Pantelis Rapport 2013

Pantelis Rapport 2013 Inhoudsopgave

Inleiding

1

Strategie

3

Conclusies

11

Inleiding Wat vliegt de tijd. Het is alweer 4 jaar geleden dat ik nog eens een Pantelis Rapport in mekaar bokste. Toch lijkt het helemaal nog niet zo lang geleden. Time flies when you’re having fun, een gezegde dat veel waarheid herbergt. Het Pantelis Rapport zag het levenslicht met de opstartfase van Slim Beleggen. Mijn rapport viel in de categorie ‘Big Picture’ analyses, ook wel gekend als macro-economische analyses, gekoppeld aan concrete tips. Het is was een moeilijke periode. Ik startte Slim Beleggen in 2009, op het hoogtepunt van de financiële crisis. Deze keuze maakte ik bewust. Mijn jarenlange ervaring op de beurs had me één ding geleerd: je moet toeslaan als niemand nog wil. Die regel geldt niet alleen op de beurs als je succes wil oogsten, maar voor de meeste aspecten in het leven. Zo ook bij het ondernemen. Mijn carrière als aandelenanalist ruilde ik in voor een online start-up, met de visie dat moeilijke financiële materie ook op een duidelijke en heldere manier kan aangeleverd worden op maat van de particuliere belegger.

Pantelis Rapport is een uitgave van Slim Beleggen, onderdeel van Evia Group. [email protected]

Het was geen gemakkelijke periode. Mijn spaarcenten gingen snel op aan het online project, terwijl ik maandenlang moest wachten om mijn eerste klant te verwelkomen. Rendement was in de eerste jaren niet aan de orde. Maar ik geloofde erin. Ik zag en wist dat de ‘kleine’ belegger, de doe-het-zelvers op de beurs, nood hadden aan onafhankelijk advies in de financiële markt. Hun slechte ervaringen met financiële partijen die ‘gratis’ content aanbieden was overigens volledig terecht. Ik heb achter de schermen gewerkt en geloof me, wees huiverig voor gratis financieel advies. Achter alle ‘gratis’ informatie schuilt een mechanisme dat bijzonder kostelijk kan worden. Gelukkig heeft de crisis van 2009 dergelijke uitwassen geliquideerd en nieuwe onafhankelijke initiatieven zoals Slim Beleggen zuurstof gegeven.

Copyright @ 2013 Slim Beleggen | Pantelis Rapport

1

Ondertussen zijn we bijna 5 jaar verder en is Slim Beleggen uitgroeit tot de ‘Big Five’ van financiële analyses in de Benelux. De nood naar onafhankelijk en contrair advies was en blijft hoog. Mensen willen er graag voor betalen, want inmiddels weten ze dat betaald advies goedkoper is, en bovendien schuilen er geen rare relaties achter onze adviezen. We worden niet betaald door banken of andere financiële instellingen, maar ook niet door de beursgenoteerde bedrijven die het tot onze Selectielijst schoppen. Iedere analyse is zuiver op de graad, daar kan u vanop aan! Een ander handelsmerk van Slim Beleggen werd haar contraire visie op de financiële markten. Terwijl niemand iets moest weten van goud en andere edelmetalen, startten we het Goud & Zilver Rapport op. Terwijl beleggers de groeilanden de rug toekeerden, versterkten wij het Groeimarkten Rapport. Toen de markt aandelen kotsbeu was, lanceerden wij het Technologie Rapport. Tegendraads handelen zit in de genen van Slim Beleggen, iets wat door steeds meer beleggers geapprecieerd wordt. Het is belangrijk dat er een ander geluid klinkt over de financiële markten. Inmiddels is Slim Beleggen in meerdere opzichten een trendzetter geworden in het vakgebied. We waren het eerste puur online platform voor adviesbrieven in de Benelux. Geen fysieke levering meer, maar alles rechtstreeks in uw mailbox. Geen lange wachttijden meer aan een telefonische hulplijn, maar razendsnelle antwoorden per mail. Geen weken wachten op informatie, maar dagelijkse blogs op onze website. Ik zie steeds meer bedrijven het model van Slim Beleggen kopiëren, wat een grote glimlach op mijn gezicht laat verschijnen. Ik ben trots dat de doorgedreven visie eindelijk komt bovendrijven en onze sector kleurt. En ik kan u verzekeren, zelfs vandaag blijven we voluit investeren in ons platform om u in de toekomst nog beter te bedienen met nieuwe en unieke methodes van analyse! Niet enkel de sector apprecieert (op hun manier) wat we bij Slim Beleggen doen. Recent werd ik persoonlijk uitbundig in de bloemen gezet. Ik behaalde de Gouden Stier voor ‘Beleggingsexpert 2013’, een gegeerde award in financiële middens en bovendien een publieksprijs! Ook dit sloeg in als een bom. Want u, te samen met het merendeel van de ruim 11.000 stemmen, zette mij met overtuiging bovenaan de lijst, die enkele stevige concurrenten bevatte. Mijn dank is ontzettend groot en het is voor mij een bewijs dat ik met Slim Beleggen een juiste keuze heb. Het is tevens een belangrijk signaal van vele beleggers dat we verder moeten gaan op de ingeslagen weg. En gelooft u mij, we zullen u met Slim Beleggen op uw wenken bedienen in de komende jaren! Zo, en genoeg ‘geluld’, zeggen ze dan in Nederland. Tijd om te doen wat ik het liefst van alles doe, analyseren en filosoferen over de toekomst van de financiële markten. Veel leesplezier! Nico Pantelis


2

Strategie Zoals ik al aankaartte in de inleiding, is de basis van Slim Beleggen ontstaan vanuit een Big Picture analyse. Ik bekijk de financiële markten liever vanuit een langere termijn – de seculaire trends – dan op basis van de dagelijkse beslommeringen. Ik analyseer de grote golfbewegingen in de economie en op de beurs. Dit geeft me een goed beeld om te bepalen waar we ons in de toekomst naartoe begeven. Maar zoals altijd, om een inschatting te maken van de toekomst, moet je de historie kennen. Verleden Ik heb het geluk dat ik als ‘kind van de internetgeneratie’ ben begonnen met beleggen in de tweede helft van de jaren negentig (van vorige eeuw), toen de technologiebubbel nog in volle ontwikkeling was. Het was een periode dat je als belegger maar weinig kon misdoen. Nederlandse IPO’s, Amerikaanse technologieaandelen, de OTC BB markt, B overal heb ik van kunnen proeven. Met het nodige succes overigens, want ik kwam enkele gigantische kleppers op het spoor. Maar zoals het met de meesten ging, verloor ook ik veel van die ‘nieuwe rijkdom’ na de eeuwwisseling. Ik begon met weinig, beleefde enkele jaren glorietijden met een verveelvoudiging van mijn spaarcenten, en eindigde zo’n 5 jaar later met ongeveer evenveel als toen ik begonnen was. Een wilde achtbaan, maar per saldo was ik er niet op vooruit gegaan. Tenminste, niet op vlak van vermogen, maar ik heb in die periode wel onschatbare kennis en ervaring opgedaan. In de jaren nadien heb ik me vooral verdiept in de historie van de beurs. Ik wilde eerst de financiële markten doorgronden vooraleer ik opnieuw voluit ging beleggen. Hoe meer ik studeerde, hoe meer ik ondervond dat de beurzen golfden op langdurige seculaire trends. Bewegingen die gemiddeld 20 jaar duren. Ze beginnen in algeheel pessimisme, gaan over van argwaan naar aanvaarding en eindigen in euforie. De grondstoffen stierenmarkt van de jaren ’70, de Japanse boom in de jaren ’80, de aandelenrally van de jaren ’90, vastgoed in het afgelopen decennium, B seculaire trends zijn van alle tijden. Het is zaak deze in een vroeg stadium te herkennen en vervolgens de trend uit te zitten. Zo kwam ik in 2003/2004 tot de vaststelling dat er iets veranderde in de grondstoffenmarkt. Terwijl de meeste beleggers nog hun wonden likten van de beurscrash van 2000, moest niemand iets weten van beleggingen in grondstoffen. Dit terwijl de grondstofprijzen flink in de lift zaten. Dat was het geval voor de prijs van olie, maar ook voor de goudprijs en andere grondstoffen. Ik beet me vast in de grondstoffentrend en ging me verder verdiepen in de materie. Waarom waren grondstoffen de nieuwe, volgende seculaire trend?


3

Ik kwam er al snel achter dat de prijsstijgingen veroorzaakt werden door 2 fundamentele stuwkrachten. Enerzijds was er een simpel vraag/aanbod probleem. Sinds de eeuwwisseling droegen de groeimarkten bij aan de wereldeconomie, met name door de industriële transitie van het westen naar het oosten. Bovendien stijgt de wereldbevolking nog ieder jaar. Aan de andere zijde neemt het aanbod van grondstoffen jaarlijks maar mondjesmaat toe. Dit zorgde voor een ‘squeeze’ en dus een prijsexplosie, zoals u kan zien op bovenstaande grafiek van de olieprijs. Maar dit was niet het enige. Door het barsten van de technologiebubbel en de bestrijding van terreur, gingen de Verenigde Staten in overdrive spenderen. Aangezien de economie geen vergelijkbare (hoge) groei kon voorleggen, vertaalde zich dit in een enorme schuldbubbel in de jaren nadien. Een schuldenberg die steeds meer gefinancierd werd door de monetaire bijstand van de centrale banken. De hoge prijzen werden voor een belangrijk deel kunstmatig omhoog gestuwd, zoals later ook in de vastgoedsector. Voeg daarbij allerlei waanzinnige financiële producten die deze (nieuwe) bubbel gevoed hebben en je hebt het recept voor een ramp. In 2008 konden de autoriteiten de vele gaten in de financiële dijken niet meer dichten en werden we getuige van de grootste financiële crash sinds de jaren ’30. Ook grondstoffen werden meegesleurd in deze liquidatie, maar zoals bovenstaande grafiek ook aantoont, kwamen de prijzen voor grondstoffen in de jaren nadien weer terug opzetten. Olie ging van 20 dollar per vat naar 150 dollar, om te crashen naar 35 dollar en vandaag weer te handelen rond 100 dollar per vat. Niet enkel olie maakte een vergelijkbare beweging, ook andere segmenten (agrarische grondstoffen, industriële metalen) maakten vergelijkbare bewegingen in de voorbije jaren. Goud stak er zelfs met kop en schouders bovenuit. Het gele edelmetaal ging zelfs tweemaal zo hoog als de piek van 2008! Ook de vastgoedprijzen wisten sinds de crash van 2008 te herstellen, maar noteren in vele gebieden nog altijd (ver) onder de hoogtepunten van weleerB Copyright @ 2013 Slim Beleggen | Pantelis Rapport

4

Ook de aandelenmarkten werden meegesleurd in de crash van 2008. Dit was de tweede globale afstraffing op nog geen tien jaar tijd. Mijn studie over seculaire trends had ook geleerd dat seculaire berenmarkten meestal korter van duur zijn dan stierenmarkten, laten we zeggen ongeveer de helft. Dus ik had een sterk vermoeden dat de tweede beurscrash wel eens de bodem voor de volgende seculaire opwaartse trend kon plaatsen. Ik wachtte het herstel eerst af, maar in 2010 werd ik positiever voor aandelen. De waarderingen zaten op dieptepunten en het sentiment was ronduit negatief voor aandelen. Een ideale voedingsbodem voor een seculaire stier!

Zoals u op bovenstaande grafiek van de S&P 500 kan zien, vormde de bodem van 2008 de springplank voor een stevige rally. Een remonte die de historie zal ingaan als de meest gehate beursrally. De S&P 500 daalde tot 666 punten in maart 2009, om vervolgens 1000 punten omhoog te schieten in de jaren nadien.


5

Heden Waar staan we vandaag? Dat is wellicht de belangrijkste vraag van het moment. Want terwijl de meeste beleggers de beursrally vanaf de zijlijn hebben gevolgd, sprongen vele nieuwkomers op de goudrally. Die goudrally brak hen zuur op. Sedert de piek van 2011 daalde de goudprijs met ruim 30% en donderden de goudmijnaandelen dubbel zo diep naar beneden. 2013 werd een pijnlijk jaar voor goud. Aan de andere kant van het spectrum vierden beleggers in technologie een feestje zoals ze al lang niet meer hadden gedaan. Ik kreeg op bepaalde ogenblikken zelfs flashbacks naar mijn beginperiode als belegger, rond 1995/1996, toen de koersen van bepaalde technologiesegmenten veel harder stegen dan de gemiddeldes. Ook dat zagen we in het voorbije jaar gebeuren. 3D Printing, robotica, drones, B Alle specialiteiten van Slim Beleggen werkten dit jaar, waardoor de Selectielijst van het Technologie Rapport het gemiddeld 3x beter deed dan de Nasdaq. Als ik de rekening moet opmaken, dan mogen we absoluut niet klagen. Maar het blijft van belang om de Big Picture niet uit het oog te verliezen. Want terwijl we een ongewone periode achter de rug hebben – aandelen omhoog, goud omlaag – blijf ik steeds het globale beeld analyseren. Is er ook iets fundamenteels gewijzigd? Het antwoord daarop is negatief. Aan de basis van de omwenteling van de markten na 2000 ligt een patroon van hogere uitgaven en hogere schulden. In de eerste fase van deze trend werd de schuldenberg opgebouwd door consumenten, banken en de overheid. Na de crash van 2008 verschoof de schuldenberg naar de overheden en de centrale banken. De schuldenberg bleef al die tijd verder oplopen. Op onderstaande grafiek ziet u duidelijk dat de Amerikaanse overheid het schuldplafond sinds de eeuwwisseling drastisch diende op te trekken.


6

Sinds 2008 is er een duidelijke omslag te zien op vlak van schuldopbouw bij de centrale banken. Een bekend plaatje is de balans van de Fed.

De bovenstaande grafiek heeft wel een impact gehad op de omloopsnelheid van dollars, ook wel gekend als ‘velocity of money’. De explosie van de bankbalans van de centrale bank heeft 2 effecten gehad. De verhouding tussen dollars geparkeerd bij de Federal Reserve en dollars in omloop liep snel terug. Bovendien gingen banken niet meer uitlenen vanwege het risico. Waarom zou je ook als bank, gegarandeerd rendement ontvangen bij de Fed zonder enig risico. Als je weet dat krediet goed is voor 75 à 85 procent van de geldcreatie, dan zal het niets verbazen dat de omloopsnelheid sinds 2008 in crashmodus verkeert.


7

Het is de crash van ‘velocity’ die voor een deflatoire druk zorgde. Toch kon deze tegenkracht er niet voor zorgen dat bijvoorbeeld grondstoffen diep door het stof moesten. Al die tijd bleef inflatie, alhoewel laag, in het systeem. Al de waarnemers die al jaren vrezen voor deflatie, hebben de kracht van de monetaire autoriteiten duidelijk onderschat. Want laten we wel wezen, mijn rekeningen zijn in het voorbije decennium niet gedaald, het omgekeerde is eerder waar. Mijn kosten zijn, zelfs na 2008, fors gestegen. In de winkel, aan de pomp, bij de verzekeringsmakelaar, B Er zijn maar 2 plaatsen waar de prijzen niet zijn opgelopen: bij vastgoed en de tarieven van Slim Beleggen ☺. Toekomst Op het moment van schrijven ben ik getuige van opnieuw een historisch kantelmoment. Terwijl de balans van de Fed de magische grens van 4 biljoen dollar overschrijdt, kondigde Ben Bernanke zijn laatste wapenfeit aan als voorzitter van de centrale bank: een afbouw van het monetaire programma. Hij verlaagde het maandelijkse opkoopprogramma van 85 miljard dollar naar 75 miljard dollar per maand. Hierbij zal men proberen om bij iedere meeting de maandelijkse aankopen verder af te zwakken tot het nulpunt, waarna men wellicht zal kijken wat er met de quasi nulrente moet gebeuren. Momenteel verwachten de leden van de Fed nog altijd dat de nulrente zal blijven tot 2016 en later. Of het opvolger Janet Yellen ook zal lukken om de afbouw van de stimulans geleidelijk door te drukken, blijft natuurlijk een groot vraagteken. Maar men zal iets moeten doen, want het opkoopprogramma van de slechte schulden heeft vooral de bancaire sector terug wat gezonder gemaakt, maar een grote bijdrage aan de economie bleef voorlopig uit. Het is zaak om de inflatie naar een hoger niveau te tillen om de economische groei in een hogere versnelling te krijgen. Wellicht heeft Bernanke hiertoe het startschot gegeven, want banken zullen hun opties nu gaan wikken en wegen. De kans bestaat dat ze stelselmatig meer geld aan het werk zullen zetten. Ik verwacht dat inflatie wel eens sneller kan terugkeren dan iedereen verwacht. Het nieuwe geld gecreëerd door de Fed zit in het systeem en banken zullen er uiteindelijk ook gebruik van maken. Het vormt de voedingsbodem voor een toekomstige boom die we zelden hebben gezien. Hierbij loert een inflatoire oververhitting om de hoek, een zogenaamde run-a-way inflatie, dé uitdaging voor de centrale planners. Het verleden heeft meermaals aangetoond dat eens de inflatiegeest uit de fles is, het bijzonder moeilijk wordt om die er terug in te krijgen. Dit zal ervoor zorgen dat er in de toekomst steeds meer financiële bubbels opduiken in de meest onvoorziene sectoren. We hebben er trouwens niet zo lang op moeten wachten. De komst van bitcoin, een zogenaamde ‘crypto-currency’, deed de gemoederen op een dergelijke manier bedaren dat de prijs per bitcoin op enkele weken explodeerde. Simpelweg omdat het geld een uitweg zoekt naar de plaats waar het de ‘beste behandeling’ krijgt. Copyright @ 2013 Slim Beleggen | Pantelis Rapport

8

Om even bij bitcoin te blijven, er komen steeds meer vragen bij Slim Beleggen binnen wat we denken over de digitale munt. Ik weet dat de meningen in de markt enorm verdeeld zijn en dat is binnen het team van Slim Beleggen niet anders. Er zijn voorstanders, maar er zijn ook veel kritische waarnemers. Ikzelf zit er wat tussen. Ik verklaar me nader: ik denk dat het concept van crypto-currencies niet meer weg te denken is in de toekomst, maar ik vrees dat het nog te vroeg is om nu al te concurreren met het andere fiatgeld. Per slot van rekening is bitcoin een netwerksoftware die unieke codes genereert, niets meer of niets minder. Als de gebruikers aanvaarden om deze codes als geld te aanschouwen, dan heb je plots een nieuw en uniek betaalsysteem. Maar dit vertrouwen is nog fragiel. Ik denk dat de meerwaarde van crypto-currencies ligt in ‘online betalingen 2.0’. Ik hoor hier en daar dat het ook ‘goud 2.0’ is, maar ik vrees dat goud niet vervangbaar is door wat rekenkunde. Goud is een actief. Goud is overal en altijd bruikbaar, wat er ook gebeurt. Er mag morgen een atoombom vallen, de dag nadien is goud nog steeds goud. Bitcoin is een virtuele code die uitgewisseld kan worden via het internet. Cru gesteld, als we morgen het internet uitschakelen, dan heb je niets meer aan je bitcoins. En geloof me, ik stond enkele jaren geleden in Egypte tijdens het uitbarsten van de Arabische lente in dat land. De overheid besloot toen om het internet gewoonweg 2 weken uit te schakelen. Het kan! In tegenstelling tot wat ik eerder dacht, viel de economie helemaal niet stil zonder internet. Alles ging gewoon weer verder. Alleen zonder internet. Bovendien zijn er nog vele andere minpunten (vooral technisch) die uiteindelijk problematisch kunnen worden voor bitcoin. Bitcoin heeft anderzijds dan ook weer diverse voordelen, waarbij vooral het firstmover voordeel vandaag speelt. Maar ook dit gegeven is wat mij betreft relatief. Napster had destijds een first-mover voordeel met peer-to-peer uitwisselen van muziek. Maar al snel werd het systeem door de autoriteiten vakkundig de nek omgedraaid om vervolgens vrij spel te geven aan spelers zoals Apple. Let wel, ik had natuurlijk ook beter wat bitcoins gekocht toen ik de eerste maal ermee in contact kwam. De prijs stond toen nog maar 13 USD. Vandaag noteert bitcoin boven 700 USD. Maar ik heb ook vandaag nog geen bitcoins en zal er wellicht ook geen kopen. Maar ik ben er niet tegen als beleggers ze aanschaffen, maar doe het dan met mate. Copyright @ 2013 Slim Beleggen | Pantelis Rapport

9

Om terug over te schakelen naar mijn Big Picture visie op de toekomst. Ik verwacht dus dat we ons gaan begeven naar een periode van een bovengemiddelde inflatie als gevolg van een stijging van de omloopsnelheid van het geld door een aantrekkende economie maar ook door banken die hun nieuwe dollars, euro’s of yen aan het werk gaan zetten. De financiële bubbels zullen mekaar gaan opvolgen. Vandaag zijn de aandelenmarkten in trek bij beleggers. Maar het zal me niets verbazen als de liquiditeiten op een gegeven ogenblik weer naar een andere vluchthaven opzoek gaan. Ik sluit niets uit, behalve dan obligaties, en dan met name overheidsobligaties. Ik denk dat de stierenmarkt voor staatsobligaties voorbij is. Dit segment is al structureel aan het stijgen sinds de jaren ’80, waardoor de seculaire stierenmarkt in overheidsschuldpapier nu al ruim 30 jaren onderweg is. Dit is een uitzonderlijk lange periode, wellicht ook flink geholpen door de steunaankopen van de centrale bankiers met een uitzonderlijk lage rente als gevolg. Ik vermoed dat we in de komende jaren, samen met de golf aan inflatie, structureel hogere rentes zullen zien. Met alle gevolgen van dien voor de gigantische schuldenberg wereldwijd.

Ook dit proces zal inflatie extra in de hand werken. De kapitalen die ondertussen in de obligatiemarkten zitten opgestapeld zijn gigantisch. Als dit geld merkt dat het niet meer goed behandeld wordt, dan zal ook dit kapitaal opzoek gaan naar een andere plek waar een betere behandeling (lees: rendement) te verkrijgen is. Uiteraard zijn dit soort transitieprocessen niet van vandaag op morgen gerealiseerd. Het kan vele jaren duren vooraleer duidelijk te zien is dat de seculaire berenmarkt in obligaties is toegeslagen. Maar zoals steeds is het voor beleggers van belang om nieuwe trends vroegtijdig op te merken. Ik weet dat dit soort stellingen vandaag niet populaire zijn, want met obligaties kan je niets misdoen. Maar ik heb inmiddels voldoende ervaring opgedaan als ‘zondebok’. Uiteindelijk wijst dit sentiment op een massa die in de ene hoek zit, terwijl de grootste rendementen in de andere hoek te behalen zijn. Dat is vandaag niet anders.


10

Conclusies Wie de voorgaande grafieken nog eens in ‘vogelvlucht’ overloopt zal snel tot de conclusie komen dat we ons in een unieke periode in de financiële geschiedenis begeven. Nooit eerder zagen we dergelijke megalomane schuldenbergen. Nooit eerder zagen we dit soort grootscheepse monetaire interventies, op wereldschaal! Wie denkt dat we hier met z’n allen vlotjes uit gaan geraken, die heeft het goed mis. Ik vrees zelfs dat een gemiddelde groei, tussen 3 à 5 procent, ruim onvoldoende zal zijn om de oplopende schulden en bijhorende rente terug onder controle te krijgen. Er zijn maar enkele uitwegen voor dit probleem. Of we gaan over naar een langdurige periode (5 à 10 jaar) van bovengemiddelde groei. Denk daarbij aan groeipercentages die we vandaag in de groeimarkten zien (> 5 procent). Of we gaan de schulden wegstrepen. Maar dat betekent een nieuwe Grote Depressie. Of we gaan de schulden aan een hoger dan gemiddelde inflatie decimeren. De eerste en tweede optie vind ik heel onwaarschijnlijk, de derde lijkt de meest logische uitkomst met de minste weerstand voor de schuldenaars. Bovendien valt dit scenario samen met de omgeving en verwachtingen die ik eerder schetste. Uiteraard zal deze rekening terecht komen bij de werkende burger, die geen kennis heeft van hoe hij zich moet indekken tegen de inflatie. Helaas. Het is echter aan Slim Beleggen om u te loodsen door deze zeer uitdagend toekomst. De 4 segmenten die Slim Beleggen vandaag aanbiedt – Grondstoffen, Groeimarkten, Technologie, Goud & Zilver – zijn niet voor niets zo geselecteerd. Voor mij vormen het de beste opties tegen de inflatoire zondvloed die in aantocht is. Let wel, het zijn niet de enige opties voor beleggers om dekking in te zoeken. Ook vastgoed, aandelen, grond, kunst, B Kortom, alles wat niet zomaar uit het niets gecreëerd kan worden en relatief schaars is, biedt een goede bescherming tegen inflatie. En zoals we gezien hebben, gaat niet alles in een rechte lijn omhoog. In het eerste decennium waren grondstoffen gegeerd, met op kop goud en zilver. Sinds 2010 zijn aandelen steeds meer in trek, waarbij we in het voorbije jaar een historisch rendement boekten. Daarom blijf ik bij Slim Beleggen steeds de nadruk leggen op spreiding. Mijn medewerkers kunnen niet voldoende benadrukken dat je moet spreiden in je portefeuille, want niemand weet waar morgen de golven aan inflatie zullen inslaan. Daarenboven klinkt het voor sommigen als vloeken in de kerk, maar ook een flinke cashpositie is een godsgeschenk in tijden van turbulentie en volatiliteit. Houd een open geest. Focus niet op één actief en wees flexibel. Er zijn uitdagende tijden in aankomst. Het is zaak om uw vermogen er zonder kleerscheuren door heen te loodsen. Wie zijn zaakjes op orde heeft, hoeft dan niets te vrezen. En voor de rest adviseer ik u om ook wat te genieten van het leven! Fijne feesten. Disclaimer: ‘Pantelis Rapport’ is een uitgave van Slim Beleggen, onderdeel van Evia Group. Vragen en opmerkingen kunnen verzonden worden naar [email protected] .


11

Pantelis Rapport 2013

Recommend Documents