Parkmanagement en mobiliteit. Inventarisatie van praktijkvoorbeelden

Parkmanagement en mobiliteit Inventarisatie van praktijkvoorbeelden 6 juni 2005

Inhoudsopgave

1 1.1 1.2

Inleiding Onderzoeksaanpak Leeswijzer

5 5 6

2 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6

Introductie mobiliteit in parkmanagement Introductie parkmanagement Mobiliteit in Parkmanagement Mobiliteitsdiensten en -voorzieningen Ruimtelijke planvorming Belangenbehartiging en aanspreekpunt Bestaande kennis

7 7 8 9 9 10 10

3 3.1

Praktijkvoorbeelden Schiphol Rijk Kenmerken terrein Mobiliteitsaspecten Status Nadere informatie Papendorp Utrecht Kenmerken terrein Mobiliteitsaspecten Status Nadere informatie Teleport Amsterdam Kenmerken terrein Mobiliteitsaspecten Status Nadere informatie Businesspark Ymond Velsen Kenmerken terrein Mobiliteitsaspecten Status Nadere informatie Bedrijventerrein Haven Waalwijk Kenmerken terrein Mobiliteitsaspecten Status Nadere informatie Westpoort Amsterdam Kenmerken terrein Mobiliteitsaspecten Status

11 11 11 11 12 12 12 12 12 13 13 13 13 13 14 14 14 14 14 15 15 15 15 15 16 16 16 16 16 17

3.2

3.3

3.4

3.5

3.6

3

Parkmanagement en mobiliteit

Nadere informatie Waarderpolder Haarlem Kenmerken terrein Mobiliteitsaspecten Status Nadere informatie: Mediapark Hilversum Kenmerken terrein Mobiliteitsaspecten Status Nadere informatie Bedrijvenstad Fortuna Sittard Kenmerken terrein Mobiliteitsaspecten Status Nadere informatie Zuidas Amsterdam Mobiliteitsaspecten Status Nadere informatie

17 17 17 17 18 18 18 18 19 20 20 20 20 20 20 20 21 21 21 22

4 4.1

Conclusies en aanbevelingen Aantal succesvolle voorbeelden beperkt Aanbevelingen

23 23 24

5 5.1 5.2

Beschikbare instrumenten en informatiebronnen Literatuursuggesties Websites

26 26 27

3.7

3.8

3.9

3.10

Bijlage: overzicht bekeken terreinen

4


28

1

Inleiding

Voor u ligt de rapportage Mobiliteit in Parkmanagement, inventarisatie praktijkvoorbeelden. Deze rapportage is het resultaat van een brede inventarisatie van het thema mobiliteit in parkmanagement. Het rapport beschrijft een aantal concrete voorbeelden van collectieve aanpak van bereikbaarheidsproblemen op bedrijfslocaties. Aanleiding voor het samenstellen van deze brochure was de constatering van het Kennisplatform Verkeer & Vervoer (KPVV) dat er bij decentrale overheden een kennisbehoefte bestond ten aanzien van het integreren van mobiliteit in parkmanagement. Men ziet kansen voor deze integratie, maar in de praktijk blijkt de uitvoering hiervan niet gemakkelijk. Daarom hebben KPVV en de Vereniging Mobiliteitsmanagement (VM2) het initiatief genomen om, door middel van een quick scan, de ervaringen rond mobiliteit en parkmanagement in beeld brengen. KPVV en VM2 hebben Decisio verzocht om in onderlinge samenwerking een inventarisatie uit te voeren en de resultaten in deze brochure op een rij te zetten. Deze rapportage dient om de doelgroep (regionale en lokale overheden en bedrijven(collectieven)) een beeld te geven van de mogelijkheden om mobiliteit in parkmanagement te integreren. De inventarisatie is gericht geweest op het beantwoorden van de volgende vragen: Vragen

Welke ervaringen zijn er met mobiliteit en parkmanagement (zowel plan- als uitvoeringsfase)?

Welke aan mobiliteit gerelateerde zaken kunnen bij de parkmanagementorganisatie (of bedrijvenvereniging) worden ondergebracht?

1.1

Welke ervaringen zijn relevant voor toepassing op andere locaties?

Onderzoeksaanpak

Het project is gestart met een verkenning naar bedrijventerreinen en kantorenparken waarbij het onderwerp mobiliteit geïntegreerd is in parkmanagement. De Vereniging Mobiliteitsmanagement (VM2) heeft een belangrijk deel van deze verkenning voor haar rekening genomen en heeft meer dan 50 leden (waaronder verschillende mobiliteitsadviesbureau’s en VCC’s) gevraagd naar hun ervaringen met het thema. Daarnaast heeft Decisio een literatuurstudie en internetscan uitgevoerd. Deze inventarisatie heeft geresulteerd in een groslijst met voorbeelden. Vervolgens is in overleg met de opdrachtgevers de lijst beperkt tot min of meer succesvolle voorbeelden, die in het rapport kort zijn beschreven.

5


1.2

Leeswijzer

Deze rapportage start met een korte introductie van parkmanagement. Vervolgens gaan we in op de mobiliteitsaspecten van bedrijvenlocaties en manieren waarop parkmanagement daarin een rol zou kunnen spelen. In paragraaf 3 worden de praktijkvoorbeelden aangehaald en wordt op praktische wijze geïllustreerd wat er met parkmanagement mogelijk is op het gebied van mobiliteit. Waar mogelijk wordt verwezen naar bestaande praktische handleidingen, tips en instrumenten. We besluiten deze brochure met de belangrijkste conclusies en aanbevelingen.

6


2

Introductie mobiliteit in parkmanagement

2.1

Introductie parkmanagement

Bedrijven vinden de kwaliteit van de bedrijfsomgeving steeds belangrijker. Enerzijds vanwege de representativiteit naar klanten toe, anderzijds om werknemers een prettige werkomgeving te bieden. Daarnaast speelt het behouden (of het laten stijgen) van de waarde van het vastgoed uiteraard een rol. Ook bij overheden krijgt de duurzame kwaliteit van bedrijventerreinen (waaronder industrieterreinen) en kantoorgebieden steeds meer aandacht. Dit wordt vooral ingegeven vanuit economisch en milieubeleid. Om de kwaliteit van de bedrijfsomgeving op lange termijn te waarborgen is parkmanagement een zeer geschikt instrument. Onderstaand is de gangbare definitie van parkmanagement weergegeven. Het centraal, professioneel organiseren van diensten en voorzieningen op een bedrijventerrein en/of kantorengebied om het gewenste kwaliteitsniveau van het terrein te realiseren en op de lange termijn te behouden. Het pakket van diensten en voorzieningen die in het kader van parkmanagement worden aangeboden kan variëren van onderhoud van groen- en waterpartijen, gebiedsbeveiliging tot afvalinzameling. Deze diensten behoren wanneer er sprake is van verplichte deelname vaak tot het basispakket. Daarnaast worden er facultatieve diensten zoals mobiliteitsmanagement en voorzieningen zoals kinderopvang, etc aangeboden. De parkmanagementorganisatie kan door de gezamenlijke inkoopkracht van de eigenaren en/of bedrijven gunstige tarieven bedingen bij aanbieders van diensten, producten en voorzieningen. Bij de organisatie van de diensten en voorzieningen zijn verschillende partijen betrokken: de gemeente, de eigenaren van de gebouwen, de bedrijven die op het terrein zijn gevestigd en de dienstenaanbieders. De parkmanagementorganisatie voert de regie en combineert de belangen van alle partijen in een gezamenlijk gedragen aanpak. In figuur 2.1 is weergegeven hoe parkmanagement op bedrijventerreinen en kantorenparken kan worden vormgegeven.

7


...................... Figuur 1 Organogram Parkmanagement Bron: Decisio BV

2.2

Mobiliteit in Parkmanagement

Zoals in de voorgaande paragraaf is beschreven, is een van de belangrijkste doelstellingen van parkmanagement: “Het voor de lange termijn waarborgen van de kwaliteit van de bedrijfsomgeving”. Bereikbaarheid van de werkplek maakt daar een integraal onderdeel van uit. Daarom is het een logische ontwikkeling dat, in het licht van toenemende bereikbaarheidsproblemen, er steeds vaker mobiliteitsgerelateerde diensten of voorzieningen onderdeel uitmaken van het aangeboden dienstenpakket. De samenwerking tussen bedrijven, die inherent is aan parkmanagement, maakt het mogelijk om bereikbaarheidsproblemen gebiedsgericht aan te pakken en de locatiebereikbaarheid te vergroten. Gebiedsgericht aanpakken van bereikbaarheidsproblemen kan meer effect sorteren dan wanneer een bedrijf dat individueel doet. Voor veel voorzieningen (openbaar vervoer, bedrijfsvervoer, collectieve huurauto’s, car- en vanpooling, efficiënt parkeren, etc.) is immers kritische massa nodig. Over deze kritische massa beschikken slechts weinig individuele bedrijven. Een ander voordeel is dat mobiliteitsmanagement binnen parkmanagement kan ‘meeliften’ in een breder dienstenaanbod. Dit betekent dat de ‘mobiliteitsmanagementdienst’ profiteert van het draagvlak dat bestaat voor parkmanagement. Tevens kan gebruik worden gemaakt van de centrale professionele parkmanagementorganisatie die de communicatie met relevante partijen faciliteert. Bij mobiliteit in parkmanagement kan onderscheid gemaakt worden tussen: Mobiliteitsdiensten en –voorzieningen; Ruimtelijke planvorming; Belangenbehartiging en aanspreekpunt.

8


2.3

Mobiliteitsdiensten en -voorzieningen

Parkmanagement biedt kansen ten aanzien van het verbeteren van de bereikbaarheid1 door middel van: het combineren van vervoer van personen (bijvoorbeeld carpoolen, vanpoolen, gezamenlijke busdienst en bedrijfsvervoer); het combineren van goederen (bundelen van afvalstromen); het stimuleren van andere vormen van personenvervoer (openbaar vervoer, fietsgebruik, gedeeld autogebruik en scootergebruik); gezamenlijk gebruik van parkeercapaciteit. Het stimuleren van car- en vanpoolen zorgt voor lagere kosten (voor lease-auto’s, parkeren, reiskosten), meer ruimte en een betere personeelsinzet (minder filestress, minder ziekteverzuim door sociale controle, verbetering werktijddiscipline). Het gezamenlijk opzetten van busdiensten verbetert de bereikbaarheid van het terrein en er zijn minder parkeerplaatsen nodig. Het bundelen van goederenstromen (bijvoorbeeld afval) levert een besparing van het aantal ritten en daarmee een besparing van de kosten voor de deelnemende bedrijven. Het stimuleren van het gebruik van openbaar vervoer kan bijvoorbeeld door het gezamenlijk inkopen (via de parkmanagementorganisatie) van abonnementen. Het stimuleren van het fietsgebruik is mogelijk door het bieden van financiële ondersteuning bij de aanschaf van een fiets of door een gezamenlijk contract af te sluiten met fietsverhuur nabij een station, zoals de ov-fiets. Een andere mogelijkheid om alternatieven voor het autogebruik te stimuleren is om deelauto’s op het bedrijventerrein aan te bieden. Waar individuele bedrijven tegen problemen kunnen aanlopen (hoge kosten, kleinschalig) zijn deze diensten juist op het niveau van een bedrijventerrein goed te realiseren. Vaak blijkt wel dat de aanloopfase een behoorlijke drempel is die zonder subsidie en specialistische personele inzet moeilijk realiseerbaar is.

2.4

Ruimtelijke planvorming

De parkmanagementorganisatie kan een rol spelen in de ruimtelijke planvorming rond een bedrijventerrein. Het kan daarbij bijvoorbeeld gaan over de locatie en het aantal parkeerplaatsen en fietsenstallingen. Maar ook bijvoorbeeld om de routes van het openbaar vervoer (haltes/stations, busbanen), locatie van transferia, fietsinfrastructuur, busbanen of collectieve faciliteiten. Deze zaken zijn eenvoudiger te regelen bij de aanleg van nieuwe terreinen omdat dan in een vroeg stadium hiermee rekening gehouden kan worden. Daarnaast vergen ruimtelijke aanpassingen vaak forse investeringen die voornamelijk door de overheid gedragen worden en daarom niet direct onder parkmanagement vallen. De parkmanagementorganisatie is vaak wel de stem van het gevestigde

1

9

Zoals beschreven in de ‘Handreiking Duurzame Bedrijventerreinen’ van het ministerie van EZ


bedrijfsleven, waardoor zij een adviserende en soms ook een lobbyende rol spelen. Hierover in de volgende paragraaf meer.

2.5

Belangenbehartiging en aanspreekpunt

Het bedrijfsleven wordt vaak vertegenwoordigd door een actieve bedrijvenvereniging of bijvoorbeeld de Kamer van Koophandel. Bij het ontbreken van een bedrijvenvereniging kan de parkmanagementorganisatie lobbywerk verrichten richting gemeente, provincie, rijkswaterstaat en/of openbaar vervoer bedrijven. Onder het mom ‘samen staan we sterk’ kunnen de collectieve belangen vertegenwoordigd worden wanneer het bijvoorbeeld gaat om: Parkeernormen en parkeerbeleid Aansluitingen op wegennet Openbaar vervoernet en dienstregeling In de praktijk blijkt ook dat parkmanagementorganisaties steeds vaker dienen als aanspreekpunt voor de verschillende overheden. Dit gebeurt in ieder geval wanneer een actieve bedrijvenvereniging ontbreekt. Maar zelfs als die er wel is, bundelen de vereniging en de parkmanagementorganisatie steeds vaker hun krachten. Verenigingen hebben namelijk vaak vooral een sociale en netwerkfunctie, terwijl men zich bij parkmanagement op een professionele manier met facilitaire zaken en de toekomst van een gebied bezig houdt. Deze langetermijnvisie sluit beter aan bij doelstellingen van de overheid.

2.6

Bestaande kennis

Er is inmiddels veel geschreven over parkmanagement en over hoe bereikbaarheidsproblemen gezamenlijk kunnen worden aangepakt2. Zo zijn er mogelijkheden om een bedrijf te verplichten iets met mobiliteitsmanagement te doen. Bijvoorbeeld door één en ander af te dwingen bij de afgifte van een milieuvergunning via de Wet Milieubeheer. Bij bijvoorbeeld de VNG is meer informatie te verkrijgen over de mogelijkheden van die wet. Het KpVV besteedt de komende tijd aandacht aan juridische instrumenten en constructies. Een andere mogelijkheid is om in de arbeidsvoorwaarden van werkgevers mobiliteitsmanagement gerelateerde activiteiten op te nemen (bijvoorbeeld het gebruik van personeelsvervoer). Via de websites van werknemersorganisaties is meer informatie te verkrijgen over deze mogelijkheden: www.fnv.nl (FNV vakbondsmeetlat) en www.cfo.zorgportaal.nl. In paragraaf 5 is een lijst met literatuursuggesties en andere interessante websites opgenomen. Deze bronnen geven meer informatie over parkmanagement en de gezamenlijke aanpak van bereikbaarheidsproblemen. In de volgende paragraaf beschrijven we een aantal concrete voorbeelden van terreinen waar mobiliteit een onderdeel uitmaakt van Parkmanagement.

2

Bijvoorbeeld: Samenwerken bij mobiliteitsproblemen: bekijk het! (KPVV, 2004) en Waar een wil is, is een

effect (KPVV, 2004).

10


3

Praktijkvoorbeelden

Na uitvoering van de inventarisatie en de raadpleging van een aantal specialisten en ook uit eigen ervaring kunnen we concluderen dat het aantal terreinen waar mobiliteit een succesvol onderdeel uitmaakt van parkmanagement erg klein is. Er zijn op veel bedrijventerreinen weliswaar initiatieven in die richting, maar de vertaling van theorie naar praktijk blijkt in veel gevallen lastig. Dit probleem geldt overigens niet alleen voor mobiliteitsgerelateerde diensten, maar geldt voor alle diensten waarbij niet direct een groot inkoopvoordeel is te behalen. Toch kunnen ook voorbeelden die in de planfase verkeren of daar zijn gestrand, de nodige leerpunten opleveren waardoor een volgend initiatief een grotere kans op succes heeft.

In de bijlage is een uitgebreid overzicht weergegeven van bedrijventerreinen waar sprake is van een gezamenlijk aanpak van de bereikbaarheid. Uit deze lijst zijn de hieronder beschreven voorbeelden geselecteerd. Deze voorbeelden zijn voornamelijk uitgewerkt op basis van input van verschillende specialisten, een aantal contactpersonen van de terreinen, bestaande literatuur en internetbronnen. Bij de beschrijving van de voorbeelden maken we een onderscheid tussen projecten in uitvoering, projecten in ontwikkeling en projecten die nog in de planfase verkeren.

3.1

Schiphol Rijk

Kenmerken terrein Park Schiphol Rijk is een kantorenlocatie gelegen ten zuiden van Schiphol. Het terrein biedt plaats aan internationale luchthavengebonden bedrijven, waarvan het merendeel in kantoren is gehuisvest. In totaal zijn op Park Schiphol Rijk ongeveer 3.500 mensen werkzaam bij 35 bedrijven. Alle eigenaren zijn verplicht aangesloten bij Coöperatie Park Schiphol-Rijk. Onder verantwoording van de Coöperatie valt het gebiedsmanagement. Het gebiedsmanagement richt zich op verschillende diensten voor de aangesloten bedrijven. Deels zijn dit verplicht af te nemen basisdiensten (bijvoorbeeld beveiliging en groenonderhoud) en deels zijn dit facultatieve diensten (bijvoorbeeld schoonmaak, energiediensten, kinderopvang). Mobiliteitsaspecten Bij alle op Park Schiphol-Rijk gevestigde bedrijven heeft een mobiliteitsinventarisatie plaatsgevonden en is de implementatie van mobiliteitsmanagement in gang gezet. Mobiliteitsmanagement is een van de facultatieve diensten. Op basis van de scan is voor de individuele bedrijven een basispakket aan vervoersdiensten samengesteld: Toegang tot een telefonische servicedesk voor vragen en klachten over mobiliteit (bijvoorbeeld over openbaar vervoer en infrastructuur);

11


Verstrekken van individueel reisadvies aan nieuwe medewerkers op het terrein; Opstellen van een fietsplan met daarin de organisatie van fietsen bestellen, verzekeringen, fietsbonnen, fietsconvenanten en de totale administratie van een fietsplan; Medewerkers en bedrijven kunnen gebruik maken van grootgebruik contacten met openbaar vervoerbedrijven die de servicedesk met vervoerbedrijven heeft afgesloten; Alle medewerkers kunnen gebruik maken van een Carpool Matching Systeem. Dit systeem is via de website van de Coöperatie toegankelijk; Verder kunnen de bedrijven bij de servicedesk advies inwinnen over het te voeren parkeerbeleid, verbetering van het openbaar vervoer e.d.

De vervoersscans zijn onder andere aanleiding geweest om te onderhandelen met bestuurders en openbaar vervoerbedrijven over busroutes en dienstregelingen. Tevens is een collectief besloten bedrijfsvervoersysteem opgezet, waarmee de bedrijven een forse kostenbesparing hebben gerealiseerd (voorheen hadden verschillende bedrijven hun eigen bedrijfsvervoer). Status In uitvoering Nadere informatie Coöperatie Park Schiphol-Rijk U.A. De heer A.H. Visser van TC&O is aanspreekpunt voor mobiliteitsmanagementvraagstukken. Telefoon: 020 - 7503399 Internet: www.parkschipholrijk.nl

3.2

Papendorp Utrecht

Kenmerken terrein Papendorp (25 ha) is een nieuwe bedrijven- en kantorenlocatie gelegen in de nieuwe wijk Leidsche Rijn in Utrecht. Het terrein wordt ontwikkeld door de gemeente Utrecht en is vooral gericht op bedrijven uit de ICT-dienstverlening, kennisintensieve bedrijvigheid, kennisintensieve zakelijke en financiële dienstverlening, medisch/farmaceutische activiteiten, (semi)publieke diensten en overheid. In Papendorp zijn gemeente en bedrijven in het kader van parkmanagement samen verantwoordelijk voor onder andere het onderhoud en beheer van de buitenruimte. Het doel is om een blijvend hoog kwaliteitsniveau van zowel het openbare als het private gebied te verkrijgen. Het delen van de verantwoordelijkheid betekent in veel gevallen ook gedeelde kosten. Bovendien bevordert parkmanagement de uitstraling en kwaliteit van een terrein. In Papendorp is parkmanagement sinds 1 januari 2003 operationeel. Mobiliteitsaspecten

Elk bedrijf dat zich vestigt in Papendorp, verplicht zich tot het deelnemen aan het basispakket van Parkmanagement. Dit pakket omvat: beheer en onderhoud openbaar

12


gebied, beheer en onderhoud van representatieve elementen op private kavels, terreinbeveiliging, bedrijfsbewegwijzering, afvalinzameling en -verwerking, vervoersmanagement, stedenbouwkundige en architectonische voorschriften en een management beheerorganisatie. Het onderdeel vervoersmanagement omvat onder andere een vervoersscan voor alle bedrijven. Dit geeft inzicht in de behoefte aan een gezamenlijk carpoolsysteem en aan een grootverbruikerscontract met een aanbieder van openbaar vervoer. De vervoersdiensten maken deel uit van een facultatief pakket en dienen dus afzonderlijk door de bedrijven te worden betaald. Naast de parkmanagementorganisatie werken verschillende overheden samen om de bereikbaarheid van Papendorp te optimaliseren. Rijkswaterstaat directie Utrecht, Gemeente Nieuwegein en Gemeente Utrecht reconstrueren bijvoorbeeld de bestaande A12-afslag Papendorp/Nieuwegein. De reconstructie betekent een flinke verbetering van de bereikbaarheid van de nieuw kantorenlocatie Papendorp in Leidsche Rijn. Door de in juni 2003 opgeleverde Prins Clausbrug is Papendorp verbonden met de bestaande stad met aparte rijstroken voor auto, fiets en bus. Status In uitvoering. Nadere informatie Beheerorganisatie van Papendorp en van De Wetering Contactpersoon is André Onland van Grontmij Telefoon: 030-2412223 Internet: www.utrecht.nl (zoektermen: Papendorp en parkmanagement)

3.3

Teleport Amsterdam

Kenmerken terrein Het kantorenterrein Teleport ligt aan het spoorknooppunt Sloterdijk aan de westzijde van Amsterdam. In totaal is er op het terrein ca 210.000 m2 kantooroppervlak gerealiseerd. Op Teleport zijn naar schatting in totaal ca 200 bedrijven actief. Op het terrein is de Parkmanagementorganisatie Amsterdam Teleport actief. De participanten in Amsterdam Teleport zijn de eigenaren van de kantoren (niet de huurders). Momenteel zijn er acht grote eigenaars (beleggers) participant. Er is een potentie van 40 participanten. Mobiliteitsaspecten Parkmanagement Teleport houdt zich onder andere bezig met de bereikbaarheid van het terrein. Het gaat hier o.a. om bewegwijzering, parkeren en goederenvervoer. Met betrekking tot de bewegwijzeringen zijn initiatieven ondernomen om tot een verbetering te komen. Binnenkort zal de huidige bewegwijzering worden aangepast aan het bestaande nummersysteem van Westpoort. Verder heeft de parkmanagementorganisatie een uitgebreid mobiliteitsonderzoek laten uitvoeren in het kader van bereikbaarheid. Een

13


onderdeel hiervan was de inventarisatie van de parkeerbehoefte in relatie tot de parkeermogelijkheden. Naar aanleiding van klachten van de leden over onveiligheid heeft de parkmanagementorganisatie een contract gesloten met een taxibedrijf. Leden kunnen tegen een speciaal tarief gebruik maken van taxibusjes voor het vervoer tussen kantoor en het station. Dit project bevindt zich nu nog in een proeffase. Tot slot heeft Parkmanagement Teleport voorbereidingen getroffen om een pilot op te starten om goederenvervoer te bundelen. Deze pilot wordt mede gefinancierd door SenterNovem (zie ook het voorbeeld Waarderpolder) en richt zich op Teleport met name op het bundelen van de afvalvervoerstromen en pakketvervoer. De projecten met betrekking tot bewegwijzering en taxivervoer zijn in uitvoering. De pilot met betrekking tot de bundeling van goederenstromen is in ontwikkeling. Status In uitvoering Nadere informatie Stichting Parkmanagement Amsterdam Teleport Telefoon : 020- 486 5182 Internet: www.teleport.nl

3.4

Businesspark Ymond Velsen

Kenmerken terrein Corus concentreert zich op nieuwe staalproductietechnologieën. Deze nieuwe activiteiten zullen met compacte hightech installaties worden gerealiseerd. Als gevolg hiervan heeft Corus minder ruimte nodig op de huidige locatie in Velsen. Daarom wordt een deel van de ongebruikte strategische reserves ontwikkeld tot een bedrijvenpark: Business Park Ymond. Business Park Ymond is gesitueerd aan de oost- en noordzijde van Corus. Het bedrijvenpark beschikt over een natuurlijke aantrekkingskracht die nogal wat ondernemingen aanspreekt. Zowel de haveninfrastructuur als de snelle aansluiting op het wegennet blijken zwaarwegende pluspunten te zijn voor zowel regionaal als (inter)nationaal georiënteerde bedrijven. Bovendien bevindt Business Park Ymond zich in een bestaand industrieel netwerk en dit biedt gunstige mogelijkheden voor ondersteuning op maat door de service afdelingen van de Corus-organisatie. Mobiliteitsaspecten De bedrijven die zich gevestigd hebben op Businesspark Ymond kunnen gebruik maken van het personeelsvervoer van Corus (dit was de volledige gebruiker van het terrein). Het collectieve bedrijfsvervoer is vormgegeven door in totaal 68

14


buslijnen, waarvan de regie in handen ligt van Corus en de uitvoering plaatsvindt door derden. De busdiensten sluiten aan op de ploegendiensten, dagdienst en kantoordienst en er is een speciaal busstation op het complex. Voor de bedrijven op het business park is de mogelijkheid om gebruik te maken van verschillende diensten van Corus een aantrekkelijke vestigingsvoorwaarde. Status In uitvoering. Nadere informatie Business Park Ymond Internet: www.businessparkymond.nl

3.5

Bedrijventerrein Haven Waalwijk

Kenmerken terrein Bedrijventerrein Haven in Waalwijk is met 279 ha (213 ha netto) een van de grootste bedrijventerreinen van de regio Waalwijk. Zowel in termen van oppervlakte als werkgelegenheid. Het terrein wordt momenteel aan de westzijde uitgebreid met Haven VII. Een nieuw kwalitatief hoogwaardig en duurzaam bedrijventerrein van circa 100 ha bruto (76 ha netto uitgeefbaar). Om de kwaliteit van het terrein ook voor de toekomst veilig te stellen is de gemeente Waalwijk met Grontmij een samenwerkingsovereenkomst aangegaan die heeft geleid tot de oprichting van Parkmanagement Waalwijk. Mobiliteitsaspecten Men is van mening dat als men niets onderneemt de bereikbaarheid van het bedrijventerrein tijdens de spitsuren in gevaar komt, waardoor de verkeersveiligheid wordt aangetast en de parkeeroverlast groeit. Dit wil men aanpakken door de introductie van mobiliteitsmanagement. Het is de bedoeling om het totale autogebruik uiteindelijk in drie jaar tijd met 15% terug te dringen. Mobiliteitsmanagement zit in het basispakket parkmanagement. Dit betekent dat de deelnemers gebruik kunnen maken van de diensten van een extern bureau die zich bezighoudt met de het maken van fietsenplannen, scooterplannen, stimuleren van carpoolen, ‘Trappers’, scooterplan, etc. Bedrijven zijn actief benaderd om met behulp van de Mobilitydesk het solo-autogebruik te verminderen. Binnenkort start een proef met vanpoolen. De voordelen van vanpoolen zijn volgens de parkmanagementorganisatie: ‘Rechtstreeks en kwalitatief goed vervoer, relatief goedkope vervoerswijze en minder parkeerruimte’. Mobiliteitsmanagement moet bijdragen aan de oplossing van parkeerproblemen oplossen en ondernemers financiële voordelen bieden. Tevens is er een initiatief gestart om gezamenlijk de verkeersveiligheid op een aantal kruisingen te verbeteren. Samen met een aantal ondernemers op het bedrijventerrein, de gemeente en de bedrijvenvereniging in Waalwijk (WBP) gaat

15


Parkmanagement Waalwijk op zoek naar de beste manieren waarop de verkeersveiligheid hier kan worden verbeterd, waarna verbetermaatregelen worden uitgevoerd. Status In uitvoering Nadere informatie Parkmanagement Waalwijk TC&O Telefoon: 0497-532400 Internet: www.waalwijk.bedrijventerreinen.nl

3.6

Westpoort Amsterdam

Kenmerken terrein Westpoort is het haven- en industriegebied van Amsterdam, met ongeveer 1500 bedrijven, gespreid over 26 km2. De gemeentelijke dienst Westpoortbeheer beheert Westpoort samen met het Gemeentelijk Havenbedrijf. Er werken in het gebied ruim 40.000 mensen. Er is hier nog geen sprake van parkmanagement, maar Westpoort is wel een goed voorbeeld van hoe overheid en bedrijfsleven gezamenlijk de bereikbaarheid van een gebied kunnen vergroten. Mobiliteitsaspecten De bereikbaarheid van het terrein laat te wensen over, vooral in de spits. De ondernemers in Westpoort, verenigd in de ORAM (ondernemersvereniging regio Amsterdam), en de gemeente werken samen met Rijkswaterstaat aan maatregelen voor een betere bereikbaarheid op korte én lange termijn. Op korte termijn betekent dat het beter afstellen van verkeerslichten en het oplossen van knelpunten in de routes. Op langere termijn gaat het bijvoorbeeld om uitbreiding van het wegennet, zoals de aanleg van de Westrandweg (de verbinding tussen A9 en de Tweede Coentunnel). Sinds medio 2003 zorgt de speciale Westpoortbus voor snel en veilig (besloten) vervoer tussen station Sloterdijk en Westpoort voor werknemers van de bedrijven op Westpoort. Dit gebeurde op initiatief van het Havenbedrijf en een vijftal bedrijven. De W-bus brengt momenteel voor 10 bedrijven in de Amsterdamse haven de werknemers op een snelle en comfortabele manier van en naar station Sloterdijk. Momenteel maken ruim 800 mensen dagelijks gebruik van deze 24uurs service. Het is een pilotproject voor de duur van twee jaar. Het uiteindelijke doel is dit mobiliteitsproject voor het hele Westpoortgebied en andere bedrijvengebieden in Noord-Holland in te voeren. Naast gegarandeerde (24-uurs) bereikbaarheid betekent het combineren van bedrijfsvervoer voor de bedrijven minder zorgen over het vervoer van werknemers en een reductie van de vervoerkosten. De deelnemende bedrijven betalen de kosten en worden in de opstartfase ondersteund door het Gemeentelijk

16


Havenbedrijf, de gemeente Amsterdam, het mobiliteitsfonds BONRoute en Verkeer.advies. Gezien de verdubbeling van het aantal deelnemers in het eerste jaar en de getoonde interesse is de verwachting dat meer bedrijven zich zullen aansluiten bij het initiatief Westpoortbus. In principe kan namelijk iedere organisatie die gevestigd is in Westpoort zich aansluiten bij de Westpoortbus. Ieder bedrijf moet betaalt uiteraard wel voor het vervoer dat wordt ingekocht. Het tarief per rit is afhankelijk van het aantal medewerkers dat mee wil, het tijdstip, de rijtijd en de combinatiemogelijkheden met bestaande ritten en routes. Vernieuwend is de inzet van een zogeheten bereikbaarheidsmakelaar, die alle activiteiten rondom het vervoer voor de deelnemende bedrijven regelt en toetreding van andere werkgevers in de omgeving mogelijk maakt. Status In uitvoering. Nadere informatie Verkeer.advies De heer Wouter Verkerk Telefoon: 020 - 4302599 Email: [email protected] Internet: www.verkeeradvies.nl en www.wbus.nl

3.7

Waarderpolder Haarlem

Kenmerken terrein Bedrijventerrein Waarderpolder is een gemengd terrein aan de noordzijde van de gemeente Haarlem. Op het terrein zijn zo’n 400 bedrijven gevestigd waarin ongeveer 12.000 personen werkzaam zijn. Met een oppervlakte van 150 ha is de Waarderpolder het grootste bedrijventerrein van Zuid-Kennemerland. De Waarderpolder is te kenschetsen als een gemengd bedrijventerrein, waar bedrijven in de grafische-, machine-, farmaceutische, elektrotechnische industrie en metaal actief zijn Het parkmanagement is in handen van KG parkmanagement. Opdrachtgever van het parkmanagement is de gemeente en de Industriekring Haarlem (IKH). Een belangrijke activiteit is de collectieve beveiliging Waarderpolder (CBW), waaraan ca. 150 bedrijven deelnemen. Ook de IKH heeft ca. 150 leden. Mobiliteitsaspecten Parkmanagement Waarderpolder biedt naast de collectieve beveiliging meerdere diensten aan de (potentiële) leden. Een deel van deze diensten is gericht op het verbeteren van de bereikbaarheid van het terrein. Zo wordt er een pilot opgestart waarbij goederenvervoer (pakketpost) gebundeld gaat worden. Deze pilot wordt mede gefinancierd door SenterNovem en is in eerste instantie vanuit milieuoverwegingen (minder ritten) opgestart. Er is een enquête onder de op het

17


terrein gevestigde bedrijven uitgevoerd waarbij een beeld is verkregen van de pakketpoststromen. Op basis van deze inventarisatie wordt bij pakketvervoerders een korting op het vervoer bedongen, doordat er mogelijkheden kunnen zijn om vervoerstromen te bundelen. Het streven is om tot een raamcontract voor de bedrijven op het terrein te komen. Dit betekent dat de bedrijven goedkoper pakketten kunnen versturen en dat het aantal ritten van pakketvervoerders afneemt. De pilot zal tot eind 2005 duren. Dan wordt beoordeeld of het concept ook op andere terreinen kan worden toegepast. Naast de bundeling van goederenstromen is de parkmanagementorganisatie betrokken bij een project om de bereikbaarheid van het terrein voor werknemers te verbeteren. Dit project ‘Zero Friction Mobility’ wordt ook gesubsidieerd door SenterNovem en behelst het samenbrengen van allerlei initiatieven voor het autogebruik. Het project is geïnitieerd door een ontwerpbureau dat het project uitvoert in samenwerking met de gemeente Haarlem, Verkeer.advies, het Nationaal Instituut voor Gezondheidsbevordering en Ziektepreventie/COS (NIGZ/COS), de ArboUnie Haarlem en de Industrie Kring Haarlem. Het proefproject heeft een looptijd van twee jaar en wordt voor vijftig procent gefinancierd door het programmabureau MOVE van SenterNovem. Als Zero Friction Mobility aanslaat, kunnen andere bedrijventerreinen in Nederland de formule overnemen. Beide projecten bevinden zich in een ontwikkelingsfase. Samen met de parkmanagementorganisatie zijn haalbaarheidsonderzoeken uitgevoerd. De bedoeling is om beide projecten in gezamenlijkheid met de bedrijven uit te voeren. Status In ontwikkeling Nadere informatie: KG Parkmanagement Dhr. R. ten Bok Telefoon: 023-5257826 Internet: www.waarderpolder.nu

3.8

Mediapark Hilversum

Kenmerken terrein Het Media Park in Hilversum herbergt, behalve de radio- en tv- studio's, een groot aantal omroepen, producenten en andere aan de multimedia-sector verbonden organisaties. Het park is bijna 30 hectare groot, ligt aan de noordzijde van Hilversum langs de spoorlijn richting Amsterdam en heeft een ‘eigen’ NSstation Hilversum-Noord. In 2003 is het eigendom van het park overgegaan van het NOB naar TCN Property Projects. TCN heeft volop plannen ter uitbreiding (verdichting) van het park. De verschillende overheden hebben als voorwaarde voor die groei dat de bereikbaarheid van het terrein verbetert.

18


Mobiliteitsaspecten In het Gooi is er sprake van onvoldoende capaciteit op het wegennet en teruglopend openbaar vervoer, terwijl de bevolking en economische activiteiten een enorme groei hebben doorgemaakt. De verkeersbewegingen van en naar het Media Park zorgen in Hilversum en omliggende gemeenten tot problematische verkeerssituaties. Na jaren van overleg hebben de gemeenten Hilversum, Laren, Bussum, de Provincie Noord-Holland en TCN Property Projects (de grootste vastgoedeigenaar op het Media Park) in september 2004 een akkoord bereikt over de manier waarop de bereikbaarheid van het Media Park verbeterd kan worden. De Tweede Kamer heeft op 20 december 2004 25 miljoen euro beschikbaar gesteld voor de bereikbaarheid van Hilversum en in het bijzonder het Media Park. Naast de 25 miljoen euro die de minister maximaal beschikbaar stelt, staat een even grote bijdrage van de provincie en de regio samen. De provincie NoordHolland zal hiervan de helft, maximaal 12,5 miljoen euro, voor haar rekening nemen en de regio, bestaande uit de gemeenten Hilversum, Laren en Bussum en TCN Property Projects, draagt eveneens maximaal 12,5 miljoen euro bij. Om de bereikbaarheid van het Mediapark te verbeteren hebben de belanghebbenden een pakket van maatregelen samengesteld voor auto, openbaar vervoer en fiets. Er is gekozen voor een aanpak langs vier lijnen: Parkeeroplossingen - Stringent parkeerbeleid met betaald parkeren - Parkeerbeperkende maatregelen in omliggende wijken Mobiliteitsmanagement - Afsluiten van groepsabonnementen - Fietsmaatregelen - Reiskostenvergoedingen gericht op ov-gebruik - Verbeteringen ov-ontsluiting - Beïnvloeden van de reiziger - ‘Eventpool’: bezoekers worden van parkeerplaatsen buiten het park met pendelbussen naar locaties gebracht - ‘Pick & Pool’ service: gezamenlijk initiatief autoverhuurder en Mediapark om medewerkers de mogelijkheid te bieden een auto op uurbasis te huren met als doel de bereikbaarheid van het Mediapark én Hilversum te vergroten. Openbaar vervoerpakket - Mogelijk laten stoppen sneltrein - Aanleg voetgangersbrug tussen station Hilversum-Noord en media park - Pendelbus tussen Hilversum CS en Mediapark Auto-infrastructuur - Integrale aanpak hoofdroutes in Hilversum en omringende gemeenten De meeste projecten bevinden zich nog in de planfase. Verwacht wordt dat op korte termijn diverse diensten aan de gebruikers van het terrein worden aangeboden.

19


Status In ontwikkeling Nadere informatie TCN Property Projects en Verkeer.advies Internet: www.mediapark.nl, www.tcnpp.com en www.verkeeradvies.nl

3.9

Bedrijvenstad Fortuna Sittard

Kenmerken terrein Bedrijvenstad Fortuna is een nieuw bedrijventerrein dat grenst aan de binnenstad en stationsomgeving van Sittard. Het terrein is in ontwikkeling en zal in de toekomst werk bieden aan zo’n 5000 mensen. Het doel is een compacte, hoogwaardige en moderne bedrijvenstad te realiseren. Wellicht de belangrijkste pijler in de formule van Bedrijvenstad Fortuna is het intensieve - en dubbele gebruik van de grond. Door de optimale benutting van de grond en het bouwen in twee lagen, is er per vestiging aanzienlijk minder oppervlakte nodig dan op een traditioneel bedrijventerrein. Op een totale oppervlakte van 47 ha wordt ook 47 ha bedrijfsoppervlakte gecreëerd. Dat betekent dat hier 25 ha aan bedrijventerrein wordt gespaard ten opzichte van een gemiddeld bedrijventerrein. Diverse benodigde functies - de faciliteiten - worden zoveel mogelijk centraal gebundeld. Op deze manier wordt de kwaliteit van de voorzieningen geoptimaliseerd en tegelijkertijd ruimte bespaard. Mobiliteitsaspecten Op bedrijventerrein Fortuna wordt parkmanagement aangeboden. Leden van de parkmanagementorganisatie kunnen gebruik maken van de volgende mobiliteitsgerelateerde diensten. Alle bedrijven die zich op het terrein vestigen krijgen een vervoersadvies. Deze adviezen worden gebundeld en daaruit rolt vervolgens een eigen openbaar vervoerssysteem, carpoolsysteem en/of fiets(verhuur)systeem uit. Naast het parkeren op eigen terrein is er een collectieve parkeervoorzieningen met 1200 plaatsen beschikbaar voor de gebruikers en bezoekers van het bedrijventerrein. Daarnaast wordt gelobbyd voor de realisatie van een extra station nabij het terrein. Een nieuwe busverbinding is reeds gerealiseerd. Verder wordt op het terrein een ‘full-service’ centrum gerealiseerd met horeca- en vergaderfaciliteiten. Status In ontwikkeling. Nadere informatie Email: [email protected] Internet: www.bedrijvenstadfortuna.com

20


3.10

Zuidas Amsterdam

De Zuidas ligt tussen de Amstel en de Schinkel in Amsterdam aan weerszijden van de ringweg A10-zuid, met in het hart station Zuid/WTC. De goede ligging ten opzichte van Schiphol en de Amsterdamse binnenstad en de korte reistijden door het samenkomen van wegen, spoorlijnen, tram en bus maken de Zuidas een aantrekkelijk gebied voor mensen en bedrijven om zich hier te vestigen. Daarom is er de ambitie om het gebied uit te bouwen tot een stedelijk centrum waar wonen, werken en recreëren een plaats krijgen. Dit gebied is nog in ontwikkeling en er bestaat nog geen parkmanagementorganisatie. Dit voorbeeld is toch in de rapportage opgenomen omdat het om een ambitieus plan gaat voor een nieuw gebied waar in een vroeg stadium wordt nagedacht over de collectieve bereikbaarheid van de locatie. Mobiliteitsaspecten In opdracht van het Projectbureau Zuidas werkt de initiatiefgroep Mobiliteitsmanagement Zuidas, aan een plan om de bereikbaarheid van Zuidas in alle ontwikkelingsfasen in stand te houden en waar mogelijk te verbeteren. Voor de korte termijn is er speciale aandacht voor de bereikbaarheid tijdens de bouwfasen. Voor de lange termijn wordt naar structurele oplossingen gekeken zodat Zuidas bereikbaar blijft. Aanleiding is de verwachte forse toename van het bouwverkeer en het aantal nieuwe werknemers door de oplevering van nieuwe kantoorgebouwen. De belangrijkste vervoersstromen waar de aandacht naar uitgaat zijn het woon-werkverkeer en het zakelijk verkeer. Het bedrijfsleven speelt hierbij een belangrijke rol aangezien zij invloed kan uitoefenen op het mobiliteitsgedrag van haar werknemers. De volgende acties ter verbetering van de bereikbaarheid zijn voorzien. Auto: er zijn nog steeds plannen voor het ondergronds brengen van de infrastructuur van de ringweg en de sporen voor trein en metro (het dokmodel). Openbaar vervoer - Trein: de verwachting is dat in 2020 4 á 5 keer zo veel treinen langs station Zuid/WTC rijden. Hiervoor is een spoorverdubbeling en een uitbreiding tot 6 perronsporen nodig. Daarnaast zal de HSL halte houden langs de Zuidas. - Metro: met de komst van de Noord/Zuidlijn zal het metrovervoer vervijfvoudigen. Het nieuwe station moet straks 200.000 reizigers kunnen verwerken. Voor dit project is een aparte werkgroep bezig met de collectieve verbetering van de bereikbaarheid. Er is nu nog geen aparte beheerorganisatie in het leven geroepen die e.e.a. coördineert omdat nog lang niet alle toekomstige bedrijven zich gevestigd hebben in het gebied. Status Planfase

21


Nadere informatie Verkeer.advies De heer Wouter Verkerk Telefoon: 020 - 4302599 Internet: www.zuidas.nl en www.verkeeradvies.nl

22


4

Conclusies en aanbevelingen

4.1

Aantal succesvolle voorbeelden beperkt

Uit de uitgevoerde inventarisatie blijkt dat er op veel terreinen plannen zijn gemaakt om het aspect mobiliteit in parkmanagement op te nemen. Het vertalen van de planfase naar daadwerkelijke uitvoering blijkt echter lastig. Mede daarom zijn er tot nu toe weinig voorbeelden te vinden van bedrijventerreinen waarbij het onderdeel mobiliteit in het parkmanagementpakket is geïntegreerd en ook in praktijk gebracht. Bedrijven op terreinen waar wel collectief de bereikbaarheid wordt aangepakt hebben vaak te maken met een (oplosbaar) bereikbaarheidsprobleem. Een andere stimulans om mobiliteitdiensten via parkmanagement aan te bieden zijn de subsidieprogramma’s van bijvoorbeeld SenterNovem. Zo wordt op een aantal terreinen pilots gehouden ter verbetering van de bereikbaarheid via de parkmanagementorganisatie die gesubsidieerd worden door SenterNovem. Deze pilots worden bijna zonder uitzondering met behulp van subsidie opgezet. Uit deze inventarisatie en eerder onderzoek blijkt dat het grootste probleem de vertaling van planfase naar daadwerkelijke uitvoering is. De belangrijkste oorzaken daarvan zijn:

Ontbreken van een oplosbaar bereikbaarheidsprobleem. Voor een belangrijk deel heeft het mislukken van plannen te maken met het ontbreken van een oplosbaar bereikbaarheidsprobleem. Wanneer het kantoor of bedrijf goed bereikbaar is per auto of openbaar vervoer bestaat er geen behoefte om diensten aan te bieden/ af te nemen die de bereikbaarheid verbeteren. De doorstromingsproblemen buiten het bedrijventerrein zijn niet op te lossen door individuele bedrijven en wordt door de gemiddelde ondernemer als een overheidstaak gezien. Het Mediapark in Hilversum is een goed voorbeeld van een terrein waar de bereikbaarheidsproblemen inmiddels zover zijn opgelopen dat men wel genoodzaakt is de lokatiebereikbaarheid te verbeteren. Maar ook hier heeft dit proces vele jaren in beslag genomen en kwam er pas een oplossing toen de Rijk, provincie en gemeenten concreet wilden bijdragen.

(Perceptie) kosten hoger dan baten. Ondernemers maken bedrijfsbeslissingen op basis van een afweging tussen kosten en baten. Zoals met veel diensten die via parkmanagement aangeboden kunnen worden, blijkt het bijzonder lastig om, zonder gedegen onderzoek, goed inzichtelijk te maken wat precies de besparingsmogelijkheden zijn. Maar zelfs als men volkomen duidelijk zou kunnen maken dat er besparingsmogelijkheden zijn, switchen ondernemers niet zo snel van leverancier. Ondernemers hebben namelijk vaak jarenlange

23


relaties met leveranciers en daarmee een vertrouwensrelatie opgebouwd. Op een aantal terreinen blijkt dat als men daadwerkelijk zorgen uit handen neemt, zoals met de Mobydesk en de W-bus, ondernemers eerder geneigd zijn deel te nemen. Een valkuil blijkt de overgang van de gesubsidieerde aanloopfase naar een dekkende exploitatie. Deze stap is tot nu toe vaak te groot. Over het algemeen blijkt dat er tot nu toe een groter belang wordt gehecht aan parkmanagementdiensten die leiden tot directe kostenbesparingen. Dan gaat het bijvoorbeeld om het onderhoud van het terrein en de bedrijfspanden. Ook beveiliging van het terrein wordt belangrijk gevonden door de in parkmanagement participerende bedrijven. Het gaat hier dus om onderwerpen die een directe invloed hebben op de bedrijfsvoering. Overige diensten komen, zonder overheidsbijdrage, veel moeilijker van de grond. Deze diensten, die niet tot de kernactiviteiten behoren of daar van grote invloed op zijn en niet direct tot aanzienlijke besparingen leiden, hebben bij de gemiddelde ondernemer weinig belangstelling. Aanbevelingen Focus op terreinen waar bedrijven een bereikbaarheidsprobleem ervaren. Zoals hiervoor genoemd is de kans van slagen van mobiliteitsprojecten groter bij terreinen waarbij sprake is van een oplosbaar bereikbaarheidsprobleem. Bij terreinen die goed bereikbaar zijn, zal draagvlak ontbreken voor dergelijke projecten. De problematiek moet zo groot zijn dat de partijen bereid zijn om te werken aan oplossingen. Een goede procesaanpak is daarbij vereist, evenals kennis en begrip van cultuurverschillen tussen bedrijfsleven en overheid. (zie bijvoorbeeld Processen in de greep van novem en de KPVVbrochure Samenwerken aan mobiliteitsproblemen).

Wanneer de parkmanagementorganisatie zorgen uit handen neemt, zijn bedrijven eerder geneigd om deel te nemen. Voorbeelden waar dit goed werkt zijn Waalwijk – haven en Amsterdam – Westpoort.

Zet mobiliteitsaspecten direct in bij de (her)ontwikkeling van gebieden. Het gebiedsgericht aanpakken van (verwachte) bereikbaarheidsproblemen is bij nieuwe bedrijventerreinen aanzienlijk gemakkelijker dan bij bestaande. De werknemers zijn nog niet gewend aan een bepaalde vervoersmodaliteit en nieuwe verplaatsingspatronen moeten zich nog ontwikkelen. Indien werknemers direct bij de bedrijfsvestiging de keuze hebben uit verschillende goed georganiseerde vervoeralternatieven, zijn er goede mogelijkheden om de personeelsmobiliteit in de gewenste richting te sturen ter voorkoming van bereikbaarheidsproblemen. Dit pleit ervoor om bij de ontwikkeling van nieuwe terreinen in een zo vroeg mogelijk stadium een parkmanagementorganisatie op te zetten met oog voor bereikbaarheidsproblemen, ook op de (middel)lange termijn. Immers het collectief aanpakken van bereikbaarheidsproblemen is kansrijker dan wanneer per bedrijf gezocht wordt naar oplossingen; er is meer daadkracht, er zijn meer financiële mogelijkheden. Essentieel is de vraag hoe dit kan worden vastgelegd in (juridische constructies). Dit gaat KpVV verkennen.

24


Er zijn meer wegen naar Rome. De collectieve aanpak van bereikbaarheidsproblemen hoeft niet altijd via een parkmanagementorganisatie te verlopen. Een sterke ondernemersvereniging kan ook een initiërende rol op zich nemen (zie het Westpoort voorbeeld). Werk vanuit de probleemgedachte: wanneer er een concreet probleem is op bereikbaarheidsgebied is het zaak daarvoor creatieve oplossingen te bedenken. Het is natuurlijk een voordeel als er een beheerorganisatie is, maar dit is niet noodzakelijk.

Hoewel het verbeteren van bereikbaarheid niet noodzakelijk door een parkmanagementorganisatie geïnitieerd hoeft te worden, is bereikbaarheid wel een integraal onderdeel van de kwaliteit van bedrijventerreinen en dus van parkmanagement. Uit het onderzoek blijkt dat rond het aspect van mobiliteit dezelfde moeilijkheden en valkuilen worden ervaren als rond de andere diensten van parkmanagement. Daarom zijn vele conclusies en aanbevelingen universeel. Inmiddels zijn daarover al de nodige publicaties verschenen, die in de volgende paragraaf kort de revue passeren. Voor de opzet van parkmanagement is vooral de serie “Parkmanagement, kwaliteit wint terrein” en de publicatie “Processen in de greep” relevant. Wat betreft mobiliteit en bereikbaarheid zijn de publicaties “Samenwerken aan mobiliteitsproblemen; Bekijk het!” en “Ieder zijn deel, locatiebereikbaarheid anders aanpakken” interessant. Daarnaast zijn er nog enkele publicaties opgenomen die verschillende duurzaamheidsaspecten op bedrijventerreinen behandelen.

25


5

Beschikbare instrumenten en informatiebronnen

Er zijn diverse instrumenten en hulpmiddelen om het aspect mobiliteit mee te nemen in Parkmanagement. Tot nu toe zijn er weinig instrumenten specifiek op het mobiliteitsaspect in parkmanagement gericht. Er is inmiddels echter wel veel gepubliceerd over parkmanagement en de vormgeving daarvan. Deze bronnen zijn ook zeer bruikbaar om de mobiliteitsaspecten verder uit te werken. Hier volgt een overzicht van interessante literatuur en websites.

5.1

Literatuursuggesties

Samenwerken aan mobiliteitsproblemen; Bekijk het! KPVV Rotterdam (2004). Ieder zijn deel, locatiebereikbaarheid anders aanpakken. Raad voor Verkeer en Waterstaat, 2004 Parkmanagement, kwaliteit wint terrein … en hoe financieren we dat. Ministerie Economische Zaken (2004). Processen in de greep. Handboek Samenwerkingsprocessen duurzame bedrijventerreinen. Novem en Provincie Zuid-Holland (2003). Leidraad Duurzame bedrijventerreinen, Novem (2003), publicatienummer 3DBT03.01. Parkmanagement, kwaliteit wint terrein … en dat zetten we op papier. Nut en noodzaak van overeenkomsten bij de opzet van parkmanagement, Ministerie Economische Zaken (2003), publicatienummer 03012. Parkmanagement, kwaliteit wint terrein, Ministerie van Economische Zaken (2002), publicatienummer 02O03. Leren van falen: succes behalen, Novem (2001)3DBT-01.06. Werken aan duurzaamheid op bedrijventerreinen, een proceshandreiking voor gemeenten, Novem (2001) publicatienummer 3DBT-01.04. Rapportage PIT juli 1998 – juli 2001, Projecten innovatie team (2001). Processchema Duurzame Ontwikkeling op Nieuwe Bedrijventerreinen, Milieu Overleg Lagere Overheden (2001).

26


Methodiek opzet parkmanagement, het doorbreken van de impasse, Decisio BV i.o.v. Programmabureau Move /Novem (2000)

5.2

Websites

www.kpvv.nl Het Kennisplatform Verkeer en Vervoer (KpVV) houdt zich bezig met het achterhalen van de behoefte aan en het aanbod van kennis bij decentrale overheden op het gebied van verkeer en vervoer. Vervolgens voert KPVV projecten uit en organiseert symposia om in de kennisbehoefte te voorzien. Op de website staan relevante documenten, informatie en links. www.vm2.nl De Vereniging Mobiliteitsmanagement (VM2) is een overkoepelende organisatie voor iedereen die als adviseur of medewerker van bedrijven en (overheids)instellingen tot taak heeft mobiliteitsmanagement te bevorderen of implementeren, zowel binnen de eigen organisatie als daarbuiten. Op de site vindt u interessante links naar internetsites op het gebied van mobiliteit. www.dbt.novem.nl De themawebsite Duurzame bedrijventerreinen (DBT) van Novem met informatie over het programma DBT, een subsidiewijzer, publicaties, projecten en nieuws.

www.bedrijventerreinen.ez.nl De site van het Ministerie van Economische Zaken met informatie over het beleid voor bedrijventerreinen. Daarnaast zijn staan er inspirerende voorbeelden over thema’s als duurzame bedrijventerreinen, parkmanagement, zorgvuldig ruimtegebruik etc. www.duurzamebedrijventerreinen.nl Op de site van adviesbureau BECO vindt u een uitleg over het concept duurzame bedrijventerreinen plus dertig profielen van DBT's in Nederland. U krijgt nuttige tips en u vindt de weg naar subsidies.

27


Bijlage: overzicht bekeken terreinen

Terrein Zernike Wetering Haven VII Mediapark Schiphol-Rijk Rivium Avantis Industriepark Kleefse Waard Wavin Emmtec Buiksloterham

Gemeente Groningen Utrecht

Mobiliteitsaspecten Parkeeronderzoek Pionierskaart, electrische taxi’s Waalwijk Parkeren, vervoersmanagement Hilversum Parkeren, busvervoer Haarlemmermeer Mobiliteitsmanagement Capelle a/d Ijssel Openbaar vervoer Heerlen Busbaan Arnhem Collectief gebruik pakketdiensten Harderberg Mobiliteitsmanagement Emmen Parkeren, bewegwijzering Amsterdam Bewegwijzering

Lijnden

Haarlemmermeer Mobiliteitsmanagement, Infozuil met kaartprinter Business Park Arnhem Postverwerking, VIP-vervoer Arnhem en autohuur Nieuwland Alblasserdam Onderzoek collectief vervoer, vrachtwagenparkeren Waarderpolder Haarlem Bundeling goederen, alternatieven auto Teleport Amsterdam Bundeling goederen Bio Science Park Leiden Verbeteren bereikbaarheid De Krogten Breda Verbeteren bereikbaarheid De Hurk Eindhoven combineren van vrachten, gezamenlijk personeelsvervoer, carpoolen, bikedispenser Grote polder Zoeterwoude Ov en fiets Waarderpolder Haarlem Bundeling goederen, alternatieven auto

28


Status Uitgevoerd Uitvoering Uitvoering Uitvoering Uitvoering Uitvoering Uitvoering Uitvoering Uitvoering Uitvoering Uitvoering Uitvoering Uitvoering Ontwikkeling Ontwikkeling Ontwikkeling Ontwikkeling Ontwikkeling Ontwikkeling

Planfase Ontwikkeling

Parkmanagement en mobiliteit. Inventarisatie van praktijkvoorbeelden

Recommend Documents