Wijkkrant. Huis. van de. Nieuwe activiteiten. Groen in de zomer. Cultureel supplement. pagina 8 9. pagina pagina 16 21

Huis van de Wi j kkrant Oplage 15.000

Museumkwartier | Apollobuurt | Willemsparkbuurt p

foto Concertgebouw: Leander Lamm

Juli 2013

ertink

Nieuwe activiteiten  pagina

Roelof Hartplein 2a

8–9

Groen in de zomer  pagina

12-13

Cultureel supplement  pagina

16–21

COLOFON Deze krant is een uitgave van het Huis van de Wijk Lydia. Samenstelling: Dédé Brouwer (DB), Thea Geurtsen (TG), Simon van der Linden (SL), Joris Marsman (JM), Carla Pekaar (CP). Foto’s: Archief Lydia (tenzij anders aangegeven) Prepress: ENdtp Drukkerij: Dijkman Offset/Diemen Verspreiding: VerspreidExpres Redactie: [email protected] Advertenties: [email protected] Kranten kunnen ma t/m vrij tussen 9.30 en 19.00 uur worden afgehaald bij: Huis van de Wijk Lydia Roelof Hartplein 2a, 1071 TT Amsterdam T: 020-6629497 E: [email protected] I: www.huisvandewijklydia.nl Oplage 15.000 (5 x per jaar). De redactie van de wijkkrant bestaat geheel uit vrijwilligers. De weergegeven meningen hoeven niet overeen te komen met die van de redactie.

Volgende krant: 23 september 2013 Kopij inleveren vóór 20 augustus 2013

Nieuwe Activiteiten In september gaat Podium Lydia verder met twee nieuwe initiatieven:  Jazz Ensembles o.l.v. Truus Engels nadere bijzonderheden volgen  Open podium Poëzie 27 sepember | 20-22.30 uur | toegang € 1,50

Qigong Heeft u behoefte aan ontspanning? In balans blijven mentaal en lichamelijk? De eenvoudige bewegingen van Qigong uit de traditionele Chinese geneeskunde sluiten hierbij aan. Iedereen die wat tijd kan vrijmaken om regelmatig de eenvoudige bewegingen te oefenen, ervaart al snel het ontspannende en stabiliserende effect van Qigong. Bij Huis van de Wijk Lydia kunnen de lessen Qigong gevolgd worden onder leiding van Mijanou Latul - Ing Informatie: www.qigongmijanou.blogspot.nl | Details p. 8-9

Bridgecursus Vanaf de 3e week van september start instituut Berlagebridge in ‘Huis van de wijk Lydia’ twee bridgecursussen voor gevorderden (boekje 2 en 3). Onder begeleiding van een professioneel team worden u de fijne kneepjes van het vak bijgebracht. Deel 2: Vanaf donderdagmiddag 19 september Deel 3: Vanaf vrijdagmiddag 20 september Info: Guido Bakker, 0617145400, [email protected] | Details p. 8-9

Workshop sieraden maken van halfedelstenen

IN DIT NUMMER: Werkbezoek aan Huis van de Wijk Lydia Koffer vol Muziek | GEZOCHT Geveltuinendag | Creatief met beeld Budgetcoach | ‘Blokken tot Contact’ 8 Activiteitenoverzicht 10 Vrijheidsmaaltijd traditie? | Welcome Back 11 Bewonersgeschiedenis van Lydia 12 Bomenridders | Eten uit de natuur 3 4 5 7

13 Van alles in het Vondelpark 14 Willemsparkweg | Bangarage 15 Let them Roll | AL wint JFB Award! 16 ArtZuid 17 18 19 20 21

Van Gogh heropend | Alsmaar Oefenen... 125 jaar Koninklijk Concertgebouw

Indringen beelden van Mik Beelden en spelen in tuin Rijksmuseum Vondelpark: paviljoen en Openluchttheater 22 Denkend aan Oud-Zuid | Over huurverhoging 23 Annonces & advertenties 24 Toen en Nu

2

In 3 uur heb je een mooi sieraad gemaakt waar je trost op kan zijn. Cadeau voor jezelf of een ander. Uitleg over ontwerp en techniek. Info: Gonny de Winter | Details p. 8-9

Algemene muziekleer Veel koorleden vroegen erom en daarom start in september een cursus Algemene Muziekleer. Voor iedereen die meer wil weten over de elementaire muzikale terminologie. Details: p 6 en 8-9

West-Afrikaanse dans Werken aan je conditie d.m.v. West- Afrikaanse dans. Het is een vrolijke energieke conditie-les. Info: Helena Both | Details p. 7 en 8-9

Budgetcoach Vanaf 5 september 2013 houdt Lisa Verdegaal op donderdag van 16 tot 17 uur spreekuur budgetcoaching Info: [email protected] | Details p. 7 en 8-9

Meer weten over het Huis van de Wijk? Vraag het de programmacoördinator Thea Geurtsen 020-6629497 | [email protected] | www. huisvandewijklydia.nl www.combiwel.nl | Combiwel: 020-5754700

Nieuws uit het Huis van de Wijk Lydia Werkbezoek aan Huis van de Wijk Lydia Op woensdag 8 mei heeft Marijke Vos, Eerste Kamerlid van Groen Links, een werkbezoek gebracht aan ons Huis van de Wijk. Zij kwam vooral ook als voorzitter van de Brancheorganisatie voor Welzijn en Maatschappelijke Dienstverlening. Mevrouw Vos liet zich voorlichten over de nieuwe buurtinitiatieven als een antwoord op de vele veranderingen en bezuinigingen van het welzijnsen buurthuiswerk. Zo is er een veelheid aan activiteiten georganiseerd in huize Lydia, waar diverse groepen met elkaar samenwerken om tot een gestroomlijnd programma te komen. Thea Geurtsen, de programma-coördinator van Combiwel zorgt voor de onderlinge verbinding en haalt nieuwe buurtgroepen binnen. De inzet en begeleiding van vrijwilligers is ook erg belangrijk, omdat de professionals zijn wegbezuinigd. Maar bij die nieuwe initiatieven gaat het ook om vormen van ondernemerschap nieuwe stijl. Er wordt vooral gezocht naar commerciële en/of maatschappelijke medeexploitanten die het concept ‘Huis van de Wijk’ kunnen versterken en een meerwaarde zullen zijn voor de buurt. Daarom werd het Kamerlid ook geinformeerd over de projecten van maatschappelijk betrokken lokale ondernemers die samen met buurtbewoners - vrijwilligers – het sociaal func-

tioneren en de kwaliteit van leven willen verbeteren van andere buurtbewoners, die net dat beetje hulp nodig hebben. Op bijgaande foto ziet u bijvoorbeeld hoe Marijke Vos (rechts) door Thea Geurtsen (links) wordt rondgeleid in de keuken van Lydia en wordt geïnformeerd over het project ‘Samen Gezonder Eten’. Hiervan is het unieke dat er succesvol wordt samengewerkt met Albert Heijn Museumplein. Het management van deze maatschappelijk betrokken supermarkt is enthousiast toegetreden als participant in dit project. Juist omdat dit nu typisch zo’n kleinschalig buurtproject is waarbij bewoners elkaar ondersteunen, om zodoende het sociale isolement en de daaruit voortvloeiende lichame-

Vrijwilligers voor het voetlicht In het Huis van de Wijk Lydia verzorgen zo’n 100 vrijwilligers een ruim aanbod aan activiteiten. Ditmaal is de bar aan de beurt, in zekere zin de ontvangstruimte én het zenuwcentrum van Lydia. Dit is de plek waar bezoekers zich door een attente en hartelijke bejegening welkom weten. In drie afleveringen aandacht Huis van de Wijkkrant Lydia – juli 2013

voor de twaalf barmedewerkers die stuk voor stuk een wezenlijke bijdrage leveren aan deze spilfunctie van Huis van de Wijk Lydia. Laura Dirks (foto rechts) is 34 jaar geleden uit Mexico naar Amsterdam

lijke- en psychische klachten te helpen verminderen. Bewoners die zich inzetten voor het welbevinden van hun buurtgenoten: zo’n project voegt iets wezenlijks toe aan het welzijn van buurtbewoners en daarmee aan de buurt als geheel. Wat goed dat ook ondernemers daar graag een steentje aan willen bijdragen. Het is de bedoeling dat mevrouw Vos al deze goede ervaringen met diverse vormen van ondernemers- en burgerparticipatie in Den Haag in de vele overleggen waar zij bij betrokken is onder de aandacht zal brengen. (JM)

gekomen. Ze heeft twee kinderen van over de dertig en is bijna oma. Ze werkte vijftien jaar op het kantoor in Lydia. Nu staat ze elke eerste zondag van de maand achter de bar en neemt ze daarnaast op vrijdagochtend

3

Wat er zoal omgaat in het Huis van de Wijk Lydia het beheer voor haar rekening. En dat allemaal met veel plezier, geen wonder, want ze kent het huis van haver tot gort. Farida Ladouce komt van de Seychellen en is al anderhalf jaar actief in Lydia. Zij verzorgt de bar 36 uur per week en doet regelmatig boodschappen. Het bevalt haar absoluut: “100% goed, de sfeer, alles. En de mensen zijn zo gezellig”. Ze wilde liever niet op de foto. Momoh Apeh Musa woont ook al lang in Nederland. Hij heeft twee dochters van acht en zes. Hij staat acht uur per week achter de bar en valt soms in. Hij vindt de sfeer in Lydia goed en het werk gezellig. Debra Hosier kwam 20 jaar geleden

uit de Verenigde Staten naar Amsterdam. Ze heeft twee dochters van zestien en veertien. Ze vindt het werken achter de bar erg leuk, vooral om het

Achter de bar vlnr: Debra, Zehra en Momoh

contact met mensen en “je bent tenminste even buitenshuis”. (DB)

Een koffer vol muziek Het loopt tegen tweeën en de zaal van Huis van de Wijk Lydia stroomt langzaam maar zeker vol. Er is veel belangstelling voor Een Koffer Joodse Muziek, de ‘aftrap’ van het nieuwe seizoen van Podium Lydia. Wat we voorgeschoteld krijgen is een zoektocht naar de enorme gevarieerdheid van de joodse muziek, waarbij de spreker, Anton Molenaar − een specialist op dit gebied – het aandachtige publiek alle gelegenheid geeft de gang van de lezing mede te bepalen. De tafel voor hem is bezaaid met een grote hoeveelheid cd’s die met grote vaardigheid (het is wel eens anders…) in de speler gestopt worden. En zo

4

komen deze middag een zeer groot aantal joodse muzieksoorten aan bod: klezmer, de chazanoet (voorzangers), Joodse klassieke muziek en de Sefardische (meest Spaanstalige) muziek. En hoewel de toon de hele middag luchtig en vooral open blijft, gaat Anton de tragedie die het joodse volk is aangedaan, zeker niet uit de weg. Zonder overigens ook maar een ogenblik in politieke statements of ongenuanceerde uitspraken te vervallen. In tegendeel, als er iemand is die de betrekkelijkheid van culturele identiteit inziet en altijd hamert op het universele in iedere cultuur, dan is het Anton Molenaar wel. Niet voor niets eindigde

zijn lezing dan ook met een vergelijking van het Israëlische volkslied met Smetana’s bekende De Moldau, dat op zijn beurt vanuit de zaal vergeleken werd met het Nederlandse volksliedje Ik zag Caecilia komen. Een middag die geen van de aanwezigen snel zal vergeten. Gerard van der Leeuw

Gezocht: vrijwilligers die kunnen klussen

Gezocht: spullen die een 2e leven verdienen

Op zoek naar een activiteit die veel voldoening oplevert en in het bezit van twee rechterhanden? In Huis van de Wijk Lydia kunt u ze uit de mouwen steken en samen met de werkgroep beheer kleine en grotere klussen aanpakken. Het Huis van de Wijk Lydia is een uniek gebouw uit 1927, waar altijd veel mensen gebruik van maken. Onderhoud is echter voortdurend gewenst (en nodig). Nu de zomervakantie voor de deur staat is er ruimte en gelegenheid voor werkzaamheden samen met andere vrijwilligers. Een dankbaar karweitje waar coördinator Thea Geurtsen u graag meer over vertelt ([email protected]).

Een kast, zolder of kelder opgeruimd en een tas vol spullen die nog te goed zijn voor de afvalcontainer? Gun oude, overbodige spullen of miskopen en boeken een tweede leven vanuit Huis van de Wijk Lydia: - Voor Nancy’s Minimarkt kunnen we bijvoorbeeld diverse snuisterijen en kleingoed gebruiken. Wat voor u niet (meer) bruikbaar is zal Nancy met plezier voor een luttel bedrag kunnen verkopen. - Als u ruimte wilt creëren in uw eigen boekenkast kunnen de overtollige boeken naar de huisbibliotheek van Yvonne in Huis van de Wijk Lydia. Voor informatie: Thea Geurtsen ([email protected])

Wat er zoal omgaat

Geveltuinendag

Alles begint met een schep aarde H i Huize L Lydia di h had d een wens: een kruidentuin op een beschutte plek in de binnentuin. Maar hoe regel je zoiets? Laat dat dus maar aan de ‘huis’-vrijwilliger en initiatiefnemer Joris Marsman over, die de juiste wegen wist te bewandelen, een team van welwillende, maar ongelijk gespierde krachten om zich heen verzamelde en aanmoedigde met “koffie, gesponsorde koekjes en straks een lekkere lunch!” En zo werd er op een lentedag in alle vroegte door een imposante tientonner drie kuub tuinaarde afgeleverd op het trottoir voor Huize Lydia. Dat lijkt niet zo heel veel, maar dat valt best tegen als je dat met simpel handwerk van een paar vrijwilligers naar de geveltuin aan de voorkant en in de binnentuin moet zien te transporteren. Toch moest het karwei binnen één dag geklaard

worden, want de voetgangers mochten er geen hinder van hebben. Maar het was droog, de zon hielp mee, er is keihard gewerkt en door het geoliede werkschema van Joris is het allemaal volgens planning gelukt. De aarde werd in nog net hanteerbare zakken geschept, met de kruiwagen naar de fietsenkelder gereden en daar werden de zakken één voor één door een paar sterke armen via een bovenraam naar het doel getakeld: de lange geveltuin aan de achtermuur van het huis. Waar overigens de vorige dag al volgens hetzelfde systeem overbodig zand was afgevoerd. En nu groeien en bloeien er weer vrolijke planten langs de voorgevel en een moestuin met geurige

tuinkruiden aan de tien meter lange mediterrane achtergevel. Bedoeld voor gebruik in de keuken van het huis, onder meer bij de maaltijdbereiding van het project Samen Gezonder Eten. De plantjes worden met wat toewijding van talentvolle groene vingers van vrijwilligers begeleid in de groei. Met dank aan het Natuur- en Milieuteam SOOZ voor het regelen en betalen van de tuinaarde. Dank aan Johan van de Firma Meerleveld & Zn uit Diemen die al 15 jaar de tuinaarde voor de geveltuinen-dag levert. Nu is de weg vrij voor een mooier en groener Lydia. (CP)

Creatief met potlood en penseel Voor het geval u het nog niet wist, in de uiterst sfeervolle gebouwen van Lydia en de Coenen wordt een rijk palet aan culturele cursussen aangeboden. U kunt zich bekwamen in vele facetten van de schilder- en tekenkunst. U kunt zich wijden aan een studie van de kunstgeschiedenis middels cursussen en lezingen. Dit alles onder leiding van vakbekwame kunstenaars en kunsthistorici. Sandra Kruisbrink geeft op vrijdagmiddag teken- en schilderles aan 55-plussers. Marijke Thunnissen onderwijst op woensdagmorgen aquarelleren aan veelal senior cursisten. Maar er is ook een speciale cursus voor kinderen vanaf 12 jaar waarin ze van Sarah Blackwelder leren hoe je naar objecten kunt kijken, hoe je leert te letten op contour en omtrek, op perspectief en schaduw. Kortom, een heuse tekencursus voor junioren! Op vrijdagmiddag is er een inloopsessie voor portrettekenen in de bovenHuis van de Wijkkrant Lydia – juli 2013

zaal van Lydia en iedereen is welkom om er aan deel te nemen. Gezamenlijk wordt het model betaald dat bereid is ruim twee uur lang stil te zitten. De portrettisten verdiepen zich in de cultuur en achtergrond van hun onderwerp. Begeleid door de klanken van de favoriete muziek van het geduldig zittende model wordt hier op professionele wijze kunst gecreëerd, onder de bezielende leiding van Len Castelein, die haar modellen soms letterlijk van straat plukt en altijd op zoek is naar mooie en markante mensen om te portretteren. Onder de woordspelige noemer Lunchposes wordt er op donderdag tussen de middag getekend naar naakt model. Zowel leek als kunstenaar zijn

welkom. Eenmaal per seizoen wordt een selectie van het werk geëxposeerd in de bovenzaal van Lydia (zie kader volgende pagina). Ik kan u verzekeren dat dit nog maar een kleine keuze is uit het totale aanbod aan creatieve mogelijkheden.

5

Wat er zoal omgaat in het Huis van de Wijk Lydia Intussen is er in Lydia en De Coenen alweer een Wijkexpositie ingericht met nieuw werk van kunstenaars uit Oud Zuid en leden van de aquarelleergroep. Werk van Lydia Bakker en Ditte Brouwers hangt in De Coenen, terwijl de aquarellisten hun werk in Lydia tentoonstellen. Hieronder een indruk van wat u er tot september kunt zien.

Aquarelleren In het kader van de participerende journalistiek besluit ik aan twee verschillende cursussen deel te nemen. Ik begin bij Marijke Thunnissen met aquarelleren. Ze vertelt me dat de groep na een serie portretstudies en kleuren-mengstudies nu een ouderwets stilleven gaat schilderen. De deelnemers wordt gevraagd een object van koper mee te nemen zoals een kan of een vijzel. Wat heb ik nodig: aquarelverf, penselen, tekenpotlood, een gummetje en papier natuurlijk. Een ieder stelt zijn stilleven op en gaat aan de slag. Er wordt aandachtig en geconcentreerd gewerkt. Een enkel grapje volstaat, de ernst staat voorop. De tijd vliegt voorbij. Al zijn de streken soms wat ruw en spat de waterverf danig in het rond, uw verslaggever maakt kunst die niet alleen in de smaak valt, maar ook voor inspiratie zorgt bij de andere deelnemers. Het opbrengen van verf en kleur is een beproeving en een feest tegelijk. Je begint pas echt respect te krijgen voor geacheveerde schilderkunst als je zelf een penseel in je vingers houdt, dan pas merk je hoe hondsmoeilijk het is. Intussen knorren veertig kikkers dat het een lieve lust is in de poel op de

binnenplaats tussen een aardewerken egel en een gouden kabouter, te midden van uitbundig bloeiende narcissen, hyacinten en witte krokussen. Dan wordt het tijd voor de nabespreking. Eén voor één worden de vanmorgen gemaakte aquarellen doorgelicht waarbij gelet wordt op compositie en vlakverdeling, op vorm en inhoud, en op gebruik van verf en kleur. Creatieve educatie Op naar de volgende klas! Tekenen en schilderen met Sandra Kruisbrink. Elk van de deelnemers krijgt twee velletjes papier met daarop 1. een lijntekening van een Mexicaanse hond en 2. een abstract schilderij met in- en uit elkaar geveegde kleuren. Opdracht: combineer kleurvakken met lijn, voorstelling met abstractie. Ook hier wordt uiterst serieus gewerkt. Sandra vertelt me dat de lessen educatief zijn bedoeld en geen vrijetijdsbesteding zijn. Ze wil haar leerlingen meegeven hoe beeld in elkaar zit. Per slot van rekening draait alles om kijken. Wel is de sociale structuur binnen de groep verrassend belangrijk; ook buiten de lesuren worden allerlei activiteiten samen ondernomen. Dat iedereen elkaar goed tot zeer goed

Werk van Ditte Brouwers

Werk van Lydia Bakker

kent, was mij ook in de andere groep duidelijk geworden. Marijke en Sandra onderhouden een prima contact, ze wisselen ideeën, thema’s en technieken uit en vallen voor elkaar in als de ander ziek of verhinderd is. Op het moment is Sandra Kruisbrink bezig met haar groep een ‘vertaling’ te maken op groot formaat van een zeventiende-eeuws bloemstilleven waarbij iedere deelnemer een deelstukje voor zijn/haar rekening neemt. (SL)

NIEUW: Algemene Muziekleer

NIEUW: West-Afrikaanse dans

Veel koorleden vroegen erom en daarom start in september een cursus Algemene Muziekleer. Niet alleen voor koorleden maar voor iedereen die meer wil weten over de elementaire muzikale terminologie. Denk aan maat, ritme, tempo, dynamiek en het leren lezen van noten. Iedere woensdagavond van 18:30 tot 19:30. Informatie en aanmelding bij Marcel Dobbelsteen via [email protected] of 06-25414813.

Werken aan je conditie d.m.v. West- Afrikaanse dans. Het is een vrolijke energieke conditie-les. De docente is danseres in West-Afrikaanse dans en zangeres in de percussiegroep Nusodia. Ze heeft vele jaren ervaring in de West-Afrikaanse dans door lessen, workshops en dansstages in binnen- en buitenland. Haar stijl is eigenzinnig, vrolijk en energiek. Als we een beetje gevorderd zijn, zullen we dat ook op andere momenten in Huis van de Wijk Lydia laten zien. Info: Helena Both: 06 – 17423062 | [email protected]

6

Wat er zoal omgaat in het Huis van de Wijk Lydia

NIEUW: Spreekuur budgetcoach Vanaf 5 september 2013 houdt Lisa Verdegaal op donderdag van 16 tot 17 uur spreekuur budgetcoaching in Huis van de Wijk Lydia. Mensen die achterstanden hebben in hun vaste lasten (huur, gas, elektriciteit, water en ziektekostenpremie) kunnen bij haar terecht voor advies. Daarnaast geeft ze tips hoe men op vele terreinen geld kan besparen. De budgetcoach helpt bij het treffen van betalingsregelingen en geeft concreet advies hoe u uw budget in de toekomst beter kunt beheren. De budgetcoach kijkt ook of u wel gebruik maakt van alle (gemeentelijke) inkomensverruimende voorzieningen, zoals huurtoeslag en zorgtoeslag, waar u recht op heeft, en helpt zo nodig met de aanvraag ervan. Als een betalingsregeling onvoldoende blijkt te zijn om de problemen het hoofd te bieden, verwijst de budgetcoach u

gemotiveerd door naar een betrouwbare schuldhulpverlener. In de praktijk komt het vaak voor dat echtparen met voldoende inkomen toch nauwelijks rond kunnen komen. Hun wens is te sparen maar dat lukt ze niet. Door samen met hen een budgetplan op te stellen en het echtpaar tijdelijk een kasboekje bij te laten houden, worden zij zich bewust van hun uitgavenpatroon. Dan komt er ruimte om maandelijks te sparen. Een

spaarpotje is, zeker in deze tijd, noodzakelijk om bijv. onverwachte zorgkosten op te kunnen vangen. Ook komt het voor dat door echtscheiding of overlijden van een partner, de achterblijver er met de financiën ineens alleen voor staat. Lisa helpt grip te krijgen op de nieuwe situatie, want na scheiding of overlijden komt er veel op je af, zoals het wijzigen van lopende verzekeringen en veranderingen in de inkomenssituatie. En zodoende draagt Lisa bij aan de financiële zelfredzaamheid van de betrokkene. Meer informatie vindt u op de website: www.lisaverdegaal.nl

‘Blokken tot Contact’ voor de deur van Lydia Op 28 mei vond de feestelijke onthulling plaats van de ‘Blokken tot Contact’ voor de deur van Huis van de Wijk Lydia. Daarbij lieten in ieder geval het koor Alegria en de vrijwilligers van Sensoor chat- en telefonische hulpdienst van zich horen. Wethouder Marco Kreuger onthulde de blokken officieel. Na de onthulling is er met elkaar getoost op de samenwerking en het doel om het sociaal isolement te voorkomen. De deur van het Huis van de Wijk staat open voor tal van

activ iteiten, maar op de momenten dat het gesloten is kan Sensoor gebeld worden. Of wanneer de drempel, hoe laag ook, nog te hoog is. De natuurstenen ‘Blokken tot Contact’, ontworpen door interieurarchitect René van Doorn, zijn de komende

maanden te gast bij Huis van de Wijk Lydia en maken daarna een rondgang langs andere huizen.

4 Mei Herdenking Amstelveenseweg Guur weer was het, maar desondanks was er veel belangstelling voor de jaarlijkse 4 Mei Herdenking op de Amstelveenseweg bij het Vondelpark. Met dank voor de behartenswaardige woorden van Wim van Beek, wethouder Joep Blaas, de jeugdige Max en Mikki Bloem en Jeanette de Leeuw, auteur van Hervonden Tijd over de gevolgen van onderduik tijdens en na de oorlog. Muzikaal werd het herdenken vormgegeven door het jonge Huis van de Wijkkrant Lydia – juli 2013

trio Mille’s Rascals en Hans Leeuw die als vanouds met hoorn en trompet resp. The Last Post en het Wilhelmus liet klinken. En natuurlijk met dank aan Scouting Phoenix Amsterdam, Rode Kruis, Politie, SOOZ en het 4 Mei comité van het Wijkcentrum Vondelpark/ Concertgebouwbuurt.

Het 4 Mei comité zoekt trouwens nog enkele vrijwilligers!

7

Activiteiten Iedere maandag Werkgroep taartenbakken | 9-12 Info: Thea Geurtsen | [email protected] Nederlands voor beginners | 10-12 Info: Paula Spil | [email protected] Nederlands conversatie | 10-12 Info: Paula Spil | [email protected] Tekenen en schilderen 55+ |10.30-12.30 Info: Dirk Moons | 06-51680269 [email protected]

Italiaans conversatie A | 17-18 Info: Vittorio Catalamessa | 06-27272664 [email protected] Italiaans conversatie B | 19-20.30 Info: Vittorio Catalamessa | 06-27272664 [email protected]

Buikdansen | 18.30-19.30 Info: Carla Kreuk | 020-4633890

Iedere woensdag

Zumba | 20-21 Info: Lizy Groenewoud | 06-52017190 [email protected]

Franse taal en cultuur | 10.45-11.45 Info: Elena Spataro | 020-6642390 [email protected]

Dru Yoga | 20.15-21.15 Info: Erik van Velzen | [email protected]

Tekenen en Aquarelleren |10-12 Info: Sandra Kruisbrink | 06-25320152 [email protected]

Iedere dinsdag

Tekenen en Aquarelleren | 10-12 Info: Marijke Thunnissen | 020- 69394 09 [email protected]

Huisbibliotheek/knipseltafel | 10-17 Info: Yvonne Teunissen | 020-6629497 (di 9.30-17)

Zingen in Zuid i.s.m. GGZ | 13-14.30 Info: Doppy den Ouden | 020-7885922 [email protected]

Computerles 55+ | 11-13 en 13 -15 beginnerscursus (kleine groepjes) Info: Jos Stevens | [email protected]

Bridge-inloop | 13-16.30 Info: Riek van Golberdinge 020-6629497 (ma.10.30-17)

Computerhulp 55+ | 15-17 Info: Jos Stevens | [email protected]

Engels conversatie A1 en A2 | 14.30-15.45 Info: Hilde de Jong | 02-06768272 [email protected] Hatha Yoga | 15.15-16.30 Info: Vera Boon | [email protected] [email protected] Body Shape | 17-18 Info: Mirjam Martens | 06-17139104 [email protected] Italiaans beginners | 16-17 Info: Vittorio Catalamessa | 06-27272664 [email protected]

8

Tai Chi | 20-21 Info: Joost van Rooij | 06-10416322 [email protected] Koor Zonder Grenzen | 20.15-22.15 Info:Berthe ter Horst | [email protected]

Computerles 55+ | 11-13 en 13-17 beginnerscursus (kleine groepjes) Info: Jos Stevens | [email protected]

Speelplaats Lydia 2½ - 10 jr | 13.30-17 Info: Thea Geurtsen | [email protected]

Schaken Caïssa | 19.30-24 Info: Hugo van Hengel | [email protected]

Italiaans conversatie C | 20.30-22 Info: Vittorio Catalamessa | 06-27272664 [email protected]

Hatha Yoga | 9.30-10.45 & 11-12.15 Info: Vera Boon | [email protected] [email protected]

Engels conversatie B1 | 13.15-14.30 Info: Hilde de Jong | 020-6768272 [email protected]

Schaken Caïssa kinderen | 18.30-19.30 Info: Hugo van Hengel | [email protected]

Kunstgeschiedenis | 12.45-14.15 & 14.30-16 Info: Yvonne Teunissen | 020-6629497 (di 9.30-17) Bridgeclub ’88 55+ | 13-16 Info: Hetty Winkler | [email protected] Alegria koor | 14.30-16 Info: Roelie Stammis | [email protected] Computerinloop 55+ | 15.00-17.00 Info: Jos Stevens | [email protected] Spreekuur pfh Joep Blaas| 16-17 Elke 2e en 4e week vd maand

Hatha Yoga | 10.45-12 Info: Vera Boon | [email protected] [email protected] Naailes jeugd 8-12 jaar | 13.30-15.30 Info: Truus Lieverdink | 06-22827707 [email protected] Naailes jeugd 12-15 jaar | 16-18 Info:Truus Lieverdink | 06-22827707 [email protected] Kinderdans 4-6 jaar | 14-14.45 Info: Geertje Bakker | 06-16976093 [email protected] Ballet 7-11 jaar |15-16 Info: Geertje Bakker | 06-16976093 [email protected] Ballet 10-13 jaar | 16-17 Info: Geertje Bakker | [email protected] Pilates |17-18 Info: Geertje Bakker | [email protected]

Vioolles | 15-18 Info: 06-29917091 | [email protected]

Algemene muziekleer |18.30-19.30 Info: Marcel Dobbelsteen | [email protected] 06-25414813 | 020-7893825

Tekenen voor kinderen 7-12 jr | 16.30-18.00 Info: Sarah van Haastert | [email protected]

Nederlandse les 3 niveaus |19.30-21.30 Info: Paula Spil | [email protected]

Wijkcafé | 16.30-18 Pilates | 16.30-17.30, 17.45-18.45. 18.45-19.45 Info: Geertje Bakker | [email protected]

Naailes |19.30-21.30 Info: Truus Lieverdink | 06-22827707 [email protected]

Gemengd koor ‘After Eight’ | 20-22 Info: Betsie van Keulen | [email protected] www.aftereightkoor.nl

Huis van de Wijk Lydia Vioolles | 15-16.30 Info: 06-29917091 | [email protected]

Iedere donderdag

Nederlandse les meer niveaus | 15-17 Info: Paula Spil | [email protected]

Meditatie zen groep | 9.30-10.15 Info:Vera Boon [email protected]

Socratisch Café ltste vrij vd mnd | 15.30-18.30 Info: www.socratischcafenederland.nl

Qigong | 9.30-10.30 Info: Mijanou Latul - Ing | 06-24652735 [email protected]

Theatergroep 50+ 1x p.mnd | 16-17 samenuit-groep afsprakenbijeenkomst Info: Marthy Zonderland | [email protected]

Computerles 55+ |11-13 en 13-15 (kl groep) Info: Jos Stevens | [email protected] Naailes/Mamyo |10.00-12.00 Info: Truus Lieverdink | 06-22827707 [email protected] Hatha Yoga i.s.m. GGZ | 10.30-11.30 Info:Doppy den Ouden | 020-7885922 [email protected] Feldenkrais | 12.30-13.30 Info: Farida Braam | 06-27920315 [email protected] Modeltekenen ‘Lunchposes’ |12.30-13.45 Info: Sheila Kotkin | 020-6622644 [email protected] Bridgeclub ‘Lybri’ | 13-16.30 Info: Dini de Braal | 020-7885922 [email protected] Meedoen in Zuid i.s.m. GGZ | 13.15-14.30 Info: Doppy den Ouden | 020-7703659 [email protected] Bridgeles beginners | 14-16.30 Info: Guido Bakker | 06 17145400 [email protected] Spreekuur huurverhoging | 15-16 Computerinloop 55+ |15-17 Info: Jos Stevens | [email protected] Budgetcoach spreekuur |16-17 Info: Lisa Verdegaal | 06-19939617 [email protected]

Kroatisch beginners | 19-20.30 en 20.30-22 Info: Helena Both l 06-17423062 [email protected] Filatelisten Ver. Statuut 80’ | 19.30-22 (2de do vd mnd) Info: H.vd Palen | 020-6973310 [email protected] | www.statuut80.nl

Exotisch dineren 3de vrij vd mnd | 18-21 Info: Mathilda Rellum | 020-6629497 Toriba dans | 19-20.30 Info: To Elting | 06-12507197 [email protected]

Kunstgeschiedenis lezingen | 20-22 Info: Michel Didier | [email protected]

Zaterdag

Vredescafé | 20.15-23 (3de do vd mnd) Info: Stephan Eshuis/To Elting | 06-12507197 [email protected]

Qigong | 10-11 Info: Mijanou Latul - Ing | 06-24652735 [email protected]

Iedere vrijdag

Surinaamse middag en avond |14-22 diverse activiteiten Info: Mathilda Rellum | 020-6629497

Pilates | 9.30-10.30 Portrettekenen & andere technieken | 10.15-12.15 Info: Sandra Kruisbrink | 06-25320152 [email protected] Volksdansen 55+ | 11-12.30 Info: Angele Reutlinger | 020-671 96 32 [email protected] Tekenen en schilderen 55+ | 13.15-15.15 Info: Sandra Kruisbrink | 06-25320152 [email protected] Speelplaats Lydia | 13.30-17 Info: Thea Geurtsen | [email protected] Bridgeles gevorderden | 14-16.30 Info: Guido Bakker | 06 17145400 [email protected]

Samen Gezonder Eten | 16-19.30 Info: Thea Geurtsen | [email protected]

Portrettekenen inloop | 14-17 Info: Len Castelein | 06-29118172 Sieraden maken | 15-18 (ltste vrij vd mnd) Info: Gonny de Winter | [email protected]

Huis van de Wijkkrant Lydia – juli 2013

Buikdansen | 17-18 Info: Carla Kreuk 020-4633890

Ver. ‘Ons Amsterdam’ | 20-22 (2de do vd mnd) Info: Dini de Braal | 020-7703659 [email protected]

Op Weg naar Werk i.s.m. GGZ | 15-17 Info: Nina Nijhof | 020-7885808 [email protected]

Afro workout | 17.30-18.30 Info: Harm Benak | [email protected]

Moving for Life | 16.30-17.30 Info: Mirjam Martens | [email protected]

Wandelen - 15-20 km 1e za vd mnd Info: Anne Gruneveld | [email protected] - 8-10 km 2e za vd mnd Info: Thea Geurtsen | [email protected] - 10-15 km 4e za vd mnd Info: Rina Glazer | [email protected]

Zondag Wandelen 10-12 km 3e zo vd mnd Info: Ria schouten | [email protected] Podium Lydia | 14-16 Info: www.huisvandewijklydia.nl

Dagelijks Open inloop ma t/m vr | 9.15-18.00 Roelof Hartplein 2a | Info: 020-6629497 Peuteropvang De Vuurvogel ma t/m vr | 8-12 Info: Combiwel 020-5754700

9

g in en rond het Huis van de Wijk j Lydia Wat er zoals omgaat Wordt de vrijheidsmaaltijd een traditie? H jaarlijks Het j lijk terugkerende k d 5 meii Bevrijdingsfestival is met ruim één miljoen bezoekers het grootste festival van Nederland. Op initiatief van het 4 en 5 mei Comité Amsterdam en ondersteund door de burgemeester van Amsterdam zijn er dit jaar in restaurants, parken, huiskamers, en op straten, pleinen en podia, kortom op ruim tweehonderd locaties, Vrijheidsmaaltijden georganiseerd. Alle Amsterdammers waren daar van harte welkom. Ook het Huis van de Wijk Lydia heeft natuurlijk gehoor gegeven aan de oproep van de burgemeester. Thea Geurtsen heeft alles in het werk gesteld om als Huis van de hele Wijk, goed voor de dag te komen. Het is een Vrijheidsmaaltijd voor en door bewoners geworden. Ongeveer 70 personen hebben tegen een geringe vergoeding van het feestelijke drie-gangen diner kunnen genieten. Het eten was verzorgd door onze vaste vrijwillige keukenploeg onder de bezielende leiding van Mathilda Rellum. De Vrijheidsmaaltijd was met veel enthousiasme en plezier bereid. Dat was dan ook goed te merken, want er kwamen veel com-

li plimenten voor de kok. Dat het organisatorisch ook voortreffelijk is verlopen is mede te danken aan de inzet van de talloze vrijwillige buurtbewoners. Het aardige van een Huis van de Wijk is juist het gemengde karakter van de activiteiten. Soms neem je deel aan een cursus, soms is er een cultureel aanbod en op andere momenten zit je met buurtbewoners aan tafel. De bedoeling van een dergelijke buurtmaaltijd is natuurlijk ook dat mensen elkaar spreken die anders nooit met elkaar in contact zouden zijn gekomen. De bijeenkomst verliep in een vrolijke en ongedwongen sfeer. Dat was mede te danken aan de culturele omlijsting van het hele gebeuren. Tijdens de maaltijd heeft Koosje Wilterdink enkele toepasselijke gedichten voorgedragen. Er was tijdens het diner tevens een muzikaal optreden verzorgd door violist Konstantin Soreskou die samen met Ticu, een bevriende accordeo-

Een Welcome Back Op 3 april organiseerden de drie samenwerkende buurtoverleggen rond het Museumplein een Welcome Back Evenement. Dat deden ze voor de directeuren Ann Goldstein en Karin van Gilst (Stedelijk), Wim Pijbes (Rijks), Adriaan Dönszelmann (van Gogh) en Simon Reinink (Concertgebouw), USA consul John Wilcock en stadsdeelvoorzitter Paul Slettenhaar. Omdat nu (bijna) alle verbouwingen achter de rug zijn en er dit jaar van alles te vieren valt, hebben bewoners het initiatief genomen om de culturele instellingen rond het plein - hun naaste buren - tijdens een feestelijke bijeenkomst op een dakterras aan het Museumplein volgens oud Hollands ge-

10

bruik een cadeautje aan te bieden. Op deze zonnige namiddag sprak Riemer Knoop, voorzitter van de Vereniging Buurtbelang Museumplein (VBM), enkele vriendelijke woorden vanuit bewonersperspectief. Naast de gebruikelijke kamerplant, overhandigde hij de genodigden ook een plaquette met het logo I’museumplein en het motto ‘samen werken’ overhandigd. Knoop benadrukte dat het Museumplein voor de buurt niet zomaar de ruimte is tussen de grote culturele en publieke

nist, talloze bekende nummers met veel hartstocht ten gehore bracht. Ook mag niet onvermeld blijven dat de maaltijd grotendeels gesponsord was door Albert Heijn Museumplein. Deze supermarkt is ook in ander opzichten een belangrijke steunpilaar als het om buurtgebonden activiteiten gaat. In de bedankbrief die wij van het 4 en 5 mei Comité na afloop mochten ontvangen spreekt de projectleider Olivia Somsen namens de directie de hoop uit “dat Amsterdam erin zal slagen om dit initiatief tot een blijvende traditie uit te laten groeien waarbij wij − naar ik hoop − opnieuw op u mogen rekenen”. Nou, aan ons zal het niet liggen… (JM)

gebouwen, maar ook het epicentrum van een veel groter gebied. Daar wonen namelijk de 3000 buurtbewoners die graag met de culturele instellingen en het stadsdeel willen samenwerken om de bespeling van het Museumplein een kwalitatief hoogwaardiger karakter te geven. Een karakter dat past bij een plein dat open, cultureel, voor iedereen, maar ook kwetsbaar is − als het ware dag en nacht de achtertuin van de buurt. De VBM pleit voor een gezamenlijke visie op wonen, werken en recreëren die recht doet aan dit open, maar ook kwetsbare karakter van het plein én de omgeving. Wim Pijbes en Paul Slettenhaar wezen beide in hun dankwoord op de noodzaak van de bepleite kwaliteitsimpuls en reageerden daarmee positief op dit bewonersinitiatief. (JM)

Wat er omging in Lydia De bewonersgeschiedenis van Huize Lydia Deel 1: de jaren ‘20

Dit jaar bestaat Huize Lydia 85 jaar. In mei 1927 werd het nieuwe huis, het eerste eigen pand van de Rooms Katholieke Meisjesbescherming geopend. Anne-Mariken Raukema deed onderzoek in het Stadsarchief en sprak de afgelopen jaren met ruim dertig mensen die op een of andere manier een band met het gebouw hebben. Voor de Huis van de wijkkrant schrijft ze een driedelige reeks. Deel 1 gaat over de voorgeschiedenis en eerste bewoners. 1927 is een belangrijk jaar voor de R.K. Meisjesbescherming. De Nederlandse afdeling van de internationale organisatie viert haar 25-jarig jubileum. Dit wordt op 7 januari feestelijk gevierd in het tehuis aan de Plantage Parklaan 8. Die begint met een mis, een ontbijt en een plechtige Hoogmis. Na de lunch is er een feestvergadering met feestredes en muziek. Natuurlijk wordt verteld dat de bouw van het nieuwe tehuis vordert. Op maandag 23 mei 1927 opent burgemeester De Vlugt Huize Lydia aan het Roelof Hartplein. Ook Keppler, directeur van de gemeentelijke woningdienst, houdt een feestrede. De volgende dag wijdt Mgr. Stroomer het nieuwe tehuis in. Eind september plaatst het bestuur van de afdeling Amsterdam van Meisjesbescherming een gedenksteen in de gevel. Huize Lydia is de trots van katholiek Amsterdam. Het nieuwe tehuis staat weliswaar aan de rand van de stad, maar biedt meer ruimte dan ooit. Er zijn 158 slaapkamers, verdeeld over vijf verdiepingen, waarvan er 28 zijn bedoeld voor passanten. Zij gebruiken de entree aan de J.M. Coenenstraat. De andere kamers zijn bedoeld voor de pensiongasten, de min of meer vaste bewoners. Zij gebruiken de hoofdingang aan het Roelof Hartplein - aan beide zijden voorzien van een portiersloge. Bij binnenkomst lag links de smaakvol ingerichte verblijfszaal viereneenhalve meter hoog - voorzien Huis van de Wijkkrant Lydia – juli 2013

van een parketvloer en met nissen en zitjes en mooie lampen. De architect, Jan Boterenbrood, had niet alleen het gehele huis ontworpen, hij deed ook een groot deel van de inrichting en aankleding. Rechts lag de eetzaal, een meter lager (benedenzaal), daarachter was de grote keuken. De ramen in ...De kamers waren klein maar comfortabel eetzaal en keuken boden zicht op de Bronckhorststraat. Twaalf kamers In De Tijd, het dagblad voor R.K. Nederland waren ingericht voor de Eerwaarde stond in de zomer van 1928 de volgende anZusters en huishoudelijk gebruik. De nonce: ‘Het bestuur van Huize Lydia zoekt R.K. slaapkamers van de bewoonsters lafamilies, bereid zijnde tegen vergoeding huisgen aan weerszijden van lange gangen, met sanitair aan de uiteinden. De badvesting te verschaffen aan Dames en Meisjes kamers hadden stortbaden (douches) tijdens de Olympische Spelen van 28 Juli tot 12 met warm en koud water en konden Aug. Opgaven aan bovenstaand adres.’ tegen een geringe vergoeding worden En dat was natuurlijk Roelof Hartplein 2. gebruikt. De slaapkamers waren klein, Het lukte de dames om vijftig kamers bij maar comfortabel. Er was centrale katholieke families in de stad te vinden om verwarming - een noviteit in die jaren meisjes onder te brengen. Deze werden – er stond een bed in, een afsluitbare vanzelfsprekend aan een grondige inspectie kast, een stoel en in de nis een wastafel. Veel kamers hadden stopcontaconderworpen. Uiteindelijk zouden de Spelen ten. Op elke gang was een washok, geen grote trekker voor jonge vrouwen waar iedereen haar wasjes kon doen. vormen en van geen van de extra kamers zou De lift bracht de bewoonsters tot de gebruik gemaakt worden. vierde verdieping. Een huistelefooninstallatie en twee stadstelefoonlijnen maakten het moderne gebouw af. Ie- wen. Een stenotypiste in drie talen dereen mocht bezoek op haar kamer verdiende ongeveer ƒ 75 per maand, ontvangen, hoewel daar nauwelijks geschoolde boekhoudsters zo’n ƒ 45 ruimte voor was, ‘Heerenbezoek’ was en een winkeljuffrouw slechts ƒ 25. uitgesloten. Op treinstations werden folders in het Nederlands, Frans, Duits en EnImmers, de kern van het werk van de gels uitgedeeld. In de jaren ’20 en tot Roomsch Katholieke Vereeniging was in de jaren ’30 kwamen dienstmeisjes om meisjes en jonge vrouwen, die in naar ons land, vooral uit Duitsland. Amsterdam kwamen, uit verkeerde Velen van hen vonden hun eerste onhanden te houden. Dat gebeurde door derdak in Huize Lydia. Daar was een hen onderdak te bieden en – waar no- bemiddelingsbureau voor dienstbedig – meerdaagse zorg te verlenen. Om trekkingen ingericht. Veel katholieke de nieuwe behuizing onder de aan- gezinnen vonden daar hun kinder- of dacht van R.K. Nederland te brengen dienstmeisje. Duitse dienstbodes wawerden annonces geplaatst in dag- en ren geliefd, omdat ze ‘tüchtig’ waren. weekbladen als De Katholieke vrouw, Huize Lydia was bedoeld om de peDe Amstelbode en De Tijd. Voor vol- riode tussen ouderlijk gezin en eigen pension betaalden de vrouwen ƒ 55 tot gezin te overbruggen. Lydia bood een ƒ 65 per maand, een los diner kostte ƒ vervangend gezin; de nadruk werd ge1,00. Daarmee richtte het huis zich op legd op het sociale karakter van de gede beter gesitueerde, ongehuwde vrou- zellige bovenzaal. Om te voorkomen

11

Groen in de wijk van Huis van de Wijk Lydia dat de bewoonsters ’s avonds cafés of bioscopen zouden bezoeken werden op drie vaste avonden per week activiteiten georganiseerd. Voor de toenemende groep Duitse meisjes en die uit Volendam, waren er speciale avonden. Er werd gezongen en gemusiceerd en er werden toneelstukken geoefend en talencursussen verzorgd. Drie jaar na de opening bracht koningin Wilhelmina met de jonge prinses

Juliana een bezoek aan Huize Lydia. De Presidente van de Amsterdamse Meisjesbelangen, mej. Crielars, leidde de vorstin rond. Alle landelijke en lokale kranten versloegen het bezoek, met veel foto’s. Ook aan Huize Lydia ging de crisis niet voorbij. Begin jaren ’30 loopt de kamerbezetting sterk terug. De zusters vertrekken en de dagelijkse leiding komt in lekenhanden. In de kerken wordt volop gecollecteerd.

Leerlijn Bomenridders start najaar Sinds de Bomenverordening Stadsdeel Zuid 2012 hebben we de praktijkgriezelverhalen langs zien komen. Kaalslag dreigt met een laatste wijziging van de omgevingsvergunning. Reden om als Bomenridders bij elkaar te komen. Om bij te praten, van elkaar te leren en van allerlei slimme mensen, die we uitnodigen om hun verhaal te doen. In september start het educatieve programma van de Bomenridders Amsterdam Zuid. Frank Warendorff, voorzitter van de Bomenstichting, komt ons vertellen over bomenrecht anno 2013, Bomenadvocaat Jilles van Zinderen vertelt in november over burenrecht, de Bomenridders uit Rotterdam komen vertellen over de Rotterdamse strijd voor het behoud van bomen. We gaan excursies doen om ook te zien hoe het met de bomen gaat. Leren over groeiomstandigheden, pro-

fi lering en ziektes. Een excursie langs monumentale bomen in Amsterdam. Daarnaast gaan we het hebben over economische waarde van bomen , wat zegt de wetenschap erover, hoe zit zo’n boom nou eigenlijk in elkaar, wat heeft hij nodig. Die nieuwe Bomenverordening gaan we ook nog uitpluizen. Hoe werkt het nu met kapvergunningen, hoe gaat dat bij grote bouwprojecten, wat zijn je rechten en plichten als bewoner en als eigenaar? Hoe ga je om met burenruzies. Wanneer is een boom monumentaal? Dat allemaal gaan we oefenen met elkaar, leren van elkaar, zodat we straks onze bomen kunnen helpen. Meldt u aan via [email protected]. Wilt u bomenridder worden, kom dan mee doen en leer wat u als bewoners kunt doen. Op onze website www.bomenridders.nl zullen we in de komende tijd meer informatie

Excursie Eten uit de Natuur Ook dit jaar organiseert het Natuur- en Milieuteam van SOOZ weer een serie excursies ´Eten uit de natuur´ op de Koeienweide in het Vondelpark. Dit afgesloten terrein is normaal niet toegankelijk voor het publiek. Deze excursie biedt voor iedereen dus een unieke gelegenheid om dit prachtige stuk stadsnatuur te bezoeken. Onder leiding van de enthousiaste

12

bioloog Michel Koper maakt u dan kennis met alles wat eetbaar is om ons heen. En dat is heel veel. Maar let op, er kunnen ook giftige planten tussen zitten! Bent u ook geïnteresseerd in een rondleiding? Meldt u dan aan

In de tuin wordt een tennisbaan aangelegd, de kamerhuur wordt verhoogd. Meisjes die een betrekking zoeken komen veelal in Joodse gezinnen terecht, hoewel dat sterk wordt afgeraden omdat men meende dat in een ‘Israëlitische’ familie een meisje niet haar R.K. geloof kon belijden. Anne-Mariken Raukema Volgende keer: de jaren ‘50

digitaal loket

Bomenridders Hebt u een vraag over bomen in Amsterdam Zuid? Over kapvergunningen, monumentale bomen, straatbomen, bomen in binnentuinen? Meld uw vraag bij het digitale loket van de Bomenridders Zuid: www.bomenridders.nl. Uw vraag zal worden beantwoord door een bomenridder bij u in de buurt. Als wij uw vraag niet zelf kunnen beantwoorden verwijzen wij u zo goed mogelijk door. Niet voor spoedvragen! Bij spoed kunt u het beste bellen met Lilian 020-4004503 of David 020-6628237. Vermoedt u illegale kap, belt u dan de afdeling Handhaving van Stadsdeel Zuid, telefoonnummer 14020. plaatsen over het programma van de leerlijn. Suggesties of vragen zijn van harte welkom.

Data Donderdag 11 juli: Zaterdag 13 juli: Dinsdag 16 juli: Woensdag 17 juli: Woensdag 24 juli :

19.30 – 20.30 uur 19.30 – 20.30 uur 19.30 – 20.30 uur 19.30 – 20.30 uur 19.30 – 20.30 uur

voor een van onderstaande data. Opgave verplicht, kosten € 3,-. Info: St. SOOZ, Tel: 020-6628237 [email protected] www.soozamsterdam.nl

Groen in de wijk van Huis van de Wijk Lydia Open dagen Koeienwweide zomer 2013 Normaal gesproken kunnen mensen dit prachtige stuk stadsnatuur in het Vondelpark alleen bezoeken gedurende werkochtenden, rondleidingen, excursies, cursussen, of op speciaal verzoek. Maar omdat de Koeienweide zo ontzettend mooi is en wij dit graag met zoveel mogelijk mensen willen delen, organiseren wij net als vorig jaar ook deze zomer weer zes open dagen. Iedereen kan dan de Koeienweide en het daarop gelegen Jan Haakpad bezoeken. Onder begeleiding van een van de vrijwilligers maakt u een wandeling. U ontdekt hoe mooi en gevarieerd dit ruige stuk natuur in het Vondelpark is.

Data open dagen 2013 Woensdag 17 juli: Zaterdag 20 juli: Woensdag 24 juli: Donderdag 8 aug: Dinsdag 20 aug: Zaterdag 24 aug:

10.00-13.00 uur 14.30-17.30 uur 14.30-17.30 uur 18.30-21.30 uur 18.30-21.30 uur 10.00-13.00 uur

Wanneer u moe bent geworden van de rondleiding, kunt u nagenieten met een lekkere kop thee of soep, speciaal gemaakt van planten en kruiden die deze dag vers geplukt zijn op de Koeienweide. Kortom, vier een groene zomervakantie in het Vondelpark!

OPROEP vrijwilligers voor de open dagen Net als vorig jaar zoeken wij weer vrijwilligers die een of meer van deze dagen wil helpen met het ontvangen van bezoekers; plukken van planten en bloemen; maken van thee en soep; of het rondleiden van bezoekers. Voor dit laatste is overigens niet perse veel groenkennis nodig, wel enthousiasme voor de natuur. Wil je dus een keer meehelpen, meldt u aan bij het Natuur- en Milieuteam van SOOZ. In overleg bekijken wij dan wat het meest bij u past. Leuk is het zeker! Info: St. SOOZ, Tel: 020-6628237 [email protected] www.soozamsterdam.nl

AT5 over ’Ons Vondelpark’ Sinds 14 mei van dit jaar zendt AT5 met enige regelmatig korte documentaires uit. Die gaan, in de woorden van AT5, over de bezoekers, de sporters, de romantici, maar ook de parkmedewerkers en de handhavers van het Vondelpark. Een 10-delige serie is het, getiteld Ons Vondelpark, waarover AT5 zelf vertelt: “Om dit bijna 150 jaar oude groene hart van de stad te onderhouden gebeurt er achter de schermen veel waar

Lach eens Al jarenlang wordt in het Vondelpark een lachmeditatie gehouden. Wel moet je een vroege vogel zijn om mee te kunnen doen, want de eerste meditatie begint al om 8 uur ‘s morgens. We weten allemaal hoezeer de WesHuis van de Wijkkrant Lydia – juli 2013

de Amsterdammers niks van merken. AT5 duikt in de wereld van het Vondelpark en laat zien wat er allemaal voor nodig is om het park te onderhouden én wat voor leuke dingen er in het park gebeuren.” Wie daar wel nieuwsgierig naar is en de inmid-

dels uitgezonden afleveringen gemist heeft, kan ze alsnog bekijken via internet: www.at5.nl/tv/ons-vondelpark

terse mens door afspraken, stress en rompslomp vervreemd is van zijn eigen lichaam en geest. Meditatie is een manier om wat dichter bij jezelf te komen. De deelnemers verzamelen zich nabij de fontein in de vijver bij het Openluchttheater. Het klaterend geluid van vallend water heeft een heilzame

en louterende uitwerking. Het lachen biedt afleiding en genot, de stilte erna inzicht en rust. Het streven is om − en hier citeer ik Mevrouw van Rossum die de lachmeditatie in het Vondelpark al 13 jaar lang leidt (dhirajvanrossum@ tele2.nl) − “zo dicht bij het lichaam te komen dat het heilig begint te voelen”. Deelnemers zijn welkom. (SL)

13

Verbetering Willemsparkweg? O d Op de Will Willemsparkweg k moett de riolering vernieuwd worden. Een goede gelegenheid om de verkeersveiligheid daar te verbeteren, zegt stadsdeel Zuid. Een goede gelegenheid om de snelheid en betrouwbaarheid van tramlijn 2 te verbeteren zeggen de GVB, de stadsregio en de gemeente. Over het ontwerp dat de gemeente voorstelt kunt u tot 23 juli bij de gemeente uw zegje doen. Dat kan ook als u daar niet woont, maar er bijvoorbeeld wel wandelt of fietst. In het laatste geval weet u dat u daar veelal eng moet manoeuvreren tussen geparkeerde auto’s en tramrails, en dat u als er dubbel geparkeerd wordt (wat vaak gebeurt en waartegen niet wordt opgetreden) tussen de tramrails moet zien te komen om verder te kunnen. En als u daar moet wezen en ter hoogte van uw bestemming stopt, is dat niet prettig. Niet alleen vanwege het verkeer dat u passeert, de fietsers achter u die u dwingen de tramrails te kruisen, maar ook vanwege het feit dat u nauwelijks door de haag van gepar-

keerde auto’s de stoep kunt bereiken. Niet voor niets wordt hier vaker dan elders op de stoep gefietst, vooral door mensen die er wonen en de gevaren goed kennen. De gemeente wil graag van u horen wat u vindt van de bredere fietsstroken (er komen geen fietspaden) en de vluchtheuvel bij de opgeheven tramhaltes bij de Obrechtstraat en de Emmastraat. Maar volgens de Fietsersbond is de gemeente hier niet eerlijk en worden de fietsstroken feitelijk smaller. Dat is op zich al bedenkelijk, maar de zaak wordt nog bedenkelijker als u zou weten dat de Willemsparkweg een hoge kwaliteit winkelstraat moet worden die vooral rijke klanten met grote auto’s trekt, en dat betekent dat er meer kort (en dubbel!) gepar-

keerd gaat worden met alle gevaren voor de fietsers op de fietsstroken van dien (denk aan de Ceintuurbaan tussen Hobbemakade en Ferdinand Bolstraat). Ook maken veel bewoners daar zich ernstig zorgen over de toename van de snelheid van tram en auto door de nieuwe inrichting, wat vooral op de kruising met de Obrechtstraat − een zeer drukke schoolroute voor fietsende kinderen uit West − tot verkeersonveiligheid zal leiden. Het is dus belangrijk dat u − als u daar belang bij hebt en een mening erover − van u laat horen. Vóór 23 juli via: [email protected]. (CB) Meer informatie over de plannen: www.amsterdam.nl (zoek op: Willemsparkweg 14 juni).

Bangarage verdient het ook beschermd te worden Afgelopen maart besloot Minister Bussemaker van Cultuur dat het verstandig zou zijn om Oud-Zuid en Nieuw-Zuid de status te geven van ‘Beschermd stadsgezicht’. Voordat de Minister daartoe over kan gaan, vraagt ze verschillende partijen om advies, te weten de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed, de Provincie Noord-Holland en de locale bestuurders, in het geval van onze buurt, het bestuur van Stadsdeel Zuid. De bestuurders van de andere gebieden in Amsterdam die ook voorgedragen werden, de Admiralenbuurt, de Vogelbuurt in Noord en Betondorp Oost omarmden onmiddellijk deze voordracht. Maar niet onze bestuurders in Zuid. De beslissing van de minister betekent voor de Banvereniging een sprankje hoop op het behoud van de Banga-

14

rage in de Banstraat. De plannen voor sloop en nieuwbouw zijn al in een vergevorderd stadium. Ondanks het verzet van de buurt en het feit dat vrijwel alle deskundigen op het gebied van monumenten, zoals Bond Heemschut en het Cuypers Genootschap, geconstateerd hebben dat de Bangarage een dermate bijzonder gebouw is (combinatie automobielgarage-koetshuis voor paarden), dat het bewaard zou moeten blijven. Zelfs Berlage zelf vond de Bangarage klaarblijkelijk een icoon van de nieuwe tijd en bijzonder genoeg om aan de voet daarvan zijn Plan Zuid te ontrollen. Helaas vond de raadscommissie die op 5 juni jl. de voordracht van de minister besprak, deze niet de moeite

waard. Weliswaar was men van oordeel dat Zuid qua architectuur een bijzonder stadsdeel is, maar een label als ‘beschermd stadsgezicht’ is echt niet nodig, want - meent men - het stadsdeel beschermt haar bijzondere architectuur al genoeg door haar eigen bestemmingsplannen… De Banvereniging kan dat niet rijmen met het feit dat het stadsdeel het bestemmingsplan speciaal heeft aangepast om de Bangarage te kunnen slopen. Idi Boudewijn

Let them roll! Lekker bewegen alleen voor jongeren? Welnee! Op woensdag 18 september 2013 zal in het Olympisch Stadion van Amsterdam de eerste Olympische Rollatorloop gehouden worden! Alle mensen met een rollator kunnen hieraan deelnemen. Deelname is gratis, de rollator is het startbewijs. De rollatorloop is een echt klassiek evenement geworden. Na eerdere edities in het Flevopark, het Oosterpark en Park Frankendael, zijn de organisatoren van Buurtzorg Nederland er trots op dat de vierde editie plaats zal vinden in het oudste sportstadion van Nederland! En wat nog veel leuker is: overal in de stad zijn nieuwe rollatorclubjes in oprichting waar op een gezellige én serieuze manier in de zomermaanden voor de rollatorloop getraind wordt. De al bestaande wandelclubs in Am-

sterdam Oost zoals De weg kwijt, Aan de Rol en Op Rolletjes krijgen dus versterking. Op www.rollatorloop.nl kan men de gegevens van deze clubs terugvinden. En wie zich in Amsterdam Zuid aangesproken voelt en een buurtgerichte wandelclub wil beginnen (‘Roll Over Beethoven’?): via een invulformulier op bovenstaande website zijn flyers zo gemaakt! Natuurlijk hoeft men geen lid te worden van een club om toch deel te kunnen nemen aan de Rollatorloop in het Olympisch Stadion. Wie op 18 september met zijn of haar rollator naar

het Olympisch Stadion komt, kan sowieso meedoen. De minimale afstand die men moet afleggen is 500 meter. Ook kan men zich inschrijven voor een langere afstand, over een route die ook buiten het stadion zal worden uitgezet. Als een echte Olympische atleet komen de mensen dan door de Olympische poort het stadion weer binnen op weg naar de finish! (CP)

Kijk op www.rollatorloop.nl of neem contact op met [email protected].

Amsterdams Lyceum wint de JFB Award! Op 6 juni werd de JFB Award uitgereikt aan het Amsterdams Lyceum, dat is uitgeroepen tot de meest ‘healthy’ school van Nederland na het doorlopen van ‘Seven Days of Feedback’-proef. Opvallend is dat ook de 2e en 3e prijs in deze regio vielen: voor het Keizer Karel College en het IJburg College.

Huis van de Wijkkrant Lydia – juli 2013

jes kleurpoeder verdeelden onder de gillende, in het wit geklede tieners die in no time in een regenboog van kleur stonden te dansen. Het startschot van een nieuwe campagne om mee te doen, want in het najaar van 2013 zal er een nieuwe editie van Seven Days of Feedback plaatsvinden. En er zijn heel wat scholen in Zuid! (CP) Kijk op www.joinfeedback.com Foto Dennis Bouman

JFB (Join FeedBack) is een lifestylebeweging met als doel jongeren te motiveren tot een leefstijl, die leidt tot een bewust gezonder leven voor henzelf en de wereld om hen heen. Een week lang hebben de leerlingen zich aan de spelregels gehouden: elke dag kregen ze een opdracht op het gebied van eten en bewegen. Zoals: een dag zonder vlees is energiebesparend, een dag alleen water in plaats van frisdrank scheelt calorieën, suikers en kunstmatige zoetstoffen. Een dag halve porties ter grootte van je vuist is genoeg, want de maag is niet groter. En een dag lokaal voedsel, een dagje bewust groen

en een dag restjes uit de koelkast, om niets weg te hoeven gooien kan ook heel wat energie van vervoer sparen, als iedereen meedoet. De laatste dag stond in het teken van minimaal 30 minuten sportief bewegen. “Wees geen couch-potato!” staat in de flyer, “sport is goed voor de vetverbranding, geeft energie en maakt het gelukshormoon endorfine aan. Win win, dus. YOLO!” Dat betekent You Only Live Once, voor wie dat nog niet wist. En bewegen deden ze, de honderden scholieren die op 6 juni in het Amstelpark werden getrakteerd op een vrolijke colorparty, aa ngemoed igd door GTST-helden Ferry Doedens en Guido Spek die de zak-

15

Christobal Gabarron (Spanje): ‘The mysteries of Columbus I-X’ in het Vondelpark Nog tot en met zondag 22 september zijn op en rond de Apollolaan, de Minervalaan, de Zuidas, maar ook in het Vondelpark en op het Museumplein zo’n 70 kunstwerken te zien van 60 kunstenaars uit verschillende landen. Het is de derde keer voor deze unieke Amsterdamse ArtZuid biënnale en initiatiefneemster Cintha van HeeswijckVeeger heeft dit keer Henk van Os gevraagd om als curator de beeldenselectie te maken. “Natuurlijk zei ik ja!” verklaarde de oud-directeur van het Rijksmuseum op de dag van de opening, “want het doel van de tentoonstelling is om de open ruimtes binnen Plan Zuid van architect Berlage meer betekenis te geven, dat sprak mij wel aan. En wat ook zo bijzonder was: Cintha en ik waren het over heel veel dingen direct eens: het mocht geen KGK kunst worden! Zo noem ik nikszeggende ‘kan-geen-kwaad-kunst’, die alleen een decoratieve functie heeft.” De voormalig presentator van zijn kunstprogramma’s op televisie, tegenwoordig hoogleraar Kunst en Samenleving aan de Universiteit van Amsterdam, vindt een kunstwerk pas goed als het iets met je doet: “Je vindt het mooi of niet, je kunt er ontroerd door raken of je kunt er bij staan te tieren van nijd omdat je het lelijk vindt, het belangrijkste is dat een kunstwerk emotie of zelfs een discussie oproept. Zoals die lange rij van houten benen en voeten in het water bij het Indië-Nederland monument (ook bekend als Van Heutsz), waarmee beeldhouwer Jems

16

Ai Wei Wei (China): ‘Forever’, te zien in de Kunst- Atta Kwami (Ghana): Relief Construction aan de kapel aan de Prinses Irenestraat Minervalaan

Artzuid 2013 De wandeling waard

Robert Koko Bi uit de Ivoorkust zijn Exodus en daarmee alle gedwongen deportaties en uittochten van vroeger en nu uitdrukt (foto rechts). Dat je je hoofd even omdraait als je er langs fietst en dat het opgemerkt wordt. Ook door mensen die anders nooit in een museum komen.” Dat zo’n reactie gewelddadig kan zijn, had niemand verwacht: eind mei werden twintig voeten in de vijver in kennelijke woede van hun sokkels geslagen! Tot grote ontzetting van iedereen die dit unieke buurtinitiatief van ArtZuid een warm hart toedraagt. Projectdirecteur Cintha van Heeswijck vertrouwt erop dat de installatie weer volledig kan worden hersteld. “Maar het is heel gek dat een kunstwerk dat de vlucht voor de terreur laat zien, wordt vernield in een land als Nederland!’’ was haar reactie in Het Parool van 30 mei. Samen met curator Henk van Os wilde zij graag zoveel mogelijk elementaire kunst van overal laten zien: “Omdat het zo verrijkend is om zoveel kunstenaars uit ontwikkelingslanden, die door gebrek aan geld voor transport en promotie niet altijd zichtbaar zijn, nu te kunnen plaatsen tussen gevestigde namen als Leo de Vries, Armando en Frank Stella en beroemde niet-westerse kunstenaars als de Chinese dissident

Ai Wei Wei en de Vietnamese Dinh Q. Lê. Ze hebben immers allemaal een verhaal te vertellen!” (CP)

Wie alle beelden eens goed wil bekijken heeft ongeveer 2½ uur nodig voor de wandeling. In het ArtZuid paviljoen aan het begin van de Minervalaan bij de kruising met de Apollolaan kunnen bezoekers terecht voor een routekaart met plattegrond, uitrusten bij een kopje koffie of thee en de catalogus aanschaffen. In het paviljoen is bovendien een expositie te zien van sculpturen van getalenteerde medewerkers van de Cordaan Kunstwerkplaats. Alle informatie staat ook op www.artzuid.nl .

Ook het Van Goghmuseum is weer open! N jaren Na j van schijnbaar hij b oneindig i di voortdurende verbouwwerkzaamheden zijn nu alle drie musea rond het Museumplein weer open! Op 1 mei werd het Van Gogh Museum heropend, voor de verandering na een renovatie die binnen het budget en de geplande tijd van zeven maanden voltooid werd. In die tijd is ondermeer gewerkt aan betere brandveiligheid, duurzame klimaatbeheersing, isolerende dakbedekking, vernieuwing van de 199 daglichtkoepels, een vluchttrap, bekabeling voor multimediale toepassingen. Allemaal van belang natuurlijk, maar bezoekers zullen toch vooral aangenaam worden verrast door de algehele opfrisbeurt: veel nieuw parket, nieuwe plafonds en verf op de muren en wanden. Wat het meest opvalt zijn de wanden in antracietgrijs, geel en verschillende tinten blauw, overeenkomend met de kleuren die Vincent in zijn schilderijen gebruikte, het blauw van de irissen, de sterrenhemel, zijn slaapkamermuren en het voorjaarsblauw van de amandelbloesem. Deze kleuren horen bij de openingstentoonstelling over de wijze

De collectie van het Van Goghmuseum bevat ruim tweehonderd schilderijen, vijfhonderd tekeningen en zevenhonderd brieven van Vincent van Gogh, alsmede diens verzameling Japanse prenten. In de bibliotheek staan meer dan 23.000 werken. Van Vincent van Gogh zijn tijdens zijn leven slechts twee schilderijen verkocht.

van werken Van k van V Gogh, bij een volgende tentoonstelling kan het kleurenpalet anders uitvallen. Nieuwe vleugel, nieuwe ingang Het Van Gogh Museum werd veertig jaar geleden in juni 1973 geopend. Het bestaat inmiddels uit twee gebouwen: het hoofdgebouw en de nieuwe vleugel die in 1999 gereed kwam. Het hoofdgebouw werd in 1963 ontworpen door de architect Gerrit Rietveld. Het gebouw uit betonsteen en glas bestaat uit een aantal ruimtes rond een centrale open ruimte. Zowel de permanente collectie als de tijdelijke tentoonstellingen werden hier ondergebracht. Terwijl in 1998-1999 de nieuwe vleugel werd gebouwd, werd het hoofdgebouw verbouwd, naar een ontwerp van Martien van Goor. Hij bracht de indeling van het hoofdgebouw meer in overeenstemming met het oorspron-

Na zijn dood in 1890 liet hij zijn complete werk na aan zijn broer Theo. Na diens dood in 1891 ging de verzameling naar zijn weduwe, Jo van Gogh-Bonger en na haar overlijden in 1925 kwamen de kunstwerken in bezit van haar zoon Vincent Willem van Gogh. In 1960 richtte deze de Vincent van Gogh Stichting op. In juli 1962 werd een overeenkomst on-

Oefening baart kunst De jubileumtentoonstelling Van Gogh aan het werk waarmee het Van Gogh Museum op 1 mei is heropend, gaat over hoe Van Gogh werkte: hoe leerde hij het vak en waaruit bestond zijn atelierpraktijk? Hier kun je zien − grotendeels chronologisch en op alle vier verdiepingen van het gerenoveerde Rietveldgebouw − welke materialen Van Gogh gebruikte, waar hij ze kocht, onder welke omstandigheden Huis van de Wijkkrant Lydia – juli 2013

hij werkte, van wie hij leerde en met wie hij ideeën uitwisselde. De tentoonstelling omvat zo’n 200 werken, waaronder 150 schilderijen en werken op papier. Maar ook brieven en persoonlijke materialen van de schilder, zoals zijn originele schetsboekjes, verftubes en het enige bewaard gebleven palet, afkomstig uit het Parijse Musée d’Orsay. Het kunstenaarschap is Vincent waar-

kelijke ontwerp, en verplaatste de kantoren naar een glazen aanbouw. Sinds die tijd wordt het hoofdgebouw alleen gebruikt voor de permanente tentoonstelling. De nieuwe vleugel, een met natuursteen en titanium bekleed ellipsvormig gebouw, uitgevoerd in beton en ontworpen door Kisho Kurokawa is speciaal bedoeld voor tijdelijke tentoonstellingen. Voorbereidingen voor een nieuw entreegebouw aan de kant van het Museumplein zijn in volle gang. Het ontwerp is van het bureau van de intussen overleden Japanse architect van de tentoonstellingsvleugel. (DB)

dertekend waarbij de familie Van Gogh voor 15 miljoen gulden de gehele verzameling, bestaande uit 200 schilderijen van Vincent van Gogh en Paul Gauguin, 400 tekeningen, en alle brieven van Vincent, overdroeg aan de staat. Hiermee was de grondslag gelegd voor het Van Gogh Museum. (DB)

lijk niet komen aanwaaien. In het begin waren zijn tekeningen qua proportie en perspectief beneden de maat. Hij oefende en oefende, honderden litho’s en prenten kopieerde hij minstens drie keer; hij bestudeerde handboeken over anatomie en perspectief, oefende met modellen en jarenlang gebruikte hij bij het tekenen van landschappen een perspectiefraam. Hoewel zijn tekenwerk werd afgekeurd door de kunstacademies van Brussel en Antwerpen, wist hij zeker dat hij de top kon

17

Afbeeldingen Van Goghmuseum

Vincent van Gogh’s De Slaapkamer uit 1988 (collectie van Van Goghmuseum) Vincent van Gogh’s De Slaapkamer uit 1989 (collectie Art Institute of Chicago) bereiken als hij er maar hard genoeg voor werkte. Voor zijn kleurencombinaties bestudeerde hij kleurtheorieën over de werking van complementaire kleuren en hij ging na hoe andere schilders kleuren gebruikten. Als hulpmiddel gebruikte hij gekleurde bolletjes wol. Sommigen bestaan uit één kleur, andere uit twee: paars-geel, oranje-blauw, donkergeel- lichtgeel, kleurencombinaties die hij toepaste in zijn schilderijen. Het heeft acht jaar onderzoek met geavanceerde technieken gekost om de atelierpraktijk van de schilder bloot te leggen. Vincent bleek vaak over oude schilderijen heen te schilderen, soms wel drie keer achter elkaar; als hij geldgebrek had of te lang moest

wachten op nieuwe schildermaterialen. Hij wilde in beweging blijven, oefenen. Bezoekers kunnen onder een microscoop verfmonsters bekijken en zandkorrels ontdekken in schilderijen die hij buiten maakte; ze kunnen verkleuringen ontdekken en via een aanraakscherm als het ware door de verflagen heenkijken.

tute of Chicago. Bijzonder is ook het Portret van Père Tanguy, een bruikleen van Musée Rodin uit Parijs, dat voor het laatst in 1930 in Nederland te zien was. Verder hangt er werk van tijdgenoten dat Van Gogh zelf ook heeft gezien, onder andere van Claude Monet, Paul Gauguin, Georges Seurat en Emile Bernard.

Veel topstukken uit de eigen collectie worden gecombineerd met bijzondere bruiklenen en vormen zo unieke illustraties van de manier waarop Van Gogh zich in tien jaar ontwikkelde tot een kunstenaar met een imposant oeuvre. Tot die bijzondere bruiklenen behoort bijvoorbeeld Zonnebloemen van The National Gallery uit Londen en De slaapkamer van The Art Insti-

Deze tentoonstelling is dubbel en dwars de moeite waard, niet alleen door de combinatie van topstukken, maar ook door de uitvoerige documentatie over de totstandkoming ervan door hard werken, oefenen en experimenteren. (DB) De tentoonstelling ‘Van Gogh aan het werk’ duurt t/m 12 januari 2014.

125 jaar Koninklijk Concertgebouw Het zal u als buurtbewoner niet zijn ontgaan: de feestelijkheden rondom het Museumplein zijn nog niet voorbij. Behalve de heropeningen van het Stedelijk Museum, het Rijksmuseum en het Van Goghmuseum staan de activiteiten van het Koninklijk Concertgebouw en het even oude Koninklijke Concertgebouworkest gedurende het hele jaar al in het teken van een bijzonder jubileum. Want precies 125 jaar geleden verrees aan de rand van de gemeentegrens, in de drassige weilanden van de toenmalige gemeente Nieuwer-Amstel, een gebouw dat de

18

internationale allure van een wereldlijke concertzaal moest krijgen. Zeven jaar daarvoor, in 1881, had een aantal prominente Amsterdamse ondernemers het plan opgevat om via een aandelensysteem 300.000 gulden bijeen te vergaren voor de bouw van een hoogwaardig officieel muziekgebouw, waar het Amsterdam tot dan toe aan ontbrak. Architect Dolf van Gendt, schepper van onder andere de Hollandsche Manege en Frascati, liet zich inspireren door de grote concertzaal van het Neue

Gewandhaus in Leipzig en koos de beroemde ovale zaal in Felix Meritis als model voor de Kleine Zaal in het pand. Pas anderhalf jaar na de voltooiing werd het Concertgebouw met een feestelijk openingsconcert ingewijd, op 11 april 1888. Werken van Haydn, Händel, Wagner en Beethoven werden uitgevoerd door het ‘eigen’ Concertgebouworkest, al moesten de musici erg hun best doen om boven het geroezemoes en horecageluiden uit te komen. Destijds gold een concertzaal als een sociale ontmoetingsplaats; men kwam en ging zoals het uitkwam. Een doorn in het oog (en oor) van Willem Kes, de eerste dirigent. Hij liet zo snel moge-

Het Concertgebouw in 1888 lijk de losse tafels en stoelen verwijderen uit de gehoorzalen, zodat men op fluwelen vaste stoelen in stilte kon genieten van de muziek, dat op hoogstaand niveau werd uitgevoerd door de top van nationale en internationale musici. Dat de beide concertzalen een uitstekende akoestiek bleken te hebben, ging als een lopend vuurtje door de wereld. Ook na twee ingrijpende verbouwingen is daarvan in al die jaren niets verdwenen. In 1972 werd Het Concertgebouw officieel tot ‘monument’ verklaard, maar tussen juli 1985 en april 1988 vond een ingrijpende, voor de fundering noodzakelijke verbouwing plaats en werd de veelbesproken glazen zijvleugel van architect Pi de Bruijn aangebouwd. Zonder onderbreking van de concertactiviteiten en zonder risico voor de ongeëvenaarde akoestiek, overigens. Precies op de 125ste verjaardag van

het Concertgebouw heeft Koningin Beatrix, nog net voor haar abdicatie, het predicaat ‘Koninklijk’ verleend aan deze wereldberoemde concertzaal. De gouden lier werd na een grondige renovatie met echt bladgoud op die dag ook teruggeplaatst op het dak en staat weer te blinken in de zon. Gedurende het hele jaar staan de concerten en recitals in het teken van dit bijzondere jubileum. Vanaf januari kreeg elke maand chronologisch een bepaald decennium als thema, zowel in muziek als in woord en beeld. De pioniersjaren tussen 1888 en 1900 in januari, met werken van Verdi en Wagner en in februari Gustav Mahler, die in 1903 op uitnodiging van chefdirigent Willen Mengelberg voor het eerst als dirigent voor het Concertgebouworkest stond. Het vormde de opmaat voor de lange Mahlertraditie van Het Concertgebouw en het Ko-

Indringende Beelden Sinds mei valt in het Stedelijk Museum de expositie ‘Communitas’ van Aernout Mik te zien, die als een van de belangrijkste Nederlandse kunstenaars van dit moment geldt. Met zijn achtergrond als beeldhouwer heeft hij de videokunst een nieuwe impuls gegeven. Zijn werk is wereldwijd getoond, in Europa, Japan en in de Verenigde Staten, in 2009 in het MoMA

Huis van de Wijkkrant Lydia – juli 2013

(Museum of Modern Art) in New York. De tentoonstelling omvat Miks dertien video-installaties uit de periode 1999-2013 en is te zien in de kelderruimte van het nieuwe gebouw. Mik heeft speciaal voor deze expositie een bijzondere ruimtelijke installatie gemaakt, waarin hij architectuur en videoprojecties combineert. De titel ‘Communitas’ staat voor ‘gemeenschappelijkheid’, die in al zijn werk

Het Concertgebouw 125 jaar later ninklijk Concertgebouworkest. Deze maand juli zal in het teken staan van de jazz en crooners uit de jaren vijftig (o.a. Kurt Elling zingt Sinatra) en in augustus komen de jaren zestig aan bod (o.a.Trijntje Oosterhuis brengt een ode aan Aretha Franklin). Alle informatie staat uitgebreid op www. concertgebouw.nl/jubileum. Aan het eind van het jaar zal er vooruitgeblikt worden in de tijd, met een groots educatieproject rond de West Side Story. (CP) In het jubileumboek Bravo! 125 jaar Het Concertgebouw en Koninklijk Concertgebouworkest (Uitgeverij Balans) vertellen musici en betrokkenen over de rijke historie van gebouw en orkest. In thematische hoofdstukken komen ontwikkelingen aan bod op het gebied van bedrijfsvoering, artistiek beleid, repertoire en concertbeleving. Verkrijgbaar in de boekhandel (€ 24,95). (CP)

een rol speelt. Centraal staat de mens als sociaal wezen. In vaak geënsceneerde videobeelden zoekt hij naar sociale mechanismen die het menselijk handelen bepalen. Daarbij verwijst hij naar actuele politieke en maatschappelijke thema’s, zoals economische depressie, mondiale crises, maatschappelijke revolte, en hun weergave in de massamedia. In zijn werk wordt regelmatig de vraag gesteld wat er gebeurt als de normale

19

sociale orde is verdwenen. In Bijvoorbeeld Shifting Sitting (2011) over een rechtszaak tegen Silvio Berlusconi zijn de rollen van machthebbers en ondergeschikten steeds in beweging en draaien zelfs totaal om. Nog sterker is dat in Training Ground, waarin een denkbeeldige situatie wordt getoond waarin de rollen van politiemensen en illegale immigranten vervagen, sommige vluchtelingen de macht overnemen en agenten elkaar arresteren, en anderen in vervoering of trance raken. Bezoekers kunnen beter flink de tijd

nemen. Er valt heel wat te beleven en door de ruimtelijke enscenering raak je als het ware opgezogen in de verwarrende en vervreemdende situaties waarin je verzeild raakt. (DB)

foto G.J. van Rooij / Stedelijk Museum

De tentoonstelling ‘Communitas’ duurt t/m 25 augustus 2013

Magistrale kunst in Rijksmuseumtuinen Op 22 juni opende het Rijksmuseum zijn nieuwe (openbaar toegankelijke) tuinen met een tentoonstelling van de Britse beeldhouwer Henry Moore (1898-1986). Er zijn twaalf beeldhouwwerken buiten geplaatst (en twee binnen bij de entree). Naast de semi-figuratieve liggende vrouwenfiguren zijn er abstractere sculpturen in brons en fiberglass die Moore’s fascinatie voor gewrichten en natuurvormen aangeven. Naast gladgepolijste gedeelten, vertonen veel beelden ook de structuur van steen of rots. Hij maakte de beelden voor zijn landgoed in Hertfordshire. In de stadse tuinen van het Rijks liggen de vrouwen er street-wiser bij dan de oervrouw in de natuur. Geestig in de hernieuwde tuinen is het waterpaviljoen ‘Hide en See(k)’, dat in vier verschillende formaties water omhoog spuit (ontwerp Jeppe Hein).

De beelden van Moore zijn groot, erg groot en dat betekent dat het plaatsen ervan voor een team van vakmensen een pittige klus is. Een gigantische hijskraan torent hoog boven het museum uit en voert de vaak in delen op

Uitdagend om tussen de waterstralen te gaan staan met het risico om kletsnat te worden. De beeldententoonstel-

te bouwen werken aan. Op de grond volgt het nauwkeurig passen en meten totdat de veelal liggende, half geabstraheerde vrouwenfiguren van Moore zich naar believen kunnen uitstrekken in het verse voorjaarsgras. (SL)

ling duurt tot en met 29 september en is elke dag van 9-18 uur gratis toegankelijk. (DB)

Spelen met kunst in Rijksmuseumtuinen Behalve de beelden van Henry Moore zijn er in de onlangs voor het publiek geopende Rijksmuseumtuinen nóg twee aanwinsten te zien. De stad Amsterdam schonk twee grote stenen timpanen uit 1655, die in de Gouden Eeuw een stadspoort sierden op de Botermarkt (het tegenwoordige Rembrandtplein). Uit Nieuw-West zijn zes aluminium kinderspeeltoestellen van

20

Aldo van Eyck afkomstig, waaronder de beroemde ‘iglo’. Schoolkinderen uit dat stadsdeel kwamen ze zelf ‘afstaan’. In aanwezigheid van burgemeester Eberhard van der Laan, wethouder Carolien Gehrels en portefeuillehouder Kunst & Cultuur Paulus De Wilt van stadsdeel Nieuw-West zijn de schenkingen op 22 juni officieel overgedragen aan directeur Wim Pijbes.

De Iglo in volle actie, ook in de winter

De timpanen en de speeltoestellen gaan permanent onderdeel uitmaken van de gratis toegankelijke Rijksmuseumtuinen. (CP)

Vondelparkpaviljoen Sommige dingen waren dan toch teruggekeerd, zoals het voorjaar, de zwaluwen die weer boven Amsterdam vlogen en de fonteintjes met het lekkerste drinkwater van Nederland stonden weer op straat. Andere dingen keerden niet meer terug, zoals de mystieke schemer en geheiligde akoestiek van de onderdoorgang van het Rijksmuseum. Wat ook niet terugkeert is het Filmmuseum of Eye in het Paviljoen van het Vondelpark. Inmiddels ‘verbannen’ naar de overzijde van het IJ is het Eye weliswaar gevestigd in een nieuwe en spectaculaire behuizing, maar voor ons helaas moeilijker te bereiken. Het zal nog wel even duren voor we er geriefelijk en snel met de metro heen kunnen. We weten allemaal dat het Vondelpark het oudste stadspark is van Nederland. Het werd in etappes aangelegd naar de plannen van vader en zoon Zocher. Op de plaats van het huidige Paviljoen stond eerst een van hout opgetrokken bouwsel dat echter geen lang leven beschoren was op de moerassige bodem van het Vondelpark. Tussen 1879 en 1881 werd naar ontwerp van W. Hamer jr. een nieuw Paviljoen gebouwd in Italiaanse renaissance stijl

voor de lieve som van 180.000 gulden. Het heeft in de loop der jaren onder meer onderdak geboden aan de Amsterdamse elite, kunstenaars, bohème en onderwereld. Het gebouw is in de volksmond vooral bekend als Filmmuseum (sinds 1972) of Vertigo naar de uitspanning die er jarenlang in de kelder zat. Nu word het gebouw ingrijpend gerenoveerd en klaargestoomd voor televisieomroep de AVRO die het Paviljoen gaat gebruiken als Amsterdamse uitvalsbasis voor reportages en studio opnamen. Wie meer wil weten over de geschiedenis van het Paviljoen Vondelpark en het Nederlands Filmmuseum kan te rade gaan bij het alleraardigste boekje Huis van Illusies van Annemieke Hendriks. Uitgeverij Bas Lubberhuizen 1996. Alleen nog verkrijgbaar bij antiquariaat of op de boekenmarkt. (SL)

Op 14 juni kregen deelnemers aan het digitale panel van O+S vragen voorgelegd over hoe men aankeek tegen het toekomstig gebruik van het paviljoen door de AVRO. Daarbij bleek dat men van plan is bijeenkomsten te koppelen aan radio- en televisieprogramma’s. “De kleinschalig opgezette bijeenkomsten krijgen een interactief karakter en worden geregistreerd en uitgezonden via radio, TV of internet. Ook is er kans voor jong talent om zich te ontplooien.” Men denkt aan “een live muziekavond voor klein publiek met pop, soul of jazz” op donderdag, een opinie- en debatprogramma” op vrijdag, een “kunst- en cultuuravond” op zaterdag en op zondag “een dansmiddag” waarbij allicht “bezoekende kinderen mediaworkshops kunnen krijgen en bijvoorbeeld zelf een film kunnen maken onder begeleiding van jonge mediatalenten”. Het is maar dat u het weet.

Vondelpark Openluchttheater Ook dit jaar kunt u op vrijdag, zaterdag en zondag weer genieten van het optreden van talloze artiesten in het Openluchttheater van het Vondelpark. Het programma biedt meer dan we hier kunnen weergeven, daarom beperken we ons tot de klassieke muziek die er op zondag tussen 12 en 13 uur te genieten valt. Als u meer in jazz geïnteresseerd bent, moet u zaterdagmiddag om 15 uur gaan. U kunt trouwens het volledige programma op internet vinden: www.openluchttheater.nl En als het u bevalt, kunt u het Openluchttheater sponsoren zodat de kans dat het volgend jaar weer z’n deuren opent groter is dan hij dit jaar was.

Huis van de Wijkkrant Lydia – juli 2013

7 juli 14 juli 21 juli 28 juli 4 aug 11 aug 18 aug 25 aug

-

Ties Mellema en Hans Eijsackers & studenten Tilburgs Conservatorium Florent Mourier & CalefaxKwintet Vredeveld en de Jong - Ensemble Lumaka Maria N. Prokofieva & Duo Kolthof I Veinberg Yukiko Hasewaga & RubensQuartet Carmen Bruno & Trio Strobos End Bercken Finalisten Grachtenfestival Conservatorium Concours Michel Xie & Zapp 4

21

Denkend aan Oud-Zuid

Is het steunen van buurtwerk weggegooid geld? Onlangs ontving ik een mail van een welzijnsorganisatie die in opdracht van het stadsdeel mogelijk in aanmerking komt om bewonersinitiatieven te gaan steunen. De vraag was of ik als columnist wellicht weet heb van initiatieven van wijkbewoners die het waard zijn ondersteund te worden. Ik heb hen verteld wat ik weet en hen toegezegd initiatieven die mij in de toekomst bereiken aan hen door te geven. Een paar dagen later lees ik in de Volkskrant een uitgebreid interview met de socioloog Vasco Lub die in opdracht van het ministerie van VWS (Volksgezondheid, Welzijn en Sport) onderzocht heeft in hoeverre het goed is voor de leefbaarheid van een buurt als wijkbewoners elkaar middels ontmoetingsinitiatieven beter leren kennen. Volgens zijn eindrapport Schoon, Heel en Werkzaam wordt er veel geld over de balk gegooid omdat er niet wetenschappelijk bewezen kan worden dat ontmoetingen via koffieochtenden, buurt-barbecues en andere buurtactiviteiten zinvol zijn. Let wel, hij beweert niet dat deze initiatieven zinloos zijn, hij beweert slechts dat er geen wetenschappelijk bewijs bestaat dat het zinvol is. Een beetje laatdunkend voegt hij daar aan toe dat de aanname dat ontmoetingsinitiatieven wel zinvol zijn vaak is gebaseerd op intuïtie en niet op wetenschap. Met andere woorden, een op intuïtie, gezond verstand en levenservaring gebaseerd idee om buurtbewoners meer bij elkaar te betrekken, telt niet echt mee. De wijk kan pas op steun van het welzijnsministerie rekenen als voor, tijdens en na dit buurtinitiatief een kring van wetenschappers, liefst van diverse disciplines, elk woord, elk gebaar en elke uiting van vreug-

de, chagrijn, verdriet en alle andere in aanmerking komende emoties nauwkeurig noteert. Pas nadat alle notities verwerkt, geëvalueerd en wetenschappelijk zijn getoetst mogen buurtbewoners eindelijk weer onbekommerd springen, zingen en gewoon mens zijn. Jammer genoeg is er dan geen geld meer voor het stimuleren van al dat zingen, springen en samen gewoon mens zijn, want dat wetenschappelijk onderzoek moest ook betaald worden. Ooit was er een ongeschreven welzijnswet die stelde dat buurtwerkers uit moesten gaan van de behoeften van wijkbewoners om vervolgens deze eigen initiatieven te ondersteunen. Sinds de regering, als gevolg van grootscheepse fraude in het bankwezen, zich gedwongen voelt om op alle terreinen te bezuinigen, wordt naarstig gezocht naar wegen die deze bezuinigingen kunnen rechtvaardigen. Een van deze wegen is wetenschappelijk onderzoek. Niet meer wat van onderen leeft, is bepalend voor maatschappelijke steun maar wat van boven af wordt beslist. Meten is Weten is de nieuwe slogan in onze managerscultuur en wat men graag precies wil weten wordt uitgemaakt door instanties die wetenschappelijk onderzoek kunnen financieren. Het is natuurlijk mogelijk (laten we vooral positief blijven) dat het ministerie straks een betere manier ontdekt om de leefbaarheid te verbeteren en dat er daarom op basis van dit wetenschappelijk onderzoek veel en veel meer geld naar buurten en wijken gaat. Maar wie dat gelooft is wel een hele grote optimist. Hans Beerends [email protected]

Onduidelijkheid en oneerlijkheid door huurverhoging Rijen zitten er bij de spreekuren over de huurverhoging. Woensdagochtend melden zich ruim 30 mensen in de Pijp, donderdagmiddag 30 in Buitenveldert, tegelijkertijd ruim 10 in Huis van de Wijk Lydia en donderdagavond weer enkele tientallen in de Pijp, en zo gaat het maar door. Ook in de Rivierenbuurt en de Stadionbuurt worden de spreekuren goed bezocht. Een van de belangrijkste vragen gaat over de

22

inkomensafhankelijkheid: Wat als je inkomen intussen is gedaald, terwijl de verhuurder een 4,5% of 6,5% verhoging vraagt omdat je in 2011 als geheel huishouden meer dan € 43.000 verdiende? Hier blijken ook nog wat gaten in de wet te zitten, omdat inkomensdaling in 2013 niet op een goede manier in de wet is opgenomen. Broddelwetgeving, zo luidt het in de wandelgangen.

Maar ook komen er mensen van wie de verhuurder gewoon standaard 6,5% verhoging vraagt zonder dat er sprake is van hoge inkomens. ‘Wie niet waagt die niet wint’, zullen deze verhuurders denken, ‘en veel mensen durven het toch niet aan om bezwaar te maken, pure winst dus’. En soms zijn mensen boos omdat ze wel een huurverhoging boven de inflatie aangezegd krijgen terwijl de verhuurder de meerinkom-

Annonces en advertenties PC-HULP FRANÇOIS

Tarieven Annonces/Advertenties Annonces 1 t/m 5 regels per kolom incl. kop Meerprijs extra regel

€ 14,€ 3,50

Advertenties per cm per kolom

€ 12,-

Advertenties digitaal aanleveren (minstens 200 dpi) [email protected]

VIOOLLES Nieuw gevestigd in Zuid. Ik geef vioolles aan kinderen en volwassenen. Veel aandacht voor een ontspannen houding en toonvorming. Bel of mail naar Jeannine Caland 06-14222256 of [email protected]

sten niet hoeft af te dragen voor de verhuurdersheffing, omdat hij bijv. maar enkele woningen verhuurt. Zo loopt deze huurverhoging uit op het structureel verhogen van de inkomsten van de verhuurder zonder dat het oorspronkelijke doel– geld innen voor het rijk – er mee gediend wordt.

Hoge energierekening? Kom naar de Buurtenergiewinkel In het Groen gemaal in het Sarphatipark is de buurtenergiewinkel van start gegaan. Zij kunnen u adviseren als uw energierekening erg hoog is. Waar valt te besparen, welke apparatuur verbruikt wel erg veel? Maar ook met vragen over zonnepanelen kunt u hier terecht. Spreekuur op iedere dinsdagochtend 10-12u, telefoon: 020-664 13 50. De buurtenergiewinkel organiseert ook diverse thema-avonden. Binnenkort meer hierover.

Huis van de Wijkkrant Lydia – juli 2013

Ervaren systeembeheerder biedt PC ondersteuning aan (oa. ZZP-ers, senioren) I: www.francois.nu T: 020-6156292 | E: [email protected]

DE HERENKAPPERS

Voor een snelle en perfecte knipbeurt Herman & Richard van Bolderick Pieter Baststraat 2a (tegenover Café Loetje) T: 020-6738935 | 06-29450360

KLASSIEK GITAARLES IN ZUID

SHIRLEY HESSELS

Ervaren gitaardocent muziekschool heeft nog rust, tijd en ruimte voor privéles bij u in de buurt in Zuid. Informatie: Wim Wijnstroot, omg. Museumplein, tel: 020-6640764 of 06-52415591 of [email protected]

Gediplomeerd ziekenverzorgster Helpt u graag indien u zorg nodig heeft! Voor meer informatie kunt u bellen naar: 06-22761110

WERK/STUDIEPLEK GEZOCHT VOETVERZORGING

Pedicure behandeling en/of Voet–reflex massage. Eerst even bellen: 06-10520434 Wilma A.Bruinsma Diabetici aantekening

Hebt u een groot huis en ruimte over? Neerlandica (42) zoekt voor 2 tot 3 dagen (en nachten) stille kamer om te schrijven en te studeren. [email protected] | 06-34723039

PIANOLES IN DE BUURT

OORSPRONG53

Lerares heeft plaats voor enkele leerlingen. tel. 020-6751559 of 06-57536785

Praktijk voor paramedische Natuurgeneeswijzen healing, reading, en procesbegeleiding www.oorsprong53.nl

Sommige partijen roepen huurders op om hoe dan ook bezwaar te maken, als de evenknie van verhuurders die hoe dan ook 6,5% vragen. In een deel van die gevallen zal het bezwaar echter spaak lopen bij de huurcommissie of de rechter. Bij het Wijksteunpunt Wonen adviseert men om bij fouten in de hoogte van de huurverhoging bezwaar te maken bij de verhuurder, maar er is in het standaardformulier ook ruimte voor principiëlere bezwaren. Als de verhuurder een verkeerd percentage aanzegt, wordt geadviseerd om als tegenvoorstel het juiste percentage op te geven. Zit je al op de maximum-huur dan is het verhogingspercentage 2,5%. Een tegenvoorstel scheelt een onnodige gang naar de huurcommissie, tenminste als de verhuurder eieren voor zijn geld kiest. Kunt u niet naar de huurcommissie omdat uw huurovereenkomst geliberaliseerd is? Dan is de huurverhoging in de regel inflatievolgend, gemiddeld een 2,5%. (WSW)

Dit bericht komt in de nieuwsbrief van huurdersnetwerk Zuid. Aanmelden? Ga naar: www.huurdersnetwerkzuid.nl Meer info over huurverhogingen? Ga naar: www.huurders.info Spreekuur huurverhogingen tot en met 11 juli: Huize Lydia, donderdag van 15-16u

In de volgende krant: Meer over  Huize Lydia jaren 50  Podium Lydia  Actieve vrijwilligers  Medisch Centrum Roelof Hart 23

Foto J.M. Arsath Ro’is 1975

NU E N TO EN