Paraatheid en noodplanning als laatste stap in waterveiligheid: het BNIP wateroverlast van Poperinge
22 oktober 2013
Paraatheid en noodplanning als laatste stap in waterveiligheid: het bijzonder noodinterventieplan wateroverlast van Poperinge “Van zandzak tot bufferbekken”
In alle stilte …
“Van zandzak tot bufferbekken”
Kevin White, ambtenaar NIP
Paraatheid en noodplanning als laatste stap in waterveiligheid: het BNIP wateroverlast van Poperinge
22 oktober 2013
Inhoud • • • • • •
Inhoud • • • • • •
Geschiedenis Voorbereidingen op de noodsituatie Beheer van de noodsituatie Scenario’s, procedures en maatregelen Varia Waterbeheersingswerken
“Van zandzak tot bufferbekken”
Geschiedenis Voorbereidingen op de noodsituatie Beheer van de noodsituatie Scenario’s, procedures en maatregelen Varia Waterbeheersingswerken
Geschiedenis • De zomeroverstromingen van juli 2005 in het IJzerbekken brachten belangrijke knelpunten naar voor. • 2 maal zware overstromingen in 2007 … in 4 dagen tijd. • Winteroverstromingen van november 2009 (o.a. Roesbrugge) waren voornamelijk gelinkt aan de IJzer door een grote aanvoer van water vanuit Frankrijk. • Hoge waterstanden november 2010 bedreigden in het IJzerbekken geen infrastructuur. Ze veroorzaakten wel veel schade voor landbouwgewassen.
Kevin White, ambtenaar NIP
Paraatheid en noodplanning als laatste stap in waterveiligheid: het BNIP wateroverlast van Poperinge
22 oktober 2013
Startmoment … juli 2007 • Op 20 juli wordt de deelgemeente Watou zwaar getroffen door wateroverlast. • Op 23 en 24 juli wordt dezelfde deelgemeente getroffen, maar ook delen van de stadskern en andere deelgemeenten. • De gevolgen voor de getroffen inwoners zijn zeer ernstig. – Huisraad vernielt – Woningen en handelszaken beschadigd –…
“Van zandzak tot bufferbekken”
Kevin White, ambtenaar NIP
Paraatheid en noodplanning als laatste stap in waterveiligheid: het BNIP wateroverlast van Poperinge
22 oktober 2013
Vaststellingen • Iedereen is vol goede wil om overal te helpen; • Wie luidst roept, krijgt eerst hulp; • Eigen (stads)middelen blijken onvoldoende; • Schuldvraag? – Was dit te voorkomen? – Is het onderhoud van de waterlopen ok?
• Onvoldoende coördinatie; • Aanpak wijkt af van de dagdagelijkse werking; • …
• • • • • •
Inhoud
Voorbereiding op de noodsituatie
Geschiedenis Voorbereidingen op de noodsituatie Beheer van de noodsituatie Scenario’s, procedures en maatregelen Varia Waterbeheersingswerken
• Uit het verleden blijkt dat het risico op overstroming een reëel gevaar betekent op het grondgebied van Poperinge, en dat de nodige voorzorgsmaatregelen dienen genomen te worden om dit in de toekomst te vermijden: – aanleg spaar- en bufferbekkens – gepast onderhoud waterlopen –…
Voorbereiding op de noodsituatie • Inventaris van de kritieke locaties – Een overzicht (per straat) van de kritieke locaties op het grondgebied + een (lucht)foto per locatie voorzien van aanvullende informatie.
“Van zandzak tot bufferbekken”
Kevin White, ambtenaar NIP
Paraatheid en noodplanning als laatste stap in waterveiligheid: het BNIP wateroverlast van Poperinge
Inhoud • • • • • •
Geschiedenis Voorbereidingen op de noodsituatie Beheer van de noodsituatie Scenario’s, procedures en maatregelen Varia Waterbeheersingswerken
22 oktober 2013
Beheer van de noodsituatie • Samenstelling gemeentelijk coördinatiecomité (GCC): – Vaste leden uit het GCC: • • • •
Burgemeester Ambtenaar nood- en interventieplanning Brandweer (officieren) Politie (LC Poperinge en/of OBP)
– Aangevuld met deskundigen: • Technische dienst (ing. en/of werkcontroleurs)
Beheer van de noodsituatie • Locatie gemeentelijk coördinatiecomité: – Uit de praktijkgevallen is gebleken dat het stadhuis niet functioneert als ideale uitvalsbasis voor het GCC. – Daarom werd beslist het GCC te verplaatsen naar de brandweerkazerne.
“Van zandzak tot bufferbekken”
Beheer van de noodsituatie • Werking gemeentelijk coördinatiecomité (GCC): – De burgemeester bepaalt het tijdstip van samenkomst. In overleg met de ambtenaar nood- en interventieplanning worden alle (hulp)diensten tijdig telefonisch op de hoogte gesteld. – Eventueel wordt gekozen om periodiek op regelmatige tijdstippen (om de 3 à 4 uren) samen te komen. Dit om de situatie te volgen. Dit wordt steeds op het einde van iedere samenkomst beslist.
Kevin White, ambtenaar NIP
Paraatheid en noodplanning als laatste stap in waterveiligheid: het BNIP wateroverlast van Poperinge
22 oktober 2013
Scenario’s, procedures en maatregelen
Inhoud Geschiedenis Voorbereidingen op de noodsituatie Beheer van de noodsituatie Scenario’s, procedures en maatregelen • Varia • Waterbeheersingswerken • • • •
• Voorbereidende fase (groen) – Alle voorbereidende maatregelen bij melding van overmatige neerslag, via de officiële kanalen (bv.: KMI of overstromingsvoorspeller) van weersvoorspellingen worden in overleg met de burgemeester, de brandweerbevelhebber en de ambtenaar nooden interventieplanning of hun plaatsvervangers genomen.
Scenario’s, procedures en maatregelen • Vooralarmfase (oranje)
Scenario’s, procedures en maatregelen • Alarmfase (rood)
– Van zodra wordt vastgesteld dat het waakpeil (drempel waarboven overstromingen in nietkritieke gebieden kunnen beginnen optreden) van een of meerdere waterlopen is of wordt overschreden. – Zodra het vooralarm van kracht wordt, volgen de gewaarschuwde (hulp)diensten de situatie nauwlettend op de voet en nemen de vereiste interne maatregelen om onmiddellijk operatief te zijn.
– Van zodra wordt vastgesteld dat het alarmpeil (drempel waarboven overstromingen in bebouwde gebieden kunnen beginnen optreden) van een of meerdere waterlopen wordt of is overschreden. – De algemene rendez-vousplaats voor alle hulpdiensten is de brandweerkazerne Poperinge, Doornstraat 45 te 8970 Poperinge.
Scenario’s, procedures en maatregelen • Nazorg (blauw) – Van zodra een daling van de peilen wordt vastgesteld kunnen de voorbereidingen opgestart worden om over te gaan tot de nazorg.
Actiekaarten • 1: voorzitter • 2: secretariaat • 3: brandweer – 3.a: Officier coördinatie • 3.a.i: Verantwoordelijke radiocommunicatie • 3.a.ii: Verantwoordelijke telefonie
– 3.b: Officier logistiek
• • • •
“Van zandzak tot bufferbekken”
4: 5: 6: 7:
Medische en psychosociale diensten Politie Technische dienst Pers / communicatie
Kevin White, ambtenaar NIP
Paraatheid en noodplanning als laatste stap in waterveiligheid: het BNIP wateroverlast van Poperinge
Inhoud • • • • • •
Geschiedenis Voorbereidingen op de noodsituatie Beheer van de noodsituatie Scenario’s, procedures en maatregelen Varia Waterbeheersingswerken
22 oktober 2013
Consultatiemogelijkheden van voorspellingen • Belgische websites – – – – – – –
http://www.buienradar.be http://www.hydronet.be http://www.infometeo.be http://www.kmi.be http://www.lin.vlaanderen.be/awz http://www.meteoonline.be http://www.overstromingsvoorspeller.be
• Nederlandse websites
– http://www.buienradar.nl
• Franse websites
– http://www.meteofrance.com – http://www.meteoonline.fr
• Duitse websites
– http://www.wetteronline.de/euroakt.htm
• Europese websites
– http://www.meteox.com
Strategische voorraad zandzakken
Strategische voorraad zandzakken
• Er wordt gestreefd om steeds te beschikken over een ruime hoeveelheid aan (gevulde) zandzakken:
• Bij zware voorspellingen gebeurt een preventieve verdeling van zandzakken over het grondgebied ten behoeve van de bevolking op vooraf bepaalde strategische uitzetplaatsen
– – – –
1.000 1.000 1.000 2.000
gevulde natte zandzakken gevulde droge zandzakken lege witte polypropyleen zandzakken lege jute zandzakken
• Deze kunnen allen gestockeerd worden in een daarvoor voorziene zeecontainer welke staat opgesteld nabij de brandweerkazerne te Poperinge. De opslag gebeurt zo veel mogelijk bij voorkeur op paletten. • Naast deze voorraad, worden op 2 plaatsen ook nog een kleine hoeveelheid zandzakken gestockeerd (enkel voor eerstelijnsgebruik door de brandweer).
“Van zandzak tot bufferbekken”
– Zowel in centrum als in deelgemeenten.
Kevin White, ambtenaar NIP
Paraatheid en noodplanning als laatste stap in waterveiligheid: het BNIP wateroverlast van Poperinge
22 oktober 2013
Verder nog … • Bijhouden van alarmeringsschema • Versterkingsmiddelen • Lijst van mogelijke opvangplaatsen/centra • Gebruik zandzakvulmachine (TD) • Gebruik zware debietpomp brandweer • Opsomming gebruikte afkortingen • Inventaris middelen in GCC • Overzicht waterbeheersingswerken …
Waterbeheersingswerken • Kort na de overlast van 2007 hebben de drie waterloopbeheerders (stad, provincie en Vlaams gewest) een samenwerkingsovereenkomst afgesloten voor de opmaak van een hydronautstudie van het bekken van de Poperingevaart. • Aan de hand van deze studie werden actieplannen opgesteld voor de verschillende waterloopbeheerders.
Inhoud • • • • • •
Geschiedenis Voorbereidingen op de noodsituatie Beheer van de noodsituatie Scenario’s, procedures en maatregelen Varia Waterbeheersingswerken
Waterbeheersingswerken • De concrete maatregelen die uit de actieplannen voortvloeiden, zijn voornamelijk de aanleg van bufferbekkens, maar ook andere beheerswerken.
Waterbeheersingswerken Uitbreiding van de bestaande bufferbekkens Nieuw bufferbekkens Aanleg van verhoogde bermen. Heropening van beken Bouw van automatische en mechanische stuwen • Waterlopen herrofileren • Versteviging van oevers met doorgroeitegels • Plaatsen van bypasses • • • • •
“Van zandzak tot bufferbekken”
Kevin White Ambtenaar nood‐ en interventieplanning Poperinge
[email protected]
Kevin White, ambtenaar NIP
