Patiëntgerichtheid bij adolescenten met chronisch longlijden DR. CHARLOTTE DEPUYDT
Casus MD Jongen met inspanningsgebonden en allergisch astma Allergie voor huisstofmijt, hond en graspollen Partieel albinisme (Hermanski Pudlaksyndroom: evolutie nr longfibrose in 2e en 3e decade) Sinds 2011 recidiverende respiratoire infecties, evolutie naar bronchiëctasieën Mucoviscidose en PCD (primaire ciliaire dyskinesie) werden uitgesloten
2013: 18jr: transfert van kinderpneumologie naar volwassen pneumologie Consultatie ouder met kind consultatie jongvolwassene
Tabak niet Plan: Studies hoge school Brugge fiscaliteit Expositie: slaapkamerstofcontrole zowel thuis als op kot ok Hobby’s: voetbal 2x/week (training + match in weekend)
Vraag 1: Aanpak overgang Hoe begeleid ik jongvolwassenen met chronische ziekte bij medische zorg v kind nr volwassene
Hoe begeleid ik jongvolwassenen met chronische ziekte bij medische zorg v kind nr volwassene Uitdaging: ◦ Onafhankelijk willen zijn ◦ Miskennen van ziekte; ontzeggen van medische hulp ◦ Onregelmatig leven: uitgaan,... ◦ Financiële problemen
Aanpak ◦ Zelfmanagement: ◦ Positief zelfbeeld creëren ◦ Vertrouwen aanleren ◦ Adolescent zonder ouder zien ◦ Persoonlijke verantwoordelijkheid stimuleren ◦ Hulpmiddelen aanreiken (tel. reminder, apps, alarmen, ...)
◦ Zelfmonitoring ◦ Zelfbewustzijn
Casus MD: 2013: consultatie/3maand Recidiverende respiratoire infectie (Serratia, Moraxella) Epistaxis en allergische rhinitis: cauterisatie en start montelukast
Start intensieve ademhalingskinesitherapie 3x/week; aanleren fluttertechniek Blijvend productieve hoest ondanks correcte inhalatietechniek ICS + LABA
Start azithromycine lage dosis in onderhoud cfr bronchiëctasieën Desondanks blijvende respiratoire klachten, wisselende longfunctie (ESW 37%-87%)
Huidige therapie Inuvair Doseeraerosol: 2x2/d Montelukast 10mg: 1x/d Xyzall 10mg: 1co ‘s avonds Airomir Autohaler: 2 puffs voor het sporten Azithromycine 500mg: ½ co 3x/week
Flutter zelf Geen kine meer
Opdrijven of aanpassen inhalatietherapie?
Vraag 2: Welke inhalatietherapie? Van welke factoren hangt mijn keuze van inhalatietherapie af
Van welke factoren hangt mijn keuze van inhalatietherapie af
Medicatie (SABA ± SAMA, ICS, ICS+LABA) Device of inhalatiesysteem Inhalatietechniek
Kostprijs Dosering Voorkeur patiënt
Inhalatiesystemen Doseer aërosol
Poederinhalator
Verneveling
= drijfgas + inspiratoire kracht
= inspiratoire kracht
= perslucht + inspiratoire kracht
Casus: MD consultatie 9-2014 Toename dyspnee d’effort en thoracale beklemming bij het sporten. Voetbal 2x/week: training in week, match in weekend Bij uitgaan in weekend passief meeroken, meer last volgende dag. Geen ophoestbare sputa, geen koorts, geen nasale klachten of PND
O2sat 98%, diffuus wat verminderd ademgeruis maar geen rhonchi of wheezing
Longfunctie: FVC 99%/94%, ESW 90%/86%, TLC 85%, FeNO 70bbp
= licht restrictieve beperkingen, hoge eosinofilaire luchtweginflammatie.
Therapieplanning: Huidige therapie ongewijzigd + Symbicort Forte Turbohaler 2x1puff/d + herstart kinesitherapie + fluttertechniek dagelijks
Bij controle zo persisterende klachten -aanvullende investigatie met CT -therapie met Xolair overwegen
-PEF
Vraag 3: Therapietrouw? Hoe ga ik na of patiënt therapietrouw is? Hoe verbeter ik therapietrouw?
Zelfmanagement: ◦ ◦ ◦ ◦
1. educatie: informeren omtrent aandoening en verschillende behandelingsopties 2. oefening: uitleg geven omtrent gebruik van inhalator 3. zelfmonitoring: herkenning van symptomen en verandering in ernst van symptomen, PEF 4. zelfbehandeling: medicamentie zelf aanpassen ngl ernst van symptomen
Vraag 4: longpatiënt en roken (Hoe) vraag ik naar rookstatus (Hoe) bevraag ik motivatie tot rookstop (Hoe) motiveer ik tot rookstop (Hoe) ondersteun of begeleid ik rookstop
5 A strategie bij rookstop Ask: bevraag rookgedrag en motivatie tot rookstop Advise: adviseer en argumenteer rookstop
Assess: verhoog de motivatie ◦ Voordelen van rookstop ◦ Risico’s bij verder roken ◦ Barriëres tot rookstop bespreken
Assist: begeleid en overweeg medicamenteuze ondersteuning Arrange:
follow up
◦ plan voorbereidingsperiode van gedragsverandering (2w) ◦ plan rookstopdatum ◦ plan controles
Vragen?