Participatie op school:

vlaamse confederatie van ouders en ouderverenigingen

v l a a m s e

c o n f e d e ra t i e

v a n

o u d e r s

e n

o u d e r v e re n i g i n g e n

Participatie op school: de ouderraad

Brochure van de Vlaamse Confederatie van Ouders en Ouderverenigingen [ juni 2007 ]


inhoud

1.

Voorwoord

p. 3

2.

Inleiding

p. 4

3.

De samenstelling van de ouderraad 1. Oprichting 2. Verkiezingen 3. Duur van het lidmaatschap 4. De structuur van de ouderraad 5. De rol van de directeur 6. Van oudercomité naar ouderraad

p. p. p. p. p. p. p.

6 6 6 7 8 9 10

4.

De taken van de ouderraad 1. Ouders afvaardigen naar de schoolraad 2. Adviesbevoegdheid 3. Informatierecht en -plicht 4. Vier kerntaken

p. p. p. p. p.

12 12 13 15 15

5.

Het huishoudelijk reglement van de ouderraad

p. 18

6.

Financiën en boekhouding 1. Situering 2. De ouderraad als officieel onderdeel van de schoolstructuur 3. Het oudercomité als feitelijke vereniging 4. De ouderwerking als zelfstandige VZW

p. p. p. p. p.

20 20 20 21 22

7.

De verzekering 1. De schoolpolis 2. De ouderraad als officieel onderdeel van de schoolstructuur 3. Het oudercomité als feitelijke vereniging 4. De ouderwerking als zelfstandige VZW

p. p. p. p. p.

23 23 24 24 24

8.

De schoolraad 1. Oprichting 2. Samenstelling 3. Bevoegdheden 4. Werking 5. Medezeggenschapscollege

p. p. p. p. p. p.

28 28 28 30 33 34

9.

Contact

p. 35

2


voorwoord

Al 50 jaar zet de VCOV zich in voor ouders die samen school maken. Met deze verjaardag willen we uiteraard ook de ouderparticipatie in de verf zetten. We doen dit door middel van deze brochure die alle informatie over de ouderraad bevat die ouders moeten weten.

Via participatie bouwen inrichtende machten (schoolbesturen), directies, personeelsleden, ouders en leerlingen gezamenlijk projecten uit. Ze communiceren en discussiëren over verschillende beslissingen die de kwaliteit van het onderwijs bepalen. Deze betrokken partijen bewegen zich op hetzelfde terrein maar hebben vaak uiteenlopende belangen, competenties en verantwoordelijkheden.

Sinds 2004 is participatie in de ouderraad een formeel feit geworden op elke school door het in voege treden van het participatiedecreet. Ouders kunnen zich verenigen in de ouderraad en maken deel uit van de schoolraad. Na een korte visie op participatie vanuit de VCOV, gaan we dieper in op de ouderraad en zijn praktische uitvoering.

3


Inleiding

Omdat ouders en school vandaag niet meer elk apart verantwoordelijk zijn voor de opvoeding en het onderwijs van hun kinderen, is samenwerking noodzakelijk.

4

Ouderparticipatie is het actief betrekken van ouders bij zaken die invloed hebben op de leer- en leefomgeving van hun kinderen. In ruime betekenis wordt ouderparticipatie gezien als elke wijze waarop ouders vanuit hun mogelijkheden deelnemen aan schoolse activiteiten. Zij nemen hierbij al dan niet zelf het initiatief. Samen met de school werken zij op een informele, ongedwongen manier aan het bevorderen van het onderwijs- en opvoedingswelzijn van alle kinderen en jongeren. Alvorens ouders effectief participeren, moet er een zekere vorm van betrokkenheid aanwezig zijn. We gaan ervan uit dat elke ouder begaan is met de schoolse prestaties en vorderingen van het eigen kind. Deze betrokkenheid op individueel niveau kan doorgroeien naar het klas- en/of schoolniveau. Ouders moeten de gelegenheid krijgen om actief deel te nemen aan activiteiten die op één of meerdere van deze niveaus worden georganiseerd. De school draagt samen met de georganiseerde ouderwerking een belangrijke verantwoordelijkheid in het realiseren van volwaardige ouderparticipatie op alle niveaus. Waar de ouderwerking samengesteld is volgens de voorwaarden van het participatiedecreet, kunnen we van een ‘ouderraad’ spreken. In het andere geval is ‘oudercomité’ de gangbare term. Het participatiedecreet geeft enkel vorm aan de ouderparticipatie op schoolniveau. Het schetst een kader waarbinnen ook ouders op een formele wijze deel kunnen nemen aan de besluitvormingsprocessen binnen de school. Participatie verliest zijn slagkracht indien de verschillende deelnemers afzonderlijk hun zegje doen over wat hen in het schoolbeleid aanbelangt. Personeelsleden, leerlingen en ouders kijken door een verschillende bril: ze


Inleiding

hebben niet altijd dezelfde visie op de school, vertrekken vaak van diverse wensen of verlangens en dragen uiteenlopende verantwoordelijkheden. Toch is participatie in essentie samen school maken, samen de democratie in het onderwijs vorm geven en op die manier bijdragen tot een democratische samenleving. Door de invoering van het participatiedecreet in 2004 werden oudercomités nóg meer voor de uitdaging geplaatst om mee verantwoordelijkheid op te nemen in de samenwerking met de school. Zij kunnen dit doen als oudercomité met het statuut van feitelijke vereniging, of zij kunnen zich omvormen tot ouderraad en een officieel onderdeel worden van de school. We geven eerst meer informatie over de ouderraad, alvorens de verschillen tussen oudercomité en ouderraad op een rijtje te zetten. Oudervereniging: alle actieve ouders met kinderen op de school Oudercomité: groep geëngageerde ouders uit de oudervereniging die zich structureel inzet voor de school. Het oudercomité heeft geen decretale verankering en de rechten en plichten zijn niet bij wet vastgelegd. Ouderraad: groep geëngageerde ouders uit de oudervereniging die zich structureel inzet voor de school en die is samengesteld volgens de voorwaarden van het participatiedecreet. De ouderraad heeft wettelijk bepaalde rechten en plichten. Ouderwerking: verzamelterm voor elke groep geëngageerde ouders die zich structureel inzet voor de school: oudercomité, ouderraad, vriendenkring, ... Schoolraad: adviesen overlegorgaan op school bestaande uit vertegenwoordigers van het personeel, de ouders, de lokale gemeenschap en (in het secundair onderwijs) de leerlingen. De directeur is geen lid van de schoolraad, maar woont de vergaderingen met raadgevende stem bij.

5


De ouderraad

3. DE SAMENSTELLING VAN DE OUDERRAAD 1.

6

Oprichting

Het decreet stelt dat de oprichting van een ouderraad verplicht is als 10% van de ouders erom vraagt. Dit moet minimum om drie ouders gaan en men gaat ervan uit dat per gezin of leefeenheid slechts één vraag tot oprichting kan gesteld worden. Dit impliceert niet dat elke school een onderzoek moet doen naar het juiste percentage. De school is immers verplicht om de participatiestructuren te stimuleren en als verschillende ouders aangeven dat ze een ouderraad willen, hoeft de school geen navraag meer te doen naar het exacte cijfer. Als men dus van oudercomité naar ouderraad wil overschakelen, kan dit zonder eerst na te gaan of 10% van de ouders er wel om vraagt. In het geval er geen stemmen opgaan om een ouderraad op te richten, is de school moreel verplicht alle ouders erover te bevragen.

2.

Verkiezingen

Het participatiedecreet stelt dat de ouderraad wordt samengesteld via verkiezingen. Als er nog geen ouderwerking op de school is, kan de inrichtende macht het initiatief nemen voor het organiseren van de verkiezingen. De inrichtende macht kan deze taak overdragen aan de directeur. Indien de bestaande ouderwerking zich wil omvormen tot ouderraad, kan zij (in overleg met de directie en/of inrichtende macht) de verkiezingen organiseren. Dit is ook het geval wanneer de ouderraad opnieuw wordt samengesteld. De leden van de ouderraad worden verkozen door en uit de ouders. Iedere ouder kan zich kandidaat stellen en zijn/haar stem uitbrengen. Het decreet legt geen eisen op aan de manier waarop de verkiezingen plaatsvinden. Ook stelt het geen limiet aan het aantal kandidaten, noch aan het aantal verkozenen. Dit kan, na de installatie van de ouderraad, wel in het huishoudelijk reglement opgenomen worden.


De ouderraad

De VCOV opteert voor een vereenvoudiging van de verkiezingsprocedure. Zo zijn alle ouders die zich kandidaat stellen ‘van rechtswege’ verkozen wanneer het maximum aantal leden niet overschreden wordt. De verkiezingsprocedure eindigt dan wanneer iedereen de kans gekregen heeft zich kandidaat te stellen. Om het democratisch gehalte te waarborgen is het best de kandidaten nadien aan alle ouders bekend te maken en te stellen dat zij automatisch verkozen zijn en dus lid zijn van de ouderraad. Als we een democratische samenleving willen, kunnen we niet voorbij gaan aan een democratische schoolcultuur. Vandaar dat het decreet zoveel nadruk legt op de democratische samenstelling van de ouderraad.

3.

7

Duur van het lidmaatschap

De ouderraad wordt samengesteld voor een periode van vier jaar. De ouderraad kan zelf afspraken maken met betrekking tot het uittreden of ontslag nemen van leden. Wordt er geen regeling uitgewerkt, dan verlaten de ouders de ouderraad na de periode van vier jaar of wanneer hun kinderen de school verlaten. Ook al is de samenstelling van de ouderraad volgens het decreet geldig voor vier jaar, toch raadt de VCOV aan om jaarlijks een oproep te doen naar nieuwe kandidaten. Nieuwe ouders moeten immers de kans krijgen om toe te treden en uittredende leden moeten vervangen kunnen worden.

© Geert Neetens

4.


De ouderraad

De structuur van de ouderraad

Het participatiedecreet bepaalt niet hoe de ouderraad zich moet organiseren. De VCOV raadt aan te werken met een bestuur, een beperkt groepje ouders dat de kar trekt. Concreet kan het bestuur bestaan uit een voorzitter, een secretaris en een penningmeester.

De voorzitter - stelt de agenda van de vergaderingen op (samen met de andere bestuursleden en/of de directie)

8

- leidt de vergaderingen en zorgt dat alle meningen aan bod kunnen komen - is de contactpersoon van de ouderraad voor de school - spreekt de ouders toe bij activiteiten, leidt de sprekers in op infoavonden, ... - ...

De secretaris -

maakt het verslag van de vergaderingen verspreidt de uitnodiging en de verslagen naar de leden houdt de gegevens van de leden bij ...

De penningmeester -

houdt een overzicht bij van de in- en uitgaven in een kasboek zorgt samen met de school voor een financieel verslag (1 keer per jaar) heeft samen met de directie en de voorzitter een volmacht op de rekening ...

Aangezien elke ouder met kinderen op de school kan toetreden tot de ouderraad, kunnen ook leerkrachten met kinderen op de school in de ouderraad zetelen, weliswaar niet in hun functie van leerkracht, maar wel als ouder. De VCOV raadt aan om hen geen bestuursfunctie te laten opnemen. Dit kan het immers bemoeilijken om hun functie van ouder in de ouderraad en hun functie van leerkracht in de school, gescheiden te houden.


De ouderraad

De ouderraad kan er voor kiezen om te werken met klasafgevaardigden: een of meerdere ouders per klas (of per leerjaar of graad) die alle ouders van die klas, leerjaar of graad vertegenwoordigen. Ook werkgroepen rond bepaalde thema’s zijn mogelijk. Ouders kunnen zich bijvoorbeeld engageren in een tijdelijke of permanente werkgroep over de verkeersveiligheid in de schoolomgeving, de speelplaats, de organisatie van een infoavond of evenement, ... Werkgroepen kunnen zowel enkel uit ouders, als uit ouders én leerkrachten bestaan. Belangrijk is wel dat er een goede terugkoppeling plaatsvindt naar de ouderraad. 9

5.

De rol van de directeur

De directie maakt geen deel uit van de ouderraad, maar kan wel uitgenodigd worden op de vergaderingen. De VCOV vindt het belangrijk dat de ouderraad de mogelijkheid heeft om zonder de directeur te vergaderen en zo indien nodig zelfstandig standpunten kan innemen. Maar wij willen toch ook benadrukken dat wederzijds vertrouwen en een goede verstandhouding noodzakelijke voorwaarden zijn voor een goede werking. Wij raden dan ook aan de directeur uit te nodigen op de vergaderingen van de ouderraad. Er kunnen ook één of meerdere personeelsleden uitgenodigd worden. Scholen gaan hier op verschillende manieren mee om: soms is het steeds dezelfde leerkracht die de vergaderingen bijwoont in naam van het personeel, soms wordt er een beurtrol afgesproken. © Geert Neetens

6.

10


De ouderraad

Van oudercomité naar ouderraad

Het is niet de bedoeling dat ouderraad en oudercomité naast elkaar bestaan. In theorie is het echter wel mogelijk. Als dan de mening van de ouders vertolkt moet worden in de schoolraad, zal men zich tot de ouderraad wenden. Het oudercomité heeft dan officieel geen inspraak. Dit komt de ouderwerking op school niet ten goede. Daarom pleit de VCOV voor de omvorming van bestaande oudercomités naar ouderraden. Dit moet grondig besproken worden met alle leden van het oudercomité en de school zodat het een gedragen beslissing is waar iedereen de voordelen van inziet: - de ouderraad is een decretaal verankerd orgaan. Dit betekent dat het een officieel orgaan is op school met rechten en plichten; - waar het oudercomité door geen enkele regelgeving gesteund wordt, kan de ouderraad op het participatiedecreet terugvallen; - de ouderraad is een officieel onderdeel van de schoolstructuur; - de ouderraad kan uit zijn midden de vertegenwoordigers van de ouders in de schoolraad aanduiden. Zo is de relatie met de schoolraad gegarandeerd; - het oudercomité maakt op geen enkele manier aanspraak op betrokkenheid bij de schoolraad, de ouderraad biedt een ondersteunende rol aan de schoolraad; - de ouderraad is er niet enkel om feest- en winstgevende activiteiten te organiseren. Zijn inzet wordt expliciet gevraagd voor het formuleren van een advies aan de schoolraad over allerlei zaken die ouders aanbelangen; - de ouderraad is verplicht alle ouders te informeren over zijn activiteiten en standpunten. Zo zijn alle ouders op de hoogte en kunnen ze instappen in het groeiproces van betrokkenheid naar participatie; - de ouderraad heeft ten behoeve van zijn werking recht op informatie en inzage in documenten via de vertegenwoordiging in de schoolraad; - alle ouders kunnen zich kandidaat stellen voor de ouderraad. Het is een kans om de ouderwerking nieuw leven in te blazen; - de schooldoorlichting (inspectie) heeft een aanspreekpunt om de ouders te bevragen; - de inrichtende macht is verplicht om de ouderraad de nodige infrastructurele ondersteuning te bieden (bijv. een vergaderlokaal).


De ouderraad

STAPPENPLAN VAN OUDERCOMITÉ NAAR OUDERRAAD 1. Het oudercomité bespreekt intern de omvorming naar een ouderraad Indien consensus

2. Het oudercomité bespreekt de omvorming met de inrichtende macht en de directie Indien akkoord

Indien niet akkoord

3. Er wordt nagegaan of 10% van de gezinnen de oprichting van een ouderraad wenst 10% vraagt om de oprichting

minder dan 10% vraagt om de oprichting

De inrichtende macht moet een ouderraad oprichten

Het oudercomité kan enkel nog proberen alsnog de 10% te bereiken door de ouders persoonlijk aan te spreken

4. Er wordt een oproepingsbrief opgesteld voor de ouders van de school om zich kandidaat te stellen voor de ouderraad.

5. Alle kandidaten zijn van rechtswege verkozen 6. Het huishoudelijk reglement wordt opgesteld en goedgekeurd door de ouderraad en de directeur

7. Het bestuur wordt verkozen 8. De activiteitenkalender wordt samengesteld 9. De oudervertegenwoordigers voor de schoolraad worden aangeduid 10. Bekendmaking van de samenstelling van de ouderraad en de activiteitenkalender

11


De taken

4. DE TAKEN VAN DE OUDERRAAD 1.

12

Ouders afvaardigen naar de schoolraad

In de schoolraad zitten vertegenwoordigers van ouders, leerkrachten en in het secundair onderwijs ook leerlingen. De directeur neemt deel met raadgevende stem. Vertegenwoordigen betekent dat je in naam van je achterban spreekt. Daarom wordt voorgesteld dat elke partij een onderliggende raad heeft. Ouders verenigen zich in de ouderraad, leerkrachten in de pedagogische raad en leerlingen in de leerlingenraad. Binnen deze raden kunnen zij overleggen om tot een gemeenschappelijk en goed overdacht standpunt te komen. Dit kan dan door hun vertegenwoordigers in de schoolraad meegedeeld en verdedigd worden. De onderliggende raden bieden dus een ondersteunende rol aan de schoolraad. De ouderraad heeft het recht de oudervertegenwoordigers in de schoolraad te mandateren of af te vaardigen, maar kan er ook voor opteren dit niet te doen. In dat geval, of als er geen ouderraad is op school, moet de inrichtende macht verkiezingen organiseren waarbij alle ouders zich kandidaat kunnen stellen. De VCOV raadt aan dat de ouderraad haar bevoegdheid om oudervertegenwoordigers af te vaardigen zeker opneemt. Zo wordt gegarandeerd dat de adviezen van de ouderraad tot in de schoolraad komen. Als de oudervertegenwoordigers in de schoolraad worden verkozen uit alle ouders, bestaat de kans dat de vertegenwoordigers geen lid zijn van de ouderraad. Wanneer de mandaten in de schoolraad ingevuld zijn door middel van verkiezingen, dan gelden deze mandaten voor vier jaar. Ook als er in tussentijd wel een ouderraad wordt opgericht of de ouderraad zijn bevoegdheid om ouders af te vaardigen alsnog wil opnemen, blijven de verkozen leden van de schoolraad hun functie behouden tot de schoolraad opnieuw moet samengesteld worden. Als de ouderraad de ouders aanduidt voor de schoolraad, dan bepaalt ze zelf (in het huishoudelijk reglement) wanneer deze aanduiding wordt hernieuwd. Inrichtende machten met meerdere scholen in eenzelfde gemeente of binnen een straal van twee kilometer kunnen onder bepaalde voorwaarden slechts één schoolraad hebben. Als er per school een ouderraad is, wordt dit best in rekening gebracht bij de mandatering voor de schoolraad.


De taken

Enkele aandachtspunten rond de mandatering: - Welke verwachtingen heeft de ouderraad t.a.v. de vertegenwoordigers? Bijv. tijdig de agendapunten van de schoolraad aan de voorzitter van de ouderraad overmaken, verslag uitbrengen... - Welke ondersteuning biedt de ouderraad aan de vertegenwoordigers? Bijv. mogelijke agendapunten voor de schoolraad inventariseren, een bevraging van alle ouders organiseren over belangrijke thema’s die op de schoolraad behandeld worden... - Hoe worden de mandaten geëvalueerd? Om de vier jaar wordt de schoolraad opnieuw samengesteld, maar de ouderraad kan bepalen wanneer de aanduiding van de vertegenwoordigers wordt hernieuwd. Zal dit jaarlijks gebeuren en wordt er een bepaalde procedure voor uitgedacht?

2.

Adviesbevoegdheid

In het participatiedecreet wordt duidelijk omschreven waarvoor de schoolraad bevoegd is. Zo zijn enerzijds de onderwerpen bepaald waarover de inrichtende macht advies moet vragen aan de schoolraad en anderzijds de onderwerpen waarover ze moet overleggen met de schoolraad. Een advies kan schriftelijk uitgebracht worden, overleg gebeurt altijd in een gezamenlijke vergadering met de bedoeling een consensus te bereiken. De schoolraad kan, alvorens advies uit te brengen aan de inrichtende macht of alvorens ermee in overleg te treden, eerst advies vragen aan de ouderraad. De ouderraad heeft adviesbevoegdheid ten aanzien van de schoolraad over dezelfde thema’s als waar de schoolraad bevoegdheden voor heeft ten aanzien van de inrichtende macht. Volgende thema’s zijn vastgelegd in het participatiedecreet:

13

14


De taken

Elk ontwerp van beslissing inzake: de bepaling van het profiel van de directeur, bijvoorbeeld hoe zal de school de criteria bepalen waar een nieuwe directeur aan moet voldoen?; het studieaanbod; het aangaan van samenwerkingsverbanden met andere inrichtende machten en met externe instanties; het leerlingenvervoer dat door de inrichtende macht wordt aangeboden: de opstapplaatsen en busbegeleiding; de vaststelling van het nascholingsbeleid; het beleid inzake experimenten en projecten; de jaarplanning van extra muros-activiteiten en parascolaire activiteiten; bepaalde infrastructuurwerken; de vaststelling van de criteria voor de aanwending van lestijden, uren, uren-leraar en punten het welzijns- en veiligheidsbeleid van de school de stages van de leerlingen: duur en tijdstip. Het opstellen of wijzigen van: het schoolreglement; de lijst van bijdragen die aan de ouders kunnen worden gevraagd en de regeling in verband met afwijkingen die worden toegekend; het schoolwerkplan; het beleidsplan of -contract dat de samenwerking regelt tussen de school en het CLB. Naast deze welbepaalde thema’s kan de schoolraad het advies van de ouderraad vragen over alle aangelegenheden die ouders aanbelangen en over de algemene organisatie en werking van de school. Ook over het medezeggenschapscollege kan de schoolraad advies vragen aan de ouderraad. Dit is een participatieorgaan op het niveau van de scholengemeenschap. De ouderraad kan ook op eigen initiatief een advies uitbrengen, voor zover het buiten de bevoegdheid van de schoolraad valt en enkel betrekking heeft op ouders.


De taken

Het zwaartepunt van de formele inspraak is bij de schoolraad gesitueerd. Het is in dat orgaan dat de belangen en voorstellen van al de partijen aan bod kunnen komen en afgewogen worden tegenover elkaar. De schoolraad is de spreekbuis van de onderliggende raden en de formele gesprekspartner van de inrichtende macht. De ouderraad is echter de draaischijf van de ouderparticipatie op school. Daar moeten de standpunten tot stand komen.

3.

Informatierecht en -plicht

De ouderraad heeft recht op informatie en inzage in documenten. Het moet dan wel om informatie of documenten gaan die de ouderraad nodig heeft voor zijn werking (bijvoorbeeld inzage in het gezondheidsbeleid om rond evenwichtige voeding te kunnen werken). Uiteraard kan de ouderraad geen inzage vragen in individuele personeel- of leerlingendossiers. Dit informatierecht moet via de vertegenwoordiging in de schoolraad gebeuren. De ouderraad kan niet rechtstreeks aan de inrichtende macht of aan de directeur informatie vragen. De ouderraad is op zijn beurt verplicht informatie te geven aan de achterban. Het decreet legt immers een informatie- en communicatieplicht op aan de onderliggende raden. Dit betekent dat de ouderraad zijn activiteiten en standpunten moet meedelen aan alle ouders van de school. Hoe dit gebeurt, wordt aan de eigen traditie en creativiteit overgelaten: een column in het schoolkrantje, een samenvatting van de verslagen op de website, een eigen nieuwsbrief...

4.

Vier kerntaken

Het participatiedecreet voorziet enkel een informatierecht en -plicht en een adviesbevoegdheid voor de ouderraad. Een ouderwerking vervult nog wel meer taken op school. Dit blijft ook mogelijk voor de ouderraad. Concreet ziet de VCOV vier kerntaken voor de ouderwerking op school, hetzij onder de vorm van een oudercomité of ouderraad.

15

1.

16


De taken

Informeren en geïnformeerd worden

De informatieplicht over activiteiten en standpunten is opgenomen in het participatiedecreet. Wanneer we het informeren van ouders ruimer bekijken, kunnen we het ook tot een taak van de ouderraad rekenen om ouders te informeren over allerhande thema’s van opvoedkundige aard. We duiden dan op infoavonden met deskundige sprekers. Decretaal heeft de ouderraad recht op informatie ten behoeve van haar werking via de schoolraad. Dit gaat dan om informatie van de school. In de dagelijkse werking zien we dat een ouderwerking op school ook heel wat informatie verneemt van andere ouders: ouders praten aan de schoolpoort over een bepaald onderwerp, mensen spreken de voorzitter van de ouderraad aan, ... De VCOV stelt dat het een taak is van elke ouderwerking om hiervoor open te staan. Vaak zal er afgewogen moeten worden of een gesignaleerd probleem belangrijk is voor alle ouders en dus op de ouderraad ter sprake kan komen, of dat het eerder om een individueel of alleenstaand probleem gaat. Is dit laatste het geval, dan meldt de voorzitter van de ouderraad het best discreet aan de directie.

2.

Ontmoeten

Een ouderwerking organiseert regelmatig activiteiten waar de ouders van de school elkaar kunnen ontmoeten. Deze activiteiten zijn uitermate belangrijk omdat ze de eerste stap zijn in het betrekken van ouders bij de school. Pas als ouders elkaar ontmoeten en kennen, kunnen ze evolueren naar het participeren in het schoolgebeuren. Ontmoetingsactiviteiten zorgen ook voor sociale contacten met andere mensen die in de buurt van de school wonen. Hierdoor wordt de ouderraad een belangrijke draaischijf in het sociale netwerk van de buurt. Bovendien kan de ouderraad tijdens deze informele momenten heel goed horen wat de verwachtingen van de ouders zijn.

3.

Ondersteunen

Ouders ondersteunen de school door mee te helpen aan allerhande zaken waar de school de hulp van ouders voor nodig heeft. Dit kan gaan van het helpen knutselen in de klas, tot het mee aanleggen van een nieuwe speelplaats. Allerhande ‘handen spandiensten’ worden hieronder gerekend. Ondersteunen kan ook verder gaan dan het aanreiken van helpende handen. De ouderwerking kan initiatieven nemen die winst opleveren en op die manier de school financieel ondersteunen.

4.


De taken

Adviseren en meedenken

Deze taak zien we geformaliseerd in de adviesbevoegdheid van de ouderraad ten aanzien van de schoolraad. Het participatiedecreet legt een aantal thema’s vast waar de ouderraad de schoolraad over kan adviseren, maar er zijn nog meer mogelijkheden voor de ouderraad om mee na te denken over dingen die voor ouders belangrijk zijn. Zo kunnen er werkgroepen opgericht worden waar ouders én leerkrachten samen voorstellen uitwerken over bijvoorbeeld de verkeersveiligheid in de schoolomgeving. Door de directeur uit te nodigen op de vergaderingen, schept de ouderraad een kans om samen na te denken over allerhande dingen.

INFORMEREN

ONTMOETEN

• Infoavonden over bijv. rouw en verlies, stress bij jonge kinderen, leren leren, weerbaarheid, huiswerk, ... • Ad valvas, uithangbord voor ouders, schoolkrant, infoblaadje, brieven, nieuwsbrief, website • Voorstellen van de ouderraad in het begin van het schooljaar • Infostand op activiteiten die door de school georganiseerd worden • Bedrijfsbezoek • Computerlessen voor ouders

• Cultuur: dansavond, musical, theaterbezoek, knutselatelier voor de kinderen met daarna een drankje voor de ouders, kerstconcert, tentoonstelling, culturele stadswandeling • Feest: (kinder)fuif, receptie voor de leerlingen van het 6de jaar en hun ouders, grootouderfeest, carnavalsfeest, BBQ, restaurantdag, kaas- en wijnavond • Sport & spel: quiz, sportactiviteit, (fiets)zoektocht, sneukeltocht wandeling (met/zonder gids), volksspelennamiddag, • Andere: café tijdens infoavonden begin schooljaar, driekoningenzang, ontbijtbuffet voor nieuwe ouders, actie n.a.v. de dag van de leerkracht

ONDERSTEUNEN

MEEDENKEN

• Meewerkouders: werken in de schooltuin, hulp bij handwerk, leesouders • Schilderen van lijnen op de speelplaats • Hulp bij schoolfeest en eetactiviteiten • Opendeurdag • Klusjeswerkgroep • Speelplaatsvernieuwing • Hulp bij knutselactiviteiten • Extra begeleiding bij uitstappen, zwemmen • Sinterklaasfeest • Hulp bij verkeersweek • Vlaaienslag, tombola, ...

• Werkgroep schoolreglement • Voorbereiden adviezen voor de schoolraad • Weegactie: zware boekentassen • Bespreken van allerhande thema’s i.v.m. school (bijv. wat verwachten ouders van een katholieke school?) • Tevredenheidsonderzoek (met enquête naar de ouders)

• Verkeersproject samen met het schoolteam uitwerken • Opstellen schoolvervoerplan • Afvalbesparing

17


Het reglement

5. HET HUISHOUDELIJK REGLEMENT VAN DE OUDERRAAD

18

De ouderraad is verplicht om een huishoudelijk reglement op te stellen. Hierin staan afspraken over de werking. In de praktijk zien we dat de meeste ouderwerkingen wel een aantal basisregels op papier hebben staan. Goede afspraken maken immers goede vrienden! Het decreet verankert deze goede gewoonte. Er wordt niet gezegd welke elementen in het huishoudelijk reglement moeten opgenomen worden. De omzendbrief, die het participatiedecreet moet verduidelijken, geeft wel een aantal voorbeelden: • het vergaderritme: wanneer en hoe vaak wordt er vergaderd? • de besluitvormingsprocedure: als er geen consensus bereikt wordt, hoe zal dan de knoop doorgehakt worden? • aanwezigheids- en stemquota: hoeveel leden moeten er aanwezig zijn om geldig te kunnen vergaderen en om tot een geldige stemming over te gaan? • de wijze waarop men zal samenwerken met de schoolraad en met het lokaal comité • de wijze waarop men communiceert met en informatie bezorgt aan alle personeel, leerlingen en ouders van de school Oudercomités die zich omvormen tot ouderraad kunnen zich voor het nieuwe huishoudelijk reglement baseren op de geldende afspraken. Zij moeten niet terug van nul beginnen, maar zij moeten er wel rekening mee houden dat alle leden, ook de nieuwe, het huishoudelijk reglement moeten goedkeuren. Bovendien brengt het decreet een aantal nieuwigheden met zich mee waar afspraken over gemaakt moeten worden. Waar er nog helemaal geen huishoudelijk reglement, statuten of werkafspraken zijn, kan een werkgroepje een ontwerp voorbereiden dat nadien aan alle leden wordt voorgelegd. Dit kan systematisch groeien. Het hoeft niet op één vergadering afgerond te zijn. De VCOV heeft een voorbeeld van huishoudelijk reglement opgesteld waar ouderraden zich op kunnen baseren.


Het reglement

VOORBEELD INHOUDSTAFEL HUISHOUDELIJK REGLEMENT 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15.

Benaming Zetel Doelstelling Samenstelling Bestuurssamenstelling en vertegenwoordigingen Bevoegdheden Vergaderingen Uitnodigingen Programmeringsvergadering Besluitvorming Verslaggeving Financiën Informatieplicht ten aanzien van vrijwilligers Wijzigingen aan het huishoudelijk reglement Ontbinding van de ouderraad

Het decreet bepaalt niet dat de directeur het huishoudelijk reglement mee moet ondertekenen. Het is echter wel belangrijk dat de school van in het begin mee achter de geldende afspraken staat. Daarom raadt de VCOV aan dat de directeur het reglement ter goedkeuring ondertekent. Eens in een verslag wordt opgenomen dat de ouderraad het huishoudelijk reglement goedkeurt, moeten alle leden zich eraan houden, ook diegene die nadien lid worden.

19


De financiën

6. FINANCIËN EN BOEKHOUDING 1.

Situering

Sinds 1 januari 2006 is er een nieuwe wetgeving in verband met VZW’s, verenigingen zonder winstoogmerk, die stelt dat alle grote VZW’s een zogenaamde dubbele boekhouding moeten voeren. Bijna alle schoolbesturen vallen onder deze wetgeving wat betekent dat alle geldstromen van de school in kaart moeten gebracht worden in één dubbele boekhouding. 20

Ook de financiën van de ouderraad moeten in de dubbele boekhouding van de school-VZW opgenomen worden. De ouderraad is immers bij decreet vastgelegd als een onderdeel van de schoolstructuur. In de praktijk blijken er heel veel verschillende manieren te zijn waarop de financiën van een ouderwerking (zijnde oudercomité, ouderraad, vriendenkring, ...) geregeld worden. Veel is afhankelijk van de schoolcultuur, de tradities en het wederzijds vertrouwen tussen ouders en school. Hierna leggen we de verschillen uit tussen drie mogelijkheden: de ouderwerking als decretaal verankerd orgaan op school (de ouderraad), de ouderwerking als feitelijke vereniging (meestal oudercomité) en de ouderwerking als VZW.

2.

De ouderraad als officieel onderdeel van de schoolstructuur

We spreken van een ouderraad als de voorwaarden uit het participatiedecreet met betrekking tot samenstelling, bevoegdheden en werking vervuld zijn. De financiën van de ouderraad moeten in de dubbele boekhouding van de school-VZW opgenomen worden. Dit betekent dat de in- en uitgaven er in terug te vinden moeten zijn. Het betekent niet dat de ouderraad geen eigen rekening kan hebben. Het is mogelijk een rekening te hebben op naam van de ouderraad van de school, met een eigen rekeningnummer, en de financiën toch in de schoolboekhouding op te nemen. Naast één of twee ouders heeft dan ook de directeur een volmacht. De school draagt immers verantwoordelijkheid voor de rekening. Ook als de ouderraad geen aparte rekening of rekeningnummer heeft, kan de school op elk moment een overzicht geven van de financiën van de ouderraad. Het is dus


De financiën

in principe niet nodig dat de ouderraad een kasboek bijhoudt. De VCOV raadt dit toch aan zodat de ouderraad altijd zicht heeft op de financiële toestand. Het is de verantwoordelijkheid van de school-VZW om de financiën van de ouderraad op te nemen in de dubbele boekhouding. Als dat niet gebeurt, blijft de ouderraad verantwoordelijk voor de financiën en de rekeningen. Als de school een volmacht heeft en de financiën mee opneemt in de dubbele boekhouding, kan de ouderraad wel terugvallen op de school. De ouderraad zal goed moeten overleggen met de school over de besteding van de gelden. Afspraken hierover kunnen in het huishoudelijk reglement van de ouderraad opgenomen worden. Men kan er ook voor opteren een jaarlijkse afsprakennota op te stellen. Hierin staat beschreven welke activiteiten de ouderraad dat schooljaar organiseert, wat de verwachte opbrengsten zijn en waar de winst aan besteed zal worden. Zowel het huishoudelijk reglement als de afsprakennota worden best ondertekend door de ouderraad en de school.

3.

Het oudercomité als feitelijke vereniging

Een feitelijke vereniging bestaat uit mensen die zich voor een gemeenschappelijk doel inzetten. Van zodra zij zich verenigen, vormen ze een feitelijke vereniging. Dit is het geval voor het oudercomité. Het oudercomité heeft geen decretale basis en is dus decretaal niet verbonden met de school. Aangezien het oudercomité geen officieel onderdeel is van de schoolstructuur, is de school-VZW niet verplicht de financiën van het oudercomité in de dubbele boekhouding op te nemen. Het oudercomité kan een eigen bankrekening hebben waar enkele leden een volmacht op hebben. De bank zal vragen dat er een identificatiedocument ‘feitelijke vereniging’ ondertekend wordt, waarbij twee personen de ouderwerking vertegenwoordigen. Deze twee personen zijn aansprakelijk, maar door het identificatiedocument te ondertekenen, worden de gelden van de ouderwerking niet bij hun persoonlijk vermogen gerekend. Hierdoor worden o.a problemen bij overlijden van één van de vertegenwoordigers vermeden.

21


De financiën

De VCOV raadt aan de afspraken in verband met de financiën van de ouderwerking als feitelijke vereniging op te nemen in een huishoudelijk reglement. Het saldo van de rekening blijft uiteraard best positief en alle in- en uitgaven moeten in een kasboek genoteerd worden. Bewijsstukken zoals onkostennota’s, facturen, ... worden bijgehouden door de ouderwerking zelf.

4. 22

De ouderwerking als zelfstandige VZW

In sommige gevallen kiest de ouderwerking ervoor om het statuut van een VZW aan te nemen. Enkel als zij optreedt als werkgever (bijvoorbeeld in verband met de naschoolse opvang of het busvervoer), raadt de VCOV dit aan omwille van de aansprakelijkheid. Ook als de ouderwerking grote bedragen op de rekening heeft of zich engageert om leningen af te betalen, raden wij aan om het VZW-statuut aan te nemen. In de andere gevallen is dit niet nodig. Een VZW brengt immers heel wat administratief werk met zich mee (boekhouding, ledenlijsten, ...). Als de ouderwerking een VZW is, zijn de vertegenwoordigers van de vereniging niet hoofdelijk aansprakelijk voor de financiën. De VZW moet zijn boekhouding zelf voeren, conform de regelgeving voor boekhouding van VZW’s. De statuten van de VZW vermelden de regels en afspraken omtrent de financiën. Net zoals de ouderwerking als feitelijke vereniging, heeft de ouderwerking als VZW geen enkele decretale band met de school en wordt zij dus niet als officieel onderdeel van de schoolstructuur beschouwd.


De verzekering

7. DE VERZEKERING 1.

De schoolpolis

De vrijwilligerswet van 3 juli 2005 (in uitvoering vanaf 1 januari 2007) stelt dat enkel de gestructureerde organisaties (zoals de school-VZW) burgerlijk aansprakelijk zijn voor schade die de vrijwilliger aan derden berokkent. Behalve in geval van bedrog, zware fout en eerder gewoonlijk dan toevallig voorkomende lichte schuld; dan is de vrijwilliger zelf verantwoordelijk voor die schade. De school is verplicht om de vrijwilligers te informeren over de verzekering. Over het algemeen mag men aannemen dat elke school een zogenaamde schoolpolis heeft afgesloten. Hier maken in elk geval een aansprakelijkheidsverzekering en een ongevallenverzekering deel van uit. Eventueel is er ook een luik rechtsbijstand. Wat er precies allemaal in de schoolpolis vervat zit, kan best nagevraagd worden bij de directie of bij de verzekeringsagent van de school. Elke schoolpolis is immers verschillend. De schoolpolis wordt afgesloten ten bate van alle leden van de schoolgemeenschap, namelijk inrichtende macht, leerlingen, leraren, directie, ouders, ouderraad, ... De schoolpolis heeft meestal een zeer breed toepassingsveld. Hij dekt het schoolleven in de ruimste zin van het woord. Hieronder verstaat men de schoolse en naschoolse activiteiten, zowel binnen de schoolmuren als daarbuiten (ook op vakantiedagen, al wordt de zomervakantie soms uitgesloten). De weg van en naar school wordt meestal ook tot het toepassingsgebied van de schoolpolis gerekend. De ongevallenverzekering dekt, los van de aansprakelijkheidsvraag, de kosten van ongevallen binnen bepaalde financiële grenzen. Deze grenzen worden in de schoolpolis opgenomen en zijn verschillend van polis tot polis. In het geval van medische kosten moet men eerst de ziekteverzekering aanspreken. Iedereen die een auto heeft, is bij wet verplicht een verzekering burgerlijke aansprakelijkheid auto af te sluiten. Deze dekt de schade die de bestuurder veroorzaakt aan de passagiers of derden die bij een ongeval betrokken zijn. De verplichte autoverzekering dekt niet de schade aan het eigen voertuig. Sommige scholen sluiten daarom een ‘kilometerpolis’ af. Dit is een soort omniumverzekering die de

23


De verzekering

school kan afsluiten voor personen die ‘in opdracht’ rijden, bijvoorbeeld een leerkracht die ‘s avonds naar het oudercontact rijdt, een lid van de ouderraad die op vraag van de directeur inkopen gaat doen voor de kaas- en wijnavond, ... Scholen zijn echter niet verplicht een kilometerpolis af te sluiten, noch voor de leerkrachten, noch voor de ouders.

2. 24

De ouderraad als officieel onderdeel van de schoolstructuur

De leden van de ouderraad en zijn vrijwilligers zijn volledig gedekt door de schoolpolis. Alle activiteiten van de ouderraad worden immers beschouwd als schoolactiviteiten en vallen onder de aansprakelijkheid van het schoolbestuur. De VCOV adviseert wel dat de ouderraad zich informeert over de inhoud van de schoolpolis. Mogelijk zijn de vrijwilligers niet voldoende verzekerd en kan de school besluiten een bijkomende polis voor vrijwilligers af te sluiten.

3.

Het oudercomité als feitelijke vereniging

De leden van het oudercomité, vriendenkring, ... en hun vrijwilligers zijn gedekt door de schoolpolis voor alle activiteiten die ze plannen en organiseren in overleg en in samenwerking met de school. Deze activiteiten vallen onder de aansprakelijkheid van het schoolbestuur. Als een oudercomité een activiteit wil organiseren zonder overleg met de school, dient zij hier zelf de nodige verzekeringen voor af te sluiten. Voor deze activiteiten kunnen de leden van de ouderwerking dan zelf aansprakelijk gesteld worden.

4.

De ouderwerking als zelfstandige VZW

Als de ouderwerking het VZW-statuut aanneemt, moet zij zelf de nodige verzekeringen afsluiten. Dit zijn op zijn minst een polis voor burgerlijke aansprakelijkheid en ongevallen voor alle vrijwilligers waarop men beroep doet en voor alle georganiseerde activiteiten.

OUDERRAAD STATUUT • officieel inspraakorgaan • decretale verankering

met de school


De verzekering

FEITELIJKE VERENIGING • feitelijke vereniging • geen decretale verankering

met de school

(participatiedecreet)

VZW • VZW, vereniging

zonder winstoogmerk

• zelfstandige, juridische

entiteit

• geen decretale

verankering met de school

ACTIVITEITEN • organiseert activiteiten in

• kan activiteiten organiseren samenspraak en in overleg in samenspraak met de met de school school of op eigen initiatief • adviesbevoegdheid tav • kan advies geven tav de schoolraad de schoolraad • mandateren van ouders • kan samen met de school naar de schoolraad overleggen over thema’s • kan samen met de school die ouders en kinderen overleggen over thema’s aanbelangen die ouders en kinderen aanbelangen

• kan activiteiten

organiseren in samenspraak met de school of op eigen initiatief • kan activiteiten organiseren • kan advies geven tav de schoolraad • kan samen met de school overleggen over thema’s die ouders en kinderen aanbelangen

BOEKHOUDING • onderdeel van en uitge-

• gelden worden beheerd door • boekhouding verplicht voerd door de schoolboek- de bestuurders van de volgens de vzwhouding vereniging wetgeving (grote of • de penningmeester van de • boekhouding beperkt zich tot kleine vzw) ouderraad kan ook een bijhouden van kasboek kasboek bijhouden en bewijzen

ANDERE • informatieplicht naar VERPLICHTINGEN ouders (volgens participatiedecreet)

• informatieplicht naar

vrijwilligers

(volgens vrijwilligerswet)

• informatieplicht

naar vrijwilligers

(volgens vrijwilligerswet)

> vervolg tabel zie p. 26

25

OUDERRAAD BESTEDING • beslissing door de GELDEN ouderraad in samenspraak met de schooldirectie


De verzekering

FEITELIJKE VERENIGING • zelfstandig beheer en

autonome besteding, maar best in overleg met de school

26

VERZEKERING • volledig gedekt door de schoolverzekering

• de ouderwerking die

haar activiteiten plant en organiseert in overleg met de school is gedekt door de verzekeringen van de school (navraag bij directie over de schoolpolis is hier wel noodzakelijk)

• als de ouderwerking een

activiteit wil organiseren zonder overleg en toestemming met de school, dient zij hier zelf de nodige verzekeringen voor af te sluiten

VZW • beheer en besteding

door de Raad van Bestuur van de VZW, in overeenstemming met de statuten van de VZW • de VZW-statuten voorzien dat de besteding gebeurt in het voordeel van de school waarvoor de ouderwerking actief is • als zelfstandige,

juridische persoonlijkheid moet men zelf verzekeringen afsluiten. • een polis voor burgerlijke aansprakelijkheid én ongevallen voor alle vrijwilligers waarop men beroep doet én voor alle georganiseerde activiteiten • de ouderwerking die haar activiteiten plant en organiseert in overleg met de school is gedekt door de verzekeringen van de school (navraag bij

directie over de schoolpolis is hier wel noodzakelijk)

> vervolg tabel zie p. 27

OUDERRAAD VERANTWOORDE- • alle activiteiten LIJKHEID worden beschouwd

als schoolactiviteiten en vallen onder de verantwoordelijkheid van het schoolbestuur


De verzekering

FEITELIJKE VERENIGING • alle activiteiten die de

ouderwerking plant en organiseert in overleg met de school vallen onder de verantwoordelijkheid van het schoolbestuur • als de ouderwerking een activiteit wil organiseren zonder overleg met de school, kan elk lid van het bestuur hoofdelijk aansprakelijk gesteld worden voor eventuele negatieve gevolgen van genomen beslissingen of georganiseerde activiteiten

VZW • de VZW is als organisatie

verantwoordelijk voor de correct genomen beslissingen en de georganiseerde activiteiten • indien er geen kwaad opzet of moedwil in het spel is, wordt hier normaal niet de hoofdelijke aansprakelijkheid ingeroepen

(bv. bij faillissement)

VOORNAAMSTE • minder papierwerk VOORDELEN • geen verantwoordelijkheid

voor burgerlijke aansprakelijkheid, ongevallen en geen financiële aansprakelijkheid

MOGELIJKE • omdat de school NADELEN de administratieve

verantwoordelijkheid draagt, heeft ze altijd medezeggenschap over de financiën • als er geen aparte rekening is voor de ouderraad, moet de ouderraad voor elke uitgave geld aan de school vragen

• meer vrijheid in organisatie

• meer vrijheid in

• hoofdelijke

• zorgen voor opmaak

van activiteiten en besteding van de opbrengsten

aansprakelijkheid van elk lid van de vereniging bij eventuele ongevallen, schade aan derden en financiële problemen • problemen indien identificatiedocument ‘feitelijke vereniging’ bij de bank niet in orde is

organisatie van activiteiten en besteding van de opbrengsten • geen hoofdelijke aansprakelijkheid van de leden en bijhouden van het papierwerk: statuten, verslagen, boekhouding, ledenlijsten, jaarrekening, ... • financiële kost (wijziging statuten, ledenlijst, ...)

• verplichte verzekeringen • strikte regelgeving VZW (boete bij niet-navolgen)

27


De schoolraad

8. DE SCHOOLRAAD De ouderraad is de draaischijf van de participatie op school. Het is een dynamisch orgaan bestaande uit ouders die zich actief en met een zeker engagement inzetten voor de school. Enkele van deze ouders zullen in de schoolraad de standpunten van de ouderraad vertolken. We zetten in deze brochure dan ook graag de regelgeving met betrekking tot de schoolraad kort op een rijtje.

28

1.

Oprichting

Sinds 1 april 2005 moet er in iedere school een schoolraad opgericht zijn. Inrichtende machten kunnen één schoolraad oprichten voor verscheidene scholen waarvan de vestigingen gelegen zijn in dezelfde gemeente (of binnen een straal van twee kilometer). De betrokken scholen moeten dan ofwel van het basisofwel van het secundair onderwijs zijn. De verplichting tot oprichting van een schoolraad geldt niet voor inrichtende machten die voor ten minste twee derden zijn samengesteld uit rechtstreeks gekozen vertegenwoordigers van personeel en van ouders. Dit is bijvoorbeeld het geval bij sommige methodescholen.

2.

Samenstelling

De schoolraad is samengesteld uit vertegenwoordigers van de ouders, het personeel, de lokale gemeenschap en (in het secundair onderwijs) ook de leerlingen. Zij worden afgevaardigd door en uit de onderliggende raden: ouderraad, pedagogische raad en leerlingenraad. De leden van de lokale gemeenschap worden bij consensus gecoöpteerd door de andere leden. Dit betekent dat de vertegenwoordigers van ouders, personeel en leerlingen samen overleggen wie ze vragen om toe te treden tot de schoolraad vanuit de lokale gemeenschap. Dit kan de priester van de parochie zijn, de schoolarts, iemand van een lokale buurtwerking, ... Mensen die betrokken zijn bij de school vanuit de naaste omgeving, maar niet als ouder of personeelslid. Indien er geen ouderraad, pedagogische raad of leerlingenraad is op de school, organiseert de inrichtende macht verkiezingen om de schoolraad samen te stellen.


De schoolraad

Van elke geleding moeten er evenveel en minstens twee vertegenwoordigers zijn. Indien een geleding geen of onvoldoende vertegenwoordigers telt, is de schoolraad toch regelmatig samengesteld. Dit uiteraard enkel op voorwaarde dat de nodige stappen ondernomen zijn om de vertegenwoordigers te vinden. De directeur is geen lid van de schoolraad, maar woont de vergaderingen wel van rechtswege bij met raadgevende stem. Zowel de directeur als de leden van de inrichtende macht kunnen geen voorzitter zijn van de schoolraad. 29

3.


De schoolraad

Bevoegdheden

De schoolraad kan aan de inrichtende macht uit eigen beweging een schriftelijk advies uitbrengen over alle aangelegenheden die personeel, leerlingen of ouders aanbelangen. Aan de directeur kan de schoolraad uit eigen beweging een schriftelijk advies uitbrengen over de algemene organisatie en werking van de school.

30

De inrichtende macht is verplicht een advies te vragen aan de schoolraad over elk ontwerp van beslissing inzake: > de bepaling van het profiel van de directeur; > het studieaanbod; > het aangaan van samenwerkingsverbanden met andere inrichtende machten en met externe instanties; > het leerlingenvervoer dat door de inrichtende macht wordt aangeboden: de opstapplaatsen en busbegeleiding; > de vaststelling van het nascholingsbeleid; > het beleid inzake experimenten en projecten. Naast de onderwerpen waar de inrichtende macht advies moet over vragen aan de schoolraad, bepaalt het participatiedecreet ook de onderwerpen waarover de inrichtende macht moet overleggen met de schoolraad. Dit overleg heeft plaats in een gezamenlijke vergadering met inrichtende macht en schoolraad. De inrichtende macht overlegt met de schoolraad - over het opstellen of wijzigen van: > het schoolreglement; > de lijst van bijdragen die aan de ouders kunnen worden gevraagd en de regeling in verband met afwijkingen die worden toegekend; > het schoolwerkplan; > het beleidsplan of -contract dat de samenwerking regelt tussen de school en het CLB.


De schoolraad

- over elk ontwerp van beslissing inzake: > de jaarplanning van extra muros-activiteiten en parascolaire activiteiten; > bepaalde infrastructuurwerken; > de vaststelling van de criteria voor de aanwending van lestijden, uren, uren-leraar en punten; > het welzijns- en veiligheidsbeleid van de school; > de stages van de leerlingen: duur en tijdstip. Om een advies te kunnen uitbrengen en om in overleg te kunnen treden, hebben de leden van de schoolraad een algemeen informatierecht. Zij hebben ook het recht om op eigen verzoek of op vraag te worden gehoord. De schoolraad heeft ten behoeve van al het personeel, leerlingen en ouders een communicatie- en informatieplicht over de wijze waarop hij zijn bevoegdheden uitoefent.

31


De schoolraad

VOORSTEL VAN JAARKALENDER VOOR DE SCHOOLRAAD Augustus – september

• Planning vergaderingen schoolraad • Informatie leerlingenaantal, aantal weigeringen • Overleg over de vaststelling van de criteria voor de

aanwending van lestijden, uren, uren-leraar en punten

Oktober November 32

• Advies over de vaststelling van het nascholingsbeleid • Advies over het beleid inzake experimenten en projecten

December Januari – februari – maart

• Informatie leerlingenaantal (telling van 1 februari) • Informatie inschrijvingsbeleid – inschrijvingsmomenten • Advies over studieaanbod • Overleg over samenwerking met CLB • Overleg over duur en tijdstip stageactiviteiten

April Mei – juni

• Advies over facultatieve vakantiedagen • Overleg over het schoolreglement • Overleg over de jaarplanning van extra muros-activiteiten

en parascolaire activiteiten

• Overleg over de lijst van bijdragen die aan de ouders

kunnen worden gevraagd

• Overleg over de vaststelling van de criteria voor de

aanwending van lestijden, uren, uren-leraar en punten

• Advies over de opstapplaatsen en de busbegeleiding (indien van toepassing)

Juli

Verplicht overleg indien aan de orde: • wijzigingen aan het schoolreglement • wijzigingen aan de lijst van bijdragen • wijzigingen aan het schoolwerkplan • beslissingen inzake bepaalde infrastructuurwerken • beslissingen inzake welzijns- en veiligheidsbeleid van de school Verplicht advies indien aan de orde: • het aangaan van samenwerkingsverbanden met andere inrichtende machten en met externe instanties • de bepaling van het profiel van de directeur

4.


De schoolraad

Werking

De werking van de schoolraad wordt geregeld in een huishoudelijk reglement. Hierin wordt tenminste bepaald: de wijze van bijeenroeping; de wijze van besluitvorming, in het bijzonder de aanwezigheidsquota en de stemverhoudingen; het aantal mandaten per geleding; de wijze waarop de communicatie- en informatieplicht gerealiseerd wordt. De directeur, de inrichtende macht en de schoolraad bepalen in een overeenkomst de procedureregels die bij het uitoefenen van de participatierechten in acht moeten worden genomen. In het bijzonder wordt het vergaderritme bepaald evenals de wijze waarop de mededeling verzekerd wordt van de verslagen van de schoolraad, de pedagogische raad, de leerlingenraad en de ouderraad. De inrichtende macht verstrekt de schoolraad de nodige infrastructurele ondersteuning. Op verzoek van de schoolraad voorziet de inrichtende macht tevens in de nodige administratieve ondersteuning.

33

5.

34


De schoolraad

Medezeggenschapscollege

De schoolraden bij scholen die tot dezelfde scholengemeenschap behoren, organiseren in een overeenkomst een medezeggenschapscollege bij de scholengemeenschap. Dit medezeggenschapscollege wordt door de organen van de scholengemeenschap geraadpleegd over alle aangelegenheden die de vertegenwoordigde geledingen aanbelangen. Het college heeft ten minste bevoegdheid over de ordening van een rationeel onderwijsaanbod en het maken van afspraken over een objectieve leerlingenoriëntering en -begeleiding. Het medezeggenschapscollege geeft bijvoorbeeld advies wanneer een schoolbestuur van het basisonderwijs beslist om een vestigingsplaats van een school te sluiten of op te richten. In het secundair onderwijs betreft het vooral beslissingen over het afschaffen of oprichten van bepaalde studierichtingen. Het is uiteindelijk de DPCC (Diocesane Planificatie en Coördinatie Commissie) die bovenstaand advies uitvaardigt naar de Vlor (Vlaamse Onderwijsraad) en het departement onderwijs toe. De DPCC is een overkoepelend participatieorgaan in het vrij onderwijs, georganiseerd per bisdom. Alle geledingen (ouders, schoolbesturen, vakbond van de leerkrachten, directies, vertgenwoordigers van de bisschop en de vicaris van het bisdom) zijn vertegenwoordigd. De VCOV duidt de vertegenwoordigers van de ouders aan.

Meer informatie over de schoolraad vind je in de VCOV-infomap over het participatiedecreet. De VCOV heeft ook een infomap samengesteld over de thema’s waar de schoolraad adviesen overlegbevoegdheid voor heeft. Korte en bondige informatie over onderwijsgebonden thema’s vind je in de VCOV-infofiches. Deze drie infomappen zijn gratis voor aangesloten ouderverenigingen. Aarzel niet de VCOV-medewerkers te contacteren bij vragen of onduidelijkheden!


Contact

VCOV vzw, algemeen secretariaat Interleuvenlaan 15A 3001 Leuven Tel: (016) 38 81 00 – Fax: (016) 40 86 70 Algemeen emailadres: [email protected] – URL: www.vcov.be Rekeningnummer 736-4025370-31 Algemeen directeur Wies Beckers

[email protected] 35

Verantwoordelijke bemiddeling Ere directeur-generaal Hugo Knaepen

[email protected]

Christine Vanderlinden Mieke Anthonis

[email protected] [email protected]

Kris Achten

[email protected]

Kim Bogaerts Karin Lemmens Nathalie Winters Linde Brewaeys Saar Decoutere

[email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected]

Administratie en logistiek

Logistiek manager

Educatief medewerkers Antwerpen Brussel-Leuven-Mechelen Limburg Oost-Vlaanderen West-Vlaanderen

Begeleiders diversiteit Limburg, Oost-Vlaanderen en de regio Tienen, Aarschot, Diest: Jo Colaers [email protected] Antwerpen, West-Vlaanderen en Vlaams-Brabant: Ludo Claes [email protected]


v l a a m s e

c o n f e d e ra t i e

v a n

o u d e r s

e n

o u d e r v e re n i g i n g e n

Interleuvenlaan 15A 3001 Leuven Tel. 016 38 81 00 Fax 016 40 86 70 www.vcov.be

Brochure van de Vlaamse Confederatie van Ouders en Ouderverenigingen [ juni 2007 ]

Participatie op school:

Recommend Documents