Pagina 2
Pagina 1
Beeldvormend Onderzoek
YAH TV in de buurt i.o.v. gemeente Arnhem Immerloo, 'T Duifje, en De Laar Zomer 2010
Pagina 4
Pagina 3
Intro In de zomer van 2010 heeft YAH TV een beeldvormend onderzoek uitgevoerd naar jongeren in de openbare ruimten van de Arnhemse wijken Immerloo, het Duifje en de Laar. YAH TV onderzocht of het aanbod van activiteiten en de inzet van plaatselijke organisaties aansluit bij de behoeften en zorgvragen van de doelgroep. Het onderzoek is uitgevoerd in opdracht van de
stad, hulpverleningsinstantie Rijnside Pactum,
afdeling Maatschappelijke Ontwikkeling van de
Sportbedrijf Arnhem, gebouwenbeheer en de
gemeente Arnhem. Deze afdeling is kritisch naar
gemeente Arnhem. Al deze organisaties vervullen
haarzelf en wil investeren in de kwaliteit van het
een rol in het welzijn en het perspectief van de
jongerenwerk. Daarom wilde zij graag de volgen-
onderzochte wijken en haar jeugd.
de vragen beantwoord hebben: - Hoe kunnen doelgroep(en), doelen en resultaten YAH TV heeft bij dit beeldvormend onderzoek ge beter bereikt/behaald worden?
bruik gemaakt van medewerkers, die van nature
- Waar heeft de doelgroep behoefte aan en in
een aansluiting met de specifieke doelgroep
hoeverre worden zij hierin bediend of onder-
hebben. Met name daardoor hadden de jongeren
steund door het jongerenwerk?
weinig reserves in hun uitingen en gedrag voor
- Wat mag er van het tiener- en jongerenwerk ver
de camera.
wacht worden en waar liggen de grenzen? YAH TV heeft geen analyse van de organisa-
i.o.v. gemeente Arnhem Immerloo, 'T Duifje, en De Laar Zomer 2010
Voor dit onderzoek heeft YAH TV onaange-
ties gedaan en geen cijfers verzameld,. YAH TV
kondigd interviews afgenomen bij ongeveer
heeft een beeld gevormd met de camera als
honderd jongeren op straat in de wijken. Ook
instrument. Deze schriftelijke rapportage is een
jongerenwerkers zijn geïnterviewd en er hebben
theoretische aanvulling en een verklaring van het
vraaggesprekken plaatsgevonden met betrok-
beeldmateriaal dat op Dvd onder eenzelfde titel
ken medewerkers van welzijnsorganisatie Rijn-
“YAH TV in de Buurt” is verschenen.
Pagina 6
Pagina 5
Doel jongerenwerk “Het bieden van kansen en steun en het stellen van grenzen aan met name kwetsbare jongeren”. Zo staat de doelstelling van het jongerenwerk verwoord in de overeenkomst tussen opdrachtgever Gemeente Arnhem en haar uitvoerende organisaties. Hoewel deze overeenkomst over jongerenwerk gezamenlijk tot stand is gekomen, blijft er een spanningsveld tussen de wensen van de uitvoerders en hun opdrachtgever. Gemeente Arnhem is verantwoordelijk voor wat
en uitvoerbaar bevonden. De aanbesteding van
er uitgevoerd moet worden. Aan de hand van
het jongerenwerk is al jaren ongewijzigd.
verschillende maatschappelijke signalen ver-
Kansen, Steun en Grenzen bieden aan met name kwetsbare jongeren
woordt Gemeente Arnhem welke ontwikkelingen
Hieruit zou je kunnen opmaken dat de uitvoering
gestimuleerd of juist afgeremd moeten worden.
van het jongerenwerk en de daaruit voortvloei-
Ze gaat echter niet over de praktische uitwerking
ende relaties tot dusver een positief resultaat tot
of de methodiek. Daarmee geeft ze aan dat de
gevolg hebben gehad.
uitvoerende partijen over voldoende deskundig-
Desalniettemin geven uitvoerders aan dat zij
heid (zouden moeten) beschikken.
meer gewaardeerd en behandeld willen worden
Dit is een ons inziens een gezonde scheiding der
als professionals. De kennis, de ogen en oren
professies. De beleidsmedewerkster voert haar
van de stad zitten volgens hen op de werkvloer,
controlerende functie uit, door zoveel mogelijk
in de wijk en in het jongerencentrum.
feeling te houden met het uitvoerend werkveld en
De opdrachtgever daarentegen, vindt dat de
waar mogelijk meetbare resultaten te verlangen.
maatschappelijke en politieke ontwikkelingen soms om meer openheid en tastbare resultaten
Hoewel de doelstelling ruim is geformuleerd, valt
vragen. Want als het gaat om zaken als verloe-
er weinig aan af te dingen. De doelgroep “kwets-
dering, geweld en de toekomst van Arnhem en
bare jongeren” is naar ons idee goed te concreti-
haar jongeren, dan vragen burgers en politiek om
seren tot aanwijsbare groepen of individuen.
uitleg, resultaten en verantwoording van gemeen-
Uitvoerende organisaties hebben, rekening hou-
schapsgeld. Hierin bestaat dus een spannings-
dend met de capaciteiten en beperkingen van
veld tussen opdrachtgever en uitvoerders.
haar medewerkers, de huidige opdracht haalbaar
Pagina 8
Pagina 7
De wijken Wie wonen er in de wijken Immerloo, het Duifje en De Laar en hoe ziet het straatbeeld eruit? De buurten Immerloo en het Duifje maken deel
In de wijk De Laar wonen veel gezinnen. De helft
uit van de wijk Malburgen en kenmerken zich
van de woningen bestaat uit koopwoningen.
door galerijflats en sporadische laagbouw. In het
In vergelijking met de andere twee wijken zijn
verleden hebben drugscriminaliteit en -overlast
hier meer kinderen, jongeren en meer gezinnen
gezorgd voor leegstand en verloedering. Het
waarvan beide ouders werken. Veel jongeren
inwonertal is sinds 1995 met 30% afgenomen.
vermaken zich binnen en maken gebruik van het
De wijk heeft een nieuwe impuls gekregen in
sportieve verenigingsleven. Het straatbeeld wordt
de vorm van meer speelvoorzieningen en meer
bepaald door spelende of op straat “chillende”
groen. Wanneer het weer het toelaat, wordt het
jongeren. Op straat zie je weinig sociale interac-
straatbeeld bepaald door veel kinderen en groep-
tie tussen volwassenen en jeugdigen of tussen
jes ouders. De bevolking bestaat voor de helft uit
volwassenen onderling. De bevolking bestaat
allochtone mensen. Immerloo is in 2007 op de
voornamelijk uit autochtone mensen.
lijst van zogenaamde krachtwijken gezet.
Pagina 10
Pagina 9
Straatcultuur Jongeren worden gevormd door wat zij om zich heen zien, horen en voelen. De huidige straatcultuur onder jongeren en jong volwassenen is een gevolg van de volwassen maatschappij. Wat valt er te zeggen over de straatcultuur van de onderzochte wijken? De werkelijkheid van jongeren wordt bepaald
wijk. Wil je met deze jongeren werken aan enige
door hun opvoedingssituatie, de peer (hang-
vorm van toekomstperspectief, dan moet je van
groep) en de beelden in de media. Wanneer
goede huize komen.
jongeren al zappend en surfend een eigen werkelijkheid creëren uit de aanhoudende stroom van
Als we jongeren vragen naar hun toekomst, wil-
beeld, geluid en gedachtegoed, dan moet het
len velen van hen rijk worden door middel van
jongerenwerk zich realiseren, dat zij concurrentie
het “snelle geld”. Geen van negen tot vijf baan,
heeft.
want er zijn klussen van een uur, waar ze een weeksalaris mee kunnen verdienen. Daar moe-
Immerloo en het Duifje
ten we wel bij zeggen dat degene die voor deze
De straatcultuur onder jongeren in Immerloo
vorm zwichten gelukkig in de minderheid zijn
en het Duifje wordt overduidelijk beheerst door
en blijven. Tussen alle regels door horen we een
het recht van de sterkste. Wie heeft de grootste
luide schreeuw om aandacht en liefde. Jongeren
bek? Wie heeft de ernstigste “delicten” op zijn
uit Immerloo en het Duifje smachten naar een
kerfstok? Het zijn met name de media met al
levend bewijs van het feit dat het ook anders kan.
hun extremiteiten, waaraan jongeren (12+) hun identiteit ontlenen. Het kan niet gek genoeg. En
De Laar
dat begint nog eerder, want jongere broertjes en
In De Laar is de gemiddelde leeftijd jonger. De
zusjes ontlenen hun identiteit aan hun grote broer
straatcultuur wordt beheerst door extravagant
die op straat hangt.
pubergedrag. Grenszoekend en overschrijdend gedrag. Het is de overheersende fase waarin
“Jongeren worden gevormd door wat zij om zich heen zien, horen en voelen.”
Wat met name opvalt, zijn de verveling en de
van beginnend roken over gegaan wordt tot de
ellende, waar de jongeren in hun korte leven al
eerste blowtjes. Waar van stoeien vechten komt
getuige van zijn geweest. We hebben het dan
en waar bij uitblijvende positieve stimulans of
over oorlogstrauma’s, mishandelende vaders,
corrigerende factoren de eerste verwijzingen naar
drugsgebruik van opvoeders en geweld in de
Halt toe zullen nemen.
Pagina 12
Pagina 11
Verwachtingen Wat mogen de gemeente Arnhem en haar bewoners redelijkerwijs verwachten van een welzijnstichting of een jongerenwerker? Primaire taak van de jongerenwerker is dat hij of zij
afstemming en samenwerking met de politie toe-
een vertrouwensrelatie aangaat met jongeren en
genomen. Die toename is vooral te wijten aan de
ze begeleidt in het proces van volwassen worden.
frequente berichtgeving in de media over jeugd-
Maar in de afgelopen jaren heeft de jongerenwer-
overlast en aan de wijze waarop de media bericht.
ker er meer taken bij gekregen die hem afleiden
Samenwerking met de politie ligt voor de hand
van zijn primaire taak.
omdat het jongerenwerk als een van de weinige organisaties pretendeert een laagdrempelige en
De landelijke tendens is dat de werkzaamhe-
vrijblijvende relatie te onderhouden met deze doel-
den van de jongerenwerker uitgebreid worden
groep. Maar te openlijk samen “optrekken” kan
met meer zorggerelateerde zaken als vroegtijdig
ook een drempel opwerpen in het aangaan van
signaleren van problemen onder jongeren, op
een relatie met risicojongeren. Daarom moet een
een laagdrempelige manier zelf hulp verlenen en
jongerenwerker bij een dergelijke samenwerking
doorverwijzen naar hulpverleningsorganisaties.
erg goed zijn rol en kerntaken bewaken.
Deze werkzaamheden zijn niet nieuw, maar ze zijn
“Door de toegenomen individualisering en haar antisociale effect is er minder begrip tussen verschillende generaties en etniciteiten. ”
in de loop van de tijd wel intensiever geworden en
Mediaberichten stigmatiseren jongeren
veranderd. Men moet meer registreren en meten.
Een ander effect van de berichtgeving in de media
Door de versnippering van het hulpaanbod zijn
over jeugdoverlast is dat het publiek jongeren
er meer loketten, deuren en overlegstructuren en
in de openbare ruimte stigmatiseert. Met name
de jongerenwerker heeft een groter netwerk te
oudere bewoners zijn angstig voor groepen jon-
Een praatje maken
gemoederen te sussen. Zo kan de jongerenwerker
onderhouden. Wanneer men in een breder samen-
geren die zich buiten ophouden. Uiteraard is er
De maatschappij oefent haar invloed uit op de
achterhalen of het hier een reëel geval van overlast
werkingsverband werkt, is er soms sprake van
bij uitzondering gegronde reden voor angst, maar
inhoud van het jongerenwerk. Buurtbewoners,
betreft en er dus eens een praatje met de betref-
een toegenomen onderlinge concurrentie. Deze
in overgrote mate is dit niet het geval. Door de
bedrijven of organisaties ondervinden overlast van
fende jongeren moet plaatsvinden.
kan als zand in de motor fungeren wanneer men
toegenomen individualisering en haar antisociale
jongeren. Wat de een overlast noemt, bestem-
gezamenlijk een missie aangaat.
effect is er minder begrip tussen verschillende
pelt de ander tot een gezellig samenzijn. Waar
Wat betreft de verwachtingen van het jongeren-
generaties en etniciteiten. Regelmatig resulteren
de ene buurtbewoner een blokje om gaat, zal de
werk in Arnhem; Jongerenwerkers geven er in de
Toegenomen samenwerking
onbegrip of irritaties onder burgers in conflictsitu-
ander een praatje proberen aan te knopen. Een
interviews geen blijk van dat er té grote verwach-
Naast de samenwerking met zorggerelateerde
aties.
gesprek aangaan met zogenaamde melders van
tingen zijn of dat het aantal taken buitenproportio-
overlast lijkt het meest effectieve middel om de
neel toeneemt.
partners is de laatste jaren ook de vraag naar
Pagina 14
Pagina 13
“Zo’n succes kan beschouwd worden als een ontluikende acceptatie van de wereld buiten die van de “peer” of hanggroep.”
Succes Meten Kun je het succes van jongerenwerk eigenlijk meten? Het lastige van de inzet van jongerenwerk is dat
De vraag of dit soort successen op papier meet-
de intrinsieke meerwaarde vaak niet op korte
baar gemaakt kunnen worden, moeten we helaas
termijn zichtbaar is. Die inzet richt zich namelijk op
met nee beantwoorden. Toch bestaat er een ef-
het stimuleren van de sociale ontwikkeling (welzijn
fectieve manier om succes aan te tonen.
en welbevinden) van jongeren. Laat zien waarmee je bezig bent Bezoekersaantallen kunnen een indicatie geven
Het jongerenwerk is een gesubsidieerde tak
van de aantrekkingskracht van jongerenwerk.
van sport en er is dus gemeenschapsgeld mee
Deze cijfers zijn echter alleen bruikbaar, wan-
gemoeid. De gemeenteraad, het college van b
neer je daarnaast vaststelt dat de bezoekers ook
en w en de beleidsambtenaar zullen dus actief
daadwerkelijk tot de beoogde doelgroep behoren.
op de hoogte gehouden moeten worden van de
Is dat het geval dan kunnen we spreken van een
uitvoering van het jongerenwerk. Zij zullen er zelfs
eerste succes. Een volgend succes voltrekt zich,
bij betrokken moeten worden. Het zou vanzelf-
wanneer het jongerenwerk na verloop van tijd haar
sprekend moeten zijn, dat een gemeente naast
doelgroep verleidt tot een meer zichtbare activiteit
haar faciliterende functie ook haar controlerende
met wellicht een maatschappelijke meerwaarde.
functie uitvoert. Leg aan gemeentevertegenwoor-
Zo’n succes kan beschouwd worden als een
digers uit waar je als jongerenwerker mee bezig
ontluikende acceptatie van de wereld buiten die
bent, met welke jongeren en welke problematiek.
van de “peer” of hanggroep. Het ultieme succes
Maak het - indien mogelijk - zichtbaar met film- of
wordt geboekt wanneer jongeren op eigen initiatief
fotomateriaal. Het succes kan pas gemeten of
activiteiten ontplooien. Op dat moment kan de
op waarde geschat worden, als iedereen begrijpt
jongerenwerker zijn inzet langzaam afbouwen.
waarmee je bezig bent.
Pagina 16
Pagina 15
Het Beeld van de Jongerenwerker De gemiddelde voorbijganger in Arnhem associeert jongerenwerk met jongerencentra met pc’s, Playstations, tienerdisco, activiteiten en voorlichtingsfolders. Een plek dus waar jongeren lekker kunnen Msn’en, gamen, biljarten en tafelvoetballen met een colaatje en een zakje chips.
Wanneer we het publiek vragen naar ambulant
kan dit beeld niet worden ontkracht.
jongerenwerk, straathoekwerk of jeugdcoaches,
Het bereik van het jongerenwerk in de bezochte
dan blijkt dit veel minder bekend. Ambulant jon-
wijken is nog te weinig doelgroepgericht. Dat
gerenwerk roept voornamelijk associaties op met
heeft ook te maken met verhouding accommoda-
overlast: drugs, intimidatie, vernieling en crimina-
tiegebonden en ambulant jongerenwerk. Wan-
liteit. Ambulant jongerenwerk wordt beschouwd
neer je constateert dat de kwetsbare doelgroep-
als een soort opvoedpolitie.
jongeren zich in de openbare ruimte ophouden, dan zou het jongerenwerk juist daar moeten zijn
Dit beeld bestaat niet alleen bij mensen in Arn-
en zich daar moeten profileren. Om een positieve
hem. Over het jongerenwerk hangt nog steeds
beeldvorming over het jongerenwerk te stimule-
een deken van “geitenwollen sokken”. Gelukkig
ren, kunnen evenementen georganiseerd worden.
kan gezegd worden, dat dit beeld de laatste jaren
Evenementen die uiteraard aansluiting vinden bij
toch enigszins verbetert. Wat stof tot nadenken
de beoogde doelgroep en die een openbaar ka-
geeft is dat ook veel jongeren in de onderzochte
rakter hebben. Daarbij kun je de media inzetten
wijken in Arnhem dit geschetste beeld bevesti-
en eventueel de politiek uitnodigen om een kijkje
gen. Veel jongeren in de openbare ruimte worden
te komen nemen.
niet bereikt door de jongerenwerker, daardoor
Over het jongerenwerk hangt nog steeds een deken van “geitenwollen sokken”.
Pagina 20
Pagina 19
Behoeften Op de vraag wat een jongerenwerker voor een persoon zou moeten zijn, antwoorden jongeren in alle wijken eensluidend: een niet te oud iemand, die hun begrijpt en activiteiten voor ze organiseert. Met “begrijpen” bedoelen jongeren niet iemand
artikelen. Kleding, schoenen, muziek, tv-zenders,
die de rol speelt van plaatsvervangend opvoeder
magazines werden commercieel op de markt
of die ongevraagd adviezen opdringt. Het gaat
gebracht voor de jonge doelgroep.
ze juist om iemand die geen oordelen velt en
Met de commerciële inzet van rolmodellen en
ontspannen kan levellen met de kids. Jongeren
merchandising kreeg ook de jonge leeftijdscatego-
boven de veertien jaar zijn daarbij kritischer over
rie een volwaardig assortiment om zich een eigen
de persoon van de jongerenwerker dan jongere
lifestyle aan te meten.
kinderen. De commercie heeft voor jongeren nieuwe, Hun behoefte aan iemand die activiteiten voor ze
leeftijdsgebonden idealen gecreëerd. Daar waar
organiseert, heeft veel weg van het “u-vraagt-en-
jongeren vroeger over voornamelijk volwassen
wij-draaien” principe of een “de-klant-is-koning”
idealen droomden en volwassen rolmodellen
houding. Deze houding komt voort uit onze soms
hadden, wordt vandaag van hen verwacht dat
betuttelende maatschappij en maar ook uit het
zij vooral het jeugdige ideaal trouw blijven. De
onvermogen van de ondervraagden om al tot
keerzijde van deze medaille is de prijs, die betaald
zelfinitiatief te komen.
moet worden om mee te kunnen doen aan deze wedloop. Waar vroeger kinderen er niet bij hoor-
Veel mensen zijn van mening, dat de jeugd van
den als ze zelfgemaakte kleren droegen, vallen nu
tegenwoordig verwend is. Of ze dat werkelijk zijn
de kinderen zonder Nike, G-star en touchscreen
laten wij liever open, maar verwend gedrag speelt
buiten de groep.
wel degelijk een rol in de behoefte van jongeren. Tegen deze maatschappelijke achtergrond wordt De commercie heeft vanaf het begin van de tachti-
duidelijk, dat het jongerenwerk slechts een kleine
ger jaren een nieuwe doelgroep aangeboord door
speler is in het enorm toegenomen vrijetijdsaan-
zich op jongeren te richten. De speelgoedbranche
bod voor kinderen. Desalniettemin maken jonge-
kwam met een enorme uitbreiding van het com-
ren hun behoeften kenbaar bij het jongerenwerk.
puter- en elektronica assortiment. Tijdelijke rages
Activiteiten!
maakten plaats voor leeftijdsgebonden lifestyle-
Kinderen zonder Nike, G-star en touchscreen vallen buiten de groep.
Pagina 22
Pagina 21
Activiteiten De waarde van activiteiten wordt binnen het jongerenwerk vaak overschat. Er bestaat een beeld bij jongerenwerkers in Arnhem en in andere steden, dat er vooral veel activiteiten plaats moeten vinden. Is dat eigenlijk nodig? Soms weten jongerenwerkers van gekkigheid niet
huidige doelgroep nogal eens als verwachtin-
meer wat ze moeten organiseren. Misschien om-
gen waaraan zij moeten voldoen. Terwijl volgens
dat activiteiten een zichtbare prestatie zijn waar-
ons die behoefte slechts een instrument is om
mee het participeren of activeren van jongeren
jongeren naar zelfstandigheid te begeleiden. Lol
aangetoond kan worden.
beleven bijvoorbeeld, is de behoefte van jonge-
Toch klopt het wel dat er activiteiten ten grondslag
ren bij uitstek. In plaats van aan deze behoefte
moet liggen aan de relatie tussen het jongeren-
te voldoen, kunnen jongerenwerkers de jongeren
werk en de jongeren. Maar deze activiteiten beho-
ook leren hoe ze zelfstandig lol kunnen beleven.
ren in de lijn te liggen van de oorspronkelijke op-
Zo koppelen ze spelenderwijs een leerproces aan
dracht van het jongerenwerk. Richt je activiteiten
een positieve behoefte. In de praktijk wordt deze
daarom op het stimuleren van sociale interactie
procesmatige stap ofwel overgeslagen of het leer-
tussen jongeren en hun omgeving. Het succes van
proces ligt er bij activiteiten zo dik bovenop dat de
jongerenwerk ligt niet in de uiteindelijke activiteit
jongeren de lol vergaat.
maar in het leerproces. In het ervaren van de ups
“Soms weten jongerenwerkers van gekkigheid niet meer wat ze moeten organiseren.”
and downs en in het bewandelen van de weg die
Voorbeelden van geslaagde activiteiten in Arn-
afgelegd wordt bij het tot stand komen van een
hem zijn de bestaande voetbalwedstrijden die
activiteit. Activiteiten met een minder openbaar
twee Marokkaanse jongerenwerkers organiseren.
karakter zoals individuele coaching en begeleiding
Voetballen is laagdrempelig en een prima mid-
van jongeren, zijn even belangrijk als meer zicht-
del om contact te leggen en te onderhouden met
bare activiteiten.
jongeren. Familieleden of buurtgenoten kunnen komen kijken. En de sociale interactie tussen
Er mogen dus zeker meer activiteiten plaats
jongeren, jongerenwerkers, familieleden én de
vinden. De jeugd in alle onderzochte wijken heeft
buurt geven deze activiteit een maatschappelijke
daar behoefte aan. Vertaal positieve en laagdrem-
meerwaarde. Een andere geslaagd voorbeeld is
pelige behoeften in activiteiten, maar gebruik het
de jongerenwerker die zijn passie voor muziek
traject ernaartoe voortdurend als middel om de
deelt met jongeren en van uit de hip hop scene
onderlinge relatie verder uit te bouwen.
battles organiseert.
Jongerenwerkers ervaren de behoeften van hun
Pagina 24
Pagina 23
selingsprogramma in wording. Ook hoorden we
Immerloo en Het Duifje
over het succes van de zaalvoetbalactiviteiten
Aan de andere kant is het net zo verontrustend,
Organiseren
met de Marokkaanse jeugd. Of accommoda-
om op de vrije woensdagmiddag een totaal
tiegebonden bezigheden als Msn-en, biljarten,
uitgestorven schoolplein bij het jongerencentrum
en darten succesvol zijn is discutabel. Op onze
“Remixx” aan te treffen. De wijken Immerloo
vraag of er voldoende activiteiten georganiseerd
en Het Duifje kenmerken zich door een grote
We horen van jongerenwerkers in Arnhem, dat zij geen activiteiten vóór maar mét jongeren organiseren. Jongeren moeten zelf met initiatieven en ideeën komen.
worden, zeiden alle jongeren uiteraard nee. Als
leegloop van jonge gezinnen. Onder de huidige
je ze op de man af vraagt, wat ze dan precies
bewoners zijn de allochtonen in de meerderheid.
willen, weten ze dat niet direct. Maar als je als
Veel bewoners leven van een uitkering en er is
jongerenwerker een goede relatie opbouwt met
in grote mate sprake van problemen met crimi-
In een aantal gevallen werkt dit principe goed,
kelen een volgende keer deel uit te willen maken
jongeren, dan wordt hun behoefte vanzelf duide-
naliteit, drugs en (huiselijk) geweld. Dat jongeren
het maakt duidelijk dat zelfinitiatief beloond
van de happening. Flexibiliteit is dus raadzaam.
lijk en volgen de juiste activiteiten ook vanzelf.
in deze wijken daar last van ondervinden, moge
wordt. Voor de iets moeilijkere jongeren gaat dit
duidelijk zijn. (Meervoudige) gedragsproblematiek
echter niet op. Zij komen niet met ideeën en val-
In de bezochte wijken hoorden we verschillende
De Laar
onder jongeren vergt een grote mate aan (ortho)
len buiten de boot. Deze jongeren moeten eerst
activiteiten: een bezoek aan een pretpark, een
Het aanbod van activiteiten in de wijken De Laar
pedagogische ervaring. In de ambulante omgang
een activiteit in uitvoering zien. Dat kan ze prik-
feestje in het jongerencentrum en een uitwis-
Oost en De Laar West zou een meer ambulant
en ontplooiing van activiteiten is de inzet van een
karakter kunnen krijgen. Want terwijl het jonge-
team het meest effectief en veilig. Deze jonge-
rencentrum “De Bus” vier bezoekertjes binnen
ren hebben rolmodellen nodig. Rolmodellen die
heeft, staan op hetzelfde moment zo’n veertig
aansluiten bij hun belevingswereld, hun werkelijk-
kinderen om de hoek. De Laar bestaat uit heel
heid.
veel verschillende groepjes jeugd. Velen van hen
Of accommodatiegebonden bezigheden als Msn-en, biljarten, en darten succesvol zijn is discutabel.
weten zich goed te vermaken en zullen dan ook
Maak het niet te moeilijk
niet snel een beroep doen op het jongerenwerk.
Activiteiten organiseren wordt té vaak ingewik-
Er is echter wel een grote groep kinderen en tie-
kelde gemaakt. Voor jongeren bestaan er drem-
ners, die zorgen baart. Deze groep hobbelt maar
pels om initiatief te nemen. Vooraf aangegeven
wat rond, rijdt vanaf acht jaar al op scooters of
randvoorwaarden in termen als “overleggen”
rookt een joint. Voor hen geldt ook, dat ze hun
en “samenwerken” maken, dat jongeren geen
identiteit ontlenen aan met name de extremen
initiatief durven nemen. Ook voor participerende
uit de media. “Gangsters zijn vet, gangster NL
jeugd bij activiteiten geldt, dat er altijd eerst een
hiphop is vet, guns zijn vet, lekkere chicks, lekker
vertrouwensrelatie moet bestaan. Elkaar van
blowen, een Iphone of een Blackberry.” Het is
gezicht kennen is geen vertrouwensrelatie. Mo-
een verontrustend beeld, met name wanneer ons
menteel lijkt het erop, dat een groot deel van de
duidelijk wordt, dat het aantal uren inzet eigen-
jongeren geen aansluiting zoekt. Dit komt omdat
lijk niet toereikend is voor deze grote wijk en
er onvoldoende aantrekkingskracht is, er nog
het enorme aantal jonge kinderen dat zich in de
geen vertrouwensrelatie bestaat en zelf organise-
openbare ruimte begeeft.
ren te hoogdrempelig gevonden wordt.
Pagina 26
Pagina 25
Profielschets Kwaliteit Het jongerenwerk heeft een begeleidende rol in de overgangsfase van jeugd naar volwassenheid. Hieronder schetsen wij welke kwaliteiten jongerenwerk in de onderzochte wijken moeten bezitten om dit te bereiken. Om echt iets te kunnen bereiken bij jongeren
grotendeels bepaald door de mate, waarin de
moeten Arnhemse jongerenwerkers nog meer
Jongerenwerker in staat is te levellen, zich in te
onderdeel uitmaken van het sociale leven van de
leven en dus te socialiseren met jongeren.
doelgroep. Niet alleen door fysiek aanwezig te zijn maar ook door een sociaal actieve rol in te ne-
De leeftijd van 10 tot 18 maakt een natuurlijk,
men. Zij moeten zich meer mee laten nemen in en
maar egocentrisch ontwikkelingsproces door.
door het plaatselijke leven. Daar ligt een deel van
Daarom heeft alleen een gelijkwaardige en res-
de huidige problemen én een deel van de oplos-
pectvolle relatie kans van slagen. Een activiteit
sing voor jongeren. Als jongerenwerker heb je de
als een bezoek aan een pretpark kan bijvoorbeeld
wijk of buurt nodig en de buurt jou. In sommige
ongewild opgevat worden als een cadeautje.
gevallen heeft het uit veiligheid en effectiviteit de
Wees daar voorzichtig mee want met cadeautjes
voorkeur om in duo’s te werken.
creëert de jongerenwerker een ongelijkwaardige en afhankelijke relatie. Voor deze benadering zijn
Het jongerenwerk is motivator van het aanwezige
groepen jongeren uit de sociaal of financiële on-
goede, een sprekend geweten bij grensoverschrij-
derlaag namelijk erg gevoelig ; zij weten dit prima
dend gedrag en intermediair bij specifieke hulp-
uit te buiten.
“De leeftijd van 10 tot 18 maakt een natuurlijk, maar egocentrisch ontwikkelingsproces door.”
vragen of behoeften. De jongerenwerker zal een realistisch positivisme moeten uitstralen, waardoor
Respecteer bestaande sociale structuren. Wan-
voor jongeren perspectieven ontstaan. Hij of zij
neer een aantal jongeren uit een groep een rol
mag hier niet mee te koop lopen; hij mag het al-
krijgt in het jongerencentrum, kan dat ertoe leiden
leen in de praktijk brengen.
dat je aparte sociale laag creëert met een eigen status. Dat moet je voorkomen. Ook de hierbo-
Inzet van een jongerenwerker is om binnen een
ven beschreven activiteit kan ongewild schade
Bij het zichtbaar maken van behoeften en het
dan bepalend voor het succes. Een goede relatie
groep jongeren geaccepteerd te worden. De
toebrengen aan een bestaande sociale structuur
ontstaan van activiteiten heeft de jongerenwerker
leidt tot positieve beïnvloeding van individuele- en
aantrekkingskracht die hij uitoefent op jongeren,
onder jongeren. Want sommige jongeren profite-
een procesbegeleidende rol. De kwaliteit van de
groepsontwikkelingsprocessen.
bepaalt zijn succes. Die aantrekkingskracht wordt
ren wel en andere niet.
relatie tussen de jongerenwerker en de jongeren is
Pagina 27
colofon Uitgiftedatum: september, 2010 Opdrachtgever: Gemeente Arnhem Uitvoering: YAH TV, Younger at Heart Vormgeving: Tot en met ontwerpen Eindredactie: Serenade Tekstservice Foto’s: Atreyu Met dank aan : W. Suter en alle mensen voor de YAH TV cam!
