Paradoxen van de kwaliteitsbevordering Top - Competitie - Audit “Winner takes it all” (algemener: steeds grotere grants) ondermijnt competitie juist (geen ‘level playing field’) Gigantisch audit systeem ondermijnt juist kwaliteit Question: “What are the five most important problems in computer science?” Answer: “I don’t like this ‘top ten business’. It’s the bottom ten that I like. You’ve got to go for the little things, the stones that make up the wall. Science is a tremendous collaboration of people from all over the world adding little bricks to a massive wall. The individual bricks are what make it work, and not the milestones. Next question?” (Donald Knuth)
vrijdag 15 november 13
Fenomenologie van de toepassingsbevordering I: De Top-Down Planning Nederland (2011-heden): Topsectoren horticulture (tuinbouw), agriculture & food, water, life sciences & health, chemistry, high tech, energy, logistics, creative industry, head offices 50% nationaal research budget ➔ topsectoren, 50% ➔ ‘vrij’ onderzoek
Kennis - Kunde - Kassa!
Europa (EU): Horizon 2020 Grand Challenges Climate action, resource efficiency, and raw materials; Secure, clean and efficient energy; Food security, sustainable agriculture, marine and maritime research and the bio-economy; Health, demographic change and wellbeing; Inclusive, innovative and secure societies; Smart, green and integrated transport 75% EU research-budget ➔ Grand Challenges, 25% ➔ vrij onderzoek vrijdag 15 november 13
Fenomenologie van de toepassingsbevordering II: De Universiteiten Onderwijsfinanciering uit #Ba, Ma, PhD diploma’s Onderzoeksfinanciering (PhD’s, postdocs, apparatuur): NL research agencies: NWO, STW, ZonMw, Agentschap.NL Europese research agencies: ERC, Marie Curie Action, ESF
➔ De allocaties van 50% voor Topsectoren en 75% voor Grand Challenges dringen direct tot universiteiten door! ➔ Universitaire profileringsplannen (Hoofdlijnenakkoord) om aan te sluiten bij TS en GC versterken top-down planning nóg verder
vrijdag 15 november 13
Fenomenologie van de toepassingsbevordering III: Het Verleden (Humboldt) Universität zu Berlin (1809): ‘Einsamkeit und Freiheit’ “Dann giesst die Wissenschaft oft ihren wohltätigen Segen auf das Leben aus, wenn sie dasselbe gewissermassen zu vergessen scheint” “Ihr [die Universität] wahrer Wert zeigt sich darin, den menschlichen Geist so zu bilden, dass er den schwer zu entdecken Punkt nicht verfehlt, auf welchem Gedanke und Wirklichkeit sich begegnen und freiwillig in einander übergehen.”
Science, The Endless Frontier (Vannevar Bush, 1945) “Support of basic research in the universities and research institutes must leave the internal control of policy, personnel, and the method and scope of the research to the institutions themselves. This is of the utmost importance.”
vrijdag 15 november 13
Successen van het Humboldt-Bush model Electriciteit (Gilbert ➔ Faraday ➔ Siemens, Westinghouse) Atoombom (Hahn ➔ Szilard ➔ Fermi ➔ Los Alamos) Computer (Hilbert ➔ Gödel ➔ Turing ➔ von Neumann) Compact Disc (Philips NatLab onder Casimir) World Wide Web (Deeltjesfysica ➔ CERN ➔ Google ...) Quantum Computers (Einstein-Bohr debat) De volledige technologische infrastructuur van onze maatschappij komt voor uit ongepland, “curiosity-driven” onderzoek
vrijdag 15 november 13
vrijdag 15 november 13
Paradox van de toepassingsbevordering Planning van toepassingen brengt deze juist verder weg: onderdrukt creativiteit, eigen fascinatie, en serendipiteit diepste toepassingen wetenschap zijn totaal onverwacht
Grootschalige planning is helemaal uit den boze! “Succes is niet een kwestie van één grote stap, maar van heel veel kleine stapjes. Je moet niet denken: ik wil vijftig winkels neerzetten. Je moet eerst die ene winkel goed doen. Je moet die ene bh goed kunnen maken.” (Marlies Dekkers)
vrijdag 15 november 13
Conclusie: Wetenschap en Welvaart Bijdrage van wetenschap aan welvaart zou groeien door: de kwaliteit van wetenschap te bevorderen toepassing van wetenschap op welvaart te bevorderen Huidig excellentie-fetishisme via allesomvattende competitie en verstikkend kwaliteitscontrole (audit) systeem ondermijnt juist kwaliteit van wetenschap (en competitie!) Grootschalige, lange-termijn top-down planning van toepassingen (door zowel NL als EU) brengt deze juist verder weg
vrijdag 15 november 13
Coda: de ‘afgeleide vraag’ Hoe beïnvloedt het huidige financieringssysteem voor wetenschap de inhoud van deze wetenschap? Succes naar criteria van dit financieringssysteem, nl. auditable performance indicators (grants, h-index,..) wordt (ten onrechte) gezien als succes van wetenschap Methodiek van dit financieringssysteem, nl. competitie, lange-termijn planning van doelen worden (contraproductief) gezien als methodiek van wetenschap (Vgl. Marx: Commodity Fetishism) vrijdag 15 november 13
