Partnerschap
Sinds een tiental jaren hebben we opleidingsvormen ontwikkeld die recht doen aan zowel vakbekwaamheid als praktijkkennis van aanstaande leraren. In toenemende mate doen we dat op basis van opleiden in de school, in samenhang met professionalisering van leraren, met schoolontwikkeling en met onderzoek. Dit partnerschap, vaak ook in de vorm van academische opleidingsscholen, is niet meer weg te denken uit het Nederlandse onderwijs. Hierdoor ontstaat in lerarenopleidingen en scholen een professionele cultuur: ieder draagt bij aan een individuele en gezamenlijke leercultuur. Lerarenopleidingen en scholen werken op basis van een gezamenlijke verantwoordelijkheid samen met studenten aan hun ontwikkeling tot professional.
KOERS Het partnerschap verder uitbouwen en komen tot een transparant bouwwerk van opleidingen, waarin de school een eigen en sustantiële rol heeft.
Voeg uw eigen bouwstenen toe
Meesterschap
Het huidige onderwijs vraagt om hoog opgeleide professionals die zowel vakinhoudelijk als pedagogisch-didactisch toponderwijs kunnen verzorgen. Dit betekent een stevige intake bij het begin van de studie, hoge verwachtingen van studenten en een permanente professionalisering van leraren en opleiders. In het onderwijs kun je je als leraar ontwikkelen, en carrière maken als vakman of vakvrouw. Persoonlijke ontwikkeling en beroepsontwikkeling gaan hand in hand. Door hoge eisen aan studenten te stellen wordt het leraarschap (opnieuw) een gewaardeerd beroep. De leraar doet er toe! Wij bepleiten daarom de professional master als streefniveau voor alle leraren, in het kader van hun permanente ontwikkeling – een leven lang leren. Leraren en opleiders brengen als onderzoekers en experts kennis en vakmanschap de school in, ze participeren in praktijkgericht onderzoek ten behoeve van hun eigen ontwikkeling en die van hun team. Het grote succes van de lerarenbeurs laat zien dat leraren zich graag verder bekwamen, ook op latere leeftijd.
KOERS De professional master wordt het streefniveau voor alle docenten. De basis wordt gelegd in de initiële opleiding, professional master in het kader van een leven lang leren.
Voeg uw eigen bouwstenen toe
(eventueel na een periode van werken)
(eventueel na een periode van werken)
BACHELOR • mogelijk eindniveau
(eventueel na een periode van werken)
BACHELOR (tweede bevoegdheid) • bijvoorbeeld leraar Nederlands verwerft ook bevoegdheid Engels, leraar basisonderwijs verwerft ook bevoegdheid Nederlands • mogelijk voorbereid in eerste bachelor via minoren
(eventueel na een periode van werken)
MASTER • mogelijk eindniveau
PROMOTIE
OPEN ONDERWIJSARBEIDSMARKT
Uitwisselingsmogelijkheden • met bedrijven en instellingen • van leraren uit het hoger onderwijs • van studenten van andere opleidingen dan lerarenopleidingen
via de kopopleiding na wo of hbo bachelor
INSTROOM in een initiële lerarenopleiding vanuit • havo, vwo, mbo, 21+ (wettelijke eis) • direct aansluitend op havo, vwo of mbo dan wel met werk- en levenservaring • voltijd of deeltijd
INTAKE • intakegesprek (altijd): motivatie, wensen en mogelijkheden • assessment in geval van mogelijke EVC
PROPEDEUSE • oriëntatie, selectie, verwijzing
BINDEND STUDIEADVIES • wettelijk advies betreffende voortzetting studie • definitieve keuze van de student voor het beroep • wederzijds (student en lerarenopleiding) vastleggen van ambitie en mogelijkheden; uitgangspunt is dat een student zijn talent maximaal inzet, en streeft naar het masterniveau
ASSOCIATE DEGREE • mogelijk eindniveau
Heterogeniteit
In toenemende mate zien we een sterk heterogene groep mensen kiezen voor het leraarschap: de weg van havo naar lerarenopleiding is allang niet meer de enige route. Naast abituriënten van vwo, havo en mbo kiezen volwassenen vanuit andere sectoren voor een loopbaan in het onderwijs (zij-instromers). Ook kiezen basisschoolleraren soms voor het leraarschap in het voortgezet onderwijs, kiezen afgestudeerden uit hbo of wo van andere dan lerarenopleidingen voor het leraarschap (kopopleiding), et cetera. Studenten verschillen in leerstijlen, in voorkennis (evc), in gewenste studievormen (voltijd, deeltijd, duaal; opleiden in de school). Studenten willen tijdens de opleiding mogelijkheden voor profilering, specialisatie of willen overstappen naar een andere opleiding. Heterogeniteit is ook in toenemende mate een van de belangrijkste kenmerken van het scholenveld. Elke sector en school wil leraren die passen bij het gehanteerde onderwijsmodel en leerlingen- of studentenpopulatie. Of het nu gaat om Dalton, Jenaplan, Montessori of meer recente onderwijsvernieuwingen, of het nu gaat om beroepsonderwijs (vmbo en mbo) of speciaal onderwijs of om expertleraren in het basisonderwijs.
KOERS In de komende jaren zullen we de noodzakelijke flexibiliteit van de opleidingen verder vorm geven, waarbij hoge kwaliteitseisen en transparantie van het stelsel uitgangspunten zijn.
Voeg uw eigen bouwstenen toe
Kennisdeling
Uitwisseling van kennis en ervaring is essentieel voor de kwaliteit van onderwijs. ‘Het wiel opnieuw uitvinden’ was bijna spreekwoordelijk voor de innovatiecultuur in het onderwijs. Hierdoor worden veel ervaringen en kennis niet benut. Van leraren en lerarenopleiders verwachten we een onderzoekende houding. Als professionals reflecteren zij op hun werk en trekken daaruit conclusies voor toekomstig handelen op basis van systematische analyse en onderzoek. Ze werken als professional master in professionele leerwerkgemeenschappen van leraren, opleiders en onderzoekers, in nauwe samenwerking met lectoren en hoogleraren. Promotieonderzoek door leraren wordt weer mogelijk in academische opleidingsscholen. Wetenschappelijke deskundigheid en kennis zijn op dit moment nog vrijwel uitsluitend buiten de school aanwezig en die kennis heeft maar mondjesmaat invloed op de onderwijspraktijk. Lectoraten hebben als taak die kloof te helpen overbruggen zodat expertise in sterke mate ook in de school zelf beschikbaar komt en blijft bij de leraar als expert.
KOERS Kennisdeling komt tot stand binnen te vormen professionele leergemeenschappen van docenten, opleiders en onderzoekers, die nauw samenwerken met lectoren en hoogleraren.
Voeg uw eigen bouwstenen toe
UITNODIGING Op basis van deze vier bouwstenen willen de directeuren van vier educatieve faculteiten graag met u in discussie over de toekomst van de lerarenopleiding. Er zijn positieve ontwikkelingen zichtbaar en er tekent zich een denk- en werkrichting af. We hebben gekozen voor vier belangrijke kenmerken, die we zien als bouwstenen voor verdere gezamenlijke ontwikkeling. Partnerschap, meesterschap, heterogeniteit en kennisdeling zijn volgens ons essentiële elementen in het debat over de toekomst van het onderwijs. We nodigen u van harte uit te reageren en/of uw eigen bouwstenen toe te voegen. We gaan daarover graag met u in gesprek.
drs. C. (Cor) de Raadt - Directeur School of Education/ Hogeschool INHOLLAND Laan van Kronenburg 7A - 1183 AS Amstelveen - T (020) 495 13 18 - E
[email protected]
M. (Marjan) J.W. Freriks - Voorzitter domein Onderwijs en Opvoeding van de Hogeschool van Amsterdam H.J.E. Wenckebachweg 144-148 - 1096 AR Amsterdam - T (020) 599 55 73 - E
[email protected]
H. (Harry) Frantzen - Directeur School of Education van de Christelijke Hogeschool Windesheim Postbus 10090 - 8000 GB Zwolle - T (038) 469 97 15 - E
[email protected]
D. (Dick) de Wolff - Faculteit Educatie Hogeschool Utrecht Postbus 14007 - 3508 SB Utrecht - T (030) 254 74 83 - E
[email protected]
