Participatieverslag Nieuw & Anders
Op 26 en 31 maart vonden twee bijeenkomsten plaats met de titel “Nieuw & Anders” plaats. Twee bijeenkomsten die druk bezocht werden door vrijwilligers, verenigingen en organisaties uit de gemeente. Tijdens deze bijeenkomst gingen de deelnemers het gesprek aan met ambtenaren, wethouders, raadsleden en elkaar over de Toekomst van Alphen aan den Rijn. Dit verslag geeft een indruk van de belangrijkste punten uit beide bijeenkomsten. Zowel op 26, als op 31 maart zijn de deelnemers het er over eens dat het Anders kan. We hebben met elkaar een maatschappij gecreëerd waarin veel kokers zijn die los van elkaar werken en waarbij veel activiteiten en ondersteuning - onder andere door de vele regels professioneel georganiseerd is. Veel deelnemers vinden het dan ook een goede ontwikkeling dat het een en ander gaat veranderen. Deze verandering kan er voor zorgen dat we als samenleving weer meer voor elkaar gaan doen en niet alles opgelost en betaald hoeft te worden door de gemeente. Dit vraagt echter wel om een cultuurverandering en dat kost tijd. Het is dus belangrijk om met elkaar de tijd te nemen om het Nieuw & Anders te organiseren.
Wat is er nodig voor “Nieuw “Nieuw & Anders” Anders” ?
Stel gezamenlijk doel en inwoner centraal Veel deelnemers geven aan zich te kunnen vinden in de geschetste visie waarbij met name de basis van de piramide versterkt moet worden. Veel deelnemers geven echter ook aan dat deze visie nog erg op hoofdlijnen is, waardoor het moeilijk is om heel concreet met elkaar te bedenken “wat gaan we anders doen”. Om echt met elkaar een verdieping te kunnen maken, moet eerst duidelijker zijn wat het gezamenlijk doel is. Hierbij zou de vraag van inwoners en vrijwilligers centraal moeten staan. Waar is nu echt behoefte aan.
Maak gebruik van wat er al is Er is al heel veel. Niet alles hoeft Nieuw & Anders. Het is juist de kunst om meer met elkaar
te verbinden en op die manier dubbelingen eruit te halen. Daarnaast vraagt de verandering niet enkel om nieuw aanbod, maar juist om met een andere blik naar problemen/vraagstukken te kijken. Zo is sport misschien wel een oplossing voor eenzame ouderen.
Leer van de dorpen en kernen. Daar doen mensen als vanzelfsprekend al
In de toeleiding (naar aanbod) is het dan ook
meer voor elkaar en de
belangrijk om veel breder te kijken naar de
gemeenschap.
mogelijkheden in de gemeente.
Samenwerking als middel voor innovatie Op dit moment wordt al veel samengewerkt. Deze samenwerking vindt vaak in de eigen koker plaats, dus met vergelijkbare organisaties. Er is nog weinig kruisbestuiving tussen de verschillende domeinen. Juist deze kruisbestuiving kan zorgen voor innovatie en verrassende combinaties. •
Gezamenlijke activiteiten o
Sportverenigingen kunnen heel goed een rol spelen om kwetsbare mensen meer te laten participeren.
o
Verschillende doelgroepen zouden elkaar moeten helpen. Bijvoorbeeld jongeren en ouderen.
Door gezamenlijk activiteiten te ontwikkelen, is het beter mogelijk om kwetsbare mensen in reguliere activiteiten mee te laten doen. •
Delen van materiaal, accommodaties, bestuur, vrijwilligers o
Organisaties kenden elkaar nog niet, maar door in gesprek te gaan, zien ze raakvlakken en kunnen zie iets voor elkaar betekenen.
o
Er is ook veel meer mogelijk op het gebied van zelfbeheer. Veel verantwoordelijkheid is organisaties de afgelopen jaren uit handen genomen. Juist doordat activiteiten overgenomen worden door professionals of de gemeente
“Wanneer we een gratis ruimte hebben, hebben we geen
wordt het hart uit de energie van
subsidie meer nodig.”
vrijwilligersinitiatieven gehaald.
(Tafel cultuur, 26 maart)
Om samenwerking op gang te krijgen, is het noodzakelijk om elkaar eerst beter te leren kennen. Om op die manier een beter totaal beeld te krijgen van alle mensen, verenigingen en organisaties die actief zijn in de gemeente. Door een netwerk te vormen, is het vervolgens ook makkelijker om de samenwerking te vinden. •
Sociale kaart/marktplaats
•
Platform
•
Netwerk/themabijeenkomsten
Minder en meer flexibele regels Veel van de huidige wet- en regelgeving maakt de gewenste verandering onmogelijk. Niet de regels moeten voorop staan maar de situatie. De gemeente zou kaders moeten stellen en organisaties vervolgens de vrijheid en verantwoordelijkheid moeten geven om vanuit hun expertise te bepalen wat nodig is. Deze veranderingen vragen om een gemeente die handelt vanuit vertrouwen en die samen met haar inwoners, vrijwilligers en organisaties bouwt aan een andere samenleving. Dat kan niet als er overal regels voor zijn. Daar staat echter tegenover dat het niet realistisch is dat alle regels worden afgeschaft. Organisaties zullen ook meer dan op dit moment gebeurt de ruimte moeten opzoeken binnen de huidige regels.
Ruimte voor variatie Niet iedere wijk, gebied of probleem vraagt om dezelfde aanpak. Zorg er dat verschillen mogelijk zijn. Op die manier kan zo goed mogelijk gebruik gemaakt worden van kansen die er zijn. Dit vraagt van organisaties dat ze ook veel creatiever met elkaar gaan kijken welke kansen er zijn. Dus geen standaard oplossingen, maar slimme combinaties. Waarbij professionals altijd aanvullend zijn op inwoners. Door dit per situatie te laten verschillen, komen de mogelijkheden van de inwoners en vrijwilligers het beste tot hun recht.
Aandachtspunten & risico’s risico’s Er is veel mogelijk. Er zijn ook veel risico’s waar we aan het begin van het proces al aandacht voor moeten hebben. •
Ga niet te snel Neem voldoende tijd voor de verandering. Wees realistisch wat in korte tijd te bereiken is.
•
Bezuinig het niet kapot Er kan veel anders en met deze veranderingen kan ook worden bezuinigd. Door inwoners en partijen te betrekken bij deze keuzes kan worden voorkomen dat de verkeerde keuzes worden gemaakt.
•
Houd oog voor kwetsbare groepen Vergeet niet dat er in de samenleving mensen zijn waarvoor altijd professionele hulp of ondersteuning nodig is. Deze hulp moet de gemeente blijven garanderen.
•
Vraag niet te veel van vrijwilligers De komende jaren wordt waarschijnlijk steeds meer een beroep gedaan op vrijwilligers. We moeten voorkomen dat het te veel wordt. Dan ben je als gemeente en zijn we als samenleving nog verder van huis. Zorg er als gemeente voor dat je vrijwilligers op een juiste manier worden ondersteund en beloond.
•
Communicatie het is belangrijk om iedereen mee te nemen in de komende veranderingen. Het is daarom goed om meteen van het begin te communiceren over het proces en de veranderingen.
Rol van de gemeente In alle gesprekken zijn de deelnemers het eens over de rol van de gemeente. De gemeente moet faciliteren. Vanuit vertrouwen en een coördinerende rol moet de gemeente het zo makkelijk mogelijk maken voor haar inwoners en organisaties om de verandering in gang te zetten. Wat deze faciliterende rol precies inhoudt, wordt in alle gesprekken op verschillende manieren gedefinieerd. Bruggen slaan
Ga de samenleving in
Koppelen initiatieven
Samenwerking in opdrachten Vormen netwerk
Ontschotten
Samenwerking forceren
Belonen vrijwilligers Ondersteunen vrijwilligers Aandacht voor vrijwilligers Ben zuinig op vrijwilligers
Dubbelingen eruit halen
Rol gemeente: Faciliteren
Communicatie Duidelijke visie
Financieren samenwerken
Betalen hoge kosten
Dynamisch beleid Creëer ruimte in regels Financiering
Regisseur Beleid & uitvoering
Toegang
Zorg voor vertrouwen Eén contactpersoon Sneller handelen Praktische bezwaren oplossen
Beter gebruik gebiedsadviseurs
Vanuit al deze verschillende definities zijn twee opdrachten voor de gemeente te onderscheiden: 1. De samenwerking op gang brengen Veel organisaties geven aan dat ze aan de slag willen met samenwerking, maar dat ze verwachten dat de gemeente hierin de eerste stap zet en regie houdt. 2. Eigen rol aanpassen In beide bijeenkomsten komt naar voren dat om de veranderingen te bereiken het noodzakelijk is dat de gemeente haar gedrag en regels aanpast. Er moet echt ruimte gecreëerd worden om verandering mogelijk te maken.
Rol verenigingen en organisaties De gemeente is niet alleen verantwoordelijk voor de benodigde verandering. De deelnemers benoemen dat zij daar zelf ook een belangrijke rol in spelen. Tijdens beide bijeenkomsten werden hier al de eerste stappen in gezet. Aan de verschillende tafels werden kaartjes uitgewisseld of ontstonden goede ideeën voor samenwerking. De uitdaging is om de komende tijd deze ideeën gezamenlijk handen en voeten te geven.
Activiteiten communiceren in plaatselijke krant Laten zien wat je hebt
Lokale netwerkborrels
Duidelijker communiceren met gemeente
Netwerken Zelf contact leggen
Bekendheid
Contact onderhouden
Aansluiten bij het dorpsoverleg
Beursvloer organiseren
Waar gaan organisaties morgen mee aan de slag Open staan voor elkaar Met open vizier aan tafel
Houding
Contact leggen met scholen
Kijk buiten eigen muren
Verenigingen bellen voor inzet cliënten bij klussen Sport & gezondheid met elkaar verbinden Verbindingen leggen
Zorg voor warm ontvangst Cursussen integraal benaderen
Vraag en aanbod bij elkaar brengen
Vervolg We hebben twee inspirerende bijeenkomsten gehad. Deze energie willen we graag vasthouden en gebruiken om de komende tijd ook in de praktijk Nieuw & Anders met elkaar aan de slag te gaan. Op 7 mei vindt een derde bijeenkomst plaats. In deze bijeenkomst gebruiken we de opbrengsten benoemd in dit verslag om samen een volgende stap te zetten. We hopen u allemaal te zien op 7 mei.
