persdossier 18.03.10
ART KEPT ME OUT OF JAIL Performance Installations by Jan Fabre 2001−2004−2008
ART KEPT ME OUT OF JAIL Performance installations by Jan Fabre 2001-2004-2008 19.0319.09.10
Jan Fabre katapulteerde zichzelf in 1982 uit de marge meteen internationaal in de schijnwerpers met zijn Het is theater zoals te verwachten en te voorzien was en bestendigde dit beeld twee jaar later met De macht der theaterlijke dwaasheden. In het verlengde daarvan werd hij ook in de beeldende kunstscène een gewaardeerd kunstenaar die in prestigieuze galerijen en musea zijn opwachting maakte. Waar zijn theaterwerk en ook het latere beeldende werk sindsdien uitputtend bestudeerd werd, bleef alles wat Fabre voordien gedaan had, onbelicht. Hier en daar werden wel een paar oude werken opnieuw onder de aandacht gebracht, zoals de Theezakjeskamer (1978, uitgevoerd in Watou in 1995), de reeks 8mm kortfilmpjes (1980-82) in een editie voor de VMHK in Gent, het Neuslaboratorium (1978-79) in de tuin van zijn ouders, of de Wetskamer (1979) en Wetskelder (1979) met zijn weckpotten in Fondation Claudine et Jean-Marc Salomon, château d’Arenthon, Alex (F) en het MAMAC in Nice. Amper gedocumenteerd vielen de eerste tien jaar van een enorme beeldende kunstactiviteit weg. Zo ontstond een beeld van theater, dans en opera enerzijds, en tekeningen, sculpturen, films en installaties anderzijds, die onderling moeilijk met elkaar te rijmen leken. Het M HKA ging in 2006 dan ook de uitdaging aan om een beeld te scheppen van de eerste jaren van Fabres kunstpraktijk. Dit vanuit het geloof dat het belang en de eigenheid van Fabre als kunstenaar primair in zijn voortdurende beweging ligt. Wij zien Fabre als een oeuvrekunstenaar, een kunstenaar van wie het werk belangrijk is als één samenhangend geheel.
De afzonderlijke werken krijgen hun energie en samenhang uit die bredere beweging met zijn vele inzetten. Het M HKA zocht in 2006 samen met Fabre een presentatievorm om hieraan uitdrukking te geven. Met aandacht voor beelden die geen kunstwerk zijn geworden maar wel kunst zijn, voor documentatie als enige overblijvende toegang zijn tot handelingen, voor klank en tekstflarden … Omdat Jan Fabre een ‘homo faber’ is, een doende mens, werd teruggegrepen naar een titel van de vroege tentoonstelling Homo Fabere (1981). De kunst van Fabre is kunst die ontstaat uit handelen en die daar verder toe wil aanzetten. Door deze benadering wordt het schijnbare schisma tussen de theatermaker en de beeldende kunstenaar opgeheven. Dat wordt pas goed duidelijk bij een meer aandachtige benadering van Jan Fabres vroege artistieke praktijk, voorafgaand aan Het is theater … Parallel aan deze performanceactiviteit ontwikkelde Fabre werken die men installaties kan noemen maar die volledig verweven zijn met deze performance-inzet. Het project Homo Faber bestond naast de M HKA tentoonstelling ook uit de gelijknamige presentatie in het Koninklijk Museum van Schone Kunsten (KMSKA), waar hij zijn werk op schitterende wijze in relatie bracht met de collectie van dit instituut. In 2008 kreeg dit dubbelproject twee verlengstukken in Parijs: de veelbesproken tentoonstelling L’Ange de la métamorphose in het Louvre en de vijf uur durende performance Art kept me out of jail!, rond de Franse gangster Jacques Mesrine. Deze grootmeester van de vermomming ontsnapte keer op keer uit de gevangenis, tot hij in 1979 zonder enige vorm van proces werd neergeschoten door de Franse politie. De figuur van Mesrine, als metafoor voor de kunstenaar als luis in de pels van de samenleving, houdt Fabre al lang bezig. In het Louvre, museum der musea, in de galerie Daru, tussen de antieke sculpturen en sarcofagen, vermomde Fabre zich – net als zijn ‘gangsteridool’ - telkens weer in andere gedaantes, om uiteindelijk onder een lang kogelsalvo te bezwijken aan de voet van de Nikè van Samothrake.
/
Fabre houdt van het medium performance omdat het zich onttrekt aan alle regels van de beeldende kunst en van het theater. In het Louvre keerde hij terug naar zijn artistieke roots. Bij zijn terugkeer uit Parijs besloot de kunstenaar om de video-opnames van deze spraakmakende performance te schenken aan het M HKA, dat reeds zorg draagt voor zijn vroege performance-video’s. Naar aanleiding van de schenking en het verschijnen van de bijhorende publicatie tonen we deze opnames voor het eerst, onder andere in combinatie met die van twee andere belangrijke performances Sanguis/ Mantis (Polysonneries Festival, Lyon 2001) – waarin hij gehuld in een loodzwaar harnas tekeningen maakte en teksten schreef met zijn eigen bloed - en Virgin/Warrior (Palais de Tokyo, Parijs 2004) – een performance met Marina Abramović die onder andere ging over het idee van vergiffenis en van de kunstenaar-krijger. Ook de registratie van deze twee performances schonk Jan Fabre aan het M HKA.
Donderdag 18.03 Jan Fabre, Art kept me out of jail! De publicatie Art kept me out of jail!, uitgegeven bij Editions Dilecta, doet verslag van de metamorfose van de kunstenaar als gangster in de performance Art kept me out of jail in het Musée du Louvre (Galerie Daru en Cour Napoléon) op 22 april 2008. Het boek bestaat uit een 30-tal tekeningen uit de serie The Escape of the Artist I-II-III – die Fabre maakte rond deze performance – en foto's en tekstquotes uit de performanceact zelf. De erg beeldende dramaturgie neemt de lezer mee in de uiteenlopende werelden van de faits-divers, de beklemmende mensenjacht, het museum, maar ook in de sfeer van het tragikomisch theater. In de wonderlijke setting van het Louvre vermomt, verleidt, valt en biedt Jan Fabre / Jacques Mesrine weerstand tot het laatste salvo van kogels.... Verder zijn in het boek essays opgenomen van Marcella Lista, Bart De Baere, Bernard Marcadé, Giacinto Di Pietrantonio, Philippe Van Cauteren en Achille Bonita Oliva en is de dvd van de performance bijgesloten. > Jan Fabre signeert vanaf 20:30 > Jan Fabre, Art kept me out of jail!, édition Dilecta, 16,5 x 24 cm, 100 kleuren- en zwartwitfoto’s en 37 tekeningen door de kunstenaar, 160 pp. ISBN: 978-2-916275-65-9 (EN) / 978-2-916275-61-1 (FR) + dvd
/
Lijst met werken Sanguis / Mantis (2001) Video: performance van Jan Fabre, Festival Polysonneries Lyon, 22 mei 2001 Harnas-sculptuur: Jan Fabre PAL 4:3 stereo, 1 scherm, ca. 26 minuten Met: Jan Fabre Camera: Tijs Visser Montage: Jan De Coster Producent: Festival Polysonneries, Lyon (F) Gefilmd in: Les Subsistances Laboratoire International de création artistique, Lyon (F) collectie M HKA, schenking van de kunstenaar Virgin / Warrior (2005) Video: performance van Marina Abramović en Jan Fabre, Palais de Tokyo, Parijs, 14 december 2004 Harnas-sculpturen: Jan Fabre Kleur, DVcam. 2 schermen, 34 minuten Met: Marina Abramovic, Jan Fabre Camera: Oliver Imfeld, Karsten de Vilder Montage: Jan De Coster Geluid: Tom Buys Architect: Jan Dekeyser Harnassen: Gaiska Torrealba Producent: Angelos, Antwerpen; Festival d'Avignon Gefilmd in: Palais de Tokyo, Parijs collectie M HKA, schenking van de kunstenaar Art kept me out of jail (Louvre, Galerie Daru, 22 april 2008)(2008) Kunstenaar /performer: Jan Fabre Assistenten: Katrien Bruyneel, Barbara De Coninck Make up, kostuums, pruiken: Gerda Van Hoof Assistent: Elisabeth Van Dam Speciale effecten: Olivier Delaveleye, Marie-Pierre Franckx Sound research: Maarten Buyl Fotografie: Attilio Maranzano, Maarten Van den Abeele Producent: Musée du Louvre, Parijs Video: performance van Jan Fabre, Galerie Daru / Musée du Louvre, Parijs, 22 april 2008 Kleur, DVD. Engels gesproken. 3 schermen, 4 uur 28 minuten Met: Jan Fabre Chef operateur: Guillaume Le Grontec Camera: Christophe Beaucourt, Thierry Gontan, Marilyne Quelin, Guillaume Teysseire Producer: Musée du Louvre, Parijs Locatie: Musée du Louvre, Galerie Daru collectie M HKA, schenking van de kunstenaar
On ne s’habitue pas à l’art (Sanguis / Mantis) (2001) bloed op papier 32 x 24 cm Editie: oplage 60 exemplaren There’s no getting used to art (Sanguis / Mantis) (2001) bloed op papier 32 x 24 cm Editie : oplage 60 exemplaren Hommage aan Jacques Mesrine (buste) (2008) Was, metaal, graniet 50 x 60 x 55 (H) cm 1/1 privécollectie, België Art kept me out of jail (Louvre, 2008) 8 zwart-wit prints 96,5 x 66,6 x 3,3 cm Edition 1/3 privécollectie, België The escape of the artist I (2008) 10 tekeningen 10,4 x 14,7 cm potlood H/B en kleurpotlood op fotopapier privécollectie The escape of the artist II (2008) 10 tekeningen 13,3 x 9,45 cm potlood H/B en kleurpotlood op fotopapier privécollectie The escape of the artist III (2008) 10 tekeningen 17,9 x 22,3 cm potlood H/B en kleurpotlood op fotopapier privécollectie Jacques Mesrine (reeks: De vrienden) (1983) 150 x 200 cm balpen op papier collectie Ann en Dorian Van der Brempt De dood van Mesrine I & II (reeks: Vervalsing van het geheime feest I) (1985) 2 tekeningen crystal balpen en klassieke balpen op een gedrukt beeld privécollectie, Leuven
/
Solo- en groepstentoonstellingen met werk van Jan Fabre in 2010 Jan Fabre. Hoofdstukken I-XVIII Was & Brons Guy Pieters Gallery Paris 14.03-02.05.2010 www.guypietersgallery.com Isole mai trovate / Islands never found Palazzo Ducale, Appartamento del Doge, Genova 13.03-13.06.2010 www.palazzoducale.genova.it 10 ans: un musée, un Frac, une collection Les Abattoires, Art moderne et contemporain Toulouse & région Midi-Pyrénées 02.04-22.08.2010 www.lesabattoirs.org Alternative Humanities: Jan Fabre x Katsura Funakoshi 21st Century Museum of Contemporary Art, Kanazawa 29.04-31.08.2010 www.kanazawa21.jp Sexuality and Transcendence Pinchuk Art Center, Kiev 24.04-19.09.2010 www.pinchukartcentre.org Dead or alive Museum of Arts and Design, New York 27.04-24.10.2010 www.madmuseum.org FANTASMAGORIA, LE MONDE MYTHIQUE Les Abattoirs, Toulouse - Grotte du Mas d'Azil, ... 22.05-04.11.2010 Transformation – animals and humans Museum of Contemporary Art (MOT), Tokyo Autumn 2010 (Nog te bevestigen)
/
Beeldmateriaal
> Meer persbeelden vind je op www.muhka.be (bij pers) of kan je op cd aanvragen. Gelieve altijd de juiste vermeldingen (zoals kunstenaar, titel, fotograaf en copyright) bij de beelden te plaatsen.
Virgin Warrior, Performance van Marina Abramovic en Jan Fabre, Parijs, Palais de Tokyo, 14 december 2004, foto Attilio Maranzano, copyright Angelos Jan Fabre as Jacques Mesrine, foto Malou Swinnen, copyright Angelos
Jan Fabre, Sanguis/Mantis, performance, copyright Angelos Jan Fabre, The Escape of the Arist II (series II-14), foto Pat Verbruggen, copyright Angelos
/
M HKApraktisch PERSCONTACTEN Rita Compère / Kathleen Weyts > T +3 (0)3 60 99 91 of +3 (0)3 60 80 97 >
[email protected] Gerrie Soetaert T: +3 (0)475 47 98 69 E:
[email protected] Persteksten en beeldmateriaal kan je downloaden op www.muhka.be/press Dank bij voorbaat om bij publicatie ook telkens onze website te vermelden: www.muhka.be M HKA Museum van Hedendaagse Kunst Antwerpen Leuvenstraat 3 000 Antwerpen > DI→WO en VR→ZO 10:00→18:00, DO 11:00→1:00 > T +3 (0)3 60 99 99 >
[email protected] TOEGANG > €6 > €4 (-6 / 60+ / groepen vanaf 10 pers. / werkzoekenden / andersvaliden en hun begeleiders / leden NICC / Antwerpenaren / lerarenkaart Klasse / Knack Club) > gratis (-13 / BIG-kaart / Vrienden van het M HKA / ICOM /VMV)
OPENBAAR VERVOER > Station Antwerpen-Berchem: tram 8 > Station Antwerpen-Centraal: bus 3 > Station Antwerpen-Zuid: tram 4 of tram 4 > www.delijn.be / www.nmbs.be EIGEN VERVOER > www.antwerken.be > gratis parkeergelegenheid CINEMA ZUID Lakenstraat 14 000 Antwerpen > T +3 (0)475 45 77 05 >
[email protected] > www.cinemazuid.be
M HKApartners Het M HKA is een initiatief van de Vlaamse Gemeenschap en wordt gesteund door Provinciebestuur Antwerpen, Stad Antwerpen, Nationale Loterij, Akzo Nobel Decorative Coatings-Levis, Ethias, Evens Foundation en Klara
INLICHTINGEN EN RESERVATIES > MA→VR 09:00→1:00 en 13:00→17.00 > T + 3 (0)3 60 99 90 >
[email protected] > www.muhka.be/ontvangt M HKAFE > DI→WO 11:00→18:00, DO 11:00→1:00 > gratis toegang tot het M HKAFE en de 5de en 6de verdieping M HKAbibliotheek > MA→VR 11:00→17:00 > T +3 (0)3 60 99 98 > gratis toegang
7/
