geenszins. Slechts één op tien
coulant als het gaat om het gebruik
werknemers is dagelijks actief op een
In totaal 29.000 jongeren zijn in de
van sociale netwerksites vanaf de
sociale netwerksite. In België is dat
laatste vier maanden van 2009 aan een
werkplek. Dit blijkt uit een onderzoek
aantal twee keer zo groot. In
baan, leerwerkplek of stage geholpen,
van financieel uitzend- en detache-
Duitsland zit een kwart van de
blijkt uit de opgave van de arbeids-
ringsbureau Accountemps, dat
werknemers dagelijks op sociale
marktregio's. Minister Donner van
hiervoor drieduizend managers
netwerksites. Nederlandse medewer-
Sociale Zaken en Werkgelegenheid
ondervroeg. Ruim de helft (55%)
kers zijnzelfs vaak vrienden met hun
spreekt in een brief aan de Tweede
vande werkgevers knijpt een oogje
managers op een sociaal netwerk.
Kamer van ‘bemoedigende' eerste re-
toe als medewerkers hun werkcom-
Ook zien Nederlanders over het
sultaten van het Actieplan
puter gebruikenom online met
algemeen meer voordelen in een
Jeugdwerkloosheid. ‘De jeugdwerk-
vrienden te kletsen. Nog eens dertig
profiel op een sociale ofprofessionele
loosheid is in Nederland weliswaar
procent staat het toe ondervoorwaar-
netwerksite dan andere Europeanen.
minder hard gegroeid dan verwacht,
den. Tweederde van de werknemers
‘Bedrijven die het gebruik van sociale
maar het probleem blijft onverminderd
vindt het fijn om ook de baas
netwerksites actief belemmeren,
groot.'
alsvriend toe te voegen op een
moeten zich afvragen waarze mee
vriendensite. Dat ligt in Duitsland
bezig zijn. Het is dinosaurusbeleid dat
gevoeliger.Daar zijn netwerksites op
niet meer in deze tijd past’, zegt Hein
het werk bij slechts een minderheid
Pieter Okker van Accountemps.
Jeugdwerkloosheid
van de werkgeverstoegestaan (44%).
8 06_09_Nieuws_Lang_Kort 8
personeelbeleid • mei • 2010
04-05-2010 16:12:26
Nieuws
CSU 4
Loek Wijchers
2
Al meer dan zeven weken
aannemers, uitzend- en trainingsbu-
zijn. Met een dergelijke stellingname
strijden schoonmakers
reaus moeten ook schoonmaakbedrij-
vegen organisaties als Schiphol en de
voor een betere cao. Hun
ven aan deze aanbestedingengekte
NS dus hun eigen straatje schoon.
eis, vier procent meer loon in twee
mee doen, willen zij graantjes mee
Maar als zij dit gezegde net zoals de
jaar, is afgewezen. Het eindbod van de
kunnen pikken. Veel organisaties
stakende schoonmakers eens letterlijk
werkgevers lag 1,5 procent lager.
schrijven er scherp in om klussen te
oppakken, zullen zij de salariswens
Volgens een onderhandelaar van FNV
krijgen en zien daarna wel. Volgens
van de schoonmakers voor meer
bondgenoten gaat het dispuut over
Ron Meyer van FNV bondgenoten
schoon loon in het handje vast gaan
niet meer dan twee dubbeltjes per
schrijft CSU structureel te laag in bij
begrijpen. In plaats van de salariseisen
uur. Na ludieke en aandachtgenere-
aanbestedingen. Met het uurtarief dat
van hun werknemers van tafel te
rende acties als brieven voor Tweede
zij opdrachtgevers in rekening
vegen, zou CSU de focus moeten
Kamerleden en kindertekeningen
brengen, kan volgens hem nooit de
verplaatsen richting de opdrachtge-
voor koningin Beatrix, gingen twintig
cao worden nageleefd. Omdat
vers. Paul Rosenmöller, sinds 2005 lid
protesterende schoonmakers begin
aanbestedingen uiterst geheim zijn,
van de Raad van Commissarissen van
april het dak op van schoonmaakbe-
weet ik niet of hij de waarheid spreekt.
CSU, zou hierbij een rol kunnen
drijf CSU, één van de grootste
Maar als woordvoerder Erwin Vos van
spelen. Want als er iemand ervaring
schoonmaakbedrijven van Nederland.
CSU zegt dat zijn bedrijf nu eenmaal
heeft met onderhandelen (en
Deze actie volgde op een uitspraak
te maken heeft met opdrachtgevers
trouwens ook met staken) is hij het
van een onderhandelaar van de
die voor een dubbeltje op de eerste rij
wel. Omdat hij nu aan de andere kant
werkgeversorganisatie OSB dat de
zitten en niet veel voorschoonmaak-
van de onderhandelingstafel zit, zal hij
schoonmakers met hun eisen het dak
werk willen betalen, zou het dus waar
ongetwijfeld achter de schermen druk
op konden. Inmiddels zijn twee
kunnen zijn. Als we deze lijn doortrek-
bezig zijn met deze meer structurele
onafhankelijke bemiddelaars
ken, moet de oplossing voor dit
oplossing. Ook zal hij de oplossing van
gevraagd om de vastgelopen
loonconflict voor een deel bij de
dit salarisconflict zeker niet bij de
onderhandelingen vlot te trekken en
opdrachtgevers gezocht worden.
arbeiders zoeken. Want net zoals in de
ik weet zeker dat partijen er uit gaan
Midden in hun eigen rommel zittend,
politiek is het toch de vervuiler die
komen. De kiem voor dit conflict ligt
wassen zij hun handen in onschuld en
betaalt? Een vier omdat ik twijfel, de
bij de vermaledijde en doorgeslagen
stellen zij op dit moment dat
politiek is het bedrijfsleven niet.
aanbestedingenaanpak. Naast
schoonmaakbedrijven nu echt aan zet
advertentie
Praktische trainingen en workshop voor P&O-ers:
- Adviesvaardigheden - Gespreksvaardigheden - Loopbaancoaching
- Levensfasegericht HR
- Mediation
- Goed werkgeverschap
www.vandenbergtraining.nl
personeelbeleid • mei • 2010
06_09_Nieuws_Lang_Kort 9
9 06-05-2010 07:47:19
10_14_Coverartikel 10
04-05-2010 14:54:11
Opleiden
Thema
Kennisland zakt weg door gebrek aan opleidingen
Vitamine O Scholing als investering in de diepte is er steeds minder bij, hoogwaardige kennis lekt weg naar het buitenland. Nederland dreigt te verworden tot een Europees ontwikkelingsland. Vooral laaggeschoolden en de groeiende groep werklozen dreigen een gigantische ontwikkelingsachterstand op te lopen. ‘Breed ontwikkelde medewerkers zijn cruciaal om Nederland weer concurrerend te laten zijn.’
Tekst Jolanda van Zwieten Fotografie Dreamstime
E
rg goed gaat het niet met Nederland als kennisecono-
versiteiten en bedrijven. Maar waar de Zwitsers en ook de Scan-
mie. De financiële crisis heeft het concurrentievermo-
dinaviërs profiteren van een open samenwerking tussen kennis
gen van Nederland behoorlijk verzwakt. Een stoet eco-
en bedrijfsleven, kent Nederland een immense kloof tussen
nomen en bedrijfskundigen klaagt dat het innovatie-
deze twee werelden. Uit cijfers van het World Economic forum
vermogen is aangetast door de zwakke financiële markt, afne-
en recentelijk ook van het Innovatieplatform blijkt dat Neder-
mende investeringen in r&d en een ontoereikende infrastruc-
land inmiddels flink achterloopt op andere kennislanden. In de
tuur. Andere landen doorstaan de crisis een stuk beter. Zwitser-
mondiale concurrentie-index is Nederland nu gezakt naar de
land is de nieuwe koploper. Volgens deskundigen omdat Zwit-
tiende plaats volgens Henk Volberda, hoogleraar Strategisch
serland voortdurend gericht is op kennisuitwisseling tussen uni-
Management aan de Rotterdam School of Management van de personeelbeleid • mei • 2010
10_14_Coverartikel 11
11 04-05-2010 14:54:28
Erasmus Universiteit. In 2008 nam Nederland nog de achtste
Met name competenties als sociale vaardigheden, communica-
positie in en in 2000 zelfs de vierde positie.
tie en adviesvaardigheden zijn een ondergeschoven kindje geweest de afgelopen jaren. Else Slegers, directeur van oplei-
De crisis legt het gebrek aan opleidingen nog schrijnender
dingsinstituut ISBW, erkent deze trend. ‘Als er minder geld bin-
bloot. Wordt er toch geschoold, dat moet dat zo snel mogelijk
nenkomt, zijn opleidingen de eerste post waarop wordt bezui-
rendabel zijn, anders is het weggegooid geld. Het wordt echter
nigd. Een opleiding moet nu meteen iets opleveren. Daarom is
steeds duidelijker dat bedrijven, overheid en medewerkers nu
bijvoorbeeld de verkorte opleiding bedrijfskunde erg populair.
de rekening moeten betalen van dit beleid. ‘Voordat de crisis
In drie dagen tijd leren cursisten de kneepjes van het vak zodat
‘Zolang bedrijven zich niet bezighouden met het ontwikkelen van de brede competenties van medewerkers, is het dweilen met de kraan open’ begon was er al een trend om minder te scholen,’ zegt Rick de
ze de volgende dag meteen rendement aan kunnen tonen op
Rijk, voorzitter van Vetron, de vereniging van trainings- en oplei-
het werk.’
dingsbureaus. ‘En de meeste scholing was vooral gericht op het
De crisis heeft deze tendens alleen maar versterkt. Opleidingen
doorontwikkelen in de eigen functie. Een salestraining voor de
moeten snel hun meerwaarde aantonen anders zou de investe-
verkoper en een cursus weboptimalisatie voor de it’er. Veel van
ring zinloos zijn. De lange termijn focus ontbreekt. Het resultaat
deze opleidingen zijn weinig meer waard als functies komen te
is een grote groep mensen die alleen nog maar goed is in een
vervallen en medewerkers worden ontslagen.’
bepaalde vaardigheid, aangeleerd binnen een organisatie die de functie soms alweer heeft geschrapt. ‘Bedrijven als KPN, ABN
Concurrent
AMRO en de NS hebben jarenlang geïnvesteerd in een bepaald
Volgens De Rijk waren bedrijven ten tijde van hoogconjunctuur
type medewerker’, zegt De Rijk. ‘Ineens, meestal gedwongen
vooral bang om goed opgeleide medewerkers te verliezen. ‘Ze
door de nieuwe marktomstandigheden, besluiten ze om het
boden geen brede opleidingen aan, zoals het optimaliseren van
roer om te gooien en blijkt een ander soort medewerker beter
persoonlijke effectiviteit. Deze vaardigheden kunnen immers in
bij de nieuwe organisatie te passen.’ Zonde van de investeringen
veel functies worden gebruikt, dus ook bij banen van de concur-
van de betreffende bedrijven, maar ook zonde van de arbeids-
rent. Met de nieuwe verworvenheden wordt het solliciteren bij
marktwaarde van de ontslagen medewerker. Deze is nauwelijks
de concurrent immers een stuk makkelijker, dus werd daar min-
meer uitgerust om te voldoen aan de steeds hoger wordende
der in geïnvesteerd.’
eisen van de arbeidsmarkt.
Rendement opleiding blijft schimmig In tijden van economische tegenspoed, is de roep om direct
je product, levert de nieuwe vaardigheid niets op.’ De inrichting
aangetoond rendement op iedere geïnvesteerde opleidingseuro
van de organisatie speelt ook mee.‘Een opleiding waarin
groter dan ooit. Maar volgens Paul Esveld, directeur van
medewerkers leren om met een nieuw it-systeem om te gaan,
opleidingscertificeerder Cedeo, is het rendement op opleidingen
heeft alleen zin als het systeem meteen gebruikt kan worden.
nauwelijks aan te tonen. Onderzoeken naar het rendement van
Anders zakt de kennis weg.’ Organisaties zijn hier zich wel steeds
opleidingen zijn vaak discutabel. ‘Het presteren van medewer-
meer van bewust, volgens Esveld. ‘Vroeger werd er klakkeloos
kers wordt door zoveel complexe factoren beïnvloed. Natuurlijk
opgeleid. Nu is er veel meer sturing. Organisaties bepalen steeds
zijn bij sommige opleidingen direct resultaat te zien. Denk
meer vooraf wat de opleiding moet opleveren. Het gaat daarbij
bijvoorbeeld aan een typecursus. Maar vooral bij communica-
niet zozeer om extra omzet, maar wel om de nieuw aangeleerde
tieve en sociale trainingen is het verband tussen opleiding en
competenties na de opleiding. Bovendien zorgen leidinggeven-
betere bedrijfsresultaten diffuus. Ook economische omstandig-
den er steeds vaker voor dat ze medewerkers werk bieden
heden spelen een grote rol. 'Je kunt na je salescursus nog zo
waarbij ze het geleerde snel in praktijk kunnen brengen.’
goed kunnen verkopen, als bedrijven geen budget hebben voor
12 10_14_Coverartikel 12
personeelbeleid • mei • 2010
04-05-2010 14:54:28
Opleiden
China De crisis is echter niet de grootste veroorzaker van kennisachterstanden, vindt hoogleraar Volberda. Sterker nog, voor sommige groepen is de crisis juist een grote stimulans om extra tijd door te brengen in de schoolbanken. ‘De groep die nu de arbeidsmarkt bestormt, generatie Y, volgt nog een extra master als blijkt dat er te weinig werk voor hen is.’
Thema
‘Vakbonden zouden juist harde afspraken moeten maken over het scholen van medewerkers’
Het probleem zit volgens Volberda vooral in de groep mensen die al een aantal jaren geen werk meer heeft. Dit wordt niet alleen veroorzaakt door de huidige economische toestand,
om af. De gevolgen zijn echter dramatisch, zegt Slegers. ‘Deze
maar ook door de globalisering en de opkomende markten.
groep holt zichzelf uit. Ze komen nauwelijks meer aan het werk
‘Steeds meer werk wordt uitbesteed naar China. Dat geldt zeker
door de kennisachterstand die ze hebben. De crisis heeft echter
voor productiewerk, maar ook voor diensten als it, r&d en engi-
ook wel weer een positief effect. Als mensen eenmaal werkloos
neering. Dit veroorzaakt een grotere druk op de onderkant van
op de bank zitten, worden ze gestimuleerd om aan hun eigen
de arbeidsmarkt. Alleen catering en schoonmaak kun je niet uit-
ontwikkeling te werken. Je onderkent de problemen pas als je
besteden. Maar veel andere arbeid wordt overgeplaatst. Veel
de gevolgen ervan aan den lijve ervaart.’
functies die minder kennisintensief zijn, worden daarmee overbodig en daarmee ook de mensen die de functie uitoefenen.’
Netwerken
Aan de arbeid die nog wel in Nederland wordt verricht, wordt
Brede competenties zijn ook steeds belangrijker voor de BV
steeds hogere eisen gesteld. Volberda: ‘Ik ken een fabriek die
Nederland, concludeert ook Henk Volberda op basis van harde
voorheen werkte met operators van mbo-niveau. Door de hui-
cijfers. Hij verrichte onderzoek onder negenduizend bedrijven
dige techniek, zijn de eisen aan de medewerkers verhoogd. Ze
en instellingen in Nederland. Hieruit bleek dat slechts 25 pro-
moeten allrounder zijn, multi-inzetbaar, goed in een team kun-
cent van het innovatiesucces werd bepaald door r&d, en maar
nen werken en technisch goed zijn onderlegd. Daar voldeden
liefst 75 procent door slim managen en innovatief organiseren.
de oude operators niet aan.’
Het succes van Nederland wordt dus bepaald door de zoge-
Paradoxaal genoeg is er, ondanks de hogere eisen, de afgelopen
naamde zachte factoren als netwerkvaardigheden, relaties met
jaren weinig geïnvesteerd in deze groep, merkt Volberda op.
mensen, het leveren van toegevoegde waarde, initiatief nemen,
‘Veel medewerkers werken op uitzendbasis. Investeringen in
analyseren en beoordelen van het werk dat op je afkomt.
opleidingen worden dan nog minder. Door de flexibele con-
Het zijn allemaal vaardigheden die steeds belangrijker worden
tractduur wordt het immers moeilijk om de opleidingsinvestering terug te verdienen. Het zou daarom veel beter zijn als deze groep een jaarcontract krijgt, met een opleiding en de juiste
NUt tIgE SCHOlINg
voorwaarden om het werk goed te doen. Dit is prijzig, maar levert uiteindelijk veel meer op dan het continue geschuif met
Onduidelijk is welke aan welke scholing een werkgever iets
mensen. Er is namelijk niemand meer die in hen investeert.’
heeft. Zeker voor specifieke trainingen en cursussen is dat nauwelijks aan te geven, die hebben vaak een korte termijn-
Onwillige medewerkers
karakter. Wel is bekend welke opleidingsrichting goed aansluit
Het probleem ligt echter niet alleen bij het gebrek aan investe-
op de toekomstige arbeidsmarkt. Daar heeft het Researchcen-
ringsbereidheid bij de werkgever. Volgens Else Slegers van ISBW
trum Onderwijs & Arbeidsmarkt (ROA) vorig jaar een onderzoek
is het motto ‘een leven lang leren’ niet aan iedere productieme-
naar uitgevoerd (De arbeidsmarkt naar opleiding en beroep tot
dewerker besteed. ‘Een groot deel van deze groep is teleurge-
2014). Voor werknemers is wel duidelijk dat ze vrijwel goed
steld door het reguliere onderwijs. Denk maar aan de proble-
zitten met elke opleiding. Alleen voor ongeschoolden is de
men op mbo-scholen. Er is bovendien een kloof tussen het
arbeidsmarkt ronduit slecht. Daarnaast zijn er matige perspectie-
onderwijs en het bedrijfsleven. Zo’n basis is natuurlijk niet
ven voor mensen met vmbo groen, mbo economie en universi-
bepaald motiverend om, eenmaal met een diploma op zak, nog
taire techniek. Voor werkgevers zitten er duidelijke tekorten aan
eens bij te leren in het werkende leven. Voor hoogopgeleiden is
te komen voor werknemers met vmbo verzorging, havo/vwo,
het allemaal niet zo’n probleem, die houden van leren. Maar
mbo groen, mbo techniek en mbo sociaal-cultureel. grote
voor een groep die toch al liever met de handen werkt, is een
tekorten zullen er ontstaan onder werknemers met vmbo
dergelijke negatieve basis funest.’
techniek. Verder ontstaan er zware knelpunten aan mensen met
Ook medewerkers die werkloos zijn geworden, staan niet altijd
mbo gezondheidszorg, mensen van de pedagogische academies
voorin de rij bij het uitdelen van opleidingen. Veel mensen erva-
en medisch geschoolde universiteitverlaters.
ren de rompslomp bij het UWV als erg belastend en haken daarpersoneelbeleid • mei • 2010
10_14_Coverartikel 13
13 04-05-2010 14:54:29
in de toekomst, vindt De Rijk. Ook Volberda hamert op het
land is het cruciaal om te blijven investeren in kennis.’ Volgens
belang van netwerkvaardigheden. Vooral voor de kenniswerkers
Volberda ligt hier een taak weggelegd voor de vakbonden en
die hun baan zijn kwijtgeraakt door de crisis. Slegers verwacht
sociale partners. ‘Vakbonden lijken op dit moment vooral bezig
dat resultaatgerichtheid een steeds belangrijkere competentie
te zijn met een dubbeltje loonsverhoging. Maar ze zouden juist
wordt in de toekomst. ‘Dit hangt samen met ons streven naar
harde afspraken moeten maken over het scholen van medewer-
efficiency en effectiviteit.’ toch blijft ook kennis van de harde
kers. Daar zijn hun leden pas
vakken cruciaal. ‘Op steeds meer mbo scholen blijkt dat leerlin-
echt meegeholpen.’ ■
gen basisvaardigheden als rekenen en taal niet goed meer beheersen. funest voor een kenniseconomie als Nederland.’ De Rijk verwacht een kentering in de opleidingsbehoefte van jongeren: generatie Z, de generatie die opgegroeid is met nieuwe media en netwerken tot een vanzelfsprekende levensstijl heeft gemaakt. ‘Voor hen verwacht ik dat vakmanschap op den duur weer belangrijker wordt. Bij hen pleit ik juist weer voor specialisatie.’
Dweilen Werk aan de winkel dus om de competenties van medewerkers op hoog niveau te krijgen. Maar wie moet hierin het voortouw nemen? De overheid heeft de eerste stappen al gezet. Met tal van stimuleringsmaatregelen probeert ze bedrijven over te halen meer te investeren in haar personeel. De Wet Vermindering Afdracht is hier een voorbeeld van. Werkgevers krijgen door deze wet een flinke afdracht van de belasting en premie voor werknemers die de scholing volgen. Het gaat om 2600 euro per jaar, per cursist. Het is er de overheid vooral aan gelegen om breed ontwikkelde medewerkers op de arbeidsmarkt te houden. Minder op specifieke functies gericht en meer op een brede algemene ontwikkeling zodat werkloosheid wordt voorkomen en mobiliteit intern en extern wordt gestimuleerd. Het bedrijfsleven moet echter wel meewerken, vindt De Rijk van Vetron. ‘Zolang bedrijven zich niet bezighouden met het ontwikkelen van de brede competenties van medewerkers, is het dweilen met de kraan open. Veel bedrijven blijven op de korte termijn gericht. Dat is heel begrijpelijk maar dodelijk voor Nederland als kennis- en innovatieland.’ Bedrijven hebben daarnaast een maatschappelijke verantwoordelijkheid vindt Else Slegers.‘Zij moeten hun medewerkers blijven ontwikkelen. Voor hun eigen concurrentiepositie en de positie van Neder-
14 10_14_Coverartikel 14
personeelbeleid • mei • 2010
04-05-2010 14:55:12
Column
Ongekoo d i
Politiek als voorbeeld?
Wim Kooijman is directeur P&O bij KLM en voorzitter van de Nederlandse
Vanuit het bedrijfsleven kijken we vaak óf
Vervolgens hoe de coalitiebesprekingen
meewarig óf geïrriteerd naar de politiek.
verlopen. En ten slotte hoe het spel
Personeelsmanagement &
Ze snappen er niets van, vinden we. Of ze
rondom de kabinetsformatie wordt
Organisatieontwikkeling NVP.
verzinnen weer eens iets dat niet kan of
gespeeld.
veel geld kost, zijn we van mening. Overi-
In de politieke wereld deed zich de afge-
beschouwingen over hr met
gens hebben de vertegenwoordigers van
lopen weken een interessant verschijnsel
de lezers van
het politieke bestel ook niet altijd vleiende
voor: de heer Cohen verscheen op het
opvattingen over het bedrijfsleven. Vaak
landelijk toneel. Nu gaat het me niet om
moet de politiek de ongewenste (sociale)
de partij die hij vertegenwoordigt, of de
gevolgen van economisch handelen op-
man wel of niet geschikt is als minister-
lossen, is het bedrijfsleven alleen maar uit
president, welke coalities daarmee wel of
op eigenbelang en kenmerken de topver-
juist niet mogelijk worden. Nee, wat mij
tegenwoordigers zich door graaizucht en
opvalt is het profiel van de man in relatie
persoonlijke belangen. Kortom, twee
tot de economische crisis.
gescheiden werelden die niet altijd even
Rust in de samenleving brengen, lijkt zijn
positief ten opzichte van elkaar staan.
motto. Een samenleving die fatsoenlijk
In verkiezingstijd kijkt het bedrijfsleven
moet zijn. En dus mensen die het goed
met enige argwaan naar de programma's
menen het gevoel geven dat ze erbij
van verschillende partijen. Poogt die te
horen. Een man die klaarblijkelijk als stijl
beïnvloeden. Spreekt voorkeuren uit
heeft zelf het gesprek aan te gaan. Zelf
over coalities om bij een formatie de (in)
een stap naar voren doet. Die zegt nog
formateur te voorzien van allerlei advie-
nooit een mediatraining te hebben ge-
zen. Slechts zelden wordt gekeken naar
had. De zaak eerst even rustig wil analy-
het spel, naar het leiderschap dat de
seren, maar zegt niet te schromen voor
verschillende politici al dan niet ten toon
onmiddellijke actie als dat nodig is. Een
spreiden. Dat komt omdat wij een bedrijf
man die adviseurs gebruikt om zijn eigen
als een apolitieke organisatie plegen te
mening verder aan te scherpen.
zien. Niets is natuurlijk minder waar. Poli-
De afgelopen maanden heb ik managers
tiek handelen is ook binnen bedrijven
steeds op dit soort dingen gewezen.
aan de orde van de dag. Hoe groter het
Steeds weer was de zorg dat we de orga-
bedrijf, des te meer politiek. Fracties,
nisatie onder druk van de crisis uit elkaar
coalitievorming, politieke correctheid en
zouden spelen. We wilden graag geza-
wat er al niet meer bij hoort.
menlijk door de crisis heen komen, de
Daarom is het interessant het politieke
familie bij elkaar houden.
spel, zeker in verkiezingsstrijd, te volgen.
Het beeld zal wel niet kloppen. En ik ga
De manier waarop binnen partijen kan-
niet op Cohen stemmen. Maar toch, naar
didatenlijsten worden samengesteld.
deze politicus kijken als manager, levert
Hoe een lijsttrekker wordt gekozen. De
wel een aantal interessante observaties
totstandkoming van een programma.
op.
Vereniging voor
In Ongekooid deelt hij zijn
Personeelbeleid.
personeelbeleid • mei • 2010
15_Ongekooid 15
15 04-05-2010 14:55:59
16_19_Spotlight 16
06-05-2010 07:20:39
Spotlight
10 vragen aan Cécile Versteegh (B&A Groep)
‘Gedrevenheid is cruciaal’ Een plan maken is één ding, een plan uitvoeren, is vaak iets geheel anders. Het zal niet de eerste keer zijn dat er van alles mis gaat tussen ‘droom en daad’. Het was reden voor B&A Groep, adviesbureau voor overheid en semipublieke instellingen, om het afgelopen jaar met name de uitvoeringspoot fors te laten groeien. Het bedrijf zag het aantal werknemers in een jaar tijd met 66 procent toenemen. Dat had uiteraard nogal wat gevolgen voor hrm. Een gesprek met Cécile Versteegh, manager hrm.
Tekst Adrie Boxmeer, Fotografie Wiebe Kiestra
Zwind, het bedrijfsonderdeel dat bij B&A Groep adviezen in de praktijk uitvoert, is in 2008 fors gegroeid. U dacht: als we zelf iets bedenken, moeten we het ook maar uitvoeren?
ren dat dit onbegrip bij ons, in vergelijking met andere advies-
‘Wat je bij adviesbureaus die voor de overheid werken vaak ziet,
nenmakerij.’
bureaus, minder aanwezig is, omdat wij al tien jaar een aparte uitvoeringspoot hebben. Onze beleidsmakers betrekken de uitvoerders binnen ons bedrijf in een vroeg stadium bij de plan-
is dat ze allerlei fraaie plannen bedenken, maar dat vervolgens dan de bedenkers voor ogen stond. Dat is jammer, want achter
Geef eens een concreet voorbeeld van de samenwerking tussen adviseurs en uitvoerders.
een bepaald plan zit natuurlijk ook een bepaalde strategie. Het
‘Voor het stadsdeel Zeeburg in Amsterdam voeren we de Wet
gevaar is aanwezig dat bij de uitvoering, in de dagelijkse prak-
Maatschappelijke ondersteuning uit. Ons bedrijfsonderdeel
tijk, de strategie op de achtergrond raakt waardoor de effectivi-
Zwind is hiertoe het project Civic gestart. Het gaat hierbij onder
teit van een bepaalde oplossing ook aan waarde verliest.’
meer om de uitvoering op een vernieuwende manier van het
de uitvoering van die plannen in de praktijk anders verloopt
welzijnswerk, het jongerenwerk, de maatschappelijke dienstver-
Gaapt er een kloof tussen beleidmakers en uitvoerders?
lening en het peuterspeelzaalwerk. Zoals de Engelse term ‘Civic’
‘Wellicht is kloof een iets te groot woord, maar dat ze elkaar lang
om de burger zoveel mogelijk de regie te geven op zijn eigen
niet altijd even goed begrijpen is wel duidelijk. Ik durf te bewe-
leven. Onze medewerkers willen de bewoners zelf zoveel moge-
al doet vermoeden,werken we in dit project vanuit de filosofie
personeelbeleid • mei • 2010
16_19_Spotlight 17
17 06-05-2010 07:20:41
sen te kunnen geven. Bij het project werken jongerencoaches,
U moet een hr-beleid op poten zetten voor medewerkers die gewend zijn in hun werk volstrekt zelfstandig te werken. Hoe zet je daar een goed beleid voor op?
maatschappelijk werkers, schuldhulpverleners, opvoedadvi-
‘Ik kan nu een verhaal houden over het opzetten van competen-
seurs en sociaal raadslieden. In totaal zo’n 130 mensen.’
tie management of het opstellen van functieprofielen. Dat zijn
lijk betrekken bij allerlei initiatieven. Zoals de jongere die een voetbaltoernooi wil organiseren of de allochtone vrouw die een baan zoekt. Maar ook een vereniging die geld zoekt om taalles-
belangrijke sturingsmechanismen in het hr-beleid dat ons voor
Uw organisatie werkt dus veel samen met gemeentelijke instanties. Betekent dit ook dat u veel oud-ambtenaren rekruteert?
ogen staat. In dat opzicht zijn we geen uitzondering met menig
‘Dat kan, hoewel wij mensen van een divers pluimage aanne-
lang niet altijd opgeschreven, geformaliseerd. Daar ben ik nu
men. Hierbij zijn we overigens niet zozeer geïnteresseerd in
mee begonnen.’
andere werkgever. Deze instrumenten bestonden overigens al voor mijn komst nu zeven maanden geleden. Alleen was het
iemands opleiding, maar veel meer in de persoonlijkheidsstrucmen. Want werken voor de overheid, of het nu bij de concrete
Eigenlijk wilde u iets anders zeggen toen u begon met …. ‘ik kan nu een verhaal houden’.
uitvoering van een project is of als adviseur, betekent werken
‘Dat klopt. Het beste hr-beleid is, naast de bekende zaken als
met mensen en voor mensen. Dan is het van belang dat je een
een goed salaris, goede secundaire arbeidsvoorwaarden, het
echte netwerker bent.’
binnenhalen van interessante opdrachten. Zeker voor onze pro-
tuur en in het netwerk en de werkervaring die mensen meene-
fessionals is de inhoud van het werk een belangrijke reden om
Zijn politici voor u interessante medewerkers vanwege hun netwerk?
bij ons te komen werken. Daarom zijn wij zo tevreden met het
‘Je ziet vaak dat politici gedreven mensen zijn met een visie op
hebben verenigd. Mensen kunnen bij ons plannen bedenken,
de overheid. Maar dat is niet voldoende. Iemand met politieke
zaken op poten zetten, al dan niet interim, en ook zelf hun plan-
ambities moet ook beschikken over relevante werkervaring en
nen uitvoeren.’
feit dat wij advisering en uitvoering binnen één onderneming
‘Onze medewerkers zijn maatschappijverbeteraars zonder blind te zijn voor de werkelijkheid’
Waterstaat was. En het geldt voor Marco Pastoors, die ook voor
De overheid bezuinigt. Dat geldt niet alleen voor het Rijk, maar ook voor de gemeenten en de provincies. De eerste reactie is dan vaak: minder externen inhuren. Merkt u dat aan een afnemend aantal opdrachten?
ons werkt. Hij heeft de omgekeerde weg bewandeld, in vergelij-
‘De koek wordt inderdaad kleiner, dat valt niet te ontkennen.
king tot Thieme en Schultz van Haegen. Hij was eerst wethou-
Hierdoor neemt de concurrentie toe. Of we hierdoor minder
der in Rotterdam voor Leefbaar Rotterdam. Nu is hij, behalve
opdrachten krijgen? Dat valt wel mee. In ons voordeel werkt dat
gemeenteraadslid ook adviseur bij B&A geworden.’
we met enkele van onze opdrachtgevers al jarenlang een relatie
de juiste attitude. Dat was ook het geval met oud B&A’ers als Marianne Thieme fractievoorzitter van de Partij voor de Dieren in de Tweede Kamer en Melanie Schultz van Haegen, die van 2002 tot 2005 voor de VVD staatssecretaris van Verkeer en
hebben. Dus daarop heeft een teruggang in de budgetten die
Ik hoor u een paar keer het woord gedrevenheid gebruiken. Is dat een belangrijke competentie binnen B&A?
de overheid heeft te besteden op dit moment niet zoveel
‘Absoluut. Onze medewerkers hebben een gedrevenheid om de
zijn we nu veel meer betrokken bij de uitvoering van hetgeen
maatschappij te verbeteren. Dat betekent niet dat zij pure idea-
we bedenken. Ook moeten we creatiever omgaan met de mid-
listen zijn die blind zijn voor de werkelijkheid. Integendeel: onze
delen. Het komt er op neer dat we proberen meer te doen voor
mensen staan met hun voeten in de klei. Zo zijn veel medewer-
minder geld. Dat is de uitdaging waar we de komende jaren
kers ook actief in hun vrije tijd voor de maakbare samenleving.
voor staan. Maar het mag duidelijk zijn dat dit niet zal leiden tot
Bijvoorbeeld als raadslid of als vrijwilliger bij een multiculturele
een afname van het aantal medewerkers. Integendeel.’
invloed. Dat de overheid bezuinigt, merken we wel aan de soort opdrachten die we uitvoeren. Via ons bedrijfsonderdeel Zwind
organisatie.’
18 16_19_Spotlight 18
personeelbeleid • mei • 2010
06-05-2010 07:20:41
Spotlight
‘De discussie om meer vrouwen aan de top te krijgen hoeven wij niet meer te voeren’
echt naar de top door te stoten. Hier bestaat geen glazen plafond. Het bewijs hiervoor is de samenstelling van onze directie. Twee van de vier leden zijn vrouw. De maatschappelijke discussie om meer vrouwen in de top van het bedrijfsleven te krijgen, waarbij er naar wordt gestreefd om 40 procent vrouwen in topfuncties te plaatsen, hoef bij ons dus niet meer te worden gevoerd.’ ■
Behalve dat het aantal medewerkers fors groeide, nam ook het aandeel vrouwen toe. Blijkbaar is B&A Groep een werkgever die voor vrouwen aantrekkelijk is. ‘Ik denk het ook. Allereerst omdat we binnen onze arbeidsvoorwaarden een goed evenwicht hebben gevonden tussen werk en zorg. Hierdoor geeft dit bedrijf vrouwen de gelegenheid om
Manager hrm: Cécile Versteegh (41) werkt sinds mei van dit jaar
semipublieke instanties werkt. Er zijn ruim 220 medewerkers.
bij B&A Groep. Na een studie rechten begon ze aanvankelijk als
B&A Groep is niet alleen actief als adviseur, maar ook voor
juridisch adviseur bij de gemeente Haarlemmermeer en later als
interim & search en als uitvoerder van projecten voor de
intercedente bij Randstad Uitzendbureau. Het personeelswerk
overheid. Zo is men voor het Amsterdamse stadsdeel Zeeburg
bleek haar te liggen, zodat ze besloot om hierin verder te gaan,
nauw betrokken bij de uitvoering van het welzijnswerk en de
in plaats van zich als jurist te vestigen. Tien jaar lang, van 1997
Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo). Voor B&A Groep
tot 2007 werkte ze in diverse HRM functies voor accountants- en
was 2008 een jaar van onstuimige groei. Het aantal medewer-
fiscaal advieskantoor Ernst & Young. Daarna was ze een jaar
kers nam in dat jaar toe van 129 tot 214, een groei van bijna 66
zelfstandig hr-adviseur om vervolgens bij B&A Groep aan de slag
procent. Met name het bedrijfsonderdeel dat zich bezighoudt
te gaan.
met de uitvoering van wat de B&A-adviseurs hebben bedacht,
Actueel: B&A Groep is een adviesbureau dat voor de overheid en
Zwind, groeide fors.
personeelbeleid • mei • 2010
16_19_Spotlight 19
19 06-05-2010 07:20:42
20_23_Toneel_P_O 20
04-05-2010 16:02:06
Abstracte expertise nauwelijks communicabel zonder verbeelding
P&o in vermomming De professionele acteur is niet meer weg te denken bij trainingen en cursussen. Dat is het gevolg van de steeds complexere materie die moet worden overgebracht op personeel. Theorie alleen schiet vaak tekort om de kennis over te brengen. Tekst Marina Duvekot, Factor Acteurs Fotografie Dreamstime
D
e inzet van acteurs bij p&o-beleid is sinds begin
Gewaagd experiment
jaren tachtig een veelgebruikt instrument in de
Eén van de eerste voorbeelden waarbij acteurs een rol speelden
ontwikkeling en selectie van medewerkers. In de
binnen p&o komt uit de hoek van de politie. Eind jaren zeventig
afgelopen dertig jaar heeft deze exponent van
deden Leendert Koppelaar en Jaap van der Steen, respectieve-
ervarend leren een enorme ontwikkeling doorgemaakt en tot
lijk universitair docent criminologie aan de VU en inspecteur van
vele toepassingen geleid. Sinds de eerste inzet van acteurs bij
politie te Amsterdam, onderzoek naar de effectiviteit van het
een experiment van de politie, eind jaren zeventig, is het vak
politieoptreden. Zonder dat agenten wisten dat zij meededen
van trainingsacteur uitgegroeid tot een onmisbare p&o-tool.
aan een onderzoek, dwongen zij door hen veronderstelde bur-
Trainingsacteurs zijn niet meer weg te denken uit persoonlijke
gers die door het rode licht waren gereden tot stoppen. De ver-
ontwikkelingstrajecten en selectiemethoden.
keersovertreders waren acteurs die met een vrijwel onzichtbaar personeelbeleid • mei • 2010
20_23_Toneel_P_O 21
21 04-05-2010 16:02:07
microfoontje waren uitgerust. Vlakbij de plaats van de overtre-
loosheid. Er was een forse toename van agressie tegen over-
ding stond een geblindeerde bus geparkeerd van waaruit de
heidsinstellingen. De acteurs mochten nu hun kunsten laten
interactie tussen politieagenten overtreder werd gefilmd.
zien bij medewerkers van sociale diensten, arbeidsbureaus en
Langharige en in spijkerjacks gehulde acteurs die protesteer-
andere uitkeringsverstrekkende instanties.
den, werden vrijwel allen op de bon geslingerd. Goed geklede
Door de stijgende vraag naar trainingsacteurs, professionali-
en gekapte burgers in mooie auto’s die zich uitputten in excu-
seerde het vak. Er werd nog uitsluitend gewerkt met vaste casu-
ses, kwamen vaak weg met een waarschuwing. Onwenselijk, zo
ïstiek en dat gaf acteurs de mogelijkheid hun personages verder
vond het Ministerie van Binnenlandse Zaken, dat eindverant-
te ontwikkelen. Niet langer stond het dramatisch effect centraal,
woordelijk is voor de kwaliteit van het politie optreden. De
maar de didactische impact op de cursist. Het spel werd steeds
Langharige en in spijkerjacks gehulde acteurs die protesteerden, werden vrijwel allen op de bon geslingerd onderzoekers kregen de opdracht om alle politiekorpsen te trai-
meer dienstbaar aan het leerproces en de wijze van feedback
nen.
geven steeds gerichter: ‘Toen jij zo deed, gebeurde er bij mij dit
Koppelaar en Van der Steen stelden dat theorie alleen niet
en daarom deed ik dat.’ De cursist kreeg steeds beter inzicht in
genoeg was voor zo’n training. Zij ontwikkelden daarom een
de effecten van zijn eigen gedrag en leerde effectievere keuzes
training waarin acteurs de rol van burgers vervulden.Steevast
te maken in zijn benadering van cliënten.
protesteerden de ‘burgers’ luidkeels tegen het optreden van de agenten. Zo moesten de politiemensen leren hoe ze met con-
Education permanente
flictueuze situaties moesten omgaan. Na afloop gaven de
In deze tijd groeide de trainingsacteur uit tot een professie die
acteurs feedback op de wijze waarop zij het politieoptreden
steeds meer werd geconsulteerd door beroepsgroepen die met
hadden ervaren.
lastig gedrag van burgers te maken hadden: buschauffeurs,
Aan dit trainingsmodel lag de leercyclus van Kolb ten grond-
treinconducteurs, parkeerwachten, arbeidsinspecteurs en
slag: theorie, oefenen in de praktijk en reflectie daarop, leidt tot
inspecteurs van de voedsel-en warenautoriteiten. Ervarend
voortschrijdend inzicht en aangepast handelen. Maar de trai-
leren werd hot en niet alleen bij controlerende diensten. Het
ningsmethode maakte niet op elke politieman een goede
economisch herstel creëerde bij heel andere sectoren de vraag
indruk. Velen beschouwden de acteurs als schreeuwlelijkerds bij
naar trainingsacteurs. De automobielbranche en het bankwezen
wie de grens tussen fictie en werkelijkheid niet helemaal duide-
gaven de impuls aan andere commerciële organisaties om hun
lijk was.
medewerkers te scholen in verkoopgesprekken. Het duurzame huwelijk tussen p&o’ers en acteurs dateert van de
Professionaliseren
periode waarin education permanente haar intrede deed. Werk-
De doorbraak van de inzet van acteurs voor p&o-doeleinden
nemers moesten welhaast continu gevoed worden met nieuwe
kwam echter in de jaren tachtig, met dank aan de hoge werk-
kennis. Het absorptievermogen van werknemers blijkt vaak te
De trainingsacteur Trainingsacteur is een nog betrekkelijk jong beroep dat geen
zijn: geloofwaardig spel, ingeleefd spel, dienstbaarspel, attitude
beschermde status heeft. In Nederland zijn tussen de 1.000 à
in de groep, geven van feedback gerelateerd aan de leervraag/
1.500 trainingsacteurs actief. Er zijn verschillende opleidingen
oefening. Hierbij komen verder zaken kijken als: liefdevol
voor dit specialisme, veelal verzorgd door acteursbureaus.
confronteren, doseren van feedback, samenwerken met de
Inmiddels zijn een aantal MBO- en HBO-theateropleidingen
trainer, sensitiviteit naar kandidaat en organisatie en een veilige
bezig om het onderdeel trainingsacteren een plek te geven
leeromgeving kunnen bieden/scheppen. Een groot gedeelte van
binnen hun opleidingsaanbod. Er is een aantal kwaliteitsnormen
de trainingsacteurs wordt ingezet via acteursbureaus. De
die bij de selectie van trainingsacteurs worden gehanteerd. Eén
bureaus voor trainingsacteurs hebben zich verenigd in de
daarvan is een afgeronde theateropleiding of aantoonbare
brancheorganisatie Boact. Deze organisatie telt nu twaalf leden.
praktijkervaring die hiermee gelijk is te stellen. Verdere criteria
22 20_23_Toneel_P_O 22
personeelbeleid • mei • 2010
04-05-2010 16:02:07
klein om de vaak abstracte materie op te nemen. Bij trainingen
van acteursinzet. Bijkomend voordeel voor de acteurs en
in het kader van functioneringsgesprekken, pop-gesprekken en
opdrachtgevers was ook hier wederom de enorme toename in
andere hr-tools, ontdekte p&o hoe nuttig de inzet van trainings-
expertise bij beide partijen. Trainingsacteurs hadden zich ont-
acteurs zijn. Door de professionele feedback in de vorm van ver-
wikkeld tot ware professionals die met veel kennis van aan hrm-
beelding, krijgen cursisten een nadrukkelijke feedback op het
gerelateerde vraagstukken toetsend dan wel didactisch kunnen
eigen handelenen het effect daarvan. In navolging op de stij-
opereren.
gende vraag naar trainingsacteurs, deden acteursbureaus hun intrede. Zij koppelen de vraag vanuit p&o aan het aanbod.
Sparren Anno 2010 zien we dat de professional zich steeds verder ont-
Regiemodel
wikkelt. Hij moet wel, want de vraag naar vakbekwame mensen
Inmiddels worden acteurs ook ingezet voor het beïnvloeden
neemt niet zozeer toe in de breedte, maar meer in de diepte. De
van grote groepen werknemers, de zogenaamde large group
ontwikkelingsvragen worden daarmee ook steeds individueler,
intervention. Die wordt ingezet bij veranderingsprocessen, reor-
persoonskenmerken en karaktereigenschappen spelen op een
ganisaties of fusietrajecten. In dit verband is het zogenaamde
bepaald functieniveau een steeds belangrijkere rol. Inzicht in je
Regiemodel ontwikkeld, een interactieve werkvorm waarbij
beperkingen en hoe daarmee om te gaan wordt steeds relevan-
deelnemers aan een bijeenkomst als regisseur de acteurs instru-
ter evenals de vraag wat je ontwikkelpotentieel (nog) is.
eren die zich in een lastige, voor de doelgroep herkenbare situ-
Dat vraagt om een één-op-één benadering in een veilige set-
atie bevinden.
ting waar je gericht experimenteert. Zeer ervaren senior trai-
Zo kunnen organisaties met honderden deelnemers tegelijk op
ningsacteurs beschikken over de kennis, kunde, mensenkennis
een veilige manier experimenteren met gewenst gedrag. Bij-
en levenservaring waar je je in een sessie van één uur aan kunt
voorbeeld bij de invoering van competentiemanagement, dat
overgeven om de diepere laag aan te boren die binnen een
opkwam in de jaren negentig. Deelnemers worden zo door-
reguliere training niet of nauwelijks aan bod komt.
drongen van de noodzaak om zich bepaald gedrag eigen te
Daarbij stellen acteurs zich op als sparringpartner zonder te ver-
maken in bepaalde werksituaties. Valkuilen, inadequate benade-
vallen in gepsychologiseer. Acteurs zijn geschoold in acteerme-
ringen en belemmeringen worden op een herkenbare manier-
thoden waarbij essentiële vragen over het spelen van een per-
gespeeld, zodat de toeschouwers zich met de probleemstelling
sonage aan bod moeten komen. Wie ben ik, at wil ik en waarom
kunnen identificeren.
wil ik wat ik wil?. Precies de vragen die van zo groot belang zijn
Wat er gebeurt in zulke bijeenkomsten is dat de acteurs laten
voor professionals. In “sparren” komt alle expertise van dertig
zien waarom bepaald gedrag niet werkt. Zij vragen de toe-
jaar trainingsacteren samen. ■
schouwers vervolgens om tips voor beter gedrag. Aan de hand hiervan wordt de scène opnieuw gespeeld, waardoor het effect van deveranderingen direct zichtbaar is. Onderwerpen als klantgerichtheid of de hr-cyclus zijn zo goed in beeld te brengen.
Selectie Ten slotte is de trainingsacteur ook niet meer weg te denken bij personeelsselectie. Dat begon bij de opkomst van het assessment center. Niet alleen bij sollicitaties maar ook bij de selectie van medewerkers die zich verder moesten kunnen ontwikkelen, werden de acteurs ingezet. Die maakten gebruik van de ervaring die zij inmiddels hadden opgedaan met competentiemanagement. De acteur speelt gericht op bepaalde competenties en registreert hoe de kandidaat hiermee omgaat. Scoort de kandidaat, dan legt de acteur de lat hoger, net zolang tot de sterkten en zwakten van de kandidaat zichtbaar worden. De acteur werkt met deze techniek geheel anders dan binnen een training. Hij biedt de kandidaat kansen om te laten zien wat hij/zij in huis heeft op het vlak van de aan de functie verbonden competenties. De toenemende krapte op de arbeidsmarkt zorgde voor een ware hausse in de vraag naar deze zeer gespecialiseerde vorm
20_23_Toneel_P_O 23
04-05-2010 16:02:44
24_27_Nico_Schaag 24
04-05-2010 15:04:59
Opleiden
Thema
Medewerker slachtoffer van falende manager
Muurbloempjes Managers zijn debet aan de verguisde zesjescultuur in Nederland. Het ontbreekt hen aan de vaardigheden om medewerkers op de juiste manier aan te sturen. Vooral de middenmoters binnen organisaties ontgelden het. Zij krijgen de minste aandacht van de manager. Terwijl juist bij deze groep de meeste effectiviteitswinst te behalen valt.
Tekst Nico Schraag, zelfstandig coach en deeltijd-hoogleraar, verbonden aan VentureLab, Universiteit Twente
personeelbeleid • mei • 2010
24_27_Nico_Schaag 25
25 04-05-2010 15:05:19
I
n de afgelopen vijftien jaar is het aantal managers verdrie-
terburen zijn uitblinkers. Duitse managers besteden 49 procent
voudigd. Volgens Berenschot telt Nederland er nu ruim
van hun tijd aan leidinggeven.
300.000. Dat is 4,6 procent van de werkzame beroepsbevol-
king. De groei van het aantal managers is echter niet gelijk
De onderzoekers van Ipsos concludeerden dat de manier van
aan de ontwikkeling van de professie. De meeste managers
leidinggeven sterk cultureel bepaald is. Nederlandse managers
beheersen het aansturen van medewerkers onvoldoende. Een
gaan uit van een grote mate van zelfstandigheid en bevoegd-
probleem dat daarbij komt is dat veel managers een leidingge-
heid. Dit zit diepgeworteld in onze culturele geschiedenis. Toe-
vende functie hebben gekregen omdat zij inhoudelijk sterk zijn
zicht en autoriteit zijn uit den boze en worden al snel uitgelegd
in hun vak. Op hun leidinggevende kwaliteiten hebben zij de
als blijk van wantrouwen. Zelfstandigheid van medewerkers
managersfunctie niet veroverd. De resultaten zijn pijnlijk zicht-
staat bij ons hoog in het vaandel. Voor de andere landen is dat
baar. In vrijwel elk onderzoek moet de manager het ontgelden.
te kort door de bocht. Directe aansturing is daar veel gebruike-
Hij of zij scoort vaak maar een mager zesje.
lijker. Daar heerst een patriarchale cultuur.
Hoofdlijnen
Schrijvenen rapporteren
Het aansturen van medewerkers is voor alle managers een
De oorzaken hiervan zijn ook bekend. Managers besteden veel
opgave, ongeacht de culturele achtergrond. Maar door de
te weinig tijd aan het managen. Volgens onderzoek van Ipsos, in
typisch Nederlandse weerstand tegen controle, hebben mana-
opdracht van Steelcase Benelux, besteedt de Nederlandse
gers nog meer de neiging om in te binden op aansturing van
manager maar 27 procent van zijn tijd aan leidinggeven. De
personeel. Daardoor verschuift de focus van managers naar
meeste werktijd gaat op aan het schrijven van rapporten en het
andere terreinen, zoals processen en strategie. Managers in
maken van analyses. De rest van de tijd gaat zitten in projecten
Nederland zijn gewend om te denken op hoofdlijnen. Een glo-
die samen met collega’s of partners worden uitgevoerd. De tijd
bale taakomschrijving achten zij voldoende.
die de Nederlandse manager besteedt aan leidinggeven, ligt ver
onder het Europese gemiddelde van veertig procent. Onze oos-
Uitvoerende medewerkers zijn juist gericht op detail zodat de
advertentie
wajongwerkt.nl
Saskia is een prima bezorgster. Ook al is haar zicht beperkt. Marcel Linders, Sandd. Ze noemen het ‘kokerzien’: je ziet wel scherp, maar met een veel kleiner blikveld dan normaal. Toch heeft het Saskia de Graaf er niet van weerhouden om nu al zeven jaar lang, twee dagen per week, voor Sandd als postbezorger te werken. Ze helpt er zelfs nieuwe collega’s door de handigste looproutes voor ze te plannen. Oh ja, voor we het vergeten: voor die andere dagen wil Saskia er nog best een werkgever bij. UWV WERKbedrijf helpt mensen met een arbeidshandicap en bedrijven om elkaar te vinden. Door advies, matching en begeleiding in nauwe samenwerking met re-integratiebedrijven. En door financiële ondersteuning op grond van de gunstige regelingen die de overheid daarvoor heeft ingesteld. Wilt u daar meer over weten? Kijk dan op wajongwerkt.nl, of bel UWV Telefoon Werkgevers 0900-9295 (lokaal tarief).
26 24_27_Nico_Schaag 26
personeelbeleid • mei • 2010
04-05-2010 15:05:24
Opleiden
taak naar behoren uitgevoerd kan worden. Zij zien de onkunde
focussen op het leidinggeven. Dit kan in de vorm van learning
van hun leidinggevende met lede ogen aan. Van hun managers
on the job. Het Panacee-model is een methode hiervoor. Deze
verwachten zij uitdagend werk, duidelijke instructies, teambuil-
methode is ontwikkeld aan deuniversiteit van Twente om mana-
ding, inspiratie en feedback maar krijgen dit niet. Ontwikkeling
gers nieuwe focus te bieden op hun oorspronkelijke kernvaar-
van medewerkers vindt weliswaar plaats, maar dan vaak in de
digheden: het aansturen van medewerkers. De term is de
vorm van trainingen die niet direct betrekking hebben op het
samenstelling van de begrippen Programmeren, Activeren, Nor-
dagelijkse werk, bijvoorbeeld een acquisitietraining. Hierdoor
meren, Animeren, Controleren, Evalueren en Evolueren. Het is
blijft aandacht voor uitvoerend werk liggen, wat ten koste gaat
een cyclus die managers bij elke taak moeten doorlopen. Hulp
van de motivatie van medewerkers en het bedrijfsresultaat.
van buiten hebben zij hier niet voor nodig. Bij programmeren
Thema
brengen zij in kaart wat zij gaan doen en bij activeren verwoorVooral de middenmoot binnen bedrijven moet het ontgelden.
den zij hoe ze hun taak gaan uitvoeren. Normeren wil zeggen
Vaak heeft een bedrijf drie groepen medewerkers: een groep
dat de manager voor zichzelf aangeeft wat het beoogde resul-
werkt boven zijn kunnen, een groep werkt onder zijn kunnen
taat van de taak is. Bij animeren geeft hij aan hoe plezierig de
en er is een deel dat doormoddert, de middenmoters. De mees-
taak is. Bewustwording van de arbeidsvreugde is belangrijk,
te aandacht van de manager gaat uit naar de groep die slecht
omdat de manager daardoor beter onderkent welke aspecten
presteert, terwijl daar de minste effectiviteitswinst valt te beha-
onplezierig zijn. Onderkenning is de basis voor het aanpakken
len. Meer aandacht voor de groep die gemiddeld presteert, zou
van problemen. De volgende actie is om weerstanden te pare-
aanzienlijk meer resultaat opleveren. Vooral omdat deze groep
ren en de taak uit te voeren. De laatste stap in dit zelfhulpproces
zeker de competenties heeft om te excelleren maar een extra
is om te evalueren hoe het uitvoeren van de taak is verlopen.
zetje in de rug nodig heeft.
Tenslotte is het de bedoeling dat het zelfinzicht dat voortkomt uit deze stappen, wordt ingezet bij de uitvoering van een nieu-
Werkklimaat
we taak.
Het gebrek aan een goede aansturing resulteert vaak in een negatief werkklimaat wat een voedingsbodem wordt voor
Deze methode is een eenvoudig hulpmiddel om medewerkers
onderlinge conflicten, gebrek aan openheid en irritaties. In
structuur te bieden. Het is de bedoeling dat managers meer op
negatieve werkomgevingen redeneren zowel medewerkers als
vragende dan op stellige wijze hun manier van werken onder de
managers vanuit vooroordelen in plaats vanuit nieuwsgierig-
loep nemen. Ook een heldere tijdsindeling is belangrijk. Zestig
heid en begrip. De gebrekkige managementvaardigheden lei-
procent van de beschikbare werktijd moet zitten in het bespre-
den ertoe dat managers slechts oordelen vanuit hun eigen refe-
ken van de doelstellingen van de opdracht. Het doorspreken
rentiekader. Als zij zelf assertief zijn, verwachten zij deze deugd
van de uitvoering van de opdracht beslaat dertig procent. Voor
ook bij hun medewerker terug te vinden. Ontbreekt het de
de evaluatie is dan nog maar tien procent van de tijd nodig.
medewerker hier aan, dan valt een beoordeling negatief uit en kan dit consequenties hebben voor de werkrelatie. Gedrag
Gezag
wordt vaak niet begrepen en sneller veroordeeld.
Door dit model consequent te hanteren, komen niet alleen de juiste vragen aan bod in het werk van de manager, maar ook de
Naarmate de turbulentie in organisaties toeneemt, verlangen
juiste antwoordente geven. Het helpt de manager om de mede-
medewerkers meer van hun managers. Ook het topmanage-
werker te coachen op doelen. In het begin voelt het doorlopen
ment verwacht een gedegen aansturing door het middenma-
van deze stappen in het Panacee-model aan als het volgen van
nagement. Zeker nu de globalisering toeneemt en de concur-
autorijles. Onwennig en omslachtig in het begin. Maar door fre-
rentiepositie van Nederland wankelt. Het probleem bij veel
quente toepassing verkrijgt de managers steeds meer souplesse
managers is echter dat ze niet goed weten hoe ze succesvol lei-
in effectief leidinggeven.
dinggevende kunnen worden. De werkdruk binnen organisaties is hoog en de manager wordt geleefd. Ruimte om hun leiding-
Hierdoor winnen managers op een natuurlijke manier aan
gevende competenties te repareren is er nauwelijks. Voor de
gezag. Door het gedetailleerde proces waarmee zij hun leiding-
vele uren training die dit vergt, ontbreken uren en budget.
gevende kwaliteiten leren beheersen, vermijden zij cultureel
Bovendien zijn cursussen waarin managers de vaardigheden
bepaalde weerstanden tegen autoriteit. Het zorgt voor gemoti-
aangeleerd krijgen om daadwerkelijk meer uit het personeel te
veerde medewerkers die zich loyaal zullen tonen richting de
halen, niet zo in trek. Liever bezoeken ze statusgevoelige cur-
organisatie. Bovendien zorgen de afgebakende kaders ervoor
sussen, zoals een MBA in One day.
dat medewerkers weten wat zij moeten doen en hoe ze dat moeten doen, zonder dat dit ten koste gaat van het gevoel van
Remedie
vrijheid. Managers dragen hierdoor aantoonbaar bij aan het
Er is een eenvoudige remedie om managers beter te laten
succes van de organisatie. ■ personeelbeleid • mei • 2010
24_27_Nico_Schaag 27
27 04-05-2010 15:05:25
28_30_Effectory 28
06-05-2010 07:22:32
Schijnloyaliteit groot risico voor continuïteit
De vijfde colonne Jobhoppers lijken wel van de aardbodem te zijn verdwenen. Onderzoek laat echter zien dat ze hun tijd uit zitten. Zodra de arbeidsmarkt aantrekt, zijn ze de eerste die vertrekken. Onverwachtse leegloop bij het aantrekken van de economie kan daardoor menige organisatie gaan opbreken. P&o moet daarom op jacht naar de echt loyale werknemers in de organisatie. Schijnloyale medewerkers moeten nu al de wacht worden aangezegd. Tekst Dieuwke Visser, Effectory
B
ijna twee jaar na het uitbreken van de kredietcrisis is
medewerkers het afgelopen jaar is toegenomen. Terwijl het aan-
een trend zichtbaar op de werkvloer. De loyaliteit van
tal niet betrokken medewerkers dat om zich heen kijkt naar een
medewerkers is gestegen van 6,9 vlak voor de crisis
andere baan, is afgenomen met maar liefst 23 procent. Deze
tot 7,3 nu. Dat is op een schaal van 1 (slecht) tot 10
medewerkers blijven door de moeilijke situatie op de arbeids-
(super). Fantastisch, zou je zeggen. Maar is dat wel zo? Uit
markt zitten waar ze zitten. Ze lijken dus loyaal, maar zijn het in
onderzoek van Effectory blijkt dat het aantal niet betrokken
feite niet. Er is sprake van schijnloyaliteit. Schijnloyale medewerpersoneelbeleid • mei • 2010
28_30_Effectory 29
29 06-05-2010 07:22:33
kers zijn niet echt betrokken bij de organisatie en presteren
dat je de mensen hebt om het werk te verzetten. De vraag is
minder. Juist daarom is het belangrijk om te weten welke men-
echter wat loyaliteit waard is als dit niet voortkomt uit de
sen je aan boord hebt.
oprechte intentie om de organisatie vooruit te helpen, maar voortkomt uit eigen belang. Dan zijn medewerkers misschien
Schijnloyale medewerkers blijven zitten op hun plek, terwijl ze
wel aanwezig, maar wordt er niet gepresteerd zoals je zou willen
eigenlijk het liefst weg willen bij de organisatie. Ze blijven
en verwacht. Wat doe je dan?
omdat het risico geen nieuwe baan te kunnen vinden groot is. Zodra de arbeidsmarkt echter aantrekt, zijn ze als eerste vertrok-
Aantrekkende arbeidsmarkt
ken. Op zoek naar een nieuwe uitdaging. In eerste instantie lijkt
Lastige vragen die om duidelijk beleid vragen. Zeker nu veel
dat niet zo erg. Je wilt immers die medewerkers behouden
organisaties kampen met vervelende beslissingen zoals ontsla-
waarvan je weet dat ze het beste met de organisatie voor heb-
gen. Dan wil je zulke beslissingen baseren op de juiste informa-
ben. Het probleem is echter dat een deel van het personeel
tie. Het is belangrijk om de toekomst in het oog te houden en
bestaat uit niet loyale medewerkers. Zij kunnen een risico vor-
mensen te behouden die het verschil kunnen maken voor de
men voor de organisatie. In tijden van crisis moet een organisa-
organisatie. Als deze mensen onvoldoende aanwezig zijn, dreigt
tie het juist hebben van oprecht loyale en betrokken medewer-
een dramatische situatie als de arbeidsmarkt aantrekt. Dan kan
kers. Medewerkers die een stap extra doen als de situatie daar-
binnen de kortste keren leegloop zich voordoen, met alle gevol-
om vraagt en die blijven in goede en in slechte tijden. Op deze
gen van dien op de continuïteit van de organisatie. De druk op
mensen kan een organisatie bouwen, vooral nu.
achterblijvende loyale en goedgekwalificeerde medewerkers wordt dan enorm.
Onderscheidend
Om schijnloyaliteit en demotivatie te voorkomen is interne
De kredietcrisis kent namelijk zijn eigen regels: voor elke
communicatie noodzaak, juist in deze tijd van crisis. Meer dan
opdracht moet gestreden worden. De mensen in de organisatie
ooit moet p&o op de hoogte zijn wat er leeft op de werkvloer.
zijn dan dé assets om je te onderscheiden van concurrenten.
Dat lijkt vreemd in deze tijd van noodzakelijke bezuinigingen.
Het is belangrijk om inzicht te hebben in hoeverre medewerkers
Maar als de band met het personeel in deze tijden verloren gaat,
betrokken en loyaal zijn. Een groot probleem van schijnloyaliteit
kan dat de organisatie juist kapotmaken als de economie weer
binnen de organisatie is dat posities binnen de organisatie
aantrekt. De fracturen in het sociaal beleid worden pas zichtbaar
bezet blijven door medewerkers die niet de juiste motivatie
als het personeel zich gaat roeren.
voor hun werk hebben en zich niet betrokken voelen bij de
organisatie. De groei van de organisatie – qua prestaties en ver-
P&o moet dan ook nu de instrumenten ontwikkelen en inzetten
nieuwing – stagneert hierdoor en betrokken medewerkers heb-
om loyaliteit te bevorderen. Dit kan door het opzetten van loop-
ben minder kansen om door te groeien. Dat zorgt voor onvrede
baanprogramma’s of het bieden van scholingstrajecten. Anticy-
en demotivatie bij mensen die de organisatie juist vooruit willen
clisch beleid dat voorkomt dat medewerkers bij het aantrekken
helpen. Zij worden min of meer gedwongen extern naar nieuwe
van de economie opeens geen perspectief meer zien in de orga-
uitdagingen op zoek te gaan als binnen het bedrijf de door-
nisatie en op zoek gaan naar groenere weiden. ■
groeimogelijkheden dicht slibben.
Slecht voorbeeld Daarnaast zijn schijnloyale medewerkers een slecht voorbeeld voor andere collega’s binnen de organisatie. Niet betrokken medewerkers blijven vanwege baanzekerheid en niet vanwege de leuke werkgever of de inhoud van het werk. Met vaak een ongeïnteresseerde werkhouding tot gevolg. En dat heeft weer een negatieve invloed op de samenwerking met anderen. In de regel zijn niet betrokken medewerkers minder productief. Door een negatieve invloed op de werksfeer, vindt dit ook zijn weerslag op de productiviteit van collega’s. Het is van belang voor p&o om te weten of medewerkers willen blijven. Tegelijk is het belangrijk dat p&o inzicht heeft in de achterliggende motieven van werknemers. Zijn ze honkvast uit betrokkenheid, of slechts uit noodzaak omdat er geen andere kansen zijn? Als medewerkers loyaal zijn, weet je als organisatie
30 28_30_Effectory 30
personeelbeleid • mei • 2010
06-05-2010 07:22:33
Column
Recht v ert recht i
Mr. Ilse Witte Van Benthem & Keulen Advocaten
Stilzwijgende wijziging van de bedongen arbeid In het kader van de re-integratie is het
werd voorgelegd was of de arbeid die de
het initiatief te nemen om met de werk-
vaak nodig dat een werknemer aange-
werknemer vanaf 2003 verrichtte zijn
nemer een nieuwe arbeidsovereenkomst
past of ander werk verricht (‘passend
nieuwe arbeid was geworden.
aan te gaan nu de werknemer al drie jaar
werk’). Het komt nogal eens voor dat
Uit rechtspraak volgt dat onder omstan-
andere werkzaamheden verrichtte.
de werknemer vervolgens opnieuw uit-
digheden kan worden aangenomen dat
Omdat de werkgever dit had nagelaten
valt. De vraag is dan of er op zo’n
de eigen arbeid van de werknemer stil-
oordeelde de rechter dat het eigen werk
moment een nieuwe loondoorbeta-
zwijgend is gewijzigd. In een zaak van het
van de werknemer stilzwijgend was
lingsverplichting van 104 weken voor
Hof Den Bosch (6 januari 2009, LJN:
gewijzigd.
de werkgever ontstaat. De werkgever
BH0657) ging het om een werknemer die
In bovengenoemde uitspraken wordt
zal betogen dat daar geen sprake van
gedurende 1,5 jaar andere arbeid had ver-
betekenis toegekend aan het feit of er
is, omdat de werknemer slechts pas-
richt en waarbij vaststond dat de werkne-
nieuwe afspraken zijn gemaakt omtrent
send werk verrichtte. De werknemer
mer zijn eigen functie definitief niet meer
de bedongen arbeid. Een werkgever zal
kan onder omstandigheden echter
kon uitoefenen. Het Hof overweegt dat in
echter niet snel afspraken willen maken
aanvoeren dat het passende werk zijn
zo’n geval de nieuwe arbeid heeft te gel-
over wijziging van het eigen werk, omdat
nieuwe werk is geworden. Op 7 decem-
den als de bedongen arbeid. Dat de eigen
in zo’n geval een nieuwe loondoorbeta-
ber 2009 heeft de Kantonrechter
arbeid van een werknemer soms zeer snel
lingsverplichting ontstaat. Uit de
Utrecht een uitspraak gedaan over
kan wijzigen bewijst een uitspraak van
genoemde jurisprudentie volgt echter dat
bovenstaande vraag.
het Hof Amsterdam (21 juli 2009, USZ
het weigeren van het maken van nieuwe
2009/345). Het Hof oordeelt dat de eigen
afspraken niet altijd een uitkomst kan
De zaak ging over een bouwvakhelper bij
arbeid stilzwijgend was gewijzigd nu de
zijn. Onder omstandigheden kan van een
een aannemersbedrijf die voor twintig
werknemer gedurende drie maanden
goed werkgever worden verwacht dat hij
procent sloperswerken voor tachtig pro-
werkzaam was in een nieuwe functie, er
een nieuwe arbeidsovereenkomst aan-
cent timmerwerk verrichtte. In 2002 is de
sprake was van omscholing en er een
biedt en dat, wanneer hij dit niet doet,
werknemer (na een eerdere periode van
functioneringsgesprek had plaatsgevon-
kan worden aangenomen dat de eigen
arbeidsongeschiktheid) uitgevallen voor
den. De Rechtbank Haarlem (25 februari
arbeid van een werknemer stilzwijgend is
zijn werkzaamheden. Partijen hebben in
2009, LJN: BH5169) oordeelde echter dat
gewijzigd. Dit alles is anders als duidelijk
2003 afspraken gemaakt over andere
niet te snel een stilzwijgende wijziging
is dat het passende werk daadwerkelijk in
werkzaamheden en hebben dit vastge-
mag worden aangenomen en dat hiervan
het kader van re-integratie wordt verricht.
legd in een taakomschrijving. Er werd
in dit geval geen sprake van was gezien
Een werkgever doet er dan ook verstan-
afgesproken dat de werknemer vier uur
de geringe arbeidsuren omvang en het
dig aan om steeds aan de werknemer te
per dag bouwkundige werkzaamheden
feit dat er geen nieuwe afspraken waren
bevestigen dat de werkzaamheden die de
zou gaan uitoefenen en vier uur per dag
gemaakt.
werknemer verricht slechts tijdelijk zijn en
in het magazijn zou gaan werken. Naar
Terug naar de uitspraak van de Kanton-
worden verricht met het oog op de re-
aanleiding van een geschil tussen partijen
rechter Utrecht van 7 december jl. De
integratie en dat de eigen functie niet is
in 2009 heeft de werknemer zich op 13
rechter oordeelde in deze uitspraak – in
gewijzigd.
mei 2009 ziek gemeld wegens spannings-
lijn met de Memorie van Toelichting bij
klachten en heeft de werkgever het loon
artikel 7:629 BW – dat het op de weg van
stopgezet. De vraag die aan de rechter
het aannemersbedrijf had gelegen om personeelbeleid • mei • 2010
31_Recht_viert_recht 31
31 04-05-2010 15:12:00
Diefstal op de werkvloer
Passende arbeid na ziekte
Kantonrechter Delft 1 oktober 2009, JAR 2010/76
Kantonrechter Utrecht 7 december 2009, JAR 2010/80
Wanneer er op de werkplek iets gestolen wordt van een
Heeft een werknemer die na ziekte aangepast werk verricht,
werknemer, wie is er dan verantwoordelijk en draait op voor
daarmee een nieuwe baan? Die vraag is vooral relevant als
de kosten? Dat hangt ervan af of er sprake is van opzet, zo
er opnieuw een ziekteperiode ontstaat, met de vraag of
blijkt uit deze casus.
loondoorbetaling verplicht is.
Een werkneemster werkt als buschauffeur bij een vervoersbe-
Een werknemer is op 1 januari 1996 bij de werkgever in dienst
drijf. Op een dag wordt tijdens de middagpauze haar portemon-
getreden als bouwvakhelper. In 1998 raakt hij gedeeltelijk
nee met daarin contact geld en een voorraad strippenkaarten
arbeidsongeschikt en is hij aangepast werk gaan doen. Eind 2002
uit haar bus gestolen. De werkneemster had deze in de bus ach-
verergeren de klachten en gaat hij vanaf die periode 4 uur per
tergelaten en had de bus weliswaar afgesloten, maar zodanig
dag bouwkundige werkzaamhedenuitvoeren en 4 uur per dag
dat deze zonder sleutel kon worden geopend.
werkzaamheden in het magazijn. Op 29 april 2003 heeft de werk-
In het personeelshandboek staat vermeld hoe de werkgever om
gever een taakomschrijving opgesteld waarin de taken zijn opge-
moet gaan met diefstal en aansprakelijkstelling. Deze komt
somd die de werknemer dan uitvoert.
overeen met artikel 7:661 BW, waarin is opgenomen dat een
In mei 2009 is de werknemer opnieuw ziek geworden. De werk-
werknemer slechts aansprakelijk is voor schade die aan de werk-
gever stelt vervolgens dat zij geen loondoorbetalingsverplichting
gever is toegebracht, als deze schade het gevolg is van opzet of
meer heeft, omdat de werknemer reeds vanaf 1998 (het moment
bewuste roekeloosheid. De werkgever heeft de chauffeuse aan-
dat de werknemer arbeidsongeschikt raakte) een jaar het loon
sprakelijk gesteld voor de schade en de werkneemster heeft
tijdens ziekte heeft doorbetaald en de werknemer na die ziekte-
deze in eerste instantie betaald, maar vordert het betaalde
periode nooit meer heeft hervat in de bedongen arbeid. De
bedrag in rechte terug op grond van een onverschuldigde beta-
werknemer stelt echter dat hij tot twee keer in een andere functie
ling.
hervat heeft, in 1998 en in 2003, zodat hij in 2009 zou zijn uitge-
De kantonrechter is van oordeel dat, hoewel het achterlaten van
vallen voor (nieuwe) bedongen arbeid en opnieuw een periode
de portefeuille in de bus een onverstandige keuze was, dit nog
van loondoorbetaling tijdens ziekte zou zijn aangevangen. Hij
niet betekent dat sprake was van opzet of bewuste roekeloos-
vordert doorbetaling van loon.
heid. Om dit te kunnen aannemen, dient de werkneemster zich
De kantonrechter stelt vast dat partijen de oorspronkelijke
ervan bewust te zijn geweest dat er door het achterlaten van de
arbeidsovereenkomst niet hebben gewijzigd en geen nieuwe
portemonnee een aanmerkelijke kans op diefstal was en moet
arbeidsovereenkomst zijn aangegaan. De kantonrechter stelt
zij zich vervolgens niet door dat bewustzijn hebben laten weer-
echter dat van een goed werkgever verwacht mag worden dat
houden. Omdat de werkgever echter geen kluisjes ter beschik-
hij, als een werknemer de oorspronkelijk bedongen werkzaamhe-
king had gesteld, had de werkneemster slechts de keuze om de
den niet meer kan verrichten en passend werk gaat doen, op een
portefeuille bij zich te houden of achter te laten in de bus. In
zeker moment de werknemer een nieuwe arbeidsovereenkomst
beide gevallen acht de kantonrechter de kans op diefstal aan-
aanbiedt waarin de nieuwe werkzaamheden zijn opgenomen. De
wezig, waarbij wordt overwogen dat de kans daarop in het ene
kantonrechter citeert hierbij de wetsgeschiedenis van art. 7:629
geval niet aanzienlijk groter is dan in het andere geval. Nu blijkt
BW. De vraag is echter waar het omslagpunt ligt om aan te
dat de werkneemster niet bewust de kans heeft aanvaard dat de
nemen dat de bedongen arbeid (stilzwijgend) is gewijzigd.
portefeuille gestolen zou worden en haar werkgever schade zou
In de onderhavige casus is de werknemer sinds 2003 de werk-
lijden, heeft de werkneemster dan ook het schadebedrag onver-
zaamheden gaan verrichten die toen in de functieomschrijving
schuldigd vergoed en heeft zij recht op teruggave.
was opgenomen. De werknemer heeft zonder – aangetoonde –
problemen de werkzaamheden verricht en is ook niet langdurig wegens ziekte uitgevallen. In deze omstandigheden had het op de weg van de werkgever gelegen om vóór juli 2006 het initiatief te nemen tot het aanbieden van een nieuwe of gewijzigde arbeidsovereenkomst. Doordat dit niet is gebeurd, was het omslagpunt om aan te nemen dat de bedongen arbeid was gewijzigd, nadat de werknemer ruim drie jaar de nieuwe werkzaamheden had verricht, in juli 2006 zeker bereikt. Eén en ander betekent dat in mei 2009 een nieuwe loondoorbetalingsverplichting is ontstaan, omdat de werknemer toen voor de (nieuw)
32 32_33_Rechtspraak 32
bedongen arbeid was uitgevallen. personeelbeleid • mei • 2010
04-05-2010 15:14:11
Rechtspraak
Geen scholing, ontslag onredelijk
Or-adviesniet negeren
Kantonrechter Utrecht, 24 februari 2010, JAR 2010/81
Kantonrechter Utrecht (Voorzieningenrechter), 15 februari 2010, JAR 2010/63
Goed werkgeverschap brengt met zich mee dat werknemers voldoende en regelmatig scholingsmogelijkheden krijgen
Als een organisatie de or om instemming vraagt, en vervol-
aangeboden. Een werkgever die dat niet doet, kan wel eens
gens een ongewenst antwoord ontvangt, kan zij dat ant-
voor verrassingen komen te staan als het op ontslag aan
woord niet zonder meer naast zich neerleggen. Dat ontdek-
komt.
te NSR onlangs.
De werknemer is ruim 37 jaar bij de werkgever in dienst
NSR heeft haar or om instemming gevraagd met het voorne-
geweest, als om bedrijfseconomische redenen ontslag voor
men om die medewerkers van de afdeling Service en Veiligheid
hem wordt aangevraagd. De werknemer voert verweer, maar de
(S&V-medewerkers) die ook Bijzonder Opsporingsambtenaar
CWI heeft de ontslagvergunning toch verleend. De werknemer
(BOA) zijn, te voorzien van bedrijfskleding die afwijkt van de
heeft van de werkgever geen vergoeding ontvangen. Hij heeft
(klantgerichte) bedrijfskleding van andere operationele mede-
wel een eenmalige uitkering van ongeveer € 20.000,= gekregen
werkers. De or heeft op onderdelen bezwaar gemaakt tegen dit
van het waarborgfonds voor de Grafische sector. De werknemer
voornemen; de or vindt het niet gewenst dat, als niet-S&V-
stelt dat het hem gegeven ontslag kennelijk onredelijk is en
medewerkers in een S&V-ploeg dienst doen, zij niet hetzelfde
maakt aanspraak op een vergoeding.
uniform dragen als S&V-personeel met BOA-status. NSR heeft
De kantonrechter overweegt dat de bedrijfseconomische nood-
zich vervolgens op het standpunt gesteld dat er geen sprake is
zaak voor de personeelsinkrimping tussen partijen vaststaat. De
van een instemmingsplichtig onderwerp en dat zij haar voorne-
werkgever heeft de anciënniteitsregeling echter niet op een
men zal uitvoeren. De or vordert nu in kort geding een verbod
juiste manier toegepast. Weliswaar heeft de CWI kunnen conclu-
hierop.
deren dat de functie van de werknemer niet uitwisselbaar was
De kantonrechter gaat er met partijen vanuit dat NSR enkel op
met andere functies, maar daarbij is buiten beschouwing gela-
grond vanart. 27 lid 1 WOR niet de instemming van de or
ten dat de werkgever er toe heeft bijgedragen dat de werkne-
behoefde. De vraag is dan dus of NSR volgens art. 32 WOR met
mer in die voorhem nadelige positie is komen te verkeren. De
de or is overeengekomen dat de or op dit onderwerp instem-
werkgever heeft de werknemer niet laten deelnemen aan oplei-
mingsrecht toekomt. De kantonrechter beantwoordt deze vraag
dingen en cursussen om zijn vakkennis op peil tehouden en
bevestigend onder verwijzing naar de wetsgeschiedenis en naar
heeft hieraan sinds 2001 geheel geen geld meer uitgegeven.
de arresten van de Hoge Raad van 17 maart 1993, JAR 1993/77,
Hierdoor is de situatie ontstaan dat de werknemer, die decennia
en van de Ondernemingskamervan 5 juli 2005, JAR 2005/217. In
lang een gewaardeerde (leidinggevende) positie in de onderne-
dit laatste arrest is overwogen dat sprake is van een adviesplich-
ming heeft vervuld, is ontslagen, terwijl werknemers die (veel)
tig besluit als zonder voorbehoud of voorwaarde advies is
korter dan hij in dienst waren, hun baan behielden.Verder is
gevraagd en de or er op goede gronden van is uitgegaan dat
bepaald schrijnend, gelet op de leeftijd van de werknemer en
met het gevraagde advies een advies in de zin van art. 25 WOR
zijn staat van dienst, dat de werkgever er slechts enkele minu-
werd bedoeld. Deze regel moet, naar het oordeel van de kan-
ten voor heeft uitgetrokken om de werknemer van het voorge-
tonrechter, analoog worden toegepast waar het gaat om een
nomen ontslag op de hoogte tebrengen en dat hij nauwelijks
instemmingsaanvraag. Dit volgt ook uit de regels over de tot-
moeite heeft gedaan de werknemer naar ander werk te begelei-
standkoming van overeenkomsten en over hetgeen omtrent
den. Gezien deze omstandigheden is het ontslag kennelijk onre-
rechtshandelingen is bepaald in art. 3:33 BW (wil en verklaring)
delijk. Daar doet niet aan af dat de werknemer een uitkering van
en art. 3:35 BW (gerechtvaardigd vertrouwen). Nu NSR zonder
het waarborgfonds heeft gekregen, nu deze regeling onvol-
enig voorbehoud en onvoorwaardelijken met uitdrukkelijke ver-
doende tegemoet komt aan de bijzondere omstandigheden
wijzing naar art. 27 WOR om instemming heeft verzocht, mocht
van de werknemer. Aan de werknemer komt dan ook een ver-
zij daar vervolgens – mede gelet op de eisen van goedonderne-
goeding toe. Deze dient echter beperkt te worden tot €
merschap – niet meer op terugkomen. De or mocht zijn vorde-
25.000,= (gevorderd was ruim €175.000,=), gelet op de slechte
ring beperken tot die onderdelen van het besluit waar hij
financiële positie waarin de werkgever zich inmiddels bevindt.
bezwaar tegen heeft. De kantonrechter verbiedt NSR om het
besluit op die punten uit te oefenen en welgedurende vier maanden, zodat de or voldoende gelegenheid heeft om zo nodig een bodemprocedure te starten.
personeelbeleid • mei • 2010
32_33_Rechtspraak 33
33 04-05-2010 15:14:11
34_37_Interview 34
06-05-2010 07:28:20
Interview
Paul Boselie, hoogleraar hrm
'Het zelfrespect verdwijnt' Eén van de grootste dreigingen op de werkvloer, is een tweedeling tussen veelverdieners en mensen die amper rond kunnen komen van hun loon. P&o-ers konden dit niet tegenhouden, zegt Paul Boselie, hoogleraar hrm aan de Universiteit Utrecht. Maar het tij kan nog worden gekeerd. P&o'ers moeten vooral werk maken van de organisatiekant van hun vak. ‘Ze moeten de infrastructuur van de organisatie zo inrichten dat mensen met plezier hun werk doen.'
Tekst Jolanda van Zwieten, Foto Bram de Hollander
U stelt dat p&o steeds meer balans moet zoeken tussen de verschillende belangen. Zijn we zo uit balans geraakt?
managers of medisch specialisten in de zorg. Deze arbeidsvoor-
‘Ja, dat vind ik wel. Aan de ene kant bevindt zich de top van
keerde mensen aan, mensen die vooral gemotiveerd worden
organisaties en een aantal onmisbare medewerkers die profite-
door geld. Van mobiliteit is weinig sprake. Ook rijzen de perso-
ren van tal van goede arbeidsvoorwaarden. Bijvoorbeeld top-
neelskosten de pan uit. Dit beleid heeft ook invloed op de legiti-
waarden zorgen ervoor dat medewerkers geketend blijven aan hun functie binnen de organisatie. Hiermee trek je trekt de ver-
personeelbeleid • mei • 2010
34_37_Interview 35
35 06-05-2010 07:28:23
miteit van de organisatie. De hoge kosten zijn niet meer te ver-
daar de Raad van Toezicht waardoor medewerkers veel meer
antwoorden richting stakeholders, klanten en medewerkers.
inspraak hebben in het beleid van een onderneming. Kennelijk
Aan de andere kant zie je een groep medewerkers waar de sta-
zijn de Duitse multinationals erin geslaagd ‘Duits' te blijven. En
tus en beroepstrots dalende is. Schoonmakers, postbezorgers
de Nederlandse multinationals vooral ‘Amerikaans'.
en medewerkers in de thuiszorg bijvoorbeeld. Zij worden steeds ches is moordend en overal wordt gesneden in de kosten. Het
Zie we de invloed uit Amerika alleen in de schoonmaak?
werk moet zo snel en goedkoop mogelijk gebeuren. Medewer-
‘Op veel meer plaatsen, ook in de zorg. Hier heeft de marktlo-
kers in deze branche zijn inwisselbaar. Alles met het doel om
gica zijn intrede gedaan. Het sixsigma principe wordt daar
meer efficiency en kwaliteit te behalen.'
steeds vaker toegepast. Dit is een kwaliteitsmanagement
meer op flexibele basis ingehuurd. De concurrentie in hun bran-
methode om operationele prestaties van een organisatie te ver-
Wat ziet u als het grote gevaar hiervan?
beteren. Dit gebeurt door het identificeren van tekortkomingen
‘We creëren hiermee een systeem waarbij mensen steeds vaker
in werkprocessen en die te verbeteren. Eigenlijk een bepaalde
twee banen nodig hebben om in hun levensonderhoud te voor-
vorm van lean management. Het is de vraag of medewerkers in
zien. Heel Amerikaans dus. Van alle landen in Europa zijn wij het
de zorg hierdoor worden gemotiveerd en of het de kwaliteit van
meest Amerikaans. De huidige benadering, waarin snijden in
het werk daadwerkelijk verbetert. Een ander gevolg van onze
‘De rol van strategisch business partner zijn is geen garantie voor succes' kosten centraal staat, gaat ten koste van het zelfrespect van
focus op het Anglo-Saksische model dat is dat het IiP-principe
deze groep. Veel werknemers strijden op dit moment voor beter
(Investors in People) steeds meer wordt omarmd. IiP is bedacht
loon. Denk aan de schoonmakers in Utrecht. In wezen gaat het
in Engeland omdat Britse werkgevers niet de neiging hebben
niet om de arbeidsvoorwaarden, maar om het respect en de
om te investeren in werknemers, uit angst dat ze zouden overlo-
waardering. Door steeds meer te snijden in de kosten haal je
pen naar de concurrent. In Engeland mag dit dan wel werken
trots weg bij medewerkers. Je sluit daarmee ook groepen uit en
maar in Nederland is dat heel anders. Hier wordt juist heel veel
maakt hen kansloos. Het wordt voor veel werknemers bijvoor-
geïnvesteerd in medewerkers. Ik vraag me af wat wij in Neder-
beeld steeds moeilijker om hun kinderen te laten studeren. Je
land hiermee moeten.
creëert een nieuwe onderklasse. Het kost ook betrokkenheid, wel even dat extra stoepje schoon. Nu niet meer, ze doet alleen
Welke elementen horen er thuis in een gezonde balans op de werkvloer?
wat ze volgens haar opdracht strikt moet doen. Dit is natuurlijk
‘Het gaat om drie belangen: maatschappelijke, individuele en
precies het tegenovergestelde van wat werkgevers wilden
organisatorische belangen. Individuele belangen hebben
bereiken. Die wilden juist meer efficiency en kwaliteit door in de
betrekking op trots, welzijn, identiteit. Als deze uit balans zijn
kosten te snijden.'
heeft dat gevolgen voor de loyaliteit van medewerkers en kan
kwaliteit en efficiency. Vroeger maakte de schoonmaakster nog
dit leiden tot een burnout. Een organisatorisch belang is het
Ziet u louter nadelen?
streven naar efficiency en kwaliteit. Wanneer dat uit balans is,
‘De ontwikkeling heeft ook een voordeel: doordat mensen twee
heeft dat gevolgen voor de reputatie richting klanten, stakehol-
banen nemen, wordt de laaggeschoolde arbeid wel gedaan en
ders en relaties. Als derde is daar het maatschappelijk belang,
verdwijnt het tekort aan arbeidskrachten voor dat type werk. De
hoe ga je als organisatie om bijvoorbeeld met werkloosheid,
werknemer in de lagere klasse moet meer ongeschoold werk
burnouts en het belasten van mensen.'
verrichten (twee of drie baantjes) om rond te kunnen komen.'
Hoe komt het dat ons land zich zo focust op Amerika?
36 34_37_Interview 36
Hoe kan p&o de juiste balans vinden? ‘Door kritisch naar de eigen rol te kijken. Veel p&o'ers zijn op dit moment druk bezig om een strategische rol als business partner
‘Nederland kent relatief veel multinationals. Het internationale
te veroveren. Ze willen graag aan tafel bij het management. De
karakter van deze bedrijven zorgt er voor dat de focus automa-
rol van strategisch business partner is echter geen garantie voor
tisch op Amerika is gericht. Ik zie dit ook concreet terugkomen
succes. In de praktijk zie ik dat de punten van p&o tijdens verga-
in de verhoudingen tussen werkgevers en werknemers. Duits-
deringen onderaan de agenda van de Raad van Bestuur staan.
land gaat het er anders aan toe. De ondernemingsraad kiest
Punt zestien is dan een p&o-punt als ‘hoe krijgen we meer vrou-
personeelbeleid • mei • 2010
06-05-2010 07:28:23
Interview
wen aan de top'. Tegen die tijd is niemand meer scherp en blijft p&o het ondergeschoven kindje. Terwijl het succes van de organisatie staat of valt met de inrichting van de organisatie. P&o'ers moeten zich daarom veel meer richten op de organisatiekant, en niet zozeer op de personeelskant. Ze moeten de infrastructuur van de organisatie zo inrichten dat mensen met plezier hun
‘Van alle landen in Europa zijn wij het meest Amerikaans'
werk doen. Uiteindelijk gaat het om de drijfveren van medewerkers. Hoe motiveer je medewerkers op de juiste manier, hoe raak je de goede snaar? Flexibele werktijden, communicatie,
handelen met topmanagers, sterk samenwerken met de lijn en
opleidingen, erkenning, daar draait het allemaal om. Een uitste-
goed weten wat medewerkers precies willen. Als p&o-manager
kende implementatie van een goed personeelsbeleid is cruciaal
moet je zoeken naar bruggen tussen verschillende uiteenlopen-
voor een goedfunctionerende de organisatie.'
de doelen. Het gaat om kwaliteit, efficiency en leadership management. En dat draagt uiteindelijk bij aan het succes van
Wat is hierin de cruciale succesfactor voor p&o?
de organisatie.'
uitvoerend niveau functioneren. Maar die middelste factor is de
Kunt u een concreet voorbeeld noemen uit de praktijk?
succesfactor. Veel p&o-ers kunnen goed onderhandelen met
‘Ja, in de zorg. Daar ken ik een organisatie die zich sterk heeft
externe partijen als vakbonden, maar moeilijk overweg met hun
gericht op roulatie, autonomie, meer verantwoordelijkheid
lijnmanager. Terwijl zij deze groep juist nodig hebben om hun
geven en teambuilding. Voorheen was het probleem dat artsen
doelen te behalen. Door als overtuigend diplomaat de juiste
in opleiding geen vragen durfden te stellen, uit angst om daar-
toon te vinden, kan p&o via de lijnmanager ervoor zorgen dat
op afgerekend te worden. Het team heeft toen een extra opge-
medewerkers met veel plezier hun werk doen. Je moet onder-
leide verpleegkundige gekregen die het aanspreekpunt was
‘Dat is tactiek. P&o'ers moeten zowel op strategisch, tactisch als
voor de jonge artsen. Dit hielp. De artsen liepen makkelijk naar de ervaren verpleegkundige toe voor advies, want ze wisten dat ze er niet op afgerekend zouden worden. Het aantal fouten liep daarna sterk terug. Een ander voorbeeld uit de zorg heeft betrekking op de taakverdeling. Om artsen te ontlasten werd hooggeschoold, verpleegkundig personeel ingezet bij het doen van lichte medische handelingen. Het vergrootte de uitdaging voor de verpleegkundigen, zorgde voor een lagere werkdruk bij artsen en daarmee verbeterde uiteindelijk de kwaliteit van het werk.'
Paul de Personeelsman
Zijn er ook goede voorbeelden uit het bedrijfsleven te noemen? ‘Jazeker, Ikea doet het erg goed. Dit bedrijf heeft een aantal cor-
Paul Boselie is van huis uit bedrijfseconoom. Hij kwam terecht bij
porate values die ze actief uitdragen. Het menselijk kapitaal is
hr-management en verrichte vanuit de universiteit advieswerk
het belangrijkste voor hen. Er staat een sterke infrastructuur
bij Unilever en de Bouw- en Houtbond. Tegenwoordig is hij
waar medewerkers tot bloei kunnen komen. P&o'ers bij Ikea zijn
universiteit hoofddocent human resource studies aan de
ook echte doeners, geen types die grootse beleidsplannen
Universiteit van Tilburg. Daarnaast is hij hoogleraar in human
schrijven. Het personeel bij Ikea kan en mag wat. Het is een ont-
resource management aan de Utrechtse School voor Bestuurs-
zettend pragmatisch ingestelde organisatie. Ikea heeft als filoso-
en Organisatiewetenschap (USBO) aan de Universiteit Utrecht.
fie dat mensen bij hen blijven werken, zich ontwikkelen en suc-
Zijn onderzoek richt zich op human resource management,
cesvol zijn. De behoefte van de individuele medewerker staat
institutionalisme, strategisch management en arbeidsverhou-
centraal en opleiden is voor hen heel belangrijk. De organisatie
dingen. Daarnaast is hij European Editor van Personnel Review en
is daardoor erg wendbaar. Veranderingen zijn gemakkelijk door
lid van de Editorial Board van de Journal of Management Studies.
te voeren omdat het voor medewerkers vanzelfsprekend is om
Onlangs verscheen zijn boek Strategic Human Resource
te veranderen.' ■
Management -A Balanced Approach- bij internationale uitgever McGraw-Hill.
personeelbeleid • mei • 2010
34_37_Interview 37
37 06-05-2010 07:28:51
Barometer
‘Ik heb nog steeds moeite om goede krachten te vinden’ 55%
Eens
eens
De helft van de p&o’ers die denken dat het nog steeds moeilijk is om goede krachten te vinden, zeggen dat dit komt doordat er
45%
te veel kaf op de arbeidsmarkt rondloopt. Mensen genoeg om
oneens
0
10
20
30
40
uit te kiezen, dat wel. Maar de kwalificaties van de beschikbare 50
60
70
80
90
100
kandidaten deugen vaak niet. Of er is te weinig ervaring, of de opleiding is niet goed. Motivatie is ook nog wel eens een probleem, zoals in elke crisis. De andere helft van de voorstem-
Als de werkloosheid stijgt en de arbeidsmarkt onderuit is
mers heeft een andere analyse: de arbeidsmarkt zit gewoon op
gegaan, loopt het talent bij bosjes op straat. Dat zou je
slot. Niemand die nog beweegt, dus ook niemand om te
tenminste denken, maar vanzelfsprekend is het niet. Jobhop-
verleiden. Sterker nog: talenten zijn niet eens te traceren, omdat
pers blijven binnen en ook minder wisselvallige werknemers
er zo weinig wordt gereageerd. Sommige werknemers zijn al
durven niet meer van baan te verwisselen. De vraag is dan ook
bang dat ze hun baan op het spel zetten door zich alleen al te
of een slappe arbeidsmarkt goede kansen geeft voor het
oriënteren op de arbeidsmarkt.
werven? Of lukt het dan nog steeds niet om de juiste mens op de juiste plaats te krijgen? P&o’ers die meededen aan onze
Oneens
Barometer, zijn zeer verdeeld over het antwoord op deze
De p&o’ers die vinden dat de talenten goed te vinden zijn op de
vragen. Een kleine meerderheid vindt dat het zelfs in economi-
slappe arbeidsmarkt, hebben vanzelfsprekend andere argumen-
sche laaggetijden niet meevalt om goed personeel te vinden.
ten. Een kwart stelt dat de arbeidsmarkt in slappe tijden soepel
De rest denkt uiteraard precies het omgekeerde.
functioneert doordat er geen kapers op de kust zijn. Zie je als werkgever ergens een goudhaantje rondlopen, dan hoef je niet bang te zijn dat een andere werkgever die voor je neus weg snaait. Maar de meeste van de tegenstemmers denken dat het succes van werven minder afhankelijk is van de arbeidsmarkt als
de ‘Ik heb nog steeds moeite om goe krachten te vinden’
vaak wordt gezegd. Goed werven loont altijd, ongeacht hoe de arbeidsmarkt erbij hangt. P&o die gelooft in de eigen deskundigheid: zo hoort het ook. Werven is niet afhankelijk van de omgevingsfactoren, maar wordt bepaald door de mate waarin
Eens: 55 procent
p&o de eigen organisatie onder de aandacht van kandidaten brengt.
Oneens: 45 procent
38 38_Barometer 38
personeelbeleid • mei • 2010
04-05-2010 15:16:23
Column
NVP Sollicitatiecode
Waar en getrouw beeld
Rini de Groot Lid Commissie NVP Sollicitatiecode
In sollicitatieprocedures is het voor kan-
onderwerp als hij een dag naar een semi-
didaten gebruik geworden om de waar-
nar is geweest? Wat als hij meerdere
heid, daar waar het opleiding en ervaring
dagen naar een cursus is geweest? Wat
betreft, te kleuren richting de eisen in de
als het daarbij niet over een algemeen
vacature. Als een bepaalde kennis of
onderwerp maar over een ingewikkeld
ervaring wordt gevraagd en we hebben
technisch aspect gaat? Wanneer over-
er ooit, al is het in nog zo geringe mate,
schrijdt het ‘pimpen’ van een cv of goed
mee te maken gehad, dan zal dat aspect
verkopen van jezelf de grens? Mag je een
benadrukt worden tijdens de sollicitatie-
beetje liegen en wat is dat beetje dan?
procedure. Dat is bijna een automatisme
Aan de zijde van de potentiële nieuwe
geworden. We willen ons immers zo
werkgever zijn daarbij, om dat waar en
goed mogelijk presenteren en pronken
getrouw beeld te onderzoeken, de vaar-
met onze kennis. Fout?
digheden en werkwijze van de HR Advi-
seur of Recruiter essentieel. De goede
De NVP Sollicitatiecode zegt in artikel 4.4:
vragen stellen, doorvragen, testen, verifi-
ëren etc. zijn zaken die van groot belang
“De sollicitant verschaft de arbeidsorgani-
zijn voor een goede beeldvorming van
satie de informatie die een waar en ge-
de kennis en vaardigheden van de sollici-
trouw beeld geeft van zijn vakbekwaam-
tant. Kunnen we het immers de sollicitant
heid (opleiding, kennis en ervaring)...“
kwalijk nemen dat hij/zij de waarheid wat
inkleurt teneinde een goede indruk te
NVP Sollicitatiecode
Echter, uit recent Europees onderzoek
maken, zeker in deze economisch roerige
De NVP Sollicitatiecode bevat basis-
van de Risk Advisory Group is gebleken
tijd?
regels die arbeidsorganisaties, be-
dat 64 procent van de aangeboden 3000
drijfsleven en overheid, naar het
cv’s leugens bevat over met name oplei-
oordeel van de NVP in acht behoren
ding en werkervaring. Dit percentage
te nemen bij het werving- en selec-
steeg tijdens de crisis naar 75 procent.
tieproces. De Commissie NVP Sollici-
Dat leugens arbeidsrechtelijke conse-
tatiecode maakt zich sterk voor
quenties kunnen hebben, bleek toen
acceptatie en implementatie van
onlangs door de kantonrechter een ar-
deze code. Ook neemt de commissie
beidsovereenkomst werd ontbonden,
publiekelijk standpunten in over
zonder vergoeding, nadat een werkne-
onderwerpen op het gebied van
mer had gelogen over het bezit van een
werving en selectie, die
(hbo) diploma. De kernvraag is natuurlijk
samenhangen met de code. Kijk
wat een ‘waar en getrouw beeld’ is. Uiter-
voor meer informatie over de NVP
aard is liegen over een diploma uit den
Sollicitatiecode en de Commissie op
boze. Maar wat mag een sollicitant aan-
www.nvp-plaza.nl/sollicitatiecode.
geven over zijn kennis van een bepaald personeelbeleid • mei • 2010
39_NVP_Sollicitatiecode 39
39 04-05-2010 15:16:48
40_43_P_ontwikkeling 40
04-05-2010 15:18:01
P&o’ers Windesheim ontwikkelen zich door zelfsturing
Spiegeltje, spiegeltje Je bent p&o’er die de hele organisatie adviseert en begeleidt. Dan ontdek je dat alles dat je aan een ander adviseert, ook op jou van toepassing is. Elf p&o’ers van de hogeschool Windesheim startten een traject om hun eigen professionaliteit te vergroten. Door middel van zelfreflectie en zelfsturing hebben zij hun adviesvaardigheden aanmerkelijk aangescherpt. Tekst Marijke Hafkamp (Hafkamp Talentmanagement), (Dian Derksen en Annemarie Kram (Hogeschool Windesheim)
H
et is alweer ruim een jaar geleden toen de p&o’ers
steunt en adviseert op het gebied van hrm een aantal Schools
van de hogeschool Windesheim een training volg-
en/of Diensten van Windesheim. Elk accountteam bestaat uit
den voor klantgericht adviseren. Dit om de advies-
een hr-consultant, één of meer personeelsfunctionarissen en
kant van hun werk steviger neer te kunnen zetten.
een administratief medewerker. Specialisten ondersteunen de
Naar deze dienstverlening wordt steeds vaker gevraagd op de
accountteams op het terrein van juridische zaken & arbeids-
hogeschool. De dienst P&O van de hogeschool Windesheim
voorwaarden, functiegebouw en verzuim & re-integratie.
kent vier accountteams met elk vier p&o’ers. Ieder team onderpersoneelbeleid • mei • 2010
40_43_P_ontwikkeling 41
41 04-05-2010 15:18:01
De personeelsfunctionarissen van Windesheim zijn deels belast
dviesrol) en versterken van zelfsturing individueel en als team
met uitvoerende werkzaamheden en deels met het adviseren
(regisseur van je eigen ontwikkeling). In twee ontwerpsessies
van de leidinggevenden onder het directeursniveau. De hr-con-
bedachten de deelnemers met de facilitator inhoud en vorm
sultants nemen de strategische advisering aan directeuren voor
van het traject. De facilitator stelde vragen, vatte samen en leg-
hun rekening. De groep heeft een hbo- tot hbo+ opleidingsni-
de mogelijkheden voor. De deelnemers voelden hun verant-
veau en ervaring van enkele jaren in deze functie. Zij stonden
woordelijkheid voor een goed traject toenemen en merkten dat
op het punt om het niveau van hun dienstverlening te verzwa-
zij de hoofdrolspelers waren.
ren. Meer advieswerk in plaats van alleen het uitvoeren van operationele taken.
Werkopdrachten De groep kwam tot een ontwerp van zeven dagdelen, afgewis-
Teamniveau
seld met zelfgekozen werkopdrachten en intervisie. In het eer-
De p&o’ers beseften dat zij daarvoor aan hun eigen ontwikke-
ste dagdeel ontdekten de deelnemers hun eigen en elkaars
ling moesten werken. Voldoende expertise en volwassen part-
talenten, waarna de aandacht verlegd werd naar de klant en de
nership met de klant is daarvoor vereist. Een aantal deelnemers
adviesvaardigheden vanuit de partneradviesrol. In de laatste
was bezig met de vragen over hoe zij het beter kunnen. Op
drie dagdelen werden vaardigheden gekoppeld aan vakinhou-
teamniveau ambieert de groep een rol als meedenker met de
delijke expertise in de vorm van kennisbijeenkomsten. Elke ken-
koers van de dienst P&O. Daarnaast ziet het team het belang
nisbijeenkomst werd steeds door één van de p&o’ers ontworpen
van een goede onderlinge afstemming van werkwijze in de
en uitgevoerd, samen met een specialist. De facilitator adviseer-
accountteams en in de relatie met de klant.
de over didactische werkvormen.
Deze personeelsfunctionarissen begrijpen dat professional zijn
Het inhoudelijk thema van het traject was klantgericht advise-
betekent: blijven leren. Daar is zelfsturing voor nodig. Deze
ren. De deelnemers exploreren in de ontwerpfase het begrip
groep was daar ontvankelijk voor.
klantgericht adviseren en kwamen tot vier aspecten: het
Het leertraject van de p&o’ers is begonnen met de verkenning
opbouwen van een relatie met de klant op basis van wederzijds
van de leervraag. De gezamenlijke conclusie daarvan was dat
vertrouwen, het versterken van vertrouwen door gedegen vak-
het traject drie ingrediënten vroeg: vergroting van vakkennis
bekwaamheid, finetuning van de communicatieve vaardighe-
(expertadviesrol), uitbreiden van adviesvaardigheden (partnera-
den, zoals functioneel meebewegen en vriendelijk confronte-
Zelfsturen in Zwolle In het traject is gewerkt vanuit hrd-concepten dieaansluiten bij
In het traject bij Windesheim deden de deelnemers de sterke
de gedachte van zelfsturing van professionals.
punten test van Buckingham en gaven elkaar feedback op competenties. De deelnemers verwierven nieuwe inzichten over
Ontwerpen = leren
elkaar en ondervonden collegiale steun bij het inzetten van
Joseph Kessels (1995) pleit voor participatie van deelnemers en
talenten in het werk. Ook de leidinggevende ondersteunde door
andere betrokkenen bij het ontwerpen van leertrajecten. Hij
deelnemers aan uitdagende projecten deel te laten nemen.
heeft ontdekt dat het ontwerpproces zeer waardevolle en intensieve leerervaringen oplevert, nog voor het feitelijke
Integratie van werken en leren
leertraject is gestart. In navolging van deze theorie over ‘externe
De transfer van het geleerde naar de werksituatie is bij veel
consistentie’ van leertrajecten hebben de personeelsfunctiona-
trainingen een probleem. Hierdoor is het effect van trainen vaak
rissen het traject zelf vormgegeven met begeleiding van de
teleurstellend, zeker op langere termijn. Integratie van werken
facilitator. De rol van de facilitator is vragen stellen, samenvatten
en leren voorkomt dit transferprobleem grotendeels.
en mogelijkheden voorleggen.
In het traject zijn de bijeenkomsten ondersteunend aan het leren in de praktijk. De eigen werksituaties vormden de input
Talentgericht leren
voor leerbijeenkomsten en intervisie. De leeropbrengst uit de
Ontwikkelen van talenten maakt mensen sterk in hun werk
bijeenkomsten wordt vervolgens ingezet in de praktijk. Mensen
(Buckingham, 2002). Behaalde successen stimuleren om grenzen
uit de werkomgeving van de personeelsfunctionarissen
te verleggen. Deze denkwijze betekent uitgaan van persoonlijke
participeerden in het traject: klanten, HR-consultants en
kracht in plaats van ‘repareren van‘mankementen’. Het betekent
specialisten.
ook het werk zo organiseren dat mensen optimaal ingezet worden op waar ze goed in zijn en op wat ze willen leren.
42 40_43_P_ontwikkeling 42
personeelbeleid • mei • 2010
04-05-2010 15:18:01
Stappen voor zelfsturing • Laat deelnemers en andere betrokkenen participeren in het ontwerpen van het leertraject; • Kies voor een mix van leeractiviteiten en vertaal samen met deelnemers de leeractiviteiten zoveel mogelijk naar concrete werkzaamheden. Betrek waar mogelijk klanten en collega’s bij de leeractiviteiten. • Werk met facilitators die inhoud combineren met het bevorderen van zelfsturing; • Stimuleer leidinggevenden om te werken aan een’vitale
leeromgeving’: praten over leerwensen en leerdoelen, mensen inzetten op talenten, het werk zo organiseren dat er voldoende nieuwe elementen in zitten, in teamoverleg tijd nemen voor uitwisseling van kennis en ervaring, initiatieven belonen, enig risico durven nemen en vertrouwen geven; • Laat medewerkers nadenken over hoe zij(zelf )vertrouwen kunnen opbouwen, regie kunnen nemen en professionele ruimte en verantwoordelijkheid goed invullen. Deze begrippen vormen de basis voor zelfsturing in leren.
ren vanuit de eigen professionaliteit en tenslotte multidiscipli-
Benoemen
nair werken rond een complex vraagstuk. De groep maakte
Lange & Van Poucke benoemen drie cruciale met elkaar samen-
kennis met een paar handzame modellen, zoals de drie com-
hangende elementen bij zelfsturing: zelfkennis, zelfbewustzijn
municatieniveaus: inhoud, procedure en proces/relatie. Verder
en zelfsturing. Het gaat erom hoe professionals tegen zichzelf
boog de groep zich over theorieën over de belangrijkste klant-
aankijken en zich bewust zijn van de manier waarop de omge-
behoeften. Zij analyseerden vanuit welke mensvisie de p&o-ers
ving hen ervaart. Zij moeten kunnen benoemen wat zij in hun
willen adviseren en fristen hun kennis en vaardigheden over
werk zoal doen en welke keuzen zij daarin maken. Tenslotte is
gespreksstructuur op aan de hand van de fases in adviesproject
belangrijk dat professionals weten welke barrières zij te nemen
en contractgesprek. Voor deze theoretische verhandelingen
hebben in hun leerprocessen
werd ondermeer gebruikgemaakt van vakliteratuur van Jos
De leerbijeenkomsten en intervisie van de p&o’ers op Windes-
Arets en Peter Block.
heim stimuleerden het werken aan deze elementen. Openheid, constructieve feedback en leergierigheid waren kenmerken. In
Vertrouwen
de werksituatie werden de personeelsfunctionarissen gecoacht
In één van de andere bijeenkomsten gingen de p&o’ers van Win-
door de HR-consultants die tevens participeerden in de bijeen-
desheim samen met twee interne klanten op zoek naar ant-
komsten over klant en advisering. Enkele personeelsfunctiona-
woord op de vraag hoe vertrouwensrelaties opgebouwd en ver-
rissen waren ‘regisseur’ van de kennisbijeenkomsten en zorgden
sterkt kunnen worden. Bij dit vraagstuk spelen volgens de theo-
samen met een specialist voor vorm, inhoud en uitvoering.
rie van auteur Stephen M.R. Covey vier factoren een rol: integri-
Sommige deelnemers pakken de kans om het leiden van de
teit, intenties, capaciteiten en resultaten. Bij het ontbreken van
intervisie te leren. Alle ingrediënten van dit traject tezamen
één van deze factoren bij één of beide partijen, ontbreekt de
hebben de groei in zelfsturing merkbaar bevorderd.
basis voor vertrouwen. Daarnaast spelen persoonsfactoren, zoals risicotolerantie en situatiefactoren een rol in het opbou-
Resultaten
wen van een vertrouwensrelatie, zoals James Hurley uiteenzette
Uit de reflectieve evaluaties van de deelnemers bleek dat de
in de Harvard Business Revie van 2006.
p&o’ers van Windesheim aan kracht gewonnen hebben. Door
Tijdens de bijeenkomsten voerden de p&o’ers van Windesheidm
een andere adviesrol te kiezen en deze duidelijk neer te zetten
adviesgesprekken met de participerende klanten over een actu-
is hun invloed in de adviesrelatie toegenomen. De deelnemers
eel praktijkvraagstuk. Door directe wederzijdse feedback ervoe-
zijn sinds het traject niet meer gestopt met het ontwikkelen van
ren zij hoe de factoren van vertrouwen in de praktijk werkten.
zichzelf. Via intervisie houden zij zichzelf scherp. Daarnaast blij-
Het zelfsturend leren door de p&o’ers werd weer op een andere
ven de leidinggevenden op de hogeschool dit proces onder-
wijze aangeleerd. Zelfsturing in de eigen ontwikkeling betekent
steunen. Het blijven betrekken van klanten bij het leerproces is
dat de p&o’ers hierin hun eigen regisseurs zouden worden. Dat
iets dat zeker kan in deze lerende organisatie. Een sterkere prik-
vraagt de volgende acties van de medewerker: het bepalen en
kel tot leren is haast niet denkbaar. ■
naar voren halen van de leervraag, participeren in ontwerpen van vorm en inhoud van leeractiviteiten, actie in de uitvoering en reflection on action en reflection in action. Zelfsturende medewerkers vraagt van een organisatie een heldere visie op leren en begeleiden van persoonlijke ontwikkeling. Daarbij ligt de nadruk op leren vanuit de ervaring in concrete werksituaties. personeelbeleid • mei • 2010
40_43_P_ontwikkeling 43
43 04-05-2010 15:18:01
Column
F scaal i
Daniël Sternfeld en Emina Mujkic PricewaterouseCoopers Belastingadviseurs N.V.
Vaste kostenvergoedingen onder de Werkkostenregeling? Op 1 januari 2011 wordt de werkkostenregeling ingevoerd.
gen vallen onder het algemeen forfait. Er is een aantal uitzonde-
Blijft de onbelaste vaste kostenvergoedingen onder die
ringen, namelijk de gerichte vrijstellingen en de nihilwaarderin-
nieuwe situatie mogelijk? Voordat wij deze vraag beant-
gen. De gerichte vrijstellingen vullen het algemeen forfait niet.
woorden, gaan wij eerst kort in op het huidige regime van
De nihilwaarderingen vallen onder het algemeen forfait, maar
de vaste kostenvergoedingen.
kunnen op nihil gewaardeerd worden, indien er aan bepaalde voorwaarden wordt voldaan. Deze uitzonderingen geven de werkgevers ruimte om meer te vergoeden.
Huidig regime vaste kostenvergoedingen
Onder de huidige wetgeving mag een werkgever een vaste onbelaste en premievrijekostenvergoeding aan werknemers
Vaste kostenvergoedingen onder de werkkostenregeling
verstrekken. De voorwaarde is dat de vaste kostenvergoeding
De vaste kostenvergoedingen blijven onder de werkkostenrege-
vooraf per kostensoort en bedrag is gespecificeerd. De inspec-
ling mogelijk. Echter, de huidige vaste kostenvergoedingen kun-
teur kan de werkgever verzoeken om de kosten aannemelijk te
nen niet zonder meer voortgezet worden. Hiervoor gelden wet-
maken. Dit moet de werkgever dan doen aan de hand van een
telijke voorwaarden. Voldoe je aan de voorwaarden, dan mag je
kostenonderzoek naar de werkelijke kosten die werknemers
de vaste kostenvergoeding naast het algemeen forfait van 1,4
maken. Kan je als werkgever de kosten dan niet aannemelijk
procent geven.
maken, hetgeen in de praktijk vaak het geval is, dan volgt er
De eerste voorwaarde is dat in de vaste kostenvergoeding uit-
over het algemeen een naheffing, verhoogd met rente en boe-
sluitend kostensoorten opgenomen mogen worden die als
te. Het verdient daarom aanbeveling om vooraf kostenonder-
gerichte vrijstellingen worden aangemerkt. Dat geldt bijvoor-
zoek te houden.
beeld voor tijdelijk verblijf in het kader van de dienstbetrekking. Als tweede voorwaarde geldt, in tegenstelling tot het huidige
Werkkostenrgeling
regime, dat er vooraf een kostenonderzoek naar de werkelijke
Onder de werkkostenregeling mag de werkgever maximaal 1,4
kosten plaats moet vinden. Indien de vaste kostenvergoeding
procent van de loonsom (algemeen forfait) op jaarbasis belas-
vooraf niet onderbouwd is aan de hand van een kostenonder-
tingvrij verstrekken of vergoeden aan de werknemers (mogelijk
zoek, valt de gehele vastekostenvergoeding onder het alge-
wordt het nog 1,5 procent). De fijnmazige regels over wat en op
meen forfait.
welke wijze onbelast vergoed en verstrekt mag worden, komen te vervallen. Het gevolg is dat er geen bewijslast meer geldt of de vergoeding of verstrekking zakelijk gebruikt wordt. De fiets van de zaak hoeft dus niet meer op tenminste de helft van het aantal dagen woon-werkverkeer gebruikt te worden. Wordt er meer dan het algemeen forfait vergoed of verstekt, dan is over het meerdere eindheffing verschuldigd van 80 procent. Dit betekent dat de heffing volledig voor rekening van de werkgever komt. Echter, niet alle vergoedingen en verstrekkin-
44 44_Fiscaal 44
personeelbeleid • mei • 2010
04-05-2010 15:18:53
Nieuws
1970 Ook al dateert mijn eerste pensioenuitbetaling van 2003, ik verveel me geen moment. Nog altijd is mijn werk, of liever passie, een rode draad in mijn leven. Personeel- en organisatiezaken. En dus ben ik nog altijd trouw lid van de NVP. Dit jaar zelfs precies 40 jaar. Een mooi moment om even terug te kijken. 1970. Het jaar waarin The Beatles aankondigden uiteen te gaan. Waarin de eerste uitzending van Top Pop plaatsvindt. De opkomstplicht bij verkiezingen wordt afgeschaft en de jaartelling in het besturingssysteem Unix begint. Ook de periode dat de kolenmijnen werden of zouden worden gesloten, met als gevolg grote werkloosheid in Limburg en uiteindelijk ook een zware belasting van de WAO. Ik was toen zes jaar werkzaam bij een grote speler in de kunstmestindustrie in Pernis. Op dat moment als Sector personeelschef en in die rol regelmatig met managers in de auto, op weg naar het zuiden. Werven. Dagen achtereen.We probeerden het ook in het oosten van het land. De textielindustrie zakte daar weg, dus ook hier werkzoekenden alom. Maar helaas. De stap naar het westen was voor velen te groot. 1970 was ook de tijd waarin het uitzend-
wezen sterk opkwam. En het jaar dat ik mijn eerste staking meemaakte. Een dependance met140 man moest gesloten worden. Naast inhoudelijke discussies met vakbonden, maakte ik kennis met de enorme emoties die hiermee gepaard kunnen gaan en in dit geval tot uiting kwamen in een staking. Een OR was toen nog bij lange na niet zo voorzien van bevoegdheden en rechten als nu. Terugkijken is fijn. Zeker als je voor jezelf daarmee tot de conclusie komt dat je een mooie carrière achter de rug hebt. Vanuit de fabriek, via Werver/ Selecteur, Sectorpersoneelschef naar Hoofd P&O en uiteindelijk Hoofd Personeel en Arbeidsvoorwaarden in een groot concern. Op eigen kracht,
met een sterke wil, en de noodzakelijke wandelgangen en netwerken (waaronder NVP). Toch moeten we niet in het verleden blijven hangen. Het zijn tenslotte het heden en vervolgens de toekomst, waarmee we het moeten maken. Vandaag de dag correspondeer ik via e-mail. Blijf digitaal op de hoogte van de activiteiten en leden van de NVP en netwerk soms ook digitaal. Nog altijd wordt er geworven. Onderhandeld met vakbonden. Door ontevreden werknemers gestaakt. En treden mensen toe tot de WAO (al is dat nu terecht veel minder vanzelfsprekend). In 2006 was de opkomst bij de landelijke verkiezingen 73%. En langspeelplaten worden niet langer fysiek aan-
geschaft, maar gedownload. De digitale wereld heeft processen versneld. Afstanden worden kleiner. Handelingen korter. Werven, administreren, netwerken, contacten. Een stap vooruit. Alhoewel… Al die ontvangstbevestigingen en afwijzingen, die wij in 1970 stuk voor stuk schreven in antwoord op reacties van sollicitanten. Een dergelijke persoonlijke benadering zou met de hedendaagse technieken toch niet meer dan vanzelfsprekend moeten zijn? John Halkes
[email protected]
John Halkes is in 2010 maar liefst 40 jaar lid van de NVP. Een eervolle vermelding waard én een eenmalige column in Personeelbeleid. Naast zijn actieve lidmaatschap was John van 1992 tot in 2007 voorzitter van de Afdeling Overijssel. Momenteel is hij actief in diverse besturen van stichtingen en verenigingen, coachen ondernemers, ontslagcommissie, etc. en heeft hij een flink aantal publicaties op zijn naam staan. Met zijn ruime kennis en ervaring en passie voor het vak, staat hij altijd open voor vakgenoten om hen te begeleiden.
Inschrijving P&O Proffie 2010 geopend
Bent u trots op uw HR-afdeling?
Heeft uw organisatie een HR-beleid dat goed doordacht, inspirerend of vernieuwend is?
Heeft u recent aansprekende resultaten geboekt met uw HR-beleid?
Wilt u feedback op uw HR-beleid ontvangen door een professionele vakjury?
Allemaal goede redenen om mee te dingen naar de P&O Proffie 2010 en de HR-Innovatieprijs.
Wat is de P&O Proffie? De P&O Proffie 2010 is een initiatief van Berenschot, Tempo-Team, IntermediairPW en NVP. De P&O Proffie is dé vakprijs voor excellent HR-beleid in Nederland en wordt georganiseerd voor en door HR-professionals. Meedoen? Schrijf een korte Proffie Pitch via proffie.nl/inschrijven2010 Meer informatie? Kijk op proffie.nl of stuur een e-mail naar
[email protected] Hein Knaapen, HR-directeur KPN
Berenschot personeelbeleid • mei • 2010
45_47_NVP 45
45 04-05-2010 15:52:05
Nieuws
HRM praktijk-onderzoek congres ‘Nieuwe wegen voor HRM’ 5 november 2010
Het landelijk netwerk HRM lectoren, een samenwerkingsverband van alle lectoren HRM aan Nederlandse hogescholen, en de NVP organiseren op 5 november 2010 het eerste landelijke HRM praktijk-onderzoek congres.
MEI
Dit congres wordt tweejaarlijks georganiseerd en is bedoeld als een uitwisselingscongres tussen praktijkgericht onderzoek en het werkveld HRM. Het praktijk-onderzoek congres is Nederlandstalig, zuiver toepassingsgericht en richt zich enerzijds op HR professionals, HR adviseurs, HBOdocenten, ondernemers en leidinggevenden en anderzijds op HBO onderzoekers, onderzoekers van onderzoeksinstituten en universitair onderzoekers. Het is de plek bij uitstek waar praktijkgericht onderzoek en het werkveld waar vooronderzoek wordt gedaan elkaar ontmoeten. Vraag articulatie vanuit de praktijk is een belangrijk doel van die uitwisseling, opdat
onderzoekers kennisnemen van de vragen waar de beroepspraktijk mee worstelt. Tegelijkertijd is dit het tweejaarlijkse evenement waarop praktijkonderzoekers hun kennis delen met het werkveld en laten zien welke praktijkvragen zijn onderzocht en wat werd gevonden. Die kennis wordt inzichtelijk en vooral ook bruikbaar gemaakt voor het werkveld. Het praktijkgerichte karakter van het congres komt duidelijk naar voren in de opzet. Er zijn drie workshops voorzien per track. Er zijn vijf tracks: De positie van HRM'ers en HRM-afdelingen binnen bedrijven Leren en professionaliseren Slimmer organiseren De pluriforme arbeidsmarkt Management en HRM in het MKB In elk van de workshops wordt per sessie een probleem voorgelegd vanuit de praktijk, dat relevant is voor het (bredere)werkveld. Daarna presenteren twee onderzoekers hun werk als antwoord op de geschetste proble-
matiek. Dit mondt steeds uit in een overzicht van wat wij al weten over het betreffende vraagstuk en in een duidelijke aanbeveling of een oplossing voor het geschetste probleem. Anders dan in wetenschappelijke congressen ligt de nadruk dus niet op methoden van onderzoek en theorieontwikkeling, maar op het beantwoorden van een praktijkvraag of het oplossen van een praktijkprobleem, in een workshop waar praktijkmensen en onderzoekers samen een probleem (veld) verkennen. De bedoeling is een uitwisseling van ideeën en mogelijke oplossingen tussen praktijk en onderzoekers, eerder dan het slechts presenteren van onderzoek of theorie. Het congres ‘Nieuwe wegen voor HRM’ wordt dit jaar op 5 november a.s. gehouden bij Avans Hogeschool in Den Bosch. De deelname kosten bedragen € 130 (excl.BTW). Surf naar de website www.hrmlectoren.nl voor ondermeer het volledige congresprogramma, sprekers en inschrijven.
Workshop ‘In drie stappen je organisatie permanent wakker schudden’ 10 juni 2010 Iedereen kent de onmacht hoe je als ondersteunende professional zaken ziet die niet gedeeld worden. Dit kunnen functioneringsproblemen zijn, een stroef lopende samenwerking of zaken die je telkens opmerkt en waar onvoldoende meegedaan wordt. Alhoewel je achtergrond en opleiding je wel hebben geleerd hoe persoonlijkheden in elkaar zitten, spreek je nog geen ‘taal’ om die persoonlijkheden ook wakker te schudden, zodat ze met behulp van je zienswijzen veel meer uit zichzelf en de samenwerking gaan halen. In deze introductieworkshop brengen we je het inzicht hoe je de persoonlijkheden in je organisatie dermate wakker schudt dat ze nooit meer anders willen. Niet alleen omdat de organisatie daarmee qua performance boven zichzelf uitstijgt, maar ook omdat ‘wakkere’ mensen de
46 45_47_NVP 46
meest uitnodigende zijn om mee samen te werken. Als P&O’er je mensen alert en wakker te krijgen, is niet meer dan je mensen en jezelf in hun basistalent zetten. Door vervolgens de passie de ruimte te geven en een aantal organisatieprincipes te volgen creëer je een organisatie die ook echt geweldig wordt. De klanten die we op die manier begeleiden, ontketenen hun persoonlijke talenten, raken anderen daarmee in hun essentie en nemen vervolgens de hele organisatie op sleeptouw. Na deze workshop krijg je zicht op welke persoonlijkheden de samenwerking onbewust en subtiel tot stilstand weten te brengen en wat je kunt doen om dat om te draaien. Als extra geven we je het inzicht waarom excellence of high performingorgani-
saties er zo anders uitzien dan het beeld dat we ervan hebben. Een greep uit de evaluaties van de eerder gehouden workshop: “100% content voor 4 uur!”, “Heel veel eyeopeners!”, Smaakt naar meer”. Deze workshop vindt plaats op donderdag 10 juni 2010, van 16.00 tot 20.00 uur in conferentiehotel ISVW te Leusden. De kosten voor deelname bedragen € 90 voor NVP-leden, anderen betalen € 100. Ga voor uitgebreidere informatie naar www.nvp-plaza. nl/agenda.
AGENDA
19 mei Noord-Brabant: Vrouwen aan de top! 20 mei Limburg: Meeting of Minds YP: Generatieleren vanuit Generatie Y: de protestgeneratie 25 mei Workshop: NVP Sollicitatiecode 26 mei MD/HRD: Workshop‘Leiderschap en Volgerschap’ Zelfstandigen:Carrousel: welke dienstverlener helpt jou verder op weg 27 mei Zeeland:Integriteit: ‘Gewoon(te)?! HRM & fraude(preventie)’
JUNI 2 juni Internationaal: Het congres ‘HR in ethisch perspectief’ 3 juni MD/HRD: Werkconferentie ‘Management Development in turbulente tijden’ 7 juni AVO: Workshop ‘Woekerpensioen of wonderpensioen?’ 15 juni Overijssel: Welke opleidingssubsidies loopt u mis? 17 juni MD/HRD: De rolvan HR bij coaching 22 juni Hoe overtuig ik het MT? Praktische debattechnieken, tips en trucs De volledige agenda en meer informatie vind je opwww.nvp-plaza.nl/ agenda.
personeelbeleid • mei • 2010
04-05-2010 15:52:06
Nieuws
contactgegevens De contactgegevens van alle afdelingsen sectiebesturen zijn te vinden op www.nvp-plaza.nl. landelijk bureau nvp Villawal 1 Postbus 70 3430 AB Nieuwegein T 030 236 71 01 F 030 234 39 91 E
[email protected] I www.nvp-plaza.nl Bureaumanager Henk Wallach E
[email protected] Ledenadministratie Simone Sijbrandij Simone Engin E
[email protected] Activiteitenadministratie Annette van der Kooij E
[email protected] Receptie Ank Beringen-van Oorschot Tini van de Vossenberg-Gras E
[email protected] Financiële administratie Henk Vreeken Henk-Jan van Veen E
[email protected] Opleidingen/ Bestuurssecretariaat Steven Aarts E
[email protected] Marketing & Communicatie Barbara van Eck-Blok Eunice Coli E
[email protected] NVP-plaza GertJan van Schuppen E
[email protected] Klachteninstantie NVP Sollicitatiecode Ank Beringen-van Oorschot T 030 605 57 84 E
[email protected]
LID WORDEN
De NVP is hét netwerk voor P&O-professionals die zich bezig houden met issues als HR-strategie, arbeidsverhoudingen, werving en selectie, beloningssystemen, arbeidsvoorwaarden en opleidingsplannen. De NVP maakt zich sterk voor de vakontwikkeling van haar leden en is daarom voortdurend actief om haar leden zo goed mogelijk te informeren. Ervaar zelf wat de NVP jou te bieden heeft. Wil je lid worden? Lees dan onderstaande voorwaarden door. Kom je in aanmerking voor een lidmaatschap? Meld je dan aan als lid via onze website www.nvp-plaza.nl (ga naar ‘Over NVP’ en kies dan ‘lidmaatschap’). Of vul onderstaande antwoordcoupon in en wij sturen je een inschrijfformulier toe.
VOORWAARDEN
De NVP is toegankelijk voor mensen met ervaring in het P&O-werkveld en/of een relevante opleiding. Voor jou als lid een garantie dat je hier met vakgenoten onder elkaar bent. De NVP kent persoonlijke leden. De voorwaarden voor lidmaatschap van de vereniging zijn: • afgestudeerd aan een HBO-opleiding Personeel & Arbeid of een minimaal vergelijkbare opleiding, of; • tenminste drie jaar praktijkervaring in een functie op het terrein van personeel en organisatie. Als je niet aan deze voorwaarden voldoet, dan kun je wellicht in aanmerking komen voor één van de hierna genoemde speciale lidmaatschappen: • junior lid, als je aan de voorwaarden voor het lidmaatschap voldoet maar jonger bent dan 28 jaar; • aspirant lid, als je studeert aan een HBO Personeel & Arbeid of een vergelijkbare HBO/WO-opleiding; • belangstellend lid, als je niet voldoet aan de voorwaarden voor het lidmaatschap, maar wel geïnteresseerd bent in P&O omdat je werkzaam bent in een gerelateerd vakgebied.
Kopij NVP Nieuws De afdeling Marketing & Communicatie van de NVP voert de redactie van NVP Nieuws. Als je nieuws hebt of iets wat van belang kan zijn voor NVP-leden, kun je dit mailen naar
[email protected]. De redactie behoudt zich het recht voor bijdragen aan te passen.
Hoofdsponsor van de NVP
CONTRIBUTIE
De prijs voor het lidmaatschap 2010 bedraagt € 206 voor een heel jaar. Het lidmaatschapsjaar duurt van 1 januari tot en met 31 december, maar kan bij de start van iedere maand ingaan. De hoogte van de contributie wordt naar rato van het aantal resterende maanden in het kalenderjaar berekend. Facturen voor het lidmaatschap worden naar privé-adressen van leden gestuurd. Als je wilt dat de factuur naar het factuuradres van jouw werkgever gestuurd wordt, kun je dit aangeven bij de ledenadministratie. Let wel, je blijft persoonlijk lid van de NVP. De lidmaatschapsprijzen 2010 voor specifieke leden zijn: • Aspirant leden € 25 • Junior leden € 113 • Belangstellende leden € 206
COLLECTIEF LIDMAATSCHAP
De NVP kent ook collectieve lidmaatschappen. Het collectief lidmaatschap is mogelijk vanaf 10 nieuwe leden vanuit 1 organisatie. Een korting van 25% op de contributie van het gewone lidmaatschap is dan van toepassing. Alleen gewone leden kunnen vallen onder het collectief lidmaatschap. Alle condities van het gewone lidmaatschap zijn ook van toepassing op het collectief lidmaatschap. De voorwaarden voor het collectief lidmaatschap zijn te vinden op www.nvp-plaza.nl (kies de pagina ‘lid worden’).
WIJZIGINGEN
Wijzigingen in privé- en/of zakelijke gegevens kunnen doorgegeven worden aan de ledenadministratie. Dit kan via het emailadres
[email protected].
OPZEGGEN
Het lidmaatschap moet altijd schriftelijk of per email opgezegd worden en uiterlijk vóór 1 december, de opzegging is van kracht met ingang van 1 januari van het daaropvolgende kalenderjaar. Je kunt de opzegging mailen naar
[email protected] of schriftelijk sturen naar Postbus 70, 3430 AB Nieuwegein t.a.v. de ledenadministratie. Let op! Je ontvangt altijd een schriftelijke bevestiging van de opzegging. Deze moet je dan ook bij onduidelijkheid altijd kunnen tonen. Als je de bevestiging niet ontvangen hebt is het lidmaatschap niet opgezegd.
Ja, ik wil graag lid worden van de NVP. Stuur mij daarom een inschrijfformulier toe. Naam
m/v
Adres Postcode
Plaats
Telefoon Knip deze antwoordcoupon uit, vul in en fax het naar 030 234 3991. Opsturen kan ook: NVP, Antwoordnummer 3238, 3430 VP Nieuwegein. personeelbeleid • mei • 2010
45_47_NVP 47
47 06-05-2010 08:01:23
Deze HR-dienstverleners kregen hun Cedeo-erkenning van
de strengste jury...
M-Tech Juridisch en Financieel Advies cvba, Hasselt M-Tech Milieucoördinatoren cvba, Hasselt M-Tech Protec Engineering cvba, Hasselt
Auriga Axolotl, Leusden Hepkema Consultancy, Wassenaar
CPS onderwijsontwikkeling en advies, Amersfoort Houthoff Training & Coaching, Rijswijk United Talent, Naarden
Interimenco.nl, ‘s-Hertogenbosch
Buro voor Fysieke Arbeid, SintOedenrode BusinessHealthSupport Risicobeheer bv, ‘s-Gravenmoer C&T Ontwikkeling bv, Haren Stichting Centre for Safety and Development, Amersfoort Centric Training, Diemen Cerein, Maarn Concredis Opleidingen BV, Amsterdam Cormano, Monnickendam Diligent, Tiel DOOR Training & Coaching, Doorn Focus Advisering Training Coaching, Dongen GITP Development & Training, Tilburg GO opleidingen, Voorburg Houthoff Training & Coaching, Rijswijk Interselling Training B.V., Raamsdonksveer Bureau Jeugdzorg Haaglanden, ‘s-Gravenhage De Langhenkel Groep, Zwolle Leertouwer Van Dijck & U B.V., Amsterdam Taleninstituut Linguacom, Velden LSBL Services VOF, Ede LTC Language Training Centre B.V., Nijmegen
NIMO - Project Management Instituut B.V., Soesterberg NIVRA/VERA, Amsterdam OPB Opleidingsinstituut Politieen Beveiligingspersoneel, Sittard Précon Food Management, Bunnik ROC de Leijgraaf, Uden SONedutraining, Doetinchem Studiecentrum Talen Eindhoven bv, Eindhoven Taalcentrum-VU, Amsterdam TACC Talen-CommunicatieCentrum Sauer, Wieringerwerf TMS Training & Management Services B.V., Hilversum Twice IT Training B.V., DriebergenRijsenburg United Talent, Naarden Welten, Vessem
Business School Nederland, Buren gld CCO Informatica Opleidingen, Heerlen Stichting Centre for Safety and Development, Amersfoort Centric Training, Diemen
Cerein, Maarn Concredis Opleidingen BV, Amsterdam CPS onderwijsontwikkeling en advies, Amersfoort DOOR Training & Coaching, Doorn GITP Development & Training, Tilburg GO opleidingen, Voorburg ERA Belgium NV, Aartselaar Fury BVBA, Geel Adviesbureau Hoogendijk, Houten Interselling Training B.V., Raamsdonksveer Bureau Jeugdzorg Haaglanden, ‘s-Gravenhage JJ Trainers Academie, Deventer Jurilex NV, St-Denijs-Westrem KB&K, Wageningen De Langhenkel Groep, Zwolle Lindenhaeghe, Zeist NIMO - Project Management Instituut B.V., Soesterberg NIVRA/VERA, Amsterdam ROC de Leijgraaf, Uden Secretary Management Institute, Eindhoven SONedutraining, Doetinchem Stichting Stimulansz, Utrecht TSM Business School, Enschede Turnhoutse Autorijschool BVBA, Turnhout
Twice IT Training B.V., DriebergenRijsenburg WEKA Uitgeverij B.V., Amsterdam Welten, Vessem
Cedin educatieve dienstverlening, Drachten Driestar Educatief, Ridderkerk
CED-Groep, Rotterdam IJsselgroep, Educatieve Dienstverlening, Apeldoorn
Compagnon, Amsterdam Langenberg advies in verandering, Bathmen
Art of Image B.V., Valkenswaard BHV.NL / Commitment BV, Nijmegen Buro Center Informatics BVBA, Brugge
...hun klanten.
Cedeo feliciteert alle HR-dienstverleners in deze advertentie met hun recent verkregen nieuwe of vernieuwde Cedeo-erkenning. Dat betekent dat minimaal 80% van hun klanten tevreden is over de performance, klantgerichtheid en de samenwerking. De erkenning wordt verleend op basis van regelmatig klanttevredenheidsonderzoek onder inkopers en opdrachtgevers uit het bedrijfsleven, de overheid en de non-profitsector. Dat houdt de aanbieders scherp, het aanbod op niveau en het keurmerk waardevol. En het geeft u zekerheid, als u verantwoordelijk bent voor het inkopen van opleidingen, trainingen of andere HR-diensten.
Cedeo erkenning: Leidraad als u een HR-dienstverlener zoekt. Onmisbaar als u een HR-dienstverlener bent. Ga voor meer informatie over de procedure om Cedeo-erkend te worden naar www.onderscheiddoorerkenning.eu * Cedeo is een onafhankelijke intermediair die het keurmerk Cedeo-erkend verleent aan organisaties actief op het terrein van human resources improvement. Cedeo doet dit op basis van de criteria klanttevredenheid, kwaliteit, continuïteit en klantgerichtheid. Weena-Zuid 170, 3012 NC Rotterdam
45_47_NVP 48
Postbus 701, 3000 AS Rotterdam
T. 010 - 201 42 22
F. 010 - 224 85 87
www.cedeo.eu
[email protected]
04-05-2010 15:52:15