EFFATA Periodiek van de Effatagemeenschap Nijmegen
In dit nummer gedenken wij alle overleden parochianen van het afgelopen jaar en staan we stil bij een bijzonder gedachtenismonument. pag. 6
Interview Betty Smits van Sonsbeek blikt met Maria Voss terug op haar pastorale werk. pag. 7/8
Feest Dominicanen Met een stijlvolle viering werd in onze kerk het 500 jarig bestaan herdacht van de Nederlandse provincie van de Dominicanen. Op 7 november vindt in Utrecht de viering van het 700 jarig bestaan van de orde plaats pag . 8/11
Column Dit keer vertelt Hans Hamers hoe hij in de Dominicuskerk is gekomen. pag. 11
Gedenken – het is iets anders dan herdenken. Zo is de nationale herdenking op 4 mei steeds meer een moment van gedenken geworden, waarbij we niet alleen de doden uit de Tweede Wereldoorlog herdenken, maar ook beseffen hoe het samen leven toen, maar ook vandaag de dag kan ontsporen. Gedenken zet ons aan tot bezinning op de vraag hoe wij ons leven vorm geven, tot het omzien naar de medemens, tot het voorkomen van conflicten dichtbij en verder weg. Je overweegt, je mediteert erover. Dat is gedenken. Onontkoombaar hebben we ook het afgelopen jaar weer een aantal dierbaren uitgeleide gedaan, mensen die in ons voortleven, in meerdere opzichten. We hebben stilgestaan bij hun leven, hun leven ook gevierd in een “gedachtenisviering”. En daarbij beseffen wij niet alleen onze eigen eindigheid, maar ook de grote waarde die het leven heeft, het wonder er überhaupt te mogen zijn. We zien, en we zien om in verwondering. Wetenschap en geloof beginnen met verwondering, met vragen. In het licht van onze eindigheid bijvoorbeeld de vraag hoe we ons de hemel voorstellen. (Intussen geloof ik steeds minder dat we hier alleen zijn om antwoorden te krijgen, maar minstens zozeer om de vragen te delen). En dan lees ik in onze Heilige Schrift: “Het begin van wijsheid is ontzag voor de Heer” (Ps. 111:10) en hoor ik: “Ik zoek U met gesloten ogen en, altijd anders dan ik dacht, hebt u zich over mij gebogen, zoals een moeder in de nacht.” (Ivo de Jong) Maar wat erváren we intussen? De hemel? Dat is misschien wel: alle plaatsen waar wij ooit gelukkig geweest zijn, dat zijn alle dingen die wij graag gedaan hebben, dat zijn alle woorden die wij graag gehoord of zelf gesproken hebben, dat zijn vooral alle mensen die wij graag gezien, die wij bemind hebben, met wie we het leven gevierd hebben. De hemel als plaats waar we het leven vieren. Gedenken: om verdriet, om eenzaamheid te delen, stil te staan bij leven en sterven. In het christelijk geloof staat het gedenken immers centraal. Gedenken, meer dan het her-denken van Jezus’ manier van leven, dat bestond uit delen, uitdelen, mee-delen. In de gaven van brood en wijn gedenken wij hem. Een goed mens, die zijn leven gaf voor zijn vrienden, een voorbeeldig mens die wij ons steeds weer te binnen brengen. Dat doen we, door iets te herhalen van wat hij deed. Als een “ware, wandelende Jood” was hij altijd onderweg. Als we hem slechts herdenken, lopen zijn pad en ons pad dood. Wanneer we gedenken, beseffen we dat wij méélopen, naar elkaar omziend, zoals in onze geloofsgemeenschap. Wij zijn onderweg, niet alleen, maar samen. Zoekend en dwalend laten we elkaar niet los, vieren we het leven, van begin en – als het kan - tot en met het einde. En blijven we zingen: “Gedenk Uw mensen, dat zij niet vergeefs geboren zijn. Omdat Gij het zijt, groter dan ons hart, die mij hebt gezien, eer ik werd geboren.” Frits Muller
November / December 2015
Allerzielen
Gedenken en vieren in het licht van Allerheiligen en Allerzielen
Jaargang 9 nummer 6
In dit nummer
Van het locatieteam Geïnspireerd door de indrukwekkende viering van 500 jaar Dominicanen in Nederland en gebruikmakend van het slot van de preek van René Dinklo, de provinciaal:
schets opstellen. Gedacht wordt aan een pastoraal werker (m/v) die voor 2 of 3 locaties werkzaam zou kunnen zijn. Dit zou de samenwerking binnen Stefanus kunnen bevorderen. Er moet goed worden gelet op een grondige overdracht van alle taken van Annemie.
Ik geloof stellig dat wij de toekomst van de Stefanusparochie met vertrouwen tegemoet mogen zien als wij de wijsheid hebben om de tekenen van de tijd te verstaan en daarnaar te handelen. Op deze wijze kunnen wij een bijdrage blijven leveren aan de verkondiging van het Evangelie van Jezus Christus voor het heil van de mensen op een aansprekende wijze.
Al met al een vruchtbare bespreking waarbij het “Effata” profiel goed naar voren werd gebracht. Dank aan de inbreng van alle deelnemers!
heeft het locatieteam samen met het pastoraatsteam een stevig gesprek gehad met twee vertegenwoordigers van de pastoraatsgroep van de H. Stefanusparochie (Cyrus van Vught en Michael Stoelinga).
Dominicanen
Doel van het gesprek, dat op alle acht locaties wordt gevoerd, is het krijgen van inzicht in de situatie, de verlangens en de noden die daar leven over de inzet van pastores. Voor de lange termijn is ons ideaal dat er in de Stefanus plaats blijft voor een pastorale bemensing voor Effata die aansluit bij onze traditie: eigentijdse vieringen, die aansluiten bij de ontwikkelingen in de samenleving, waar een ieder welkom is zoals hij of zij is, en die tevens zijn gebaseerd op de dominicaanse spiritualiteit. Daarbij hebben wij de voorkeur voor een pastoraal werker, liefst een vrouw, ook om de pluriformiteit binnen Stefanus te accentueren. De Effatagemeenschap wil de rijkdom van het geloof laten bloeien naar alle mensen in de wijken en de buurten, en naar de huidige, ouder wordende parochianen. Externe gemeenschapsopbouw is een belangrijke element van het pastoraat: pastorale presentie in de wijk. Wij zijn er voor elkaar. Geconstateerd wordt dat wij tot op heden nog weinig elkaar hebben leren kennen en dat we nog weinig van elkaar weten binnen de Stefanusparochie. De diverse locaties zijn nog erg op zichzelf bezig. Daar zou aan gewerkt moeten worden. In de huidige situatie van het pastoraat binnen Effata is voor alle vier werkvelden (liturgie, catechese, diaconie, gemeenschapsopbouw) voldoende menskracht aanwezig. Annemarie Herinx is als pastoraal werker de spin in het web, zowel coördinerend als inspirerend. Ook het persoonlijk, individueel pastoraat krijgt de aandacht. Wij trekken mensen aan ver buiten de parochiegrenzen en hebben een aantal vrijwilligers die een goede pastorale opleiding hebben gehad. Voor de opvolging van Annemie gaan wij een profiel2
Ab Blom/ Dirk-Jan de Rooij
Vanuit het pastoraal team Tevreden mogen we terugkijken op de viering van 4 oktober j.l. ter gelegenheid van het 500 jarig bestaan van de Nederlandse provincie der Dominicanen. De bloemen, de banieren, de koffie, de warme lunch, de fototentoonstelling; dit alles was buitengewoon goed verzorgd. Het was een dag om dankbaar op terug te kijken. Er volgen nog meer Dominicanen - activiteiten. Op zondag 25 oktober om 15.00 uur is in onze kerk de professieviering van de Lekendominicanen. Verder zijn er tal van activiteiten in voorbereiding ter gelegenheid van het 800 jarig bestaan van de Orde. De opening van dit jubileumjaar vindt plaats op 7 november in de Dominicuskerk te Utrecht. Op de website van de Dominicanen vindt u meer info. Bezield Verband Op 11 oktober vond in onze kerk de oecumenische viering plaats in het kader van Bezield Verband, een al jaren bestaand samenwerkingsverband tussen de Boskapel, de DoRe Gemeente en Effata. Het was een mooie viering waarin koren, voorgangers en kerkgangers elkaar in ‘bezield verband’ wisten te inspireren. Ook de ontmoetingen tijdens de koffie waren rijk en zinvol. We gaan graag door op deze ingeslagen weg. Vluchtelingen Diverse mooie initiatieven zijn reeds tot stand gekomen. Op initiatief van de diaconiegroep Stefanus hebben de paters Sacramentijnen hun kerk in Brakkenstein beschikbaar gesteld. Vluchtelingen kunnen er op verhaal komen of een kaarsje aansteken. Vanuit de parochie zijn geschoolde vrijwilligers bereid gevonden een luisterend oor te bieden aan vluchtelingen die behoefte hebben aan een (pastoraal) gesprek. Parochie H. Stefanus Verschillende leden van de pastoraatsgroep Stefanus
hebben een ronde gemaakt langs de acht locaties, om met elkaar te praten over de pastorale zorg nu en in de toekomst. Daarbij kwamen de volgende items aan de orde. Hoe ziet volgens u een ideale parochie er uit, wat is daarbij pastoraal gezien wenselijk? Hoe wordt het pastoraat in uw locatie vorm gegeven, zijn er op dit moment of in de nabije toekomst knelpunten te verwachten? Wat kan uw locatie bijdragen aan het grotere geheel van de parochie Stefanus? Het pastorale beleid in Effata kent daarbij een drietal aandachtspunten: 1. het waarborgen van de pastorale zorg voor de huidige Effataparochianen 2. het pastoraal present zijn voor mensen in de wijk die om wat voor reden niet naar de kerk (kunnen) komen, maar wel behoefte hebben aan pastorale zorg. Zo heeft de kerngroep gemeenschapsopbouw, in samenwerking met het STIP, het plan opgevat om in de wijk Nijmegen Oost een pastoraal inloop-spreekuur te houden. Twee nieuwe vrijwilligers van de kerngroep gemeenschapsopbouw, Jan van der Wal en Hans Hamers, zijn daarvoor beschikbaar. Elders in dit nummer leest u er meer over. 3. het meedragen van pastorale verantwoordelijkheid voor de andere locaties. Het is alleszins de moeite waard een kijkje te nemen in de andere locaties en met elkaar van gedachten te wisselen over bovenstaande. Er zijn diverse gemeenschappelijke activiteiten gepland waarbij wij elkaar kunnen ontmoeten. Op de vooravond van Christus Koning, op zaterdagavond 21 november, is er een gemeenschappelijke vesperviering. Op zondag 3 januari is de jaarlijkse Stefanus Nieuwjaarsborrel, dit jaar waarschijnlijk in Effata. Over beide activiteiten volgt nog nadere informatie. Tenslotte maak ik u graag attent op de jaarkalender die op de Stefanustafel ligt, achter in onze kerk. Daarop staan vermeld alle belangrijke activiteiten die in de acht locaties plaatsvinden. Redactie van de Effata periodiek Het overlijden van Theo van Els was voor de redactie een verdrietige reden om op zoek te gaan naar een nieuwe eindredacteur. Wij zijn blij dat Marcel Becker deze taak op zich wil nemen. In het vorige nummer hebt u kunnen lezen wat er allemaal bij de eindredactie komt kijken. Marcel zal het coördineren van de teksten voor zijn rekening nemen en Betty Smits van Sonsbeek zal alle contacten coördineren. Naast Marcel mogen we als nieuw redactielid begroeten: Hans Hamers. In de rubriek: “Hoe ben ik in Effata gekomen?’’, stelt hij zich aan u voor. Zijn komst is een welkome versterking voor de overige leden: Anton van der Meer, Betty Smits, Willem
Hooghof (verantwoordelijk voor de opmaak) en onder getekende. Fons Fiselier tenslotte verzorgt de kroniek van de overledenen. Ik ben ervan overtuigd dat onze Effataperiodiek bij zoveel deskundigheid in goede handen is. Meer nieuwe vrijwilligers De bloemsiergroep heeft er een nieuwe vrijwilligster bij: Lindy de Jong. U hebt haar creatieve vaardigheden al kunnen bewonderen, want zij is op voortvarende wijze in Effata aan de slag gegaan. Maddy Oomen, voormalig secretaresse bij de Studentenkerk Nijmegen, komt ons secretariaat versterken. Als eerste gaat zij de pastoraatsgroep ondersteunen bij het vervaardigen van de zondagse liturgiefolder. Daarnaast heeft Maddy aangegeven affiniteit te hebben met diaconie. Mogelijk gaat zij participeren in de kerngroep diaconie. Kerngroep catechese Na vele jaren heeft Ger Gerits zijn taak als coördinator van de kerngroep catechese overgedragen aan Marcel Becker. Wij willen Ger hartelijk danken voor zijn jarenlange inzet, en Marcel graag verwelkomen als nieuwe coördinator. Overigens blijft Ger als lid participeren in de kerngroep catechese. Dankzij de inspiratie en inzet van de vele vrijwilligers zijn wij in staat om op vitale wijze geloofsgemeenschap te blijven. Een gemeenschap die niet alleen oude vertrouwde, maar ook nieuwe wegen durft in te slaan om Gods liefdevolle boodschap uit te dragen. Sabbatsverlof pastoraal werker Annemie Herinx Om de vijf jaar mogen pastoraal werkers voor een aaneengesloten periode van drie maanden met sabbatsverlof. Dit verlof staat in een grotere context van voorzieningen van het bisdom voor verdere vorming en persoonlijk welbevinden van pastoraal werkenden (priesters, diakens en pastoraal werkers). In het gewone week - en jaarritme is er vaak weinig tijd voor rust, bezinning en studie. Een sabbatsperiode biedt daartoe alle gelegenheid. Komend jaar mag ik er dankbaar gebruik van maken dankzij de extra inzet van mijn beide collega’s: Frits Muller en René Klaassen. Beiden zullen diverse pastorale taken van mij overnemen. Ook het locatiebestuur, de coördinatoren, en pastoor Cyrus van Vught zullen een (extra) oogje in het zeil houden. Concreet betekent het dat ik in de maanden januari, februari en maart 2016 afwezig ben. Ik ben ervan overtuigd dat het sabbatsverlof mij nieuwe inspiratie geeft voor de laatste twee jaren waarin ik als pastor in Effata / Stefanus werkzaam mag zijn. Mijn officiële pensioendatum is vastgesteld op 1 november 2017. Gelukkig is het zover nog niet. Annemie Herinx 3
Uitnodiging
OVERLEDENEN 1 NOV. 2014 - 1 NOV. 2015
Parochie Heilige Stefanus Berg en Dalseweg 40 6521 JJ Nijmegen
Beste parochianen, Na de openingsviering op 7 juni 2014 hebben wij veel positieve reacties gekregen. U heeft ons met velen laten weten verwarmd te zijn door deze viering. Het is even stil geweest rond gezamenlijke vieringen in onze parochie. Wij willen de draad van ‘samen vieren met de hele parochie’ graag weer op gaan pakken. Daarom willen wij u van harte uitnodigen voor de gezongen vesperviering op de vooravond van het feest van Christus Koning van het Heelal, op zaterdag 21 november 2015 in de Betlehemkerk, Tweede Oude Heselaan 171. De viering begint om 19.00 uur. Na de viering is er gelegenheid elkaar te ontmoeten onder het genot van koffie en thee en fris voor de kinderen. Om er een echt feest van te maken, nodigen wij u uit om voor een medeparochiaan iets lekkers bij de koffie mee te brengen. Wij hopen van harte u op 21 november te mogen ontmoeten! Namens de pastoraatsgroep, Cyrus van Vught, pastoor Bettineke van der Werf, pastoraal assistent Voor wie mee wil zingen in het projectkoor voor deze viering: De repetitie is op woensdagavond 18 november om 20.00 uur in de Betlehemkerk. Graag even aanmelden via
[email protected].
1.
Ap Mulder
90 jaar
2.
Toos van der Moolen
86 jaar
3.
Pit van Kuijck
83 jaar
4.
Simone Atsma-Buijnsters
47 jaar
5.
Jan Beijnes
85 jaar
6.
Kees Struyker Boudier
77 jaar
7.
Ellen Fleuren-Hermes
87 jaar
8.
Nora van Munster-Hermans
86 jaar
9.
Ria Paes-Damen
96 jaar
10.
Frans Koster
80 jaar
11.
Gosewijn Cremers
89 jaar
12.
Agnes Kwakkernaat-Brinkhoff
81 jaar
13.
Gé van Kalmthout
89 jaar
14.
Pieter Oomen
70 jaar
15.
Jan Donders
84 jaar
16.
Theo van Els
79 jaar
17.
Sophie Bruggink-van Snik
99 jaar
18.
Annie Schellekens-Mooren
96 jaar
19.
Nell Hoes
93 jaar
20.
Anneke de Kort
50 jaar
Met hun dierbaren zullen wij hen op zondag 1 november gedenken in onze viering.
Om AlleZielen een belevingstocht Op Allerzielen bidden we voor de dierbaren die overleden zijn. De Boskapel heeft deze gedenkdag in een nieuw jasje gestoken en biedt ieder die dat wil de mogelijkheid om op een vernieuwende en heel eigen manier stil te staan bij de overleden zielen en het eigen verdriet. Op zaterdag 31 oktober, de vooravond van Allerheiligen/Allerzielen, nodigen we u tussen 19 en 21 uur van harte uit voor de belevingstocht Om AlleZielen in de Boskapel. Tijdens deze spirituele tocht komen alle zintuigen aan bod en is er lichamelijk en emotioneel veel te beleven: men kan de naam van de overledene laten zingen, kaarsen aansteken, nieuwe hoop uit een levensboom ‘plukken’, meewerken aan een monument, vertellen,
4
de stilte opzoeken, luisteren naar muziek, door een gedichtenlaan gaan, aan tafel verdriet en nieuwe hoop proeven, met video- en multimedia-installaties het eigen proces op het spoor komen, herinneringen ophalen en uitzien naar nieuw perspectief. Je kiest je eigen weg, samen of alleen, in je eigen tempo. Alle activiteiten zijn ook geschikt voor kinderen. Tussendoor kan men op adem komen in het troostcafé. Al gaandeweg ontstaat zo ieders eigen persoonlijke belevingstocht Om AlleZielen. Om AlleZielen is een initiatief van het Augustijns Centrum de Boskapel voor zoekers en zieners, gezinnen, kinderen, jongeren, ouderen en voor iedereen die op een nieuwe en persoonlijke manier stil wil staan bij de overledenen. Kijk voor meer informatie op: www.boskapel.nl Kijk daar ook een video voor een sfeerimpressie. Namens het team van Om AlleZielen, Annemarie Revenberg (024-6777612) Ekkehard Muth (026-4953153) zaterdag 31 oktober tussen 19.00 en 21.00 uur De Boskapel Graafseweg 276, Nijmegen Entree: 10,- (kinderen gratis)
Gemeenschapsopbouw (5) De vorige keer is gemeld in deze rubriek dat we vanuit de kernwerkgroep gemeenschapsopbouw de wijk in gaan om ons daar als kerk te laten zien. We zullen daar aanwezig zijn binnen de omgeving van STIP (Stedelijk Informatie Punt) en het Sociaal Wijk Team van Nijmegen-Oost.
Jan van der Wal en Hans Hamers zullen zij doorverwijzen naar beter toegeruste vrijwilligers of professionals zoals het SWT, maar ook naar de wijkpastores van Effata, Jan van der Wal en Hans Hamers.Het STIP is daarnaast nadrukkelijk bedoeld als plaats van ontmoeting in de wijk, om een praatje te maken, voor een kopje koffie, enzovoort. En daar willen wij als Effata ook aanwezig zijn, voor díe mensen bij wie de grond onder de voeten dreigt weg te zakken, hun levensverhaal willen vertellen, wat bemoediging kunnen gebruiken om verder te kunnen. Laagdrempelig pastorale ondersteuning bieden door vooral een luisterend oor te bieden. Hoe dit gaat uitpakken en of het lukt, dat weten we nog niet. Het belangrijkste is op dit moment om goede werkrelaties met alle andere partijen aan te knopen die bij het STIP en SWT betrokken zijn, zodat zij weten waarom wij aanwezig willen zijn in de wijk, waar we vandaan komen, wat ons bezielt, en wat we kunnen bijdragen. Op 21 november om 15:00 wordt het STIP officieel en feestelijk geopend. Daarbij wordt een ontmoetingsmarkt georganiseerd, van 13:00 tot 17:00 uur, waar wij als Effata ook van de partij zullen zijn. Joyce Nissen Hans Hamers
Het STIP is sinds 8 oktober gevestigd in de oude bibliotheek op de Elzenstraat. Het SWT zal zich binnenkort daarbij voegen. Het STIP draait vrijwel volledig met getrainde vrijwilligers die direct bewoners in de wijk kunnen helpen met praktische vragen, en vormt zo het ‘voorportaal’ voor het SWT. Zonodig 5
Ter beschikking aan de medische wetenschap Met Allerzielen gedenken wij onze overledenen. Een van onze parochianen maakte de redactie attent op een wel heel bijzonder gedenkteken. In het anatomisch museum van het Studiecentrum Medische Wetenschappen in Nijmegen staat onderstaand monument.
medische wereld hebben gesteld. De feniks heeft een achtergrond en een steunvlak gekregen van een oude snijtafel van Portugees marmer, die van 1955 tot 2006 werd gebruikt in de snijzaal van het UMC St. Radboud. Als blijk van dank aan de betreffende mensen en in samenspraak met de nabestaanden, als gebaar van gedenken, heeft het geheel de vorm van een altaar gekregen. Het bijbehorende gedicht moet bij iedere medische student het besef oproepen dat het lichaam dat hij ontleedt niet een voorwerp is, maar een De Fenix, detail opname heel persoonlijke en welbewuste gift van een eens levend mens.
Het is een feniks die oprijst uit staat voor onvergankelijkheid. beeld voor een monument aan allen die hun lichaam ter
6
zijn as. Dit symbool Het is een treffend ter nagedachtenis beschikking van de
Het ontwerp en de uitvoering zijn van Joop van der Straaten, arts, anatoom en docent
Steeds weer leren zien In gesprek met Maria Voss Van Nijmegen naar Amsterdam Ze is geboren en getogen in Nijmegen, Maria Voss. Na haar middelbare schooltijd bij de zusters Ursulinen aan het bekende Mater Dei én de meisjes HBS op de Wedren, volgde ze de opleiding tot medisch analiste en werkte ze ruim zes jaar op de afdeling immunologie van kindergeneeskunde van het Radboud ziekenhuis. In 1974 vertrok ze naar Amsterdam, waar ze ruim 19 jaar werkte bij het Centraal Laboratorium van de Bloedtransfusiedienst. Amsterdam werd bepalend voor haar verdere leven. “Ik kwam terecht in de Chassé parochie in OudWest. In 1979 kwamen er twee, toen nog jonge pastores, die me erg inspireerden,” vertelt Maria. Het was de periode waarin de betrokkenheid van leken bij de pastorale beleidsvorming in de parochies gestimuleerd werd en daarom hebben zij als eerste de werkgroep pastoraat gevormd. Ze werd lid van deze groep, werd lector en ging op huisbezoek om nieuwe parochianen te verwelkomen. “Ik kan er nog smakelijk aan terugdenken”, lacht Maria, “we hadden de illusie alle nieuwe parochianen te gaan bezoeken. Dat waren er gemiddeld 80 per maand, waaronder vooral studenten.”
Maria Voss ontvangt Effata beeldje van Annemie Herinx In eerste instantie dacht Maria: ”Ik weet niets van het pastoraat en ik ben pas 32 jaar. Maar ik heb wel een achtergrond”. Ze besloot de pastorale toerustingscursus te gaan volgen en dat heeft haar belangstelling voor het pastorale werk blijvend gewekt. Na de cursus schreef Maria zich in voor de deeltijdopleiding Theologie die, zoals in de brief van de
bisschoppen stond, bestemd was voor mannen. Dat prikkelde alleen maar haar strijdlust. Ze meldde zich bij de, toen nog bestaande, Katholieke Theologische Universiteit van Amsterdam en kon zich wel degelijk inschrijven. Ze liep onder andere college bij Peter Nissen. Het eerste jaar schreef Maria zich in voor twee vakken als toehoorder. “Ik ben zo’n bèta mens. Kan ik dat wel? vroeg ik me af.” Maar het lukte. Ze combineerde werk, studie en stage met elkaar en studeerde na zeven jaar af als theologe. “Ik vond het heerlijk in Amsterdam. De stad sprak me aan. Zoveel mensen, zoveel culturen. Ik voelde me thuis in de parochie Oud-West, waar we toen al samenwerkten met zes andere parochies en pastores elkaar inspireerden en stimuleerden. En natuurlijk ging ik ook wel eens naar de vieringen van Huub Oosterhuis en pater van Kilsdonk.” Van Amsterdam naar West- Friesland Vanaf 1993 werkte Maria als pastor in voornamelijk Andijk, Wervershoof en Onderdijk, prachtige dorpen aan het IJsselmeer. Samen met de parochies van Medemblik en Zwaagdijk-Oost werkten de parochies in regioverband. De collega pastores beschouwden haar als een volwaardige collega. “We zijn alle drie herder”, werd me gezegd, “dus allen pastor”. Toen de bisschop tijdens een bezoek het woord pastoraal werkster in de mond nam, gaf een parochiaan hem te verstaan dat ik geen werkster was maar pastor. Ik was de eerst aanspreekbare en verantwoordelijke voor Andijk en Onderdijk en had doopbevoegdheid”, vertelt ze. “Als mensen graag een priester wilden, dan kon dat. Waar mogelijk gingen we dan samen op pad”. Tussen de collega’s was over en weer groot respect en vertrouwen gegroeid. In dat verlengde kwam de samenwerking van de verschillende werkgroepen van de vijf parochies meer en meer van de grond. Maria begeleidde talrijke communie- en vormselgroepen, lectoren, voorgangers, avondwaken en woord- en communievieringen. Elke week ging ze voor in de viering. “Heel mooi, maar ook zwaar,” zegt ze. Want het kwam elke week terug. De omgang met mensen was voor haar de kern van het pastoraat: “samen optrekken, geloof op het spoor komen en er samen handen en voeten aan geven en dat mis ik, nu ik geen pastor meer ben.” Katholieke wortels Op zich is het bijzonder dat Maria in haar leven de overstap heeft gemaakt van werken in het laboratorium naar werken in de kerk. Maar zij kan het wel verklaren. “Van huis uit ben ik heel vertrouwd geraakt met de kerk. Mijn moeder had drie broers, die priester waren. Twee heerooms gingen enkele jaren met ons gezin op vakantie. Een van hen woonde jaren in Rome en na de middelbare school mocht ik 7
ermee naartoe. Daar heb ik mijn eerste bewuste geloofservaring beleefd en leren zien dat geloof alles met het leven te maken heeft.” Terug naar Nijmegen Ruim 15 jaar werkte Maria met liefde en plezier in de parochies van West-Friesland. In 2007 werd ze geconfronteerd met een ernstige, progressieve oogziekte. De ziekte ging veel sneller dan verwacht. Haar auto moest aan de kant; rijden in een 45 km autootje hield vier maanden stand. Uiteindelijk werd het onmogelijk voor haar om nog verder te werken. Er volgde een moeilijke periode. “Je wereld stort in. Je overziet op dat moment je leven niet. Een half jaar revalidatie in Apeldoorn heeft mij heel goed gedaan. Tijdens mijn pastoraatperiode heb ik verhoudingsgewijs tamelijk veel jongere mensen begraven. Ik heb veel verdriet gezien in jonge gezinnen en dan denk ik: “Waarom zij wel en ik niet?”
Hoopvolle viering 500 jaar Nederlandse provincie Overste René Dinklo en zijn socius Kees Keijsper preekten samen, tijdens de feestelijke viering van 500 jaar Nederlandse provincie, zondag vier oktober in de Dominicuskerk Nijmegen. De viering met de twee bestuurders van de Nederlandse Dominicanen was ter gelegenheid van het 500-jarig bestaan van de Nederlandse provincie. In de Dominicuskerk is ook een tentoonstelling ingericht met zeventien banieren van dominicaanse kopstukken door de eeuwen heen en een kleine tentoonstelling met herinneringen aan dominicaanse plekken in Nijmegen – dat zijn er vele.
Noodgedwongen keerde Maria in 2010 terug naar Nijmegen. “Ik heb moeten afkicken, heb de mensen enorm gemist, maar voel me hier thuis”, zegt ze tevreden. Effata Maria is een trouwe kerkgangster. Daar waar ze kan zet ze zich in voor onze parochie. Zo is ze trouw lid van de icoonschilderclub en ze doet mee in de werkgroep Sizakala. Ze ontwierp o.a. de poster voor het project. Daarnaast heeft ze vaste bezoekadressen van oude en eenzame mensen en besteedt ze tijd aan haar ‘e-mail’ pastoraat. Ze waardeert de activiteiten in onze parochie, ziet dat er heel veel gebeurt,maar ze verbaast zich dat er na de fusie nog een zekere angst heerst om samen te werken. “Ik ben groot geworden in het samenwerken tussen parochies”, zegt ze. “Eerst in Amsterdam, later in West-Friesland. Ik bespeur hier nogal eens de toon: “Wij zijn uniek”. Maar alle parochies zijn uniek; elke parochie heeft zijn eigenheid. Mijn ervaring is dat die eigenheid heus blijft bestaan. En parochies kunnen van elkaar leren én veel profijt hebben. In Noord-Holland zei de ene parochie tegen mij: “Goed dat jij er bent, maar we hadden liever een priester gehad. In de andere zeiden ze: “We hadden liever een priester gehad, maar zijn zo blij dat jij er bent”. Ik heb de ene parochie niet als minder ervaren dan de ander. Ze waren zeer verschillend maar voor mij beide waardevol, en ze werken nu volop samen!” Betty Smits van Sonsbeek
Kees Keijsper, René Dinklo en Annemie Herinx De provinciaal en zijn socius gingen voor met pastor Annemie Herinx, lekendominicaan. De twee broeders preekten samen. Van de zeventien banieren met dominicaanse kopstukken door de eeuwen heen besprak René Dinklo Henri-Dominique Lacordaire als voorbeelddominicaan, vanwege zijn aanvoelen van de tijdgeest, voorwaarde voor opbloei van de Orde. Kees Keijsper koos Dominique Pire vanwege zijn inzet voor vrede en verdrukte mensen. Van de vele inspirerende mensen uit de dominicaanse familie in Nederland noemden ze theoloog Edward Schillebeeckx en architect Pierre Cuypers, die lekendominicaan was. René Dinklo benadrukte dat de viering van 500 jaar Nederlandse provincie hoopvol is, vanwege het aanstaande jubileumjaar (800 jarige bestaan van de Orde) en de komst van nieuwe mensen. Arjan Broers
8
Het leven van Henri Lacordaire als hoop Henri Dominique Lacordaire leefde van 1802 – 1861. Het was de tijd van de Verlichting en van een sterk antiklerikaal klimaat in Frankrijk. Lacordaire was ervan overtuigd dat de waarden van vrijheid en gelijkheid door God gekozen zijn om de mensen te leiden. Zijn stellingname was in die tijd zeker gedurfd te noemen en leidde meerdere keren tot een conflict met de kerk.
René Dinklo provnciaal overste dominicanen
Tegelijkertijd had hij oog voor het leed in de samenleving, veroorzaakt door de snel toenemende industrialisatie. De werkomstandigheden in de fabrieken waren voor de arbeiders erbarmelijk.
Zo stond Lacordaire niet alleen een liberaal katholicisme voor, maar ook een sociaal katholicisme. Daarnaast zie ik in Lacordaire een teken van hoop. Als gevolg van de Franse Revolutie werd in 1790 de Franse Provincie van de Dominicanen opgeheven. Lacordaire werd op 25-jarige leeftijd tot priester gewijd. Toen hij zich uit Rome terugtrok omdat zijn katholieke standpunten als te liberaal werden beschouwd, leerde hij daar de Orde van de Dominicanen kennen en werd op zijn 37ste Dominicaan. Hij keerde terug naar Frankrijk. Zijn preken werden daar zeer gewaardeerd en zijn welsprekendheid was legendarisch. Hij zette de orde van de Dominicanen in Frankrijk weer op de kaart. Vele nieuwe intredingen kwamen er en Dominicanenkloosters werden opgericht. Zo kon in 1850 de Franse Provincie van de Dominicanen opnieuw ontstaan. Lacordaire verstond de kunst om de muziek die de tijdgeest ademde als geen ander met durf tot klank en weerklank te brengen. In zijn theologische opvattingen benadrukte hij eerder dat geloof verankerd is in de geschiedenis – in de tijd dus – dan in de theologische inhoud als zodanig. Dat was een zeer modern inzicht voor die tijd. Het aantal Dominicanen is door de tijden heen overal aan sterke schommelingen onderhevig geweest. In Nederland liggen de marges in historisch perspectief tussen de 20 en 600 medebroeders. Een periode van neergang draagt de kiem in zich om weer tot een op gang te komen, mits de tijdgeest op een aanspreken manier wordt verstaan. Dit laat de geschiedenis van Lacordaire met de Dominicanen ons zien. René Dinklo o.p. Provinciaal overste dominicanen
‘Rumoer van het nieuwe’ bij opening jubileumjaar 800 jaar dominicanen (Persbericht) Op 7 november begint wereldwijd het jubileumjaar van 800 jaar Orde van de Predikers, beter bekend als de dominicanen. Het is die dag de feestdag van alle heiligen van de Orde. De viering loopt door tot 21 januari 2017, de dag waarop paus Honorius III aan Dominicus officieel toestemming gaf voor de oprichting van de Orde van de Predikers. Acht eeuwen later telt de Orde zo’n zesduizend broeders, meer dan 20.000 zusters en tienduizenden leken. In de Effatagemeenschap zullen we met een grote bijeenkomst in mei bij het jubileum stilstaan. U zult daar nog over vernemen. Op 7 november organiseren de Nederlandse lekendominicanen een feestelijke conferentie in Utrecht onder de titel Rumoer van het nieuwe, om vooruit te kijken naar de kerk van de komende acht eeuwen. Het past niet bij de dominicaanse beweging om òm te kijken. Het is immers haar missie om Gods toekomst te preken. Maar waar krijgt deze toekomst vorm? Waar worden nieuwe vormen gevonden en uitgeprobeerd die Gods betrokkenheid bij mensen aan het licht brengen? Op het eerste gezicht lijkt de kerk in Nederland in een situatie te verkeren van afbraak en verval. Paus Franciscus moedigt gelovigen aan het evangelie opnieuw als een Blijde Boodschap te zien en daarvan te getuigen. Dat geeft het nodige rumoer en ‘iemand zou zelfs kunnen zeggen: het richt een zooitje aan’, aldus de paus. Waar vinden we vandaag de dag dit hoopvolle ‘zooitje’, en hoe houden we onze blik gericht op waar het om gaat? Sprekers zijn lekendominicaan prof. dr. Erik Borgman en prof. dr. Jozef Wissink. Dagvoorzitter is Sipke Draisma, lekendominicaan. Er is veel ruimte voor discussie en ontmoeting. De dag wordt besloten met een vesperviering. Locatie: Dominicuskerk, Palestrinastraat 1, 3533 EH Utrecht. Deelname aan de dag, inclusief feestelijke lunch, is gratis. Wel is aanmelding vereist:
[email protected] Zie ook www.dominicanen.nl
9
500 jaar Nederlandse provincie van de Orde der Dominicanen De gehele maand oktober is er in het noordertransept van onze kerk een tentoonstelling geweest: een tentoonstelling die door middel van foto’s sporen laat zien die de Predikheren in Nijmegen hebben achtergelaten. Aanleiding was het 500-jarig bestaan van de Nederlandse provincie van de Orde der Dominicanen. Op 2 juli 1515 schrijft Paus Leo X een bulle, waarin hij de Orde der Predikheren een eigen provincie toebedeelt: Nedergermanië of de Nederduitse provincie. Om begrijpelijke redenen is deze naam na WO II in 1946 veranderd in de “Nederlandse provincie van de orde der Dominicanen”. Onze kerk was gedurende de hele maand oktober het centrum van de festiviteiten rondom dit feest. 2 juli 1515, maar al lang daarvoor werden er Dominicanen gespot in Nijmegen. De eerste Dominicaan die in Nijmegen verscheen was Albertus Magnus, wijbisschop van Keulen die op 7 september 1273 de St. Stevenskerk kwam inzegenen. De volgende Predikheren verschenen in de stad in het jaar 1292 en een jaar later werd er al een klooster gesticht bij een kapel die eigenaar Thilman Werenbertsz, Heer van Ubbergen, rond 1280 liet bouwen. In 1296 werd de Nijmeegse vestiging door de Orde officieel erkend. Vermoedelijk werd het nieuwe klooster bevolkt met monniken uit de kloosters van Zutphen en Wezel. De Dominicanen in dit Nijmeegse klooster legden zich toe op de wetenschappelijke studie. Rond 1365 is er al sprake van een studium philosophiae en een halve eeuw later van een studium artium, een studiehuis voor de zeven “vrii consten”. We zijn in de tijd van Mariken van Nieumeghen en haar verleider Moenen, die haar die toenmalige zeven vrije wetenschappen wilde leren. Prins Maurits nam in 1591 Nijmegen in en de kloostergebouwen werden door het protestante stadsbestuur in beslag genomen, verhuurd en zelfs verkocht. De kloosterlingen werden gedwongen te vertrekken, hun boeken werden verbrand of per kilo verkocht. Vanaf 1672 was de situatie voor de katholieken iets verbeterd al bleven ze tweederangs burgers. De vier parochies in de stad (die van de Augustijnen, de Jezuïeten, de Franciscanen en de Dominicanen) mochten wel huiskerken bouwen, maar mochten niet teveel opvallen. Eerst een schuilkerk aan de Smalle Scheidemakersgas, aan het begin van de 18e eeuw in de Jodengas, namen de Dominicanen in 1808 10
hun oude kerk aan de Broerstraat weer in gebruik. In de tweede helft van de 19e eeuw werd de kerk door Pierre Cuypers verrijkt met een zuiderbeuk, een gewelf en een nieuwe westgevel met een ranke neogotische toren aan de Broerstraatzijde. Naar aaneiding van het 600-jarig bestaan van de Orde in Nijmegen wilde men de paters een cadeau geven in de vorm van een hulpkerk: de Maria Geboortekerk aan het Mariaplein: de eerste kerk na de uitleg van de stad die volledig uit zijn voegen barstte. En er volgden meer kerken in Nijmegen die bediend werden door de Dominicanen: de Maria Geboortekerk dus, Antonius Abt aan de Dennenstraat met zijn dependance de Sint Agneskerk, de H. Hartkerk aan de Krayenhofflaan en tenslotte onze eigen kerk als opvolger van de Broerstraatkerk. In de bulle van 1515 van Paus Leo X heeft hij het ook heel duidelijk over de vrouwelijke helft van de mensheid: de Dominicanessen (de Zusters Penitenten van de heilige Dominicus staat er in de bulle). En ook de Dominicanessen hebben zich niet onbetuigd gelaten in Nijmegen. De zusters Dominicanessen van Voorschoten die hun klooster en scholen in de Dominicanenstraat hadden. De Dominicanessen van Neerbosch die zich bezig hielden en houden met de zorg voor de oudere medemens, maar ook de zorg op zich namen van verwaarloosde meisjes door middel van goed onderwijs. De Dominicanessen van Bethanië, ontstaan in Frankrijk en vanwege WO I in Nederland terecht gekomen. O.a. in Stevensbeek hadden zij een huis voor de opvang van vrouwen. Ook ontwikkelden ze veel activiteiten op het gebied van kinderbescherming en gezinssystemen. Momenteel werken ze in Nederland (hoofdkantoor in Thorn), Duitsland en Letland. Wist u trouwens dat Jachtslot de Mookerheide in 1947 door de zusters is aangekocht? Ze vingen daar uit huis geplaatste meisjes op en bouwden er woningen en scholen. In 1986 werd het slot in erfpacht uitgegeven aan de familie Van Hout die er een hotel-restaurant zijn begonnen. Heel toevallig stond een aantal weken geleden in de krant dat deze familie een 100-tal vluchtelingen onderdak wilde verlenen. Het werk van de Dominicanessen wordt op die manier gewoon voortgezet. En tenslotte nog de oorspronkelijk Nijmeegse Dominicanessen van het Allerheiligst Sacrament uit 1919, ontstaan vanuit de Broerstraatkerk, die jarenlang onderdak vonden in wat nu hospice Huize Bethlehem is. Zij hadden daar hun klooster op de St. Antoniusplaats, waar zij armen en zieken verzorgden. In 2012 hebben de Dominicanen Huize Bethlehem geschonken aan de Stichting Vrienden van hospice Bethlehem. U merkt het, Dominicanen en Dominicanessen hebben
heel wat sporen in Nijmegen achtergelaten en als je goed om je heen kijkt zie je dat het werk van deze Orde nog steeds doorgaat. Ieder jaar komen er bijvoorbeeld (na jarenlange terugloop) weer Dominicanen en lekendominicanen bij. Maar niet alleen in deze dominicaanse provincie en in Nijmegen waren de Dominicanen doende: over heel de wereld hebben zij hun sporen nagelaten. De Orde die Dominicus de Guzman in 1216 in het leven heeft geroepen, heeft in
De dominicanenkerk in de Broerstraat elk werelddeel en in elke tijd wel belangrijke Predikheren opgeleverd, zowel mannen als vrouwen. Sommigen bekend, sommigen onbekend. Maar ze zijn er wel. Aan de pilaren van de kerk hingen vanwege dit jubileum zeventien banieren onder de titel: Predikheren te pas en te onpas, waarop een aantal (leken)dominicanen zijn afgebeeld die allemaal hun verdiensten hebben gehad voor het dominicaanse leven met voor sommigen alle consequenties van dien.
kind, volkomen vanzelfsprekend was, maar die daarna, er de zin en het nut niet meer zo van inziende, jaren wegbleven. Enkel nog zoals zovelen, met Kerst, uitvaarten en trouwerijen kwam ik in een kerk. Maar het gelovige zaad van mijn jeugd was wél in vruchtbare aarde gevallen. Het geloof, de kerk, het heeft altijd aan me getrokken ook in het kiezen van mijn studies, eerst als twintiger cultuur- en godsdienstpsychologie en later als veertiger theologie. Uit interesse kocht ik begin jaren tachtig Jezus, verhaal van een levende en Liefde en gerechtigheid van Schillebeeckx. Ik ben er in begonnen, maar ik snapte er toen helemaal niets van! In onze Dominicuskerk kwamen wij eerst echt toen de oudste van mijn kinderen thuiskwam van school met een brief over de eerste heilige communie. Dat stelt je dan toch voor een keuze. Deed ik als zesjarige als vanzelfsprekend de eerste heilige communie, voor mijn kinderen hebben we, mijn vrouw en ik, er bewust voor gekozen om ze de eerste communie te laten doen en daarna het vormsel. Probleempje echter, de kinderen waren nog niet gedoopt. Geen nood, volgens Joop Vernooij, toen de pastoor: “Dat doen we dan wel op een zondagmiddag.” Dit viel samen met mijn besluit om theologie te gaan studeren. Daarmee kwam dat alles in een nieuw perspectief te staan.
Deze feestmaand werd afgesloten op zondag 25 oktober waarop in de viering van 15.00 uur onze lekendominicanen Annemie Herinx en Frits Muller hun professie bekrachtigden. Tevens vond ook de professie van een drietal nieuwe lekendominicanen plaats. Het werk van Dominicus de Guzman wordt nog steeds in stand gehouden en uitgebreid.
Column
Willem Pelser
Hoe ik in de Dominicus terecht ben gekomen? Het antwoord op die vraag is wel heel simpel: gewoon in 1995 komen wonen in een nieuwbouwwoning op het voormalige terrein van het Canisius-Wilheminaziekenhuis, samen met mijn vrouw en onze zoon van twee maanden. Twee jaar later werd nog een dochter geboren. Nu wonen we er nog met zijn drieën. Daarom is de vraag misschien beter: wat bracht mij in de Dominicus, naar onze Effata-gemeenschap? Daar zit een persoonlijke geschiedenis achter. Ik ben van de generatie (nu 55 jaar) voor wie het zondagse kerkbezoek eerst, als
Hans Hamers Vanaf die tijd heb ik een los-vastrelatie gehad met de Dominicus-parochie en Effata. Het geluid van de kerkklokken trok, letterlijk op zondagmorgen, en af en toe gaf ik daar gehoor aan, met het vaste voornemen om toch vaker naar de Dominicus te komen. Zoals dat gaat in moderne gezinnen, druk druk, en de zondagmorgen werd door mij veelal besteed aan de studie theologie. Dat was ook een heel zinvolle tijdsbesteding maar toch zeker niet samen het geloof vieren. 11
Inmiddels was ik een eind opgeschoten met de studie theologie. Daarbinnen had ik de basisopleiding Geestelijke Verzorging gedaan, en me zo gekwalificeerd om in het Radboudumc te gaan werken als geestelijk verzorger aan het bed bij patiënten. Daarnaast werkte ik aan een project voor geestelijke verzorging op poliklinieken en buiten het ziekenhuis. In het ziekenhuis komt de geestelijk verzorger of pastor wel langs, maar hij komt niet meer als de patiënt thuis is. De vraag is dan veelal: “Wat nu?”. Tijdens die periode van het leren van een nieuw beroep kwam ook nadrukkelijk de vraag naar voren waar ik mijzelf toe rekende, van waaruit ik dat werk als geestelijk verzorger/pastor beoefende. Daar heb ik niet lang over na hoeven denken. Ik ben katholiek en werk ook vanuit die geloofsovertuiging. Maar er kwam direct een vraag achteraan: hoe ik dat voor me zag. Een vraag om helderder te maken naar mezelf maar uiteindelijk ook naar collega’s, patiënten en anderen wat dat dan betekent om ‘katholiek geestelijke verzorger/pastor’ te zijn. Met die vraag ben ik gaan zoeken; ik zoek overigens nog steeds, naar wat binnen de katholieke traditie het beste bij mij past. Tja, hoe kan het anders, als eerste kwam de dominicaanse spiritualiteit langs, maar later ook de benedictijnse spiritualiteit, en vandaag weer vooral de dominicaanse. Na enige jaren in het ziekenhuis gewerkt te hebben, en ondertussen afgestudeerd als theoloog met als specialisatie geestelijke verzorging/pastoraat, heb ik me bewust meer naar de Dominicuskerk gericht, omdat de klokken bléven luiden en het nu écht tijd werd om daar gehoor aan te geven. En zo ben ik in de Dominicus terecht gekomen, voor mij een plaats waar ik me heel erg thuis voel, en nog wel een plaats zó dicht bij huis. Daarna was het een kleine stap om ook actief te worden in de Effata, nu eerst als lid van de kernwerkgroep gemeenschapsopbouw en als redactielid van dit parochieblad. Die gemeenschapsopbouw raakt ook waar ik mee bezig was tijdens mijn projectwerk in het ziekenhuis: hoe kunnen we, als geloofsgemeenschap en kerk, er zijn voor de mensen in de wijk, hoe kunnen we naar hen toe gaan, waar kunnen we ze ontmoeten, pastoraal aanwezig zijn? Over de stand van zaken hiervan verwijs ik naar het artikeltje over gemeenschapsopbouw elders in het blad. Ja, zo ben ik in de Dominicus terecht gekomen, maar Dominicus heeft ook regelmatig mijn pad gekruist en zal dat wel blijven doen. Ik zie er naar uit om meer leden van onze Effata-gemeenschap te leren kennen en samen, geïnspireerd door ons geloof, verder te bouwen aan de toekomst. Hans Hamers 12
Mensenrechten – Nijmegen Shelter City Amnesty International kennen we van het schrijven van brieven naar instanties over mensen die onterecht gevangen zitten. Maar Amnesty doet meer. Amnesty ondersteunt in diverse landen mensen die opkomen voor misstanden en mensenrechten. Amnesty probeert deze mensen te beschermen en te ondersteunen.
Een voorbeeld is Lydia Mukami uit Kenia. Zij komt op voor boeren die door de grootgrondbezitters van hun land worden gezet, terwijl ze daar al vijftig jaar werken. Die grootgrondbezitters bedreigen haar met de dood. Ze is niet meer veilig in haar eigen land. Daarom wordt ze door Amnesty naar het buitenland gestuurd, in dit geval naar Nijmegen. Nijmegen heeft met Amnesty International en het Ministerie van Buitenlandse Zaken afgesproken vier mensenrechtenverdedigers per jaar op te vangen. Dat wordt genoemd Nijmegen Shelter City. Lydia mag hier even “vakantie” houden. De bedoeling is om tot rust te komen, nieuwe energie en inspiratie opdoen, en met anderen van gedachten te wisselen – zou een nieuwe strategie meer succes kunnen hebben? Van 27 april tot 25 juni 2015 was Placide Ntole uit Oost-Congo hier te gast. Hij is een jurist die zich onder meer inzet voor de rechten van kinderen en vrouwen. Hij is nu weer terug naar zijn geboorteland. Lydia Mukami is op 24 september aangekomen, zij blijft hier drie maanden. Wie weet kan zij in Effata- of Stefanusverband bij ons haar verhaal vertellen over de landrechten in Kenia. Anton van der Meer
Wat kunnen we doen voor vluchtelingen? •
Op zondag 20 september is er een extra deurcollecte gehouden op instigatie van de Nederlandse bisschoppen. De opbrengst is bestemd voor hulp aan vluchtelingen. Deze collecte bracht bijna € 300,- op.
•
Daarnaast hebben ongeveer 1050 Nijmegenaren
een formulier ingevuld om iets te doen: helpen op het terrein van de noodvoorziening, een voetbalwedstrijd organiseren, voorlichting geven over Nederland, een koffieochtend houden, enz. •
•
140 Nijmegenaren hebben aangegeven een maaltijd te willen koken voor een gezin of een paar alleenstaanden bij hen thuis. Samen eten is elkaar ontmoeten en begrip krijgen. In de koffiezaal naast de kapel van de Paters Sacramentijnen aan de Heyendaalseweg komt een stiltecentrum/ontmoetingsruimte, een plek waar de bewoners van de noodopvang even tot rust kunnen komen. Elke ochtend van 10.00 tot 13.00 is daar iemand uit Nijmegen aanwezig voor een luisterend oor. De moslimgemeenschap stuurt ook vrijwilligers. De coördinator, Hans Bots, zoekt nog mensen, die Engels spreken, om daar als gastheer/vrouw aanwezig te zijn. U kunt hem bereiken op
[email protected]. Hij wil op maandag 26 oktober starten.
Vastenactie 2015 voor de kindercrèche Sizakala Effata heeft de opbrengst van haar vastenactie dit jaar mogen gebruiken voor de uitbreiding en vernieuwing van de kindercrèche Sizakala in Machibini in KwaZulu-Natal, aan de rand van Hluhluwu-iMofolozi-National-Park. Hoe was het ook al weer? De crèche werd opgericht in 2006. Tot 2012 heeft de crèche steeds tijdelijk onderdak gevonden in diverse gebouwtjes. Midden 2012 kreeg de crèche van de plaatselijke overheid onderdak toegewezen. De staf startte met een kantoor/keuken, één kamer en een klein toilet. Via fondsen werden een groter lokaal en een opknapbeurt van de toiletten gerealiseerd, en kreeg men de beschikking over een stuk grond met speeltoestellen. De crèche had vijf stafmedewerkers wier salaris niet altijd gegarandeerd was. Zo troffen Inge van Jaarsveld (arts) en Pieter Heijnen (docent voortgezet onderwijs) deze crèche in 2013 aan. Zij kwamen met het idee om het opknappen en uitbreiden van de crèche als actiedoel te kiezen voor de nieuwe parochieactie van de Effataparochie. Wat hebben we bereikt?
•
•
Winterkleding, nieuw ondergoed, toiletartikelen (zeep, tandpasta), truien in kleine maten kunt u afgeven bij het STIP, Elzenstraat, de oude bibliotheek. Er worden geen dekens, speelgoed of knuffels ingezameld; daarvan is nog voldoende voorraad. Levensmiddelen kunt u (via de diaconale zondag, tweede zondag van de maand) doneren aan de voedselbank. Vluchtelingenwerk Oost Nederland (uit de Van Spaenstraat) zal in Heumensoord voorlichting geven over de procedure die de asielzoekers moeten volgen, en de mensen bekend maken met de gewoonten en gebruiken in Nederland.
Er zijn berichten dat vluchtelingen ontevreden zijn over de opvang op het kamp, en daar zijn Nijmegenaren weer ontevreden over. Waar grote groepen mensen bijeen zijn is er altijd wat reuring. De Gemeente Nijmegen laat in een persbericht weten dat “veel bewoners uitrusten en meehelpen om de slaapunits (acht bedden per unit) en het recreatiegebouw schoon en netjes te houden” (Uit een bericht van 13 oktober.) Meer informatie kunt u krijgen bij Anton van der Meer.
De crèche is uitgebreid met vier nieuwe lokalen. Daarnaast wordt een gebouw gebouwd dat gaat dienen als een gemeenschapsruimte voor ouderen. Het oude gebouw dat diende als kantoor/keuken wordt totaal gerenoveerd en gaat dienen als keuken voor crèche en gemeenschapsruimte. Beide oude lokalen worden opgeknapt en gaan gebruikt worden als kantoor en slaapruimte voor de kleinsten. Er zijn meerdere watertanks geïnstalleerd en ook zijn er nieuwe toiletten gebouwd. Verder worden alle ruimten gemeubileerd en ingericht. Ook is gedacht aan leermiddelen, speelgoed en scholing voor de staf. Actieresultaat De vastenactie was een groot succes. We hadden een bedrag gevraagd van € 15615,00. De parochie HH Cosmas en Damianus in Groesbeek, de parochie Johannes Jacobus in Dukenburg, de locaties Effata, Antonius van Padua, de Goede Herder en Antonius Abt van de H. Stefanusparochie en de Zusters in huize Rosa hadden via de Vastenactie geld voor onze crèche ingezameld. Dit heeft het geweldige bedrag van € 17496,07 opgebracht. Van dit bedrag is inmiddels het gevraagde bedrag van € 15615,00 op 13
onze actierekening gestort. De rest, bijna € 2000,00, gaat naar andere projecten van de Vastenactie 2015.
Dank Langs deze weg willen we heel hartelijk dank zeggen voor uw bijdrage. Zonder uw bijdrage zou het ons niet zijn gelukt alle genoemde plannen te realiseren. Natuurlijk brengen we graag de dank over van de initiatiefnemers Pieter en Inge en van staf, ouders en kinderen van de Sizakala crèche. In deze dank willen wij ook God bedanken, Hij gaf ons het licht in onze ogen, de grond onder onze voeten, de lucht waardoor wij leven, de natuur met haar ruimte en kleur en onze medemens, waardoor liefde mogelijk is. Zo worden wij door God gedragen om te doen wat gedaan kan worden. Namens de Effatawerkgroep parochieactie Sizakala, Ger Gerrits en Anton van der Meer
Terugblik op 23 jaar Jongerenproject In het parochieblad hebt u onlangs kunnen lezen over het Jongerenproject van 2015. Daarin leest u ook dat wij na rijp beraad hebben besloten te stoppen met JOP. Een zware beslissing maar zoals al verwoord is, misschien ontstaat hierdoor ergens weer een nieuw initiatief voor jongeren, maar dan door nieuwe mensen uit onze nieuwe parochie H. Stefanus. Het project in zijn huidige vorm is gestart in 1993. Voor die tijd organiseerden we ook al activiteiten voor onze jongeren van 12 tot 15 jaar maar wij zochten naar een project met een wat vastere structuur. De denktank bestond in die tijd onder andere uit Jan van Gelder, Kees Megens, Piet Timmermans, Marian Verhoeckx en Ger Gerrits. Het jongerenproject JOP verloopt sinds die tijd in drie fases (vergelijk een 3-trapsrakket). De eerste avond was er een kennismaking via een film en daarna een gesprek over de doelgroep; de tweede avond werden mensen uitgenodigd die in 14
de betreffende sector werkzaam waren en soms ook ouderen die tot de doelgroep behoorden of er mee gelieerd waren. De derde avond was altijd een gezellige avond met jongeren uit de doelgroep. De doelgroepen waren beurtelings: jongeren met een verstandelijke beperking, met een lichamelijke beperking en vluchtelingenjongeren. Daarvoor zochten wij steeds contact met hen die werkzaam waren in die sector. Eigenlijk te veel om op te noemen omdat er mede door veranderende visies in de samenleving de nodige ontwikkelingen waren in de omstandigheden rond jongeren in onze doelgroepen. Voorheen woonden mensen met een verstandelijke beperking samen in aparte instellingen zoal bijvoorbeeld in Maria Roepaan, maar allengs ging men begeleid zelfstandig wonen. Jongeren met een lichamelijke handicap woonden voorheen op Werkenrode en zaten op de Monnikskap, een aparte school op het terrein van de Maartenskliniek. Ook deze jongeren zijn steeds meer begeleid zelfstandig gaan wonen in gezinsvervangende woningen. Waar wij ooit samenwerkten met de internationale schakelklas in het kader van vluchtelingenjongeren veranderde ook die school qua bezetting. Ooit kookten we met zijn allen een maaltijd in de opvang van het COA in de van Spaenstraat. Later mochten onze jongeren onder de vlag van Whaa een avond Capoeira dansen. Een hele fijne samenwerking hadden we met Werkenrode waar ook net zoals op de Maartenskliniek menig keer de vele tafels bezet waren met gourmetstellen om met zo’n 60/70 jongeren te eten. Ook onze samenwerking met Plubo, een theatergroep met jongeren met een verstandelijke beperking was heel plezierig. Zo ook werden er belangeloos vele pannenkoeken gebakken door de eigenaar van het Pannenkoekenhuis op de Duivelsberg bij ons bezoek aan De Daniel, een instelling voor jongeren met een verstandelijke beperking. Zo kunnen we nog wel even doorgaan. Bij onze contacten met alle werkers in het veld ontmoetten we steeds veel enthousiaste mensen. Men was blij met het feit dat wij onze jongeren in contact brachten met hen die ze in de “perfecte ”maatschappij niet zo gauw tegenkomen. Tot 2009 hadden wij altijd meer dan 20 deelnemers met als top 36! Deelnemende kerken waren de Antonius van Padua, de Dominicus (later Effata), de Verrijzenis (voorheen de Heilige Landstichting) en in het begin al heel snel ook de Opstandingskapel en de DORE gemeente. Na 2009 liep het aantal steeds verder terug met als dieptepunt 2013 toen we maar zes inschrijvingen hadden en het project niet door konden laten gaan. Nog een kleine opleving in 2014 maar het afgelopen jaar meldden zich weer slechts zes deelnemers. De hoop op meer aanmeldingen de komende jaren is niet reëel aangezien zich
afgelopen jaren geen “nieuwe” jongeren meer hebben aangemeld. Daarbij hebben we afgelopen jaar nog jongeren uit de “nieuwe” fusieparochies aangeschreven maar ook dat leverde geen groter aantal deelnemers op. De organisatie en kosten staan niet meer in verhouding tot het aantal deelnemers. Verder speelt ook de leeftijd van ons team een rol. Twee van de drie personen zijn boven de 65 en daardoor niet meer zo aansprekend voor onze jongeren. Wij hebben meerdere keren in het parochieblad om “verjonging” van ons team gevraagd, maar dat heeft niet tot resultaat geleid. Met pijn in ons hart hebben we deze beslissing moeten nemen, maar we kijken met een warm gevoel terug op meer dan 25 JOP-project in onze kerken. Ger Gerrits, Marian Verhoeckx Brigit van Zwoll
zijn. En dat bleek ook het geval. Navraag achteraf in de Rozenhof bracht een heel aardig gesprek op gang en eigenlijk wilden de dames wel écht communie doen. Vanaf toen was het eenvoudig. We hebben via mail en post contact gehouden, en de voorbereiding op die communie is met kleine stapjes en een project met vooral de ouders thuis in Zwitserland misschien nog wel beter dan anders uitgevoerd. We hebben in de vakantie samen een dag in museumpark Orientalis rond gelopen. De dames hebben bij de Bijenkorf in Amsterdam jurken uitgezocht en op zondag 6 september hebben ze in de viering met Kees Keijsper hun tweede communie ontvangen. En weet u waar het wonder zit? De vader van beide dames fluisterde me na afloop in: “waarom heb je voor mij geen cadeautje bij je want ik heb vandaag ook mijn eerste communie gedaan …. !!” U moet de hartelijke groeten hebben uit Zwitserland.
Herfstrituelen Eerste communie tweede communie – derde communie. Al eerder heb ik deze opening gebruikt voor een stukje informatie; de wonderen zijn de wereld nog niet uit. Op de eerste zondag van september hebben in de Dominicuskerk twee kinderen, uit Zwitserland nota bene, hun tweede communie gedaan. U zult denken: “de Tweede? Dat is toch onzin, die vier je toch niet meer?” Toch wel dus. Ik zal het uitleggen. We doen steeds meer uitvaarten vanuit onze Dominicuskerk. Bij uitvaarten valt dat woord nu eenmaal eerder dan “Effata-gemeenschap” of “Stefanusparochie”. Daar kan ik ook niets aan doen. Al weer even geleden, tijdens de uitvaart van Jan Beijnes, stond ik communie uit te reiken. Let wel, échte communie, want dat was conform de wens van Jan. Staan er zomaar twee dames: Lotte en Maud, fluisterend met hun moeder, maar wel keurig met open handen voor mij. Zonder voorbehoud heb ik ze de Lotte en Maud communie gegeven. Opa wilde dat zo graag en zou er geen moeite mee hebben gehad, zelfs als zou het hun eerste communie geweest
Rene Klaassen
Ieder jaar weer herhaalt zich in mijn leven een patroon. U weet het van mij, of u weet het nog niet, maar ik geef ook les in het openbaar onderwijs. Daar mag ik met een tiental groepen in een tiental lessen praten met kinderen over alles wat ze zoal op het gebied van geloven en zingeving in ons land tegenkomen. We zijn van oudsher een Christelijke samenleving en dat is goed te merken in de feesten die we vieren en de rituelen die jaarlijks terugkeren. Dit schooljaar gaan die lessen allemaal over het thema ‘Symbolen en rituelen’. Elke les begint met een tafel met een kleed erover en daarop een symbool. De kinderen in een kring en de eerste vraag die ik wekelijks stel is: “wat zie je?”. Wanneer dat helder is volgt de vraag: “waar moet je aan denken wanneer je dit ziet?” en dan zijn we snel genoeg bij waar we die les naar toe gaan. Een beschuit met muisjes heeft te maken met geboorte en de rituelen die mensen dan uitvoeren. Dopen komt ter sprake, naamgeving en natuurlijk de doop van Jezus door Johannes. Mijn trouwring maakt een les over bruiloften mogelijk en schept de kans om het verhaal van de bruiloft van Kana als meest gedenk-waardige uit de geschiedenis te vertellen. En zo gaat dat 40 lessen door. Waarom vertel ik dit? Mijn eigen leven wordt de laatste tijd meer en meer beïnvloed door het ritme van de seizoenen, de feesten die we vieren en de rituelen die we erbij uitvoeren, en dat maakt me meer en meer bewust hoe belangrijk rituelen voor mensen zijn. De herfstrituelen staan voor de deur of misschien 15
zitten we er al middenin. De eerste nachtvorst doet de bladeren aan de bomen verkleuren en de eerste herfstweek doet de bladeren ook direct afvallen. De huizen vullen zich in hoog tempo met gezelligheid: lichtjes, herfsthoekjes met een paddenstoel en wat eikels en kastanjes. De schappen van de supers vullen zich met speculaas en kruidnoten. Tuincentra zetten ons aan om de bollen te planten. We kleden ons warmer aan. En in het weekend waarin u dit blad ontvangt, kan het u zomaar gebeuren dat de bel gaat en er zingende kinderen op de stoep staan. Halloween en Sint Maarten, er zitten maar een paar dagen tussen.
Website Eindelijk kan ik melden dat de vernieuwde website in de lucht is: www.effataparochie.nl Het heeft even geduurd, maar nu is het toch zover. De EFFATA website is nu een onderdeel van de website van de Stefanusparochie, maar kan wel zelfstandig worden gevonden en geraadpleegd. Voor mij als webbeheerder is het een stuk eenvoudiger geworden om de inhoud “up to date” te houden. Dit helpt natuurlijk om te zorgen dat de informatie dan ook tijdig vernieuwd wordt. Voor degenen die onze website regelmatig raadplegen zal het even wennen zijn in het begin. Zo verging het ook mijzelf. Er zitten in het begin heus nog wel enige schoonheidsfoutjes in. Dat is bijna niet te voorkomen. Daarom mijn vraag om commentaar te geven op basis van uw eigen bevindingen. Dit commentaar kan gestuurd worden naar
[email protected] of post@ effataparochie.nl Ab Blom.
Omdat mijn leven zich vult met lesgeven over deze evenementen gaat er niets meer aan me voorbij. Ik leef mee in de stroom van het jaar; zelfs de confrontatie met de eindigheid van het leven gaat niet aan me voorbij. Rond Allerzielen en Allerheiligen gaan de lessen erover, evenals de vieringen in de kerk. Het afgelopen jaar komt weer langs. Alle mensen van wie we afscheid genomen hebben. Maar ook de vele gesprekken met mensen die nog op weg zijn naar hun levenseinde en die het met mij, maar ik weet zeker dat het voor Frits en Annemie niet anders is, over het leven, het leven na de dood, het afscheid en alles eromheen willen hebben. De momenten van geluk die altijd in die gesprekken aan het licht komen, vervullen me keer op keer met dankbaarheid. Julie denken als parochianen wel eens dat wij veel voor jullie doen, maar ik heb deze herfst meer dan ooit tevoren het gevoel dat jullie nog veel meer doen en betekenen voor ons. Mijn advies: ga mee met de feesten en de rituelen, vier het leven en haal de gezelligheid in huis. Ben je alleen, haal er iemand bij, ga niet zitten wachten maar neem initiatief. En ben je dan samen, geniet en verheug je op wat er allemaal nog komen gaat. Het wordt herfst en winter, maar er staat ons ook weer veel moois te wachten Een warme groet, René Klaassen
16
Kerstpakkettenactie 2015 Een goed kerstgevoel! Effata werkt weer mee met de kerstpakkettenactie, samen met andere Nijmeegse geloofsgemeenschappen. We vragen onze parochianen mee te helpen. Dat kan op meer manieren: 1. een kerstpakket maken dat als extraatje in de maand december wordt gegeven aan mensen die zijn aangewezen op hulp van de voedselbank. Hierbij neemt u uit onze kerk een genummerde opgevouwen doos mee. Wij noteren van elke doos het nummer en uw naam. In deze pakketten mogen goed
houdbare levensmiddelen zitten. Het pakket kan daarnaast aangevuld worden met wat luxere artikelen zoals een blikje zalm/tonijn, nootjes, chocolaatjes of kerstkoekjes. Een pak kaarsen of kerstservetten past er ook heel goed bij. De (geschenk)dozen krijgt u in de kerk op zondag 15, 22, 29 november of 6 december. Als de doos klaar is neemt u hem mee naar de kerk op een van deze zondagen. De laatste gelegenheid hiervoor is 13 december. 2. een pakket maken met basisvoedsel voor alleenstaanden en gezinnen die te weinig financiële middelen hebben. Het gaat dan om cliënten van de stichting GAST, vluchtelingenwerk Oost Nederland (locatie Nijmegen) en Home Start. U neemt uit de kerk een kaartje mee van de waslijn. Wij noteren het nummer van het kaartje en uw naam. U kunt zelf een stevige doos vullen en meenemen naar de kerk op bovengenoemde zondagen. De laatste gelegenheid is 13 december. Opmerking: Bij alle vier organisaties gaat het om zowel alleenstaanden als gezinnen met weinig financiële middelen. 3. u neemt op een of meer van de zondagen wat voedsel mee voor de voedselbank, zoals we dat op de diaconale zondagen doen. De voedselbank ontvangt van ons graag de losse pakketten met goed houdbaar basisvoedsel 4. u doet geld in onze collectebus. We geven het aan de voedselbank of maken er zo nodig voedselpakketten van.
-We vragen u géén geld in de pakketten te doen. Ook geen alcoholische dranken of varkensvlees. -U kunt het pakket versieren met inpakpapier en een kerstkaart.
Kerstmarkt vrijdag 18 december De eerste sneeuw is al gevallen in ons land. Nu kan ik met een gerust hart ook de kerstmarkt aankondigen die op vrijdag 18 december plaatsvindt in de Dominicuskerk. In het volgende parochieblad, het kerstnummer, zal meer info te vinden zijn over de markt.
Toch vraag ik nu al uw aandacht voor het volgende: ook dit jaar willen we weer kerstlekkernijen uit de keukens van parochianen bij de koffie/thee presenteren. Alle keukenprinsessen en bakkers roep ik op het recept van uw favoriete kerstgebak op te zoeken en alvast uit te proberen, zodat u voor de kerstmarkt het lekkers nogmaals kunt maken om ook anderen mee te laten genieten. We zijn benieuwd naar de resultaten. Misschien kunt u nog ideeën opdoen bij het programma “Heel Holland bakt”. Veel bakplezier. Namens de kerstmarktcommissie, Joyce Nissen
-U kunt het aangeven als u gebruik wil maken van onze afhaaldienst. We komen dan het pakket ophalen aan huis met de auto op woensdag 9 december tussen 10.30 uur en 11.30 uur. -In de kerk liggen informatiefolders voor mensen die pakketten maken. Hierin vindt u naast aanwijzingen en inspiratie, ook voorbeelden van artikelen waarmee u uw pakket kunt vullen. We hopen veel mensen een groot plezier te doen met de kerstdagen. Het zal zeker ook onszelf een goed gevoel geven om te kunnen helpen! Namens werkgroep diaconie, Ger Gerrits en Twan Brouwers
17
Hazelippen Het is voor een chirurg een dankbare operatie, als hij of zij een kindje weer een mooi gezichtje kan geven. Misschien is dit wel het geheim achter het succes van Stichting Interplast Holland. In hun jaarverslag van 2014 lees ik dat er 144 operatieteams naar Afrika en Azië zijn gegaan om meer dan 10.000 mensen te helpen: herstel van brandwonden, verkeerd uitgevoerde besnijdenissen, slecht geheelde breuken en natuurlijk ook hazelippen. En terwijl ze zo bezig zijn worden daarmee ook de plaatselijke chirurgen en operatiepersoneel getraind. En daarnaast wordt er voorlichting gegeven in het voorkomen van deze kwalen. De Nederlandse teams hadden een nieuwtje: ze namen de WakaWaka zonne-energie lampen mee, naar plekken waar geen elektriciteit is. Waka waka is het Swahili-woord voor “helder licht”. Kinderen kunnen dan ’s avonds (om 18.00 is het al donker) hun huiswerk maken. Wat heeft Effata met Interplast? Interplast is een van de goede doelen die de koffiegroep kan ondersteunen dankzij uw gulle bijdrage in het mandje voor de koffie. Het jaarverslag 2014 ligt achter in de kerk met de afbeelding van trotse dokter en een kindje vlak voor de operatie Anton van der Meer.
Activiteitenagenda Oktober Woensdag 28 10.00 - 11.30 uur
Recollectie in dagkapel
Allerzielen,
November Dinsdag 3 19.00 – 20.00 uur
Bijbelgroep in crearuimte
Woensdag 4 10.00 - 12.30 uur
Bibliodrama in huiskamer
Donderdag 5 14.00 - 16.00 uur
Iconenschilderen in crearuimte
20.00 uur
Albertinumlezing in dagkapel
Zondag 8 10.30 uur
Ná viering Koffie en Lunch
Woensdag 11 10.00 uur
Thema viering in dagkapel
Donderdag 12 14.00 – 16.00 uur
Iconenschilderen in crearuimte Albertinumlezing in dagkapel
20.00 uur
18
Maandag 16 19.00 - 21.00 uur
Thema meditatie in huiskamer, Annemiek v. Nostrum
Dinsdag 17 19.00 – 20.00 uur
Bijbelgroep in crearuimte
Donderdag 19 14.00 – 16.00 uur
Iconenschilderen in crearuimte
20.00 uur
Albertinumlezing in dagkapel
Donderdag 26 20.00 uur
Albertinumlezing in dagkapel
December Dinsdag 1 19.00 – 20.00 uur
Bijbelgroep in crearuimte
Woensdag 2 10.00 - 11.30 uur
Stiltewandeling, start bij parochiecentrum
Er is ook een activiteitenkalender met een jaaroverzicht van heel de Stefanusparochie. Deze staat op de website en één exemplaar ligt ter inzage achter in onze kerk op de Stefanustafel.
KRONIEK Overleden Na een kortstondige ziekte overleed op 29 augustus mevrouw Anna (Annie) Schellekens-Mooren. Zij werd 96 jaar en was al geruime tijd weduwe. Het gezin Schellekens woonde lang aan de Groesbeekseweg. De laatste jaren woonde mevrouw Schellekens aan de Ubbergseveldweg. Zij en haar echtgenote waren zeer trouwe bezoekers van de vieringen in onze kerk. Haar kinderen hebben haar vooral ervaren als een betrokken en zorgzame moeder. Toen ze in hun studietijd allemaal thuis konden blijven wonen, leefde ze volop mee en had ze ook met hun vriend(in) en een goed contact. Jarenlang maakte ze deel uit van een Oecumenische Gespreksgroep van protestantse en katholieke vrouwen. Zij was daarin niet direct iemand die het woord nam, als wel degene die haar dankbare instemming liet blijken over vernieuwende benaderingen. Zij herkende zich in een gedicht waarin onder meer een verlangen spreekt naar Eén lichtpunt, dat zich uitbreidt en dat mij ontvangt, mij draagt. Toen aan het eind van haar leven haar lichamelijke vitaliteit afnam en zij gevoeliger werd voor geestelijke waarden, begon ze ook opener te worden. Op 29 augustus werd in besloten kring in een viering afscheid genomen van mevrouw Schellekens. Daarna
vond de crematie plaats op Jonkerbos. Op 11 september overleed mevrouw Petronella (Nell) Hoes. Een overlijden in een fase waarin ze - na een kort verblijf in het ziekenhuis – erg opzag tegen een periode van revalidatie. Zij werd 93 jaar geleden geboren te Eindhoven en woonde 63 jaar lang met haar moeder aan de Surinameweg. Van daaruit deed zij inspiratie op in vieringen in onze kerk. De laatste vijf jaren verbleef zij in Huize Nijevelt. Haar familie herinnert haar vooral als een zorgzame en heel ondernemende peettante. Woorden van Salomon over een goed mens vinden zij in haar weerspiegeld. Mevrouw Hoes was een geliefde lerares Engels, laatstelijk aan de Nijmeegse Scholen Gemeenschap. Het lesgeven was haar passie. Door haar brede en oprechte interesse in haar leerlingen en door haar inlevingsvermogen was zij geliefd bij hen. Oudleerlingen en vroegere collega’s wisten haar, zelfs vele jaren na haar pensionering, nog steeds te vinden. Reizen was haar andere passie; heel Europa heeft zij per auto verkend. Al met al heeft het leven haar toegelachen, zij kende niet veel tegenslagen. Na de afscheidsviering op18 september, is mevrouw Hoes neergelegd in het familiegraf in het Begraaf- en Gedenkpark Heilig Land Stichting. Vijftig jaren waren maar gegeven aan Johanna (Anneke) de Kort. Zij overleed op 17 september in
het Radboudumc aan de gevolgen van een ernstige ziekte. Daarvan leek zij goed hersteld, maar dat bleek een jaar geleden toch niet het geval. Daarop volgde voor haar een jaar van moedig vechten. Zij woonde met haar partner in Malden en werkte als administratief medewerker bij een bouwbedrijf in Boekel. Gelukkig hebben ze recent samen nog genoten van vakanties. De relaties met de Dominicusparochie waren vooral muzikaal van aard. Zo was zij vele jaren lid van het jongerenkoor DEO. Zij zong en luisterde bij voorkeur naar religieuze muziek; de liederen moesten iets te betekenen hebben. Later zong zij in projectkoren en onder andere in Poco Più, een koor dat wekelijks repeteert in onze dagkapel. Tot het laatst zocht zij de gezelligheid van vrienden in een eetclub, een tennisclub en bij haar zangvrienden. Zij wilde haar leven niet zo maar uit handen geven. In een viering op 23 september werd afscheid van haar genomen, nog geen jaar na de uitvaart van haar moeder. De crematie vond plaats op Jonkerbos.
Agenda Elke zondag om 10.30 uur: Eucharistieviering, Agapèviering, Jongerenviering of viering anderszins in de grote kerk. Op de tweede woensdag van de maand om 10.00 uur in de dagkapel: Maandelijkse themaviering. De vieringen in deze periode: pagina 20
Effata Dominicuskerk
Bereikbaarheid
Colofon
Prof. Molkenboerstraat 7 6524 RN Nijmegen 024 - 3 65 60 69 IBAN NL29ABNA 043.66.61.446 t.n.v. Effataparochie www.effataparochie.nl
Pastoraal team Effata
Redactie
Pastor Annemie Herinx Groesbeekseweg 326 6523 PL Nijmegen 024 - 3281458
Annemie Herinx, Anton van der Meer, Betty Smits van Sonsbeek, Hans Hamers, Marcel Becker
Parochieadministratie / Secretariaat
Marcel Becker Fons Fiselier
mw. Ted Hoyng
Prof. Molkenboerstraat 7 6524 RN Nijmegen. Van dinsdag t/m donderdag van 10.00 tot 12.30 uur 024 - 3 65 60 69
[email protected]
mw. Elly Voss 024 - 8480938
Voor spoedgevallen buiten deze uren
[email protected]
Rudie Luiken 06 - 21 547 952
Oplage: circa 900 exemplaren
Onderdeel van Stefanusparochie Berg en Dalseweg 40 6521 JJ Nijmegen
[email protected] www.stefanusparochie.nl Verspreiding parochieblad
Voor uitvaarten afspreken 06 - 487 487 27
Eindredactie Kroniek Opmaak Willem Hooghof E-mailadres
[email protected]
Kopij volgend nummer: - aanmelden vóór 3 nov - inleveren uiterlijk 20 nov Volgende aflevering 28 nov 19
Datum
Thema en Viering
Voorgangers
Zang
Zondag 25 oktober
30e zondag door het jaar
Sanneke Brouwers
Samenzang
10.30 uur
Agapèviering
Willem Pelser
Frits Muller
Jeremia 31, 7-9 Marcus 10, 46-52 15.00 uur
Jozef Steenbrink Jaarlijkse Professieviering Lekendominicanen ( DLN)
Jozef Steenbrink
Zondag 1 November
31e zondag door het jaar
Pastoraal team:
Schola
10.30 uur
Allerheiligen, Allerzielen
Annemie Herinx
Wim Hendrickx
René Klaassen
Françoise Klaassen
Agapèviering Apocalyps 7, 2-4, 9-14 Matteus, 5, 1-12a
Frits Muller
Zondag 8 November
32e zondag door het jaar
Gerard Verwoerd c.m.
Samenzang
10.30 uur
E u c h a r i s ti e v i eri ng
Cees Wegman
Françoise Klaassen
Diaconale zondag
Thea Stadlander
1 Koningen 17, 10-16, Marcus. 12, 38-44 of 12, 41-44 Zondag 15 November
33e zondag door het jaar
10.30 uur
Ag a p è v i e r i n g
Jan van der Wal Betty Smits van Sonsbeek
Schola Frits Muller Ted Schoof o.p.
Daniël 12, 1-3 Marcus 13, 24-32 Zondag 22 November
34e zondag door het jaar
Annemie Herinx
Samenzang
10.30 uur
C h r i s t u s Ko n i n g
René Klaassen
Frits Muller
Agapèviering
Thea Stadlander
Daniël 7, 13-14 Johannes 18, 33b - 37 Zondag 29 November
1e zondag van Advent
Frits Muller
10.30 uur
Ag a p è v i e r i n g
Dineke Wilke
Jeremia 33,14-16 Lucas 21,25-28.34-36
20
Schola Françoise Klaassen Joseph Steenbrink